NUWE Drama prelim AFR 2012.pdf - sacai

Dramatiese Kunste Rekordeksamen September 2012 

DRAMATIESE KUNSTE 

TOTAAL: 150 

TYD: 3 UUR 

REKORDEKSAMEN 

2012 

HIERDIE VRAESTEL BESTAAN UIT 10 BLADSYE. 

Kopiereg Voorbehou Bladsy 1


INSTRUKSIES EN INLIGTING 

1. BEANTWOORD SLEGS DIE VRAE GEBASEER OP DIE TONEELTEKSTE WAT JY 

BEHANDEL HET 

4. 

2. Daar word VYFTIEN minute leestyd toegestaan voor die begin van die eksamen. 

3. Hierdie vraestel bestaan uit DRIE afdelings: 

AFDELING A (30) 

AFDELING B (60) 

AFDELING C (60) 

AFDELING A: BEGRYP EN ANALISEER 

Hierdie afdeling bestaan uit een vraag wat fokus op LO3: 

HIERDIE AFDELING IS VERPLIGTEND 

Vraag 1: Absurde Teater (Afspraak met Godot) 

5. 

AFDELING B: BEGRYP EN ANALISEER 

Hierdie afdeling bestaan uit VIER vrae wat fokus op LO3 en spesifieke toneelstukke van 

Suid-Afrikaanse Teater. 

Beantwoord slegs TWEE vrae uit AFDELING B 

VRAAG 2: Boesman en Lena 

VRAAG 3: Woza Albert 

VRAAG 4: Siener in die Suburbs 

VRAAG 5: Nothing but the truth 

6. 

AFDELING C: REFLEKTEER EN EVALUEER 

AFDELING C bestaan uit DRIE vrae: VRAAG 6, VRAAG 7.1 en VRAAG 7.2. Beantwoord 

enige TWEE van die DRIE vrae. 

7. Nommer die antwoorde volgens die nommeringstelsel wat in hierdie vraestel gebruik 

is. 

8. Neem die puntetoekenning in ag by elke vraag en trek ‘n lyn na elke afdeling. 

9. Gebruik jou klaskamerkennis asook onafhanklike en kreatiewe denke om die vrae te 

beantwoord. 



AFDELING A: BEGRYP EN ANALISEER 

VERPLIGTE VRAAG 

VRAAG 1: ABSURDE TEATER (Afspraak met Godot) 

Beantwoord die vrae: 

1.1 Bespreek DRIE temas waarop die Absurde Teater reflekteer. Ondersteun jou 

antwoord deur na die teks in geheel te verwys. (10) 

1.2 Die karakters van Afspraak met Godot se dialoog weerspieël ‘n hopelose situasie. 

Verduidelik hoekom hierdie stelling waar is, deur te verwys na die unieke gebruik en 

styl van die dialoog in die teks. Verskaf ten minste TWEE voorbeelde waar dit gebeur 

in die teks of TWEE duidelike direkte aanhalings om jou antwoord te ondersteun. 

(15) 

1.3 Lys kortliks DRIE ooreenkomste tussen eksistensialisme en die karakters van 

Afspraak met Godot. (5) 

[30] 

TOTAAL AFDELING A: 30 



AFDELING B: BEGRYP EN ANALISEER 

Daar is VIER vrae in hierdie afdeling. Beantwoord slegs TWEE vrae wat handel oor die 

twee dramas wat jy bestudeer het. 

VRAAG 2: BOESMAN EN LENA DEUR ATHOL FUGARD 

Lees die volgende uittreksel uit Boesman en Lena en beantwoord die vrae wat volg: 

Lena: Wil jy weet wat vra ek hulle? ‘Does your mother want a girl? Go ask your 

mother if she wants a girl.’ Dit sê ek. En dis ‘n promis, ek sou gegaat het, 

Boesman. 

Boesman: En dan, jy? 

Lena: Gewerk het vir die mêrrim. (Boesman neerhalend) 

Lag! Twee wit kinders het ook gelag. Ja, lag vir Lena! Ou hotnotmeid Lena. 

Boesman is haar man. Vir haar geneuk oor sy die empties laat val het. Drie 

stukkend. Sixpence. Sixpence se pyn. 

Boesman: (ongeraak) Maar jy moes gegaan het ... na jou wit mêrrim toe. 

Lena: (dink hieroor voor sy antwoord) Sy wil my nie gehêt nie. 

Boesman: (Lag weer, hou dan skielik op) 

Dink jy ek wil vir jou hê? 

2.1 Haal een reël uit die teks aan wat ‘n bewys is van die tipe verhouding tussen 

Boesman en Lena. Bespreek wat jy dink van hulle verhouding. (4) 

2.2 Bespreek nou die karakters volledig na aanleiding van die bogenoemde 

uittreksel. Gebruik minstens DRIE voorbeelde vanuit die teks. (10) 

2.3 Jy is die nuwe kostuumontwerper by ‘n teater in Gauteng. Jy moet ‘n kostuum 

vir Lena maak teen die minimum onkostes. Beskryf, met redes, jou kostuum- 

ontwerp vir Lena. Jy moet ‘n skets met byskrifte of ‘n duidelike beskrywing gebruik om 

jou antwoord te ondersteun. (10) 

2.4 Hoekom volg Lena vir Boesman, selfs wanneer hy haar aan soveel fisiese, 

emosionele en verbale mishandeling blootstel? (6) 

[30] 



VRAAG 3: WOZA ALBERT DEUR PERCY MTWA, MBONGENI NGEMA EN BARNEY 

SIMON 

3.1. Wat dink jy was Percy Mtwa en Mbongeni Ngema se doel met die skep van hierdie 

toneelstuk? (5) 

3.2. Wat beteken WOZA ALBERT? (2) 

3.3. Kyk na die onderstaande uittreksel en beantwoord die vrae. 

Mbongeni: No pork? 

Percy: No pork, Baba. I don’t like pork. 

Mbongeni: Okay my boy, give me mutton chops. Two rand fifty, hey? Where’s your 

mother, my boy? 

Percy: She’s at work. 

Mbongeni: She’s at work? Tell her I said ‘tooka-tooka on her nose. (Tickles the boy’s 

nose) She must visit me at the men’s hostel, okay? Dube hostel, room number 

126, block ‘B’, okay? Bye-bye, my boy. ‘B’, don’t forget. (About to leave, he 

turns astonished at sight of – invisible – TV interviewer.) 

Percy: (awed by TV-interviewer) Hello, Skulu. I’m fine, thanks. And you? (Listens.) 

Morena? Here in South Africa? What shall I ask from Morena if he comes to 

South Africa? Baba, I want him to bring me good luck. So that the people that 

come will buy all this meat. And then? I want him to take me to school. Sub-A, 

uh huh. (Watching the interviewer leave.) Thank you, Baba. Inkos’ibusise (God 

bless). Yeah, Baba… 

3.3.1 Gebruik jou kennis oor die toneel en die drama as geheel en verduidelik enige DRIE 

kwessies wat die skeppers van Woza Albert in hierdie uittreksel wil beklemtoon? (5) 

3.3.2 Bespreek DRIE eienskappe van protesteater. Motiveer jou antwoord deur jou 

klaskamerkennis, asook goeie teksverwysings te gebruik. (6) 



3.4 Grotowski het daarin geglo dat die akteur die instrument, stem en algehele 

verteenwoordiger van die teater is. 

Bespreek die karakters van Woza Albert as drama-element en verwys hoe Grotowski 

se metodes gebruik word in die Karakters van die teks. (10) 

3.5 Verduidelik die term armteater. (2) 

[30] 

VRAAG 4: SIENER IN DIE SUBURBS DEUR P.G DU PLESSIS 

4.1 Bespreek kortliks die klimaks van Siener in die Suburbs. (3) 

4.2 Hoe is Tiemie en Tjokkie verwant aan mekaar? (1) 

4.3 Bespreek waarom dit so belangrik vir Giel is dat Tjokkie moet ‘sien’. (4) 

4.4 Hoekom word daar na Jakes verwys as ‘n TANG? Bespreek sy karakter volledig 

deur na voorbeelde in die teks te verwys. (10) 

4.5 Jy moet ‘n moderne weergawe van Siener in die Suburbs op die planke bring vir 

‘n groot toneelfees in Bloemfontein 2013. Verduidelik hoe jy die toneelstuk gaan 

moderniseer en vereenvoudig sodat alle tipes gehore daarmee kan identifiseer. 

Gebruik en verwys na kriteria soos beligting, klank, kostuums, tegnologie (ens.) 

om jou antwoord te staaf. (12) 

[30] 



VRAAG 5: NOTHING BUT THE TRUTH DEUR JOHN KANI 

Lees die uittreksel hieronder uit Nothing But The Truth en beantwoord die vrae wat volg. 

Mandisa: My father was cremated last week. I brought his ashes to be buried next to his 

parents. If Uncle Sipho does not want to do that, I am not going to beg him. I 

will ask somebody to show me where his parents are buried and I will scatter 

the ashes between them and go home. My father was right. Uncle Sipho was 

jealous because my father was a hero of the Struggle. 

Sipho: If your father was a hero of the Struggle why did he not come back when the 

exiles came back? Why was he not part of the Kempton Park delegation that 

negotiated with the apartheid government? Did he ever tell why he could not 

come back? 

Madndisa: He was not well. He wanted to be well first, then he would come back. 

He did not want to come back a sick man. 

Sipho: He preferred to come back a dead man in that thing. How convenient. 

Thando: (coming back into the living room) Stop it! Both of you! I've made up my mind. I 

am going to Johannesburg with you Mandisa. With or without your permission, 

Daddy. About London, that is another matter. I'll let you know later. 

Sipho: Even if he is dead he is still taking from me. 

5.1 Beskryf Sipho se reaksie op die nuus dat sy broer veras is. (5) 

5.2 Bespreek hoe Mandisa se aankoms Thando beïnvloed deur na die uittreksel en 

die teks in geheel te verwys. (7) 

5.3 Verduidelik Kani se gebruik van 'n realistiese styl in die taalgebruik sowel as die 

komplekse karakters in Nothing but the Truth. (6) 



5.4 “ 'n Roerende portret (prentjie) wat die buitengewone en die gewone in sy 

karakters se lewens delikaat verweef”. 

Bespreek die geldigheid (waarheid) van The New York Times se kommentaar in die 

aanhaling op Nothing but the Truth deur die volgende idees in jou antwoord te 

gebruik: 

- Die gewone laermiddelklas-karakters wat hulself in 'n buitengewone tyd in Suid- 

Afrika se geskiedenis bevind (Hoekom? Wat was buitegewoon? Hoe het 

gebeure hulle beïnvloed?) 

- Die verhouding/konflik tussen broers. Hoe word die temas blootgestel? (12) 

[30] 

TOTAAL AFDELING B: 60 

AFDELING C: TOEPASSING VAN PERSOONLIKE HULPMIDDELS EN BESINNING EN 

EVALUERING 

AFDELING C bestaan uit DRIE vrae: VRAAG 6, VRAAG 7.1 en VRAAG 7.2. Beantwoord 

slegs TWEE van die drie vrae. 

VRAAG 6 

Verwys na die bron onder en beantwoord al die vrae wat volg. 



6.1.1 Bestudeer die plakkaat en motiveer waarom dit as suksesvol of onsuksesvol 

beskou kan word. Verwys na die kriteria van goeie plakkaat ontwerp. (10) 

6.1.2 Waarom is dit noodsaaklik om produksies te bemark? Maak DRIE (3) voorstelle 

vir die bemarking van een van die drie tekste wat jy vanjaar bestudeer het. Hoe 

sou jy die produksie bemark? (5) 

6.2 Die keuse van praktiese eksamen stukke in Graad 12 is baie belangrik en bied jou 

die geleentheid om verskillende style te bestudeer. 

6.2.1 Bespreek EEN van die prakties werke wat jy hierdie jaar gedoen het en motiveer 

waarom jy dink dit suksesvol was. (6) 

6.2.2 Evalueer nou jou finale praktiese optredes deur die volgende aspekte in gedagte te 

hou. 

- Hoeveel tyd het jy daaraan spandeer en waarom dink jy dit was goed genoeg 

voorberei? 

- As jy dit kon verbeter, wat sou jy anders gedoen het? Waarom? (4) 

6.3 Bespreek kortliks die sosio-politiese agtergrond van een van jou praktiese werke. 

Waarom het jy besluit om die spesifieke stuk deel van jou praktiese werke te maak? 

VRAAG 7 

7.1 

OF 

7.1.1 Verduidelik kortliks wat jy onder die term fisiese teater verstaan. (5) 

(5) 

[30] 

7.1.2 Bespreek die belangrikheid van opwarmingsoefeninge voor enige praktiese 

eksamen. (5) 

7.1.3 Behalwe vir ‘n akteur se liggaam, word sy stem beskou as sy belagrikste bate. 

Gee die definisies van die onderstaande terme. Beskryf dan ‘n oefeninge vir elk van 

die terme en hoe dit help. 


Dramatiese Kunste 

- Artikulasie 

- Resonansie 

- Asemhaling 

- Projeksie 

Rekordeksamen September 2012 

7.2. ‘Ek neem ‘n leë ruimte en noem dit ‘n kaal verhoog. ‘n Man loop oor die leë 

ruimte terwyl iemand anders na hom kyk, en dit is al wat nodig is om teater te 

skep.’ – Peter Brook. 

7.2.1 Skryf ‘n paragraaf waarin jy die geldigheid van hierdie aanhaling evalueer. 

Neem die volgende kriteria in ag wanneer jy die vraag beantwoord: 

OF 

(4X5 = 20) 

[30] 

- Kostuum 

- Gehoor 

- Beligting 

- Klank 

- Verhoog (5x4 = 20) 

7.2.2 Vergelyk nou Peter Brook se gegewe aanhaling met EEN van die tekste wat jy hierdie 

jaar bestudeer het en motiveer die geldigheid van sy stelling. Gebruik die kriteria in 

Vraag 7.2.1 om jou antwoord te motiveer. (10) 

[30] 

TOTAAL VIR AFDELING C: 60 

GROOTTOTAAL: 150

NUWE Drama prelim AFR 2012.pdf - sacai

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?