TOTALE KNIEVERVANGING - orthoclinic.co.za

TOTALE KNIEVERVANGING - orthoclinic.co.za TOTALE KNIEVERVANGING - orthoclinic.co.za

kneeclinic.co.za
from kneeclinic.co.za More from this publisher
06.05.2013 Views

WAT IS 'N TOTALE KNIEVERVANGING? In u knie het die normale gewrigsoppervlakte heeltemal weggeslyt; u loop dus been op been. Met 'n knievervanging word hierdie oppervlaktes met 'n kunsmateriaal vervang; by die bobeen met 'n metaal, gewoonlik chroomkobalt, en by die onderbeen en die knieskyf met 'n tipe plastiek, poliëtileen. Hierdie oppervlakke is ongeveer 8 mm dik en met die vervanging word dieselfde hoeveelheid been vanaf die bobeen, die onderbeen en die knieskyf verwyder. Die prosteses word dan aan die been vasgegom met 'n spesiale tipe gom. Dit is belangrik om te besef dat slegs 8 mm van die verslete gewrigsoppervlaktes vervang word; u basiese knie word behou. Eintlik kan ons sê die knie word "versool". Die lewensduur van so 'n vervangde gewrig is ongeveer 15-20 jaar en dit is wel moontlik om, as daar probleme sou ontstaan, die prosedure te herhaal. Die prostese kan selfs langer as 20 jaar hou. INDIKASIES VIR 'N KNIEVERVANGING Die enigste rede om die knie te vervang, is pyn en verlies aan funksie. U as die pasiënt is in die beste posisie om die mate van pyn en funksieverlies te bepaal. In 'n knie waarvan die oppervlakke weggeslyt het, sou 'n mens verwag dat die ongemak stadig met tyd sal vererger. Indien die ongemak in u knie u lewenskwaliteit beïnvloed, moet 'n vervanging oorweeg word. So 'n prosedure is egter nooit dringend nie. DIE PROSTESE Ons sal een van 3 verskillende tipes knie-prosteses gebruik om u knie te vervang. Al drie hierdie prosteses word internasionaal gebruik en is van die beste prosteses beskikbaar ter wêreld. MOONTLIKE KOMPLIKASIES Soos met alle chirurgie is daar ongelukkig ook met 'n knievervanging die moontlikheid van probleme. Algemene komplikasies, veral kardiovaskulêr, is 'n klein moontlikheid. Wat die knie self betref kan swelling en beperkte bewegingsomvang voorkom, maar dit is gewoonlik tydelik en klaar vanself op. Infeksie is die komplikasie wat ons die meeste bekommer; die voorkoms van hierdie komplikasie in ons praktyk is minder as 0,3%. Diepveentrombose is 'n ander moontlike komplikasie. TOTALE KNIEVERVANGING PRE-OPERATIEF Om die moontlikheid van komplikasies tot 'n minimum te beperk, reël ons met 'n patoloog om 'n aantal spesiale ondersoeke te doen, spesifiek om die klein moontlikheid uit te sluit dat daar 'n laegraadse onderliggende infeksie êrens in die liggaam is. Gewoonlik sou ons reël dat die narkotiseur u twee weke pre-operatief ondersoek en indien hy dit nodig ag, moontlik ‘n internis or kardioloog. MEDIKASIE Anti-inflammatoriese middels soos Voltaren, Brufen, ens. verhoog die risiko van postoperatiewe bloeding. Dit is dus belangrik dat u die gebruik van hierdie middels vir ten minste 3 dae voor die operasie staak. Plaatjie-inhibeerders soos Disprin, Plavix, ens. moet 10 dae voor die operasie gestaak word. Indien u Warfarin gebruik, moet u dit 4 dae voor die operasie staak en met heparien vervang. Vroue op hormoonterapie moet dit verkieslik vir 'n week voor en 2 weke na die operasie nie gebruik nie. Indien u gereeld 'n drankie gebruik, wil ons graag hê dat u in die hospitaal daarmee voortgaan; dit sal u herstel bespoedig. Die hospitaal verskaf egter nie drank nie; bring asseblief u eie. Beplan u tuiskoms. Dink daaraan dat u nie sal kan hurk nie en met 'n kruk sal moet stap. U sal kan stort, maar sal vir ses weke nie kan bad nie. Alhoewel u met ontslag uit die hospitaal onafhanklik sal wees, is dit verkieslik dat u nie in die eerste paar weke alleen bly nie. DIE OPERASIE U word om 14:00 die dag voor die operasie tot die hospitaal toegelaat. U sal 'n RT-skandering van die knie ondergaan wat ons benodig vir die beplanning van die prosedure. Die aand voor die operasie begin ons u behandel teen die moontlikheid van 'n trombose. Ons maak gebruik van heparien wat onder die vel ingespuit word en hou gewoonlik met hierdie terapie aan vir ongeveer een week na ontslag. PAGE 1 / 2

WAT IS 'N <strong>TOTALE</strong> <strong>KNIEVERVANGING</strong>?<br />

In u knie het die normale gewrigsoppervlakte<br />

heeltemal weggeslyt; u loop dus been op been. Met<br />

'n knievervanging word hierdie oppervlaktes met 'n<br />

kunsmateriaal vervang; by die bobeen met 'n metaal,<br />

gewoonlik chroomkobalt, en by die onderbeen en<br />

die knieskyf met 'n tipe plastiek, poliëtileen. Hierdie<br />

oppervlakke is ongeveer 8 mm dik en met die<br />

vervanging word dieselfde hoeveelheid been vanaf<br />

die bobeen, die onderbeen en die knieskyf verwyder.<br />

Die prosteses word dan aan die been vasgegom met<br />

'n spesiale tipe gom. Dit is belangrik om te besef dat<br />

slegs 8 mm van die verslete gewrigsoppervlaktes<br />

vervang word; u basiese knie word behou. Eintlik kan<br />

ons sê die knie word "versool". Die lewensduur van so<br />

'n vervangde gewrig is ongeveer 15-20 jaar en dit is<br />

wel moontlik om, as daar probleme sou ontstaan,<br />

die prosedure te herhaal. Die prostese kan selfs<br />

langer as 20 jaar hou.<br />

INDIKASIES VIR 'N <strong>KNIEVERVANGING</strong><br />

Die enigste rede om die knie te vervang, is pyn en<br />

verlies aan funksie. U as die pasiënt is in die beste<br />

posisie om die mate van pyn en funksieverlies te<br />

bepaal. In 'n knie waarvan die oppervlakke weggeslyt<br />

het, sou 'n mens verwag dat die ongemak stadig met<br />

tyd sal vererger. Indien die ongemak in u knie u<br />

lewenskwaliteit beïnvloed, moet 'n vervanging<br />

oorweeg word. So 'n prosedure is egter<br />

nooit dringend nie.<br />

DIE PROSTESE<br />

Ons sal een van 3 verskillende tipes knie-prosteses<br />

gebruik om u knie te vervang. Al drie hierdie prosteses<br />

word internasionaal gebruik en is van die beste<br />

prosteses beskikbaar ter wêreld.<br />

MOONTLIKE KOMPLIKASIES<br />

Soos met alle chirurgie is daar ongelukkig ook met<br />

'n knievervanging die moontlikheid van probleme.<br />

Algemene komplikasies, veral kardiovaskulêr,<br />

is 'n klein moontlikheid. Wat die knie self betref kan<br />

swelling en beperkte bewegingsomvang voorkom,<br />

maar dit is gewoonlik tydelik en klaar vanself op.<br />

Infeksie is die komplikasie wat ons die meeste<br />

bekommer; die voorkoms van hierdie komplikasie in<br />

ons praktyk is minder as 0,3%. Diepveentrombose<br />

is 'n ander moontlike komplikasie.<br />

<strong>TOTALE</strong> <strong>KNIEVERVANGING</strong><br />

PRE-OPERATIEF<br />

Om die moontlikheid van komplikasies tot 'n minimum<br />

te beperk, reël ons met 'n patoloog om 'n aantal<br />

spesiale ondersoeke te doen, spesifiek om die klein<br />

moontlikheid uit te sluit dat daar 'n laegraadse<br />

onderliggende infeksie êrens in die liggaam is.<br />

Gewoonlik sou ons reël dat die narkotiseur u twee<br />

weke pre-operatief ondersoek en indien hy dit nodig<br />

ag, moontlik ‘n internis or kardioloog.<br />

MEDIKASIE<br />

Anti-inflammatoriese middels soos Voltaren, Brufen,<br />

ens. verhoog die risiko van postoperatiewe bloeding.<br />

Dit is dus belangrik dat u die gebruik van hierdie<br />

middels vir ten minste 3 dae voor die operasie staak.<br />

Plaatjie-inhibeerders soos Disprin, Plavix, ens. moet<br />

10 dae voor die operasie gestaak word. Indien u<br />

Warfarin gebruik, moet u dit 4 dae voor die<br />

operasie staak en met heparien vervang. Vroue op<br />

hormoonterapie moet dit verkieslik vir 'n week<br />

voor en 2 weke na die operasie nie gebruik nie.<br />

Indien u gereeld 'n drankie gebruik, wil ons graag hê<br />

dat u in die hospitaal daarmee voortgaan; dit sal u<br />

herstel bespoedig. Die hospitaal verskaf egter nie<br />

drank nie; bring asseblief u eie.<br />

Beplan u tuiskoms. Dink daaraan<br />

dat u nie sal kan hurk nie en met<br />

'n kruk sal moet stap. U sal kan<br />

stort, maar sal vir ses weke nie<br />

kan bad nie. Alhoewel u met<br />

ontslag uit die hospitaal onafhanklik<br />

sal wees, is dit verkieslik<br />

dat u nie in die eerste paar weke<br />

alleen bly nie.<br />

DIE OPERASIE<br />

U word om 14:00 die dag voor<br />

die operasie tot die hospitaal toegelaat. U sal 'n<br />

RT-skandering van die knie<br />

ondergaan wat ons benodig vir die beplanning van<br />

die prosedure. Die aand voor die operasie begin ons<br />

u behandel teen die moontlikheid van 'n trombose.<br />

Ons maak gebruik van heparien wat onder die vel<br />

ingespuit word en hou gewoonlik met hierdie terapie<br />

aan vir ongeveer een week na ontslag. PAGE 1 / 2


Die operasie word meestal onder 'n spinale narkose<br />

gedoen. Dit beteken dat u in die rug ingespuit word<br />

wat alle gevoel in die bene wegneem. Bykomend<br />

gee ons gewoonlik 'n baie ligte narkose sodat u nie<br />

bewus is van al die bedrywighede in die teater nie.<br />

Na die operasie sal die narkotiseur ook 'n femorale<br />

senuweeblok uitvoer. Dit sal help met goeie<br />

pynbeheer postoperatief, maar sal veroorsaak dat<br />

u kwadriseps-spier vir ongeveer 24 - 36 uur verlam<br />

sal wees. Dit beteken dat u nie sal kan loop tot en<br />

met die tweede dag na die operasie nie.<br />

'n Enkel-knievervanging duur ongeveer 1 uur terwyl<br />

'n bilaterale vervanging ongeveer 1½ uur duur.<br />

Vir die eerste 24 uur na die operasie sal u in 'n<br />

hoësorgeenheid verpleeg word. U behoort gemaklik<br />

te voel en baie min pyn te verduur.<br />

POSTOPERATIEF<br />

Die eerste dag na die operasie sal u 'n binneaarse<br />

drup aan die arm hê waardeur ons antibiotika en 'n<br />

pynstiller toedien. Daar sal ook dreineringsbuise in<br />

die knie wees. Ons maak gebruik van medikasie wat<br />

bloeding baie verminder en wat 'n bloedoortapping<br />

onwaarskynlik maak na 'n enkel-knievervanging.<br />

Die kans vir 'n bloedoortapping na 'n bilaterale<br />

knievervanging is ongeveer 5%. Die binneaarse<br />

drip en dreineringsbuise word gewoonlik na die<br />

eerste dag verwyder.<br />

Die fisioterapeut sal u daagliks besoek vanaf die dag<br />

na die operasie. Die rehabilitasie-oefeninge lyk dalk<br />

eenvoudig en maklik, maar dit is van die uiterste<br />

belang dat u dit gereeld en op die regte manier doen<br />

ten einde vinnige en volledige funksie te herwin. Vanaf<br />

die tweede dag na die operasie kan u begin stap en elke<br />

dag hierna behoort u in staat te wees om beter te loop.<br />

Tipies sal u vir 'n enkel-knievervanging ongeveer<br />

4 - 5 dae in die hospitaal wees en vir 'n bilaterale<br />

vervanging ongeveer 5 - 7 dae.<br />

EERSTE PAAR WEKE TUIS<br />

U sal 'n voorraad medisyne ontvang by ontslag uit<br />

die hospitaal. Dit sluit in pynmedikasie, antibiotika<br />

en middels om bloedklonte te voorkom. Vir die eerste<br />

4 weke verkies ons dat u met een of twee krukke stap<br />

alhoewel u volle gewig op die geopereerde bene mag<br />

plaas. Teen die tyd dat u ontslaan word, behoort u in<br />

staat te wees om u self goed te kan help. U mag stort<br />

vanaf die derde dag na die operasie. Die steke is<br />

oplosbaar en onder die vel en hoef nie verwyder te<br />

word nie. Die buig van die knie vorder gewoonlik<br />

stadig en dit is belangrik dat u tuis konsensieus<br />

voortgaan met die oefeninge soos deur<br />

die fisioterapeut voorgeskryf. Probeer minstens elke<br />

dag 'n kort entjie stap, verkieslik buite. U kan motor<br />

begin bestuur sodra u voel u kan dit veilig doen,<br />

normaalweg ongeveer 4 weke na die operasie.<br />

OOR DIE LANGTERMYN<br />

Ons sou verwag dat u binne drie maande na die<br />

operasie goed sal kan stap. Dit is egter ook belangrik<br />

om te besef dat daar tot 'n jaar na die operasie nog<br />

altyd 'n progressiewe verbetering in die funksie van<br />

die knie sal wees. Ons wil nie hê dat u aan enige<br />

hardloop- of springaktiwiteite deelneem nie.<br />

U moet ook nie op u hurke probeer sit nie. Daar is<br />

geen beperking op sporte soos rolbal, gholf en<br />

ontspanningstennis (dubbelspel) nie. Stap, swem en<br />

fietsry sou ook nie die knie benadeel nie. Dit is<br />

normaal dat daar met tye 'n "klik"-geluid in die knie is.<br />

Dit word veroorsaak deur die beweging van die<br />

metaaloppervlak teen die plastiek. U sal ook vind dat<br />

die vel langs die wond effens dood voel. Dit is as<br />

gevolg van die fyn senuwees in die vel wat deurgesny<br />

word wanneer ons die knie opereer. Die sensasie<br />

behoort stadig te verbeter, maar u kan moontlik<br />

permanent 'n effense dooie gevoel behou.<br />

U word aangeraai om nie enige langafstand-<br />

(internasionale) vlugte te onderneem binne die eerste<br />

3 maande na die operasie nie weens die risiko van<br />

trombose. Binnelandse vlugte is geen probleem nie.<br />

Die knieprostese sal metaalklikkers aktiveer by die<br />

kontrolepunte by die lughawe. Dit is 'n goeie idee om<br />

lospassende klere te dra sodat u littekens maklik<br />

ontbloot kan word indien nodig.<br />

Sou u enige ander chirurgiese prosedure benodig,<br />

selfs aan u tande, bring die feit dat u 'n<br />

knievervanging gehad het onder die aandag van<br />

u geneesheer/ tandarts wat vir u profilaktiese<br />

(voorkomende) antibiotika moet voorskryf.<br />

Ons stel een van die volgende voor:<br />

Indien u nie allergies vir penisillien is nie:<br />

kefaleksien (bv. Keflex), kefradien (bv. Cefril),<br />

of amoksisilien (bv. Amoxil). Die dosis is 2 g<br />

per mond een uur voor die prosedure.<br />

Indien u allergies is vir penisillien: klindamisien<br />

(bv. Dalacin-C) 600 mg een uur voor die prosedure.<br />

LET WEL: Onder GEEN omstandighede moet<br />

enigiemand, behalwe 'n ortopediese chirurg,<br />

'n naald in u vervangde knie steek nie, hetsy as<br />

'n inspuiting of aspirasie (vloeistofonttrekking).<br />

U opvolgbesoek by ons spreekkamer is gewoonlik vier<br />

tot ses weke na die operasie. Indien moontlik sou ons<br />

u graag 18-maandeliks wil opvolg of<br />

vroeër indien enigiets miskien sou pla.<br />

PAGE 2 / 2

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!