BESAFE_24_nl_v4.pdf
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>24</strong><br />
HET vEiliGHEiDSBUllETin voor DE BUrGEmEESTEr - SEpTEmBEr 2012<br />
in dE kijkEr<br />
De straten in Geel, Laakdal en Meerhout kleuren steeds meer… fluogeel. Met het verkeersproject ‘Helm Op, Fluo<br />
Top!’ wil de politiezone de verkeersveiligheid voor kinderen vergroten. Alle kinderen uit het kleuter- en basisonderwijs<br />
krijgen een sticker telkens ze met helm én fluovestje de schoolpoort binnenkomen, en nog meer leuke<br />
verrassingen. Het project, dat al navolging krijgt in het buite<strong>nl</strong>and, scoorde maar liefst 527 ‘likes’ op Facebook en<br />
was daarmee de verdiende (publieks)winnaar van de Belgische Prijs voor Veiligheid en Preventie. Wenst u meer info<br />
over het project? Stuur een mailtje naar jos.delarbre@pzglm.be.<br />
Veilig internet<br />
In een same<strong>nl</strong>eving die steunt op informatie- en communicatietechnologie<br />
valt het internet niet meer weg te denken.<br />
Het biedt eindeloze mogelijkheden, maar tegelijk is<br />
het een kwetsbaar medium dat dagelijks wordt misbruikt.<br />
Wat doet uw gemeente om burgers op de risico’s te wijzen?<br />
Lees meer op pagina 3.<br />
Op gelijke voet<br />
Diefstalpreventieadviseurs worden soms slachtoffer van<br />
hun eigen succes. In sommige gemeenten zijn er zoveel<br />
aanvragen voor een huisbezoek, dat ze het niet meer kunnen<br />
bolwerken. In Sint-Pieters-Leeuw nemen vrijwilligers<br />
een deel van de huisbezoeken over. Hoe pak je zoiets<br />
aan? Lees er alles over op pagina 4 en 5.<br />
Gents portiersreglement<br />
Als het gaat om veiligheid, zijn camera’s vaak een dankbaar<br />
hulpmiddel. Een burgemeester kan zelfs een verplichting<br />
tot camerabewaking opleggen. In Gent worden<br />
camera’s onder meer ingezet om racisme tegen te gaan:<br />
het zogenaamde portiersreglement verplicht er camerabewaking<br />
aan de ingang van clubs. Zie pagina 7.<br />
Een goed rapport!<br />
Deze nieuwsbrief krijgt prima cijfers van de lezers. Een welgemeend<br />
dankuwel! De lezersenquête die we rondstuurden geeft<br />
aan dat de opzet van deze nieuwsbrief - informatie over preventieacties<br />
verspreiden – een reële behoefte invult. Twee lezers op<br />
drie gebruikt de informatie uit deze nieuwsbrief als inspiratiebron<br />
om hun veiligheidsbeleid uit te tekenen. Slechts vijf procent vindt<br />
de inhoud van Besafe niet goed. De hoge appreciatie houdt niet<br />
tegen dat we de kwaliteit van deze nieuwsbrief verder willen opdrijven.<br />
Daarom vroegen we ook welke onderwerpen u terug wil<br />
vinden in de volgende edities. Uit de antwoorden blijkt dat u vooral<br />
uitkijkt naar de nieuwe GAS-wetgeving. Hoe zal die eruit zien?<br />
Welke speelruimte wordt er gelaten aan de gemeentebesturen?<br />
“Deze nieuwsbrief vult<br />
een reële behoefte in.”<br />
in dezelfde lijn ligt het verzoek om de recente wetgeving omtrent<br />
camerabewaking te duiden. ook valt de vraag op vanuit<br />
de kleinere gemeenten om meer preventieprojecten en goede<br />
praktijken op hun maat in Besafe op te nemen. Dit zijn tips die<br />
onze redactie ter harte neemt. mocht u nog meer tips hebben,<br />
blijven die natuurlijk bijzonder welkom. <br />
1
2<br />
rookmelders voor kwetsbare groepen<br />
Het is al niet eenvoudig om de Belg even te laten nadenken over het brandgevaar in zijn eigen<br />
huis. Sommige groepen zijn extra moeilijk te bereiken. Omdat ze de taal niet spreken of,<br />
bijvoorbeeld bij jonge gezinnen, omdat ze gewoonweg te weinig tijd hebben.<br />
Hasselt is al meer dan tien jaar bezig met brandpreventie.<br />
Dat levert soms verrassende ervaring<br />
op. Zo blijkt ‘gratis’ niet altijd het meest efficiënt.<br />
volgens Bert Swijsen, Korpsbevelhebber van de<br />
Hasseltse brandweer, hebben sommige groepen<br />
een extra duwtje nodig. “in 2001 en 2002 boden<br />
we bijvoorbeeld rookmelders aan gereduceerde<br />
prijzen aan de bevolking aan. in 2007, 2008 en<br />
2009 stonden we op de kerstmarkt, in een stand<br />
waar mensen info konden inwinnen over rookmelders<br />
en er eentje konden kopen.” Dat prijskaartje<br />
hing de Hasseltse brandweer bewust aan de<br />
rookmelders, omdat ze merkten dat gratis apparaten<br />
vaak in de kast terechtkwamen. “informatie<br />
en preventie zijn minstens even belangrijk. Dit jaar<br />
richten we ons op senioren, een kwetsbare groep.<br />
Zo bieden we alle seniorenorganisaties een infomoment<br />
aan over brandpreventie en rookmelders.<br />
We brachten hen daarvan op de hoogte via de<br />
seniorenraad, een maandelijks overleg georgani-<br />
seerd door de afdeling seniorenwerking van de<br />
dienst Welzijn. Die seniorenorganisaties kunnen<br />
vervolgens hun eigen kanalen gebruiken om hun<br />
leden te informeren.” De enquête rond brandpreventie<br />
die Binne<strong>nl</strong>andse Zaken in 2010 liet uitvoeren,<br />
liegt er niet om: 75% van de Belgen denkt<br />
(bijna) nooit aan brand en slechts 2% denkt aan<br />
brandpreventie. “We hebben nog veel werk voor<br />
de boeg”, zegt Hilde van Der linden, FoD Binne<strong>nl</strong>andse<br />
Zaken. “Daarbij moeten we bijzondere aandacht<br />
geven aan de groepen die uit zichzelf niet<br />
zo snel de stap naar beveiliging zetten: senioren,<br />
nieuwe wijkinwoners, anderstaligen en allochtonen…<br />
maar ook jonge huurders en gezinnen met<br />
jonge kinderen, behoren tot de meer kwetsbare<br />
groepen en hebben wat extra overredingskracht<br />
en een specifieke aanpak nodig. Wij dragen ons<br />
steentje bij door binnenkort 2000 rookmelders uit<br />
te delen aan brandpreventieprojecten die zich richten<br />
tot die kwetsbare doelgroepen.” <br />
Winnaar Belgische Prijs: van klacht naar kracht<br />
Dit jaar ging de Belgische Prijs voor Veiligheid en Preventie naar Gent. Met haar project ‘van klacht naar<br />
kracht’ bewijst de stad dat buurtwerking wel degelijk van grote invloed kan zijn op de veiligheid in een<br />
gemeente.<br />
Lieve Destoop,<br />
Dienst Buurtwerk, Gent<br />
Wenst u meer info over het<br />
project? Stuur dan<br />
een mailtje naar<br />
Lieve.destoop@gent.be.<br />
in de Gentse Bernadettewijk zorgden jongeren<br />
al een hele tijd voor overlast. “Ze eisten een deel<br />
van een oud schoolpand op en maakten het de<br />
culturele werkingen die er gebruik van maakten<br />
en buurtbewoners, knap lastig”, vertelt lieve<br />
Destoop van de Dienst Buurtwerk. “na een aantal<br />
klachten van buurtbewoners nam burgemeester<br />
Daniël Termont het heft in handen en organiseerde<br />
overleg met alle partijen die een oplossing konden<br />
bewerkstelligen. De Dienst Buurtwerk nam<br />
de coördinatie op zich. Teamwerk is uiteraard belangrijk,<br />
maar in dergelijke conflictsituaties is het<br />
vaak beter dat een externe persoon de teams ondersteunt<br />
en de zaken weer op gang trekt.”<br />
DiALOOG MeT reSPecT<br />
om het probleem op te lossen, moest er op<br />
verschillende sporen gewerkt worden. lieve<br />
Destoop: “op korte termijn moest het half leegstaande<br />
schooltje beter afgesloten worden en de<br />
gebruikte delen veiliger gemaakt. op lange termijn<br />
zoeken we naar een betere buurtbestemming<br />
voor dit pand. ook belangrijk is om alle medewerkers<br />
uit de verschillende organisaties in de wijk<br />
uit hun moedeloosheid te halen en op één lijn te<br />
krijgen als het om de aanpak van het probleem<br />
gaat. Ten slotte moest het conflict tussen jongeren<br />
en bewoners aangepakt worden. Een respectvolle<br />
dialoog staat hierbij centraal. luisteren naar alle<br />
betrokken partijen is enorm belangrijk om te weten<br />
wat er precies leeft in de wijk. ook moet je<br />
hen wijzen op de kracht die zij zelf hebben om het<br />
probleem aan te pakken. We vingen de jongeren<br />
maande<strong>nl</strong>ang op en gingen met hen in gesprek.<br />
De bewoners hebben we via huisbezoeken persoo<strong>nl</strong>ijk<br />
aangesproken en aangezet om in plaats<br />
aan te klagen, samen iets positiefs te doen voor<br />
de wijk, zoals een gezame<strong>nl</strong>ijke opruimactie. Uiteindelijk<br />
ligt de sleutel in een combinatie van respectvolle<br />
dialogen en positieve actie.”
Veilig omgaan met internet<br />
Waar zouden we staan zonder het wereldwijde web? in een same<strong>nl</strong>eving die steunt op informatie- en<br />
communicatietechnologie valt het internet niet meer weg te denken. Het biedt eindeloze mogelijkheden,<br />
maar tegelijk is het een kwetsbaar medium dat dagelijks wordt misbruikt. Wat doet uw gemeente om<br />
burgers op de risico’s te wijzen?<br />
www.stopchildporno.be<br />
www.clicksafe.be<br />
De hulplijn Clicksafe is<br />
bereikbaar via clicksafe.be,<br />
op het telefoonnummer<br />
02 475 44 00 of per sms<br />
0470 44 44 00<br />
Meer info of vragen over<br />
veilig internet? Hilde.<br />
vanderlinden@ibz.fgov.be<br />
Chatten, mailen, pc-banking… internet maakt het<br />
leven anno 2012 een stuk makkelijker. maar ook<br />
mensen met minder goede bedoelingen hebben<br />
het gemak waarmee gegevens worden gedeeld in<br />
de smiezen. “Het web is een afspiegeling van de<br />
maatschappij”, zegt Hilde van Der linden (Directie<br />
lokale integrale veiligheid, FoD Binne<strong>nl</strong>andse<br />
Zaken). “ook criminaliteit en onveiligheid horen<br />
erbij. omdat we verwachten dat internetgebruik<br />
de komende jaren alleen maar zal toenemen – en<br />
daarmee ook de risico’s op cybercrime en misbruik<br />
– zetten we volop in op preventie. We willen<br />
lokale overheden die hun burgers nu reeds willen<br />
sensibiliseren actief ondersteunen.”<br />
KnOWHOW<br />
Binne<strong>nl</strong>andse Zaken wil op het vlak van e-safety<br />
een faciliterende rol spelen naar de lokale preventieactoren<br />
in heel het land. via een nieuwsbrief en<br />
een workshop kunnen ze onder andere kennis<br />
maken met de huidige knowhow. Want er bestaan<br />
inmiddels handige tools om veilig surfen te promoten.<br />
Een goed voorbeeld is Child Focus dat niet<br />
Tijdens de Week van de Integrale Veiligheid kwam het thema Veilig Internet uitgebreid<br />
aan bod. Samen met Child Focus werd een workshop op poten gezet en konden<br />
terreinwerkers kennismaken met de brede waaier aan instrumenten – spelletjes,<br />
lespakketten, posters, een hulplijn,… – die de organisatie heeft uitgebouwd. “Het was<br />
vooral onze bedoeling om lokale overheden in contact te brengen met de bestaande<br />
informatie, zodat die efficiënt en gericht kan worden ingezet bij de uitwerking van lokale<br />
sensibiliseringscampagnes naar de burger”, zegt Hilde Van Der Linden. Ook Child<br />
Focus toont zich enthousiast. “Al sinds 2000, toen de eerste chatboxen opkwamen,<br />
houden we campagnes rond veilig internet”, legt Nel Broothaerts uit. “Ondertussen<br />
gaat onze werking een stuk breder dan veilig chatten alleen: we werken volop aan<br />
preventie en sensibilisering rond veilig internet- én gsmgebruik. We willen onze kennis<br />
met zoveel mogelijk mensen delen, en daar kunnen lokale overheden bij helpen.”<br />
alleen werkt rond verdwenen kinderen en kinderporno,<br />
maar ook jongeren met praktische tips en<br />
spelletjes sensibiliseert bij veilig chatten, cyberpesten,<br />
seksualiteit en privacy, zonder daarbij hun ouders,<br />
leerkrachten en andere begeleiders te vergeten.<br />
“naast onze website www.stopchildporno.be<br />
(meldpunt voor beelden van seksueel misbruik van<br />
kinderen), is er ook www.clicksafe.be: een portaalsite<br />
voor kinderen en jongeren, maar ook ouders,<br />
opvoeders, leerkrachten en andere ‘professionelen’.<br />
Zij vinden er informatie op maat”, vertelt nel<br />
Broothaerts (Child Focus). “En daarnaast hebben<br />
we een clicksafe hulplijn. Wie andere, concrete vragen<br />
of problemen heeft rond veilig internetten voor<br />
kinderen en jongeren, kan bellen, mailen of sms’en.<br />
We hebben goed opgeleide consulenten ter beschikking<br />
om samen te zoeken naar een oplossing<br />
voor mogelijke o<strong>nl</strong>ine-problemen.”<br />
e-SAFeTy in uW GeMeenTe<br />
ook lokale overheden kunnen de tools van Child<br />
Focus op verschillende manieren inzetten. via<br />
clicksafe.be kunt u materiaal zoals posters, les- of<br />
spelpakketten dow<strong>nl</strong>oaden of aanvragen waarmee<br />
de jeugddienst, scholen of jeugdbewegingen<br />
in uw gemeente aan de slag kunnen. “maar<br />
we geven ook vormingen voor ouders”, zegt nel<br />
Broothaerts. “Gemeenten vinden het vaak nuttig<br />
om zo’n avond voor hun inwoners te organiseren<br />
en hen zo te sensibiliseren. Zo kunnen burgers<br />
heel makkelijk met ons contact opnemen en eventuele<br />
vragen over cyberveiligheid rechtstreeks aan<br />
onze medewerkers stellen. Een vermelding van<br />
onze sites in de gemeentekrant wordt bijvoorbeeld<br />
al door een hoop mensen gelezen. En er<br />
zijn ook steden en gemeenten die een link naar<br />
clicksafe.be op hun webstek zetten, of een rechtstreekse<br />
button naar onze hulplijn. Een heel eenvoudige<br />
manier om hun burgers de weg te wijzen<br />
naar meer internetveiligheid.” <br />
3
4<br />
Vrijwilligers voor diefstalpreventie<br />
Diefstalpreventieadviseurs die slachtoffer worden van hun<br />
eigen succes? Het bestaat. in sommige gemeenten zijn er<br />
zoveel aanvragen voor een huisbezoek, dat ze het niet meer<br />
kunnen bolwerken. in Sint-Pieters-Leeuw hebben ze er iets<br />
op gevonden. Preventieadviseur Marc De Baeremaeker doet<br />
een beroep op vrijwilligers. Die nemen een deel van zijn<br />
huisbezoeken van hem over. Hoe pak je zoiets aan?<br />
Op<br />
gelijke voet<br />
Technische feeling, sociale vaardigheden, genoeg<br />
tijd, veel goesting en natuurlijk ook een onberispelijk<br />
strafblad: vrijwillig diefstalpreventieadviseur<br />
worden is niet voor iedereen weggelegd. raphael<br />
van obergen voldeed aan alle voorwaarden die<br />
Sint-pieters-leeuw oplegde. “ik heb mijn hele<br />
loopbaan voor de vakbond gewerkt en ik ben een<br />
beetje een klusser. Al die jaren heb ik graag mensen<br />
geholpen en daar veel plezier aan beleefd.<br />
ik wilde dat ook na mijn pensioen blijven doen.<br />
Toen ik in het informatieblad van de gemeente las<br />
dat ze vrijwillige preventieadviseurs zochten, heb<br />
ik me meteen aangemeld. intussen ben ik bij een<br />
stuk of 25 mensen over de vloer geweest om advies<br />
te geven. Het mooie is dat we op gelijke voet<br />
staan: ik ben een gewone burger die een medeburger<br />
een beetje wijzer maakt.”<br />
VijFTiG Per jAAr<br />
preventieadviseur marc De Baeremaeker kreeg<br />
een tiental kandidaturen van vrijwilligers binnen.<br />
Zelf is hij een oud-militair die in 2005 zijn overplaatsing<br />
naar de politiezone Sint-pieters-leeuw<br />
aanvroeg. Als burger kon hij daar meer tijd steken<br />
in diefstalpreventieadvies dan zijn voorganger, die<br />
ook een operationele taak had. Het aantal huisbezoeken<br />
steeg van minder dan een handvol tot<br />
bijna 50 per jaar. “Hoe meer reclame we maken,<br />
hoe meer aanvragen er binne<strong>nl</strong>open”, vertelt marc<br />
zelf. “Het aantal aanvragen stijgt als een wijk met<br />
een inbraakgolf te maken krijgt. omdat ik ook nog<br />
Marc De Baeremaeker,<br />
Preventieadviseur<br />
met iCT en de wapenvergunningen bezig ben,<br />
kon ik niet nog meer tijd vrijmaken voor diefstalpreventieadvies.<br />
vandaar het idee om met vrijwilligers<br />
te werken.”<br />
jury BeSLiST<br />
De selectie van de vrijwilligers was geen gemakkelijke<br />
klus. marc stuurde eerst een vrage<strong>nl</strong>ijst naar<br />
de kandidaten. vervolgens ging hij na of de kandidaten<br />
wel een blanco strafblad hadden. Daarna<br />
werden ze uitgenodigd voor een jury. “Die bestond<br />
naast mezelf uit twee mensen: een diefstalpreventieadviseur<br />
van Dilbeek en een politieman van<br />
onze politiezone”, legt marc uit. “Samen hebben<br />
we de kandidaten geïnterviewd en gekeken hoe<br />
ze reageerden op vragen en probleemsituaties.<br />
Uiteindelijk hebben we twee gepensioneerde<br />
mannen geselecteerd.”<br />
om te beginnen mochten de twee mee op huisbezoek<br />
met marc, zodat ze precies wisten waaraan<br />
ze begonnen. Daarna werden ze ingeschreven<br />
voor de opleiding Technopreventief adviseur in het<br />
provinciaal instituut voor vorming en opleiding.<br />
na die opleiding gingen de twee nog een paar<br />
keer mee op pad met marc, om hun ogen de kost<br />
te geven. Ten slotte mochten ze alleen huisbezoeken<br />
afleggen. “Eén van de twee vrijwilligers moest<br />
om persoo<strong>nl</strong>ijke redenen even afhaken, maar de<br />
andere is sinds februari van dit jaar volop aan<br />
de slag. De eerste reacties zijn zeer positief. Zes<br />
maanden na het advies sturen we een vrage<strong>nl</strong>ijst
om te polsen naar de tevredenheid van<br />
de burgers. De eerste vrage<strong>nl</strong>ijsten zijn nu<br />
vertrokken.”<br />
STrOPerS en BOSWAcHTerS<br />
ook vrijwilliger raphael denkt dat de mensen<br />
tevreden zijn na zijn bezoek. Dat ze er<br />
wat van opgestoken hebben, daar is hij<br />
zelfs helemaal van overtuigd. “Tijdens de<br />
rondleiding in de woning kan ik meestal<br />
snel een aantal zwakke punten aanwijzen.<br />
Zo zijn veel mensen verwonderd als ze<br />
horen dat een inbreker een slot dat een<br />
paar millimeter uitsteekt snel en gemakkelijk<br />
met een tang kan afbreken. ik kan<br />
het weten, zeg ik dan: tijdens de opleiding<br />
in het provinciaal instituut heb ik het zelf<br />
gedaan! Het is fascinerend om vanuit het<br />
standpunt van de inbreker te denken. Je<br />
weet wat ze zeggen: stropers maken de<br />
beste boswachters.” (lacht)<br />
na de rondleiding in de woonst gaat raphael<br />
aan tafel zitten met de bewoners. Hij<br />
haalt dan zijn koffer met echte veiligheidssloten<br />
boven. “ik wijs erop dat je de helft<br />
van de investering in veiligheidsloten fiscaal<br />
kunt inbrengen, met een maximumgrens<br />
van 730 euro. Dat is een nuttige<br />
investering als je weet hoeveel schade je<br />
kan oplopen door een inbraak. De mensen<br />
waar ik op bezoek ging, wisten dat<br />
Allemaal cijfers<br />
Waarom is het zo belangrijk om<br />
in uw gemeente in te zetten op<br />
inbraakpreventie en diefstalpreventieadviseurs?<br />
Cathy Grimmeau<br />
(FOD Binne<strong>nl</strong>andse Zaken) snorde<br />
voor ons enkele cijfers op, en die<br />
spreken boekdelen.<br />
• Gemiddeld vinden er per uur<br />
ongeveer 7 inbraken plaats<br />
• De schade bedraagt om en bij de<br />
4.000 euro per inbraak<br />
• Toch geeft 42% van de Belgen<br />
toe dat ze wel eens een raam<br />
laten openstaan wanneer ze hun<br />
woning verlaten<br />
• Mensen die bezoek kregen van<br />
een diefstalpreventieadviseur, zijn<br />
in meer dan 9 op de 10 gevallen<br />
zeer tevreden over de dienstverlening;<br />
1 op 3 voelt zich achteraf<br />
veiliger<br />
• De meeste bezochte mensen<br />
voeren op zijn minst gedeeltelijk<br />
de adviezen van de diefstalpreventieadviseur<br />
uit.<br />
vaak uit ervaring: 80% van hen had om<br />
een diefstalpreventieadvies gevraagd na<br />
een inbraak. Als het eige<strong>nl</strong>ijk al het laat<br />
was, dus. Eén persoon was echt getraumatiseerd<br />
door die gebeurtenis. Die heb<br />
ik doorverwezen naar de dienst slachtofferhulp<br />
van de politie.”<br />
FAceBOOK<br />
marc De Baeremaeker is opgetogen<br />
over zijn vrijwilligers. Binnenkort schiet<br />
de tweede in gang. intussen heeft hij een<br />
derde kandidaat ingeschreven voor de<br />
volgende opleiding. “We kunnen nu met<br />
een gerust gemoed reclame maken voor<br />
diefstalpreventieadvies, zonder bang te<br />
zijn dat we het niet zullen kunnen bolwerken.<br />
We doen dit via informatieavonden,<br />
die we aankondigen in het lokaal informatieblad<br />
‘infoleeuw’ van de gemeente –<br />
waarin we overigens ook preventieve tips<br />
geven. Tegenwoordig doen we dit ook via<br />
Facebook en Twitter. Dat slaat goed aan.<br />
ik denk dat de agenda’s van onze twee<br />
vrijwilligers goed gevuld zullen zijn.”<br />
ook de vrijwilligers zelf zijn tevreden, getuigt<br />
raphael van obergen. “ik ben met<br />
elk bezoek een tweetal uur bezig, en ik<br />
doe het zeer graag. De mensen zijn dankbaar,<br />
en daar doen we het voor.” <br />
5
6<br />
Veilig en respectvol same<strong>nl</strong>even<br />
Hoe radicalisering voorkomen?<br />
Het leven in een open same<strong>nl</strong>eving brengt heel wat uitdagingen met zich mee waarbij we als overheid een<br />
veilige en respectvolle same<strong>nl</strong>eving moeten kunnen garanderen. Fenomenen zoals geweld tegen holebi’s,<br />
discriminatie of gewelddadige radicalisering kunnen een same<strong>nl</strong>eving in haar geheel schaden. Maar wat<br />
kan een burgemeester hiertegen doen? Wij gingen het na.<br />
Wenst u meer info?<br />
Stuur een mailtje naar<br />
Babet.nulens@ibz.fgov.be<br />
Extreemrechtse knokpartijen, aanslagen door<br />
moslimfundamentalisten, of – minder extreem<br />
– ouders die in opstand komen als hun kind les<br />
krijgt van een allochtone juf, burenruzies, spanningen<br />
in de wijk, hangjongeren die dreigen af te<br />
glijden van de same<strong>nl</strong>eving kunnen evenzeer escaleren.<br />
De aanpak van de overheid op dergelijke<br />
gebeurtenissen is vaak reactief. Als burgemeester<br />
kunt u echter al veel vroeger ingrijpen. Experts hameren<br />
steeds meer op het belang van preventie.<br />
om vroegtijdig te kunnen ingrijpen dient men de<br />
nadruk te leggen op sociale en positieve preventieve<br />
maatregelen die het bestaande beleid kunnen<br />
aanvullen, vertelt Babet nulens, FoD Binne<strong>nl</strong>andse<br />
Zaken. Haar expertisedomein is preventie<br />
van gewelddadige radicalisering. “Uit onderzoek<br />
blijkt dat radicalisering een complex fenomeen is<br />
dat je in zijn sociale context moet zien. ook blijken<br />
enkele kenmerken van een radicaliseringsproces<br />
Studiedag<br />
Veilig en respectvol same<strong>nl</strong>even<br />
Tijdens de ‘Week van de Integrale Veiligheid’ organiseerde de Directie Lokale<br />
Integrale Veiligheid de studiedag ‘Veilig en respectvol same<strong>nl</strong>even’. De centrale<br />
vraag tijdens die dag: hoe kan gewelddadige radicalisering, eergerelateerd geweld<br />
en geweld tegen holebi’s voorkomen worden? Dit soort van fenomenen wordt<br />
gewoo<strong>nl</strong>ijk exclusief vanuit de hoek van de traditionele veiligheidsactoren (politie,<br />
veiligheidsdiensten, i<strong>nl</strong>ichtingendiensten,…) bekeken. Op de studiedag pleitten de<br />
experts voor een complementaire sociaalpreventieve strategie, als aanvulling op de<br />
repressieve aanpak. Lokale overheden kunnen daarvoor best overleg plegen met<br />
sociale partners.<br />
belangrijke aangrijppunten voor preventie te bieden.<br />
Ten eerste is het radicaliseringsproces een<br />
bottum-up proces, startend bij een individu dat<br />
zich gefrustreerd en onrechtvaardig behandeld<br />
voelt. ideologie speelt pas in een latere fase een<br />
belangrijke instrumentele rol om zich af te zetten<br />
tegen de same<strong>nl</strong>eving en geweld te legitimeren.<br />
Zich sociaal isoleren en steeds meer onverdraagzaamheid<br />
vormt een tweede belangrijk kenmerk.<br />
uW (LOKALe) rOL<br />
Het is zaak om in te grijpen voor het zo ver komt.<br />
En juist omdat het een ‘bottom up’-probleem is,<br />
speelt het lokale niveau hierbij een belangrijke rol.<br />
preventief ingrijpen kan via een krachtig en sociaal<br />
beleid (zoals gelijke kansen, diversiteit, integratie,…)<br />
al heel wat frustraties wegnemen. Daarnaast<br />
is het belangrijk om lokaal gerichte acties<br />
op te zetten. Babet nulens: “ik denk daarbij onder<br />
andere aan trainingen voor jongeren om hen<br />
kritischer en weerbaarder maken tegen radicale<br />
boodschappen. De bedoeling is dat jongeren niet<br />
alles klakkeloos aannemen wat ze lezen of horen.<br />
Tegelijk moeten ze leren dat er andere strategieën<br />
bestaan dan geweld om conflicten op te lossen.”<br />
ook opvoedingsondersteuning aan ouders om<br />
gepast te antwoorden op de grieven van hun kinderen<br />
of informatiesessies aan professionals dicht<br />
bij de burger kunnen helpen om een radicaliseringsproces<br />
te begrijpen, zodat men weet hoe te<br />
reageren en te interveniëren nog voor een escalatie<br />
naar geweld dreigt. Samenwerking met sociale<br />
partners is een must.
Camerabewaking verplichten?<br />
Als het gaat om veiligheid, zijn camera’s vaak een dankbaar hulpmiddel. een burgemeester kan zelfs een<br />
verplichting tot camerabewaking opleggen. in Gent worden camera’s onder meer ingezet om racisme<br />
tegen te gaan: het zogenaamde portiersreglement verplicht er camerabewaking aan de ingang van clubs.<br />
Wenst u meer info over het<br />
Gentse portiersreglement?<br />
Stuur dan een mailtje naar<br />
Erwin.demaertelaere@<br />
politie.gent.be.<br />
Colofon<br />
Aan de deur van een populaire club wordt iemand<br />
de toegang geweigerd door de ‘buitenwipper’. Er<br />
vallen klappen. Wie is de schuldige? De bewaker of<br />
de klant…? Wanneer het gevecht door een bewakingscamera<br />
werd opgenomen, kan dat eenvoudig<br />
worden bewezen. De regels voor bewaking onder<br />
cameratoezicht werden vastgelegd in het KB van<br />
15 maart 2010. Johan meulders, FoD Binne<strong>nl</strong>andse<br />
Zaken: “Daarin wordt onder meer gezegd<br />
dat bewakingsagenten hun functie bij de toegang<br />
of uitgang van cafés, bars, kansspelinrichtingen of<br />
dansgelegenheden enkel kunnen uitoefenen als ze<br />
binnen het gezichtsveld van een bewakingscamera<br />
handelen. Bovendien moet die camera ook alles<br />
registreren én bewaren. Deze verplichting geldt enkel<br />
als er reeds een camerasysteem is geïnstalleerd<br />
of als de oppervlakte van de ruimte minstens 100<br />
vierkante meter bedraagt. maar ook voor ruimten<br />
die niet aan deze criteria voldoen, kan een burgemeester<br />
beslissen een camerasysteem te laten installeren.<br />
Kortom: als er geen camerasysteem aanwezig<br />
is, of de beelden worden niet geregistreerd<br />
en bewaard, dan kunnen er ook geen bewakingsactiviteiten<br />
plaatsvinden.”<br />
Camera’s in de strijd tegen discriminatie<br />
Het Gentse portiersreglement is een jaar in werking. De Stad riep het vooral in<br />
het leven om horecazaken, hun portiers én klanten een eenduidige procedure aan<br />
te reiken. Discriminatie een halt toeroepen was een belangrijk motief. Erwin De<br />
Maertelaere: “Omdat een camera de klanten en portiers aan de ingang registreert,<br />
zullen portiers nu twee keer nadenken voor ze iemand weigeren omwille van hun<br />
huidskleur, kledij of eventuele handicap. Gebeurt er toch een weigering en volgt er<br />
een klacht, dan vragen we systematisch de beelden op en wordt er altijd een PV<br />
opgesteld.” Ook voor de portiers zelf vormt camerabeveiliging een middel om hun<br />
gelijk te bewijzen. “Soms is een zaak volzet of wordt iemand geweigerd wegens<br />
geweldpleging of drugsfeiten. Een portier kan dus niet meer onrechtmatig beschuldigd<br />
worden van discriminatie als hij om legale redenen mensen weigert.”<br />
Gents portiersreglement<br />
VeLe VOOrDeLen<br />
“Cameratoezicht verplichten vergemakkelijkt de<br />
controle op de bewakingsactiviteiten zelf”, aldus<br />
Johan meulders. “illegale bewakingsagenten kunnen<br />
relatief gemakkelijk betrapt worden. ook andere<br />
inbreuken, zoals het ontvangen van fooien,<br />
worden eenvoudig vastgesteld. Ten slotte bewijzen<br />
camerabeelden hun nut bij incidenten tussen<br />
bewakingsagenten en klanten, bijvoorbeeld bij<br />
vechtpartijen.” Burgemeesters die camerabewaking<br />
willen verplichten, kunnen in eerste instantie<br />
verwijzen naar de wetgeving in het Koninklijk Besluit.<br />
“Een burgemeester kan zelf de verplichting<br />
opleggen en is vrij in de manier waarop hij dat<br />
doet. indien nodig kan de lokale politie daarna inbreuken<br />
vaststellen.”<br />
GenTSe POrTierSreGLeMenT<br />
Het Gentse stadsbestuur keurde het ‘portiersreglement’<br />
goed. “Dat houdt eige<strong>nl</strong>ijk twee zaken<br />
in”, legt Erwin De maertelaere, hoofdinspecteur<br />
van politie Gent uit. “Het reglement past het KB<br />
toe en verplicht camerabewaking aan elke horeca-inrichting<br />
die bewakingsactiviteiten laat uitvoeren<br />
en groter is dan 100 vierkante meter. maar wij<br />
gaan nog een stap verder. ons portiersreglement<br />
breidt die verplichting ook uit tot kleinere horecazaken<br />
die bewakingsactiviteiten hebben. ook regelt<br />
het reglement de melding van incidenten: wie<br />
moet wat wanneer aan wie melden.”<br />
Waarom voerde het Gentse bestuur het portiersreglement<br />
in? “Dankzij het reglement is iedereen<br />
gelijk voor de wet”, aldus Erwin De maertelaere.<br />
“Zowel de grotere als de kleinere zaken zijn verplicht<br />
om een werkend camerasysteem te installeren<br />
als er bewakingsactiviteiten zijn. ook zien we<br />
dit portiersreglement en de cameraverplichting als<br />
een actieve én preventieve maatregel tegen racisme<br />
en xenofobie en zorgt het voor rechtszekerheid<br />
bij eventuele incidenten.” <br />
• Abonnement en redActieAdres: FOD Binne<strong>nl</strong>andse Zaken, Algemene Directie Veiligheid en Preventie, Ann Cossement, Waterloolaan 76, 1000 Brussel,<br />
ann.cossement@ibz.fgov.be 02 557 33 05 • VerAntwoordelijke uitgeVer: Philip Willekens, Directeur-generaal Veiligheid en Preventie a.i., Waterloolaan 76,<br />
1000 Brussel • redActierAAd: Dafne Vanhelleputte, Stefaan Saey, Anneleen Van Cauwenberge, Johan Meulders, Anne Laevens, Caroline Atas, Randy Maenhout,<br />
Ann Cossement • teksten en reAlisAtie: www.f-twee.be • Foto’s: Bart Cloet, Corbis, Istock • website: www.besafe.be<br />
7
8<br />
doen<br />
Brandpreventieprijs<br />
dien uw project in!<br />
Heeft uw gemeente een creatief en innovatief brandpreventie project<br />
op poten gezet? Dien dan uiterlijk op 19 september uw project in<br />
via sliv@ibz.fgov.be en maak kans op de allereerste Belgische<br />
Brandpreventieprijs van de FoD Binne<strong>nl</strong>andse Zaken. Het thema is<br />
‘Brandpreventie gericht naar de woning en de burger’. De winnaar<br />
wordt bekendgemaakt tijdens de Conferentie Brandpreventie, op 23<br />
november. Daar worden de ingezonden projecten voorgesteld en<br />
komen een aantal nieuwe concepten rond brandpreventie aan bod.<br />
noteer die datum dus alvast in uw agenda!<br />
de deelnemingsvoorwaarden vindt u op www.besafe.be.<br />
14-daagse van de veiligheid<br />
Blindelings evacueren<br />
Brandveiligheid staat in september opnieuw twee weken lang in de<br />
kijker. omdat het belangrijk is dat uw burgers snel en veilig hun woning<br />
verlaten wanneer er brand uitbreekt, focust de nieuwe editie<br />
van de ’14-daagse van de veiligheid’ op het thema evacuatie. om<br />
uw burgers te sensibiliseren, stelt de FoD Binne<strong>nl</strong>andse Zaken gratis<br />
materiaal ter beschikking: een brochure en affiche ‘Blindelings<br />
vluchten bij brand’, een oogmasker met preventietips en een digitaal<br />
evacuatiespel voor uw burgers. De 14-daagse van de veiligheid van<br />
Binne<strong>nl</strong>andse Zaken loopt nog tot 23 september. 126 brandweerkorpsen<br />
dragen hun steentje bij door hun deuren op te zetten of<br />
informatiesessies te geven.<br />
Folders en affiches kunt u bestellen via www.besafe.be (> publicaties).<br />
meer info krijgt u via vps@ibz.fgov.be.<br />
wilt u meer tips rond veilig evacueren en brandpreventie?<br />
surf dan naar www.speelnietmetvuur.be.<br />
AL uW nieuWTjeS<br />
nAAr BeSAFe<br />
Wilt u dat wij op de hoogte blijven van<br />
al uw meest recente nieuwtjes rond het<br />
thema veiligheid? neem dan ons emaildres<br />
besafe@ibz.fgov.be op in de<br />
perslijst van uw stad of gemeente. Bij interessante<br />
veiligheidsprojecten en campagnes,<br />
die als goed voorbeeld kunnen<br />
dienen voor andere lokale overheden,<br />
nemen wij met u contact op voor een<br />
interview… in deze nieuwsbrief!<br />
Laat van u horen<br />
Laat u niet<br />
in de luren leggen!<br />
De nieuwe campagne<br />
‘laat u niet<br />
in de luren leggen’<br />
van de FoD Binne<strong>nl</strong>andse<br />
Zaken<br />
tegen diefstal met<br />
list richt zich specifiek<br />
naar senioren.<br />
Die vormen vaak<br />
een makkelijke prooi<br />
voor bijvoorbeeld<br />
nepagenten die hen<br />
met een smoes proberen te bestelen. De oudere<br />
burgers goed informeren, wapent hen tegen dit<br />
soort praktijken. U kunt een beroep doen op het<br />
gratis communicatiemateriaal van Binne<strong>nl</strong>andse<br />
Zaken: de brochure ‘laat u niet in de luren<br />
leggen’, de magneten met tips voor senioren<br />
en een speciale videospot. verder kunt u ook<br />
gebruik maken van de aangepaste map ‘meer<br />
veiligheid voor senioren! Wat de gemeenten<br />
hiervoor kunnen doen’ en de zes daarop aansluitende<br />
powerpointpresentaties. Het materiaal<br />
kunt u aanvragen via www.besafe.be (> publicaties).<br />
De update van de map wordt, samen<br />
met de powerpointpresentaties, begin oktober<br />
verzonden naar alle preventiediensten.<br />
Heeft u een leuk preventieproject? Gebruikt u onze folders op een originele<br />
manier? laat het ons weten op besafe@ibz.fgov.be en we sturen onze redacteurs<br />
op pad. Uw voorbeeld kan immers nuttige inspiratie opleveren bij de<br />
collega’s in andere gemeenten.<br />
Abonnement ?<br />
Kent u mensen die veiligheid in hun takenpakket<br />
hebben? ook zij kunnen zich op deze nieuwsbrief<br />
abonneren. Besafe richt zich in de eerste<br />
plaats op burgemeesters en andere lokale<br />
beleids verantwoordelijken en preventiewerkers.<br />
Besafe verschijnt vijf keer per jaar en is gratis.<br />
abonneren kan via besafe@ibz.fgov.be