06.05.2013 Views

JIERBOECRJEN - Tresoar

JIERBOECRJEN - Tresoar

JIERBOECRJEN - Tresoar

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

FRIESCH<br />

<strong>JIERBOECRJEN</strong><br />

FOAR IT JIER<br />

1 8 3 O.<br />

T KO G<br />

IT FRIESCH GENOATSCHIP<br />

FOAR<br />

SCHUD-, ADHEYTE- m TEAL-KINDE,<br />

TWAEDE JIERGONG.<br />

TO LIEAÜWERD,<br />

BÏG. T. N. SURINGAR.


SINNE- IN MOANNE-<br />

FORTJUESTERINGEN.<br />

Un dit jier schalie er segs fortjuesleringen<br />

oppe yerde sjoen wirdde kinne, fjoiiwer ooime<br />

Sinne, in twae oomie Moaiine. JFeniJizze schil yen<br />

oonne Moanne allinne by uwz to sjean wezze.<br />

DJE EERSTE oonne Simie, de s3 February,<br />

to sjean ijn it noardwestelrjcke diel fen ^dsien, ijn-<br />

ïie eastelijcke helte fen Europisch Ruslân. Foar<br />

Petersburg iz jæ naet to sjeaii, mar foar Moskou<br />

wirt de Simie 2-| tomme fortjnestere. It begin fen-r<br />

ne algemiene foartjuesteringe iz , ney uwz tijd i-ecke-<br />

ne, moarns 4 tvwre 1 min., it midden 5 uwre 14<br />

* 2<br />

min.,


min., it eyii 6 uwre 27 min.; in schil op har heagst<br />

v~ tomme fortjuesterjc , it jinge yenige mij Hen bewestcii<br />

feu Nova-Zernbla fbarfalt.<br />

DE TIVABOE oontie Moanne , de 9 Maert, to<br />

sjeati ijn byney heel Aaien} de eastelijcke griiizen<br />

feu Europa , in il westelijcke diel fen Noard-Aine-<br />

rika. De Moanne schil heel fortjueslerje. It begin<br />

middeys 12 uwre 1 miu., it midden æftermiddeys<br />

l uwre 56 min., it eyn 3 uwre 5\ min.<br />

Ds TSMDDE oonne Sitine , de 24 Maert. Al-<br />

ljnne' to sjean vja. it suwdlijcke diel fenne Atlanti-<br />

sche Oceaan, ijnne suwdlijcke spits fen Afrika 'va.<br />

ijniie Suwder IJzsea. It begin æftermiddeys 1 uwre<br />

27 min., it midden a uwre 56 min., it eyn 4 uwre<br />

a5 min. De greatste fortjuesteringe iz dy fen G<br />

tomme , in fâlfc ijnne IJzsea foar.<br />

DM FISUDE oone Sinne, de 18 Augustus. Al~~<br />

limie to sjean ijnne Suwder IJzsea, wier fen de<br />

greatste fortjuesteringe iiaet meer az i| tomme wez-<br />

ze


ze schil, lt begin moariis 11 uwre 38 min., it mid-<br />

den middeys 12 uwre 32 min., it eyn æftermiddeys<br />

1 uwre 26 min.<br />

DE FIIFSTE oo'une Moanne, de 2 September,<br />

by uwz in ijn lieal Europa , jffrllca 7 it westelijcke<br />

diel fen jisien, Suwd-Amerika, in it easîelijck diel<br />

fen Noard-Amerilca to sjean. De Moanne schil al-<br />

heel fortjuesterje, in iz fen it begin to it eyn by uwz<br />

to sjean.<br />

It begin juwns 9 uwre i5 mm. 34 sec.<br />

lieal fortjuestereg uwre 44 min. 25 sec.<br />

lieel fortjucsterc 10 uwre i3 min. ig sec.<br />

it midden il uwre 2 min. ïg sec.<br />

it begin feiiiie forljeaclitiuge n uwre 5i min. ig sec.<br />

lieal foi-ljeaelit nachts ia uwre 20 min. i3 sec.<br />

it eyn 12 uwre 49 min. 5 sec.<br />

'De Moanne giet 21I tomnie ijnne' scliaedkijgel<br />

lenne yerdbol.<br />

DE


'OB SEGSTS ooime Sinne, ijnne yere moarn<br />

ferme 17 September. To sjean ijn it noardeaste-<br />

lijcke diel fen -Äsien, in it noardwestelijcke diel<br />

ien Noard-Ameriha. It begin moarns 1 uwre a<br />

min., it midden 3 uwre 38 min,, it eyn 4 uwre i3<br />

min. De Sinne schil 4| tomme fortjnesterje.


JIER-TIJPEN.<br />

Ir FOARJIER begint de 21 Maert moarns 3 uwre<br />

23 min.<br />

DE SIMMER begint de 22 Juny moarns o uwre<br />

26 min.<br />

DE HEARST begint de 23 September æftermiddeys<br />

2 uwre 27 min.<br />

DE WINTER begint de 22 December moarns 7<br />

uwrê 35 min.<br />

QUATERTEMPERS.<br />

De eerste de 3j 5 in 6 Maert.<br />

De twaede de 2, 4 in 5 Juny.<br />

De tredde de i5, 17 in 18 September.<br />

De fier de de i5, 17 in 18 December.<br />

CHRONOLOGISCHE CIRKELS.<br />

l t gilden tol . . . . . . . . . . . 7<br />

-Z?e Sinne-cirhel . , •£<br />

7?e Roomsche Indictle .3<br />

J?e Epacta . 26*<br />

J e Sneynslebter . . . . . . . . C.


i Freed<br />

2 Snjuen<br />

3 Sneyn<br />

4 Moandey<br />

5 Tijesdey<br />

6 Woansd.<br />

y Tongersd.<br />

8 Freed<br />

9 Snjuen<br />

io Sneyn<br />

il Moandey<br />

i2 Tijesdey<br />

i3 Woansd.<br />

i4 Tongersd.<br />

iS Freed<br />

16 Snjuen<br />

JA NU A11Y, æf<br />

het 3i deagen.<br />

S. JJeTcama st. i558.<br />

h. Bos st. 1717.<br />

liero Ockinga st. 1587.<br />

Menno Simons st. I56I.<br />

Fr. Halma b. i653 st. 1732.<br />

EersleKetier.<br />

moains3u-wre<br />

3 min. ijnne<br />

Eaem.<br />

FolleMoanne<br />

mourns (\ uwre<br />

5 min. ijnne<br />

Kreeft.


17 Sneyn<br />

18 Moandey<br />

19 Tijesdey<br />

20 Woansd.<br />

21 Tongersd. Igo Galama formoard 1492.<br />

11 Freed<br />

a3 Snjuen<br />

2/j Sneyn<br />

ia5 Moandey<br />

2'3 Tijesdey<br />

i"j Woansd.<br />

28 Tongersd. Karel de Greate st. 814.<br />

29 ï reed<br />

3o Sn;uen<br />

31 Sneyn<br />

LOUWMQANNE<br />

Hendrik Casimirïi.h, t6à~.<br />

Henr. Schotanus st. i6o5.<br />

Suffridus Petri st. 1007.<br />

Leste Ketier,<br />

moarns4u\vrc<br />

3S min. ijnne<br />

Weagscheal.<br />

Nye Moanne,<br />

juwns 5 uwre<br />

3a rain. ijnne<br />

Wetterman.<br />

Eerste Keiier,<br />

moarns 11<br />

u\vre25 min.<br />

ijime Bolle.


1 Moandey<br />

2 Tijesdey<br />

3 Woansd.<br />

4 Tongersd.<br />

5 Freed<br />

6 Snjuen<br />

- Sneyn<br />

j j *<br />

8 Moandey<br />

9 Tijesdey<br />

10 Woansd.<br />

11 Tongersd.<br />

12 Freed<br />

i3 Snjuen<br />

i4 Sneyn<br />

FEBRUARY, æf<br />

het 28 deagen.<br />

Sixtusfenïtemmema b. i533<br />

Festus Hommiush. i5^6.<br />

FolleïïlociTLTie<br />

juwns 8 uwre<br />

25 min. ijnne<br />

Lieuw.


i5 Moandey<br />

16 Tij esdey<br />

17 Woansd.<br />

SELLE<br />

18 Tongersd. Petrus Tiara st. i588.<br />

19 Freed<br />

20 Snjuen<br />

21 Sneyn<br />

2a Moandey<br />

aS Tijesdey<br />

24 Woansd.<br />

î5 Tongersd. Simon Stijl b. i-3j.<br />

26 Freed<br />

27 Snjuen<br />

28 Sneyn<br />

Cunerus Fetri , eerste Bisschop<br />

toliieauwerdst.iSSo.<br />

Hendrik Casimir I. b. 1612.<br />

fF. f.Haren (dejonge)b. 1710.<br />

Eise Misinga b. 1^44*<br />

L. f en Aitzema st, 1669,<br />

Corn. Gemma h. i535.<br />

^-jeste Ketier.<br />

moarns 1 uwre<br />

7 min. ijnne<br />

Schorpioen.<br />

Sinne ijnne<br />

Fisschen op<br />

7 uwrt'4 min<br />

onder 4 uwre<br />

56 min.<br />

Lijtze Festeljuwn.<br />

NyeMoanne,<br />

moarns 5 uwre<br />

15 min. ijnne<br />

Fisschen.<br />

Greate Festeljuwn.


1 Moandey<br />

2 Tijesdey<br />

3 Woansd.<br />

4 Tongersd, Hero Sïbersma st. 1728.<br />

5 Freed<br />

6 Snjuen<br />

7 Sneyn<br />

8 Moandey<br />

9 Tijesdey<br />

io Woansd.<br />

ii Tongersd.<br />

ia Freed<br />

13 Snj uen<br />

(4 Sneyn<br />

i5 Moandey<br />

i6 Tijesdey<br />

M A E ïl T, æf<br />

het 3i deagen.<br />

fpïllemy. b. IJ48.<br />

R. Dodonaeus st. i585.<br />

Princes Anna st, iySg.<br />

Willem Xodewijjc b. i56o<br />

U. Huber b. i636.<br />

v. Rossum st. 1-555.<br />

Hendrik Casimir II. st. 1696<br />

B. Fullenius b. 1640.<br />

EersleKelier,<br />

ju^ns 8 uwio<br />

39 min ijnnc<br />

Twaeliugeu.<br />

Föïle"Moanne<br />

(lefterraiddeys<br />

a uwre6 min.<br />

ijnne Faem.


1 FC<br />

17 Woaiisd.<br />

t8 Toiigersd.<br />

19 Freed<br />

20 Snjuen<br />

21 Sneyn<br />

22 Moandey<br />

23 Tijesdey<br />

24 Woansd.<br />

25 Tongersd.<br />

26 Freed<br />

27 Snjuen<br />

28 Sneyn<br />

29 Moandey<br />

3o Tijesdey<br />

3i Woansd.<br />

>ARJIEKMOA.8.<br />

iS. ƒ. Brugmans b. i^63.<br />

C Wdrînga st. 1722.<br />

Arjen Roelofs b. 1754.<br />

1<br />

Leste Keiier,'<br />

juwiis 6 uwre.<br />

10 mi»; ijuneî<br />

Sjietter.<br />

Sinne ijnne<br />

Baem op in<br />

onder 6 uwre<br />

It Foarjier<br />

begint.<br />

Nye Moanne<br />

æfïerrniddeys<br />

3uwrei5min<br />

ijnne Raem.<br />

Eerst»Ketier%<br />

moarns - uwre<br />

27 min. ijnne<br />

Kreeft.


i Tongersd,<br />

i Freed<br />

3 Snjuen<br />

4 Sneyn<br />

5 Moandey<br />

6 Tijesdey<br />

7 Woansd.<br />

8 Tongersd.<br />

9 Freed<br />

IO Snjuen<br />

ti Sneyn<br />

12 Moandey<br />

i3 Tijesdey<br />

i4 Woansd.<br />

i5 Tongersd.<br />

APRIL, æf<br />

het 3o deagen.<br />

Maria Louisa st. 1765.<br />

Willen f en Maren (de âde)<br />

st. 1708.<br />

FolleMoanne<br />

moarns - uwre<br />

55 min. ijnne<br />

Weagscheal.


6 Freed<br />

7 Snjuen<br />

8 Sneyn<br />

9 Moandey<br />

o Tijesdey<br />

i Woansdey<br />

22 Tongersd»<br />

23 Freed<br />

24 Snjuen<br />

25 Sneyn<br />

26 Moandey<br />

27 Tijesdey<br />

28 Woansdey<br />

29 Tongersd.<br />

3o Freed<br />

GERZMOANNE<br />

Jpo LiaucTcama st. i535.<br />

Leste Keiier<br />

moarns 7 uwe<br />

14 min. ijn<br />

e Stienbock. [<br />

inne ijnne<br />

Bolle op 4<br />

uwre5-min<br />

in onder -<br />

nwre 3 min.<br />

]^ye"Mo(XTi7i.<br />

juwns 11<br />

uwre5omin<br />

ijnne Bolle.<br />

Eers. Ketie<br />

juwns8uwr<br />

16 minuten<br />

ijnnelieuw


1<br />

i Snjuen<br />

a Sneyn<br />

3 Moandey<br />

4 Tijesdey<br />

5 Woansd.<br />

6 Tougersd.<br />

7 ÏYced<br />

8 Snjuen<br />

9 Sneyn<br />

10 Moandey<br />

I [ Tijesdey<br />

12 Woansd.<br />

[3 Tongersd.<br />

i4 Freed<br />

t5 Snjuen<br />

i6 Sneyn<br />

M A E Y ,• æf<br />

liet 3i deagen.<br />

Henr. Schotanus b, i5/J9.<br />

A.M. Schuurmans st. 1678.<br />

V.fen Ayta st. 1577. .<br />

Ar jen Roelofs st. 1828.<br />

Albertlna Agnes st. 169G.<br />

Johannes Mulder b. 1569.<br />

C. Vitringa b. i65g.<br />

FoïleMoanne<br />

moarns 0 uwre<br />

24 œin.ijnne<br />

Schorpioen.<br />

Leste Ketier,<br />

æftermiddeys<br />

4 uwre 38<br />

min. ijnne<br />

Wettennan.


i-] Moandey<br />

18 Tijesdey<br />

19 Woansd.<br />

20 Tongersd.<br />

21 Freed<br />

22 Snjuen<br />

>.3 Sneyn<br />

24 Moandey<br />

a5 Tijesdey<br />

26 Woansd.<br />

27 Tongersd.<br />

28 Freed.<br />

29 Snjuen<br />

3 o Sneyn<br />

3i Moandey<br />

BL 0 M M EMOANNE<br />

ïî ij m m e 1f<br />

ear t sdey.<br />

Sinne ïjnue<br />

Twaclingenop<br />

4 uwrea min.<br />

onder 7 uwre<br />

58 min.<br />

Nj'e Moanne,<br />

moarns 7 uwre<br />

34 min. ijnne<br />

Reinerus Gemma Frisius st. Twaelingen.<br />

1555. H. VenemasX. 1787,<br />

Schema Wijhe st. 1482.<br />

Tfillem Lodewijh st. 1620<br />

Eerste ICeiier<br />

moarns 11 uwre<br />

10 min.<br />

ijnne Faem.<br />

Pinkster.


j<br />

i Tijesdey<br />

2 Woansd.<br />

3 Tongersd.<br />

i 4 Freed<br />

' 5 Snjuen<br />

6 Sneyn<br />

- Moandey<br />

8 Tijesdey<br />

9 Woansd.<br />

lo Tongersd.<br />

ii Freed<br />

12 Snjuen<br />

i3 Sneyn<br />

i4 Moandey<br />

i5 Tijesdey<br />

J. Ü N Y , œf<br />

liet 3o deagen.<br />

ff. Galema,S. Beijem in W-<br />

Ëonga lo Brussel onthaedgo<br />

i568.<br />

Ernst Casimir st. i63a.<br />

Bonîfacius formoard -54-<br />

Foppe Camstra st. i4a5.<br />

Balthazar BeJcJcer st. i6g8.<br />

S. Fulleniiis st. 170-.<br />

FoUeMoanne<br />

æflermiddeys<br />

îuwre4îinin.<br />

ijnne Sjietler.<br />

juwns tiuwre<br />

i4 min. ijnne<br />

Fisschen.


i6 Woansd.<br />

'7<br />

18<br />

19 Snjuen<br />

JO<br />

21<br />

23<br />

23 Woansd.<br />

•4<br />

25 Freed<br />

26 Snjueu<br />

17<br />

28 Moandey<br />

2 9<br />

5o Woansd.<br />

BOB<br />

Tongersd.<br />

Freed<br />

Sneyn<br />

Moandey<br />

Tijesdey<br />

S IMMEIU10A NN E<br />

Tongersd. Epo Douma st. 1602.<br />

Sneyn<br />

Tijçsdey<br />

•<br />

Georg. Coopmans b. 734. 1<br />

R. Dodonaeus b. i5i 7-<br />

A 7 ^e Wfoanne<br />

.•sfleriïiiddeys<br />

3u"wre'>9îïiin.<br />

ijune Twaelingen.<br />

Sinne ijnne<br />

Kreeft op 3<br />

uwre 3S min.<br />

in onder 8<br />

uwreaamin.<br />

De siœnier<br />

begint. Langste<br />

dey.<br />

EersteKeiier,<br />

moarïjs 3 uivre<br />

43 min. ijnne<br />

WeagscUealle<br />

iiMBunm 111111111 MUI pmBt


i Tongersd, JBavius Voorda b. 1729.<br />

2 Freed<br />

3 Snjuen<br />

4 Sneyn<br />

5 Moandey<br />

6 Tijesdey<br />

•j Woansd.<br />

8 Tongersd.<br />

9 Freed<br />

to Snjuen<br />

ii Sneyn<br />

12 Moandey<br />

i3 Tijesdey<br />

i4 Woansd.<br />

i5 Tongersd.<br />

i6 Preed<br />

J U L ¥, æf<br />

liet 3i deagen.<br />

Willen Jen Haren (de jonge)<br />

st. 1768.<br />

Festus Hommius st. 1642.<br />

B. Voorda st. 1799.<br />

Jan VPillem Friso fordrinst<br />

1711.<br />

Tjerk Hiddes st. 1666. P.<br />

Tiara b. i5i6.<br />

Lieuwe Fons st. i5oo.<br />

FolleMoanne<br />

moarns.auwre<br />

53min. ijnne<br />

Stienbock.<br />

Leste Ketter,<br />

moarns4 uwre<br />

6 min. ijnne<br />

Raem.


i8 Sneyn<br />

'9<br />

20<br />

21 Woansdey<br />

22 Tongersd.<br />

•>=!<br />

24 Snjuen<br />

25 Sneyn<br />

26 Moandey<br />

2 7<br />

28 Woansdey<br />

29 Tongersd.<br />

3o Freed<br />

3i<br />

Snj uen<br />

Moandcj'<br />

Tijesdey<br />

Freed<br />

Tijesdey<br />

Snjuen<br />

HEAM0Â NNE<br />

Hendiik Casimir I st. 1640.<br />

D. R. Camphuizen<br />

st. 1627.<br />

S, J. Brugmand st. 1819.<br />

Sicke Liauckama<br />

st. i553.<br />

Toko Aehinga st.<br />

l5l2.<br />

lîfeMoanns<br />

ÎTlOai'ÏKS O<br />

ijimeKreelt.<br />

Lieuweop4<br />

uwe 2min.<br />

in onder 7<br />

Fiwre58min.<br />

EersteTLeûer<br />

juwns 9 uwre<br />

7 îiiiïi. ïjune<br />

Schorpioen.


i Sneyn<br />

2 Moanâey<br />

3 Tijesdey<br />

4 Woansd.<br />

1 5 Tongci'sd.<br />

6 Freed<br />

7 Snjuen<br />

8 Sneyn<br />

9 Moandey<br />

to Tijesdey<br />

E i Woansd.<br />

(2 ToDgersd.<br />

(3 Freed<br />

i4 Snjueu<br />

i5 Sneyn<br />

t6 Moandey<br />

AUGUSTUS, æf<br />

liet 3i deag^n.<br />

/ara 0 Mem Friso b. 16S7.<br />

Tjerk Hiddes b. 1622. CAr.<br />

Schotanus b. ï6o3.<br />

PFillem Frederih st. l6i3.<br />

Jlf. Lijchlarna à Njeholt<br />

st. 1625.<br />

Gadso Coopmans st 1810.<br />

FolleMoanrte<br />

æftermiddeys<br />

luwresytïHii.<br />

ijmie Wetteraian.<br />

moarns 8 uwre<br />

38 min.<br />

ijnne Bolle.


17 Tijesdey<br />

18 Woansd.<br />

19 Tougersd.<br />

ao Freed<br />

31 Snjuen<br />

22 Sneyn<br />

23 Moandey<br />

24 Tijesdey<br />

2 5 Woansd.<br />

2G Tongersd. P. Winsmeius b. i586. .<br />

27 Freed<br />

28 Snjuen<br />

29 Sneyn<br />

3o Moandey<br />

3i Tijesdey<br />

RISPMOAJVNE<br />

Juw Jongema forsleyn by<br />

Schoterzijl i3ç)7,<br />

Z). Meeze st. 1770. . . .<br />

Kening Wïllem I. b. 1772.<br />

Eise Eisinga st. 1828.<br />

Zach, Huber b. 1669.<br />

Nye Moanne,<br />

middeys 12<br />

uwre2i min.<br />

ijnneljieuwe.<br />

Sinne îjnne<br />

Faem op 4<br />

uwre Sj min.<br />

in onder 7<br />

uwre 3 min.<br />

EersteKetier,<br />

æftermiddeys<br />

2U"wre 2c) min.<br />

ijnne Sjietter.


i Woansd.<br />

2 Tongersd.<br />

3 Freed<br />

4 Snjuen<br />

5 Sneyn<br />

6 Moandey<br />

7 Tijesdey<br />

8 Woansd.<br />

9 Tongersd.<br />

10 Freed<br />

ii Snjuen<br />

12 Sneyn<br />

i3 Moandey<br />

i4 Tijesdey<br />

i5 Woansd.<br />

SEPTEMBER,<br />

het 3o deageu.<br />

Wïllem 1Y b. ijn.<br />

FolleMoanne<br />

uwns 11 ùwre^<br />

2 min. ijnnei<br />

Fisschen. |<br />

Lette Ketter,<br />

æftermiddeys<br />

2 uwre 20<br />

min. ijnne<br />

Twaelingen.<br />

1


16 Tongersd.<br />

17 Treed<br />

18 Snjuen<br />

19 Sneyn<br />

20 Moandey<br />

21 Tijesdey<br />

22 Woansd,<br />

23 Tongersd.<br />

24 Freed<br />

a.5 Snjuen<br />

a6 Sneyn<br />

27 Moandey<br />

28 Tijesdey<br />

29 Woansd.<br />

3o Tongersd.<br />

HEARSTMOANNE<br />

Timaeus Faber st. i6a3.<br />

Sicco f en Goslinga st. ij3i.<br />

iSv. Wassenbergh b. i^ 2 -<br />

Ke/e Hommema st. Ï5O6.<br />

Gemma fen Burmania st.<br />

ï602»<br />

A^e Moanne<br />

moarns a uwre<br />

47 Biin.<br />

ijnne ï?aem.<br />

Sinne, ijnne<br />

Weagschealle<br />

op in onder 6<br />

uw re. De<br />

Hearst begint,<br />

EersteKetier,<br />

moarns 7 uw re<br />

Stienbock,


i Freed<br />

2 Snjuen<br />

3 Sneyn<br />

4 Moandey<br />

3 Tijesdey<br />

6 Woansd.<br />

7 Tongersd.<br />

8 Freed<br />

g Snjuen<br />

10 Sneyn<br />

it Moandey<br />

ia Tijesdey<br />

l3 Woansd.<br />

i4 Tongersd<br />

l5 Freed<br />

i6 Snjuen<br />

hot 3i deagen.<br />

PolleMoanne<br />

moarns 8uwre<br />

Fenna Mastenbroek st 18 J6.<br />

!<br />

11 min. ijnne<br />

Douwe Galama st. i5or.<br />

E. J. Borgen st. i8so.<br />

Corn. Gemma st. 1579.<br />

Sixtin Amama b. 1S93.<br />

-<br />

Leste Kelier.<br />

juwnsio uw re<br />

44 min. ijnne<br />

Kreeft.<br />

Nye'Moànne,<br />

j'Uwns 7 uwre<br />

4a min. ijnne<br />

Wagsclie alle.


17 Sneyn<br />

18 Moandey<br />

19 Tijesdey<br />

20 Woansd.<br />

2t Tongersd.<br />

22 Freed<br />

23 Snjuen<br />

2/J Sneyn<br />

25 Moandey<br />

26 Tijesdey<br />

27 Woansd.<br />

WIJNMOAN.NE " ' 1<br />

28 Tongersd, Greate Pier st. i52o.<br />

29 Freed<br />

3o Snjuen<br />

3 < Sneyn<br />

Wïllem fen Haren (de âde)<br />

b. 1626.<br />

Vigle fen Ayta, b. i5o7, i<br />

) IV. S. Grovestins fordrinst<br />

V I3I3. ffülemFrederiksl.<br />

' 1664.Zach, Hubersiij32.<br />

Wïllem IV st. 1731. iSinne ijrme<br />

iSchorp.j op<br />

] 7 uwr3m.in<br />

f cmd4u.57ïn.<br />

EersleKelier,<br />

;uwïisio uwre<br />

29 min. ijnne<br />

Wetterman.<br />

FolleMoanne<br />

juwns 5 uwre<br />

27 min. ijnne<br />

Bolle.


I Moandey<br />

2 Tijesdey<br />

3 Woansd.<br />

4 Tongersd,<br />

5 Freed<br />

1 6 Snjuen<br />

6o5.<br />

CA. Schotanus st. i6ji.<br />

Leste Ketier,<br />

moarns nuwre<br />

i min. ijnne<br />

Lieuwe.<br />

æftermiddeys<br />

2uwre5imin.<br />

jjnne Schorpioen.


iG Tijesdey<br />

i- Woansd.<br />

18 Tongersd.<br />

19 Freed<br />

20 Snjuen<br />

21 Sneyn<br />

22 Moandey<br />

23 Tijesdey<br />

a4 Woansd.<br />

a5 Tongersd.<br />

26 Freed<br />

27 Snjuen<br />

28 Sneyn<br />

29 Moandey<br />

3o Tijesdey<br />

SLACHTMOANNE<br />

Gerhr. "Mockema in Jeîtime<br />

£Lr* Juwsma onthaedge to<br />

Liauvterd i5i2.<br />

L. fen Aitsema b, 1600,<br />

Graef Jan fen Nassau h.<br />

i535.<br />

L. Bos b. I6JO.<br />

Joh. Schrader st. 1783-<br />

, Sinne ijnne<br />

v Sjietter,op7<br />

J uwre 58 m.<br />

/ in onder 4<br />

- uwrea min.<br />

Eerste Keiier,<br />

moarns nuvre<br />

56 min.ijnne<br />

Fisschen.<br />

FoUeiïîoanne<br />

moarns 3uwre<br />

2ï min. ijnne<br />

Twaelingeu.


i Woansd. •<br />

2 Tongersd.i<br />

3 Freed<br />

4 Snjuen ;<br />

DECEMBER, æf<br />

het 3l deagen.<br />

5 Sneyn j Ubbo Emmius b. ï5!tf.<br />

6 Moandey i<br />

7 Tijesdey ;<br />

8 Woansd.<br />

9 Tongersd.'<br />

lo 'Freeä '<br />

il Snjuen<br />

12 Sneyn<br />

13 Moandey<br />

i4 Tijesdey -<br />

i5 Woansd-<br />

i6 Tongersd.<br />

E-v. ffassenbergh st. 1826.<br />

Gemma Frisius b. i5o8.<br />

Ha/o Holdinga st lüoy. •<br />

J. Hoppers st. 1576.<br />

Leste Ketter,<br />

moarns 3 uwre<br />

3i min.ijnne<br />

Faem.<br />

Nye Moanne,\<br />

moarns 8uwre|<br />

^9 min. ijunej<br />

Sjietter. jj


•7 Freed<br />

i8<br />

'9<br />

20<br />

21<br />

22<br />

23 ïongersd.<br />

-4<br />

25 Snjuen<br />

26<br />

2 7<br />

28 Tijesdey<br />

||3o Tongersd.<br />

3i<br />

Snjuen<br />

Sneyn<br />

w<br />

Moandey<br />

Tijesdey<br />

Woansd.<br />

Freed<br />

Sneyn<br />

Moandey<br />

"Wosnsd»<br />

• f VUUÜU f)<br />

Freed<br />

ÏNTERMO ANNE<br />

Ubbo Emmius st.<br />

1625.<br />

Ernst Casimir b. i 573.<br />

D. Meese h. 1723•<br />

•<br />

Petrus Wieràsma st. 1811.<br />

•<br />

•<br />

•<br />

Eerste Ketter<br />

juwns 11 uwre<br />

6 min. ijnne<br />

Baem.<br />

Sinne îjnne<br />

Stienbock op 8<br />

uwre 23 min.<br />

in onder 3uwre<br />

38 min.<br />

De Winter be-<br />

%vaU Kirtste<br />

dey.<br />

K r ij s t-t ij d.<br />

FolleD-fociTiTie<br />

æftermiddeys<br />

2uwre29min.<br />

ijnne Kreeft.


FORSCHAET<br />

KIJM IN ON RUM.


O E R . I T W A P E N<br />

FEN<br />

F R I E S h A N.<br />

Yen P.redicaat îjn it fcoerelân komt folie by ypn fen<br />

siju ádcrlingen, ày yen eyn-erfde boer iz, in waerns<br />

sonen folie •wirck meytsje fenne icare fenne Dorneny ia<br />

âe Schoallemaestet', dy iijgge gnep iz ijnne Micttekinde.<br />

Bomeny mey dear jearn vteac, om it de Oare-ht-yte<br />

fea dy bera jietle lilibet, in by harren ijmvermet. Div.ïa<br />

iz foarhinïie Bysiltef wesU, in iz yen oprjuechte Stant-<br />

* 1


(O<br />

fries uwtte âde tijd, bj uester bedreauwn ijnne schijde-<br />

nisse, in ijnne teal fen uwz Lân.<br />

Wy schille Domeny salin forhellje litte , bet er trog<br />

dizze Ijue hockerdeys is forhànle, in ijn it -wirck stelle.<br />

It iz nuwr fieftien deagen forlijnne, dat ick niiju<br />

frjuen , DODWE TIJSSES , besijke, in do scag ick siju<br />

Heyte mcyen suwncrlinge oondachtc loaylsjen oppo<br />

print mey it Wapen feu Frleslân, lijck az it stiet foar<br />

it boeck feil BEKNARDUS SCHOTAHDS à STEERIBGA ,, Uyt-<br />

baeldinghe van de heerlijkheyt van Friesland, æf<br />

lcarre foarre kaerten fenne trijttig Grielenyen.<br />

Wy seagen him oon in oon meye holle schoddjen ><br />

in dearom freege iek :


(5)<br />

«n by TYieslân to pas , naet allinne dy twae boppa el-<br />

«« tjoar op it schijld, mar eack dy twae oonnc sijdeu,<br />

«« in dan jiette yan healc oppc keap tù 3 cef er boppa<br />

«« op? In hettc betjuette dy sân hlockjes æf torven ,<br />

a« dy lijckewol plompebledden wezze moatte, folgen»<br />

««it âde Wapen, in den al dy krollen in wimpels<br />

«« dearom hinne?<br />

«« Tck schoe "wol haest sizze, dat de lieuwen oep~<br />

««blieuwsils binne fenne tijden fen oerkreflinge, ck><br />

«« de yene Fries de oare sijke to formeljen, in do frog<br />

«« it heele lân kreft foar rjuecht jolde; ia dy plompe-<br />

«« Wedden schille betjuette moatte, bo Friesldn ijn dy<br />

u« âde tijden az op it wetter dreauw , in yen greate<br />

«


(6)<br />

««plompebledden. in krollen koene den allegearre wey-<br />

KK bleauwn habbe. De tijden fen oerwjealding in<br />

«« wreadheyt binne forroan , in de poellen binne<br />

««Irogge folcks-nommclheyt tjinwirdig ijn frochtbre<br />

«


(7)<br />

««Hier stiet yen fjouwerkante hlochstîen op ïïwûàjlcte.<br />

««In socks iz, tinckt my, krekt fen pas foar yen<br />

««"Wapen fen UTB Lân. It âde spreckwird fen wws<br />

«« folck iz ommers: sljuecht in rjuecht, sonder malle<br />

«« raeiijen in krollen , in iz it ijn alles naet so<br />

««bleauwn, it hearde dogge so to "weszen, in er iz<br />

«« jiette folie fen oer." "<br />

« Mar, Pake!" sey ick, so 'n Uockstien kin yea<br />

« goe sinnebijld wezze foar yen tins-pinning fen yea<br />

«brauwe in stantheftige tzierl, mar dat iz nin Wa><br />

«pen foar yen Lân, Dear to wirt to minste yen<br />

« schijld foræsche , mey, it yene æf oare dear op , het<br />

«foar socken Làn æf Folck fen betjuettinge iz, in<br />

«oonne kanten mey schijldhâders , in mey yen orae-<br />

« mint boppa oppe kroane æf helme."<br />

uiEuw, Domeny,"" — sey de âde man, —•<br />

«« ïnej'tsje y deav mar hette betters fen; ick -wol er wol<br />

««ney hearre, dogge ney mijn dom forstân komme<br />

âtKUtfeat ocreya.) Oppe oare : Stat ûrmitsr aitjUo* (Hy stiet<br />

onforwriggjende ti-og eya krefU)


(8)<br />

uu dear joedeys nin kroane æf helme meer to pas*<br />

«


(9)<br />

ticht fet mey hoeytter, meye letter F ijttige, yen ijpen<br />

seck mey sied} in yen oerheapte koer mey yerctpels*<br />

IJnne pleats fenne schijldhâdcrs, scüen wy yen great<br />

Fiiesch hijnser in yen lizzende fctte Ttutv oomie<br />

sijden , om it dizze fijf dingen de foarneamste stoanen<br />

uwtmeytsje fenne Friesche wolfeart.<br />

Dogge "wy hiene folie meer swicrigheyt om bette<br />

goeds foar it boppenstick uwt to fijnnen. Wijl 't it<br />

boppenste fjouwerkant wier , koene wy hier naet uey<br />

uwz sin mey lo rjuechle komme. Maester woe oarz foar-<br />

stelle, om dear yen Friesch jong-wijf œf faem, oonne<br />

middel to , op æf to bijldjen, mey reade wangen, in<br />

yen brie gouden earyerzen oppe holle mey goudene<br />

spjealden dear by.<br />

Wy lietene dit den so fier blieuwe , in besleaten om<br />

oer it boppenstick it reys meye âde man to besprecken.<br />

"üwz learling macke de teyekening klear, in eack<br />

yen fen it âde Wapen, lijck az it ijn it wirek feu<br />

SCBOTAHÜS Stiet.


(10)<br />

Yen pear deagen to ney kaeraen vrij weer oppe<br />

boerepleats by elljoarme. TTwz wirck wier wol ney it<br />

sin., it schijld inne pleatsforfangers fenne schijldhâders<br />

stiene Pake bjuester oon; mar do wy mey Maester<br />

sijn foarstel oer it boppenstick oppe laepen kaemen,<br />

krîjggene wy tijgge de wijn fen foaren.<br />


(11)<br />

«« forjiUen» Lia er yen greate grouwe tzijs meyen<br />

cm lijtse stvietemolcks tzijs op, in set dear den yen<br />


(12)<br />

yen stedtjer, dj by him to gast wier. Dizze<br />

hie er yen bulte op to leckschoayen. Naet allinne,<br />

tocht bidt, moast me oonne torf in oon it haern-<br />

liout tinsen habbe, mar eack oonne baerg, oon it<br />

schiep , in oonne yel, dy so folie jïld oou Frieslân<br />

opbringje. Hy woe fir jiette folie sinnebijldigs by hân<br />

habbe , lijck az de tryet&n fen NEPTTIUUS , de slange-<br />

stcef fen MEitcVRrus , yen passer meyen winckelhœck ,<br />

in yen heap hoecken, omme seefearte inne Tceappen-<br />

schip fenne Friezen, in eack jearm suwnerlinge<br />

njue foarre Miettekinde in oare wittenschippen to he-<br />

tjuetlen.<br />

Pake stoppe him gauw de rmvwlle in freege him :<br />

«« i«f doeken Wapen mey al dy omballingen naet weer<br />

uu lijekje scboe oppe âde wapens fenne Foar.sten ? Jæ<br />

«ie habbe , lijck az me wol reys seyt, folie fen mereke-<br />

u« printen , dy sonder de forklearinge fenne man<br />

«m mey it stoackje naet to forstean binne.""<br />

„, Dear moat dogge jiette meer sjeu by, âde,'" seyde<br />

stedtjer, ,„ schoene jiemme er nin wimpel, œf tuwgjen<br />

,„ meyen scheai'hout, yen sulyeren swiepe, in yen pear


(13)<br />

,ureedens, boppa op oon yen stoack, æf oonne kanten<br />

,y, to yen cieraadje bybringe kinne, dear uwt schoene<br />

„, jæ sjean kinne, hot yen nogt de Friezen habbe oon<br />

n> hirdsïjllen , hirddraven en hirdrïjden? n<br />

«« Bylievcn naet,"" sey Pake , 11» ick hád nact feu<br />

«


( u)<br />

««foarrc steatskrante teyckene het, dear me tjin-<br />

«« •wirdig de lieuwen op yen lintje stean sjogt.""<br />

J. S.<br />

Doiuuuy het uwz yen œfteyckeninge fcn dizze<br />

foeyde printjes tostjoerd, in dat jaene wij er<br />

op to.<br />

(Forfriesche trog yen fenne Forgearers.)


•4<br />

* S<br />

\n<br />

-^>-<br />

">A "-SËSKSS<br />

't ix<br />

> ; î f<br />

1<br />

I'. ?


OON MIJN FRJTJEN<br />

G. K IJ L S T R A , L z.,<br />

da iele heaide dat hy uwi mulck forlitle soe.<br />

Het! — Breagje >ck act? — Hab iet ït wol<br />

Wol cieii mijn frjuen syn Frjuenen hier forlitte ?<br />

(forslean ?<br />

"Wa dwerss't hem stien by slien den op sijn beaa,<br />

Dat liy (Yme igg' mistreastig wol foi'jitte?<br />

Och ljeave stalcke! bïîetrw dogs ija dit Gea!<br />

Blieu-w by jon frjueneiij ây jo ljeafje in aclitje!<br />

Wez omme roze-tornen dogs net kweaî<br />

Lit't frjuene hert ney jo forgcea net smachtje!


( 16)<br />

Ocli! tins' dogs laster-tongen fijnt me oeral,<br />

In dijvcls-bcrn , dy't kwea foar't goc foar-steane i<br />

Mar frjueacn 9 dy ijn goe in tjoe stean' pal,<br />

Sille y ocral net fijne, der y geane.<br />

In don de sted, de neare stcd foar't lân,<br />

Foar't blyo lân forwickselje, iney wollen!<br />

Och stalckc! wer's jon smeyts ? wer's jon forstân ?<br />

Het nachtspoeck foll't jon gaest doz op mey grollen?<br />

Ney't reynen schijnt wer't Wiere sinne-ljeacht;<br />

Ney't nacht-schâd komt it golle moarn-ljeacbt deagea.<br />

Wa moed in hoop-fol steez op't bettere eagt,<br />

Fijnt sijn forwachting seldsom hier bedreagen.<br />

Be,tins' dit frjuen! in wol dogs net for-tjeani<br />

Blieuw by uwz ijn it schiene Dragten wenjen!<br />

lek kin, ijn't fiert, jon lock-stier reez al sjean,,<br />

Dy al jon quolm' milddiedig sil belenje.<br />

J. G. VAM BLOM.


OON<br />

HERO GALAMA.<br />

Bolsuîna oongljoercke' ijn oongenamme njoe ,<br />

Jer ljeav let-jong, waems lett're' uwt-bijld, by djoe,<br />

Earnstheftig , Ijeacht op ljeacht-striell' feii 'im joe.<br />

*k Touw't (earne s') naet forlerne' ijn 't græf to gloarjen,<br />

Gouwn' jonge tzierll'! dijn tinsfr-inck't berg't for soarjen<br />

Mijn schonck'-yessche', om naet ijn forjit to smoarjen.<br />

O 'kgrienje' ijn 't græf! ick luwck de' haed-holle oer eyn<br />

Trog dijn druvrek-troay', in reyzgje' om fiere' in heyn.<br />

Mijn gloar-namm' wirt, op ny trog dy opteyn'.<br />

3


(18)<br />

Dijn boeckstoay'-stâll ontwraegs'let my 't fordearren.<br />

Dijn ferss'-gesjong, dijn Lierom wit to klearren<br />

Dat ick oon' Wrâdz-eyu' lodd're-libbje', ijn eeren.<br />

'k Loayts' (: sleat se':) ô Sin! ijn dy mijn herts bejearren.<br />

Dy njueggentiende fenne<br />

öerz-naoanne, 't jier yen<br />

tuwzcn segs hondert segs in<br />

fijftïgh, to Bôlsert.<br />

G. JA1UCX.


O O N<br />

IT MAERTEBLOMKE.'' 1<br />

J\om mijn ljeav« foarjiersberntje,<br />

Mey dijn wijtte poeiine op,<br />

Kroepstu eack wer. uwt dijn herntje,<br />

Wolkom, wolkom griene pop!<br />

Koeste irogge snie jîett' boárgte,<br />

Lijtse Ijeave poenneman?<br />

Koeste troggc birde loarste<br />

Poarje , lijtse Maerteman ?<br />

(*) Gulanihus JSwaHs, Linnei, sneeuwklokje, ijn it Hüllânsc-li.


(20)<br />

'Wierste dear net trog forklotnme „<br />

Uu dy ijzerhirde gruwn ?<br />

Koesle trogge Winter lomrae ?<br />

Wierste heele Winter suvvn ?<br />

Hieste 't dear net kâd, mijn kuwze,<br />

Hest' dear eack nin silschip fuwa ?<br />

'fleste dear allinne kluwze ,<br />

Un dy djiep beferzen gruwn?<br />

Wolkom tryreys vrolkom, soantje<br />

Fenne schrouwske -wintertijd,<br />

Wis du blieuwste hier yen toantje<br />

In du mackeste uwz reys blijd.<br />

^lar mijn Ijeave griene bode<br />

Fen dy romme griene tijd,<br />

Fy.' it ruwge in kade naarden'<br />

Guwlt in bijllet wijd in sijd,


(21)<br />

Spy't jiett' heyl uwt swarte loften,<br />

Reynt in touwert wijld in kâd, —<br />

Æft er tuwzen tongers ploften<br />

Oppe keale kade wrâd, —<br />

Pijpet jiett' trog mest in toerren,<br />

I'agget teek in beammen wey,<br />

Schoddet jiett' mey huwz in schoerren,<br />

Bliest de wijlde weagen wey.<br />

Nuw du biste er nuw, mijn kuwze,<br />

Mey dijn wijtte poenne op,<br />

Simmerloften schill' bier ruwze,<br />

Blieuvr hier mar mijn ljeave pop.<br />

Och, du kinste bier net blieuwe.<br />

Dat leyt net ijn dijn natuwr;<br />

Sîesnig awren siste llieuwe,<br />

Ia den iz dijn libben oer.


( 22 ><br />

Hacst lîtstu dijn holtje sincke,<br />

In den giest "wer neye gruwn.<br />

Simmen schil om dy meer tincle,<br />

A?. Dy 'tlibben dy het juwn',<br />

Dy schil dy ijn 'tlibben roppe<br />

Grien in proesig lijck az joed ,<br />

In du komste wer hier boppe,<br />

Ljeaf forgetten Maertekruwd!<br />

E. HALBEETSMA.


FORKLEARING<br />

FEN TWAE<br />

FTxlESCHE SPRECKW1RDEN.<br />

XJWÏ Laust JACOEOS SCHEI/TEMA. joeg ijn sijn Mingel-<br />

wlrck yen forklearing fcn it Friesche spreckwir.d uwtte<br />

achttjiende jeuw: dear wier nin kaey fen, sey SICKE ;<br />

nuw het er uvn: yen toljeachting toseynct fen twae<br />

oare, dy jiette ader binne.<br />

It eerste iz:<br />

Setter yen wohey,<br />

jlz Hfijf-krju.esjen alle dey,<br />

sey ABE SIUCKSMA..


( 24 )<br />

Dizze ABE wier omme mids fenne segstietide yeuw<br />

Grietman fen Ferwerderadiel. Dy tijds koam er jjnne<br />

juwn, forschaete wijden neyen oar , yen aesgier op<br />

it krjues fenne toer flean , dy muwlck wol oppe luft<br />

fenne dea minschen ijn tijden fen pest æfkoam. Yen-<br />

fâdige bygcloavige ljue foarseagen hieruwt folie pleagen<br />

in de Presters setten dy tjerckedoarren ijpen, in<br />

befelne it gedjoerig æf fiertiguwrig gebed om it driegen-<br />

de uwnck æf to keeren. De Grietman hádde meer<br />

fen to taesten , az fen bidden. Sjietijzers omme fuwggel<br />

fenne toer to bliezen hie me do nog naet; dear mecken<br />

jæ 't letter to Amsterdam by yen gelijck geval mey óf.<br />

Hy roap alle huwzljue op it tjerckhoaf by yen oar, in<br />

dear hiet er herre om allegear to gelijck yen kiel op to<br />

setten. In de fuwggel fleag wey. Nuw sey jne:<br />

Setter yen wohey,<br />

Az 'tfijf fcrjuesjen aüe dey-<br />

Yen great boha to tneytzeu holpt meer, aa alle dey<br />

mey fâden' hânnen to lizzen.<br />

Dit spreckwird iz jiette opmerklijker, om 't it de<br />

forklearing jouwt feiine menear om by 't bidden naet


(25)<br />

allinne de hânnen to fâden, mar eack dy fingers trog<br />

yen oar to flechtjen; me mecket den ijn wierheyt<br />

fijf krjuessen.<br />

It oare spreckwird iz:<br />

Fjueclite œf suwppje , sey SJDCK.<br />

Jonker SJOCK FEN BCRMANIA wier ijnne sântjiende<br />

yeuw Grietman feu Lieauwerderadiel, in wenne to<br />

Stiens.<br />

By yen oproer wirdde er mey plunderjen drijge.<br />

Hy helle so folie folck by yen oar, az er koe, in<br />

joeg harre snaphoannen in wapens.<br />

Hy macke de poarte ticht, in stoe dear by meye<br />

gleônne lonte ijnne hân by yen stick kanon.<br />

Do nuw dy dolstjoerige heap oonkaem, róp er :<br />

«Stean mannen! in hark.' Az er yen fen jiemme<br />

ii oonne poarte æf öerre græft komt, den baern ick er<br />

« op ijiï, in mijn folck eack. Ick schil mijn huwz in<br />

« mijn huwd djoer forleapje. IJnne herberg iz bjear<br />

ie in jenever. Ker nuw mannen! fjuechte œf suwppje"


( 26 )<br />

Jæ kerden it leste ; in so kaem it spreckwird ijnne<br />

wràd :<br />

Fjuechte œf suwppje, sey SJECK.<br />

DÉ LEKKEN IN DE BREKKEN<br />

M I N S K E IV.<br />

God, JüPiTER, het uus twa sekken<br />

Opleid , in de iene hinget foor,<br />

Wei' ijn dat binne ien oor sija lekken,<br />

Dij wij so klear sjogg': Dogs dij oor'<br />

Mei unsers iz op uus reg hinge,<br />

Dij kin me uus naat ligt foar 't æg bringe.<br />

Nei PHAEDRDS.<br />

R. P.


RINSE IN SWOBKE,<br />

ROMANCE.<br />

God schil dy each ? ney wircfc t heleanje ,<br />

Aef^hreche* ijnne' ijvigheyt' ,<br />

FVey-schoerre* in grijjjpje' uwt tinte 'm wenje s<br />

Tuu/ck\ staemme* in tvirtl'te beyd,<br />

lîwb-luwche {ijn hiet-ontstits*ne moed)<br />

Uwt dWihb'ne lart , as. wjoed.<br />

G-IISBEE.T JAPICX.<br />

lt Spaenscbe foret, ney bloed fortoarst,<br />

Sïoeg op uwz ïàn sîjn dijvelscbe eagen:<br />

TOLEDO kaem , mey moard in dead ;<br />

Mey bloedrie f helsch forrled (o nèad!)<br />

In tuw^en oare tjuest're pleagen.


(28)<br />

't Wier kreauw in gil-gjealp aonder eyn,<br />

By 'ttongerjen om muwr in stinzen;<br />

De wanhoap stieck de lonte ijn 't kruwd j<br />

OSABJE fleag; (oarz great fen moed.)<br />

Graef HOOKNB in EOMOKD wirdden finzen.<br />

Op 't greate slot fen Ljeaukema<br />

Siet RIMSE mey sijn SWOB to djoeyen :<br />

« O Jjeaf! het biste seft in mijld,<br />

« De nioyste faem, yen gouden bijld l"<br />

Spreekt EIHSE in pât har onder 't stjoeyen.<br />

'k Wier earn sa grutsch in stjoer fen sin<br />

In sey: « nin faem schil my rejearje.<br />

« Mar az ick dy , mijn tuwtel, seag ,<br />

K Wier 't of my 't fjoer trog 't herte fleag;<br />

ii Ick koe't my selme neat forklearje.<br />

•e Dijn eag trogflijmet merg in bien<br />

« Ia het zae ija minnesjoclit ontstitsen.


(29)<br />

« lek bin foreald in buwtte rie; -<br />

« Mijn brân fordoaft nin ijz , uin snie ;<br />

K It fjoer blieuwt onder de yesch' beritsen.<br />


(30)<br />

Xiearmey gong EIKSE fol fen njue f<br />

ïn sey oon lieyt het hy bejearre:<br />


(31 )<br />

« 't Geweer in slagswird ijnne hân .'<br />

« Strijd foarre fryheyt fen uwz lân ,<br />

« De Spanjird moat forplet, trogstitsen!<br />

« In koniste weer , mey roem bestriekl,<br />

« Den schil dijn namme gloarje in prijckje ,<br />

« Ben kryste Swois, mey -wiiisck in wâd ,<br />

«De schienste pearle fenne wrâd,<br />

« Nin Kenings kroan kin dearby Ijjckje."<br />

Doz, wier sijn teal. — De diede op 't wird :<br />

Ja! KIHSE sehoe sijn lansljue wrecke.<br />

Hy scheat de stielen resting oon;<br />

't Eag oppe onthiettene ccrekroon<br />

Woe hy it yerz'ne jock forbrecke.<br />

Da EIESE neye hayen teag,<br />

In nnw foar 't lest sijn SWOBKE omearmde}<br />

Dear wier jæ , ljeave faem, ijn nead ,<br />

Bescheat in laey îjn swijmme az dcacl,<br />

Wijlst RiifSE suchtte in weynne in kiermde.


(32)<br />

IJn 't eyn bekaem jæ bette weer<br />

lu sey: (yen trien roan lanz har wangen,)<br />

« Het •weanwijt EIKSE! krinckt dijn sin?<br />

« Forjitstc miw dijn sill'ge min ? —<br />


( 33 )<br />

a By God, dear ich mijn hoape op bouw,<br />

H Swer iel: dy ijvig Friesche trouw!<br />

u lek schil dy nintertijd forjitte."<br />

« Nuw , ferre wol! az 't neadlot ropt,<br />

(Herfette jæ mey droavige eagen)<br />

ei Mijn' libben Hieuwt oon dy forknoatt';<br />

« lek bidde dijn behâd fen God;<br />

« Hy schil dy stjoerre op wetterweagen." —•<br />

Dearjney gong EIKSE droave oon böerd* *—*<br />

De wijn steekt op in guwlt in ruwzet.<br />

It schip sijll't ringen d'haven uwt<br />

In fleag ijnn' hol schomwetters tuwt,<br />

Dear de æfgruwn freazlijck him oonguwzet.<br />

It spalt de scholprîg-sâte floed<br />

In klieuwt omheag tot oonne woleken.<br />

't Weag schodt sijn grijz-oerschomde kop<br />

In luwckt it ijken boerd ijn top,<br />

Of slingret it ijn djiepe koleken. —


(34)<br />

Mey ængst heart SWOBKE oon 't strân de stoarm<br />

Dy oon in oon sijn grijinm' formearet ;<br />

Dy twierjet, in de dijeken schoert,<br />

De swiep foar weagen iz in boerd<br />

In 't romme welterfjild rejearct.<br />

Har eag folgt sijlarck, flagge in mesi<br />

Mey suchtjen, mey oerdroavig Hermen<br />

In jammer-kleyen sonder eyn. —<br />

It schip wird oon har eag ontteyn, —<br />

Jæ sonk ijn swijmme ijn heyte's earraen.<br />

De sinne duwckt oonne oare ig del,<br />

Har heal eag iz mey'n woleke sletten.<br />

De oar lielt bemielt de sâte floed<br />

Mey'n tuwzenfâde gloarre-gloed ,<br />

In 't seeschom iz mey goud oergetten.<br />

De toalfde moannc wier forfleyn, —<br />

Win tijding fen har hertshejearen.


(35 )<br />

n ô RISSE (galts') het strân , liet klip ,<br />

« Het grijrome kolek forslirwn dijn schip<br />

« In stirt my cynlcas ijn 'tfordearen? —<br />

« Of het de Spanjird wread in dol<br />

« Mey 't gleônne swird dy 't hert trogdolgc ?<br />

« Of het it gru'wlijck oarlogsfjour,<br />

« Mey dealsche tosck in helsche klocr,<br />

« Dy jammerlijck forschoerd , forswolgc i 1 —<br />

(t Dijn stcarren '\% mijn stearren eack. —•<br />

« My -walgjet 't kiermen , suchljen, trienjen.<br />

'« Mey BIHSE iz al mijn lock forlern ;<br />

(i Nin holp j nin tvcast iz my beschem^<br />

« De dead allinn' schil uwzforyenje!"<br />

Dê greate sniert oerstjealpt Iiar siel<br />

lœ galt, jæ beart, jœ ealt uwlh'tlen.<br />

Mar och ! de miet wier nog neat fol,<br />

O hertsbreck ! dealschheid ! smaed ! o liol!<br />

Har EIKSE hie sijn SWOE forjitten! —


( 36 )<br />

De deugd "wier gled fen hiro forteyii;<br />

Jij joeg sija hert, sijn hân yen freamde.<br />

Har falsche treken, list in min<br />

ï'orbjuest're RIMSE'S hert in sin ,<br />

Dy carne SWOB sijn hertsnjue neainde, —


(37)<br />

Har eagen , earn sa blief in goî,<br />

Forsoncken djiep jjnn' hoîle dol<br />

In sleaten har al rju to stearren. —*<br />

Jæ laey dear uwtterd trog fortriet j<br />

De holl' mey't stcarren-swit oergetten*<br />

Har lippen wirdden blauw az lead,<br />

Jæ restt' ijn de earmen fenne dead $<br />

De hijmmcl "wirdde har ontsletten. —•<br />

F^^^/^^J-W^'fc^^l<br />

't Wier nacht! yen schricklijck tjuestre nachts<br />

De moan mey'n tjocke wolek belitsen ,<br />

De, stoarm schodt beamte huwz in floed;<br />

De tonger romm'let helsch forwoed ;<br />

De yerd iz mey blicksem-fjoer beditsen. —<br />

Op Hollâii's gruwn, ijn de onwaersbuy,<br />

Laey KINSE rcsllijck deî to sliepen.<br />

Op yens heart hy de stim fen SWOB :<br />

« Weyts op , ô KmsE ! feynt! weyts op !<br />

«Dijn fijnne neackt! de doar moat yepen! ---


(38 )<br />

ie To! reppe dy , de grijmmc dead<br />

« Bret dealsche flincken , tjuestre leagen ,<br />

«In bijllet fuwl mey gleônne tosck.<br />

«t Folg my ! ontschuwle îjn 't ncyste bosck ;<br />

« lelt stjoerre dy lanz sijckre weagen,"<br />

Hy schrickt, rijsbosckjet stom in kei,<br />

In freaz* fornîelt sijn hert fen binne.<br />

et Wa het dy (sprijck er) to my suwn? <br />

K Ho komst' hier ijnne lette juwn ? —<br />

ii Hel wotte dog ? — Wer moat ick hinne ?" —<br />

«Dat sitte hearre! folg mijn foet!<br />

ie In from minsch moat neat freazje in schrilje."<br />

Herfette jæ in gong him foar. —<br />

Hy sloep har ney in folgt har spoar;<br />

Hy œngjet, — al sijn Ijea dy trilje.<br />

IJn 't eyn stoe SVÎOBKE stil in sprijck,<br />

Mey'n stim^ dy TUKSE 't hert trogboarre :


(39)<br />

et ô Ondjier ! wriggc fen natuwr !<br />

«Don hast, mey'n godleaz onbestjoer,<br />

« Dijn eed in wird ijn 't hert fcrsmoarre !<br />

« Hier fier fen dinne ijn 't heyte lsm<br />

« Dear leyt mijn lij et ijnne yerd beditsen.<br />

«Myn geast sijkt dy mijn moardner op! —<br />

« Gods wreek forplet dijn helsche kop ! —<br />

« Siz tzjcrl! het haste my forspritsen,<br />

« Da 'k earne oerdroavig fen dy schaet r —<br />

« Mey doeken eed hast my beljeagen:<br />

« By God , dear ich mijn hoape op bouw ,<br />

« Swer ick dy ijvig Friesche trouw ! —<br />

K Doz slijekstu 't hijmmel-haed ney de eagen!<br />

« Dy trouwe wirt nea straüeaz scheyn .'<br />

« God piieavvt it hert fen boase' in fromme.<br />

n Kca strafleas \^irt it kwea bedreau~m,<br />

« It stiet ijn 't libbens-boeck opschreau-wn.<br />

«-o Tzjerl! nin minsch kin God ontkomme!


(40)<br />

« Dîja wruwgwierm pricket yer of let.<br />

•« Fortwijfling schil dy 't hert forschoerre. —<br />

« Dijn libbenstîjd iz gauw forroaïi:<br />

« De kade dead grijnt dy al oon<br />

« In schil dy smoarje ija yerz'ne kloeren."<br />

Doz sprijck jæ in fleag do ringen hin. —<br />

De illicd'ge RIRSE wier bedwelme.<br />

Fortwijflings wijlde helsche smert ,<br />

Ængst , wrijt in spijt trogpriemt sijn hert;<br />

Hy knerseltosckt, forflockt him selme, —<br />

De stoarm guwlt freazlijck oon in oon, —<br />

De reyn stirt uwtte gnjinme •wolckcn, —<br />

De tonger romm'let hol in skel, —<br />

Dear scheat op yens de blicksem del s<br />

Trogboarre KIKS' mey tuwzen dolcken! —<br />

T. P. TRESLINS.


TR06 i T RINKET.<br />

roar tachtig jier wenne er yen Smids wijf oppe<br />

Gordijh , dy har man schien oer hic, in dy nearne<br />

meer ney langhalze, az ney de uwre fen sijn dea. Yen<br />

bijsfeynt, dy onderduyms eack yen goe fijuen fenne<br />

Smid wier, joeg har de rie, om har man alle moar-<br />

nen op waerme boltjes ta tracktearjen, in dear soe er<br />

Wijn fen wirdde, in eynling wol stearre. Dear harcke<br />

sleauwkemôy ney, æft har ly wetlcr ijnne earen getten<br />

wirdde. In man! bar besluwt wier: de smid soe<br />

er oon, hy soe de seafte waermboltjedea stearre.


(42)<br />

Az jæ moarnsyer de backershoarn hearde, den fleag<br />

jæ az yen wijlde draeck ta de doarren uwt, in belle<br />

foar yen schelling waerm boltjes. De Smid bearde<br />

dat er uearne fen wist, in sey tjin sijn wijf, dy oara<br />

sa {ijml az yen schierre wier: « hee ljeave, ho komt<br />

« Peasschc sa ijn 'tlân? dn wirdste rijnsch! "<br />

«ti Ja,"" sey jæ, ««baes, wy habbe langer noag<br />

««goarre, wy nioatte it er mar reys hette rommer<br />

ii K fca nimme ; in jy moalte er sa swier foar smeye,<br />

«ei dat my tinckt jy mey it er ten minsten wol goed<br />

tut fen nimme." J><br />

In de Smid, dy yen greatlongerig keareî wier, in<br />

dy lijck az de mearstc fen sijn swarte collega's yen<br />

man oon it ambeld , mar eack yen man ooniie kreabbe<br />

uvrtmackcj friet az yen lieuvre alle moarncn wol tweyn-<br />

tig waerme boltjes op.<br />

Eynling stoe it him dogs tjin , in' do er seag,<br />

dat it sijn wijf eack begoe to begrutjen, klagge er<br />

dat him de eagen begoene to schiinimerjen, in<br />

hy dronck siju dickkop eack net meer, omdat er<br />

wol reys heard hie, dat it kwea foar 't gesicht wier.


(43)<br />

Dit stoe it bygeloavige Wijf danig oon , in jæ be-<br />

klagge him jielte eack , dy falsche nierre! Dit wirck:<br />

sjampère nog al twac deagen sa oon, mar de trcdde<br />

deys , do de Smid nioams op stoe, \roc er sijn broed<br />

krye , in by taeste iju it turffet, hy woe sijn sclioen-<br />

nen oontjean, in hy krijgge de âde boarre by de<br />

kop, hy woe de pruwck opsette, in by bie de<br />

feger beet. Jiemme kinne tincke het yen nocht it Wijf<br />

dear oou hie, mar jæ hâdde har froed in fijn, in sey:<br />

«te och hee baes, kin je net meer sjean?""<br />

« Nee, Lus ," sey er,


(U)<br />

Smid, « ick wol dca, dat hab ick so mar ijn mijn<br />

« holle set, in du sist my helpe." «« Dat iz oarz al<br />

«ii wat raer,''" scy it Wijf, ««mar ifc iz lijck az je<br />

«nsizze, baes, yen Mijn minsche iz yen ongelockig<br />

B« minsche. Sa iz eack dogs net oon it libben. It<br />


(45)<br />

« Ja," sey de Smid, « ick soe dy -wol hclpe ljeave,<br />

« mar ick kin dy net sjean, Ick bin Mijn."<br />

««Help, help!"" rôpse foar de leste reys, in dcar<br />

«et mey sonck jæ onder vetter.<br />

De Vallaatsman, forheerd fen it girwlen in geyen<br />

fen Lus, kaem ta de doar uwt stuwen, in dy rôp<br />

oonne Smid, ««« dit iz rae» 1 , net boerman! moat dit<br />

«««sa, man?"""<br />

«Ja, man," sey er, «jæ iz er sels ijn floyn, in<br />

« wostu se opfisekje, dat kinste dwaen, mar ick wol<br />

tt er nin hân ney uwtstecke, want jæ woe er my iju<br />

« raeme, mar ick wier har ta red."<br />

De Vallaatsman grijpte sijn hæck, in flssche ijnne<br />

kolek, mar de stroam He har trog it Binket litsen, in<br />

do kaem jæ oonne oare kant fenne sijlsdoar weer op-<br />

boarsten, in do piekte er har mey de hæck ijn it<br />

jack, schoerde har oppe wal, in brocht har heal dea<br />

by de Smid t'huwz, dy har yen heal romerfol Beren-<br />

borger ijnne hals geat, har forschienne in ney bed<br />

brogt.<br />

De Smid koe sjean, in dronck de selle juwn sijn


(46)<br />

dickkop weer op, in 't wijf wier ta ney sa mack , dat<br />

er se omme finger "wijnne koe.<br />

Manljue, dy onmacke froiiwljue habbe, litse trog it<br />

Rinket fleane, it helpt, hear! —<br />

E. HALBERTSMA.


DE KINSTNER,<br />

knieîjende f o ar it Jrouwne-bijld,<br />

Nin ljeacht, dat sa mey glanz bemiell't,<br />

Kin gloed , Aj sa for-smeltjend' striell't,<br />

Az 'tfjocr, ficdde ijnne frouwene-eagen ;<br />

Nin jniddey-sinn', ho schien jæ Honck,<br />

Trof êa sa az yen frouwne-lonck ,<br />

Sels mey yen wolck fen leed omteagen.


(48)<br />

Wa ca , mey djiep-forsleyne siel,<br />

Foar 't æb'le Gods-bijld buwgge in kniell',<br />

Oonne âter-stion az buwn in kloncken ,<br />

't Iz hild , dy oon natuwr foldogt,<br />

Az se oonne téere foet uwz sjogt<br />

Fenne æb'la swacke frouw delsoncken.<br />

Natuwr, ijn alles gol in mijld,<br />

Forteant bar Ijeauwst ija 't frouwne-bijld ,<br />

Mey folie tate, My ta jeftme,<br />

Mey'n earm-stâl, dy holp-wille uwtdruwckt,<br />

'. In mey yen eag, dat lonckt in luwckt,<br />

ïn mey yen Iaeyts , fol linte-seftœe.<br />

De kinstner, fol fen 't wiere ljeacht,<br />

De iinstner, dy. op 't heagere eagt,<br />

In gaest-forhefjen wacht fen hoppen,<br />

Hoaft mey nin eangst foar swiere strat<br />

De Gfton, ijn yen uwtholl'ne staf,<br />

It hijmmelsch fjoer ta moeck t'ontroppen;


( 49 )<br />

Sîjn bliek gean' flauwckes mar omheag t<br />

Hy spegelj' him ijn 't dricuwjende eag,<br />

Wer uwt yen hijmmel laeck't fen wjealde ;<br />

Hy bidje it schiene it stoff'lijcke oon,<br />

In heager drift besiell't de yerds-soon,<br />

Az êa de boarst fen Goden strealde.<br />

Az de eagne-winck , der 't al foar km'elTt,<br />

IJn 't brân-punt fen siju blieken striell't p<br />

Al bidjende der ney opsleynnej<br />

Az 't eag ijn 't frouwene-eage gljuerck't,<br />

Ta yen der mey ijn trienen sîjuerck't,<br />

Den iz hy ijnne Hijmmel teynne.<br />

Den iz it dat hy wollust drinst,<br />

Dy 't frouwene-eag folop him schinst;<br />

Yen sin mar weytst, — al de oore sleppej<br />

It eag nimt alle sinnen ijn ,<br />

In 't schijnt, ja 't iz haest meer az schijn<br />

Æf 'tlichem om it eag wier scheppe.<br />

4


(50)<br />

Strack weagg't yen fjoer-stream trog sijn bloed;<br />

't BeseiPleas lichme fielt dy gloed ;<br />

Hy tint'let trog ta tomme in fingren:<br />

Az wist de sefte frouwne-Ionck,<br />

Mey hijmmelkreft, yen blixme-fonck<br />

Trog al sijn ye»eu Iiinn' ta slœgVen.<br />

Nuw streamt de kinstners siele fol;<br />

It fronwene-eag iz sijn Apol,<br />

Sîjn Venus, ja alhiel de bijmmel;<br />

Het oppe Olymp, op Pindus treant<br />

"Wirt him ija 't frouwene-eag forteand ?<br />

Mey Muzenkoor in donz-gewijmmel.<br />

Nuw grijpp' hy beytel, æf pinsiel,<br />

Æf Herj ta ljeaffiijck teane-tiel;<br />

't Wirt thauwer-reauw ; 'tsil wond'ren schinckje.<br />

De Ijeafde mack't it mormer seft,<br />

Jæ jouwt de •weacke ferwen kreft,<br />

Dogt 't sjong-luwd femie lippen klinckje.


( 51 )<br />

Den jouwt de kinstner ftye team<br />

In rin oon sijn gedachtne-stream ,<br />

t>y uwtwey sijk't trog tol fen muwllen.<br />

Watuwr redt ta ; de sweang're geast,<br />

Dy antjenl' wier fen hette greats ,<br />

Bcrnt nuw de dragt, ijn bim bescîmwUc,<br />

De frucht iz der, — yen libb'ne bijld,<br />

Dat heyte siel op 't wezzen spijll'tj<br />

Hy «jogt it oon, — 't hert fljucht ney heag^n ;<br />

Sijn bern foldogt sijn eynne-min,<br />

De freamde strealt it siel in sin,<br />

In blijdschip dauwet heyt uwtte eagen.<br />

o Grutscke kinslner! smoar dijn wean,<br />

In wol dijn bliek sa heag net sJean.<br />

Het iz de wrâd oon dy forschildge ?<br />

Hastu dit wondre bijld den tield<br />

Trog eynne kreften , in besield ?<br />

Mat min dy hier ta. schepper hildge?<br />

*4


(52)<br />

Bil wierste it spijltuvrg mar....... dy tcan<br />

Die 't frouw-bijlds-schiento uwt dy ontstcan,<br />

Du wierste, it wirck-rcauw ijn ïiar fingren,<br />

ïæ wist dy, by dijn hilde bie'n,<br />

Lans doock , pampicr æf rnormer-stien ><br />

Ai pin æf beytel, qni ta sliugVen.<br />

Du mienst' haste uwt dy salm sa tocht,<br />

Dijn eynne wirck ta foarscliijn brogt,<br />

Pijn eynne geast-drift salm ontstitsen;<br />

Du spriekst' mienst' jin trwz siel in sin,...«.<br />

Och! doest' dj' wey-droagste ijnne min,<br />

Doe hat de frouwe trog dy spritzen.<br />

De roos, dy kinst der bloazjen dogts<br />

In 'tbijld, fol libben, dat min sjogt. s<br />

In de Ingle-sang fenn' ljeafde in minne s<br />

In al 't forlockjende, nws foarset<br />

't Iz kinstner! uwt dy salme net,<br />

't Iz berne uwt 't froirwene-eag alîinne.


(53)<br />

Sa •wcane , ijn trotsckhcyt, yenmal de yerd'}<br />

Dat griente in kruwd, dat har foraiert,<br />

Har wirck wier •—• Jæ allinn' ta rommcn:<br />

Mar de ijskoarst sleat har yeren tigt.<br />

Jæ bea it ljeacht, der 'tal foar swigt $<br />

't Wirdd' linte— in de yerd stie fol fen blommen.<br />

Ney V Uôllanz, fen Eoois.<br />

J. G. VAK BLOM.<br />

GREATE LJEAPENS.<br />

Yen Munsterlànner wier, taey'n stoarm, opp' sec ijnncaj<br />

It wier yen gruwlijck waer, so 't al it schijpsfolck bea:<br />

Elck sprieck, az 't schijp forgiet hâd 'k earne iny oon fest,<br />

Hy sey , it ancker iz mijn treast den op it lest.<br />

Ney J. EE BRÜSE.<br />

C. E. B.


OON YEN JONG FAMCKE,<br />

K'L HAR LJEAFSTE HAR ÆFSTOARN WIER.<br />

Sitst' nou in swy'st' forsleyn, in sjogst' so strack foardel?<br />

Mey net yen trientje dy it droavig eag ontsjiette,<br />

Dijn earem brilzen hert nin jammerklacht uwtjiette ?<br />

Sitste earem famcke! nou in sjogst so strack foardel ?<br />

Ocii ja! hy'z dea, hy'z wey; dou sjogst him hier net wer.<br />

De laetnpe fen dijn eag iz ondere yesch beditzen;<br />

Nou'z 't tjuester op dijn paed; nin ljeacht wirt dy ontstitzen.<br />

Ocli famcke! ja} hy'z wey, dou sjogst' him hier net wer. *


(55)<br />

Dijn liiben, laeytsjend eer'n, iz tier in fleur ontaimd.<br />

De ljeafling fcn dijn hert moast so jongfeynt al stearre I<br />

Hy, de âpel fen dijn eag, ijnne yere jeugd fordcarre!<br />

Dijn libben earnie faem! iz tier in fleur ontnimd!<br />

Dou bist dijn Ijeafste pân, dijn treast, dijn •wille k-wijt!<br />

De græfkuwl gappe wread, in het dijn schat forswolge;<br />

Dy het deadwrigges priem 't onnoazle hert trogdolge '.<br />

Schriem, earem famcke, schriem! dou bist dijn wille kwijt.<br />

Kley, earem famcke! schriem, jou luft oon de eange boarst;<br />

Sjog ho't dijn heyte weynt, dijn meroke in sisters kleye;<br />

O! 't hiette trienwiet schil smerts ijz'ge kjeald ontteye.<br />

Kley , earem famcke! schriem, ontlet dijn eange boarst!<br />

Mar kley net sonder hoap! dijn ljeafling iz by God!<br />

God het him dy oiünimd. God schil dijn Ireaster wezze.<br />

God sloeg dijn hert dizz' wuwn. God schil dy wnwn genezze.<br />

Kley den net sonder hoap, dijn treaster iz dijn God!<br />

ffijnmoanne 1829.<br />

A. TELTING.


UUT HEINTJE BE POKS,<br />

SRVVNTIX: , de beer, wirt f en, de lieuw ;<br />

de keuning f en de dieren , uutstjoerd<br />

om, HEINTJE f de foks , oon it paleis<br />

foar rjuecht to citearjen om al<br />

sijn ondoogens dwaan in bijsestikken.<br />

BSOÜNTJS komt oon HEINTJES hoes,<br />

dogt syn boatsehip oon liiin in wirt<br />

nou so betritsen.<br />

Do REIN 't heeg wird uut BREUK sijn moelle<br />

Eerst heerde, bleauw hij wat beschoelle,<br />

In tocht, BKTJÜSS sizzen iz naat wier 7<br />

Hij het ien afterdoor ijn 't kien.


( m)<br />

Mar do hij wol goed hie foarnommenj<br />

Dat ir nin mei de beer wiern' kommen,<br />

Kleauw sijn moed wer fenn' tean nei'e kop.<br />

In die hij BKUBS de door driest op.<br />

« Ljeave Omke ! wolkom mot jo wezze ,<br />

« 'k Wier ijn 't gebcdboek jiette oon 't lezzen/<br />

Sei hij , « in dearom kom 'k so let ,<br />

» 'k Hoop, dat jou komst wat goeds ijn het.<br />


( 58)<br />

« Moorn sels oon 'thoaf komd. Mar', de dijkker!<br />

« Ik ljeauw, dat ik nou naat gean kin,<br />

« Omdat 'k so sed fen îjtten bin:<br />

«'tWier nije kost, dij mij foarmakke.<br />

rt 't Lijf dogt mij seer, so het 't mij smakke."<br />

Bituim sei: » KEIKTJE , wat ijt jo dan ?''<br />

REIE dearop: «Sei'k, wat ik hab han<br />

«In wat 'k meast krij, wat soe 't jou bate?<br />

« 't Komt krap om , 'k mei ir naai fen prate.<br />

« len earm man iz lang nin graaf.<br />

«• Mijn huusgezin , ho ik eak slaaf,<br />

M Mot jamk mei huunig him belije:<br />

« Ik kin uut need jamk neat oors krije ;<br />

u Dij makket mij mijn boek so tjok.<br />

« In , dear ik her so rju ijaslok ,<br />

anf^kik mij dear heal siek oon ijlten.<br />

ii A% ik oors mar wat hie to bijtten,<br />

« Woe 'k om nin huunig meer opstean."<br />

BRDUS sei: «Wat! -wat! Ho kin 'k'toongean,<br />

« Dat jo naat meer fen huunig hâde,<br />

ti Dij mennig sijkk't trog bietuie in kade?


(59)<br />

« De swiete humiig iz bij mij<br />

« Ien allergreatste lekkernij.<br />

«REIH! help ir mij oon, 't vnrt jou leane."<br />

KEIS sei: « BRÜLH ! lit jou gekjen steane.''<br />

« Nee, wrijgtig!" sei BRUUN , «'k mien it -wol:<br />

« Soe 'k spotte ? Dat dog ik naat foU'."<br />

't Read HEINTJE seî hierop tjin Omke ,<br />

Nei dat hij him so goed hie tomke :<br />

«Iz dit jou earnst? Kom , siz it mij,<br />

ei Iz huunig dan so fen jou flij ?<br />

u.BusTEVEEii, ien hier fen de boeren,<br />

« Wennet hier oaf ien lijts heal oere;<br />

« Dij het meer huunig , aa jou folk<br />

«In jo habb' sjoen, heer mij, jou tolk!"<br />

BRÜUK roan al 't wetter om de tosken;<br />

Hij preauvr 't swiet nou al, dat de bosken<br />

Him oors bij bijtjes joegen'. « Wijs"<br />

Sei hij, «mij dij, 'kset 't heeg op prijs:<br />

«'k Sil jou wer ien deugd dwaan in minne.<br />

« Sil *k mij sed huunig ijtte kinne ,<br />

« Dan gong ir eak rju koerren trog."


(60).<br />

HEIN sei: « Kom gauw, ijn ien omsjoch<br />

«Op reis.' jo sil jou sed wol fijime.<br />

ti Mijn trouw , mijn giust, foar jou , sil schîjnné !<br />

«i Al wraggelje ik nou az ien goes.<br />

•«Want mank mijn frjúenen bij de roes<br />

« Kin 'k nin dij ik 't so goed kin mienje<br />

« Az jou. Jo kin mij ris wer tjienje<br />

« IJn 'tkeumngs hoaf op sijn rjueciitdei<br />

« Tjin mijn kweagunders t dij me oonklei**<br />

« Joon sil ik jou , wol hierop lette 1<br />

« So fol fen 'e beste huunig sette ,<br />

* Az jo mar drage in tooie kin."<br />

(Mar ien pak bruien wier BEIBS sin.)<br />

REIK rint foarop om 't paad to fijnnen,<br />

In BRUUN him nei lijk az de blijnne.<br />

lff^>»tocht: « Krij 'k nou mijn sin , man .' hark!<br />

« Dan bring 'k dij mids op'e huunigmark."<br />

Do jae op RUSTVEELS hiem komd wieren',<br />

Begon Bnucn hast fen freugd 1 to gieren.<br />

Mar dat him freugd' joeg, briek soer op:<br />

Jamk giet 't so meer mei ien domkop.


(61 )<br />

't Wier lette joon, in EEIKTJE wiste t<br />

Dat POJSTEVEEJ, , so az nooi t miste,<br />

Nou al mei 't folk op 'e fearroan laai.<br />

Sijn boes wier so fol az ien aai<br />

Fen wirk; hij wier dogs fen bedrieuwe<br />

Ien timmerman, dij lezzc in sciirieuwe<br />

Koe; iep swiere eek laai ijn sîjn hoaf,<br />

Omkappe in fen sijn wortel oaf,<br />

Dij RUSTEVEEI, mids twa soe kleauwe (<br />

Werijn jac gledde kîjllen dreauwen'.<br />

EEIN sæg , dat dij beam opspat wier<br />

Meer az ien jellen wijd in fier.<br />

Hij sei : « Heer > Omke! ija dizze eekç<br />

R Fijn jo ien folie buunigbeeke ,<br />

a Meer az jo ljeauw; stek mar jou kop<br />

ei Ir djiep ijn. Ut jou meug dan op:<br />

« Mar naat ta folie , soe 'k jou riede 3<br />

ft Oors mogt ir jou wol kwea om schiede^<br />

« Oors krije jo wol pijn ijn 't lijf,<br />

«Ik siz jon dit to jou gfrijf."<br />

BRVÜS sei: « EEIH ! hab dearfaar uin sorge»


(62)<br />

« Mien jo, dat 'k mija foarstan foarborge ?<br />

« Iz 'e miette it beste ijn alles net ?"<br />

So het de foks hier BHÜOT foarret,<br />

Dat hij ijn dizze beam opboarre<br />

Kop , foorste lobben mei maîkoarre.<br />

REIK schoert ir nou de lijllen uuî,<br />

Sodat de schoer BRDCH ligt omslunt.<br />

Nou siet hij so fest ijn de knijpe<br />

Mei kop in lobben : ho hij pijpe ,<br />

In flokte in bea , it holp him neat,<br />

Ho sterk hij oors eak wier in great.<br />

So het REIN ijn dizze eeken stamme<br />

Trog slimmens omke wol fest kramme.<br />

In hier litte wij BROTH nou mar foar dizze keer ris<br />

sitte. Ho^r*^fen RÜSTEVEEL in sijn folk dear op huf<br />

in ribsmoor ijn pleats fen op huunig traktearre wirden<br />

iz, in ho it foart mei him gong, kin vtij jiemme to-<br />

Bei wol i-is foarhelje.<br />

Woll' wij naat sokke huunig prieuwe,<br />

Daa mott' wij op uus opens blieuwe.


( 63 )<br />

Foar slimme foksen: IJn de wijn<br />

TJus BOOS jamk stckke: In naat so Mijn<br />

De REIHTJES ljeauwe in mar neirinne:<br />

Dan sill' wij uus nooit so foarsinne.<br />

R. POSTHUMUS.<br />

WOBBELKE.<br />

Wobbelke sette op yen rinne<br />

Har twâ Ijeapperkes, sa gauw,<br />

Dat se mey har soalckes nauw<br />

Krucke it gerz fen greyde œf finne,<br />

Dat belâen -wier meye dauw.<br />

Tins' ho frees in eangstme macken,<br />

Dat har siel He swiere smert:<br />

Haytse siet har oppe hacken;<br />

Oeb'le laey har ijn it hert.<br />

Ney 't Ilèllanz , fen HOOET.<br />

. J. G. VAK BLOM.


BOOJSKRIJMKE<br />

FOAR<br />

1EN PE^R JONGE LIEUf^E.<br />

«'t lenîijk libben ," sei uus Meitser, « iz foar minsken<br />

goe , nog swiet,"<br />

Do sija vfijse in greate ljeafde uus hier op ierd' to<br />

•wezzen hiet:<br />

Do hij minsken hiette tochtme nei malkoar anie iju<br />

it hert'.<br />

So tvoe hij't: In 'tienlijk libben hâdt ncat ija as<br />

lest in smerf.


( 65 )<br />

So spriek hij : In minsten loeken', langen', sont steea<br />

nei elkoar :<br />

Minsken woen' bij minsken wezze: De iene sijklse iu<br />

foon nou de' oor',<br />

't Frouljues herte az waaks seft, boegsum, mannen<br />

moed in grealer kreft,<br />

Stijpje elkoar, lijk az ien klimmer oon de jnoerrc Iiâtlt<br />

in heft.<br />

Wijse Meitser! dit jon sizzen klonk so loed, klinkt<br />

oppen tloer:<br />

Al de wrad heart nei dit sizzcn fen lier iene oon de<br />

oore oer'.<br />

Oer-oerîokkig jae! dij harkje nei dij stimm'. Aa twE<br />

wirde ien,<br />

Smeits' jae doebbel libbens swictme, heal so sût i?.<br />

s<br />

libbens trien.<br />

Kuunigswiete willen,, nochten ilcar az glez in wijt<br />

&z snie , .<br />

Het sok pearjen ijn, roemmiettig, giet it nei Gods<br />

üict in He.


( 60 ) !<br />

Twa kinn' better tille in drage. lesten, dij her God<br />

opleit :<br />

Twa kinne elkoar stjoere in riede: Treast jouwt de j<br />

iene} sa. de oore kleit.<br />

Hier iz schâd in schoell' jin 't stekken fen de sinne<br />

op holle in Ijea :<br />

ïlosen laaitse uus oon, swîetroekjend'; toarnen dwaan'<br />

hier minder kwea,<br />

Stjoert de deugd uus oer tijds -weagen, jouw' wij her<br />

^vfe it roer ijn han,<br />

Jae briEgt ijn behâd'ne haven uus in ijn ien bot-<br />

ter lan:<br />

Deugd fen twa , ijn ien , bewarret foar it dwelnrjea ,<br />

dormjen , uus;<br />

Laat, ho -wrâds see roeset, broeset, -wisser noag uus<br />

't paad lanz tuus.<br />

Mei jierara' boosk so lokkig wezze, breid in brugg'naan!<br />

'k -winskje it so.<br />

Deugd mei Ijeafde, dij al ooirwaags't, helje diaze<br />

knotte to!


(67)<br />

Bern mei' her nog fester meitse! Jae folmeitse jiem-<br />

me lok!<br />

Jiet dizz 1 boosk so ijn jiemm' herlen folie segen , mar<br />

nin flok!<br />

Pei in tjamkje it soere in 't swiete trog elkoar. Het<br />

swiete smeits<br />

Jouwt dit oon it swiet, naat walgsum, mar to doerjend<br />

herts foarmeits !<br />

God! Et jo uus soks oonschoagje, todat i-ijddende<br />

âderdom<br />

Uus, wurg, sed fen 't libbens bodjen, seft dogt fallen<br />

ijn deads slom.<br />

Dan sill' wij elkoär wer fljnne, bij 't ontweitsen, boppe<br />

it sliert:<br />

Dear trogknipt de dead nin bannen, wijlst uus lok<br />

steez klieuwt in tiert.<br />

H. POSTHUMUS,


MIJN KlY$ MEY PARSOP NET STED.<br />

——©«—-<br />

TJwx Lânherre forhelle my ris dat min fen païren<br />

•wijn meytze koe az oaîje , in om't ick de romt' fen<br />

parrebeamen ijn't hoaf bab , sey ick foilijnne moandcy<br />

ijin mijn wijf : ik schil L&nherre de eagen uwtstiijkke.<br />

Ick naom yen fctje fol parren, in treauw se twisle twa<br />

toellen uwt; ick liet it sop trog y en Broudoek rinne, in<br />

tape 't ijn yen flesse. De oare moarns teag ick mey<br />

üy flesse in trye honderd goone Lânshier ney sted.<br />

Daalck dear ick de Easterportte ijn staep, stie'n man<br />

mey 'n spaansch reyd, der'n sulveren kjetting oon in 'n


( 69 )<br />

passeleyncn knop op siet, ijnne hân; âj seag my oon<br />

aa'n earn in frege rimpen: heb je daar water boer? —<br />

Wetter, man! wat wetter ? frege ik, — Zieke water<br />

sey de man. — IJn dy flesse mienje? nee man, dat iï<br />

parsop. — Zoo dat is wat anders , sey de man ; hy<br />

seag de portte uwt, in sey: het is niet best te gaan ,<br />

boer»<br />

Fijf buwzen fierder stie yen oaren yen, in dat -wier<br />

eack al wer : wat heb je in die vlesch boer? — Neat<br />

Heer! sey'k; — Wat duvel, dat is'n raar antwoord,<br />

jou heb er dogs wat in; nou ja, sey'k, az je krel't<br />

witte wolle , parsop foar uwz Lânherre. —Zoo, krekf,<br />

dal is zoo, vraag excuus; 'ra sludderig weertje<br />

he? — in dearmey gong hy fierder ney de portte.<br />

Ney ik oppe Easterdijk. nog yen keer oonraamd wier<br />

om de flesse , kaam ik behâiîen in wol ijn uwz ketier<br />

tippe Poalle. Dear sieten twa fellekeapers mey'n buwt-<br />

terkeaper to redeneaijen oer Domeny's eerlijkheyd, kons-<br />

jinsje in gnap beteljen. lek selte mijn parsop ijn 't fin-<br />

sterbanck, in sey : dearmey kom ick wer , ick schil<br />

iny gau schere litte. — Doe ick wer kaam s seag ick


(70)<br />

yen pear spochtigc keerdels mey de flesse schoddjen ,<br />

in wrakseljen; dan dijgere d'yene er trog, in dan<br />

d'oare , in jæ gloerden ei' sa foelbandig trog az of't<br />

er 'n seckje secîistehealen uwt to schoerren wier. lek<br />

sey. dat iz 'n diJ7els wirek, wat wolle jimme mey<br />

dy flesse ? — Is't van jou zelfs Boer, of van jou<br />

•vrouw ? fîç^gfcse. — It iz uwzers mey eltzoar, sey<br />

ick, parsop dat uwz Lânlierre habbe schil. — Mey yen<br />

seagense uwz master mey de inketkanne reysgjen; in<br />

dear fleagense op toa^ datse haest oer eltjoar hinne<br />

truwzelen. Blijd dat ick er oaf wier.<br />

Heere Kasteleynske sey ick, wat iz er dog geande<br />

ijnne sted ? Ick bin hier wol ris meyen muddefel<br />

hinne teyn, dat my'n heal snies smoussen oon't baaitje<br />

hingene, eer ick de sted trog de mist sjean koe, mar<br />

nooit hab ick it sa sjoen, az joed mey dy flesse;<br />

mienese dat de boeren de stedljue forjaan wolle? of<br />

iz 't oorz wat ? dat binne dear nou al fijf dy oon dy<br />

flesse tornd ha', wat hâdt dat ijn ? — Ey, dat schil<br />

ick je sizze, mijn goede man, sey it wijfke. Folie<br />

üjerrmgen binne slop, in mey dat wiete waar de eai^.


(71 )<br />

spe's djoer, in nou de buwtter de heele simmer sa<br />

goekeap iz, iz 't net better. Om kort to gean; wy<br />

habbs hier rom genoag dokters, ia dat schoe oara "wol<br />

gean om oon 't brea to kommen, az de molcktapers har<br />

molck in suwpe forkoften sa se ried in foer ; mar,<br />

noed fen har mingers steande, smijttV er 'n treddel<br />

part welter ijn, — nou kin lijts in great it fortarre in<br />

krye selden 'nmismiel. Koen' de dokters lijkker az de<br />

ljue dy oonsteld binne, om de yene d'oare de buwt-<br />

ter in tzijs toa to weagjen, fen beyde kanten fenne evener<br />

wat gnobje, az bar traktemint to lijts ia om er eer-<br />

lijk lànz to kommen, dan wier 't wat oarz, mar nou<br />

moatt'se er op uwt, of de stock ijnne hals, in dy de<br />

ljue de kwalen by seckfollea uvrt it weltev oplezze<br />

kin, in best te fooren liege doar meyen from gesicht,<br />

dy giet er mey op, It iz 'n bedroefd kruwz. — Ja<br />

mar -wijffce, sey ick , goede Dokters habb' jiemme net<br />

licht to folie. — Dat sizje wol man, seyse, mar vier<br />

fijnn 1 jouse allegearre goed, dear sa'n keppel binne?<br />

d'yene huwn wirt mey d'oare fuwl. — — Yen sïach-<br />

ter, dy sijn healfeantje dear aaom in er ris raar mey


(72)<br />

de greate bijlle ijnhouwe kin, sey. ick betrouw ss<br />

Lest; ick hab eris mey'n miei fen 'n âd baarg, d/ ik<br />

d'oare deys slachten in ijn't sât leyn hie, ney'n Dokter<br />

•west, om ris to sjean, wat er dear u\rt meytsje schoe ;<br />

ia it eerst vrier: pas vroeg man, vier dagen later<br />

had het TwSS^jsest! de patiënt leil, he ! — Ja dok-<br />

ter , az 'ÏI stien. —• Geen eetlust ? — Nee, dokter. —<br />

En het andere wil ook niet? — Gled dien, doktor,—<br />

De tong beslagen ? — Sa'n minscketonge habje nooit<br />

sjoen, dear iz er dokter; in dear mey ley ick de<br />

baargetonge oppe tafel, in spijlle hakken op.<br />

* * * *


E E A<br />

OM D RVWGTE.<br />

Wijs Bestjoerder fenne wrâd,<br />

Gfeate GOD > Dij oon uwx raiasch^iï<br />

Wondru dieden rju onltâdt,<br />

Lock in libben jouDvt, u« winschen,<br />

Binn 1 jæ to u-wz wol bytocht,<br />

Foar \»y 't freegje , jamck foîdogt.<br />

Kreftig breydler fenn' Naluwr<br />

Paed-foarachrieuwei- oonne stearren ,<br />

Macker fen it sinnefjoer,<br />

Dy urn boedjet foar fordearren ,<br />

Dy jon berntjes nœ forjit,<br />

Æf ijn druwck foramachtje lit ,


( U)<br />

ÏJngoe GOD , wy sleane nuw<br />

UWÏ ijn trienen swomjende eagen<br />

To Jo op j in biddje To,<br />

War fen uwz dizz' droave pleagen;<br />

Hâd to beek 't oerfloedig wiet,<br />

InPfeùndre uwz hertsfoi'triet.<br />

Heyte! o sjogh, 't oarz frochtbre Lân<br />

îz troghsijpple feu it wetter,<br />

In troghweackt iz klaey in sân<br />

Heel az bry, in 't wt naet better ;<br />

Hea in griente binn' fordoarn ,<br />

In de krôtte iz iju it koarn.<br />

Mcltze in fette ky, in schiep<br />

Kimie ijn 't lân nin gerz meer fijnne,<br />

Traepje ijnn' weacke weaze djiep,<br />

Guwlje om druwgte in sinneschijnne;<br />

't Wijlde fuwggelt nuyntjet naet,<br />

Un it fjild j æf beamte schaed.


( 75 )<br />

Habbe Y , GOD , uwz uwnck fomomne ?<br />

Habbe Y sjoen uwz ængc nea?<br />

ïz uwz Ideycn to Jo korone ?<br />

Eeck't Jon heylig ear uwx bea?<br />

Tinck meylyig oon Jon bern,<br />

Reyts' nin yen fen jearm forlern!<br />

Lit Jon blijde sinne rijzje,<br />

Blauwje weer dy swarte loft;<br />

Lit uwz hert Jon -woldien prijzje,<br />

Mey fornoeylijck libbensnoft ;<br />

Trieuv/ Jon vrôlckensijllen ticht,<br />

Jouw Natuwr yen blier oonsiclit!<br />

ïp ijnmcanne, 1829.<br />

J. D. AWKRIN6A.


N E R I N E.<br />

-•»-<br />

Wer 'k sit, ref slean, œf gean , sef Ijeap,<br />

Iz Damon my by-ney ,<br />

tn , æft ijn him de deale liuwx'l,<br />

Hy pleag't my jimmer-wey.<br />

Gean''k mey mijn schiepkes moarn.s ney 'tfjild,<br />

Hy silschipt my der hinn',<br />

In a.% ick juwns ney huwz ta gean.<br />

Hy'z altijd der ick bin.


(77)<br />

Den tepter al mijn strickjes los,<br />

Dy fladdre meye wijn ,<br />

In siz ick: fy! in sjog ick soer,<br />

Den lijck't er doaf in blijn.<br />

ÏÏSy pleag't mar foavt, ho-vrol ick gnor 5<br />

In siz'k: « Ut my mey free î"<br />

Den seyt, — op dizze grijmme tean } —<br />

De bijsfeynt, laeytsjend: «nee!"<br />

Derby bat hy sa'n rare teal,<br />

"Wer mey er tjin my spreekt,<br />

Dat'k oarz net tinse æf ljeauwe kin ,<br />

Aa dat er my begeckt.<br />

H Du bist mijn freugd, mijn lust, mijn al."<br />

Sa kât er ijder dey ,<br />

Æf ljuent, op hoaseke mijlde teaa :<br />

K Nim dogs tnija sraerte "weii !"


( 78 )<br />

Den praet er fen sijn Ijeafde-fjoer ,<br />

Dat ick ijnn' flamme set; —<br />

ïn wat er der mey siaze wol s<br />

Dat wit ick sijeker net.<br />

Lest freage ick Damon, — 't pleagjen sed<br />

« Het wost du den fen my ?"<br />

In 't antwird wier •— yen stille sucht —<br />

In ick .... ick .... bloazze er by.<br />

Het jonge Damon dogs beëag't.<br />

Dat freagje ick m'alle deag';<br />

Want ljeawer den nog boaseke oon him ,<br />

Az langer sa'n gepleag.<br />

J?ry ney V Hôttanz , fen<br />

A. J. TÉ» HAGEN, JZ,<br />

J, G, VAK CLOM,


O O N<br />

JOHN B O W R 1 N O.<br />

Koe Friesne basterdteam , fy! âdmems teal forjitte,<br />

Dy oarheyts fryheit tju-wgt in rjuechte sljuechtigheit,<br />

Har, dy to't herte spreekt, mey smaed in huyn forlitte,<br />

Foreald op freamde preal, in leaa' schijn-svrietigheit;<br />

Dogs luvfckt jæ d'holl' wer op, ja Hiereag't az de sinne,<br />

Ney twierre touwerfleag uwt •wolekkneboey ontsleyns<br />

Nou , oavde JIIKIUS ! jon -teal-trognoazings-minne<br />

Jo fen Brittanjes seam het ney uwz lânnen teyn.<br />

lîearstmoanne, 1828,<br />

A. TELTING.


IJN DE DOLLEJORUM RINNE,<br />

Dear het reys yen jong schrieuwerke Op it lânshuwz to<br />

Lieuwerd west} dy sa wat yen slok in de tabak, piper<br />

in sât in om koart togean alles fortjinne, behalven dear<br />

er fen libje koe, in dy dearom fen it neyfoerjen fen<br />

jnems bry libbe. Dit mantje roon jimmerwey to practi-<br />

«earjen hoe er it better krye soe. Op in waerme<br />

simmer inoarn stapt' er meycn stok ijnne hân to<br />

'thuwz uwt; œf de jooges al goelden in him ney<br />

pieuwden der heard' er net ney; eynling komt er de<br />

Tontjepijp opstappen, hè wat ia 't hiet! ropt er uwt ,


(81 )<br />

in sliijkt mcy de hân oer de foarhollc in hier merkt er<br />

eerst dat er nin hoed oppe holle liet, mar in wijlte<br />

poenncmoelze; hy bestooT er fon, want fen fierren seag<br />

er twa dogters fen yen lijk keapman op him ta kom-<br />

men. Mar dalik smiet er de stok ijn 't wetter in de<br />

poennemuwtze dear hy, want togt him az er sa last<br />

wey oer de striette roon , sonder hoed op de holle , koe<br />

't jitte lijkje œft er sa reys even ney sijn boerman oer-<br />

stapte om yen moonpraatje , lijck az min wol reys dogt,<br />

mar yen stoak der by ijn de hân dat stie sa raar.<br />

Mar just laey de stoak in de muwfze jijn de feart<br />

tef 'n fiskwijf lit har fiskbin stean in pakt him mej har<br />

stjonkende eartnen stevig fen æfteren om 'tlijf; « neefeint-<br />

ze', suden jou jou hier te leurt doen, dat suud te jammer<br />

•weie, soon jonge hlom" tinkende dat er him foardrinke<br />

woe. Flocken, razen, bijtten, spyen, schoppen, stam-<br />

pen , schriemen, goelen, neat koe him hier heljje, hy<br />

siet ijn hadershannen in hy moast it blieuwe. Dear<br />

mei komt er foart eack al yen heal snies fen dy frouljue<br />

by rinnen, dy by alle rabouljes uwt de loft reynen<br />

komme; dy hiene it klcar sjoen, hyhte al mey de yens<br />

6


^<br />

(82)<br />

foet op âe leoning slien; kortom, dy tvvongen de man<br />

om to sizzen wer ei' weime, iu trieuweii hîm oer de<br />

duwbbelde hals ijn yen leeg sleepkoetskc , dat dc-ar foarby<br />

kaem, in sa wirdde er, meyen sleep jongps teftcr hitn,<br />

ney siju huwz iju de tjerkstriette brogt , dear cr jit<br />

eack yen schelling foar it sleepkoetske betelje koe.<br />

De oare vtijke's stoe er ijn yen krante ijn Holïân :<br />

Van de persoon, die in de voorgaande week te<br />

Leeuwarden in hel water gesprongen is , heeft men<br />

tot nog toe niets dan de stok Isunnen wedervinden.<br />

lek ljeauw dy wol Iranteman , want de sliepmuwtze<br />

drieu-wt twiske wijn in wetter, in sijn' hoed hinget jit<br />

oon de spijker op sijn keamer.<br />

E. H.


GRAFSRRIFT<br />

XJPPA<br />

THA ETIIELE AND FRÏA FRÏSA<br />

Jonker SCHELTE HESSEL ROORDA<br />

FON EYSINGA,<br />

Lithfan there Riddereshap and stalen f on Fnsionde ,<br />

Grèlmon fon Soniawarstal and Jiiddere<br />

jon there Nederlandslte Lauwe, ,<br />

sturvon<br />

lip thá sjágiin and twintegosle fon Rispmonatli<br />

in thet Je'r en thúsend aohta liundred njágun<br />

and iwlntich in sin Jiftegoste Je'r<br />

Co L a n g w e e r<br />

Rest saft o ethele inon.' then' nom' fon Fn'a wiHliieh,<br />

Ther uppa thisse wrald in alles wér rjuchtfcrtich;<br />

Ther sidsze thurfst sa 't we'r , and 't seide in 't opinbe'r,<br />

Xherunib' then' nom' fou Pri aud Ethel wirthich wei',<br />

*6


( 84 )<br />

Tlicr fii fou 't eïnbilang, 'l bilang fou thinc llerue,<br />

Ilwer tliu se hjeljia muchlst, Sk. hjelpa wenskst foljeme ,<br />

Aud alles de'de , hwad 'lbest wet for tfain Folk;<br />

Ther inne staten Wr én wirthich Frislonds Tolk,<br />

Nawl bang for't grimmich ách fcm Fursfne grát' onbidd're,<br />

Oprjuclitand sljucht andrjucht, fojifrig, fri and blid,<br />

't Bilang on juw' bitrowed bihirtigend' mith flith,<br />

Was thu én grát and wirthicli Eth'ling, Gr^tmon, Ridd're.<br />

M. HETTEMA.<br />

It boppesteande iz yen prieuwcke, Lezzers! fen<br />

txwz âde memmetealj so jæ har ijnne ólfde in toalfde<br />

yeuw bruwckene , in so't jiemme har jiette iju folie stic-<br />

ken fenne âde Friesche Wetten fijnne kinne. It<br />

freamde sit him maest ijnne spjealding. De th moat<br />

naet hird uwtspritzen wirde , mar az yen sefte d; áh<br />

iz uwz eack , àch uwz eag, nawl uwz naet , gràt,<br />

dwz greate. And sizze de Ingelslen jietle foaruwz in.


DE D E A D.<br />

Al wat moude, al wat wrâd iz, rint ijn ien ijvige<br />

ring roon.<br />

Mar uus geast, BO-WRIKG ! giet lanz 'n rjuecht paad foar<br />

uut: Hâd' wij dit fest!<br />

Moaiens in dead binne ien. It moaiste ding<br />

t Iz mar ien græfstiens kranz'. De Mom ontloekt,<br />

i<br />

Knopp't, liîcddet, dearmei springt sijn kroone eak op,<br />

ïn dan sleart Lij. Wij rijpje in groeie ijn prijs


(86)<br />

In ijn krcft fcn foarstan, winne eere in lof<br />

î'en mijljoenen, stearr' dan in de ierd' krijt mar<br />

Wat walgáum stoffen uus, dat him onljouwt<br />

Trog reinschoer, sinn'striel in it mijld foaijúr:<br />

Ban libbet dat wer. Ien ijvig tjernpaad<br />

J?en raoaiens, freugde in gloorje. Wat svirt dan<br />

Feu (ïods fjoer ijn de minst', sijn p-nst in ti'ns'.'<br />

Wis j Hij j dij uus widse in græf malkr het;<br />

Wans Ijeafdebestek nin miette in seam kin ,<br />

VTol it naat, dat uus glans in gloarr nacht Avirt.<br />

De ttva boppersie rijggels hinne<br />

f en mij. De oore hah. ik iiei<br />

it Ingels jen de heer 3. Bow-<br />

RiSiG foarjneslce.<br />

R. POSTHUMUS.


ROEM BETELLB.<br />

len Frieake boer, dij so wat goed in froed<br />

Foar îiim sels Iiiiine lijkke, dreauw iens swiet<br />

In seft icu keppel dwars , steeg, barge-goed<br />

Wer fen it mark mei lijen in foartriet.<br />

Trije gikke stedtjers sjogg' 't, ho hij mei dit<br />

Mâl goed nou tangeld sit: In sill' dizz' boer<br />

So bot in plomp , dij nearne naat oaf wit,<br />

Foar 'tsooltjc habbe, him kimi' jae wol oer.<br />

De iene sei: « Wat zijn de varkens dom!"<br />

De twade: P Een boer gelijkt veel op een zwijn.''<br />

De tredde nou ,_ ho laken' jae hierom !<br />

a'kKcn hier geen onderscheid, 'kweet geen', àïe dommer zijn.'?<br />

De boer dij iiarket slil hiernei,<br />

In jouwt her droeg wei dit nou mei:<br />

«Mij tinkt, mijn' beeren! dat jae 't fier ijn dommuns wimie<br />

Fen boer in baarg, dij her naat oendeisciiiede kinrie."<br />

R. POSTHUMUS.


FORFOLG FENNE HEYSE<br />

TROG IT<br />

H A RT S B E R G TM E.<br />

(Uwt de papieren fen OUCK. ALLINGA.)<br />

« Trachet auf, meine Hcrnn! wachet auf! die<br />

Sonne wird eucli bald einem prächtïgen Anhlick ge-<br />

währen ,•" so droan de groowe stimme fen uwz wecrd<br />

trog it tjockmuwrige huvvz, dat alle man uwlte<br />

sliep opfleag. 't Wier amper fjouwer uwe; ringen


( 89 )<br />

hetlu klean omslcyn , kcarr.eu \vy nj'ienckc lijtxcn<br />

alle gearre, eagcn in earen jit heal ijnne sliep b>~<br />

dobbe , buwlte doar. De ycre moarnloft 3 hier folie<br />

kader az om leegpns , iniie scherpe wijn , dy a«i iiwt<br />

ît noardcastcn oonbliez't, dwaen um slieprige ljca<br />

schroinjen in schiiljtn. It sijerrentol wirt aloon ltjtïer.<br />

De kiemmen , eerst flaegsgicl wirde al mey reader ia<br />

reader goud fenne opkommende sinne oerteyn. Eynling<br />

oonschoagje wy hira az en rarae reade bol, Hy iz at<br />

hette boppe uwz eageyn rijze, mar troggen tjocle<br />

wolekenmist linne sîjn sti'ielcn jit neat to uwz hinne<br />

brecke. Nuw glanzet sijn fjoer oerre hijmmel, in al<br />

gauw op it huwz in op uwz. Wijlst iz alles onder<br />

uwz jit ijnne tjucstere nacht bcditzen. Langsom wijekt<br />

jaj foarre klieuwende sinne , dy hier in dear de heagste<br />

bergkru-wnen ijn 't ruwuom mey sijn s'aieleglced uwt<br />

il heaîtjuestcre lânscliip ijnne dey oerbringt, So koimïie<br />

foar in ney berg in bearu iu huwz dj iep onder uwz<br />

oon 't ljeacht.<br />

Do 't nuw ilear dey -wirden wier , gongen \fy oppe<br />

toer, dy mids uwt it huwz oereyn rijz't, oni dear de


(90)<br />

îieele krijle oer to sj'ean. Mar de mist onttjocht uwz<br />

ît lâu ijnnc fierens. Al het neycr by, tigt' onder uvvz<br />

laey , lijck az Clausthal, Ilsenburg, ïFeriugcrode ,<br />

J^lbingerode koene \vy klear lizzcn sjcan. — Lit dy<br />

riuw dogs ncat tinckje , dat dizze schilderyc so moy<br />

wier, az immeii v-'ûl niiene schoe. 't Hecle lânschip<br />

ijeket n?at oarz az en disck fol mey bouten readleclige<br />

Uuwzkes in beamkes, lijck az ilear de bern mey bortje.<br />

Men iz to heeg om alles klear to sjean so 't it ijnne<br />

leegte trog en oar wrijmclt in uwz de eagen forbjues-<br />

tert. Om dit oonkijck dogs eack mey to nîmmen be-<br />

sîealen wy bier nog en bijtje lo blieuwen. Onderwij-<br />

lens beseagen wy it Hïkserb-âter inne Dijveh-hanssel,<br />

in liezen onder 't ontbijten de Kammen in njmkes ijnne<br />

Urochenhoec^ien neyt Dear moat eltz dy 't hier komt<br />

äijii îiamme ijn tcyekenje, in so bie mennig yen dear<br />

en rijmke by schreauwn ; dear stoenen' nuvere ijn , dear<br />

sne wol om laeytze moast. Yen joeg er oonlieding dat<br />

ick mey en Tjutscker oon 'tsprecken recke, '


(91)<br />

«isizze, by ney uwz Plat-Tjutsck." «ciJern, onderde<br />

«itick, ja, it iz Hollânz. Mar y schille dogs wol sjean<br />

«ii kînnc dat it fen it Plat-Tjutsck forschijlt. Sijcker<br />

«« wier urn Neerlânske teal iz heel het oarz,""<br />

« ïæ stammet dogs cack allijckegoed az it Plat-tjutsck<br />

« fen it Heagtjutsck ôf, in iz dear mar en tak fen."<br />

«« Ho schoe 't wezze, az ick jon sizzen reys om-<br />

ar; keerde ?" "<br />

a Woeno y de moer oonne berns boarst lizze ?"<br />


{ 92 )<br />

«fen nin schrieuwers bruwckt wirt, in allinne ijnne<br />

(i muwlle fen minder Ij ue libbet, hird, onfoeg in bot<br />

«îijck az jæ dy har sprecke."<br />

«« Jo binne dan fen ordel, dat de teal har foegefc<br />

«« neye aard fenne ljue dy har sprecke , — æf ljeaver<br />

«ii dat de minscken de teal sprecke, ney't jearm tinck-<br />

«« wijze in sijden æf bot bleauwn , æf forcdele wirden<br />

««binne, in dat hierom ifc Hatljutsck ijn Kjtzer achting<br />

(Kc stiet az it Tjutsck ?" "<br />

«Dear habbe y it. Dat kin me taeste in<br />

« fiele.' In nnw iz it Tj utsck trog uwz klassieke<br />

«schrieuwers forfraeye in opproncke,' it Plattjutsck<br />

« oppo selle heegte stean bleauwn, muwlck wol to<br />

« beckroan, — \va sjocht dan neat ijn ho folie beeger<br />

« it eerste stiet boppa 't leste ?"<br />

««Mar az nuw jiemme eerste in beste schrieuwers<br />

«« it Plattj utsck forkoarn hiene , scboene har schruf-<br />

«« ten dan miuder goed, moy in wier wezze az nuw ?<br />

«« schoe jiemme Tjutsck dan neat oppe plcats stean,<br />

«« dy nuw it Plattjutsck ijn het?""<br />

a Ja az jo 't fen dy kant beschoagje, har geast


( 93 )<br />

•« l>ü«uwt de selle ; ijn hetfoar lealjæ schreauwne , altijd<br />

« schoene jæ har foredele in opproncke habbe. 't îz<br />

« so , mar 't dogt my wonder; dat Plattjutsck klincket<br />

« my joed so hird ijnne earen."<br />


(94)<br />

« Jo liabbe moy praten, fen eere om eere to jaen,"<br />

foei Uier en oare Tjntscker iju, » 't lijcket erfenjiern-<br />

« me kant al rju ney. Kin er yen Tjutscker by<br />

«jiemmes komme, dy neat ford oon meye natnmen-<br />

«fen poep in mof forwolkomme wirt ? Binne dat<br />

« mirwlck eerenammen dy 'tjiemme uwz jaene ? —<br />

« Mar jo schille 't oiy neat ontstrijde, dat dit rju folie<br />

«forschijlt fen eere om eere to jaen, Az ick fen jo<br />

«eerd wezze wol, den moat ick neat beginne tjin jo<br />

«to rachen, dit schil jo neat oertju^gje dat ick jon<br />

« achting wirdig bin ; immen mey er om laeytsje dat<br />

«ick it onfoeg sizze kin, mar jo, az jo my meyen<br />

«forstânnig stilswyen leanje, schil er forsijcker heeger<br />

« achtje az my."<br />

««Dat iz kreckt, sey PACL do, lijck az it forteltje<br />

nu f enne dogge in Htjefferke. De dogge die sijn màs-<br />

««ters frjuenen nin kwea, mar nin tjeaf schoe 'thuwz<br />

«ii to ney komme, den bij lic er neat, mar biet to. It<br />

«ii tjefferke tjeffe alle man oon., dat him mannig schop<br />

«H in tra winkel Lesorge, wijlst me áe


( 95 )<br />

«o dogge in sprieck: Ho stietstu dogs so hceg oon-<br />

a« schreauwn l>ye ljue , dat jæ tjin dy altijd goed in<br />

«« frjuenlijclv binne ? ick earnîe kry hier en schop in<br />

«« dear en trap ; het moat ick dwaen om eack so ijn<br />

n« 't boeck to wezzen ? — Dogge anderde ; -wol, du<br />

«« heste op ellzum hette to sizzen, in tjefsle alle man<br />

«« ooii; ick pas oppe tjeaven in boaze minsken , neat<br />

«« mey hird bijljen, mar ick jouse'ntijge gnouw; oar<br />

nu Ijne lit ick betien. Dog eack so, tjef de ljue neat<br />

«icoon, mar forwolkom se ljeaver meyén frjuenlijck<br />

««opspringen in slirtte-schoddjen.—Dy scheldjet hjeket<br />

«« ney't tjefferke; dy him trog it tjefjen neat forstoarje<br />

tui lit, neye dogge.""<br />

«Dat'z en nuver forteltje PAUL ! sey'k; nuvr by<br />

«uwzers binne er eack tjeffers in doggen, lijck az<br />

«oeral, raar dogs meer doggen az tjeffers. Mar kin<br />

a't neat wezze dat it scheldjen oppe uwtlanders dogs<br />

« nog ijn yen ding goed iz, om de onwittende men-<br />

«nigte meer to Ijeafde in eer fen eyn lân in folek<br />

« oontofjoerjen. Het seystu dear fen HAYO ?"


(90)<br />

««Foar har, dy falscke pronck Ijeafje in âde<br />

«i. botte wean foarstean volle, •— ja." "<br />

lek woe him fieegje, ho er dat miene, mar de<br />

vrêerd kaem er oon , in sey, œf't er oer ijtten spriecï:<br />

ei Heeren, az jiemme oppe toer komme wolle, de loft<br />


(97)<br />

•wirden : «Dat hixine wenje uwz lânzljue ! kom Ones<br />

«in PAUL ! wy binne hier nuw jiette trye goede Frie-<br />

« zen by en oar; wy wolle uwz lied trogge loft droan-<br />

« je lilte ; eaft jæ 't heare mochten ?" In wy songcn<br />

az ney stiet, in de weerd song it chorus mey.<br />

Lânzljue, bern fenn' selme stamme<br />

Sitte in sjonge we ijn it ruwn;<br />

Huwg c uwz, ho yen gaest, yen amme<br />

Uwz by âds trogge yeren flamme ;<br />

Slijppje wy wer 't edel buwn!<br />

Wallje, vo lied oer berg, oer streansme<br />

Uwt forheagge in from gemoed,<br />

AVy, wy binne Frisos teamme,<br />

Waerm fen 't selle frye bloed.<br />

Choor: Wallje, o lied i. s. f.


(98)<br />

Trouwe_, heiige trouwe stiell©<br />

Yens fen sin uwz hert in hân!<br />

Dat nin schoorring grijm forniele,<br />

Tijzjend twistfjoer nea fordiele<br />

Soonen fen it selme lân'<br />

Nf*, hertstrou-vve -woll' wy tjienje,<br />

Dearoon háde uwz libben lang!<br />

Schoe fromme Affears bân neat yenje<br />

Soonen, werz lijcis, jæ fen twang?<br />

Choor : Nee , hertstrouwe i. s. f.<br />

Teamme Frisos ! kreflge frye ï<br />

Mieuwe we oon dy namme wird ï<br />

J.it uwz de ade deugd fornye ,<br />

Dear schil làn in folk fen dye,<br />

Fijnnes macht warr' 't'flammjend swirá^<br />

Fioca in slieueht in trouw to Hieuwen<br />

Swarre we ijn dixz' sillge stuwn j<br />

Dearmey schil dijn eere klieuwe,<br />

Ljeauwe frye Friescle gruwn!<br />

Choar: From in slieueht i. s. f.


( 90)<br />

It wier middey ; uwz siîsckip hie U"wz al lang för-<br />

îitten ; nu stocppen wy eack op, noamen æfschie feu*<br />

Be wcerd, keappen him en pijpekop in hette prinlen ,<br />

dear it Brochenhuwz op forbijld stoe æf, to en oon-<br />

tinssen, in teagen ney Schierke. Wirg fenne hiettens<br />

Leamen wy dear. It rinnend wiet fenne Tcalte Bode,<br />

en streamke, wijzge uwz foarrts de wey ney Talend»<br />

Onfoegge stienrotsen stiecken fier in hein twiscken it<br />

wâdgriene bergtme trog. Korts it oord hie en wijld<br />

schien, dat eag in hert fornuwgge in forheagge. Dit<br />

foroare njuencke lijtzen, do wij Elend trog kom il<br />

wierne, in de Bode uwz forlilten hie, ijn ~en oord ,<br />

dat sefter, oongenammer fieltme opwecke. Seft rijzg»<br />

in tale de gruwn , de sinne strielle ijn laayts oef it<br />

jongbleddig beamte , dat trogge loftamme lijts beriere in<br />

slingere, it griene gerz mey wiegeljend schaedschijn be»<br />

dobbe. Forbijlding specgïe xny en oar beamschaed fbar-<br />

re eagen, dear iju ick ijn swiet siîsckip bliere stuw^<br />

nen tobrocht hie. Mar neat blieuwt oppe wrâd: alles<br />

het sijn eyn, dy stuwnen , jearm fornoeyen, in eack<br />

dit beamte. * j


( 100)<br />

Nuw tochten wy daelck Elhingerode foar •uwzh'îzen<br />

to sjean, mar ît wier nearne to fijnnen. De lânkaerte,<br />

dy ick uwthelle, wijzge dogs uwt, dat wy oppe rieuchte<br />

wey wierne. "Wy traeppen den al fort, kijtsen una de<br />

«agen uwtte holle ; — tolest teane Elbingerode him flack<br />

foar uwz ijnne-leegte. IJnne goldne Engel noamen-wij<br />

av»z restpleats, hellen 't hert reys tijgge op oonenwaerra<br />

miei ijtten, in joegen dearney eack oonne slieprige eagen<br />

her wille.<br />

ORCK het uvra neat fier brochtljeauwe lezzer , dat komt<br />

fen it praten; az er so foart gie" komme wij nea uwt<br />

it Hartsbergtme, — mar -wry behoave hiro neat langer<br />

silsckip to hâden,az wy wille. Siz it dearom , az it jo<br />

neat langer oonstiet iney him to reyzgjen, den Ut ick<br />

er him blieuwe. My stoe lijckwol sijn praet goed<br />

oon, dat ick it neat fea my forkrye koe, it er uwt<br />

to litten.


( 101 )<br />

Mey it jo eack fornoeye, den hab ik mijn vrâsck , in<br />

wy reyzga op en oar jier wer mey. Goendey!<br />

JAKOB ROOEDA.


Tijdwijser.<br />

IJ N H A D<br />

FORSCHAET RUM IN ONRIJM. bl.<br />

Oer it Wapen fen Frieslàn, trog J. S. . 3<br />

Oon mijn Frjuen G. KIJLSTRA , Lz., trog<br />

J. G. VAN BLOM i5<br />

Oon HERO GALAMA, trog G. JAPICX . 17<br />

Oon it Maerteblomke , trog E. HALBERTS-<br />

MA . 19<br />

Forklearing fen twae Friesclie Spreckwirden<br />

a3<br />

RINSE IN SWOBKE, Romance, trog T. P.<br />

TRESLING 27<br />

Trog it Rinket, trog E. HALBERTSMA , 41<br />

De Kinstner, teog J. G. VAN BLOM . . 47


M.<br />

Greate ljeapeiis, trog C. E. B 53<br />

Oon yen jong Famcke, trog A. TELT1NG 54<br />

Uut REINTJE DJE FOKS, trog R. POSTHU-<br />

MUS 56<br />

Wobbelke, trog J. G. VAN BLOM . . . 63<br />

Booskri]mke, trog R. POSTHUMUS . . 64<br />

Mijii reys mey Parsop ney Sted , trog * * * * 68<br />

Bea om druwgte, trog J. D. ANKRINGA j3<br />

Nerine, trog J. G. VAN BLOM . . . . 78<br />

Oon JOHN BOWRING , trog A. TELTING . 79<br />

IJn de dollejorum rinne, trog E. HAL-<br />

BERTSMA . t 80<br />

Grafskrift uppa tüa ethele and fria Frîsa Jonker<br />

S. 11. R00RDA SOM EYSIKGA , trog<br />

M. HETTEMA 85<br />

De Dead, trog R. POSTHUMUS . . . 85<br />

Roem Betelle, trog R. POSTHUMUS . . 87<br />

ForfoJg fenne Rej^se trog it Hartsbergtme,<br />

trog J. ROO1DA 88

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!