tuters en kwakers - Imkervereniging Deventer

tuters en kwakers
nieuwsbrief imkerverening deventer november/december 2009
Colofon
deze nieuwsbrief is een uitgave
van: Imkervereniging Deventer
(www.imkersdeventer.nl)
Redactie: Sia Prins
Kerkplein 5
7431EE Diepenveen
0570 591271
Je kunt je kopij mailen naar
siaprins@hetnet.nl
Sluitingsdatum: 22 januari
Aanmelden of Afmelden
Als je deze nieuwsbrief wilt
ontvangen, of niet meer, stuur
dan een email met je naam,
adres en het woord aanmelden
of afmelden naar:
siaprins@hetnet.nl
Bestuur:
Voorzitter: Sigis Sparenberg
telefoon: 0570 591215
sp_sparenberg@hotmail.com
Secretaris: Hilbrand Meijer,
telefoon: 06 51340873/ 0570
658390
meijer-hil.ann.sam@home.nl
Bestuurslid: Remco Bijkerk
telefoon: 0570 677465
rrbijkerk@home.nl
Bestuurslid +beheer website:
Hans Geleedst
telefoon: 0570 510088
h.geleedst@concepts.nl
Beheer imkerwinkel:
Hilbrand Meijer
Openingstijden: voorlopig op
afspraak 06-51340873
Depot ‘Over de IJssel’
Adres: Groningerstraat 5,
Deventer.
Telefoon: 06-51340873
Nieuwsbrief (door Sia)
De laatste nieuwsbrief
van 2009. Hij liet even op
zich wachten omdat er
steeds maar weer nieuwe
kopij binnendruppelde.
Het is dan ook een volle
nieuwsbrief geworden.
We kijken terug op een
goed jaar voor onze
vereniging waarin er veel
(soms nieuwe) activiteiten
ontplooid zijn. We hebben
dat jaar afgesloten met de inwinteravond. Erg gezellig om met zoveel
mensen bij elkaar te zijn en onder het genot van een drankje en een bord
stamppot uit te kijken naar het nieuwe bijenseizoen. De inwinteravond is
ook bij uitstek
geschikt om wat
mensen in het
zonnetje te
zetten. Zo kreeg
o.a. Sigis een
bloemetje voor
zijn niet aflatende
inzet voor onze
vereniging, werd
Harry Beijer
bedankt voor
alles wat hij voor
de tuin bij de
nieuwe bijenstal heeft gedaan en kregen diverse mensen een oorkonde of
diploma.
Website
Er wordt nog steeds aan de website gewerkt. Er moeten nog wat technische
problemen worden opgelost zodat iedereen! hem straks kan bekijken op
zijn of haar computer. We hopen dat dat niet lang meer duurt.
1

Nieuws uit het bestuur (door Sigis)
Bijengezondheidscursus
In de winter is er een mogelijkheid om een cursus te volgen over bijengezondheid. De inhoud van de
cursus is te vinden op internet http://www.bijenhouders.nl
en kan gegeven worden in 3 avonden.
De cursus gaat in op het gezond houden van je bijen door te zorgen dat ze geen gebrek lijden,
hygiëne in je werkwijze (zoals tijdig vervangen van je raten en branden of boenen van je materiaal).
Ook de werkwijze bij Varroabestrijding en andere ziekten komt aan de orde.
Heel belangrijk in de cursus is: het kunnen herkennen van ziektebeelden in het broed en je bijen, en
de maatregelen die je moet treffen als je denkt dat het niet helemaal goed zit.
De cursus is voor jonge en oude imkers en wordt gepromoot door de landelijke vereniging. Achtergrond
van de cursus is de bijensterfte die ons steeds kan overkomen en de invloed die de imker hier op heeft
door zijn werkmethode. Iets bruter gezegd, de imker is een risico factor voor het overleven van de bijen
als hij onvoldoende kennis heeft van de moderne imkerij. Natuurlijk worden jij en ik daar niet mee
bedoeld, wij weten het wel en doen het goed, of … ?
Als je denkt dat je er iets aan kunt hebben kan je je aanmelden bij Hilbrand of Sigis.
Er komt een boekje waar alles instaat en wat gebruikt wordt als lesboek en naslagwerk. De cursus wordt
tegen kostprijs in Deventer gegeven. We denken dat we dat (exclusief het boekje) voor 22,50 euro
kunnen doen.
Landgoed imkers,
Henk de Vos en Sigis Sparenberg hebben een initiatief gestart waarbij imkers op diverse landgoederen
van de Stichting IJssellandschap welkom zijn om te imkeren. Te beginnen op de Kranenkamp waar een
bijenstal zal komen met de mogelijkheid om ook iets aan educatie te kunnen doen. Henk en Sigis willen
dit niet voor zichzelf houden maar willen met enkele andere imkers hier verder aan bouwen. We zoeken
dus oude of jonge imkers die hier aan mee willen doen en volken op de stal willen zetten en mee doen
aan de verdere invulling. De stichting werkt aan van alles mee om een goede plek te maken waar je lekker
kunt werken, en met de aanleg van de nieuwe natuur neemt de kwaliteit van het gebied sterk toe.
Oudere imkers herinneren zich nog de tijd dat er op Sion geïmkerd werd en dat dit een prima plek was en
dat de monniken hun eigen mede maakten. Misschien kunnen we de traditie hier weer oppakken.
Imkers Staatsbosbeheer.
We hebben de mogelijkheid om ons aan te sluiten als vereniging bij het nieuw te bouwen
informatiecentrum van SBB dat op de Nul komt. We denken dat we daar alleen iets te zoeken hebben als
we tussen Olst en Wijhe nieuwe imkers of vrijwilligers vinden die de vereniging daar wil dragen. We gaan
dus op zoek naar mensen die willen imkeren op de bijenstal van SBB van de Nul en mee willen doen als
imker of vrijwilliger om aan te sluiten bij de activiteiten die daar zullen plaatsvinden. Het concept zal lijken
op dat van de Ulebelt, waar activiteiten met
schoolkinderen maar ook proeverijen en
streekproducten dagen georganiseerd gaan
worden en vast nog veel meer.
Het is een geweldig project met heel veel
mogelijkheden voor de imkers om met plezier te
kunnen imkeren, te profiteren van de faciliteiten
en mee te doen aan diverse activiteiten.
Als je er meer van wilt weten of mee wilt doen
als vrijwilliger of imker neem dan contact met
Sigis op. We willen proberen om vooral ook
nieuwe mensen die misschien nu nog geen
imker zijn en in de buurt wonen te interesseren
om imker te worden en een plek te geven bij
2

SBB.
Weet je iemand in de buurt attendeer hem of haar op deze mogelijkheid die echt geweldig is.
Afscheid van Rob Beumer als bestuurslid.
Rob Beumer heeft als bestuurslid een korte maar krachtige bijdrage geleverd aan onze vereniging. Hij
heeft nieuwe ideeën ingebracht en die gerealiseerd en met ijver de koninginnenteelt ter hand genomen.
Ook heeft hij contacten gelegd met de gemeente Olst-Wijhe en een boekje gemaakt over de moeilijke
imkerij op het platteland, en vergaderd en getimmerd.
Jammer dat Rob’s drukke werkzaamheden met het dierenpension niet goed combineerden met zijn
imkerij en hij te vaak gestoken werd waardoor hij soms de honden in het pension niet meer kon uitlaten.
Gelukkig blijft hij wel bij ons horen alleen even zonder bijen.
Vervolg imkercursus:
De netgeslaagde 14 imkers willen nog even door met de cursus tot dat de zwermperiode 2010 achter de
rug is. Dat wordt georganiseerd en ook andere imkers kunnen zich daar bij aansluiten. De locatie zal op of
rond Brinkgreven gezocht worden waar weer koolzaad zal staan en er veel te halen en te beleven zal zijn.
We gaan dat op 6 maandagavonden doen in april en mei en Willem van de Berg en Bert Jonker zullen dat
voor hun rekening nemen. Als je mee wilt doen moet je dus je eigen kast mee nemen en krijg je 6 weken
een intensieve ondersteuning als je die nodig hebt. De kosten zijn beperkt, hooguit 2 potjes honing voor
de teler van het koolzaad en de beheerder van Brinkgreven.
Salfavond
De salfavond (een avond over het maken van
propolistinctuur, zalfjes en lippenvet).
Een groep van 19 geïnteresseerden heeft 29
oktober onder leiding van Monique, Jeanet en
Herman gezien, gehoord en geoefend wat je met
de bijenproducten was en propolis kunt doen.
We hebben het verschil geleerd tussen een
crème en een zalf en gesnuffeld aan
verschillende potjes. Ook onder de mannen
werd driftig gesmeerd en beoordeeld wat sneller
door de huid opgenomen werd: zalf of crème.
Van Herman hebben we geleerd dat je propolis
pas kunt vermalen als je het in de vriezer hebt
gelegd en dat het als tinctuur helpt tegen zeer
veel kwaaltjes, van keelontsteking tot
darmproblemen. Het grootse probleem is hoe je
aan zuivere alcohol komt zonder je daar blauw
voor te betalen, volgens Herman. De alcohol was
er en met elkaar hebben we erg ons best gedaan
om tussen twee lepels de bevroren propolis te
verpulveren. Daarna werd het vermengd met de
alcohol en konden we gaan schudden met de
fles. Iets wat nog vaak herhaald moet worden
om de propolis volledig op te lossen. Monique
verkoopt de door haar gemaakte producten en
geeft workshops en heeft een eigen website
3

www.atelierdeanderewereld.nl . Herman heeft foldertjes voor mensen die geïnteresseerd zijn in het zelf
maken van tinctuur. Daarover ook meer in de volgende nieuwsbrief.
Zelf een lippenbalsem maken (een recept van Jeanet)
9 gram bijenwas
50 ml goudsbloemolie
7 gram cacaoboter
3 druppels honing (ca bodempje van een theelepel)
Hittebestendig glas
Huls voor de lippenbalsem of leuk potje (bv pillenpotjes)
Hittebestendig roerstaafje.
Doe een laagje water in een pan en zet deze op het fornuis, kleinste pit. Laat de was smelten en voeg al
roerend de goudsbloemolie, de cacaoboter en de honing toe.
Giet het in een lippenhulsje of leuk potje. Zorg dat je het goed vult, het krimpt namelijk nog een beetje bij
afkoeling.
Je kunt natuurlijk etherische olie toevoegen, maar wees hier voorzichtig mee omdat je lippen erg
gevoelig zijn, de huid is erg dun. Neem dus een paar druppels en zorg ervoor dat je de goede olie gebruikt,
dit is niet de olie die je op een brandertje gebruikt.
4

Agenda
nov/dec
dinsdag 24 november
19.30 uur
Bestuursvergadering
vrijdag 27 november
18.30 uur
inwinteren & diplomauitreiking
zaterdag 19 december
16.30-20.00 uur
kerstmarkt Dorpskerk in
Diepenveen
zondag 20 december
12.00- 17.00 uur
midwinterfeest Ulebelt
zondag 20 december
14.00-19.00 uur
kerstfair op Het Nieuwe Veld
Diepenveen
zondag 27 december
13.00 uur
Boetelerveld Buntsnijden
Bijenstal Gooikerspark (door Remco Bijkerk)
Afgelopen jaar zijn we druk geweest met het opnieuw opbouwen van
de stal.
Inmiddels staat hij op de nieuwe locatie aan de Nulendsweg en zijn
de eerste kasten al weer terug geplaatst. Daarnaast is er een
vernieuwde tuin aangelegd naar een ontwerp van Harrie Beijer.
7 november jongst leden was er een nationale meewerkdag waar ook
de Ulebelt mee deed. Ook wij als Imkervereniging waren van de partij
en hebben de laatste heesters die sinds april opgekuild waren weer
geplant. Zoals jullie op de foto kunnen zien is het gras al opgekomen.
Er moet nog wel het e.e.a. gebeuren waaronder het aanleggen van
een verhard toegangspad maar in grote lijnen is het af en kunnen we nu uitkijken naar het voorjaar met
een tuin om onze stal waar je u tegen zegt.
Overigens gaan we in de komende maanden nog bezig met de realisatie van een kleine educatie stal
vlakbij het hoofdgebouw van de Ulebelt welke dienst zal doen voor de stalling van hooguit 4 kasten ten
behoeve van de imkerlessen aan de basisscholen van Deventer e.o.. Hiervoor zal ik in de komende
maanden nog wel oproepen doen voor handjes die kunnen helpen bij het timmeren, zagen, etc.
De bijen van: Harry Beijer (door Herman Naeff)
5

Wie o wie leverde altijd de planten voor de verloting in de pauze van de jaarvergadering? Wie
maakte vele tuinreizen naar Engeland, vertelde er smakelijk over, verluchtigd met vele dia’s en
foto’s? En wie legde de oude en heel recent de nieuwe bijentuin aan? ….. Da’s Harry.
Harry zat vele jaren als groene man in het bestuur. Hij is ons oudste lid, woont midden in de stad en
onderhoudt met zijn vrouw Trees een prachtige stadstuin, gelegen tussen de Brinkgeverweg en het
spoor. Wist u, dat zij daarin heel
bijzondere bomen hebben staan zoals:
Gymnoclaudus (doodsbeenderenboom),
Davidiaboom (zakdoekjesboom) en
Ailanthes (honingboom). Helaas moet de
tuin op dit moment bijna helemaal op de
schop, omdat er verontreinigde NS-grond
is gevonden.
Harry houdt al jaren de Hollandse bij,
meestal 2-4 volken. Er gaat volgens hem
niets boven zomerhoning, geoogst van
stadstuinen in de buurt. De bijenzwerm
vinden Harry en zijn vrouw Trees het
mooist, een overweldigend gezicht.
Winterbehandeling (door Sigis Sparenberg)
De bedreiging voor de bijen in hun
overwinteringperiode komt door twee belangrijke
ziekte verwekkers: Nosema en Varroa.
Nosema is een darminfectie veroorzaakt door sporen
die overal op kunnen zitten en niet direct dood gaan als
ze buiten de bijenkast met bijen verkeren. Je kunt er
van alles over lezen maar belangrijker is het om er iets
aan te doen.
In de winter kan je het kastenmateriaal uitbranden,
nieuwe ramen klaar maken en oude weg doen.
Belangrijk is ook dat je de honingkamerraampjes die je
straks weer terug hangt ontsmet met ijsazijn. Zet op je
ratentoren een schoteltje met ijsazijn en een watje en het is al goed. De temperatuur in je schuur
moet wel 15 graden zijn anders verdampt het niet. Het zuur tast alles wat ijzer is aan, dus leg je
gereedschap er niet bij om roesten te voorkomen. Je schoteltje is binnen 1 of 2 weken verdampt.
Nou ja de inhoud natuurlijk. Varroa bestrijden doen we door het jaar regelmatig op momenten die
daar geschikt voor zijn. De winterbehandeling doen we rond de kortste dag, er is dan geen gesloten
broed meer in de kast. Met de temperatuur van de laatste tijd zal dat echter niet overal zo zijn, maar
goed veel zal het in ieder geval niet zijn.
De winterbehandeling is niet altijd nodig en hangt af van hoeveel mijten je wekelijks treft op je
bodem, kijk maar even in je overzicht of je binnen de norm zit.
Zelf doe ik het preventief altijd, maar dat mag ik natuurlijk niet voorstellen aan onze imkers. Altijd
eerst tellen van de mijten en naar bevind van zaken je plan trekken.
Op de stal van de vereniging staat de behandeling begin januari gepland en iedereen die dat wil kan
komen kijken hoe de winterbehandeling in zijn werk gaat. Vooraf doet Roel zijn verhaal over de
werkwijze en waarom je zo moet doen.
6

IJsazijn is bij Hilbrand of de apotheek aan te schaffen en soms trekken Herman S. en Sigis rond om
beginners op de thuisstand te helpen. Als je niet bekend bent met deze methode moet je zeker
meedoen, het is belangrijk om ervoor te zorgen dat je bijen in het voorjaar “schoon” starten
Examen 2009 (door Sia Prins)
Dit cursusjaar deden 14 cursisten het examen voor
beginnend imker. Sigis en Albert waren examinator. Het
examen bestond uit een schriftelijk en een mondeling
gedeelte, daarnaast moest iedereen voor het
praktijkgedeelte voldoende hebben gehaald. Iedereen
is geslaagd! Op de inwinteravond kon iedereen trots zijn
of haar diploma in ontvangst nemen. Volgens Albert
heeft het absoluut zin om het ingelijste diploma in de
stal te hangen zodat de bijen weten hoe geleerd het
baasje is en dat dat absoluut hun gedrag in positieve zin
beïnvloedt.
7

Etiketten (door Frank Leenen)
De afgelopen tijd heb ik regelmatig vol verbazing voor de bijenkasten
in mijn moestuin staan kijken. Wat een activiteit….in november! Het
weer is zo zacht dat elke bij van slag moet zijn en zeker naar buiten
wil om te kijken wat er aan de hand is. Ik heb gelukkig ook soms een
mager stuifmeelklompje binnen zien komen want eigenlijk zag ik de
bui al hangen: een paar sterke kasten hebben nu alle gelegenheid om
op roof te gaan bij de zwakkere broeders. Als ik dan een vaag geel
kleurtje aan de poten binnen zie komen, weet ik tenminste dat het
niet (alleen?) rovers zijn die zo druk voor de verkleinde vlieggaten
lopen te dringen.
Zou er naast het stuifmeel van mosterd, doorgeschoten broccoli en
klimop verder nog echt iets te halen zijn? Moeten we, nu deze
klimaatsverandering doorzet, straks ook winterhoning gaan
slingeren? Dat zou de reeks etiketten wel compleet maken………
Over etiketten gesproken: ik heb, zoals sommigen in
de vereniging wel weten, nog steeds het idee om aan
een etiket te werken voor ons streekproduct honing.
Volgens mij heeft het een meerwaarde om de honing
uit een bepaalde streek (Salland) een eigen naam te
geven zodat het als bijzonder product in de markt kan
worden gezet. En zelfs als je de marketingtechnische
achtergrond vergeet, is het natuurlijk ook feitelijk zo
dat de honing uit een bepaalde streek, een unieke
samenstelling heeft. De bewoners van de streek, kan
eten en drinken van de planten en dieren die hij ook
ziet en ruikt, gevoed door de bodem waarop ze samen
leven. Een inwoner van Salland die Sallandse honing
koopt, kan er dus op rekenen dat hij honing eet die
door de bijzondere samenstelling, uitstekend bij
hem/haar past!
Ik ben nu heel benieuwd te horen hoe andere imkers
in Salland hierover denken.
Welke etiketten zijn er zoal in omloop? Hoe lost
iedereen nu de afzet van honing op?
Ik heb bijvoorbeeld al een etiket laten ontwerpen dat
voor zo’n marketingdoel gebruikt kan worden (zie
afbeeldingen). Een dergelijk etiket is echter pas
enigszins rendabel te drukken als we over hogere
oplagen praten. Ik stel me daarom voor dat zo’n etiket
straks te koop is, tegen een bedrag dat je anders ook aan een alternatief, zelfgeknutseld etiket kwijt
zou zijn. Elke imker kan daarop nog steeds zijn eigen naam en gegevens blijven gebruiken (printen!)
zodat de productaansprakelijkheid bij de producerend imker blijft, terwijl de voordelen van een
professioneel etiket en een afzet als streekproduct positief meetellen.
Hoe denken de Deventer imkers hierover ? Ik hoor graag of er meer belangstelling is zodat ik energie
en tijd kan gaan steken in het opzetten van het streekproduct “Sallands Goud”.
Frank Leenen leenberg2@home.nl 0570 65 23 47.
8

Vakantiefoto’s
Sigis leverde nog een vakantiefoto met verhaal aan nadat de vorige nieuwsbrief al uit was. Het
verhaal is leuk dat willen we jullie niet onthouden. Daarmee hebben we alle inzendingen geplaatst.
Erg leuk al die vakantieherinneringen en nogmaals bedankt voor de inzendingen. Deze rubriek
houden we er in, dus komen jullie wat leuks tegen onderweg? Maak een foto!
Mijn verhaal bij de foto.
Dit jaar liep mijn vakantie anders dan gepland. De meiden van ons hadden opeens andere plannen.
De Sneekweek en geld verdienen bleken opeens belangrijker dan met vader en moeder naar
Oostenrijk te gaan. Voor Paula en mij bleef er opeens maar één week over, en als liefhebber van de
zee en de magie van het ijzeren gordijn wilde ik na 25 jaar weer eens zien hoe het er bijstond in Oost-
Duitsland. We hebben dus het plan opgepakt om naar de Oostzee te gaan met in het achterhoofd
Lübeck, Weimar en Rockstok te bezoeken. Een hele leuke trip met nog steeds ook veel oude
herinneringen aan de Sovjettijd.
Voordat we aan de Oostzee zouden zijn, wilde ik bij Holtermann aan om te zien wat hij meer had dan
Hilbrand in zijn depot en dat was geweldig. We logeerden in het dorp van Holtermann, niet veel
gemoderniseerd, prachtige klokgave oude boerderijen van enorme omvang. Geweldig om er te zijn
en het eten in een dorpscafé, annex kegelbaan was boven verwachting.
De volgende dag nog even binnen kijken bij Holtermann, uitgenodigd om met de vereniging langs te
komen om te kamperen met z'n allen in de tuin van het grote complex en een beroepsimker die
uitsluitend met korven imkert en het van de heide moet hebben te bezoeken. Een mooi aanbod wat
we natuurlijk niet direct moeten vergeten maar daarna op naar de Oostzee. We moesten daarbij
door de Lünerburgerheide en de heide, bij ons bruin als wat, zag er daar geweldig uit en een imker
kan dan niet doorrijden. Ik vond een traditionele bijenstal, iets buiten de route, zoals we die van
oude films kennen. Vaste stallen in 2 etages vol gestapeld met korven welke op het vlieggat
verschillende merkjes hadden, de kastkaart van de heide imker. Verder wel een toeristisch gebied
met paardenwagens vol met luie Duitsers die zich lieten voorttrekken door de heide. Een kiosk met
gedroogde heidestruikjes, schapenvachten en alles wat je maar bedenken kan.
De heide was echt en de bijen ook en van onze stop van een 1/2 uur die we besteed hebben om te
lopen door de heide en aan de weet te komen hoe de imker zijn bijen er voor stonden (even elke korf
onder de arm nemen) was zeer besteed en een leuke belevenis.
Sigis
9

Buntsnijden
Zoals al in de agenda te lezen is gaan we zondag 27 december (zeg maar derde kerstdag) buntsnijden
in het Boetelerveld. Het gesneden buntgras wordt gebruikt om mee te vlechten. Vorig jaar heeft de
vlechtgroep er vogelhuisjes van gemaakt. De toestemming is inmiddels binnen dus we hoeven niet
bang te zijn om door een boze opzichter verwijderd te worden :-)
We verzamelen bij Tonny Schutte in Averlo en vertrekken rond één uur gezamenlijk naar het bunt.
Na afloop is er warme erwtensoep en een borreltje. Opgeven kan bij Sigis of bij Sia (iedereen mag
mee)
10