05.05.2013 Views

WSKT 212 PAC

WSKT 212 PAC

WSKT 212 PAC

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Kubiese funksies lei tot grafieke wat as kubiese krommes of derdegraadse krommes bekend<br />

staan. So ‘n kromme kan hoogstens drie afsnitte op die horisontale as besit – in daardie<br />

geval besit die kromme twee draaipunte. Dit is ook moontlik dat so ‘n kromme net twee<br />

afsnitte op die horisontale as (en dus een draaipunt) besit, of selfs net een afsnit op die<br />

horisontale as.<br />

Hoe om ‘n kubiese vergelyking op te los<br />

Wanneer ons ‘n kubiese vergelyking<br />

3 2<br />

ax bx cx d<br />

+ + + = 0 wil oplos, kan ons dit algebraïes<br />

probeer doen deur van faktorisering en langdeling gebruik te maak (sien vir interessantheid<br />

Paragraaf 15.10). In die meeste gevalle is dit ‘n redelike omslagtige proses wat teorie<br />

vereis wat ons nie in die Tegniese Wiskunde-modules bestudeer nie. Die enigste geval<br />

wat ons wel met ons bestaande kennis kan hanteer, is die geval waar d = 0 in die<br />

vergelyking<br />

en ook die formule<br />

3 2<br />

ax bx cx d<br />

+ + + = 0 – in hierdie geval kan ons van faktorisering gebruik maak<br />

2<br />

− b± b −4ac<br />

x = .<br />

2a<br />

Voorbeeld van ‘n kubiese model wat maklik algebraïes gehanteer kan word:<br />

Gestel dat ‘n sekere deeltjie heen en weer kan beweeg op ‘n plat vlak. Gestel verder dat die<br />

afstand d (in meter) wat hy hom vanaf sy beginpunt bevind, gegee word deur die formule<br />

3 2<br />

2 15, 4 25, 44<br />

d = t − t + t waar t in sekondes uitgedruk word. Indien d > 0 , is die deeltjie regs<br />

van sy beginposisie. Bepaal op watter tydstippe (dit is, vir watter waardes van t ) bevind die<br />

deeltjie homself by sy beginpunt indien die beweging 65 , sekondes lank aanhou.<br />

Oplossing:<br />

Let daarop dat ons vir t moet bereken wanneer die deeltjie by sy beginpunt geleë is, dit wil<br />

sê wanneer d = 0 . Die vraag beteken dus eintlik:<br />

Los op vir t indien<br />

3 2<br />

2t 15, 4t 25, 44t 0<br />

− + = .<br />

Aangesien t ‘n gemeenskaplike faktor is, kan ons die vergelyking soos volg herskryf:<br />

2 ( , , )<br />

t 2t − 15 4t + 25 44 = 0<br />

Let op dat dit beteken dat t = 0 of dat<br />

2<br />

2t 15, 4t 25, 44 0<br />

− + = .<br />

83

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!