WSKT 212 PAC

WSKT 212 PAC WSKT 212 PAC

v.sgsync.lnx1.nwu.ac.za
from v.sgsync.lnx1.nwu.ac.za More from this publisher
05.05.2013 Views

Kyk byvoorbeeld na die volgende situasie: Laat a die waarde 12 11 3, 456 × 10 hê en laat b die waarde 1,713 × 10 hê. Stel nou vir a en b op skaal op dieselfde getallelyn voor. Laat 1 cm een eenheid voorstel. Oplossing: Goeiste! Indien 1 cm een eenheid voorstel sal a 34 560 000 km regs van die nulpunt lê en b sal 1713 000 km regs van die nulpunt lê. Dit is duidelik onmoontlik om die getalle op skaal voor te stel. Logaritmes los hierdie probleem vir ons op. Kom ons stel die getalle loga en logb grafies op dieselfde getallelyn voor. Laat 1 cm een eenheid voorstel. 12 ( ) loga = log 3,456 × 10 = 12,539 Met behulp van u sakrekenaar! 11 ( ) logb = log 1,713 × 10 = 11,234 Met behulp van u sakrekenaar! Voorstelling: U sien hoe ons nou maklik die posisie van die logaritmes van die twee getalle kan aandui. Let egter daarop dat die skaal van die getallelyn nou die volgende is: 1 cm = 10, 2 cm = 100, 3 cm = 1000 en so aan. By onder meer operasionele versterkers, pH-waardes en die intensiteit van aardbewings werk ons ook met baie groot of baie klein getalle of metings wat moeilik voorgestel kan word; daarom gebruik ons by hierdie tipe probleme logaritmes om die groot of klein getalle “te verwerk” tot meer hanteerbare waardes. 130

Voorbeeld van ‘n logaritmiese funksie in elektronika: Operasionele versterkers Die versterkingswins A (gemeet in desibel, met die simbool dB) van ‘n operasionele ⎛P⎞ uit versterker word gegee deur die formule A = 10log⎜ ⎟ waar P in die inset-sein van die ⎝ Pin ⎠ versterker (gemeet in Watt) voorstel en P uit die uitset-sein van die versterker voorstel. Deur die sterkte van die inset-sein P in te reguleer, kan die versterkingswins A vir ‘n sekere uitset-seinsterkte wat ons wil verkry, beheer word. Dus is die versterkingswins A die afhanklike veranderlike en die inset-sien P in is die onafhanklike veranderlike. Gestel nou dat ons vir ‘n sekere operasionele versterker ‘n uitset-sein van 3Watt wil verkry. Die algebraïese model vir die gedrag van die versterker is dus: 131 ⎛ 3 ⎞ A = 10log⎜ ⎟ ⎝Pin ⎠ Laat ons nou ‘n numeriese model vir die gedrag van die versterker verkry deur die volgende tabel te voltooi (die waardes vir P in in die tabel is willekeurig gekies, aangesien dit mos in elk geval die onafhanklike veranderlike is): (Die waardes vir A is met ‘n gewone sakrekenaar bereken.) Laat ons nou ‘n grafiese model vir die gedrag van die versterker verkry deur die waardes in die tabel op grafiekpapier te stip (te plot); let op dat ons soos voorheen die afhanklike veranderlike op die vertikale as plaas en die onafhanklike veranderlike op die horisontale as:

Kyk byvoorbeeld na die volgende situasie:<br />

Laat a die waarde<br />

12<br />

11<br />

3, 456 × 10 hê en laat b die waarde 1,713 × 10 hê. Stel nou vir a en b<br />

op skaal op dieselfde getallelyn voor. Laat 1 cm een eenheid voorstel.<br />

Oplossing:<br />

Goeiste! Indien 1 cm een eenheid voorstel sal a 34 560 000 km regs van die nulpunt lê en<br />

b sal 1713 000 km regs van die nulpunt lê.<br />

Dit is duidelik onmoontlik om die getalle op skaal voor te stel.<br />

Logaritmes los hierdie probleem vir ons op. Kom ons stel die getalle loga en logb grafies<br />

op dieselfde getallelyn voor. Laat 1 cm een eenheid voorstel.<br />

12<br />

( )<br />

loga = log 3,456 × 10<br />

= 12,539 Met behulp van u sakrekenaar!<br />

11<br />

( )<br />

logb = log 1,713 × 10<br />

= 11,234 Met behulp van u sakrekenaar!<br />

Voorstelling:<br />

U sien hoe ons nou maklik die posisie van die logaritmes van die twee getalle kan aandui.<br />

Let egter daarop dat die skaal van die getallelyn nou die volgende is: 1 cm = 10, 2 cm = 100,<br />

3 cm = 1000 en so aan.<br />

By onder meer operasionele versterkers, pH-waardes en die intensiteit van aardbewings<br />

werk ons ook met baie groot of baie klein getalle of metings wat moeilik voorgestel kan word;<br />

daarom gebruik ons by hierdie tipe probleme logaritmes om die groot of klein getalle “te<br />

verwerk” tot meer hanteerbare waardes.<br />

130

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!