Figuur 1: Vetzuren met de dubbele binding in de cis- (oliezuur ... - Nice

transvetzuurgehalte van vlees en vleeswaren wordt de gemiddelde dagelijkse transvetzuurinname via
vleesproducten geschat op 0,37 g/persoon/dag.
Aangezien transvetzuren van nature voorkomen in zuivelproducten en vlees en hun aanwezigheid
slechts in beperkte mate beïnvloedbaar is, kan de hoeveelheid transvetzuren in deze voedingsmiddelen
weinig of niet worden gemanipuleerd. Door te kiezen voor magere of halfvolle zuivelproducten en mager
vlees en door het gebruik van boter te beperken kan de absolute inname van transvetzuren, die slechts
voorkomen in de vetfase, echter wel op individueel niveau worden gecontroleerd.
Een beperking van het transvetzuurgehalte in smeer- en bereidingsvetten is daarentegen technologisch
wel goed haalbaar en wordt dan ook verder aangemoedigd en nagestreefd.
Het transvetzuurgehalte van de onderzochte Belgische margarines bedraagt gemiddeld 6,36 ± 6,20 %.
Bijna de helft van deze margarines (44%) vertoont bovendien lage transvetzuurgehaltes tussen 0,5 en
1,3% (4). Hiertoe zijn transvetzuurrijke partieel gehydrogeneerde vetten en dierlijke vetten vervangen
door vloeibare tropische oliesoorten (zoals palm, kokos) en volledig gehydrogeneerde,
geïnteresterificeerde of gefractioneerde oliën en vetten.
Terwijl de inname van transvetzuren via de consumptie van margarines vermindert dankzij de
aanhoudende trend om margarines op de markt te brengen met weinig of geen transvetzuren, wordt
verwacht dat de inname via de consumptie van bakkerijproducten (koekjes, cakes, wafels) zal
toenemen. In deze voedingsmiddelen zitten vaak vetten verborgen die onzichtbaar blijven voor de
consument. Naast een belangrijke bijdrage tot de smaak, is het toegevoegde vet ook noodzakelijk voor
de consistentie van het product. Vetmengsels op basis van partieel geharde vetten zijn hiervoor het best
geschikt.
Recente studies tonen aan dat het transvetzuurgehalte in bakkerijproducten sterk kan variëren (4,11).
Bakkerijproducten die worden verkocht op de Belgische markt hebben een gemiddeld
transvetzuurgehalte van 6%, met evenwel ook uitschieters van bijna 20%.
Momenteel tekent zich binnen de sector van deze onzichtbare vetten nog geen duidelijke trend af om
het transvetzuurgehalte te verminderen. Samen met een aantal technische redenen vormt het feit dat de
consument nog onvoldoende stilstaat bij het gebruik van 'onzichtbare' vetten waarschijnlijk de meest
logische verklaring voor het uitblijven van de overschakeling naar het gebruik van vetmengsels met een
laag transvetzuurgehalte.
Besluit
Om een mogelijk schadelijk effect van transvetzuren op de gezondheid te voorkomen, wordt algemeen
aangeraden de inname ervan waar nodig te verminderen en zeker niet te verhogen. Hieraan kan reeds
in belangrijke mate worden voldaan door het gebruik van partieel gehydrogeneerde vetten in de
industrie te verminderen. De Europese voedingsmiddelenindustrie heeft hierop reeds adequaat
gereageerd door meer margarines met weinig of geen transvetzuren op de markt te brengen. Het is
echter wenselijk dat ook producenten van geharde plantaardige frituurvetten, voornamelijk voor gebruik
in de horeca en snackbars, en bakkerijvetten hun producten zoveel mogelijk trachten te ontdoen van
transvetzuren, zonder daarbij de hoeveelheid verzadigde vetten te verhogen.
Daarnaast mogen we bovendien niet uit het oog verliezen dat het typische westerse voedingspatroon
nog ongeveer 14 energie% verzadigde vetzuren levert op een totaal van 35-40 energie% vet.
Vergeleken hierbij is het aandeel van transvetzuren laag (2-5 energie%).
Het voornaamste voedingsadvies met betrekking tot de vetinname blijft dan ook een beperking van de
totale vetinname tot maximaal 30 energie% en van verzadigde vetten tot maximaal 10 energie% in het
bijzonder. Slechts in het kader van deze aanbeveling kan een vermindering van de inname van
transvetzuren eveneens zinvol zijn.
Nutrinews - p. 6