Figuur 1: Vetzuren met de dubbele binding in de cis- (oliezuur ... - Nice

De nutritionele en fysiologische effecten van transvetzuren werden reeds 25 tot 30 jaar geleden
uitgebreid bestudeerd (5,6). Deze studies concludeerden toen dat transvetzuren geen invloed hadden
op het cholesterolgehalte in het bloed.
In het begin van de jaren 90 werden de gezondheidsaspecten van transvetzuren echter opnieuw onder
de aandacht gebracht. Nieuwe studies hadden aangetoond dat transvetzuren wel een negatief effect
hadden op het bloedcholesterolgehalte (7,8,16). Concreet werd een stijging van het LDLbloedcholesterolgehalte
vastgesteld evenals van het Lipoproteïne (a), een genetisch bepaalde variant
van LDL waarvan het atherogene risico voorlopig echter nog onduidelijk is (15). Bij hoge innames van
transvetzuren (>10g/dag) werd ook een daling van het HDL-bloedcholesterolgehalte gemeten. Hiermee
werd een mogelijk oorzakelijk verband aangetoond tussen de consumptie van transvetzuren en de
ontwikkeling van hart- en vaatziekten. Dit oorzakelijke verband wordt echter nog niet algemeen
aanvaard. Vooral vanuit de Verenigde Staten is er kritiek op de opbouw en conclusies van de
verschillende studies.
Epidemiologische studies, in theorie beter geschikt om de relatie tussen de inname van transvetzuren
en het risico op hart- en vaatziekten te onderzoeken, kwamen evenmin tot eenduidige resultaten. De
uitgebreide Amerikaanse Nurses' Heart Study toonde een duidelijke positieve correlatie aan tussen de
hoeveelheid transvetzuren in de voeding en de incidentie van hart- en vaatziekten (9). Dit verband werd
echter niet teruggevonden in de Europese Euramic Study (10).
Beide epidemiologische studies lijken het daarentegen wel eens te zijn over het feit dat de bron en de
samenstelling van transvetzuren mogelijk ook een belangrijke rol spelen in de impact die transvetzuren
hebben op hart- en vaatziekten. Transvetzuren afkomstig van partieel gehydrogeneerde vetten zouden
meer atherogeen zijn dan transvetzuren van dierlijke oorsprong (9,10). De verklaring hiervoor moet
echter nog verder worden onderzocht.
Op basis van de beschikbare onderzoeksgegevens kunnen bijgevolg nog geen eenduidige conclusies
worden getrokken over het al of niet bestaan van een oorzakelijk verband tussen de huidige consumptie
van transvetzuren en atherogenese. Dit meningsverschil blijkt ook uit verschillende rapporten waarin
verschillende adviezen worden geformuleerd (Tabel 3). De raadgeving om de inname van transvetzuren
niet te verhogen en waar nodig te beperken heeft echter de overhand.
Tabel 3: Aanbevelingen vanwege verschillende organisaties met betrekking tot de huidige gemiddelde inname
van transvetzuren
Veiligheid
van de
huidige
gemiddelde
inname
Mening over
de huidige
gemiddelde
inname
DNC (1) BNF (2) WHO/FAO (3) ILSI-Noord-
Amerika
ILSI-Europa (4)
Schadelijk Klein risico Geen mening Veilig Hoge innames
kunnen
schadelijk zijn
De inname
moet worden
verminderd
(1) Danish Nutrition Council
(2) British Nutrition Foundation report (1995)
(3) World Health Organisation report (1994)
(4) International Life Sciences International
Gemiddelde dagelijkse inname
De inname
mag niet
toenemen
Het gehalte
aan
transvetzuren
in voedings
middelen
verminderen
De inname
minimaliseren
Het gehalte aan
transvetzuren in
voedingsmiddelen
verminderen
Nutrinews - p. 4