Maryna de Wit Universiteit van die Vrystaat
Maryna de Wit Universiteit van die Vrystaat
Maryna de Wit Universiteit van die Vrystaat
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ASPEKTE<br />
RAKENDE<br />
VRUGKWALITEIT<br />
<strong>Maryna</strong> <strong>de</strong> <strong>Wit</strong><br />
<strong>Universiteit</strong> <strong>van</strong> <strong>die</strong><br />
<strong>Vrystaat</strong>
GESKIEDENIS<br />
• 1772: Bekendgestel <strong>de</strong>ur Europese<br />
setlaars<br />
• Doringrige turksvye infesteer duisen<strong>de</strong><br />
hektare<br />
• Uitgewis <strong>de</strong>ur biologiese beheer<br />
• 1914: Grootfontein voer 22 Burbank -<br />
ontwikkel<strong>de</strong> kaalbladturksvye (doringloos)<br />
in – veevoer<br />
• 1960: Vrugproduksie belangrik<br />
• 1980: Eerste intensiewe gespesialiseer<strong>de</strong><br />
plantasies in Transvaal, Ciskei
TURKSVYE VANDAG<br />
• Opuntia ficus-indica spesie<br />
• SA beskik oor grootste genepoel<br />
(kiemplasma) – 78 kultivars<br />
• Enigste land waar oorspronklike Burbank<br />
kultivars nog beskikbaar is<br />
• Boord by Grootfontein nie goed opgepas –<br />
Dept. Landbou vestig boord in Limpopo by<br />
Mara<br />
• Vanaf Mara na <strong>Vrystaat</strong>, Wes-kaap en Oos-<br />
Kaap<br />
Potgieter & Mashope, 2009
CHEMIESE SAMESTELLING<br />
• Vrugte bestaan uit:<br />
– 48% skil<br />
– 45% filtreer<strong>de</strong> pulp<br />
– 7% sa<strong>de</strong><br />
Saenz, 2000; Piga, 2004; Feugang et al. 2006
CHEMIESE SAMESTELLING<br />
Konstituent Vrug pulp (%) Lemoen Papaja<br />
Water 84-90 87.8 88.7<br />
Koolhidrate 12-17 11 10<br />
As 0.3-1 0.4 0.6<br />
Vesel 0.02-3.15 0.5 0.8<br />
Proteïene 0.21-1.6 0.4 0.6<br />
Lipie<strong>de</strong> 0.09-0.7 0.1 0.1<br />
Vitamien C 12-81mg 50 50<br />
Kalsium 12.8-59mg 40 20<br />
Magnesium 16.1-98.4mg > an<strong>de</strong>r vrugte<br />
Kalium 90-220mg<br />
Fosfor 15-32.8mg = kersie, appelkoos,<br />
spanspek<br />
Yster 0.4-1.5mg
CHEMIESE SAMESTELLING<br />
• Voedingswaar<strong>de</strong> <strong>die</strong>self<strong>de</strong> as an<strong>de</strong>r vrugte<br />
• Energiewaar<strong>de</strong> <strong>die</strong>self<strong>de</strong> as appel, peer, lemoen,<br />
appelkoos<br />
• TSS > 16 % (> as pruimedant, appelkoos, perske,<br />
appel, kersie en spanspek)<br />
• Tegnologiese eienskappe:<br />
Parameters Groen pulp Pers pulp Belang in<br />
pH 5.3 - 7.1 5.9-6.2 Sap<br />
Suurheid(% sitroensuur) 0.01 - 0.18 0.03-0.04 Sap<br />
Oplosbare vastestowwe (°Brix) 12 - 17 12.8-14.5<br />
Pektien (g/100g) 0.17 - 0.19 - Sap, marmela<strong>de</strong>,<br />
Vitamien C (mg/100g) 4.6 - 41.0 20.0-31.5<br />
Kalsium (mg/100g) 12.8 - 27.6 -<br />
jellie
CHEMIESE SAMESTELLING<br />
• An<strong>de</strong>r komponente:<br />
o Proteïen (0.2 - 1.6%), Vet (0.1 – 0.7%), Vesel (0.02 -3.15%)<br />
• Vrye aminosure – 257 mg/100 g (> an<strong>de</strong>r vrugte)<br />
• Totale suiker: 6 – 14 %, glukose en fruktose<br />
• Vrug massa: 80 – 160 g<br />
o 120 – 160 g = 1e klas, > 160 g = ekstra groot<br />
• Klado<strong>de</strong>s – belangrik vir ‘nopalitos’<br />
• Pigmente: chlorofil,betalaïene<br />
• antioksidante<br />
betaxanthin betacyanin
GEBRUIKE<br />
• ALGEMENE GEBRUIKE:<br />
- voedsel vir mens en <strong>die</strong>r<br />
- sekuriteit (heinings) en grond-erosie beheer<br />
- konstruksie<br />
- byprodukte soos humektante, karmynsuur,<br />
additiewe, papier<br />
- natuurlike kleurmid<strong>de</strong>ls<br />
- blomme<br />
- energie (etanol + metaangas)<br />
- me<strong>die</strong>se toepassings<br />
- kosmetiek<br />
Hamdi, 1997; Saenz, 2000; Piga, 2004; Feugang et al., 2006
GEBRUIKE<br />
• A) VOEDINGSGEBRUIKE:<br />
Klado<strong>de</strong>s Vrugte<br />
-Veevoer -Vars<br />
-Voedsel vir cochineal insek<br />
(Dactylopius<br />
coccus costa) – belangrik vir<br />
karmynsuurpigment<br />
-Nopalitos -Konfyt<br />
-Vars sap/pulp<br />
-Alkohol -Alkoholiese drankies<br />
-Konfyt -Tuna “cheese”<br />
-Gedroogte velle<br />
-Vloeibare versoeters
GEBRUIKE<br />
• A) VOEDINGSGEBRUIKE:<br />
Produkte By-produkte<br />
Vrug Klado<strong>de</strong> Vrug en klado<strong>de</strong><br />
-sap en nektar -piekel en gesout -olie <strong>van</strong>af sa<strong>de</strong><br />
-marmela<strong>de</strong>, jellie,<br />
konfyt<br />
-gedroog<strong>de</strong> velle -marmela<strong>de</strong>,<br />
konfyt<br />
-lekkers -slymgom <strong>van</strong>af klado<strong>de</strong><br />
-pigmente <strong>van</strong>af skil<br />
-versoeters -meel -<strong>die</strong>etvesel <strong>van</strong>af<br />
klado<strong>de</strong><br />
-alkohol en wyn -sous<br />
-ingeleg<strong>de</strong> vrugte -alkohol<br />
-gevries<strong>de</strong> vrugte - eetbare<br />
omhulsels
GEBRUIKE<br />
• B) MEDISINALE GEBRUIKE:<br />
Klado<strong>de</strong>s Vrugte<br />
- anti-viraal - anti- kanker (verhoed proliferasie<br />
<strong>van</strong> selle en on<strong>de</strong>rdruk tumor<br />
groei)<br />
- anti-inflammatories - anti-oksidante (vitamien C,<br />
karotenoïe<strong>de</strong>, sekere aminosure,<br />
betalaïene)<br />
- pynstiller (analgesic) - anti-inflammatories<br />
- anti-diabeties (verlaag<br />
bloedglukose en<br />
hemoglobienvlakke)<br />
- maagsere, allergieë, moegheid,<br />
rumatiek, diuretikum, “hangovers”<br />
- hoë vesel - pektien: kapsules vir medikasie<br />
- anti-hipercholesterolemia (verlaag<br />
cholesterol en veran<strong>de</strong>r LDL)
GEBRUIKE<br />
• C) INDUSTRIëLE GEBRUIKE:<br />
Klado<strong>de</strong>s Vrugte<br />
- sjampoe, opknapper, gesig- en<br />
velrome, sepe, haarjel,sonskerms<br />
- pulp en skil: natuurlike<br />
kleurmid<strong>de</strong>ls (betalaïene)<br />
- bio-etanol, bio-metaangas - sap: versoeters en kleurmid<strong>de</strong>ls<br />
- proteïene (76.6% verwant aan<br />
eierproteïene)<br />
- “veterinary phytotherapy” - skille: pektien<br />
- sa<strong>de</strong>: olies veral onversadige<br />
vetsure,bv. linoleensuur<br />
- slymgom (“mucilage”): anti-roes - sap: enkelsel proteïene<br />
- slymgom: water suiwering - sap: fermentasie substraat<br />
(tequila, Colonche, Pulque)<br />
- slymgom: verf - sap: substraat vir produksie <strong>van</strong><br />
rooi pigment <strong>de</strong>ur Monascus<br />
- sap: mikrobiese olie produksie<br />
(poli-onversadige vetsure)
NAVORSING<br />
• Meeste navorsing gedoen op turksvye as<br />
veevoer<br />
• Min bekend oor vrugkwaliteit, veral hoe<br />
vrugkwaliteit beïnvloed word <strong>de</strong>ur<br />
verskillen<strong>de</strong> agro-ekologiese gebie<strong>de</strong>
SENSORIESE ASPEKTE<br />
• Projek 1: Sensoriese evaluering <strong>van</strong> 40<br />
turksvy kultivars <strong>van</strong>af Waterkloof, <strong>Vrystaat</strong>,<br />
2007<br />
Kultivars getoets:<br />
38 vir menslike gebruik, 2 gewoonlik beskou as veevoer<br />
Twee rooi, (Monterey en Robusta),<br />
.Twee pers (Meyers en Arbiter),<br />
Drie geel (Direkteur, Messina en Blue Motto),<br />
Vier pienk (Berg x Mexican, Rossa, Sicillian Indian Fig en Algerian),<br />
Vyf groen (Skinners Court, Muscatel, Vryheid, Amersfoort en<br />
Postmasburg),<br />
Nege wit (Fusicaulis, Morado, Corfu, American Giant, Nepgen, Zastron,<br />
Schagen, Roly Poly en Van As)<br />
Vyftien oranje (Sharsheret, Roedtan, Santa Rosa, Tormentosa, Robusta<br />
x Castillo, Turpin, Ficus Indice, Gymno Carpo, R1260, R1251, R1259,<br />
Cross X, Ofer, Malta en Nudosa).
SENSORIESE ASPEKTE<br />
• Meto<strong>de</strong>:<br />
• Free choice profiling (FCP):<br />
- sap<br />
- 10 paneelle<strong>de</strong> (verbruikers)<br />
- eie attribute (22)<br />
- general procrustes analysis (GPA)<br />
statistiek
SENSORIESE ASPEKTE<br />
• Resultate:<br />
• Beste 9 kultivars:<br />
- Gymno carpo (oranje), Malta (oranje),<br />
Skinners court (groen/wit), Van As (wit)<br />
en Morado (wit): “soet”.<br />
- Meyers (pers): “vrugtig”<br />
- Algerian (pienk) en Nudosa<br />
(oranje/rooi):<br />
“kiwi vrug en waterig”.<br />
- Laaste kultivar Berg x Mexican: “soet,<br />
grasagtig en spanspek-agtig”
SENSORIESE ASPEKTE<br />
• Resultate:<br />
• Volgen<strong>de</strong> 7 kultivars (almal pienk tot oranje):<br />
-Turpin: “soet, grasagtig”<br />
-Roedtan : “turksvy, piesang”<br />
-R1251: “soet en piesang”<br />
- Ofer: “vrugtig”<br />
- Sharsheret: “waterig”.<br />
-Tormentosa: “soet en grasagtig”<br />
-Zastron (wit): “vrugtig”
SENSORIESE ASPEKTE<br />
• Resultate:<br />
• Oorblywen<strong>de</strong> 24 kultivars :<br />
- saam groepeer<br />
- beskryf <strong>de</strong>ur attribute soos: soet,<br />
komkommer, grasagtig, spanspek,<br />
rubber,<br />
plastiek, souterig, waterig, suur,<br />
vrugtig,<br />
turksvy, piesang, rou aartappel en beet
SENSORIESE ASPEKTE<br />
• Resultate:<br />
• Vergelyking tussen eerste 9 en twee<strong>de</strong> 7 kultivars:<br />
- Morado en Van As = Turpin en Tormentosa<br />
(komkommer, spanspek, grasagtig)<br />
- Meyers = Zastron (vrugtig en turksvy)<br />
• Vergelyking tussen eerste 9 en oorblywen<strong>de</strong> 24<br />
kultivars:<br />
- Amersfoort, Postmasburg en R1259 = Gymno<br />
Carpo,<br />
Skinners Court en Malta (soet)<br />
- Santa Rosa en Robusta x Castillo = Meyers(vrugtig<br />
en turksvy)
SENSORIESE ASPEKTE<br />
Projek 2: Invloed <strong>van</strong> prosessering op<br />
sensoriese kwaliteit <strong>van</strong> turksvysap.<br />
• Meto<strong>de</strong>:<br />
- 7 kultivars: Berg x Mexican (pienk)<br />
Fusicaulis<br />
Meyers (pers)<br />
Algerian (pienk)<br />
Santa Rosa (oranje)<br />
Skinners Court<br />
Morado<br />
- 1 kontrole: Robusta (veevoer)<br />
- 3 temperatuurbehan<strong>de</strong>lings: - verkoel @ 4°C<br />
- bevries @ -18°C<br />
- pasteurisasie @ 60°C, 10 min<br />
- Sensories: Free choice profiling (FCP)<br />
- 10 paneelle<strong>de</strong> (verbruikers; nie opgelei)
SENSORIESE ASPEKTE<br />
Projek 2: Invloed <strong>van</strong> prosessering op<br />
sensoriese kwaliteit <strong>van</strong> turksvysap.
SENSORIESE ASPEKTE<br />
Projek 2: Invloed <strong>van</strong> prosessering op<br />
sensoriese kwaliteit <strong>van</strong> turksvysap.
SENSORIESE ASPEKTE<br />
Projek 3: Sensoriese evaluering <strong>van</strong> 40 turksvy<br />
kultivars <strong>van</strong>af Waterkloof, <strong>Vrystaat</strong>, oor twee<br />
seisoene 2007 vs 2008<br />
Kultivars getoets:<br />
38 vir menslike gebruik, 2 gewoonlik beskou as veevoer<br />
Twee rooi, (Monterey en Robusta),<br />
.Twee pers (Meyers en Arbiter),<br />
Drie geel (Direkteur, Messina en Blue Motto),<br />
Vier pienk (Berg x Mexican, Rossa, Sicillian Indian Fig en Algerian),<br />
Vyf groen (Skinners Court, Muscatel, Vryheid, Amersfoort en<br />
Postmasburg),<br />
Nege wit (Fusicaulis, Morado, Corfu, American Giant, Nepgen, Zastron,<br />
Schagen, Roly Poly en Van As)<br />
Vyftien oranje (Sharsheret, Roedtan, Santa Rosa, Tormentosa, Robusta<br />
x Castillo, Turpin, Ficus Indice, Gymno Carpo, R1260, R1251, R1259,<br />
Cross X, Ofer, Malta en Nudosa).
SENSORIESE ASPEKTE<br />
Resultate: Biplot 1:
SENSORIESE ASPEKTE<br />
Resultate: Biplot 2:
SENSORIESE ASPEKTE<br />
Resultate: Biplot 2:<br />
F2 (7.44 %)<br />
8<br />
4<br />
0<br />
-4<br />
-8<br />
-12<br />
Biplot (axes F1 and F2: 82.78 %)<br />
Sweet<br />
Prickly pear<br />
Pear<br />
Fruity Kiwi fruit<br />
WaterMelon<br />
Grassy<br />
Melon<br />
Watery<br />
Banana<br />
Astringent<br />
rubber/plastic<br />
Salty<br />
Nutty<br />
Metallic<br />
Bitter<br />
Pungent<br />
Vegetable<br />
Beetroot<br />
Raw potato<br />
Cucumber<br />
-16 -12 -8 -4 0 4 8 12<br />
F1 (75.34 %)<br />
Sour
SENSORIESE ASPEKTE<br />
Attribuut 2007 2008<br />
Soet Fusicaulis Berg x Mexican<br />
Grasagtig Tormentosa, Schagen, Nudosa, Roly Poly Malta<br />
Kiwi vrug Ficus indica R1260<br />
Komkommer Messina Schagen<br />
Bitter Sharsheret Corfu<br />
Suur Robusta Sharsheret<br />
Beet R1259 R1260<br />
Vrugtig Robusta Roly Poly<br />
Sout Sharsheret Santa Rosa<br />
Frank R1259 Robusta<br />
Waatlemoen Direkteur Nudosa
Piesang Cross X Corfu<br />
Turksvy Malta, Amersfoort Ficus-indica<br />
Skerp R1259, Sharsheret Amercian Giant<br />
Spanspek Skinners Court, Vryheid, Zastron Blue Motto<br />
Rou aartappel R1259, Sharsheret Santa Rosa<br />
Rubber,<br />
plastiek<br />
SENSORIESE ASPEKTE<br />
Attribuut 2007 2008<br />
Zastron Robusta x Castillo, Tormentosa,<br />
R1251<br />
Waterig Morado Schagen<br />
Groente Sicilian Indian Fig R1260, Blue Motto<br />
Peer Santa Rosa Robusta x Castillo<br />
Metaal R1259 Vryheid<br />
Neut R1259, Skinners Court Gymno Carpo, R1260, R1259
CHEMIESE ASPEKTE<br />
Projek 1: Karakterisering <strong>van</strong> mono-, di- en<br />
polisakkarie<strong>de</strong> in turksvye.<br />
• Meto<strong>de</strong>:<br />
- 6 kultivars: Ficus-indice (groep 3) oranje<br />
Skinners Court (groep 1) groen/wit<br />
Turpin (groep 3) oranje<br />
Muscatel (groep 2) groen/wit<br />
Vryheid (groep 2) groen/wit<br />
Nudosa (groep 4) oranje/rooi<br />
- Keuse: sensoriese data – beste (Ficus-indice) na<br />
swakste (Nudosa)<br />
<strong>de</strong>ndrogram v genetiese groeperings (4 groepe)
CHEMIESE ASPEKTE<br />
Projek 1: Karakterisering <strong>van</strong> mono-, di- en<br />
polisakkarie<strong>de</strong> in turksvye.<br />
• Resultate:<br />
- monosakkarie<strong>de</strong>: glukose en fruktose<br />
- disakkarie<strong>de</strong>: nie sukrose, an<strong>de</strong>r suiker?
CHEMIESE ASPEKTE<br />
Projek 1: Karakterisering <strong>van</strong> mono-, di- en<br />
polisakkarie<strong>de</strong> in turksvye.<br />
• Resutate:<br />
- Polisakkarie<strong>de</strong>: pektien<br />
slymgom (mucilage)<br />
- Strukture bepaal
%<br />
3<br />
2.5<br />
2<br />
1.5<br />
1<br />
0.5<br />
0<br />
CHEMIESE ASPEKTE<br />
Mucilage, WSP and CSP content of cactus pear<br />
fruit peel<br />
Ficusindice<br />
Turpin Nudosa Muscatel Skinners<br />
court<br />
Vryheid<br />
%Mucilage<br />
%WSP<br />
%CSP
CHEMIESE ASPEKTE<br />
Projek 2: Evaluering <strong>van</strong> pektieninhoud <strong>van</strong><br />
turksvye.<br />
• Sluit aan by bg. projek<br />
• Meto<strong>de</strong>:<br />
- bg. 6 kultivars:<br />
- pektien toets (alkohol)<br />
- kook jellies: viskositeit<br />
line-spread toets<br />
sensoriese toetse
Resultate:<br />
CHEMIESE ASPEKTE
CHEMIESE ASPEKTE
CHEMIESE ASPEKTE
CHEMIESE ASPEKTE<br />
Projek 2: Invloed <strong>van</strong> lokaliteit en kultivar<br />
op vrugkwaliteit.
CHEMIESE ASPEKTE<br />
• Resultate:<br />
- Lokaliteit het groot invloed op alle<br />
eienskappe, behalwe op pulp Glc; grootste<br />
effek op pulp % en pulp pH – dus beïnvloed<br />
<strong>de</strong>ur omgewing<br />
- Genotipe (kultivar) het groot invloed op alle<br />
eienskappe, veral hoog op vrugmassa –<br />
dus grootliks ‘n genotipiese ten<strong>de</strong>ns<br />
- Genotipe x omgewing interaksie was hoog<br />
vir alle eienskappe – dus genotipe reageer<br />
verskillend in verskillen<strong>de</strong> omgewings
CHEMIESE ASPEKTE<br />
Potgieter & Mkhari, 2002
CHEMIESE ASPEKTE<br />
Projek 4: Invloed <strong>van</strong> seisoen op<br />
vrugkwaliteit <strong>van</strong> turksvy kultivars <strong>van</strong>af<br />
Waterkloof, <strong>Vrystaat</strong> (2008 vs 2009).<br />
• Resultate:
CHEMIESE ASPEKTE<br />
Bespreking:<br />
- Vrugmassa 2008 > 2007 – hoër reënval<br />
in 2008<br />
- % pulp 2007 > 2008<br />
- °Brix 2008 > 2007<br />
- pH pulp 2007 > 2008<br />
- titreerbare suur pulp 2007 > 2008<br />
- fruktose pulp 2007 > 2008<br />
- glukose pulp 2008 > 2007
NAVORSING<br />
Huidiglik<br />
- Korrelasie <strong>van</strong> chemiese data met sensoriese<br />
data<br />
- Herhaling <strong>van</strong> vrugkwaliteit <strong>van</strong>af 3 lokaliteite<br />
Toekomstige navorsing:<br />
- Evaluering <strong>van</strong> meel <strong>van</strong>af klado<strong>de</strong>s d.m.v.<br />
Gesondheidskoekies (proteïen: 3.9% &<br />
<strong>die</strong>etvesel: 43%)<br />
- Evaluering <strong>van</strong> gesondheidsolies en –vetsure<br />
<strong>van</strong>af pitte<br />
- Evaluering <strong>van</strong> proteïne <strong>van</strong>af pitte vir<br />
voedselgebruike
BEDANKINGS<br />
- Dr. Jacques <strong>van</strong> Zyl en organiseer<strong>de</strong>rs vir<br />
geleentheid<br />
- Dr. Herman Fouché vir turksvye <strong>van</strong>af<br />
Waterkloof, Bloemfontein en kennis ge<strong>de</strong>el<br />
- Dr. Jacques <strong>van</strong> Zyl en Me. Sheila Besten vir<br />
turksvye <strong>van</strong>af Oudtshoorn<br />
- Me. Mariena Jordaan vir turksvye <strong>van</strong>af Cradock<br />
- Stu<strong>de</strong>nte: Jaco, Marinel, Philip, Noko, Retha,<br />
Petro, Mari en Carolien vir praktiese werk<br />
- NRF vir befondsing<br />
- UV vir fasiliteite