Verloskundigenpraktijk La Vita In deze folder vindt u alle nodige ...

Verloskundigenpraktijk La Vita
In deze folder vindt u alle nodige informatie over de zwangerschap en wat daar mee te maken heeft.
Onderwerp Pagina nr.
Zwangerschap 2
Prenatale screening 3
Prenatale diagnostiek 4
Echos 4
Bloedverlies 5
Wat te regelen? 7
Benodigdheden 7
Richtlijnen 9
www.praktijklavita.nl - zwangerschap 1

Zwangerschap
Zwangerschapstesten Met een zwangerschapstest toon je het zwangerschapshormoon HCG aan, wat
bevestigd dat je zwanger bent.
Wat is HCG?
Als je zwanger bent, maakt het protoplast, onderdeel van de bevruchte eicel het zwangerschapshormoon HCG
(humaan chorion gonadotrofine) aan. Uit dit protoplast ontwikkelen zich later de vruchtvliezen, bestaande uit het
amnionvlies en het chorionvlies met de placenta (moederkoek).
Zwangerschapstesten
De aanwezigheid van HCG in je bloed en urine is dan ook een duidelijk teken van zwangerschap. Alle
zwangerschapstesten die je in de handel kunt kopen reageren dan ook op een voldoende aanwezigheid van dit
hormoon in de urine. De meeste zwangerschapstesten beweren dat je al op de eerste dag dat je over tijd bent, op je
urine mag testen. Maar je hebt meer kans op een positief resultaat wanneer je test als je iets langer over tijd bent..
Waarom?
Gedurende de zwangerschap variëren de HCG-waarden in je bloed sterk en in het begin van de zwangerschap
stijgen deze waarden niet bij alle vrouwen even vlug. In het begin verdubbelt deze hoeveelheid ongeveer iedere 38
uur, om rond de 10e week tot een piek op te lopen. Vanaf de 16e week komt de hoeveelheid op een veel lager
peil en houdt zo aan tot het einde van de zwangerschap.
Uitgerekende datum
De uitgerekende datum, door ons ook wel de ‘a terme’ datum genoemd, wordt berekend aan de hand van de eerste
dag van je laatste menstruatie en de duur van je menstruatiecyclus. (= het gemiddelde aantal dagen tussen de eerste
dag van een menstruatie en de eerste dag van de volgende menstruatie) Bedenk wel dat dit meestal niet je bevaldag
is, je hebt namelijk een ‘ normale’ bevaltijd van 5 weken en wel tussen de 37 en 42 weken. Ongeveer 70% van de
zwangere bevalt tussen de 39 en 41 weken, dus pin je niet vast op die uitgerekende datum! Voor 37 en na 42 weken
beval je in het ziekenhuis, omdat er dan extra zorg nodig is..
Eerste afspraak
Allereerst gefeliciteerd met jullie zwangerschap! Een spannende tijd voor jullie breekt aan. Middels deze site willen wij
je informeren over hetgeen jij van onze praktijk mag en kunt verwachten. Als je zwangerschapstest positief is
bevonden kun je zonder verwijzing van de huisarts bij een zwangerschapsduur van 6 weken contact met ons
opnemen voor het maken van de eerste afspraak en voor het maken van een termijnecho. De eerste afspraak vindt
plaats bij een zwangerschapsduur van 8a9 weken. Heb je in de zwangerschap bloedverlies (gehad), ooit eerder een
miskraam gehad, of denk je in aanmerking te komen voor prenatale diagnostiek, dan is het mogelijk om ook al eerder
op controle te komen. Dit kan trouwens altijd, als je gewoon vragen hebt.of informatie wilt, ook al voordat je zwanger
bent of zwanger wilt worden. Tijdens de eerste controle, die zo’n 50 minuten duurt maken jij en mogelijk je partner
kennis met een van ons. Om je zwangerschap goed te kunnen begeleiden houden we een medisch dossier bij en
daar hebben we uiteraard gegevens voor nodig betreffende jouw gezondheid en die van je partner en familie.
We stellen vragen over jouw
- gezondheid tot nu toe en die van je partner
- leefgewoonten
- ziektegeschiedenis
- ziekten die voorkomen in de familie
- het verloop van evt. eerdere zwangerschappen en bevallingen
- de eerste dag van je laatste menstruatie en je cyclusverloop
Tevens geven wij voorlichting, indien gewenst, over de vormen van prenatale screening en diagnostiek die er
bestaan. Ook zullen we het hebben over kraamzorg, vormen van "zwangerschapsgym", yoga etc en bespreken we
alvast een aantal zaken waar je in de zwangerschap over na moet denken, zoals waar wil je bevallen, hoe wil je
bevallen ,borstvoeding of flesvoeding? kraamzorg, individuele wensen.
Mocht je informatie van je vorige zwangerschap(pen) en/of bevalling(en) hebben, neem deze dan mee.
.Je krijgt een eigen zwangerschapskaart met al je eigen gegevens mee. Bewaar deze kaart goed (hou hem het liefst
altijd bij je) en neem hem altijd mee naar de vervolg controles. Ook als je in de zwangerschap naar je huisarts of
specialist moet. Ter bevestiging van jouw zwangerschap, en om te kijken of de zwangerschapstermijn
klopt en ‘het’ er geen twee zijn doen wij bij ongeveer 10 weken een echo..
www.praktijklavita.nl - zwangerschap 2

Wij geven je een formulier mee om bloed te laten prikken
Dit wordt nagekeken op:
- Bloedgroep en resusfactor
- Dragerschap van het hepatitis-B virus
- Geslachtziekten (syfilis)
- HIV – virus
- Je ijzergehalte (Hb + MCV)
- Schildklierfuncties (indien noodzakelijk)
- Nuchtere bloedsuiker
Gezien het vroege tijdstip van de eerste controle is luisteren naar het hartje nog niet mogelijk, wel meten we alvast je
bloeddruk en je gewicht om enige uitgangswaarden te hebben. Urine hoef je niet iedere controle mee te nemen, je
hoort van ons als wij de urine willen nakijken. Mocht je vragen hebben, schrijf deze dan altijd op en breng ze mee
naar het spreekuur; en bedenk: ‘ een dringende vraag voor jou, is nooit een vreemde vraag voor ons!’
Vervolg afspraken
De gewone zwangerschapscontroles duren circa 10 minuten en zijn in het begin om de 4 weken in frequentie
oplopend totdat je vanaf ongeveer 37 weken iedere week op controle komt.
Een voorbeeldschema zou kunnen zijn:
Eerste controle bijvoorbeeld bij 9 weken zwangerschap
Dan kom je tot 24 weken om de 4 weken
Tot 30 weken om de 3 weken
Tot 36 weken om de 2 weken
En hierna kom je iedere week op controle.
Mocht je al eerder zwanger zijn geweest en waren deze ongestoord, dan kan dit schema wat soepeler gehanteerd
worden. ‘ De bloeddruk wordt gemeten aan een blote arm, draag dus niet te strakke kleding tijdens de controle!’
Kinderen zijn van harte welkom, echter 10 minuten zijn zo om; dus wil je in alle rust iets met ons bespreken, laat ze
dan voor een keertje thuis. Iedere keer als je op controle komt wordt het volgende gecontroleerd:
- bloeddruk en gewicht
- de groei van de baarmoeder
- na de 28e week de ligging van de baby
- de harttonen (behalve tijdens de 1ste controle)
‘ bodylotion is vast erg goed tegen striae, maar niet op de dag van de controle, anders hoor je misschien het hartje
van je baby niet.’ Rond de 30ste week wordt je ijzergehalte nogmaals gecontroleerd en mocht je resusfactor negatief
zijn dan wordt bij deze termijn ook gekeken of er geen antistoffen zijn en krijg je bij een eerste zwangerschap uit
voorzorg anti-D toegediend
Prenatale screening of prenatale diagnostiek
Prenatale screening is niet hetzelfde als prenatale diagnostiek
Bij prenatale screening berekent men alleen de kans op een bepaalde aangeboren aandoening. Bij
prenatalediagnostiek onderzoekt men of het ongeboren kind een bepalalde aandoening wel of niet heeft.
Wie komt in aanmerking voor prenatale diagnostiek
1 U bent ouder dan 36 jaar en 18 weken of verder
2 U of uw partner zijn drager van een chromosomale afwijking of andere aandoening, of
U heeft eerder een kind gekregen met een bepaalde afwijking
3 In Uw familie of die van Uw partner komt een erfelijke of aangeboren afwijking voor
4 Bij standaard echoscopisch onderzoek of prenatale screening is er een verhoogde kans gevonden
op een afwijking bij Uw baby
Prenatale screening:
Alle zwangere vrouwen in Nederland kunnen in aanmerking komen voor prenatale screening, hierbij gaat het vnl.
om de kans op het krijgen van een kind met het syndroom van Down.,ook wel de combinatie test genoemd.
U kunt in het eerste gesprek aangeven of U hierover wel of niet over geinformeerd wilt worden Een kansbepalende
test kan nooit met zekerheid aantonen dat het kind het syndroom van Down heeft. Er wordt immers een kans
berekent. Een kansbepalende test geeft geen informatie over de kans op een open rug De test voorspelt bij jonge
moeders vaker fout dan goed,naarmate de leeftijd vordert wordt de kans op een corecte voorspelling groter
www.praktijklavita.nl - zwangerschap 3

Hoe gaat de test ?
Allereerst is een zekere termijn vereist en wordt er dus altijd eerst een termijnecho gedaan. Er wordt tussen de 10 en
12 weken bloed afgenomen die onderzocht wordt op bepaalde stoffen en er wordt een nekplooimeting gedaan.De
nekplooimeting is een echoscopisch onderzoek tussen de 114/7 en 136/7 weken waarbij de dikte van de nekplooi van
de foetus wordt gemeten. In de nek is vaak een klein beetje vocht aanwezig ,gewoonlijk niet meer dan 3 mm dik.
Bij een dikkere nekplooi is de kans groter op een aangeboren aandoening, bv. een chromosoomafwijking
zoals het syndroom van Down. Ook bij bepaalde aangeboren afwijkingen, zoals bv. hartafwijkingen , wordt nog wel
eens een verdikte nekplooi gezien. Ook wordt de leeftijd van de vrouw en de zwangerschapsduur mee genomen in de
kansberekening Uit deze onderzoeken komt een cijfer Als de kans groter dan 1 op 200 is , is er sprake van een
verhoogde kans en komt U in aanmerking voor vervolgonderzoek , de pranatale diagnostiek. Indien er geen indicatie
was voor dit onderzoek worden de kosten, rond de 150 euro, niet vergoed. Indien er uit de test een verhoogde kans
komt, wordt het vervolgonderzoek wel vergoed.
De prenatale diagnostiek
Bij prenatale diagnostiek zijn meerdere onderzoeken mogelijk
1 De vlokkentest
2De vruchtwaterpunctie
3 Uitgebreid echoscopisch onderzoek
1 Wat is een vlokken test?
Deze test wordt ook wel een chorionbiopsie genoemd, uit het chorion ontstaat later in de zwangerschap de placenta
Er wordt dus wat weefsel weggehaald uit het chorion voor onderzoek., via de schede of de buikwand Dit gebeurt
meestal tussen de 11de en 14de week en de uitslag is meestal binnen 2 weken bekend. Een vlokkentest geeft geen
informatie over de kans op een open rug. Een voordeel van de vlokkentest is dat de uitslag meestal voor 14 weken
zwangerschap bekent is en bij afbreking gekozen kan worden voor een curettage. Een nadeel is dat de uitslag niet
altijd duidelijk is en er dan alsnog een vruchtwaterpunctie nodig is om zekerheid tekrijgen, bovendien is er een kleine
kans op een miskraam , ongeveer 5 per 1000 Indien u rhesus negatief bent krijgt u na de vlokkentest een injectie met
anti-D
2 Wat is een vruchtwaterpunctie?
Bij de vruchtwaterpunctie neemt de gynaecoloog een klein deel van het vruchtwater af voor onderzoek, dit ruchtwater
waarin het kind als het ware zwemt, wordt steeds opnieuw aangemaakt, dus dit kan geen kwaad. Dit vindt ongeveer
rond de 16de week plaats. U krijgt een prik in de buikwand, nadat de huid ontsmet is, en onder geleide van de
echo, wordt er een beetje vruchtwater afgenomen.Dit is doorgaans niet pijnlijk en duurt ongeveer een halve minuut.
U kunt hierna direct naar huis. Het kan zijn dat u enkele dagen wat krampen heeft als bij een menstruatie, en kunt U
beter zware inspanning vermijden. Bij koorts, veel buikpijn en bloedverlies is het raadzaam contact op nemen met de
verloskundige of gynaecoloog. De uitslag is meestal na 3 weken bekend Een voordeel van deze test is dat de uitslag
vrijwel altijd zeker is, en het geeft informatie over chromosoomafwijkingen en over de kans op een open rug.
Een nadeel van deze test is dat er een kans is op een miskraam van ongeveer 3 op de 1000 Ook kan een nadeel zijn
dat de uitslag er pas bij 19 weken zwangerschap is, U bent dan al ver gevorderd, de zwangerschap is zichtbaar
en U kunt al leven voelen. In speciale situaties kan de uitslag met bepaalde technieken al eerder bekend zijn. (binnen
3 tot 5 dagen) Bij afbreking van de zwangerschap is geen curettage meer mogelijk, maar wordt de bevalling opgwekt
met medicijnen. Indien U rhesus negatief bent krijgt u ook na de punctie een injectie met anti-D
3 Uitgebreid echoscopisch onderzoek
Voor dit onderzoek komt iedereen in aanmerking enhet wordt vergoed door de ziektekostenverzekeraars
Dit onderzoek wordt gedaan door speciaal opgeleide echoscopisten in een ziekenhuis met een vergunning voor
prenatale diagnostiek. Het onderzoek vindt plaats ongeveer tussen de 18 en 22 weken zwangerschap.
Tijdens dit onderzoek wordt geprobeerd het hele kind na te kijken op eventuele afwijkingen. Zo kunnen bepaalde
hartafwijkingen, nierafwijkingen en afwijkingen aan het aangezicht worden opgespoord. Als er geen afwijkingen zijn
gevonden is dat geen garantie voor een honderd procent gezond kind, want niet alle afwijkingen zijn zichtbaar
tijdens dit echoscopisch onderzoek.
De keuzes die er zijn om het ongeboren kind te onderzoeken kunnen veel vragen en gevoelens oproepen. Wil ik wel
of niet alles weten? Wat als het kindje het syndroom van Down heeft? Wat houdt dat precies in? Als de uitslag
ongunstig is ,wat dan? Verdriet , ongeloof, de vraag waarom! Wat doe je als er uit de kansberekeningstest (de
screening) een hoge score komt? Heb je al nagedacht over de vraag wat je dan gaat doen?
Diagnostiek of niet? Sommigen hebben het besluit al genomen, wel of geen afbreking van de zwangerschap.
Sommigen weten het gewoon niet. Hoe nu verder? Wat kan helpen in de keus is de website www.kiesbeter.nl onder
het kopje keuzehulpen
www.praktijklavita.nl - zwangerschap 4

Bloedverlies
Bloedverlies in de vroege zwangerschap
Bloedverlies vroeg in de zwangerschap (

met hevig bloedverlies, schrik er niet van! Vrij snel hierna zullen de krampen een hoogtepunt bereiken en
voel je dat er ‘ iets’ uit je baarmoeder floept, dit is het vruchtje. Probeer dit op te vangen dan kan eventueel
beoordeeld worden of wel alles eruit is gekomen. Nadat het vruchtje is uitgestoten neemt de pijn vrij snel af
en vermindert het bloedverlies tot het niveau van een normale menstruatie. Je houdt nog een aantal dagen
bloedverlies en na een aantal weken ga je weer normaal menstrueren. Een enkele keer stopt het bloeden
niet of soms blijkt de miskraam niet helemaal compleet te zijn geweest, dan wordt je doorverwezen naar de
gynaecoloog voor een curettage (= schoonmaken van je baarmoeder).
- Een missed abortion (= een gemiste miskraam): Je voelt je gewoon lekker zwanger, je hebt geen
bloedverlies en er is ogenschijnlijk niets aan de hand. Echter als dan de vroege echo wordt gemaakt ziet
men bij het vruchtje geen hartactie meer. Het vruchtje is al eerder afgestorven maar nog niet uitgestoten. Dit
noemen we dan de gemiste miskraam.
- Het windei: Soms wordt er op de vroege echo alleen maar een vruchtzakje gezien en geen vruchtje. Dit
betekent vaak dat al heel vroeg in je zwangerschap het mis is gegaan. Als we tot de verdrietige conclusie
zijn gekomen dat het niet goed is gegaan met deze zwangerschap dan zullen we in samen spraak met jou
en je partner kijken wat jullie willen: of je wacht af tot je lichaam het vruchtje zelf uitstoot of je kunt kiezen
voor een curettage (het leegzuigen van de baarmoeder) Over de curettage: Als je net voor het eerst op
controle bent geweest of net de eerste echo hebt gehad en je krijgt dan te horden dat deze zwangerschap
niet goed is gegaan dan heeft men nogal eens de neiging om direct over te gaan tot een curettage. Dit is een
te begrijpen reactie > het is niet goed dus moet ik er direct vanaf. Maar is dit is ook de meest wijze beslissing
op dat moment. Ervaring leert ons dat je het toch even de tijd moet geven het te verwerken, tenslotte..... zo
ging je vrolijk en nietsvermoedend naar je eerste controle of echo en..... zo ziet je wereld er ineens heel
anders uit dan dat je eigenlijk had verwacht. Dit moet je meestal toch even tot je door laten dringen..... Als er
geen problemen te verwachten zijn adviseren wij om nog een tijdje af te wachten tot je lichaam het vruchtje
zelf uitstoot want het blijkt voor de meeste vrouwen dan toch gemakkelijker dit alles te verwerken. Zo van het
is niet goed gegaan en mijn lichaam heeft dat och maar zelf opgeruimd. Mocht je er echt niet aan moeten
denken om lang af te wachten dan is het in ieder geval toch verstandig minstens een nachtje te wachten
zodat jij en je partner bewust zijn van het feit dat je toch onverwachts afscheid moet nemen van een nieuw
leven, waar jullie misschien al van alles over hadden gefantaseerd.
Verwerking van een miskraam
Zoals je hiervoor al kon lezen is het krijgen van een miskraam meestal een ingrijpende ervaring. Hoewel zo’n verlies
uiteraard door iedereen anders wordt ervaren en verwerkt willen we het toch iets verder uitdiepen. Natuurlijk geldt
alles wat wij hier opschrijven lang niet voor iedereen en zijn er ook genoeg vrouwen die na een miskraam weer snel
de draad oppakken en er niet al te veel moeite mee hebben. Maar in de dagelijkse praktijk merken we toch dat er
minstens zoveel vrouwen zijn die erg veel moeite hebben met de verwerking van een miskraam en dat daar soms
maar weinig begrip voor is. Ook al weet men wel dat miskramen vaak voorkomen en wordt hierdoor vaak ook
nog even gewacht om het de familie te vertellen, toch hou je er niet echt rekening mee. Vanaf het moment dat je
zwanger bent heb jij (en w.s. ook je partner) allerlei dromen over je kindje en hoe het allemaal zal worden.
Vaak hebben vrouwen het gevoel dat hun lichaam heeft gefaald of men gaat allerlei oorzaken bij zichzelf zoeken
waarom het is misgegaan. Wij kunnen al dat soort ideeën wel medisch weerleggen maar het blijft toch vaak in je
hoofd rondspoken. Alhoewel we wel weten dat een groot gedeelte van de miskramen wordt veroorzaakt door een
aanlegstoornis bij het vruchtje, wordt als je het verder onderzoekt heel vaak geen reden gevonden voor de miskraam.
Heel belangrijk is het dat je er samen over praat en geef elkaar ook de ruimte om te huilen en verdrietig te zijn. Vaak
lijkt het of vrouwen het er moeilijker mee hebben maar er zijn ook genoeg mannen die het er moeilijk mee hebben.
Als je het nog niet aan je familie en vrienden hebt verteld dat je zwanger was en een miskraam hebt gehad, dan is het
vaak wel verstandig dat als nog te doen. Je omgeving zal dan beter begrijpen waarom je verdrietig bent en je zult ook
merken dat er meer mensen om je heen zijn die dit ook al eens hebben meegemaakt dan jij dacht. Helaas hoor je
nogal eens dat er weinig begrip is voor het verdriet van iemand die een miskraam heeft meegemaakt, sommige
vrouwen (of stellen) gaan door een echt rouwproces, met alles wat daarbij hoort. Dooddoeners als: je bent nog jong
en je wordt wel weer zwanger of je moet maar zo denken dit gebeurt heel vaak, helpen je waarschijnlijk totaal niet.
Probeer het de mensen niet kwalijk te nemen, misschien heb je zelf ook wel zo gedacht voordat je het zelf allemaal
meemaakte. Er wordt soms eenmaal erg gemakkelijk over een miskraam gedaan. Hoelang het duurt voordat je over
je miskraam heen bent is niet te zeggen, dit is voor iedereen anders. Er zijn situaties bekend van vrouwen die een half
jaar verdrietig waren, nergens zin in hadden en zich lusteloos en teleurgesteld voelden. Soms kan het goed zijn een
aandenken aan deze zwangerschap te bewaren, bijvoorbeeld de echofoto als je die mocht hebben, ons
zwangerschapsrapport die je kreeg op de eerste controle of schrijf je verhaal en gevoelens over dit kindje op. Dit kan
helpen in je verwerking en bovendien, hoe kort dit leven ook bij jullie is geweest, het was wel jullie kindje waar je met
vreugde naar uitkeek en dat verdient wel een herinneringsplekje. Soms kan het ook helpen hier met lotgenoten over
te spreken, bezoek dan de website van de stichting Contactpunt voor miskramen: Stichting Contactpunt voor
Miskramen: www.miskramen.nl Na een miskraam mag je gewoon weer zwander worden wanneer jij dat wilt.
www.praktijklavita.nl - zwangerschap 6

Wat te regelen?
Kraamzorg
In principe moet je tegenwoordig de kraamverzorgster rond de 12de week aanvragen maar zeker voor de 16de week
van je zwangerschap, je kunt in ieder wachten tot je een echo hebt gehad. Een kraamverzorgster assisteert ons mits
je thuis bevalt bij de bevalling en begeleidt en controleert je de eerste dagen hierna. Ze geeft voorlichting,
beantwoordt vragen, controleert moeder en kind en waarschuwt zo nodig ons. Je kan zelf in principe keizen bij welke
kraamzorgorganisatie je je inschrijft., maar steeds vaker regelen de ziektekostenverzekeraars de kraamzorg zelf voor
hun verzekerden Sommige verzekeraars hebben een contract met een bepaald kraamcentrum en je hoeft je dan
alleen bij de verzekering op te geven voor kraamz
Benodigdheden
Bij een thuisbevalling
Een kraampakket wordt in de meeste gevallen door de zorgverzekeraar gratis aangeboden. Een kraampakket behoort
de volgende items te bevatten:
- 1 matrasbeschermer van 100 x 150 cm. Leg deze vier weken voor de uitgerekende datum op je bed ter
bescherming van het matras. Het is verstandig hier nog een molton over heen te leggen. (bedenk dat we bij
de bevalling aan de linkerzijde (staand aan het voeteneinde en kijkend naar het hoofdeinde) van je bed
werken, dus maak dat deel van het bed dus op met de matrasbeschermer.)
- 15 celstofmatjes of onderleggers van 60 x 90 cm, deze zijn er om je matras te beschermen en vangen het
vruchtwater en bloed op tijdens je bevalling. (soms zitten er celstofmatjes in van 50 x 70 cm. Haal er dan
enkele extra bij.) Wat je over hebt gebruik je na de bevalling om je beddengoed en matras te beschermen.
- 2 pakken kraamverband. Dit is dikker en groter verband dan normaal maandverband en dient om het grotere
bloedverlies tijdens de eerste dagen na de bevalling op te vangen.
- 1 pak inlegluiers, deze worden gebruikt tijdens je bevalling en eventueel als extra kraamverband.
- Normaal maandverband voor de latere dagen.
- 15 steriele gazen, hydrofiel gaasjes van 4 x 4 cm. (soms 5 x 5 cm.) ook wel zestientjes genoemd.
- 1 flesje alcohol 70% voor het ontsmetten van o.a. thermometer en het navelstompje.
- Watten, 1 pak witte watten.
- Desinfecterende zeep, wordt door ons en kraamverzorgster gebruikt tijdens de bevalling. Een pompje is
hygiënischer dan een stukje zeep.
- 1 navelklem
- (soms kan het nog items bevatten zoals bijvoorbeeld plastic handschoenen, een flesje Dettol, een rolletje
tape of wegwerpondergoed.) Mocht jouw kraampakket bovenstaande items niet bevatten (bijvoorbeeld
omdat de aantallen celstof onderleggers minder zijn) vul het dan zelf aan; te verkrijgen bij je apotheek,
drogist of baby speciaalzaken. Verdere benodigdheden voor de thuisbevalling:
- Een ondersteek, te leen bij de thuiszorgorganisatie en af te halen als je 37 – 38 weken zwanger bent.
- Bedverhogers. Je bed moet ongeveer 80 cm hoog zijn. Klossen zijn te verkrijgen bij de thuiszorgorganisatie
en af te halen na 37 – 38 weken zwangerschap. Vaak zijn de bedden nog te laag met deze klossen. Haal in
dat geval een aantal lege kratten (bier of limonadekratten) in de winkel en plaats dan hierop je bed. Voor het
welzijn van onze ruggen en die van de kraamverzorgster is het van groot belang dat je bed op goede hoogte
staat tijdens en de eerste dagen na de bevalling. Mocht je bed echter niet omhoog kunnen ( bijvoorbeeld als
je een waterbed hebt) plaats dan een logeerbed op klossen of kratten.
- Twee emmers, 1 met vuilniszak en 1 emmer zonder.
- Goed licht, zorg dus eventueel voor een verplaatsbare lamp.
- 10 katoenen luiers
- 2 babyomslagdoeken, deze zijn vaak van flanel of katoen en zijn om de baby warm mee in te pakken na de
bevalling.
- Babyuitzet, uiteraard heb je verder de normale babyuitzet nodig. Tips:
- Zorg eventueel voor enkele dekstro energie snoepjes.
- Zorg dat je te vinden bent dus een verplicht huisnummer en een werkende huisbel zijn ook altijd erg handig.
(mocht je echt moeilijk vindbaar wonen bespreek dit dan voor de bevalling even met ons op het spreekuur)
- Zet voor de zekerheid zo’n drie weken voor je uitgerekende datum een vluchtkoffertje klaar met hierin de
spullen die je meeneemt mocht je onverwacht toch naar het ziekenhuis moeten. Het is heel vervelend om
alles nog bij elkaar te moeten zoeken op het moment dat je alsnog onverwacht naar het ziekenhuis moet.
- Koop van tevoren niet al teveel kleertjes, vaak krijg je in het kraambed zoveel cadeau dat het een met ander
niet gedragen wordt.
www.praktijklavita.nl - zwangerschap 7

Benodigdheden voor een poliklinisch bevalling:
Bij een poliklinisch bevalling heb je wat minder nodig dan voor een thuisbevalling. Omdat je het kraampakket meestal
via je ziektekostenverzekeraar krijgt zijn deze kraampakketten van inhoud over het algemeen gelijk van inhoud of je
nu in het ziekenhuis bevalt of thuis. Mocht je geen kraampakket hebben, zorg dan dat je de volgende zaken in huis
hebt als je weer thuis komt:
- 1 matrasbeschermer van 100 x 150 cm. en leg deze 4 weken voor de uitgerekende datum op je bed ter
bescherming van je matras. Het is verstandig hier nog een molton over heen te leggen.
- een paar celstofmatjes of onderleggers, in dit geval maakt de maat niet uit.
- 2 doosjes steriele gaasjes, hydrofiel gaasjes van 4 x 4 cm. (soms 5 x 5 cm.) ook wel zestientjes genoemd.
- 1 flesje alcohol 70%.
- Watten, 1 pak witte watten.
- 2 pakken kraamverband. Dit is dikker en groter verband dan normaal maandverband en dient om het grotere
bloedverlies tijdens de eerste dagen na de bevalling op te vangen.
- Normaal maandverband voor de latere dagen.
- 1 navelklem voor de zekerheid.
Wat mee te nemen naar het ziekenhuis:
- 1 bevalshirt, een gemakkelijk zitten shirt of hemdje voor de bevalling.
- 2 x nachtkleding (pyjama’s of nachtjaponnen).
- 2 x schoon ondergoed inclusief (voedings) beha’s zonder beugels.
- Schone kleding voor als je naar huis gaat
- Toilettas met toebehoren voor jezelf (tandenborstel, haarborstel etc.)
- 2 pakjes voor de baby.
- 2 rompertjes voor de baby
- 1 mutsje
- 1 paar sokjes voor de baby
- 2 babyomslagdoeken voor de baby als jullie naar huis mogen.
- Telefoonlijst (om familie en vrienden te bellen na de bevalling.)
- Fototoestel of filmcamera (denk aan batterijen, filmpjes etc.)
- Wat leesmateriaal.
- Evt. Je dagboek.
- Denk aan je huissleutels.
- Ponsplaatje van het ziekenhuis (indien in bezit)
- Ziekenfondspasje of verzekeringspapieren van beide.
- Jouw zwangerschapspaspoort (van onze praktijk)
- Maxi cosi (iets gelijkwaardigs) om je baby in te vervoeren als jullie weer naar huis gaan, het is ook handig om
te weten hoe deze in de auto bevestigd moet worden.
De babyuitzet
De babyuitzet zoals hier beschreven is een basisuitzet voor een babykamer, hier en daar kan het persoonlijk natuurlijk
best verschillen.
- 6 (luier) pakjes (3 maat 56 en 3 in maat 62)
- 6 rompertjes (3 maat 56 en 3 maat 62)
- sokjes
- minimaal 2 mutsjes
- 6 spuugdoekjes
- 6 babywashandjes
- 2 babyomslagdoeken
- 2 kruiken (koperverchroomde)
- 1 koortsthermometer (digitaal)
- 1 badthermometer
- 1 badje op standaard of een Tummy Tub
- 1 aankleedkussen (evt. Met een leuke hoes)
- 1 luier emmer
- 1 pompje baby (mild) soap
- 1 flesje shampoo
- 1 flesje badolie
- 1 flesje haarlotion
- 1 haarborsteltje
- 1 doos billen doekjes
- zinkzalf
www.praktijklavita.nl - zwangerschap 8

voor de flesvoeding
- 4 flessen, kunststof * (evt. glas) in de maat 125 tot 300 ml.
- 4 spenen, siliconen of rubber. Niet iedere speen past op iedere fles. Koop spenen met verschillende gaatjes.
De ene baby vraagt om een heel klein gaatje zodat hij rustig drinkt terwijl de andere baby juist een groter
gaatje nodig heeft om de fles leeg te kunnen drinken. (evt. doseerspenen ook wel 3 standenspeen genoemd)
- 1 maatkan met deksel
- 1 fleswarmer
- 1 flesborstel
- 1 pan om uit te koken
* een kunststof (plastic) fles is lichter en onbreekbaar. Verder moet een fles van binnen glad zijn en een wijde
hals hebben met een goede maatverdeling. Flessen met een knik zorgen er dan wel voor dat de baby minder
lucht binnen krijgt maar zijn onhandiger in gebruik (o.a. met vullen).
Luierpakket:
Ga je wegwerpluiers gebruiken dan heb je het volgende nodig:
- wegwerpluiers, voor pasgeborenen (2,5 tot 5 kilo)
- 12 hydrofiele luiers (katoen), deze worden o.a. gebruikt om de baby mee af te drogen en om ze onder het
hoofdje in bed te leggen
- 6 flanellen luiers, worden o.a. gebruikt als omslagdoek en in het bedje
Ga je katoenen luiers gebruiken dan heb je het volgende aan luiers nodig:
- 30 hydrofiele luiers (katoen)
- 12 piqué luiers (voor de nacht)
- 6 flanellen luiers
- strikslips (eventueel)
- inlegluiers
- luiersluitmateriaal (kunnen zijn: klemmen, schilderstape of dergelijke)
Tip: de babyzeep, shampoo en lotion zitten ook vaak in het kraampakket!
Voor de babykamer
- wiegje en/of ledikant (lees ook: kwaliteitseisen)
- matras ( minstens 8 cm dik)
- 2 molton onderleggers
- 2 hoes- of onderlakens
- 2 bovenlakens
- 2 dekentjes (wol of katoen)
- commode
- kast
- voor jezelf: een lekker zittende stoel om de baby te voeden
- indien geen verwarming: een elektrisch kacheltje
Richtlijnen.
Kwaliteitseisen:
Wieg
Deze moet minimaal 30 centimeter diep zijn, minimaal 45 centimeter breed en 80 centimeter lang. De bodem is het
meest geschikt als er gaatjes in zitten i.v.m. de ventilatie. Scherpe randen of uitstekende punten mogen er uiteraard
ook niet aan zitten; controleer vooral rieten of rotan wiegjes hierop. Een wieg behoort stevig te kunnen staan zodat hij
niet kantelt als er bijv. een ouder kind aan hangt. Bij een schommelwieg moet het schommelmechanisme geblokkeerd
kunnen worden. Bekleding moet stevig vastzitten en bij voorkeur van badstof of katoen zijn (gebruik geen
kussenachtige bekleding daar dit te weinig ventileert) en let er op dat het hemeltje niet in de wieg hangt. Een baby
kan afhankelijk van de wieglengte tussen de 3 en 6 maanden in een wieg slapen. Als je kind kan zitten of zichzelf al
kan optrekken dan wordt het tijd om over te stappen naar een ledikant. Zitten er spijltjes aan de wieg dan moet de
afstand tussen de spijlen tussen de 6 en de 7,5 cm. zijn. De wanden moeten goed luchtdoorlatend zijn en er mogen
geen koordjes en andere loshangende dingen in de wieg zitten.
Ledikant
Deze moet minimaal 120 centimeter lang en 60 centimeter breed zijn. De afstand tussen de spijlen moet tussen de 6
en 7,5 centimeter zijn en de spijlen moeten doorlopen tot aan de bodem. Is de bodem verstelbaar dan moet de
minimale afstand in de laagste stand 60 centimeter zijn en in de hoogste stand 30 centimeter.
www.praktijklavita.nl - zwangerschap 9

In een ledikant kan een kind tot 3 – 4 jaar slapen en heeft je kind minder dan 20 centimeter ruimte in de lengte dan is
het bedje echt te klein. Als je het ledikant wat langer wil gebruiken, koop dan een ledikant waarbij de zijwand geopend
kan worden zodat het kind zelf uit zijn bedje kan stappen. Voor de bodem is de lattenbodem de beste keus i.v.m. de
ventilatie en moet stevig zijn en mag niet doorzakken.
Matras
Een matras moet minimaal 8 centimeter dik zijn en tussen het matras en de zijkanten mag niet meer dan 2 centimeter
ruimte zitten. Een matras met binnenvering bevat veel lucht dus dit is weer goed voor de ventilatie en gebruik het liefst
een polyethermatras (het mag niet te zacht zijn). Om het matras moet een tijk van katoen zitten en gebruik geen
plastic hoes in verband met schimmelvorming.
Bed opmaken
Uit veiligheidsoverwegingen wordt je geadviseerd om in het ledikantje de onderste helft op te maken en wel zo dat de
baby met de voetjes het voeteneinde kan aanraken en zich dus niet onder de dekens kan woelen. Deken en het
lakentje reiken dan tot de schouders. Leg eerst een matrasbeschermer over het matras en dan een zeiltje wat nooit
onder het hoofdeinde mag liggen. Vervolgens een onderlaken en ter hoogte van het hoofdje een hydrofiel luier. Maak
dan de onderste helft op met een bovenlaken en 1 of 2 dekens. Gebruik de eerste 2 jaar liever geen dekbed omdat dit
te warm is en verstikking kan veroorzaken. Stop de dekentjes ook niet in een dekbedhoes, ook dit is te warm.
Commode
Een commode of aankleedtafel gebruik je om het kind te wassen en aan te kleden en soms de spullen in op te bergen
die je voor het wassen en verschonen nodig hebt. Een commode is handig maar echt niet perse nodig, een ander
kastje of een werkblad verwerkt in een kast kan ook prima dienst doen. Let er dan wel op dat een commode of het
werkblad een werkhoogte dient te hebben van 90 tot 105 centimeter. Het bovenblad, dat enkele centimeters naar
voren uit steekt, moet minimaal 75 centimeter breed en 60 centimeter diep zijn met een zij- en achterkant die een
rand hebben van minimaal 3 centimeter hoogte. Het moet glad zijn afgewerkt met afgeronde hoeken en randen.
Mochten de deurtjes of laden geopend zijn dan moet de commode stabiel blijven staan en het liefst hebben de laden
een stop zodat deze er niet uit getrokken kunnen worden.. Heeft de commode vier wieltjes dan moeten er minstens
twee wieltjes vastgezet kunnen worden. Let op dat bij een commode waarvan je het werkblad kan opklappen dat
deze niet uit zichzelf terug kan klappen. Een veilige commode mag geen kleine of losse onderdelen hebben en ook
geen gaten tussen de 5 en 12 millimeter.
Gebruiktips
Laat je kind echt nooit los op de commode liggen, gebruik een aankleedkussen met opstaande randen en hou altijd je
hand in de buurt om een onverwachte beweging op te kunnen vangen. Moet je even weg, leg dan je kind altijd terug
in zijn bedje. Leg alle spullen van tevoren klaar en zorg voor een praktische indeling; houd spullen die
je vaak nodig hebt binnen handbereik. Hang niet te veel zware spullen aan de zijkanten daar dit de commode
instabiel kan maken. Plaats de commode niet te dicht bij de verwarming.
Flessen
Of je nu kiest voor een kunststof (plastic) of glazen fles is een persoonlijke keuze. Let er wel op dat de fles een gladde
binnenwand moet hebben, anders is het heel moeilijk schoonmaken. Na iedere voeding moet een fles grondig
gereinigd worden met heet sop en een speciale borstel en die dan ook alleen voor de babyflessen
gebruikt wordt. Spoel de fles grondig na met schoon heet water en laat hem uitlekken op een schone
theedoek op een droge plek. Iedere dag opnieuw moeten de flessen 3 minuten worden uitgekookt.
Spenen
Iedere nieuwe speen moet voor gebruik worden uitgekookt en tijdens het gebruik moeten de spenen een keer per dag
3 minuten worden uitgekookt. Siliconenspenen zijn hittebestendig en kunnen daarom in de afwasmachine, het
materiaal is minder poreus dan rubber en zullen daardoor minder bacteriën verzamelen. Een speen moet ca. Iedere
zes weken vervangen worden. Er zijn spenen in dentaalvorm en kersvorm. De dentaalvorm bevordert de ontwikkeling
van de kaak en het gehemelte. De kersspeen is rond en bootst de tepel beter na. Als een baby eenmaal
aan een bepaalde vorm is gewend zal hij niet meer gemakkelijk overstappen naar een andere vorm.
www.praktijklavita.nl - zwangerschap 10