blok 7 bloed en bloedvormende organen - VETserieus

blok 7 bloed en bloedvormende organen - VETserieus blok 7 bloed en bloedvormende organen - VETserieus

vetserieus.nl
from vetserieus.nl More from this publisher
05.05.2013 Views

Aan een diffusie vergroting kunnen een aantal oorzaken teen grondslag liggen: - actieve hyperemie: dit komen we tegen bij allerlei aandoeningen, shock of toxische stoffen. - acute passieve hyperemie: veroorzaakt door een slechte venueze afvoer (stuwingsmilt). De slachtmethode van dieren kan ook een milthyperemie geven en bij honden komt dit ook voor na anasthaesie of euthanasie met barbituraten. - chronische passieve hyperemie: komt voor bij leveraandoeningen of trombose van de miltvenen. de follikels atrofiëren en vergrote bloederige milt. uiteindelijk treedt fibrose en verschrompeling van de milt op. - liggingsveranderingen: door verdraaien kan afsluiting van de vaten plaatsvinden of kunnen zelfs afscheuren. - extramedullaire hematopoëse: bij hoge consumptie kan ook de milt meedoen aan de hemopoëse. Bij embryo's en kort na de geboorte is dit normaal. - reactieve hyperplasie: de milt reageert op heftige infectieziekten en sepsis. de doorstroming van de milt vertraagd voor optimale uitwisseling. de milt is groot en week, bolle randen en een klein beetje ontstekingscellen. bloed in de sneeranden, en de witte pulpa is soms gedegenereerd. Bij een chronische reactieve hyperplasie treedt vaak ook antigeen presentatie op waardoor we een vergroting van het RES en het lymfoïde weefsel zien. We zien een groot aantal ontstekingscellen en een hyperemie. In het begin is een duidelijke zwelling waar te nemen, met een slappe grote milt, troebele brei en een bleke kleur. Het lymfoïde weefsel kan depleet zijn. bij een zeer chronische ontsteking zien we weer verbindweefseling, kleine en zeer stevige milt. uiteindelijk leidt dit tot verschrompeling met veel stuwing. - Stapelingen van de milt: eigenlijk is hier alleen amyloïd stapeling van belang. milten zijn groot en vertonen roze/grijze strepen afgewisseld. - Neoplasiën van de milt: Alle cellen kunnen betrokken zijn maar de hematoom of hemangiosarcoom het meeste, vooral bij de hond. Een maligne lymfoom of een myeloïde leukemie kunnen ook in de milt uitzaaiiingen vertonen. Neoplasiën die niet tot het hemopoëtisch weefsel behoren zijn zeldzaam. Lokale vergroting: - infarcten kunnen door de aanvoer en afvoer ontstaan en zowel anemisch als hemorragisch van aard zijn. - nodulaire hyperplasie: sommige delen van de milt kunnen vergroot zijn t.o.v. andere delen. - lokale miltontsteking Miltruptuur: het kan ontstaan na een trauma maar vaak is er al een primair ziekteproces in de milt gaande. het weefsel is dan eerst vergroot met een brosse structuur. vaka ontstaat eerst een hematoom en dan een ruptuur. vaak wordt het met een litteken opgelost maar kan ook tot verbloeding van het dier zorgen. de milt er tijdig uithalen is levenreddend. ontwikkelingsstoornis: zal ik verder niet op in gaan. De milt is echter kleiner dan normaal. bursa van Fabricius: bij de cloaca ligt dit orgaan bij vogels. elk follikel bestaat uit een merg en een cortex en is de brom van de B-lymfocyten. reductie van de bursa zien we onder stress en cortico's of een virus infectie. dit kan leiden tot ernstige immunodeficiëntie. Thymus:

met name in de schors komen veel lymfocyten voor, in het merg veel minder. het bestaat uit lobben en lobuli. in het merg liggen de lichaampjes van Hassal die bij chronische ontstekingen afnemen en bij acute juist toenemen. De thymus is het grootst vlak voor de geboorte en neemt in de loop van de tijd af. in plaats van thymus komt vetweefsel maar de thymus verdwijnt nooit helemaal. er kan sprake zijn van een aangeboren onderontwikkeling maar zeldzaam. We zien dan een sterke immunodeficiëntie met name in de cellulaire respons maar ook humoraal. een voorbeeld waarbij we dit zien is SCID, waarbij een genetisch defect leidt tot slechte differentiatie naar T en B cellen. humoraal en cellulair afwezig. hierbij zine we dan ook vaak lymfodepletie in milt en lymfeknopen. Een versnelde involutie kan optreden na tal van infecties of uitputting. hierbij zien we apoptotisch verval, vaka gepaard met cysten. ook zien we soms bloedingen in de thymus. In de thymus zijn er normaal geen kiemcentra en plasmacellen. Zeldzaam zijn neoplasiën van de thymus, een metastase kan wel het gevolg zijn van een neoplasie in lymfoïd weefsel. Beenmerg: hier vind de productie van alle bloedcellen plaats. neoplasiën van het beenmerg komen relatief frequent voor, de belangrijkste zijn leukemie, maligne lymfoom en histiocytaire aandoening. neoplasieën van lymfoïde organen - Leukemie: in het verloop van een leukemie worden geleidelijk alle cellen in het beenmerg door de neoplastische cellen vervangen, waardoor de functie van het beenmerg uitvalt. bij een aleukemische vorm komen er geen cellen in het bloed voor, bij leukemische vorm wel en kunnen de tumorcellen zich dus ook uitzaaien. we maken een onderscheid tussen een chronische en een acute vorm, waarbij het in het eerste uitgerijpte cellen betreft en in de tweede nog zeer jonge cellen. lymfoïde leukemie zijn tumorcellen van lymfocyten, myeloïde van granulocyten. de laatste is overigens bij dieren zeer zeldzaam. - Maligne lymfoom: deze komen zeer frequent voor en zijn neoplasiën die uitgaan van lymfoïden cellen. vaak gaat dit op meerdere plaatsen in het lichaam tegelijk, en het beeld wisselt per orgaan dat aangetast is. o lymfeknopen: vergroot, grijs/wit, spekkig en wee. schors/mergstructuur verdwijnt. (niet altijd vergroot) o milt: vergroot, gezwollen en week. o beenmerg: wordt rood door de ontstane anemie. na neoplastisch weefsel grijs/wit en week. o lever: groter en bleek van kleur. vaak brosse structuur, soms stevig door bindweefsel. in alle organen haardvormingen te vinden van monotone cellen (bij ontsteking niet monotoon). maligne lymfomen worden onderverdeeld in celmorfologie, verspreidingspatroon, ontwikkelingspatroon en oorsprong in T/B-cel. Qua verspreiding zien we bij de hond vaak alle organen betrokken en bij de kat meer de abdominale en thymusvorm. bij oudere katten zien we een lokale vorm veel bij de nier. dit valt ook onder de abdominale (allimentaire) vorm. Hierbij zijn de milt, lever en nier aangetast. De hond heeft meer een multicentrische vorm. Bij het rund spreken we bij lymfoïde neoplasieën over lymfoïde leukose. - Histiocytaire aandoeningen (histiocytose): dit wordt gekenmerkt door proliferatie van het mononucleaire fagocyten systeem. ze komen niet zo vaak voor hoewel bij de flatcoat en berner sennen worden de systemische en de maligne vorm nog wel aangetroffen. de systemische wordt gekenmerkt door zwellingen over het hele lichaam, en de maligne vorm is proliferatie van

Aan e<strong>en</strong> diffusie vergroting kunn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> aantal oorzak<strong>en</strong> te<strong>en</strong> grondslag ligg<strong>en</strong>:<br />

- actieve hyperemie: dit kom<strong>en</strong> we teg<strong>en</strong> bij allerlei aando<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>, shock of toxische stoff<strong>en</strong>.<br />

- acute passieve hyperemie: veroorzaakt door e<strong>en</strong> slechte v<strong>en</strong>ueze afvoer (stuwingsmilt). De<br />

slachtmethode van dier<strong>en</strong> kan ook e<strong>en</strong> milthyperemie gev<strong>en</strong> <strong>en</strong> bij hond<strong>en</strong> komt dit ook voor na<br />

anasthaesie of euthanasie met barbiturat<strong>en</strong>.<br />

- chronische passieve hyperemie: komt voor bij leveraando<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> of trombose van de<br />

miltv<strong>en</strong><strong>en</strong>. de follikels atrofiër<strong>en</strong> <strong>en</strong> vergrote <strong>bloed</strong>erige milt. uiteindelijk treedt fibrose <strong>en</strong><br />

verschrompeling van de milt op.<br />

- liggingsverandering<strong>en</strong>: door verdraai<strong>en</strong> kan afsluiting van de vat<strong>en</strong> plaatsvind<strong>en</strong> of kunn<strong>en</strong> zelfs<br />

afscheur<strong>en</strong>.<br />

- extramedullaire hematopoëse: bij hoge consumptie kan ook de milt meedo<strong>en</strong> aan de<br />

hemopoëse. Bij embryo's <strong>en</strong> kort na de geboorte is dit normaal.<br />

- reactieve hyperplasie: de milt reageert op heftige infectieziekt<strong>en</strong> <strong>en</strong> sepsis. de doorstroming van<br />

de milt vertraagd voor optimale uitwisseling. de milt is groot <strong>en</strong> week, bolle rand<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> klein<br />

beetje ontstekingscell<strong>en</strong>. <strong>bloed</strong> in de sneerand<strong>en</strong>, <strong>en</strong> de witte pulpa is soms gedeg<strong>en</strong>ereerd. Bij<br />

e<strong>en</strong> chronische reactieve hyperplasie treedt vaak ook antige<strong>en</strong> pres<strong>en</strong>tatie op waardoor we e<strong>en</strong><br />

vergroting van het RES <strong>en</strong> het lymfoïde weefsel zi<strong>en</strong>. We zi<strong>en</strong> e<strong>en</strong> groot aantal ontstekingscell<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> e<strong>en</strong> hyperemie. In het begin is e<strong>en</strong> duidelijke zwelling waar te nem<strong>en</strong>, met e<strong>en</strong> slappe grote<br />

milt, troebele brei <strong>en</strong> e<strong>en</strong> bleke kleur. Het lymfoïde weefsel kan depleet zijn. bij e<strong>en</strong> zeer<br />

chronische ontsteking zi<strong>en</strong> we weer verbindweefseling, kleine <strong>en</strong> zeer stevige milt. uiteindelijk<br />

leidt dit tot verschrompeling met veel stuwing.<br />

- Stapeling<strong>en</strong> van de milt: eig<strong>en</strong>lijk is hier alle<strong>en</strong> amyloïd stapeling van belang. milt<strong>en</strong> zijn groot <strong>en</strong><br />

verton<strong>en</strong> roze/grijze strep<strong>en</strong> afgewisseld.<br />

- Neoplasiën van de milt: Alle cell<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong> zijn maar de hematoom of<br />

hemangiosarcoom het meeste, vooral bij de hond. E<strong>en</strong> maligne lymfoom of e<strong>en</strong> myeloïde<br />

leukemie kunn<strong>en</strong> ook in de milt uitzaaiiing<strong>en</strong> verton<strong>en</strong>. Neoplasiën die niet tot het hemopoëtisch<br />

weefsel behor<strong>en</strong> zijn zeldzaam.<br />

Lokale vergroting:<br />

- infarct<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> door de aanvoer <strong>en</strong> afvoer ontstaan <strong>en</strong> zowel anemisch als hemorragisch van<br />

aard zijn.<br />

- nodulaire hyperplasie: sommige del<strong>en</strong> van de milt kunn<strong>en</strong> vergroot zijn t.o.v. andere del<strong>en</strong>.<br />

- lokale miltontsteking<br />

Miltruptuur: het kan ontstaan na e<strong>en</strong> trauma maar vaak is er al e<strong>en</strong> primair ziekteproces in de milt<br />

gaande. het weefsel is dan eerst vergroot met e<strong>en</strong> brosse structuur. vaka ontstaat eerst e<strong>en</strong> hematoom<br />

<strong>en</strong> dan e<strong>en</strong> ruptuur. vaak wordt het met e<strong>en</strong> littek<strong>en</strong> opgelost maar kan ook tot ver<strong>bloed</strong>ing van het dier<br />

zorg<strong>en</strong>. de milt er tijdig uithal<strong>en</strong> is lev<strong>en</strong>redd<strong>en</strong>d.<br />

ontwikkelingsstoornis: zal ik verder niet op in gaan. De milt is echter kleiner dan normaal.<br />

bursa van Fabricius:<br />

bij de cloaca ligt dit orgaan bij vogels. elk follikel bestaat uit e<strong>en</strong> merg <strong>en</strong> e<strong>en</strong> cortex <strong>en</strong> is de brom van de<br />

B-lymfocyt<strong>en</strong>. reductie van de bursa zi<strong>en</strong> we onder stress <strong>en</strong> cortico's of e<strong>en</strong> virus infectie. dit kan leid<strong>en</strong><br />

tot ernstige immunodeficiëntie.<br />

Thymus:

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!