blok 7 bloed en bloedvormende organen - VETserieus

Lymfoïde hyperplasie:
Dit betekent een niet-specifieke reactieve lymfeknoop. de oorzaak kan over het algemeen niet uit de
lymfeknoop worden afgeleid, dus er is geen sprake van een specifiek aan te tonen ontsteking. vooral bij
chronische reacties ontbreken de ontstekingskenmerken over het algemeen terwijl de lymfeknoop wel
vergroot is.
1. Bij folliculaire hyperplasie zijn de follikels in aantal toegenomen en de kiemcentra vergroot. de
reticulo-endotheliale cellen zijn meestal hyperplastisch.
2. Bij paracorticale hyperplasie is juist de T-cel zone vergroot en de reticulo-endotheelcellen
gehypertrofieerd. Deze hyperplasie is vaka duidelijk na entingen en chronische dermatiden.
3. Sinushistiocytose wordt gekenmerkt door een verwijding van de sinussen en een hyperplasie
van het RES. In de sinussen bevinden zich heel veel cellen van het RES. het induceert een
immunologische reactie waarbij de effectorfunctie door de macrofagen vervuld wordt. ook bij
hemolytische anemieën zien we dit reactiepatroon vaak.
Bovenstaande reactiepatronen komen vaak gecombineerd in bepaalde verhoudingen voor.
Om een onderscheid te maken tussen een chronische en acute infectie zijn er een aantal kenmerken: bij
chronisch zijn de lymfeknopen; minder pijnlijk, droger bij doorsnede en ookheel belangrijk
verbindweefselen. De lymfeknopen zijn vaak vergroeid met de omgeving en vertonen een veel grotere
schors dan merg, wel goed gedifferentieerd.
Lymfadenitis
in de acute fase is er sprake van een hyperplasie en heel veel RES cellen in de sinussen. er is meestal een
ontstekingsreactie aanwezig, de lymfeknopen zijn vergroot, zacht en pijnlijk. De sneevlakte is
hyperemisch en vochtig. dit vocht kan aangevoerd worden of exsudaat uit de lymfeknoop zelf. vaak
worden in dit vocht ook neutrofielen aangetroffen. de bedekkende huid kan rood zijn, als de verwekker
pyogeen is kan er necrose optreden of abces vorming bij chronisch.
Voor de diagnostiek kan een dunnenaald aspiratie biopt (DNAB) genomen worden en microscopisch
bekeken. om de situatie representatief te maken is meerdere biopten handig, meer per lymfeknoop en
van alle afwijkende. de precieze locatie en de hoeveelheid macrofagen en pmk's kunnen hiermee echter
niet vastgesteld. het onderschied tussen een lymfadenitis en een niet-specifieke reactieve lymfoïde
hyperplasie zijn dus niet te onderscheiden.
Een DNAB is handig maar in sommige gevallen niet bruikbara. bij heftige ontsteking met veel exsudaat
kan er in het biopt te weinig cellen zijn. in sommige gevallen zijn de cellen door de aandoening te fragiel
en gaan ze kapot bij het uitstrijkje. eveneens gaat bij een biopt het weefselverband verloren.
de verwekker kan soms in het histologisch of cytologisch preparaat gevonden worden. andere manier
zijn immunologische testen of bacteriologisch onderzoek.
Casussen ter illustratie:
kastor: rode, gezwollen teen en koorts. vergrote en gevoelige lymfeknoop. celrijk biopt met veel
lymfoblasten in diverse stadia. veel PMK's en intracellulaire bacteriën: purulente septische lymfadenitis.
Kwiebus: dikke teen maar verder geen verschijnselen. vergrote, stevige, slecht verplaatsbare
lymfeknoop, niet pijnlijk. celrijk biopt met enkele lymfoblasten en plasmacellen, cluster carcinoom
cellen. Uitslag: carcinoom metastase.
Kwadraat: dikte bij de keel, sneller moe, vergrote lymfeknopen (mandibulair), stevig, niet pijnlijk en goed
verplaatsbaar. ook andere lymfeknopen hebben dit kenmerk. celrijke biopten met uniforme populatie
slecht gedifferentieerde lymdoblasten. nauwelijks lymfocyten. geen plasmacellen. maligne lymfoom.