Danie Mouton 2007/10/22 INLIG-AKTUEEL 32/2007 VIR DIE ...

Danie Mouton
From: Ngkinlig [ngkinlig@mweb.co.za]
Sent: 21 Oktober 2007 15:16
To: ABID eNUUS
Subject: INLIG-AKTUEEL 32/2007
Importance: High
INLIG-AKTUEEL 32/2007
VIR DIE TYDPERK 11 tot 19 Oktober 2007
Volledige berigte is beskikbaar by ngkinlig@mweb.co za
Met al die NG Kerk - Nuus, veral die Sinode - Nuus
het ek gedink ek plaas alle berigte in datum volgorde:
NG Kerk se EI ‘fokus nie op dwaalleer’; Beeld, Oct 10 2007
Dr. Johan van Schalkwyk, voorsitter van die Evangeliese Inisiatief (EI) in die NG Kerk, sê hy is nie
’n snuffelhond wat ketterye by ander mense probeer uitruik nie. Vermeende dwaalleer in die NG
Kerk is daarom nié die fokus van die EI of van die massabyeenkoms wat hulle Saterdag in Pretoria
hou nie. Die EI het enkele maande gelede tot stand gekom te midde van spanning oor die teologie
van sommige dosente aan die Universiteit van Pretoria se fakulteit teologie. In sommige kringe is
daar kommer dat die EI net nog ’n bolwerk is waaruit aanvalle op die dosente en die fakulteit
geloods sal word. Volgens Van Schalkwyk het die EI egter eintlik niks met die dosente of die
fakulteit te doen nie. Hy is besorg oor gewone lidmate wat bekommerd is oor die NG Kerk. Daar is
“baie sulke gewone ooms en tannies” wat wonder of die kerk nog sy basiese roeping nakom. Vir
hulle, sê Van Schalkwyk, wil die EI sê die NG Kerk verkondig nog dieselfde dinge van die evangelie
as in die verlede. Hy weet die kerk het dit al baie gesê. Die algemene sinode het dit vroeër vanjaar
ook weer gesê. Om die een of ander rede hoor mense dit egter nie. Daarom wil die EI dit nou op ’n
massabyeenkoms sê. Hy weet ook dat dit elke Sondag in gemeentes gesê word. Sommige mense,
nie almal nie, hou egter van massasaamtrekke. Vir hulle word Saterdag se byeenkoms gehou. Van
Schalkwyk sê die EI wil daarom nie swaarde kruis met die fakulteit teologie of met enigiemand
anders nie.
Hy beklemtoon dat die EI hom nie teenoor die kerk of teenoor enige groep in die kerk opstel nie.
Saterdag se saamtrek is ’n feesprogram met boodskappe oor die gesag van die Bybel, wonderwerke
en die maagdelike geboorte van Jesus, die kruis, die opstanding en sending. Neels Jackson
Wes-Transvaalse NGK weier beslis om Belhar te onderskryf; Beeld, Oct 11 2007
Randfontein. – Die NG Kerk in Wes-Transvaal het gister onomwonde geweier dat daar op enige
manier of in enige stadium van sy lidmate verwag kan word om die belydenis van Belhar te
onderskryf. Die sinode het op voorstel van die Losberg-ring besluit dat kerkhereniging alleenlik kan
voortgaan as Belhar op geen wyse as verpligtend beskou kan word nie. Dié besluit is geneem nadat
die hele gedagte van hereniging veral van afgevaardigdes van plattelandse gemeentes sterk
teenkanting gekry het. Een afgevaardigde het gesê op die platteland stel byna alle lidmate glad nie
belang in kerkeenheid nie. Op plekke is mense só negatief daaroor dat hulle nie eens meer daaroor
wil praat nie. Vir party afgevaardigdes was dit genoeg om “een in geloof” te wees met Christene in
Rusland, Alaska of China. Hulle meen glad nie dat strukturele eenheid ’n evangeliese eis is nie. Die
sinode het ’n voorstel aanvaar dat kerkeenheid begin met ’n Suider-Afrikaanse sinode vir
gereformeerdes. Dr. Henk Gous, uittredende moderator, het gesê dat dit ook Engelse kerke soos die
Kongregasionaliste of die Presbiteriane kan insluit. Ds. Nico van Rensburg het gesê dié voorstel
behels ’n keuse vir eenheid wat nie ’n keuse vir organiese eenheid is nie. Hy het gesê mense hou nie
van die term “oorkoepelende sinode” nie, maar dat dit is wat dit is.
Die sinode het ook besluit om lidmate se gevoel te toets oor dié voorstel. Prof. Piet Strauss,
moderator van die algemene sinode, het gesê hy het die afgelope maande talle gemeentes besoek om
2007/10/22

oor kerkeenheid te praat. Ten spyte van sterk weerstand, het hy die indruk gekry dat gemeentes ’n
voorstel oor kerkeenheid sal aanvaar as dit redelik is, so eenvoudig is dat dit op ’n bladsy opgesom
kan word en as dit op die evangelie kan berus. njackson@beeld. com
Nuwe era vir moderatuur wat jong vroulike dominee verkies; Beeld, Oct 12 2007
Randfontein. – ’n Jong vroulike dominee het gister ’n nuwe dimensie aan die leierskap van die NG
Kerk in Wes-Transvaal gegee toe sy tot die moderatuur verkies is. Ds. Norma Rossouw (29) van die
gemeente Vaalrivier in Vanderbijlpark is as addisionele lid verkies nadat die sinode gehoor het die
vier manlike dominees wat toe reeds in die moderatuur aangewys is, is almal in hul vyftigs. Sy is die
eerste vroulike moderatuurslid in dié sinode, maar Rossouw sê sy sien haarself nie as ’n
verteenwoordiger van vroue op die moderatuur nie. Sy is ’n verteenwoordiger van die Here. Dat sy
’n vrou is en jonk is, is ’n bonus, sê sy.
Rossouw meen ook nie sy is baie anders as die ander afgevaardigdes na die sinode nie. Sy is wel
oortuig dat as die Here ’n doodgewone mens aanraak, kan só iemand groot dinge doen.
Moses was maar net ’n gewone ou met ’n stok, sê sy. Die streeksinode se nuwe moderator is ds.
Jasper Louw van die gemeente Suikerbos in Vereeniging. Ds. Jacie van Rensburg van die gemeente
Potchefstroom Die Bult is ondervoorsitter. Die aktuarius of kerkregkenner op die moderatuur is ds.
Henk Fourie, deeltydse predikant van Vanderbijlpark-Tuine. Hy is ook ’n praktiserende advokaat.
Ds. Nico van Rensburg, predikant in sinodale diens, is ampshalwe die skriba van die sinode. Neels
Jackson
Só red jy sterwende gemeente; Beeld, Oct 12 2007
Daar moet passie wees wat aansteeklik is. Jy mag nie boring wees nie. Dít was gister een van die
lesse aan die sinode van die NG Kerk in Wes-Transvaal oor hoe daar weer lewe in ’n sterwende
gemeente geblaas kan word. Ds. Gerhard Slabbert van die gemeente Suiderlig in Krugersdorp het
dié boodskap gehaal uit die verhaal van sy gemeente wat van byna niks af die afgelope paar jaar teen
20% tot 25% per jaar groei. Suiderlig was ’n brandarm gemeente met 250 lidmate, waarvan daar
dalk 70 op ’n Sondag in die kerk sou wees. Nou het dit gegroei tot een met 1 400 lidmate, waarvan
meer as helfte op ’n Sondag in die kerk is en wat meer as R42 000 per maand buite die gemeente
bestee aan gemeenskapsopheffing. Slabbert het aan die sinode gesê ’n belangrike deel van hul resep
is dat hulle dink in terme van groei en nie in terme van instandhouding nie. Hy het sy kollegas
aangemoedig om guts te hê, want hulle moet groot spronge maak. Suiderlig se verhaal was een van
verskeie suksesverhale waarna die sinode gister geluister het. Dr. Danie van Tonder van die
gemeente Pellisier in Bloemfontein het vertel hoe drie sukkelende gemeentes in Kroonstad hande
gevat het as deel van ’n omkeerstrategie. Hy het beklemtoon dat dit nie help om net aan strukture te
torring as ’n gemeente begin sukkel nie. Die eerste vraag wat ’n gemeente moet vra, is: “Wie is God
vir ons?” Hy het sy ontsteltenis te kenne gegee oor ’n gemeente wat 14 maande lank die pastorie se
voordeur op sy agenda gehad het. Hy dink beslis anders oor God as só ’n kerkraad, het hy gesê. Hy
het egter ook voorbeelde genoem van hoe gemeentes kan verander. In een geval is ’n gemeente wat
vroeër net op eie belang gerig was, nou sterk daarop ingestel om ’n verskil te maak, onder andere
deur ’n kleuterskool in ’n plakkerkamp te vestig. Neels Jackson
Kerk wat tuiste bied vir gay Christene; Beeld, Oct 12 2007
‘Ek, ’n ikoon?” Ds. André Muller lyk uit die veld geslaan toe ek hom oor dié status vra.
Sy effense verbouereerdheid is so anders as die selfvertroue waarmee hy as hoofleraar in die
Reformerende Kerk in Pretoria dien. Muller is geruime tyd bekend as gasdeelnemer aan radio- en
televisieprogramme oor gay-wees en Christenskap. Veral sedert 1994 is hy prominent in gay- en
kerkkringe. Vir hom gaan dit oor die groter doel wat gedien word, nie oor sy bekendheid nie.
“Niks, niks kom by die belewenis,” sê hy, “dat ek instrumenteel is daarin dat mense se laste
weggeneem of ligter gemaak word en dat hulle weer in ’n persoonlike verhouding met die Here staan
nie.” Ek pols hom oor waar alles begin het, en stadigaan ontvou twee verhale wat ineengeweef is.
Enersyds die verhaal van getrou wees aan ’n belofte aan ’n lewensmaat en andersyds die verhaal van
die ontstaan en groei van ’n unieke kerk. In standerd ses, terwyl die jong André Kuunder Muller by
die Afrikaanse Hoër Seunskool in Pretoria skoolgegaan het, het hy sy lewensmaat, net bekend as
MC, ontmoet. Dit was die begin van ’n verhouding wat 17 jaar geduur het. Die enigste onderbreking
2007/10/22

was toe Muller tydens sy NG leraarskap in Witbank geglo het dat ’n heteroseksuele huwelik hom sou
help om sy gaywees te “oorkom”. Hy het toe “uit geloof” met ’n vrou getrou. Vir daardie tydperk het
hy en MC geen kontak gehad nie. Muller het besef hy leef ’n leuen en het besluit om te skei. Sy
egskeiding het hom soos ’n mislukking laat voel. ... ’n Beduidende waterskeiding was toe die NG
Kerk sy gesprek óór die bediening van gay lidmate verskuif het na gesprek mét gay gelowiges en die
Reformerende Kerk ingesluit het. Dr. Kobus Gerber, algemene sekretaris van die NG Kerk se
sinode, het gays op 21 November 2004 tydens ’n erediens in Muller se gemeente persoonlik namens
die NG Kerk om verskoning gaan vra.
Muller word wyd genooi om te praat oor gaywees en Christenskap. Vir die kerklose gays praat hy
moed in: “Die Bybel praat nêrens van gaywees soos dit vandag verstaan word nie. In die Bybel gaan
die verwysings na homoseksualiteit nie oor gay-wees nie, maar oor verworde uitinge van seksualiteit
binne die kultuurhistoriese konteks van daardie tyd ”Johann P. Boshoff
NG Kerk maan oor landbou-uitlatings; Beeld,Oct 14 2007
Die NG Kerk in Wes-Transvaal het politieke leiers wat verantwoordelik is vir landbou en grondsake
gevra om nie “ongesubstansieerde, polities gelaaide uitlatings” te maak nie. Dié oproep kom nadat
die kerkraad van die gemeente Swartruggens die sinode gevra het om homself te distansieer van
“onlangse growwe veralgemenings en dreigemente” deur dr. Dirk du Toit, adjunkminister van
landbou. Swartruggens meen Du Toit se “ongegronde beskuldigings dat blanke boere byna voor die
voet ontslane plaaswerkers onwettig van die plase afforseer” en sy dreigemente om sulke plase te
onteien en aan plaaswerkers te gee, is lasterlik en onverantwoordelik. Die sinode het besluit om
Swartruggens se beskrywingspunt deur te gee na die dagbestuur van die algemene sinode om dit in
gesprekke met die regering te hanteer. Die sinode het gesê hy bid vir boere. Hulle werk in ’n baie
onvriendelike omgewing. Neels Jackson
‘NGK het nie sterk charismatiese leiers nodig’; Beeld, Oct 15 2007
Die NG Kerk het nié nou sterk charismatiese leiers nodig nie.
Dít was die boodskap gister van die diensgroep vir geestelike leierskap aan die kerk se Oos-
Transvaalse sinode. Ds. Freddie Schoeman van die diensgroep het aan die sinode gesê lidmate wat
onseker voel weens al die veranderinge om hulle, vra soms vir sterk charismatiese leiers wat ’n koers
aandui wat hulle dan bloot kan volg. Een probleem met sulke leierskap is egter dat dit nie mense
bemagtig nie. Dit neem verantwoordelikheid weg van lidmate en die kerk kan dit nie bekostig nie.
Sterk charismatiese leierskap kan ook teenproduktief wees. Dit kan lei tot sterk negatiewe reaksies
van mense wat voel hulle wil nie net gesê word wat om te dink nie. As die kerk mense wil wen, is
dié soort leierskap nie die pad om te volg nie. Schoeman het gesê sterk charismatiese leierskap is
ook uit ’n sendingoogpunt nie die beste ding nie. As ’n mens kyk na die kerk van die eerste paar
eeue ná Christus wat met rasse skrede gegroei het of na die kerk in China wat onder kommunistiese
bewind stil-stil ook dieselfde gedoen het, dan was dit leierskap op voetsoolvlak wat die kerk
vorentoe geneem het. Dís die soort leierskap wat die kerk nou nodig het, het Schoeman gesê.
Van die eienskappe van sulke voetsoolleierskap is dat dit nie oor een persoon gaan nie, maar oor ’n
span. Dis nie geslote nie, maar deursigtig. Dis gegrond op gawes en passie. Gesag hang nie af van ’n
amp of titel nie, maar van bewese invloed. Dit werk ook nie hiërargies nie, maar met netwerke. Die
sinode het heelwat tyd bestee daaraan dat afgevaardigdes in groepe praat oor leierskap in hul
situasies sodat hulle op dié manier van mekaar kan leer. Neels Jackson
Dissiplineer kind só, sê NG leraar; Beeld, Oct 16 2007
Dissipline is nié dieselfde as lyfstraf nie.
Die streeksinode van die NG Kerk in Oos-Transvaal het gister dié boodskap gekry tydens ’n sessie
oor die kerk se bydrae tot morele herstel. Dr. André van Niekerk, predikant van die gemeente
Skuilkrans, het aan die sinode gesê lyfstraf is nou ’n emosionele kwessie omdat die staat dit deur
wetgewing wil verbied. Die kerk moet egter weer oor dié kwessie dink. Dissipline, het Van Niekerk
gesê, is een van die maniere waarop morele vorming plaasvind.
Hy het egter beklemtoon dat wanneer dit by dissipline kom, ’n mens nie voor ’n keuse staan tussen
lyfstraf aan die een kant en ongeërgdheid of onverskilligheid aan die ander kant nie. Hy het vertel
van die spotprent van die pa wat sy seun slaan en sê: “Dit sal jou leer om aan ander mense te slaan.”
2007/10/22

“Dit sal,” het Van Niekerk hieroor gesê. As ’n mens kinders leer dat jy konflik met fisieke straf
oplos, is dit ál instrument wat jy hulle gee om konflik in hul lewe mee te hanteer. Van Niekerk het
gesê ouers kan die saak op verskillende maniere hanteer.
Die outoritêre manier is om met rigiede riglyne en fisieke straf te werk. ’n Mens kan dissipline egter
ook op die gesaghebbende manier hanteer. Dit beteken ouers stel vir kinders duidelike grense, maar
gee terselfdertyd hartlike ondersteuning. Die slegste manier is die onverskillige model waarin geen
grense gestel word nie en kinders ook geen ondersteuning van hul ouers kry nie. Dit is hoe baie
straatkinders grootword, het Van Niekerk gesê.
NG Kerk in Wes-Kaap wys nuwe moderator aan; Burger, 16.10.2007
GOUDINI. Dr. Braam Hanekom, gemeentepredikant van die NG Kerk Stellenberg, is die nuwe
Wes-Kaapse moderator van die NG Kerk. Die streeksinode se 756 afgevaardigdes het Hanekom
gister op die eerste dag van sy vyf dae lange sitting verkies. Hanekom is reeds geruime tyd
verantwoordelik vir die sinode se kantoor vir strategiese gemeente-ontwikkeling en demografiese
navorsing en werk in dié hoedanigheid nou saam met verskeie VGK-gemeentes. Ná sy verkiesing
het Hanekom gesê versoening binne die kerk asook in die breë gemeenskap is vir hom baie
belangrik. Hy meen die kerk in Suid-Afrika se grootste uitdaging is tans armoede. “Armoede is nie
net ’n wit of ’n swart ding nie, maar iets wat ’n mens in elke gemeente kry. ”Hanekom vervang dr.
Hannes Koornhof, die vorige streekmoderator, wat nie herkiesbaar was nie. Johannes de Villiers
NG sinode hoor lidkerke se sienings van eenheid; Beeld, Oct 16 2007
Wyd-uiteenlopende sieninge oor kerkeenheid het na vore gekom op die sinode van die NG Kerk in
Oos-Transvaal. Die sinode het die moderators van die vier lidkerke van die NG kerkfamilie genooi
en kon by elkeen van hulle hoor hoe hul kerk oor eenheid dink. Ds. Bennet Shunmugam, moderator
van die Reformed Church in Africa wat veral in die Indiërgemeenskap werk, het gesê hulle verkies
’n federale model van eenheid waar hulle hul eie identiteit behou. Die gedagte van ’n
assosiaatlidmaatskap is ook vir hulle aanvaarbaar, maar hulle het ’n organiese eenheid waar al die
kerke een nuwe sinodale verband vorm, verwerp. Shunmugam het verduidelik dat hulle ’n
evangeliese kerk is met ’n baie spesifieke bediening onder Moslems en Hindoes. Hulle is bang dit sal
dié werk kelder as hulle in een groot eenheid saamsmelt. Ds. Johannes Ramolahlehi van die NG
Kerk in Afrika het ook gepleit vir ’n soepel eenheidstruktuur waarin die NG Kerk in Afrika sy eie
aard, bedieningswyse en vergaderings kan behou. Hierteenoor het prof. Thias Kgatla, moderator van
die Verenigende Gereformeerde Kerk, gesê hule staan ’n model voor waar die die kerke verenig op
die vlakke van die algemene sinode, streeksinodes en ringe, maar dat gemeentes self besluit of hulle
met ander gemeentes wil verenig. Kgatla het gesê waar gemeentes wel besluit om te verenig, sal
hulle sê “halleluja”, maar waar gemeentes besluit om dit nie te doen nie, is dit ook in orde. ’n
Federale model sal volgens Kgatla nie geloofwaardig wees nie, maar sal gesien word as ’n
bestendiging van afsonderlikheid. Oor taal het Kgatla gesê ’n mens kan God nie op ’n beter manier
loof as in jou eie taal nie. Daarom moet tale beskerm word. Wat die belydenis van Belhar betref, het
hy gesê hulle hoor dat daar vir NG lidmate allerlei simboliese, politieke en historiese konnotasies
daaraan gekoppel is. Hy het egter gesê dat Belhar besorg is oor mense wat gemarginaliseer en
verdruk voel. Hul kerk moet nooit ’n oordeel fel oor mense wat Belhar nie wil aanvaar nie, maar
hulle help om te sien hoe die belydenis hulle kan help. Prof. Piet Strauss, moderator van die NG
Kerk, het sy standpunt herhaal dat hy Belhar nie as belydenisskrif wil aanvaar nie, maar ook gesê dat
dit nie beteken dat hy teen kerkeenheid is nie. Hy meen die Bybel is duidelik dat die kerke eenheid
behoort na te streef. Die menings van afgevaardigdes het gewissel tussen dié wat vurige pleidooie
vir eenheid gelewer het en diegene wat nie wou praat oor hoe eenheid moet lyk nie, maar óf dit moet
gebeur.
NGK se mense vas in apartheid; Beeld-forum; Beeld, Oct 16 2007
Apartheid is diep vasgelê in die harte en denke van ’n beduidende groep Afrikaanse kerkmense. Dís
my indruk nadat ek die laaste paar weke na debatte oor kerkeenheid en die verhouding tussen wit en
swart kerke geluister het op die algemene kerkvergadering van die Hervormde Kerk en op die NG
Kerk se streeksinodes van onderskeidelik Wes- en Oos-Transvaal. Laat ek dit duidelik sê: Dis nie ’n
kru, Vlakplaasagtige soort apartheid wat ek tydens die debatte uit afgevaardigdes se monde gehoor
2007/10/22

het nie. Nee, dis baie subtieler. Dis die soort argumente wat sê ons sal graag saamwerk met
Christene in swart kerke – en inderdaad gebeur dit ook – maar ons wil nie in die selfde kerkverband
as hulle wees nie. Nou kan ek dit op ’n manier verstaan dat baie mense – en ek het dit veral van
afgevaardigdes van die platteland gehoor – nog so dink. Lidmate het immers jare lank, onder meer
van die kansels af, gehoor dat apartheid God se wil is. Dat Hy mense verskillend geskape het en dat
dit sy wil is dat hulle van mekaar geskei moet bly. Intussen het ten minste die NG Kerk kerk al
amptelik afstand gedoen van daardie soort denke. Dit het egter op sinodale vergaderings gebeur, ná
rasionele debatte, deur amptelike besluitneming en met die meerderheid van stemme van die
afgevaardigdes. My indruk is egter dat dit bitter selde van kansels af as die Here se wil aan lidmate
verduidelik is. Daarvoor het die hele debat te veel van ’n “politieke” kleur gehad en daarom het
dominees daarvan weggeskram. Die kernpunt wat ek wil maak, is dat baie lidmate dit nog nooit op
’n teologiese of godsdienstige vlak verwerk het dat apartheid verkeerd is nie. ... Die blokke in veral
die NG Kerk wat teen kerkeenheid gekant is, is eenvoudig te groot dat dié kerk kan beweeg. En
solank kerkeenheid uitbly, sal die NG Kerk en die Hervormde Kerk in ’n sekere sin apartheidskerke
bly. Dis ’n haglike situasie. Neels Jackson
NG Kerk se getalle stabiliseer; Beeld, Oct 17 2007
Goudini. – NG lidmate word ouer, bring relatief baie tyd op hul knieë deur en neem die Bybel meer
letterlik op as hul dominees. Dit blyk uit Kerkspieël 2006, die jongste lidmaatstatistieke van die NG
Kerk, wat gister op die Wes- en Suid-Kaapse sinode bekend gemaak is. Volgens dié syfers het die
kerk se lidmaatgetalle van meer as 1,4 miljoen in die vroeë 1980’s tot sowat 1,2 miljoen verlede jaar
afgeneem. Sedert 2004 het dié dalende kurwe duidelik afgeplat, ’n aanduiding dat die kerk se getalle
nou stabiliseer. Volgens dr. Kobus Schoeman, medeopsteller van Kerkspieël 2006, kan die afname,
wat steeds plaasvind, waarskynlik in ’n groot mate aan demografiese faktore soos emigrasie
toegeskryf word. Die lidmaatskap van die NG Kerk word ook ouer, toon die statistieke. In 1981 was
meer as 33% van die kerk se lidmate dooplidmate (jonger as 17). Teen verlede jaar was minder as ’n
kwart (slegs 23%) van die lidmate dooplidmate. Daarteenoor was 22% van die lidmate verlede jaar
ouer as 60.
Die aantal lidmate wat oggenddienste bywoon, het sedert 2004 effens afgeneem van 34% na 33%,
maar dié wat vir die aanddienste opdaag, het van 4% tot 6% gestyg. Wat individuele gemeentes
betref, het 48% van respondente aangedui dat hul gemeentes groei, terwyl 49% gesê het hul
gemeentes word bloot in stand gehou en 3% het gesê hul gemeentes is sterwend.
’n Opname van lidmate se persoonlike spiritualiteit is ook gedoen. Altesame 78% van NG lidmate
het aangedui hulle hou daagliks stiltetyd, wat bid en Bybel lees insluit. Studies toon die vergelykbare
syfer in die breë bevolking van die VSA is 45%. Die statistieke toon ook dat lidmate veel meer as
predikante geneig is om te glo dat die Bybel “letterlik woord vir woord” verstaan moet word (38%
van lidmate teenoor 5% van predikante). Predikante meen daarenteen meestal die Bybel is die
“woord van God wat in die lig van sy historiese en kulturele konteks verstaan moet word” (80% van
predikante teenoor net 29% van lidmate). Dié laasgenoemde syfers toon dat daar ’n “kloof is tussen
hoe predikante die Bybel verstaan en hoe gemeentes dit verstaan”, het Schoeman gesê. Johannes de
Villiers
Minder as die helfte sien kans vir Belhar; Beeld, Oct 17 2007
Goudini. – Selfs minder NG predikante is nou bereid om die Belydenis van Belhar te aanvaar as drie
jaar gelede. Die jongste statistieke van die NG Kerk toon hoewel ’n groot meerderheid (68%) groter
eenheid in die NG Kerk-familie wil sien, is minder as die helfte (48%) bereid om die Belydenis van
Belhar ter wille van kerkeenheid te aanvaar. In 2004 nog was 52% bereid om Belhar te aanvaar.
Diakens en ouderlinge is selfs meer negatief oor die Belhar-belydenis as predikante. Slegs ’n kwart
(25%) van dié kerkraadslede is bereid om dit te aanvaar. Dié statistieke is deel van die jongste
Kerkspieël-opname van die NG Kerk se lidmaatgetalle en -tendense wat gister op die Wes- en Suid-
Kaapse sinode bekendgemaak is.
Kerkleiers wat hieroor uitgevra is, het gesê dié syfers wys hoewel die meerderheid predikante en
lidmate steeds ten gunste van eenheid met susterskerke soos die Verenigde Gereformeerde Kerk
(VGK) is, en hoewel al meer gemeentes op grondvlak groter rassediversiteit toon, bly die Belydenis
van Belhar ’n enorme struikelblok vir strukturele kerkeenheid. Die VGK het in die verlede die NG
2007/10/22

Kerk se aanvaarding van Belhar as ’n voorwaarde vir kerkeenheid gestel.
In die Wes-Kaap is kerkleiers meer positief oor Belhar, blyk uit die Kerkspieël-syfers. 66% van
predikante daar en 35% van die ander kerkraadslede is bereid om dit te aanvaar ter wille van
kerkeenheid. Die opname is in Augustus en September 2006 gedoen. Johannes de Villiers
Nóg ’n streeksinode verander sy naam; Beeld, Oct 17 2007
Die NG Kerk se streeksinode van Oos-Transvaal sal voortaan bekend staan as die kerk se Oostelike
sinode. Die sinode se besluit om weg te doen met die “Transvaal” in sy naam, maak dit die derde
van die “Transvaalse” streeksinodes wat dié stap doen. Die Suid-Transvaalse sinode het vroeër die
Hoëveld-sinode geword en die sinode van Noord-Transvaal (waarby die sinode van Midde-Afrika
wat tot in Zambië strek, opgeneem is) is nou die Noordelike sinode. Die Oostelike sinode het reeds
in 2005 besluit sy naam moet verander. Wat die soektog bemoeilik het, is dat die sinodegrense glad
nie ooreenstem met die huidige provinsiale grense nie. Dele van Gauteng, Mpumalanga én Limpopo
val binne die Oostelike sinode. In die finale stemming is die naam Oostelike sinode verkies bo
Oosterlig-sinode en Môrestersinode. – Neels Jackson
Gemeentes kry groen lig vir doopvierings; Beeld, Oct 17 2007
Die NG Kerk se Oostelike sinode het gemeentes aangemoedig om doopvierings verder te ontwikkel.
’n Werksessie gaan ook gehou word om rituele te ontwikkel om dit te doen.
Dié besluite kom nadat die kwessie van doopvierings heelwat spanning in die NG Kerk veroorsaak
het omdat mense vrees dat dit ’n gekamoefleerde herdopery sou wees. Die tipiese soort geval waar
dit ’n dilemma word, is waar iemand wat as baba gedoop is en lank weg van die Here geleef het,
skielik radikaal tot bekering kom. Sulke lidmate wil soms gedoop word as teken van hul bekering.
Die kerk beskou die doop egter as ’n eenmalige sakrament wat nié herhaal kan word nie. Gemeentes
wat sulke lidmate wil help, wil nou doopvierings bedien. Die sinode het gemaan die doopvierings is
nié ’n herdoop nie. Gemeentes kry net die reg om rituele vir ’n doopviering te ontwikkel. Neels
Jackson
Moenie hierdie lidmate geringskat, sê Johann Ernst; Beeld, Oct 17 2007
Moenie die plattelandse lidmate van die NG Kerk se liefde vir die Here of hul vermoë om te
verander, vlak kyk nie. Só het dr. Johann Ernst, uittredende moderator van die NG Kerk se
Oostelike sinode, gister gereageer op ’n rubriek in Beeld. Dié rubriek deur Neels Jackson, Beeld se
kerksake-verslaggewer, het die punt gemaak dat ’n beduidende groep lidmate apartheid nog nie
teologies verwerk het nie en dat hulle daarom teen kerkeenheid gekant is. Ernst het gisteroggend aan
die sinode gesê hy het van een van die afgevaardigdes die navraag gekry of die punt wat die rubriek
maak, ’n billike weerspieëling is van die debat oor kerkeenheid op die sinode. Hy het gesê die kerk
ontken nie die reste van apartheid by sommige lidmate nie. Hy meen egter die diepgewortelde
weerstand teen kerkeenheid het ook te doen met die post-apartheid trauma wat baie lidmate beleef.
Daar is by hierdie lidmate ’n groot gevoel van ontnugtering en verwerping. Ernst het gesê ’n mens
moet versigtig wees om nie simplistiese antwoorde te gee vir ingewikkelde probleme nie.
‘Herbevestig die Bybel as menslike boek én Godswoord’; Beeld, Oct 17 2007
Die NG Kerk moet weer duidelik sê dat die Bybel die Woord van God is, maar dit tegelykertyd ’n
Goddelike én menslike boek is. Só het ds. Gerrie Doyer van Witrivier gister gevra tydens ’n
bespreking van teologiese fundamentalisme en liberalisme op die NG Kerk se Oostelike sinode.
Doyer het gesê die Bybel se staanplek in die kerk kan op twee maniere bedreig word. Aan die een
kant verloor die Bybel sy staanplek as mense dit as ’n magiese boek beskou, as mense dit net as ’n
Goddelike boek beskou en meen alle wetenskaplike en historiese gegewens daarin staan vas. Mense
wat dit doen, neem eintlik gesag van die Bybel af weg. Aan die ander kant verloor die Bybel sy
staanplek as mense dit hanteer asof dit net nóg ’n historiese geskrif is. Doyer het ’n drieledige
oplossing voorgestel: *Dat die kerk sy siening van die Bybel as die Woord van God met ’n
Goddelike én menslike kant herbevestig; *Dat die kerk aanvaar dat mense met mekaar gaan verskil,
maar mekaar steeds ten spyte van die verskille kan aanvaar; en *Dat mense met meningsverskille oor
die Bybel aanhou om met mekaar daaroor te praat omdat dit hul begrip vir mekaar se standpunte kan
verbeter.
2007/10/22

Tydens die bespreking het afgevaardigdes dit beklemtoon dat dit wesenlik belangrik is dat die Bybel
nog as die Woord van God gesien moet word. Die sinode gaan streekkonferensies hou en ’n bundel
met studiestukke uitgee waarin die kwessie bespreek word. Neels Jackson
NG lidmate word ál ouer; Burger, 17/10/2007
GOUDINI. – NG lidmate word ouer, bring relatief baie tyd op hul knieë deur en neem die Bybel
meer letterlik op as hul dominees. Dít blyk uit Kerkspieël 2006, jongste lidmaatstatistieke van die
NG Kerk, wat gister op die Wes- en Suid-Kaapse sinode bekend gemaak is. Volgens dié syfers het
die kerk se lidmaatgetalle van meer as 1,4 miljoen in die vroeë 1980’s tot nagenoeg 1,2 miljoen
verlede jaar afgeneem. Sedert 2004 het dié dalende kurwe duidelik afgeplat, ’n aanduiding dat die
kerk se getalle nou stabiliseer. Volgens dr. Kobus Schoeman, medeopsteller van Kerkspieël 2006,
kan die afname wat steeds plaasvind waarskynlik in ’n groot mate aan demografiese faktore soos
emigrasie toegeskryf word. Die lidmaatskap van die NG Kerk word ook ouer, toon die statistiek. In
1981 was meer as 33% van die kerk se lidmate dooplidmate (jonger as 17). Teen verlede jaar was
minder as ’n kwart (slegs 23%) van die lidmate dooplidmate. Daarteenoor was 22% van die lidmate
verlede jaar ouer as 60. Die aantal lidmate wat oggenddienste bywoon, het sedert 2004 effens
afgeneem van 34% na 33%, maar dié wat vir die aanddienste opdaag, het van 4% tot 6% gestyg.
Wat die toestand van individuele gemeentes betref, het 48% van respondente aangedui dat hul
gemeentes groei, terwyl 49% gesê het hul gemeentes word bloot in stand gehou en 3% het gesê hul
gemeentes is sterwend. As deel van die statistiek is ook ’n opname van lidmate se persoonlike
spiritualiteit gedoen. Altesame 78% van NG lidmate het aangedui hulle hou elke dag stiltetyd, wat
bid en Bybellees insluit. Studies toon die vergelykbare syfer in die breë bevolking van die VSA is
45%, het Schoeman gesê. Die statistiek toon ook dat lidmate veel meer as predikante geneig is om te
glo dat die Bybel “letterlik woord vir woord” verstaan moet word (38% van lidmate teenoor 5% van
predikante). Predikante meen daarenteen meestal die Bybel is “die woord van God wat in die lig van
sy historiese en kulturele konteks verstaan moet word” (80% van predikante teenoor net 29% van
lidmate). Dié laasgenoemde syfers toon dat daar ’n “kloof is tussen hoe predikante die Bybel
verstaan en hoe gemeentes dit verstaan”, het Schoeman gesê.
Net 48% van leraars wil Belhar aanvaar; Burger, 17/10/2007
GOUDINI. – Selfs minder NG predikante is nou bereid om die Belydenis van Belhar te aanvaar as
drie jaar gelede. Die jongste statistieke van die NG Kerk toon hoewel ’n groot meerderheid (68%)
groter eenheid in die NG Kerkfamilie wil hê, is minder as die helfte (48%) bereid om die Belydenis
van Belhar ter wille van kerkeenheid te aanvaar. In 2004 was 52% bereid om dit te aanvaar. Diakens
en ouderlinge in die NG Kerk is selfs meer negatief oor die Belhar-belydenis as predikante. Net ’n
kwart (25%) van dié NG kerkraadslede is bereid om Belhar te aanvaar. Dié statistieke is deel van die
jongste Kerkspieël-opname van die NG Kerk se lidmaatgetalle en -tendense wat gister op die Wes-
en Suid-Kaapse sinode bekendgemaak is. Kerkleiers wat hieroor uitgevra is, het gesê dié syfers wys
hoewel die meerderheid predikante en lidmate steeds ten gunste van eenheid met susterskerke soos
die VGK is, en hoewel al meer gemeentes op grondvlak groter rassediversiteit toon, bly die
Belydenis van Belhar ’n enorme struikelblok vir strukturele kerkeenheid. Die VGK het in die verlede
die NG Kerk se aanvaarding van Belhar as ’n voorwaarde vir kerkeenheid gestel.
In die Wes-Kaap is kerkleiers meer positief oor Belhar, blyk uit die Kerkspieël-syfers. Altesame
66% van predikante en 35% van die ander kerkraadslede van die provinsie is bereid om Belhar te
aanvaar ter wille van kerkeenheid. Die opname is in Augustus en September 2006 gedoen. Johannes
de Villiers
NG Kerk herroep berugte besluit oor aparte aanbidding; Burger, 18/10/2007
GOUDINI. – ’n Kraak wat uiteindelik tot die skeuring in die NG-familie gelei het, is ná 150 jaar
geheel toe die NG Kerk gister sy berugte “swakheid van sommige”-besluit herroep het.
Dié besluit van 1857, waarin aparte aanbiddingsdienste vir wit en swart Christene deur die Kaapse
2007/10/22

kerk gemagtig is, is voor gister nooit amptelik deur die NG Kerk afgeskaf nie. Hoewel dit reeds by
implikasie deur vorige besluite van die kerk herroep is, het dr. Hannes Koornhof, vorige moderator
van die Wes- en Suid-Kaapse sinode, op dié sinodesitting gesê die moderatuur het in sy
samewerking met die VGK besef dat dié besluit nog vir talle VGK-lidmate pynlik is. Daarom is die
besluit as “simboliese versoeningsgebaar” geneem. Dit het nie veel van ’n debat geverg nie. Twee
teenstemme is in die gesprek gelig deur een afgevaardigde wat gemeen het dit stel die destydse kerk
in ’n onnodig slegte lig en een wat gevra het of dit ’n “publisiteitsfoefie is om kerkeenheid te
stoomroller”, maar toe dit by die stemmery kom, is slegs een of twee hande in die saal van sowat 760
afgevaardigdes as nee-stemme opgesteek. Dr. Allan Boesak, Kaapse moderator van die VGK, het
ook die gesprek bygewoon en was ná afloop van die besluit sigbaar aangedaan. Hy sal môre weer die
sinode bywoon om amptelik op die besluit te reageer. Talle NG afgevaardigdes het ook ná die tyd
vertel dat dit vir hulle ’n baie emosionele geleentheid was. Die oorspronklike besluit van 1857 het
bepaal dat dit “wenslik en skrifmatig is dat ledemate uit die heidendom in bestaande gemeentes
opgeneem en ingelyf moet word”, maar dat die kerk “ten gunste van die swakheid van sommige (wat
nie saam met nie-wittes wil aanbid nie)” vir aparte gemeentes voorsiening sou maak. Dit het die
basis vir latere segregasie in die kerk gelê. Luidens gister se besluit is die kerk se doel nie nou om
die destydse besluitnemers te veroordeel nie. “Ons is seker as hulle besef het watter skadelike
uitwerking dié besluit sou gehad het, sou hulle dit nie geneem het nie. ” Die doel van die besluit is
eerder “om dit wat ons ander broers en susters (in die VGK) steeds seermaak, uit die weg te probeer
ruim. ” Johannes de Villiers
BRIEWE, 19 Oktober: Dis moeilikheid soek; , Hennie van Deventer; Burger, 18/10/2007
IN die debat oor kerkhereniging word gewag gemaak van die Belydenis van Belhar en die
aanvaarbaarheid daarvan vir lidmate van die NG Kerk. Op die Wes- en Suid-Kaapse sinode op
Goudini is pas nuwe statistieke gerapporteer wat, om dit sag te stel, op ’n aansienlike louheid oor
Belhar dui. Ook predikante en selfs Kaaplandse predikante byt maar traag aan die Belhar-toffie.
Vreemd genoeg kry die kwessies wat Piet Badenhorst op die Brieweblad van 18?Oktober aanroer,
minder prominensie. ’n Nuwe kerkverband met ’n nuwe naam word klaarblyklik by kerkleiers feitlik
as ’n vanselfsprekendheid aanvaar, waarby lidmate maar, kom wat wil, sal moet inval. ’n Nuwe
naam? Goeie aarde, die land is in gedurige spanning, en versoening tussen wit en swart kom gereeld
onder druk deur onbesonne naamsveranderings wat nie die sensitiwiteite van veral wit,
Afrikaanssprekende Suid-Afrikaners in aanmerking neem nie. Selfs oor die naamsverandering van
sekondêre ou straatjies word strydbyle opgeneem. Naamsverandering ten opsigte van die NG Kerk is
’n pad vol diep, diep slaggate. As ’n nuwe naam vir ’n nuwe kerk gesoek word, soos vraag 5 in die
NG Kerk se toetsdokument oor hereniging dit pertinent aan die orde stel, is dit moeilikheid soek. Die
NG Kerk kan op voetsoolvlak net seerkry. Dit verg nie veel verbeelding om die uittog wat gaan volg,
te voorspel nie. Miskien sal dit raadsaam wees om oor die aanvaarbaarheid van ’n nuwe naam en ’n
nuwe kerkverband soortgelyke peilings te doen as oor Belhar. My raaiskoot is dat sulke syfers ’n nog
groter traagheid oor eersgenoemde sal openbaar. Daarom skaar ek my volledig by Piet Badenhorst se
skrywe.
1987 en 2007: NG sinode 20 jaar later; Burger,
DIE sinodesitting vandeesweek van die NG Kerk van die Wes- en die Suid-Kaap gebeur 20 jaar
nadat dieselfde sinode in Oktober 1987 die historiese besluit geneem het om “apartheid as ’n
politieke en maatskaplike sisteem wat mense veronreg en een groep onregmatig bo ’n ander
bevoordeel”, te verwerp. Daarmee was dié sinode die eerste meerdere vergadering van die NG Kerk
wat apartheid as sodanig afgewys het – drie jaar voor pres. FW de Klerk se toespraak van 2
Februarie 1990 en sewe jaar voor die demokratiese verkiesing in 1994. Dié historiese gegewe pas
nie heeltemal in die eenvoudige beeld van die wit Afrikaanse gemeenskap in die 1980s wat
voortdurend in ons kollektiewe geheue vasgelê word nie. .. [Francois Wessels is die voorsitter van
die NG Kerk se Wes- en Suid-Kaapse sinode se kommissie vir leer en aktuele sake, maar het hierdie
artikel in sy persoonlike hoedanigheid geskryf.]
[’n Lewe ná Christus; Burger, 12/10/2007
IN die gees van die tyd begin hierdie artikel met ’n rugbymetafoor. Sommige mense glo dat tussen
2007/10/22

die wetenskap en die godsdiens ’n reëling moet bestaan soortgelyk aan dié wanneer al jou stutte van
die veld af is: statiese skrums. Dit is naamlik waar die manne steeds deur die bewegings gaan, maar
waar niemand mág veld wen nie en wedersydse begrip móét hoogty vier. Ander glo weer die
skeidslyn tussen aanbiddingsplek en laboratorium is wesenlik vaag – ’n loopgraaf selfs, waar aanslae
van kwaadwilliges en dwalings van dwase konstant die hoof gebied moet word. In Julie vanjaar het
Geloof, Bygeloof en Ander Wensdenkery – Perspektiewe op Ontdekkings en Irrasionaliteite uit dr.
George Claassen se pen verskyn. ’n Geestige groep kollegas, ondersteuners, pleitbesorgers,
uitgewekenes en agterdogtiges het op Stellenbosch byeengekom vir die boekbekendstelling. Die
daaropvolgende maand was dié 310-blad- slapband boaan die betrokke uitgewer, Protea Boekhuis, se
verkooplys, en dit verkoop volgens Claassen steeds goed. Met dié bundel bring Claassen sy bydraes
tot uit Die Burger se rubriek Wetenskap Vandag byeen en wei hy daaroor uit...]
Dienkie Froneman
ABID
ngkinlig@mweb.co.za
t 021 882 9923 ; f 086 510 5933
2007/10/22