Kaapse Skiereilandse Universiteit van Tegnologie

enodig word by skooltoetrede nie. Hierdie kind word ook met armoede, swak gesondheid en
onstabiele huislike omstandighede gekonfronteer (Booyse, 1990: 124). Die kind wat op die gebied van
kulturele opvoeding verwaarloos word, is aan geen stimulasie blootgestel nie. Daar is ’n leemte in
formele lees en voorbereiding vir graad R-onderrig asook ekstra buitekurrikulêre ervarings.
2.5.1 Beperkte voorskoolse stimulering
Die beperkte voorskoolse stimulering deur ouers in die milieugestremde omgewing beïnvloed die
onderrigstrategieë van die opvoeder in formele onderrig (Koen, 2008: 5). Joubert et al. (2006: 122)
beskryf perseptuele stimulering as die proses waar leerders gelei word om al die boodskappe korrek te
interpreteer en optimaal te benut. Die omgewing van die voorskoolse kind wat nie genoeg gestimuleer
word om taalontwikkeling aan te help nie, het alreeds in graad 1’n agterstand. Hierdie leerders het dus
baie meer blootstelling nodig om die nodige vaardighede in kreatiewe konstruksie, kognitiewe en
sosiale vaardighede te ontwikkel (Lindfors, 1987: 220). Wanneer hul graad 1 betree, moet daar aandag
aan die verskillende aspekte van taalontwikkeling gegee word (sien 2.4.2).
Die volgende leeselemente behoort tydens die aanbieding van die perseptuele stimuleringsprogram (’n
program om graad R - en 1- leerders gereed te maak vir formele leesonderrig) geïntegreer te word:
Die aanwending van stories, rympies en liedjies
Die uitbreiding van die woordeskat
Die ontwikkeling van oogbewegings
Die ontwikkeling van ouditiewe, visuele en perseptuele waarneming
Diskriminasie volgens kleur, vorm, grootte en tekstuur
Terloopslees en
Bekendstelling van die alfabet (lettername), klanke en vorme van verskillende letters
(Joubert, et al., 2006: 122).
Alhoewel hierdie stimulering in graad R en 1 gedoen word, beskik die ouer in die taalarm omgewing
nie oor die nodige bronne, kennis asook motivering om die leerder hierin te ondersteun nie.
2.5.2 Spesifieke agterstande van die leerder uit die taalarm omgewing
Wanneer die kind tot die skool toetree, is daar dikwels faktore aanwesig soos ’n gebrekkige taal- en
kultuuragtergrond, armoede, ontoereikende ondersteunende fisiese en opvoedingsfasiliteite tuis. Dit
het tot gevolg dat die kind, ten spyte van goeie onderrig en begeleiding, nie in staat is om sy gegewe
potensiaal doeltreffend te benut nie.
20