05.05.2013 Views

Kaapse Skiereilandse Universiteit van Tegnologie

Kaapse Skiereilandse Universiteit van Tegnologie

Kaapse Skiereilandse Universiteit van Tegnologie

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

groter sukses behaal met konsepte soos teksbeskrywing en die vermoë om lettername te skryf.<br />

Daarteenoor bereik leerders in eenhede waar opvoeders nie spesiale opleiding in die verskaffing <strong>van</strong><br />

geletterdheidsomgewings ont<strong>van</strong>g het nie, minder sukses met hierdie konsepte.<br />

Neuman en Celano (2001) rapporteer dat opvoeders se toewyding aan<br />

kindergeletterdheidsontwikkeling die waarde <strong>van</strong> die beskikbaarheid en gebruik <strong>van</strong> boeke in<br />

kindersorgklaskamers verhoog. Leerders kry groter blootstelling en verwerf meer begrip <strong>van</strong> konsepte<br />

soos teks, letternaam- kennis, skryf en beskrywing wanneer opvoeders ʼn aktiewe rol speel in die skep<br />

<strong>van</strong> ʼn ryk geletterdheidservaring in die klaskamers. Studies dui daarop dat die kwaliteit <strong>van</strong> die<br />

geletterdheidsomgewing in kindersorgeenhede geassossieer word met positiewe geletterdheid- en<br />

taaluitkomste vir graad 1-leerders.<br />

2.5 Die ontwikkelling <strong>van</strong> die voorskoolse kind in ’n landelike omgewing<br />

Ouers in die lae sosio-ekonomiese groep ervaar bepaalde faktore wat veroorsaak dat hulle hulself in ʼn<br />

moeilike situasie bevind waarin toereikende opvoeding <strong>van</strong> die jong kind nie kan plaasvind nie.<br />

Spesifieke faktore soos materiële-, tyds-, ruimtelike-, agtergrond- en gebrekkige kennis <strong>van</strong> die kind<br />

en kinderontwikkeling, bepaal die opvoedingsituasie waarin die kinders <strong>van</strong> hierdie ouers hulle<br />

bevind. Ouers se opvoedingstyl word sterk beïnvloed deur oningeligtheid, ʼn druk werkprogram,<br />

moegheid en ʼn dikwels outokratiese ingesteldheid wat bydra tot die swak opvoedingsituasie. Hierdie<br />

opvoedingsituasie kan daartoe lei dat kinders nie vir formele onderrig gereed is nie (Pepler, 1995: 13).<br />

De Witt (2009: 315) beklemtoon die siklus <strong>van</strong> swak ouerleiding in die voorskoolse en jong kind<br />

naamlik:<br />

Onvoldoende ouerskap<br />

Onvoldoende kindgrootmaak-praktyke<br />

Die ontneming<strong>van</strong> geleenthede op emosionele, sosiale en intellektuele vlak<br />

Leeruitvalle<br />

Ongekwalifiseerde beroepe en werkloosheid, onvoldoende fondse om sosiale verpligtinge<br />

na te kom en<br />

Onstabiele en ongelukkige huwelike en die invloed op familielewe.<br />

Volgens Pretorius (2001) stel ouers ook ’n swak voorbeeld ten opsigte <strong>van</strong> leesgewoontes. Kinders het<br />

dus nie geleenthede om goeie leesstof te hanteer nie. Ouers verkies om strokiesverhale, sentimentele<br />

en geïllustreerde stories te lees. Die kind kry nie die geleentheid om na ’n biblioteek te gaan om goeie<br />

leesstof te bekom nie (Pretorius, 1990: 43). Die kind wat as gevolg <strong>van</strong> die ouer se swak linguistieke<br />

model en swak kommunikasie die taalarm kind is, is nie toegerus met die nodige woordeskat wat<br />

19

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!