WERKSTUK over de Engelse Cocker Spaniel - Secret Of Love
WERKSTUK over de Engelse Cocker Spaniel - Secret Of Love
WERKSTUK over de Engelse Cocker Spaniel - Secret Of Love
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Dit werkstuk <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> werd gemaakt door Kristine Goossens in het<br />
ka<strong>de</strong>r van <strong>de</strong> opleiding Bachelor Agro- en Biotechnologie afstu<strong>de</strong>errichting Dierenzorg op<br />
KATHO met oa. foto’ s van <strong>Secret</strong> of <strong>Love</strong> <strong>Cocker</strong>s.<br />
Meer informatie (geschie<strong>de</strong>nis, karakter, rasstandaard, kleuren, verzorging, gezondheid en<br />
activiteiten) en foto’ s van <strong>de</strong> <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> zijn terug te vin<strong>de</strong>n via <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> link :<br />
http://www.felici-animali.be/ECS_nl_engelse_cocker_spaniel.htm<br />
Dit werkstuk mag niet gebruikt of <strong>over</strong>genomen wor<strong>de</strong>n door <strong>de</strong>r<strong>de</strong>n of voor publicatie<br />
zon<strong>de</strong>r schriftelijke toestemming van Kristine Goossens.<br />
Campus Roeselare<br />
1 ste Bachelor in <strong>de</strong> Agro- en Biotechnologie<br />
Afstu<strong>de</strong>errichting Dierenzorg AO<br />
Toegepaste dierkun<strong>de</strong> - Rassenleer & etnografie<br />
Opdracht : bespreking van een hon<strong>de</strong>nras<br />
De <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong><br />
Door : Kristine Goossens<br />
Docent : Mevr. Sofie Tryhou<br />
Aca<strong>de</strong>miejaar 2010-2011
Inhoudsopgave<br />
Voorwoord 3<br />
1. Inleiding 3<br />
2. Geschie<strong>de</strong>nis en benaming 4<br />
3. Gebruik vroeger en nu 6<br />
4. Karakter, opvoeding en beweging 6<br />
5. Uiterlijke kenmerken 8<br />
5.1 Rasstandaard 8<br />
5.2 Uiterlijk 8<br />
5.3 Kleuren 10<br />
6. Verzorging 12<br />
6.1 Vachtverzorging 12<br />
6.2 Ver<strong>de</strong>re verzorging 13<br />
7. Rasspecifieke ziektes 14<br />
7.1 PRA 14<br />
7.2 FN 15<br />
7.3 An<strong>de</strong>re ziektes 15<br />
8. Fokkers 16<br />
Besluit 16<br />
Bibliografie 17<br />
Dierenzorg - Rassenleer & etnografie : <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> - Kristine Goossens - www.felici-animali.be 2
Voorwoord<br />
Als grote hon<strong>de</strong>nliefhebber heb ik <strong>de</strong>ze taak <strong>over</strong> <strong>de</strong> beschrijving van een hon<strong>de</strong>nras met<br />
veel plezier gemaakt. Zelf heb ik heel wat ervaring met Havanezers en Maltezers,<br />
gezelschapshondjes die behoren tot <strong>de</strong> Bichonfamilie, omdat ik dagelijks door <strong>de</strong>ze hon<strong>de</strong>n<br />
omringd word. De <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> 1 is echter een ras dat me ook altijd geboeid heeft.<br />
Ik hoop in <strong>de</strong> nabije toekomst een <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> pup te mogen verwelkomen.<br />
Voor het maken van <strong>de</strong>ze taak heb ik heel wat bronnen<br />
geraadpleegd zoals boeken, artikels en internetsites (vooral<br />
van rasverenigingen) en ben ik opnieuw een bezoek gaan<br />
brengen aan een bevrien<strong>de</strong> fokster van <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong>s<br />
namelijk Inge Van Fleteren van “ <strong>Of</strong> Primrose Gar<strong>de</strong>n” uit<br />
Heus<strong>de</strong>n-Destelbergen. Zij is tevens hon<strong>de</strong>ntrimster en<br />
hon<strong>de</strong>ninstructeur. Mijn dank aan Inge voor het ter<br />
beschikking stellen van foto’ s van haar mooie <strong>Cocker</strong>s.<br />
In <strong>de</strong>ze taak <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> bespreek ik <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis en het doel of<br />
gebruik van het ras zowel in het verle<strong>de</strong>n als nu, het karakter en <strong>de</strong> opvoeding, <strong>de</strong><br />
(specifieke) uiterlijke kenmerken, <strong>de</strong> verzorging en <strong>de</strong> rasgebon<strong>de</strong>n ziektes.<br />
1. Inleiding<br />
Bij het raadplegen van verschei<strong>de</strong>ne bronnen 2 komen steevast <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> kenmerken <strong>over</strong><br />
<strong>de</strong> <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> terug : het is een vrolijke, zachtaardige en levendige jachthond<br />
met een altijd kwispelen<strong>de</strong> staart. De <strong>Cocker</strong> is een geliefd ras omwille van zijn uiterlijk,<br />
karakter en formaat. Het is een mid<strong>de</strong>lgroot ras. Hoewel hij van nature uit een jachthond is,<br />
kan <strong>de</strong> <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> ook prima fungeren als i<strong>de</strong>ale gezelschapshond. Hij is een<br />
allemansvriend, maar ook heel erg gehecht aan zijn baas. Typerend voor <strong>de</strong> <strong>Cocker</strong> is zijn<br />
melting expression zoals <strong>de</strong> Engelsman zegt (Hon<strong>de</strong>rs : 52) ; zijn blik doet harten smelten.<br />
De English <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> of in het Ne<strong>de</strong>rlands <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong><br />
<strong>Spaniel</strong> behoort in <strong>de</strong> FCI 3 classificatie tot rasgroep 8 bestaan<strong>de</strong><br />
uit jachthon<strong>de</strong>n (retrievers, spaniels en waterhon<strong>de</strong>n) en meer<br />
bepaald tot sectie 2 namelijk <strong>de</strong> flushing dogs of opstoothon<strong>de</strong>n<br />
van wild of kortweg spaniels afkomstig uit Engeland net zoals <strong>de</strong><br />
Clumber <strong>Spaniel</strong>, <strong>de</strong> Field <strong>Spaniel</strong>, <strong>de</strong> Sussex <strong>Spaniel</strong>, <strong>de</strong> English<br />
Springer <strong>Spaniel</strong> en <strong>de</strong> Welsh Springer <strong>Spaniel</strong>. De <strong>Engelse</strong><br />
<strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> is <strong>de</strong> kleinste van <strong>de</strong>ze spanielrassen. Tot sectie 2<br />
behoren ook <strong>de</strong> Deutscher Wachtelhund uit Duitsland, het Kooikerhondje uit Ne<strong>de</strong>rland en<br />
<strong>de</strong> American <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> uit <strong>de</strong> Verenig<strong>de</strong> Staten.<br />
1 In <strong>de</strong>ze taak zal ik spreken van <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong>, maar ook kortweg van <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> en <strong>Cocker</strong>. In <strong>de</strong><br />
literatuur wordt <strong>Spaniel</strong> ook vaak als Spaniël geschreven.<br />
2 Voor <strong>de</strong> betekenis van <strong>de</strong> afkortingen tussen haakjes die in dit werkje gebruikt wor<strong>de</strong>n, zie Bibliografie.<br />
3 FCI of Fédération Cynologique Internationale is <strong>de</strong> Wereld Hon<strong>de</strong>n Organisatie die 84 le<strong>de</strong>n telt die elk hun<br />
stambomen uitschrijft en keurmeesters opleidt. Meer info : http://www.fci.be/ [12.10.2010]<br />
Dierenzorg - Rassenleer & etnografie : <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> - Kristine Goossens - www.felici-animali.be 3
2. Geschie<strong>de</strong>nis en benaming<br />
Vogelhon<strong>de</strong>n<br />
De <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> kent een lange voorgeschie<strong>de</strong>nis. De <strong>Spaniel</strong>s behoren tot één van<br />
<strong>de</strong> oudst beschreven groepen hon<strong>de</strong>n (CSCN). De <strong>Spaniel</strong> was een hond bedoeld voor <strong>de</strong><br />
jacht op vliegend wild. Met <strong>de</strong>ze vogelhon<strong>de</strong>n werd op twee manieren gejaagd : enerzijds<br />
met netten waarbij <strong>de</strong> hond voor het wild moest gaan liggen of zitten zodat <strong>de</strong> jager een net<br />
<strong>over</strong> <strong>de</strong> vogels kon werpen en an<strong>de</strong>rzijds met valken waarbij <strong>de</strong> hond het wild moesten<br />
opstoten zodat <strong>de</strong> valken <strong>de</strong>ze kon<strong>de</strong>n vangen. Uit het eerste type zijn <strong>de</strong> staan<strong>de</strong><br />
jachthon<strong>de</strong>n ontstaan. Uit het twee<strong>de</strong> type zijn <strong>de</strong> drijvers of spaniels ontstaan. De valken<br />
wer<strong>de</strong>n later vervangen door geweren. (WOEF, BECC, ECSCN)<br />
Eerste attesteringen<br />
Een van <strong>de</strong> oudste afbeeldingen van <strong>de</strong> <strong>Spaniel</strong> zou dateren uit <strong>de</strong> 4 e eeuw v.C. Het gaat om<br />
een munt van <strong>de</strong> va<strong>de</strong>r van Alexan<strong>de</strong>r <strong>de</strong> Grote. Daarnaast zijn er ook nog verschillen<strong>de</strong><br />
gravures, ertsen en schil<strong>de</strong>rijen (BECC). Ook in <strong>de</strong> late Mid<strong>de</strong>leeuwen, tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> Renaissance<br />
en in <strong>de</strong> 17 e , 18 e en 19 e eeuw vin<strong>de</strong>n we <strong>de</strong> <strong>Spaniel</strong> terug op verschillen<strong>de</strong> schil<strong>de</strong>rwerken<br />
(WOEF). Het is pas in <strong>de</strong> 10 e eeuw dat <strong>de</strong>ze hon<strong>de</strong>n voor het eerst beschreven wer<strong>de</strong>n in<br />
zowel <strong>Engelse</strong> als Franse literatuur (ECSCN). In <strong>de</strong> 13 e eeuw werd in een Latijns leerboek<br />
reeds gesproken <strong>over</strong> <strong>de</strong> jacht met <strong>de</strong> valk. Het hoogtepunt van <strong>de</strong>ze jacht lag echter in <strong>de</strong><br />
16 e eeuw namelijk in <strong>de</strong> Renaissance (BECC). In diezelf<strong>de</strong> eeuw kwamen vooral <strong>de</strong> bonte<br />
<strong>Spaniel</strong>s terug, <strong>de</strong> eenkleurige hon<strong>de</strong>n waren eer<strong>de</strong>r zeldzaam (ECSCN). De <strong>Spaniel</strong>s wer<strong>de</strong>n<br />
door Chaucer en Shakespeare beschreven als vleiers, be<strong>de</strong>laars en flod<strong>de</strong>raars (WOEF).<br />
Ver<strong>de</strong>re ontwikkeling in Engeland<br />
De <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> komt van oorsprong uit Engeland. De <strong>Spaniel</strong> werd oorspronkelijk<br />
on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> water- en landspaniel. In <strong>de</strong> 14 e eeuw maakte men het on<strong>de</strong>rscheid<br />
tussen creeping, setting en springing spaniels (BECC). Elke groep werd ingezet voor een<br />
specifieke jachtvorm (NSC). In <strong>de</strong> 17 e eeuw wer<strong>de</strong>n vele spanielrassen met elkaar gekruist in<br />
Engeland. De verschillen wer<strong>de</strong>n ook steeds groter (ECSCN). In <strong>de</strong> 19e eeuw was het verschil<br />
tussen <strong>de</strong> Field <strong>Spaniel</strong> en <strong>de</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> zeer klein. De hon<strong>de</strong>n met een gewicht boven<br />
<strong>de</strong> 25 <strong>Engelse</strong> pon<strong>de</strong>n wer<strong>de</strong>n Field <strong>Spaniel</strong>s genoemd en <strong>de</strong> hon<strong>de</strong>n met een gewicht<br />
daaron<strong>de</strong>r <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong>s (WOEF, ECSCN, BECC). In 1893 erken<strong>de</strong> <strong>de</strong> <strong>Engelse</strong> Kennel Club<br />
<strong>de</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong>. In 1902 werd <strong>de</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> Club opgericht die tevens <strong>de</strong> rasstandaard<br />
vastgelegd heeft (ECSCN, BECC). Het gewicht vorm<strong>de</strong> niet langer het criterium om een Field<br />
en <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> van elkaar te on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>n. Deze wer<strong>de</strong>n voortaan volgens type<br />
geschei<strong>de</strong>n. De <strong>Cocker</strong>s waren kleiner dan <strong>de</strong> huidige, met 30<br />
cm schofthoogte, terwijl dat nu rond <strong>de</strong> 40 cm ligt (WOEF).<br />
De hon<strong>de</strong>n van Mr. James Farrow hebben als voorbeeld<br />
gediend bij het opstellen van <strong>de</strong> eerste rasstandaard van <strong>de</strong><br />
<strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong>. Deze zijn eer<strong>de</strong>r vierkant (kortere rug en<br />
langere benen) en compact. Mr. James Farrows zwarte reu<br />
Obo wordt aanzien als <strong>de</strong> stamva<strong>de</strong>r van alle <strong>Cocker</strong>s (WOEF,<br />
ECSCN, BECC). De <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> on<strong>de</strong>rscheidt zich<br />
ook van <strong>de</strong> Amerikaanse <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> die zijn ver<strong>de</strong>re ontwikkeling kent in <strong>de</strong> Verenig<strong>de</strong><br />
Staten. Deze laatste heeft een kleiner en verfijn<strong>de</strong>r hoofd. In 1946 wer<strong>de</strong>n bei<strong>de</strong> <strong>Cocker</strong><br />
<strong>Spaniel</strong>s als afzon<strong>de</strong>rlijke rassen erkend door <strong>de</strong> American Kennel Club.<br />
Dierenzorg - Rassenleer & etnografie : <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> - Kristine Goossens - www.felici-animali.be 4
België en Ne<strong>de</strong>rland<br />
De Belgische <strong>Spaniel</strong> Club vertegenwoordigt <strong>de</strong> negen spaniëlrassen en werd opgericht in<br />
1905. Het is <strong>de</strong> oudste rasvereniging van ons land (BSC). Een jaar later werd <strong>de</strong> eerste<br />
Ne<strong>de</strong>rlandse <strong>Spaniel</strong> Club opgericht.<br />
Benaming<br />
In <strong>de</strong> ou<strong>de</strong> geschriften werd <strong>de</strong> naam als Spaynell geschreven.<br />
De huidige schrijfwijze vin<strong>de</strong>n we pas terug bij Shakespeare in<br />
<strong>de</strong> 16 e eeuw. Er zijn verschillen<strong>de</strong> mogelijke verklaringen voor<br />
het woord <strong>Spaniel</strong>. Volgens sommige bronnen komt dit<br />
etymologisch van Espanholz, Espagnol gaan<strong>de</strong> tot Espagneul,<br />
<strong>Spaniel</strong> wat zou betekenen <strong>de</strong> hond uit Spanje (BECC, ECSCN).<br />
An<strong>de</strong>re bronnen lei<strong>de</strong>n <strong>de</strong> naam af uit Span dat bij <strong>de</strong><br />
Carthagers konijn beteken<strong>de</strong>. Toen dit volk in het huidige Spanje<br />
aankwam, trof men veel konijnen aan. Bijgevolg heetten ze het land Spanje en <strong>de</strong> hon<strong>de</strong>n<br />
die achter <strong>de</strong> konijnen joegen Spaniëls (BECC). Het oud-Keltisch woord “ Spain” verwijst ook<br />
naar konijn (Quackelbeen).<br />
De oorsprong van <strong>de</strong> naam <strong>Cocker</strong> of Cocking is meer eenduidig :<br />
het is afgeleid van het <strong>Engelse</strong> woodcock (houtsnip in het<br />
Ne<strong>de</strong>rlands). Rond 1800 wordt <strong>de</strong>ze term steeds meer gebruikt. In<br />
die perio<strong>de</strong> was <strong>de</strong> valkenjacht met behulp van <strong>de</strong> kleine <strong>Spaniel</strong>s<br />
zeer populair in Engeland (ECSCN). De <strong>Cocker</strong> was zeer geschikt<br />
voor <strong>de</strong> jacht op <strong>de</strong> houtsnip, een kleine sluwe vogel. Hij moest<br />
namelijk het wild uitdrijven uit <strong>de</strong> dichte <strong>de</strong>kkingen zoals bramen<br />
en duindoorns (BECC).<br />
He<strong>de</strong>ndaagse <strong>Cocker</strong><br />
Men on<strong>de</strong>rscheidt twee types <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> namelijk het show-gefokte type dat<br />
lange, laag aangezette oren heeft en een lange beharing en het werk-gefokte type of<br />
jachttype dat een veel kortere vacht heeft, hoger aangezette oren en dieper liggen<strong>de</strong> ogen.<br />
Dit laatste type wordt vooral ingezet in het jachtveld en op veldwedstrij<strong>de</strong>n (NSC). Voor <strong>de</strong><br />
jacht is het nodig een werkproef af te leggen.<br />
werk-gefokte type (“ working <strong>Cocker</strong>” ) show-gefokte type (“ show-type <strong>Cocker</strong>” )<br />
Bei<strong>de</strong> types wor<strong>de</strong>n volgens ongeveer <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> rasstandaard gefokt, toch zijn er heel wat<br />
verschillen in uiterlijk en karakter waarneembaar. Daarnaast is er nog <strong>de</strong> “ dual-purpose”<br />
<strong>Cocker</strong> die voor twee doelein<strong>de</strong>n – show en jacht – gefokt wordt (NSC). De bedoeling is <strong>de</strong><br />
jachteigenschappen te behou<strong>de</strong>n en toch aan <strong>de</strong> rasstandaard te voldoen.<br />
Dierenzorg - Rassenleer & etnografie : <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> - Kristine Goossens - www.felici-animali.be 5
3. Gebruik vroeger en nu<br />
Jachthond versus showhond<br />
De <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> behoort als type tot <strong>de</strong> oudste jachthon<strong>de</strong>n (WOEF). Ze moesten<br />
in dichte begroeiing en on<strong>de</strong>rhout duiken en alles wat zich daarin verschool opstoten, dit is<br />
als het ware ‘ voor het geweer brengen’ . Meestal werd hem gevraagd het geschoten wild aan<br />
te brengen. Het do<strong>de</strong>n van wild moest hij echter niet. (WOEF) De <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> werd dus in<br />
<strong>de</strong> eerste plaats gefokt voor <strong>de</strong> jacht. In <strong>de</strong> twee<strong>de</strong> helft van <strong>de</strong> 19 e eeuw komt daar<br />
veran<strong>de</strong>ring is. Enkele belangstellen<strong>de</strong>n zullen hem ook gebruiken als huishond en ze<br />
verschijnen ook voor het eerst op <strong>de</strong> hon<strong>de</strong>ntentoonstelling in Engeland (BECC). In <strong>de</strong> eerste<br />
helft van <strong>de</strong> 20 e eeuw nam <strong>de</strong> populariteit van <strong>de</strong> <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> als gezelschapshond toe<br />
(WOEF). Tot in 1958 moest <strong>de</strong> <strong>Cocker</strong> in Engeland een jachtkwalificatie behalen om zijn<br />
kampioenstitel te kunnen dragen (WOEF). Het gebruik voor <strong>de</strong> jacht is daarna vermin<strong>de</strong>rd en<br />
sommige bloedlijnen vertonen min<strong>de</strong>r jachtaanleg, toch zijn er ook nog fokkers die met <strong>de</strong><br />
jachteigenschap rekening hou<strong>de</strong>n (BECC). Zo zullen zij proberen jacht- en showlijnen te<br />
mengen. Vandaag <strong>de</strong> dag wordt verwacht van <strong>de</strong> <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> als jachthond dat hij<br />
zelfstandig on<strong>de</strong>r het geweer jaagt, het wild flust (opstoot) en na het schot het wild op het<br />
land of uit het water apporteert. Hij is in staat alle soorten kleinwild te apporteren zoals<br />
haas, konijn, fazant, duif en eend. In tegenstelling tot <strong>de</strong> grotere spaniëltypes, jaagt <strong>de</strong><br />
<strong>Cocker</strong> min<strong>de</strong>r ruim en heel precies. Hij heeft een grote will to please en is goed trainbaar.<br />
(NSC)<br />
An<strong>de</strong>re activiteiten<br />
Tegenwoordig is <strong>de</strong> <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> vooral een<br />
gezelschapshond. Het is een gemakkelijke gezinshond die<br />
ook goed kan omgaan met kin<strong>de</strong>ren en die houdt van<br />
lange wan<strong>de</strong>lingen (ECSCN). Door zijn mid<strong>de</strong>lmatige<br />
grootte is hij gemakkelijk on<strong>de</strong>r controle te hou<strong>de</strong>n<br />
(CSCN). Ze hebben ook een groot snuffelbehoefte (NSC).<br />
De <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> wil graag werken en kan daarom ook<br />
prima ingezet wor<strong>de</strong>n om allerlei hon<strong>de</strong>nsporten mee te<br />
beoefenen. Op <strong>de</strong>ze manier kan hij zijn energie kwijt en<br />
wordt zijn intelligentie uitgedaagd. Hij is geschikt voor<br />
agility of behendigheid, voor flyball, voor canicross, voor<br />
dog dance of canine freestyle, enz. Het is ook mogelijk om <strong>de</strong> Canine Freestyle<br />
<strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> gehoorzaamheidsoefeningen aan te leren, maar dat vindt hij vaak niet zo<br />
leuk (NSC). <strong>Cocker</strong>s vertoeven graag buiten en sommigen on<strong>de</strong>r hen zwemmen graag,<br />
an<strong>de</strong>ren zullen liever niet naar buiten gaan als het regent (WOEF, NSC).<br />
4. Karakter, opvoeding en beweging<br />
Karakter<br />
De <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> heeft zijn bijnaam merry cocker niet gestolen (WOEF). Het zijn vrolijke,<br />
zachtaardige, uitbundige, intelligente, gevoelige, trouwe, aanhankelijke en levendige hon<strong>de</strong>n<br />
met eeuwig horizontaal zwiepen<strong>de</strong> staarten en een goed humeur. Ze willen niets liever dan<br />
<strong>de</strong> hele dag achter hun baasje aan lopen. Hun werklust en will to please maakt van hen ook<br />
Dierenzorg - Rassenleer & etnografie : <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> - Kristine Goossens - www.felici-animali.be 6
i<strong>de</strong>ale werkhon<strong>de</strong>n. <strong>Cocker</strong>s kunnen wel eens<br />
koppig zijn en een eigen willetje hebben. Ze<br />
kunnen ook mokken als ze hun zin niet krijgen,<br />
maar door hun goe<strong>de</strong> karakter leggen ze zich daar<br />
uitein<strong>de</strong>lijk wel bij neer (NSC). Ze kunnen tot op<br />
hoge leeftijd behoorlijk eigenwijs en speels zijn.<br />
Het zijn zeer enthousiaste hon<strong>de</strong>n die “ graag een<br />
beetje met alles <strong>over</strong>drijven” (NSC). <strong>Cocker</strong>s zijn<br />
geen blaffers – ze moesten vroeger altijd stil jagen<br />
– en het zijn ook geen weglopers.<br />
Sommige fokkers menen dat <strong>de</strong> meerkleurige <strong>Cocker</strong>s iets slimmer en temperamentvoller<br />
zijn en iets meer een allemansvriend. Ze zou<strong>de</strong>n rustiger en min<strong>de</strong>r dominant zijn en<br />
makkelijker in <strong>de</strong> opvoeding. De eenkleurige <strong>Cocker</strong>s daarentegen zou<strong>de</strong>n wat feller van<br />
karakter zijn en niet zo geschikt voor mensen zon<strong>de</strong>r ervaring met hon<strong>de</strong>n en die niet<br />
consequent genoeg zijn (CSCN). An<strong>de</strong>re fokkers menen bijna geen verschil waar te nemen.<br />
Ro<strong>de</strong> cockersyndroom<br />
Enkel <strong>de</strong>cennia gele<strong>de</strong>n was <strong>de</strong> ro<strong>de</strong> kleur bij <strong>de</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> enorm populair. De<br />
commercie ging daar gretig op in en fokte “ alles wat rood was” met elkaar waardoor er<br />
karakterfouten optra<strong>de</strong>n. Plotseling kreeg men ro<strong>de</strong> <strong>Cocker</strong>s die zon<strong>de</strong>r enige aanleiding<br />
razend om zich heen beten om even later opnieuw normaal te doen. (WOEF) Dit noemt men<br />
het ro<strong>de</strong> cockersyndroom of rage syndrome. Dit probleem is on<strong>de</strong>rtussen al jaren on<strong>de</strong>r<br />
controle bij <strong>de</strong> gereputeer<strong>de</strong> fokkers. Een goe<strong>de</strong> fokker let niet alleen op kleuren, maar ook<br />
op karakter en gezondheid.<br />
Sociale aanleg<br />
De <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> is een echte<br />
gezinshond, maar hij moet wel leren<br />
omgaan met jonge kin<strong>de</strong>ren die in <strong>de</strong><br />
ogen van <strong>de</strong> <strong>Cocker</strong> lager in <strong>de</strong> rangor<strong>de</strong><br />
staan. Het is daarom belangrijk om<br />
jonge kin<strong>de</strong>ren te leren hoe ze een<br />
<strong>Cocker</strong> moeten bena<strong>de</strong>ren en mee<br />
omgaan. Tegen<strong>over</strong> mensen zijn<br />
<strong>Cocker</strong>s zeer sociaal aangelegd.<br />
(Verhoef-Verhallen : 208) Een enkeling<br />
is iets gereserveer<strong>de</strong>r tegen<strong>over</strong><br />
vreem<strong>de</strong> mensen.<br />
<strong>Cocker</strong>s zijn sociaal en verdraagzaam naar <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> met Havanezers<br />
vreem<strong>de</strong> hon<strong>de</strong>n toe (NSC). Wie meer<strong>de</strong>re <strong>Cocker</strong>s in huis heeft zal opmerken dat ze met<br />
behulp van non-verbale communicatie zullen samenwerken wanneer ze samen in het bos<br />
achter wild aanzitten. Ook met an<strong>de</strong>re dieren zoals katten kunnen ze prima opschieten. Als<br />
ze het gewend zijn, accepteren ze ook konijnen of vogels.<br />
De <strong>Cocker</strong> heeft graag gezelschap en wilt het liefst <strong>de</strong> hele dag bij zijn baasjes zijn. Het is<br />
geen hond om vaak en langere tijd alleen te laten (CSCN).<br />
Dierenzorg - Rassenleer & etnografie : <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> - Kristine Goossens - www.felici-animali.be 7
Opvoeding<br />
Het is belangrijk <strong>de</strong> <strong>Cocker</strong> met een zachte hand, maar ook consequent op te voe<strong>de</strong>n. Het<br />
zijn heel verte<strong>de</strong>ren<strong>de</strong> hon<strong>de</strong>n omwille van hun uiterlijk waardoor men soms niet<br />
consequent genoeg is en bepaald gedrag door <strong>de</strong> vingers ziet. Dat zou door <strong>de</strong> <strong>Cocker</strong><br />
uitgebuit wor<strong>de</strong>n. (NSC) Men moet hem met geduld en begrip behan<strong>de</strong>len (CSCN). De<br />
opvoeding moet altijd gebeuren op een beloningsgerichte manier.<br />
Beweging<br />
De <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> is een erg gelief<strong>de</strong> hond – en tevens<br />
<strong>de</strong> meest populaire van <strong>de</strong> spanielrassen – en kan zowel<br />
in het stad als op het platteland goed aar<strong>de</strong>n (CSCN). Hij<br />
heeft een groot aanpassingsvermogen. Binnenshuis kan<br />
<strong>de</strong> <strong>Cocker</strong> heel kalm zijn, maar hij heeft ook zeer veel<br />
energie en heeft daarom heel wat beweging nodig. Ze<br />
moeten een paar keer per dag stoom kunnen aflaten<br />
(WOEF). Zijn instinct als opstoothond maakt dat hij<br />
buiten graag snuffelt. Ook zijn intelligentie moet<br />
wor<strong>de</strong>n uitgedaagd, an<strong>de</strong>rs gaat hij zich vervelen.<br />
Buiten ravotten in <strong>de</strong> tuin of tij<strong>de</strong>ns wan<strong>de</strong>lingen vindt hij geweldig. (WOEF)<br />
Apporteerspelletjes vindt hij ook heel leuk. Puzzelen is een an<strong>de</strong>re activiteit waar men <strong>de</strong><br />
<strong>Cocker</strong> mee kan bezighou<strong>de</strong>n (CSCN).<br />
5. Uiterlijke kenmerken<br />
5.1 Rasstandaard<br />
Hoe <strong>de</strong> he<strong>de</strong>ndaagse <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> er uit zou moeten zien vin<strong>de</strong>n we terug in <strong>de</strong> FCIrasstandaard.<br />
Deze is terug te vin<strong>de</strong>n op <strong>de</strong> site van het FCI on<strong>de</strong>r groep 8 sectie 2 English<br />
<strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong>. De standaard heeft als nummer 5 wat aantoont dat het om een reeds lang<br />
erkend ras gaat. De laatste wijziging werd doorgevoerd op 28.10.2009. Aan <strong>de</strong> hand van<br />
<strong>de</strong>ze rasstandaard zal ik <strong>de</strong> meest typeren<strong>de</strong> uiterlijke kenmerken van <strong>de</strong> <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong><br />
<strong>Spaniel</strong> bespreken on<strong>de</strong>r 5.2.<br />
5.2 Uiterlijk<br />
De <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> is een jachthond en<br />
meer specifiek een opstoothond. Hij heeft dan ook<br />
verschillen<strong>de</strong> eigenschappen die rechtstreeks<br />
verband hou<strong>de</strong>n met zijn taak om het wild op te<br />
sporen en op te stoten.<br />
De <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> is een stevige jachthond die<br />
evenredig en compact gebouwd is. De afstand van<br />
<strong>de</strong> schou<strong>de</strong>rtoppen tot <strong>de</strong> grond is ongeveer<br />
hetzelf<strong>de</strong> als van <strong>de</strong> schou<strong>de</strong>rtoppen tot <strong>de</strong><br />
staartaanzet (zie figuur 1). Figuur 1<br />
Dierenzorg - Rassenleer & etnografie : <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> - Kristine Goossens - www.felici-animali.be 8
De reuen hebben een schofthoogte tussen 39 en 41 cm, <strong>de</strong> teven tussen 38 en 39 cm. Het<br />
gewicht van <strong>de</strong> volwassen <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> ligt normaal gezien tussen <strong>de</strong> 12,5 en 14,5 kg.<br />
Figuur 2 : <strong>de</strong> nummers komen terug in <strong>de</strong> tekst hieron<strong>de</strong>r<br />
Hoofd en sche<strong>de</strong>l<br />
De voorsnuit is vierkant (1) met een uitgesproken stop (2) die net in het mid<strong>de</strong>n tussen <strong>de</strong><br />
neuspunt en achterhoofdsknobbel (occiput) ligt (zie figuur 3). De <strong>Cocker</strong> heeft een sterk<br />
ontwikkeld reukvermogen. Zijn kaken zijn sterk en zijn wangen zijn afhangend. Hij heeft een<br />
compleet schaargebit. De ogen zijn vol maar niet uitpuilend. Ze<br />
zijn donkerbruin of bruin van kleur. Bij bruin gepigmenteer<strong>de</strong><br />
<strong>Cocker</strong>s zijn <strong>de</strong> ogen donker hazelnootkleurig in harmonie met <strong>de</strong><br />
vachtkleur. De oren zijn lobvormig en laag aangezet ter hoogte<br />
van <strong>de</strong> ogen (3) (zie figuur 3). De dunne oorlappen reiken tot aan<br />
<strong>de</strong> neuspunt en zijn goed be<strong>de</strong>kt met lang zij<strong>de</strong>achtig haar (zie<br />
figuur 3). De lange oren<br />
geven <strong>de</strong> <strong>Cocker</strong> een<br />
schattig en verte<strong>de</strong>rend<br />
uiterlijk, maar <strong>de</strong>ze<br />
hebben ook een functie<br />
bij het jagen : <strong>de</strong> oren<br />
Figuur 3 hou<strong>de</strong>n <strong>de</strong> lucht vast die<br />
jachthon<strong>de</strong>n opdoen in het veld (zie figuur 4).<br />
Wanneer <strong>de</strong> <strong>Cocker</strong> geuren opspoort vallen <strong>de</strong><br />
oren als het ware om <strong>de</strong> voorsnuit en langs <strong>de</strong><br />
neus zodat <strong>de</strong> geur niet weg kan waaien. (NSC) Figuur 4<br />
Voorhand<br />
De lange hals moet goed gespierd zijn om wild te kunnen apporteren. De hals gaat <strong>over</strong> in<br />
schuinliggen<strong>de</strong> schou<strong>de</strong>rs (4). De benen van <strong>de</strong> voorhand zijn recht en re<strong>de</strong>lijk kort – maar<br />
niet te kort – voor geconcentreer<strong>de</strong> kracht (5).<br />
Dierenzorg - Rassenleer & etnografie : <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> - Kristine Goossens - www.felici-animali.be 9
Lichaam<br />
De <strong>Cocker</strong> heeft een diepe en goed ontwikkel<strong>de</strong> borstkas en goed ontwikkel<strong>de</strong> ribben. De<br />
ruglijn is vlak (6) en loopt van het ein<strong>de</strong> van <strong>de</strong> len<strong>de</strong>nen tot <strong>de</strong> staartaanzet iets af (7).<br />
Reuen moeten twee waarneembare ingedaal<strong>de</strong> testikels hebben.<br />
Achterhand<br />
De benen van <strong>de</strong> achterhand zijn breed, goed gerond en zeer gespierd en met een korte hak<br />
vanaf het hielgewricht (8). Het kniegewricht heeft een goe<strong>de</strong> hoeking zodat <strong>de</strong> <strong>Cocker</strong><br />
voldoen<strong>de</strong> kan stuwen (9).<br />
Voeten<br />
De vier voeten hebben stevige dikke voetzolen en lijken op kattenvoeten (10).<br />
Staart<br />
De staart is iets on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> ruglijn aangezet en moet bij actie vrolijk zijn (11). Hij wordt recht<br />
naar achteren gedragen wor<strong>de</strong>n en nooit omhoog. Sinds 1 januari 2006 is het couperen van<br />
<strong>de</strong> staart verbo<strong>de</strong>n in België.<br />
Vacht en kleuren<br />
De vacht is glad en zij<strong>de</strong>achtig en nooit stug of gekruld en heeft een goe<strong>de</strong> beve<strong>de</strong>ring aan<br />
<strong>de</strong> oren, <strong>de</strong> benen, het lichaam en <strong>de</strong> staart (12).<br />
Verschillen<strong>de</strong> kleuren zijn toegestaan zoals één- en meerkleurigen. Bij <strong>de</strong> eenkleurige is wit<br />
enkel toegestaan op <strong>de</strong> voorborst. Meer daar<strong>over</strong> in 5.3.<br />
5.3 Kleuren<br />
De verschei<strong>de</strong>nheid aan kleuren bij <strong>de</strong> <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> is enorm<br />
groot. Men maakt het on<strong>de</strong>rscheid tussen <strong>de</strong> éénkleurige en <strong>de</strong><br />
meerkleurige <strong>Cocker</strong>s. De één- en meerkleurige <strong>Cocker</strong>s kunnen door<br />
elkaar gefokt wor<strong>de</strong>n, maar in Ne<strong>de</strong>rland is het niet <strong>de</strong> gewoonte.<br />
(ECSCN) Op <strong>de</strong>ze manier wil men vermij<strong>de</strong>n dat <strong>de</strong> éénkleurige <strong>Cocker</strong>s<br />
meer witte vlekken op <strong>de</strong> borst of op an<strong>de</strong>re <strong>de</strong>len van het lichaam<br />
zoals op <strong>de</strong> neus zou<strong>de</strong>n krijgen. (CSCUK)<br />
De éénkleurige <strong>Cocker</strong> bestaat uit <strong>de</strong> kleuren : zwart, black & tan, bruin (ook chocola<strong>de</strong> of<br />
leverkleur genoemd), chocolate & tan, rood, blond, sable en chocolate sable.<br />
De meerkleurige <strong>Cocker</strong> bestaat uit <strong>de</strong> kleuren : roan of<br />
schimmelkleuren namelijk blauwschimmel, lichte<br />
blauwschimmel, blauwschimmel met tan, lichte blauwschimmel<br />
met tan, bruinschimmel, lichte bruinschimmel, bruinschimmel<br />
met tan, lichte bruinschimmel met tan, roodschimmel, lichte<br />
roodschimmel, oranjeschimmel, lichte oranjeschimmel,<br />
sableschimmel, sableschimmel met tan en <strong>de</strong> bonte kleuren<br />
(hebben geen gekleur<strong>de</strong> vlekjes op witte vacht) namelijk zwartwit,<br />
zwart-wit met tan (tricolor), bruin-wit, bruin-wit met tan,<br />
rood-wit. Chocolate Sable pups<br />
Dierenzorg - Rassenleer & etnografie : <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> - Kristine Goossens - www.felici-animali.be 10
Enkele voorbeel<strong>de</strong>n :<br />
zwart<br />
black & tan<br />
blauwschimmel<br />
rood-wit<br />
bruin<br />
chocolate & tan<br />
blauwschimmel & tan<br />
oranjeschimmel<br />
Dierenzorg - Rassenleer & etnografie : <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> - Kristine Goossens - www.felici-animali.be 11<br />
rood<br />
sable<br />
bruinschimmel & tan<br />
De opmerkelijke kleurevolutie van <strong>de</strong> schimmelkleur of roan :<br />
lichte oranjeschimmel<br />
rood (bruin pigment)<br />
chocolate sable<br />
lichte bruinschimmel & tan<br />
rood-wit
6. Verzorging<br />
De <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> heeft een mooie, glad<strong>de</strong>, zij<strong>de</strong>achtige vacht met beve<strong>de</strong>ring aan<br />
<strong>de</strong> oren, borst, voorbenen, buik, achterbenen boven <strong>de</strong> hakken en staart 4 . Deze vraagt heel<br />
wat on<strong>de</strong>rhoud en moet goed verzorgd wor<strong>de</strong>n. De lange haren ter hoogte van <strong>de</strong> oren,<br />
oksels, liezen en buik gaan gemakkelijk in <strong>de</strong> klit. Men merkt heel wat verschillen in<br />
vachtstructuur op bij <strong>de</strong> <strong>Cocker</strong>. De ene is makkelijker te on<strong>de</strong>rhou<strong>de</strong>n dan <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re.<br />
6.1 Vachtverzorging<br />
Algemeen<br />
Het is van groot belang dat <strong>de</strong><br />
<strong>Cocker</strong> op reeds jonge leeftijd<br />
gewend wordt aan het borstelen<br />
en zeker aan <strong>de</strong> verzorging van <strong>de</strong><br />
oren en voeten. De vacht moet<br />
zo’ n driemaal per week grondig<br />
gekamd en geborsteld wor<strong>de</strong>n en<br />
drie- tot viermaal per jaar getrimd<br />
of geplukt wor<strong>de</strong>n. Op <strong>de</strong>ze<br />
manier wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> do<strong>de</strong> haren op<br />
het hoofd, <strong>de</strong> rug en <strong>de</strong> benen<br />
met <strong>de</strong> hand (of met een trimmes)<br />
verwij<strong>de</strong>rd. Ook het haar aan <strong>de</strong> staart wordt bijgeknipt en <strong>de</strong> voeten tot kattenvoetjes. Als<br />
<strong>de</strong> haren aan <strong>de</strong> voetzooltjes niet regelmatig bijgeknipt wor<strong>de</strong>n zal <strong>de</strong> <strong>Cocker</strong> foutief gaan<br />
lopen door het ongemak. Een <strong>Cocker</strong> mag echter nooit geschoren wor<strong>de</strong>n omdat dit <strong>de</strong><br />
vacht <strong>de</strong>finitief verpest. (SCSCN, CSCN, WOEF, fokkers)<br />
Soms komt men wel eens <strong>Cocker</strong>s tegen met een <strong>over</strong> zijn hele lijf <strong>over</strong>groeien<strong>de</strong><br />
on<strong>de</strong>rvacht en een dikke beve<strong>de</strong>ring aan <strong>de</strong> poten. Dit kan problemen geven indien<br />
<strong>de</strong>rgelijke vachtstructuur niet voldoen<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rhou<strong>de</strong>n wordt. Ook wanneer men te lang<br />
wacht met het trimmen van <strong>de</strong> vacht komt men voor problemen te staan. De jonge pup mag<br />
je niet te lang in zijn <strong>over</strong>vloedige vacht laten en moet ook wennen aan <strong>de</strong> verzorging van<br />
zijn vacht, oren en voeten. (WOEF)<br />
Het verzorgingsschema<br />
De jonge hond moet regelmatig geborsteld wor<strong>de</strong>n<br />
op een tafel. Bij wijze van oefening moet <strong>de</strong><br />
on<strong>de</strong>rkant van zijn pootjes betast wor<strong>de</strong>n en ook<br />
zijn oortjes en tan<strong>de</strong>n nagekeken wor<strong>de</strong>n.<br />
Rond <strong>de</strong> vier maan<strong>de</strong>n moeten <strong>de</strong> haren tussen <strong>de</strong><br />
kussens verwij<strong>de</strong>rd wor<strong>de</strong>n en <strong>de</strong> nagels<br />
nagekeken. Men kan ook <strong>de</strong> pluizige vacht<br />
voorzichtig uitplukken waar nodig.<br />
Rond <strong>de</strong> zes maan<strong>de</strong>n kan men voorzichtig voelen<br />
of <strong>de</strong> bovenvacht reeds loslaat en kan men <strong>de</strong> hond<br />
4 De vacht van <strong>de</strong> <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> behoort tot groep 6: Kort tot mid<strong>de</strong>llang zij<strong>de</strong>haar, gecombineerd met lang<br />
zij<strong>de</strong>haar aan poten, oren, buik en broek (De Pauw : 179).<br />
Dierenzorg - Rassenleer & etnografie : <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> - Kristine Goossens - www.felici-animali.be 12
met <strong>de</strong> vingers plukken. Ook tussen <strong>de</strong> tenen moet het haar opnieuw weggehaald wor<strong>de</strong>n.<br />
Rond <strong>de</strong> twaalf maan<strong>de</strong>n heeft <strong>de</strong> jonge hond door <strong>de</strong> goe<strong>de</strong> verzorging nu een mooie<br />
zij<strong>de</strong>vacht met een lange beve<strong>de</strong>ring die door een correct plukken en effileren (uitdunnen<br />
van <strong>de</strong> vacht op <strong>de</strong> borst) mooi in mo<strong>de</strong>l kan gezet wor<strong>de</strong>n.<br />
Het hangt dan van het type vacht af hoe frequent <strong>de</strong> hond getoiletteerd moet wor<strong>de</strong>n. Een<br />
mooie vacht moet in aanleg aanwezig zijn, maar een correcte verzorging kan van een goe<strong>de</strong><br />
een uitmunten<strong>de</strong> vacht maken. (WOEF)<br />
Hoofd voor het trimmen Hoofd na het trimmen<br />
Gevolgen van castratie en sterilisatie voor <strong>de</strong> vacht<br />
De castratie van <strong>de</strong> <strong>Cocker</strong> reu of sterilisatie van <strong>de</strong> <strong>Cocker</strong> teef is nefast voor zijn vacht.<br />
Deze veran<strong>de</strong>rt dan dramatisch. Omwille van medische re<strong>de</strong>nen kan <strong>de</strong>rgelijke ingreep<br />
noodzakelijk zijn, maar als het te vermij<strong>de</strong>n is, is het beter voor <strong>de</strong> <strong>Cocker</strong> en zijn<br />
vachton<strong>de</strong>rhoud. De vacht wordt pluizig, gekruld en dof en is vaak niet meer te plukken. Ze<br />
groeit ook har<strong>de</strong>r en ongecontroleerd o.a. op plaatsen waar normaal niet veel haar groeit.<br />
Ook een ervaren trimmer zal moeite hebben en vaak genoodzaakt zijn <strong>de</strong> vacht te scheren.<br />
6.2 Ver<strong>de</strong>re verzorging<br />
De verzorging van <strong>de</strong> oren vormt een belangrijk<br />
aandachtspunt. Het oor moet laag aangezet<br />
lijken en <strong>de</strong> beve<strong>de</strong>ring moet lang en zij<strong>de</strong>achtig<br />
zijn. Het is aangera<strong>de</strong>n een speciale voe<strong>de</strong>rbak<br />
met een kleine opening aan te schaffen zodat <strong>de</strong><br />
oren niet in het eten hangen. (WOEF) De <strong>Cocker</strong><br />
heeft lange oren die weinig lucht toelaten<br />
waardoor er gemakkelijk infecties kunnen<br />
ontstaan. De binnenkant van <strong>de</strong> oren moet altijd<br />
schoon zijn. De <strong>over</strong>tollige haren kan je best<br />
verwij<strong>de</strong>ren. Je mag niet te diep in <strong>de</strong> gehoorgang gaan met wattenstokjes want <strong>de</strong>ze<br />
kunnen het trommelvlies beschadigen en het vuil dieper naar binnen duwen. De gehoorgang<br />
kan gereinigd wor<strong>de</strong>n met een oorcleaner die je even laat inwerken. Het zichtbare vuil kan je<br />
verwij<strong>de</strong>ren met een tissue. (CSCN)<br />
De ogen kan je dagelijks schoonmaken met een vochtige tissue, maar moeten daarna altijd<br />
met een tissue gedroogd wor<strong>de</strong>n om <strong>de</strong> traanstreep tegen te gaan. (CSCN)<br />
Dierenzorg - Rassenleer & etnografie : <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> - Kristine Goossens - www.felici-animali.be 13
Ver<strong>de</strong>r moeten ook <strong>de</strong> nagels regelmatig geknipt, <strong>de</strong> vacht gewassen, het gebit gepoetst<br />
wor<strong>de</strong>n en moeten ook <strong>de</strong> ogen en neus gecontroleerd wor<strong>de</strong>n. Dat geldt voor ie<strong>de</strong>re hond.<br />
Deze han<strong>de</strong>lingen kan je best al uitvoeren van pup af aan.<br />
Wat <strong>de</strong> voeding betreft heeft <strong>de</strong> <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> geen speciale no<strong>de</strong>n. Er wordt wel eens<br />
gezegd dat hij gulzig is en men past best op met <strong>over</strong>gewicht. Het is belangrijk een<br />
uitgebalanceer<strong>de</strong> voeding aan <strong>de</strong> hond te geven. Eukanuba en Royal Canin hebben speciale<br />
voeding voor <strong>de</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> (zie Bibliografie on<strong>de</strong>r Websites).<br />
7. Rasspecifieke ziektes<br />
De <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> is in het algemeen een gezon<strong>de</strong>, sterke hond, vrij van kwalen tot op hoge<br />
leeftijd. De levensverwachting ligt ook tamelijk hoog, namelijk tussen <strong>de</strong> 12 en 15 jaar. Toch<br />
zijn er enkele kwalen en (aangeboren of erfelijke) aandoeningen die het ras kunnen treffen.<br />
Goe<strong>de</strong> fokkers voeren <strong>de</strong> nodige tests uit, zoeken<br />
naar goe<strong>de</strong> bloedlijnen en hou<strong>de</strong>n zich<br />
internationaal op <strong>de</strong> hoogte. Serieuze fokkers<br />
laten hun fokdieren vaak testen op <strong>de</strong><br />
oogaandoeningen PRA en cataract. Via DNAanalyse<br />
is het nu mogelijk om <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rdieren op<br />
PRA en FN (een nieraandoening) te laten testen.<br />
Ook HD (heupdysplasie) wordt door verschei<strong>de</strong>ne<br />
fokkers on<strong>de</strong>rzocht. In verschillen<strong>de</strong> lan<strong>de</strong>n<br />
wor<strong>de</strong>n testresultaten gepubliceerd. In Ne<strong>de</strong>rland<br />
zijn <strong>de</strong> DNA testen voor PRA en FN sinds 1 januari 2010 verplicht (NSC). In België is er echter<br />
geen test- of publicatieverplichting. De fokker moet ook naar het karakter van <strong>de</strong><br />
ou<strong>de</strong>rdieren kijken. Op die manier kunnen problemen zoals het ro<strong>de</strong> cockersyndroom<br />
beperkt wor<strong>de</strong>n. (WOEF)<br />
In wat volgt ga ik iets dieper in op PRA en FN en bespreek ik ook nog enkele an<strong>de</strong>re ziektes<br />
of aandoeningen die bij <strong>de</strong> <strong>Cocker</strong> kunnen voorkomen.<br />
7.1 PRA<br />
PRA (Progressive Retinal Atrophy) is een erfelijke oogaandoening. Er zijn verschillen<strong>de</strong> types<br />
PRA die ervoor zorgen dat het netvlies van het oog gelei<strong>de</strong>lijkaan <strong>de</strong>genereert (Antagene).<br />
Het zicht wordt belemmerd en leidt uitein<strong>de</strong>lijk tot blindheid. De meest voorkomen<strong>de</strong> bij<br />
<strong>Cocker</strong>s is GPRA (General Progressive Retinal Atrophy) ook bekend als prcd-PRA. Het gevolg<br />
is nachtblindheid die uitein<strong>de</strong>lijk leidt tot volledige blindheid. Het is een autosomaal<br />
recessieve erfelijke aandoening, d.w.z. dat een kopie van het PRA gen van elk van bei<strong>de</strong><br />
ou<strong>de</strong>rs moet <strong>over</strong>geërfd wor<strong>de</strong>n om tot uiting te komen. Er zijn drie genetische categorieën :<br />
<strong>de</strong> <strong>Cocker</strong> kan normaal (geen kopieën van het gen), drager (één kopie van het gen) of lij<strong>de</strong>r<br />
(twee kopieën van het gen) zijn. (CSCUK) De normale en dragers zijn perfect gezon<strong>de</strong><br />
hon<strong>de</strong>n. De drager kan het PRA gen echter doorgeven aan zijn nakomelingen. De lij<strong>de</strong>r zal<br />
PRA ontwikkelen en zal altijd één kopie aan zijn nageslacht doorgeven. Met een klinisch<br />
oogon<strong>de</strong>rzoek kan <strong>de</strong> dierenarts vaststellen of <strong>de</strong> hond PRA vertoont op het moment van<br />
het on<strong>de</strong>rzoek, maar niet of hij het draagt en dus kan doorgeven of lij<strong>de</strong>r is en het later pas<br />
Dierenzorg - Rassenleer & etnografie : <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> - Kristine Goossens - www.felici-animali.be 14
zal ontwikkelen. On<strong>de</strong>rtussen bestaat er een DNA test die prcd-PRA kan opsporen. Uit <strong>de</strong>ze<br />
test blijkt of <strong>de</strong> hond normaal, drager of lij<strong>de</strong>r is. Dit is belangrijk om te weten bij het fokken.<br />
De Amerikaanse firma Optigen 5 voert <strong>de</strong>ze testen uit.<br />
7.2 FN<br />
FN (Familial Nephropathy) is een fatale nieraandoening bij jonge <strong>Cocker</strong>s (Fogle : 309). In <strong>de</strong><br />
jaren tachtig kwam <strong>de</strong>ze veel voor in Engeland. Men is <strong>de</strong>ze aandoening dan ook grondig<br />
gaan on<strong>de</strong>rzoeken. Het gaat om <strong>de</strong> verschrompeling van <strong>de</strong> nieren op jonge leeftijd. De hond<br />
zal opvallend meer drinken en urineren. Zijn eetlust zal vervolgens dalen en er treedt<br />
gewichtsverlies op. De hond wordt lusteloos en moet braken. Het tandvlees wordt bleek.<br />
Uitein<strong>de</strong>lijk zal <strong>de</strong> hond sterven door het volledig falen van <strong>de</strong> nieren. (Peelman : 220) De<br />
aandoening erft autosomaal recessief <strong>over</strong> (cf. supra PRA). (WOEF) Het chronisch nierfalen<br />
uit zich op een leeftijd tussen 6 maan<strong>de</strong>n en 2 jaar (Antagene). Het is zeer moeilijk om<br />
recessieve kwalen te <strong>over</strong>winnen omdat een hond drager kan zijn en het ongemerkt kan<br />
doorgeven. De aandoening komt nu min<strong>de</strong>r voor. Men schat dat het aantal dragers in<br />
Europa 14 % bedraagt (Antagene). Dankzij een DNA test, ontwikkeld in <strong>de</strong> Verenig<strong>de</strong> Staten,<br />
kan men <strong>de</strong> dragers van FN opsporen. De Franse firma Antagene 6 voert <strong>de</strong> FN test uit in<br />
Europa.<br />
7.3 An<strong>de</strong>re ziektes<br />
HD<br />
HD (Heupdysplasie) is een heupaandoening. Door een afwijking aan het heupgewricht kan er<br />
artrose ontstaan wat pijnlijk is voor <strong>de</strong> hond. Er zijn verschillen<strong>de</strong> gradaties gaan<strong>de</strong> van A tot<br />
E heupen. HD komt vooral voor bij grotere rassen, maar het kan ook kleinere hon<strong>de</strong>n<br />
treffen. (CSCN) HD is een multifactoriële aandoening, d.w.z. dat er meer<strong>de</strong>re factoren een<br />
rol spelen. Dit zijn enerzijds erfelijkheid en an<strong>de</strong>rzijds externe factoren zoals voeding en<br />
beweging. Om te bevestigen of een hond HD heeft wordt een röntgenfoto genomen.<br />
Hermafrodie<br />
Hermafrodie is <strong>de</strong> aanwezigheid van zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken<br />
bij eenzelf<strong>de</strong> dier (CSCN). Er zijn verschillen<strong>de</strong> vormen van hermafrodie. Bij <strong>de</strong> <strong>Engelse</strong><br />
<strong>Cocker</strong> vin<strong>de</strong>n we XXSry terug, d.i. een recessief vererven<strong>de</strong> afwijking. Teven die XXSrylij<strong>de</strong>rs<br />
zijn, zijn zichtbaar hermafrodiet. Het zijn teven met mannelijke geslachtskenmerken.<br />
Reuen die lij<strong>de</strong>rs zijn zien er als gewone vruchtbare reuen uit, maar vererft het wel als lij<strong>de</strong>r.<br />
Reuen of teven die drager zijn kunnen <strong>de</strong> afwijking doorgeven. Er zijn een tiental gevallen<br />
van hermafrodisme bekend in Ne<strong>de</strong>rland. Er zijn er zeker nog veel meer. (CSCN)<br />
Oogaandoeningen<br />
Naast <strong>de</strong> hierboven besproken PRA, kan <strong>de</strong> <strong>Cocker</strong> ook <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> oogaandoeningen<br />
vertonen : cataract (staar of vertroebeling van <strong>de</strong> ooglens), PPM (Persistent Pupillary<br />
Membrane), distichiasis (kleine haartjes op <strong>de</strong> normaal gezien onbehaar<strong>de</strong> ooglidrand),<br />
entropion (het naar binnen krullen van <strong>de</strong> oogle<strong>de</strong>n), ectropion (het naar buiten krullen van<br />
<strong>de</strong> oogle<strong>de</strong>n), Primary Glaucoma (verhoog<strong>de</strong> oogboldruk) en CPRA of RPED. (CSCUK, CSCN)<br />
5 Meer info : www.optigen.com [12.10.2010]<br />
6 Meer info : www.antagene.com [12.10.2010]<br />
Dierenzorg - Rassenleer & etnografie : <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> - Kristine Goossens - www.felici-animali.be 15
Overige<br />
Bij sommige <strong>Cocker</strong>s wer<strong>de</strong>n ook auto immuun ziektes vastgesteld en tumoren (CSCUK).<br />
<strong>Cocker</strong>s hebben grote huidplooien aan <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rlip. Tussen die plooien blijven gemakkelijk<br />
voedselresten en speeksel zitten. Daarin kunnen zich bacteriën ontwikkelen die <strong>de</strong> lipplooien<br />
kunnen ontsteken en kunnen doen stinken. (Fogle : 266) Soms wordt <strong>de</strong>ze lipplooiontsteking<br />
ook aangeduid met <strong>de</strong> foutieve benaming lipplooieczeem. Ver<strong>de</strong>r is het ook oppassen voor<br />
huid- en vachtproblemen en oorontstekingen. Deze kunnen door een goe<strong>de</strong> verzorging vaak<br />
verme<strong>de</strong>n wor<strong>de</strong>n. Huidproblemen zoals allergieën zijn veel moeilijker te behan<strong>de</strong>len.<br />
8. Fokkers<br />
Het is zeer belangrijk om een <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> pup te kopen bij een erken<strong>de</strong> fokker. De<br />
<strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> is een populair ras en dat is niet altijd ten voor<strong>de</strong>le van <strong>de</strong> hon<strong>de</strong>n. (WOEF)<br />
Zo wor<strong>de</strong>n er helaas heel wat <strong>Cocker</strong>s gefokt door broodfokkers. Deze voeren geen<br />
gezondheidstesten uit en letten niet op karaktereigenschappen van <strong>de</strong> ou<strong>de</strong>rdieren. Ze zijn<br />
vaak <strong>over</strong>kweekt en het gevolg van inteelt. De pups wor<strong>de</strong>n er ook niet voldoen<strong>de</strong><br />
gesocialiseerd waardoor gedragsproblemen ontstaan. Gereputeer<strong>de</strong> fokkers zijn o.a. terug<br />
te vin<strong>de</strong>n via erken<strong>de</strong> rasverenigingen.<br />
<strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> pups<br />
Merk op dat <strong>de</strong> bruin gepigmenteer<strong>de</strong> pups (3 e foto) eerste blauwe ogen hebben. Later wor<strong>de</strong>n <strong>de</strong>ze<br />
groenbruin tot hazelnootkleurig.<br />
Besluit<br />
De merry cocker is een jachthond van oorsprong, maar vandaag <strong>de</strong> dag is hij erg populair als<br />
echte gezinshond. Toch kan men ook hon<strong>de</strong>nsporten met hem doen. Hij heeft tamelijk veel<br />
beweging nodig. De <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> is een<br />
immer vrolijke hond van mid<strong>de</strong>lgroot formaat.<br />
Zijn vacht vraagt het nodige on<strong>de</strong>rhoud en<br />
vooral zijn oren en voeten hebben extra<br />
aandacht nodig. Over het algemeen is hij een<br />
zeer gezon<strong>de</strong> hond. Er zijn enkele rastypische<br />
ziektes, maar goe<strong>de</strong> fokkers trachten <strong>de</strong>ze<br />
zoveel mogelijk uit hun lijn te fokken. De<br />
<strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> heeft alvast mijn hart ver<strong>over</strong>d!<br />
Dierenzorg - Rassenleer & etnografie : <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> - Kristine Goossens - www.felici-animali.be 16
Bibliografie<br />
Boeken<br />
• De <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> (portret van). Zuid Boekprodukties, Tilburg, 1985, 95 blz.<br />
• De Pauw, Rita, Stop het verharen van uw hond. R.P.D. Productions, Westbroek, 2002,<br />
239 blz. Meer info <strong>over</strong> <strong>de</strong> vachtgroep van <strong>de</strong> <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> is terug te vin<strong>de</strong>n op<br />
pp. 179-185.<br />
• Dr. Fogle, Bruce, De nieuwe encyclopedie van <strong>de</strong> hond. Libre BV, Leeuwar<strong>de</strong>n, 2003,<br />
416 blz. Info <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> op p. 225.<br />
• Dr. Fogle, Bruce, Medisch handboek hon<strong>de</strong>n. Het complete naslagwerk. Tirion natuur,<br />
Baarn, 2003, 447 blz. Extra info <strong>over</strong> ziektes bij <strong>de</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> op pp. 237, 253,<br />
257, 258, 266, 290, 294, 296, 305, 309, 331, 345, 375 en 379.<br />
• English <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong>. About Pets, Warffum, 2007, 128 blz.<br />
• Hon<strong>de</strong>rs, Han, Toepoels hon<strong>de</strong>nwijzer. De 100 populairste hon<strong>de</strong>nrassen in woord en<br />
beeld. Becht BV, Bloemendaal, 2000, 127 blz. Info <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> op p. 52.<br />
• Kane, Frank, Pet Owner’ s Gui<strong>de</strong> To The <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong>. Interpet Publishing, Surrey,<br />
2008, 80 blz.<br />
• Palmer, Joan, Geïllustreer<strong>de</strong> dierenwijzer voor hon<strong>de</strong>n. Publiboek, Hilversum, 1983,<br />
240 blz. Info <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> op p. 84.<br />
• Peelman, Luc J., Erfelijke afwijkingen bij <strong>de</strong> hond. Euroscience, Bilthoven, 2009, 248<br />
blz.<br />
• Pugnetti, Gino, Praktisch handboek hon<strong>de</strong>n. Meer dan 300 hon<strong>de</strong>nrassen geheel in<br />
kleur. Helmond BV, Helmond, 1993, 448 blz. Info <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>Cocker</strong>-Spaniël on<strong>de</strong>r<br />
nummer 252.<br />
• Royal Canin Encyclopedie van <strong>de</strong> hond Deel IV. Paris, Aniwa Publishing, 2001, 187 blz.<br />
Info <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> op p. 61.<br />
• Toepoels hon<strong>de</strong>nencyclopedie. Becht BV, Haarlem, 2007, 360 blz. Info <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>Engelse</strong><br />
<strong>Cocker</strong> op pp. 127-128.<br />
• Verhoef-Verhallen, Esther J.J, Hon<strong>de</strong>nencyclopedie. R&B, Groningen, 2000, 270 blz.<br />
Info <strong>over</strong> <strong>de</strong> <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> op pp. 207-208.<br />
Artikels<br />
• “ De <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong>spaniël” in : WOEF Het magazine van <strong>de</strong> hon<strong>de</strong>nvriend, nr 457,<br />
februari 2002, pp. 4-15.<br />
• Quackelbeen, Freddy, “ Moedige jagers : Spaniëls” in : De Vlaamse Jager, maart 2007,<br />
pp. 19-21.<br />
Erken<strong>de</strong> rasverenigingen 7<br />
• BECC Belgian English <strong>Cocker</strong> Club : http://www.belgian-english-cocker-club.be/<br />
• BSC Belgische <strong>Spaniel</strong>club : http://www.belgischespanielclub.com/<br />
• CSCN <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> Club Ne<strong>de</strong>rland : http://www.cockerspanielclub.nl/<br />
• ECSCN <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> Club Ne<strong>de</strong>rland : http://www.ecscn.nl/cocker/<br />
• NSC Ne<strong>de</strong>rlandse <strong>Spaniel</strong> Club : http://www.spanielclub.nl/<br />
• CSCUK The <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> Club : http://www.thecockerspanielclub.co.uk/<br />
7 Alle vermel<strong>de</strong> websites wer<strong>de</strong>n opnieuw geraadpleegd op 12.10.2010<br />
Dierenzorg - Rassenleer & etnografie : <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> - Kristine Goossens - www.felici-animali.be 17
Websites<br />
• Antagene : http://www.antagene.com/ [12.10.2010]<br />
• Eukanuba <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> : http://www.eukanuba.nl/nl-NL/producten/eukanubacocker-spaniel.jspx<br />
[12.10.2010]<br />
• FCI of Fédération Cynologique Internationale : http://www.fci.be/ [12.10.2010]<br />
• Genootschap van <strong>Spaniel</strong> Bree<strong>de</strong>rs : http://www.spanielbree<strong>de</strong>rs.nl/ [12.10.2010]<br />
• Gezondheid <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> :<br />
http://www.sierra<strong>de</strong>.nl/kennel2/gezondheid/start.htm [12.10.2010]<br />
• Ro<strong>de</strong> <strong>Cocker</strong>syndroom (extra info) :<br />
http://www.sierra<strong>de</strong>.nl/kennel2/gezondheid/ragesyndrom.htm [12.10.2010]<br />
• Royal Canin <strong>Cocker</strong> 25 :<br />
http://www.royalcanin.be/nl/?inc=products&productsid=166&type=dog<br />
[12.10.2010]<br />
• Optigen : http://www.optigen.com [12.10.2010]<br />
Fokster van <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong>s<br />
• Inge Van Fleteren van “ <strong>Of</strong> Primrose Gar<strong>de</strong>n” uit Heus<strong>de</strong>n-Destelbergen :<br />
http://www.engelsecocker.com/ [12.10.2010]<br />
Foto’ s<br />
• Foto’ s van Inge Van Fleteren van “ <strong>Of</strong> Primrose Gar<strong>de</strong>n”<br />
• Foto’ s van Kristine Goossens<br />
• <strong>Cocker</strong> met konijn : http://www.gol<strong>de</strong>nretrievers.nl/jachthon<strong>de</strong>n/cockerspaniel.htm<br />
[12.10.2010]<br />
• Houtsnip of woodcock : http://www.vogelbescherming.be/ [12.10.2010]<br />
• Obo : http://www.pedigreedatabase.com/ [12.10.2010]<br />
• Working <strong>Cocker</strong> : http://www.necsr.co.uk/no<strong>de</strong>/5 [12.10.2010]<br />
Dierenzorg - Rassenleer & etnografie : <strong>Engelse</strong> <strong>Cocker</strong> <strong>Spaniel</strong> - Kristine Goossens - www.felici-animali.be 18