Dode ogen (Tais Teng)

Tais Teng
Dode ogen
2000
WOLTERS-NOORDHOFF
GRONINGEN
BULKBOEK
AMSTERDAM

Copyright © 1996 Tais Teng
Uitgegeven met een licentie van Uitgeverij El{enga Amsterdam
Omslagontwerp: Harry de Graaf!
Met advie'{en en hijdragen van Patty Voorsmit
ISBN gOOl 552854

Elke parel is een minuscule graftombe.
Splijt het parelmoer en in het hart van de parel zul je een
dode larve vinden. Het piepkleine roofdier dacht zich te
goed te doen aan het levende vlees van de oester, maar
raakte verstrikt in draden van langzaam stollend parelmoer.

Lang geleden, in een ver land
Lang geleden verkocht de eerste keizer van China zijn ziel
aan de duivel. Bij 'duivel' moet je je natuurlijk geen figum
met hoorns op zijn kop en bokkenpoten voorstellen. Deze
duivel was heel wat angstaanjagender en zijn naam luidde
Shaun. Shaun de Doodloze.
In elk dorp in China stonden wel een paar altaren of
tempels waar duivels vereerd werden. Alleen al in de noor­
delijke provincies hadden ze er zo'n zestigduizend.
In die tijd konden de Chinezen je haarfijn uitleggen wat
een duivel was: elk wezen dat bovenmenselijke machten
bezat en nooit stierf.
Shaun voldeed aan beide voorwaarden. Het deed er wei­
nig toe dat Shaun ooit als gewoon mens begonnen was. Een
gewoon mens was hij nu beslist niet meer.
Wat de keizer hem in ruil voor zijn ziel vroeg, was het
eeuwige leven.
De duivel stemde gretig toe.
Meer dan tweeduizend jaren verstreken. Het loopt tegen
het einde van de twintigste eeuw. Beiden leven nog steeds.

I
Zaterdagmiddag in Utrecht. Het is stervensdruk op de Oude
Gracht. Elleboog aan elleboog persen de mensen zich
langs Van Dongens kraampje . Ze staan even opeengepakt
als supporters voor de ingang van een stadion.
Ik haat die zaterdagmiddagen! denkt Van Dongen. Nu
ja, nog een halfuurtje en het zit er weer op. Hij haalt diep
adem en brult: 'Drie bossen voor vijf gulden! Prachtige
gladiolen! Drie bossen voor vijf gulden! Nergens zo goedkoop!'
Hij hoort Herman van twee kraampjes verderop precies
hetzelfde roepen en grist een vierde boeket uit de emmer
aan zijn voeten. 'Vier bossen voor vijf gulden!'
Hij buigt zich naar een voorbijganger en duwt hem de
bloemen bijna onder de kin. 'Moet u eens kijken wat een
prachtige bossen, meneer!'
'Dat zal helaas niet gaan, beste man.'
Van Dongen ziet zijn eigen gezicht weerkaatst in de glazen
van een spiegelende zonnebril. Op hetzelfde ogenblik
merkt hij het witte stokje van zijn klant op.
Shit, een blinde! En hij met zijn 'moet u eens kijken' .. .
Van Dongen is boven alles zakenman en herstelt zich meteen.
'Ze ruiken ook heerlijk, meneer. '
De man schudt zijn hoofd. 'Nee, sorry, voor mij geen
bloemen. Ze verwelken bijna even snel als mensen.'
Van Dongen luistert echter al niet meer, het schudden
van het hoofd is genoeg. Hij zwaait met zijn bossen. 'Vier
voor een vijfje! Prachtige gladiolen.'
7

De blinde man, Shaun, verplaatst zich opvallend snel doo
de voortschuifelende menigte. Hij stapt in openingen die e
een halve seconde eerder nog niet waren. Shaun de Dood
loze wringt zich langs een toeterend bestelbusje, duikt on
der iemands opgeheven arm door. Je zou bijna denken da
alle anderen de blinden zijn en hij de enige met fatsoenlijkl
ogen.
In bepaalde opzichten is dat ook wel zo. Zijn blindenstol
zwiept heen en weer zonder de stoeprand ooit te raken of d(
straatstenen aan te tikken, zenuwachtig als de voelsprie!
van een insect.
Shaun praat onophoudelijk in zichzelf. Hoewel het eer
aanwensel is dat hij persoonlijk nogal irritant vindt, lukt hel
hem niet om ermee te stoppen. De laatste honderd vijftig
jaar kost het hem moeite om helder te denken zonder zijn
lippen te bewegen.
'Vrouwe Dood,' mompelt hij, 'ik ken je. Ik ken je gitzwarte
ogen, je ivoren lippen. Al ben je mijn enige minnares,
ook vandaag zul je mij niet kussen.'
Hij zendt zijn geest in de tijd vooruit. Er is niets veranderd,
constateert hij. De dag ligt onveranderd voor hem en
verloopt precies zoals hij het die ochtend voorzien heeft.
Vandaag zal de keizer opnieuw sterven.
Maar eerst .. . Ja, hij is vlak bij de bibliotheek. Nog zes
stappen.
Shaun stopt, heft zijn kin afwachtend op.
Drie meter verderop smakt een plastic emmer tegen de
straat. Witte verf fonteint omhoog en stippelt de stenen. De
verste klodder kwakt precies tussen de schoenpunten van
de blinde man.
'Allemachtig, Geert!' klinkt het uit de hoogte. 'Kijk toch
uit! Die emmer kwam bijna op die kerel terecht. Hij had wel
dood kunnen zijn!'
De andere schilder leunt uit het raam omlaag. 'Het spijt
8

ons vreselijk, meneer. Is er verf op uw kleren gekomen?'
Shaun glimlacht. 'Geen spatje, jongeman. '
Hij heft zijn stok groetend op en loopt door.
+
9

2
Ik moet uit de kantine weg, denkt Arno. Meteen. Anders
gebeurt er iets vreselijks.
'Ah, doe niet zo flauw,' zegt Hamid en hij legt het pak
kaarten op het tafeltje. 'Eén spelle*.'
Arno schudt zijn hoofd. 'Nee, liever niet.'
Hij krijgt dat rare trekkerige gevoel weer, vlak boven
zijn neus. Alsof daar een klein stukje van zijn hersens veel
harder werkt dan normaal is.
Voor Arno's ogen verschijnt een wiebelende cirkel die
een meter of drie verder in de lucht zweeft. Het beeld doet
een beetje onecht aan, alsofhet niet meer dan een reflectie in
een ruit is. Hij is de enige die het kan zien, dat weet hij
zeker.
Ik wil dit niet! denkt Arno. Ik wil een gewoon mens zijn,
net als iedereen. Ik wil de toekomst niet zien!
Het beeld wordt duidelijker. De speelkaarten liggen
over de tegelvloer verspreid, een van de stoelen is om­
gevallen. Zijn vrienden omringen hem: Hamids gezicht is
van woede vertrokken. Hij grijpt Arno bij zijn T-shirt vast,
rukt hem naar zich toe. 'Valsspeler!'
At;no vangt een glimp op van de klok boven de tapkast.
Bijna vijf uur. Een half uur later dan het werkelijk is.
Hij knippert met zijn ogen en het beeld lost op.
'Jullie spelen om geld,' zegt Arno.
Hamid haalt zijn schouders op. 'Logisch. Anders is er
weinig aan.'
'Als ik speel, komt er alleen maar ruzie van,' zegt Arno.
'Ik win altijd. Ik zou vals moeten spelen om te verliezen.'
10

'Daar geloof ik niks van.'
'Ik win bijna altijd,' geeft Arno toe.
Een van de andere jongens pakt het stapeltje kaarten.
'Bewijs dat maar eens.'
Prompt verschijnt er een nieuw beeld voor Arno's ogen.
Arno ziet het tafelblad voor zich, zes kaarten in een waaier
uitgespreid. De klok staat op twee minuten over half vijf.
Langzaam worden de kaarten scherper tot hij zelfs de kleine
koffievlek op de ruiten negen kan zien.
Hij knippert met zijn ogen. De kaarten verdwijnen.
'Oké,' zegt hij tegen de jongen, 'maar dan geen gezeur
meer. Jij kiest zes kaarten en houdt ze zo dat ik ze on­
mogelijk kan zien.'
De jongen schudt de kaarten met overdreven grondig­
heid en pelt er zes af. 'Roept u maar.'
'Klaver vier, schoppenvrouw, hartenaas, harten twee,
ruiten negen. Moet ik doorgaan?'
De jongen spreidt de kaarten in een waaier op tafel uit.
'Precies goed. Hoe doe je dat? Is het een truc?'
'Een soort truc,' liegt Arno. 'Van een goochelaar ge­
leerd.'
'Man, je zou schatrijk kunnen worden!'
'0, vast,' zegt Arno. 'Of met een mes in mijn buik kun­
'nen eindigen. Lui die om duizendjes spelen zijn geen spor­
tieve verliezers.'
Hij tilt zijn tas met voetbalspullen op. 'Speel ze.'
+
11

3
De blinde man duikt een steegje in, duwt een verveloze
deur open. Shaun belandt op een binnenplaatsje, onder een
plataan met een afschilferende stam. Achter hem rijst de
Domtoren op.
Hij trekt zijn geest uit de toekomst terug, als een her­
mietkreeftje dat in zijn slakkenhuis terugkruipt.
De absolute duisternis van het heden omringt hem, voor
het eerst sinds maanden. Een kalme, koesterende duister­
nis.
AJleen in het heden is hij blind. Geen licht meer. Enkel
de wind die langs zijn gezicht strijkt, de geur van vochtig
mos en gevallen bladeren.
De Doodloze voelt een diepe vrede, een eindeloos ver­
trouwen in zijn eigen kunnen.
Tienduizend keer heeft hij de Dood recht in haar ogen
gekeken en tienduizend keer heeft hij haar graaiende klau­
wen ontweken. Die neerstortende emmer had zijn schedel
als een bros ei kunnen kraken. Hij was echter gewaar­
schuwd. Zoals hij altijd gewaarschuwd zou zijn.
Wie de toekomst kent, kan haar veranderen.
Een natuurlijke dood bestaat niet: dat was de grootste
ontdekking van zijn onvoorstelbaar lange leven geweest.
Mensen sterven altijd aan een ziekte, aan geweld, aan een
ongeluk. Zelfs ouderdom is niet meer dan een langzame
vergiftiging, het gevolg van verkeerd voedsel.
Genoeg gepeins! De keizer wacht op hem, zijn dienaar,
zijn slaaf. Over minder dan een kwartier zal de keizer zijn
laatste adem uitblazen. Zoals hij elke eeuw een keer of twee
12

doet. Om in een nieuw, jonger lichaam herboren te worden.
Shaun stuurt zijn geest een honderdste seconde de toekomst
in en het binnenplaatsje verschijnt opnieuw. Een
honderdste seconde vooruit is zo goed als het heden en in
feite ziet hij zo beter dan een mens wiens ogen wel functioneren.
Gewone ogen knipperen, ze kunnen vermoeid raken.
Zijn toekomstblik blijft altijd haarscherp en hij kan desnoods
op een insect inzoomen tot de haares zo dik als
kabels lijken.
Shaun draait zich naar de bakstenen muur aan zijn linkerzijde
en heft zijn handen op. Zijn vingers kronkelen in
een ingewikkeld patroon: hij doet nog het meest denken
aan een mimespeler die een onzichtbaar touw knoopt. Vervolgens
schopt hij een tak met zijden linten opzij waarvan
de bast in een spiraal losgepeld werd.
De bakstenen worden wazig en wijken in de muur terug.
Voor Shaun ligt een brede trap, met stenen draken op de
leuningen. Daarachter, half in de schaduw, staat een eikenhouten
deur op een kier. Een deur met een ring van groen
uitgeslagen koper.
Mensen van deze tijd zouden er niets van begrijpen,
denkt hij, en het magie noemen. Terwijl het toch zo'n eenvoudige
truc is. Drieduizend jaar geleden zou zelfs de eenvoudigste
Egyptische boerenknecht deze bezwering kunnen
uitvoeren. Nu ben ik waarschijnlijk de laatste mens die
zich de juiste gebaren herinnert.
Shaun duwt de deur open en stapt een hoge zaal in. In
elke nis branden kaarsen. Hun vlamme*s dansen en zwiepen
in de plotselinge tochtstroom. Overal is de rijke glans
van koperen gebedsschalen, van goudbrokaat.
Shaun slentert door een galerij et schilderijen. Honderden
schilderijen van manshoog tot miniatuurtjes die amper
breder zijn dan een duimnagel. Er zijn veldheren met
13

krullende baarden, koningen met pruiken of lang, pekzwart
haar. Met groene ogen, bruine ogen of ogen zo grijs als een
mistige ochtend.
Toch hebben ze allemaal iets gemeen. Is het die onmis­
kenbaar arrogante uitdrukking in de ogen? De manier
waarop ze met opgeheven kin op het ordinaire volk neerkij­
ken?
Op de een of andere manier krijg je het gevoel dat het
broers zijn. Of misschien dezelfde man, die zich telkens op
bedreven wijze vermomd heeft.
Shaun passeert een zijden rol met een Mongoolse krijgs­
heer die peinzend naar een piramide van schedels tuurt. Hij
veegt met zijn vingertoppen langs een koperen basreliëf
van een trol die een krijgsbijl heft waar het bloed in strope­
rige druppels van afdruipt.
Pas bij een portret van een gedrongen man met een drie­
hoekige hoed blijft hij een ogenblik staan. De man heeft zijn
hand in zijn jas gestoken en iedere geschiedkundige zou
hem direct herkend hebben.
Shaun schudt zijn hoofd. 'Je bent te hebzuchtig, mijn
keizer, te roekeloos. Die keer had je bijna hel Europa en
misschien was de rest van de wereld je uiteindelijk ook wel
gelukt. Alleen wilde je te veel, te snel.'
Shaun grinnikt. 'Wat mij betreft mag je de wereld bezit­
ten en je keizer van alle mensen noemen. Zolang ik je god
maar blijf.'
Zijn volgelingen hebben zich achter in de kerk verzameld:
het meisje dat hij Delila noemt, de twee mannen die hij de
Klauwen van de Doodloze gedoopt heeft.
De keizer ligt uitgestrekt op een bank met satijnen kus­
sens, log als een aangespoelde walrus. De kussens zijn dra­
matisch zwart met zilveren kwastjes en de keizer draagt het
staatsiekleed van een heerser uit de Chou-dynastie. Shaun
14

ewondert het kanariegele gewaad dat uit minstens negen
lagen stof bestaat, de met jaden kralen bestikte hes. Als je
moet sterven, denkt hij goedkeurend, doe het dan in stijl.
Om de dikke, lubberende nek van de keizer glimmen de
schakels van een zilveren kettinkje met een hanger van
bergkristal. De linkerhand omklemt het gevest van een
overmatig lang zwaard in een schede van ivoor. De andere
hand rust op een kleine harp. De armatuur werd uit pik­
zwart hout gesneden. Op het eerste gezicht ziet het muziek­
instrument er bijna te fragiel uit om te bespelen. In werke­
lijkheid is het loodzwaar. Letterlijk. Meer dan tweeduizend
jaar geleden boorde een sluipmoordenaar het hout uit en
vulde de holtes met lood: de harp werd zo een uiterst effec­
tieve knots.
Het lijk van de keizer zal in zijn dure praal kledij ver­
brand worden. Evenals zijn doodsbed. De drie voorwerpen
vormen de echte bezittingen van de keizer. Het enige dat hij
in elk nieuw leven meeneemt.
Bij het horen van Shauns voetstappen opent de keizer zijn
ogen.- 'Je bent gekomen. Nu weet ik zeker dat ik het niet
lang meer zal maken.'
'Nog elf minuten, mijn vriend.'
'Wat zal het deze keer zijn?'
'Een acute hartstilstand.'
De laatste seconden tikken weg. De keizer kromt zijn rug,
zijn vingers klauwen in de kussens. Uit zijn keel welt een
ratelend gejank op.
Shaun stapt naar voren, houdt de bronzen spiegel op.
'Ik ... ,' brengt de keizer met de grootste moeite uit, 'ik
ben ... gereed.' Hij spert zijn ogen wijd open tot ze uit de
kassen lijken te puilen. In de magische spiegel verschijnt het
gezicht van de keizer, vaag en rimpelend. Alsof je het door
I)

stromend water ziet. Het is zijn ware gezicht, dat hij al twee
en een kwart duizend jaar niet meer gedragen heeft.
De ziel van de keizer zit nu in de magische spiegel gevangen,
weet Shaun. Een ziel zonder lichaam.
Zodra echter een andere mens in de spiegel kijkt, zal de
ziel van de keizer zich naar buiten werpen. In een flits van
kronkelend, magisch vuur schiet de ziel de ogen in, boort
zich diep in de hersens van het slachtoffer.
Vier, vijf seconden zullen de zielen met elkaar worstelen.
Nooit langer.
En altijd, altijd wint de keizer.
Het is de keizer die ten slotte de ogen van het slachtoffer
opent en opgetogen in zijn handen klapt. Een oeroude ziel
in een gloednieuw lichaam.
'Mooi zo; zegt Shaun. Hij zet de spiegel neer, reikt naar een
zijden sjaal om hem af te dekken.
De adem stokt hem in de keel. De man op de bank leeft
nog! Zijn ogen schitteren van woede, van onbeschrijflijke
haat. 'Jullie hebben mijn leven gestolen .. .' fluistert hij.
'Monsters, monsters. ' De stem is laag en hees en lijkt in
niets op die van de keizer.
Het hoofd ploft terug in de kussens en de kaken ontspannen
zich.
In al die eeuwen heeft Shaun nog nooit de ziel van een
slachtoffer zien terugkomen. En het ergste is dat hij dit niet
voorspeld heeft. Die ochtend heeft hij de hele dag bekeken,
elke minuut, en deze gebeurtenis is gloednieuw. Hij had
nooit mogen plaatsvinden.
Ik kan niet langer op mijn talent vertrouwen ...
Shauns rechterhand omklemt het blindenstokje in een
krampachtige greep en zijn nagels boren zich in de muis van
zijn duim. Als ik de toekomst niet duidelijk meer kan
zien ... Een siddering trekt over zijn ruggengraat, alsof een

ijskoude vinger de wervels streelt. ... Dan zal ik blind zijn,
denkt hij. Echt blind.
Hij werpt een blik op zijn horloge, een automatische
handeling. Alsof het moment dat zijn talent faalde er echt
iets toe doet. Eén minuut voor vijf. Op een honderdste
seconde na dan.
'Meester?' vraagt het meisje. 'Is er wat mis?'
'Nee, nee,' zegt hij zwakjes. 'Alles verliep volgens plan.'
En dan denkt hij: Heilige Olifant! De spiegel! Ik heb
hem niet afgedekt!
Het is te laat. Als hij de spiegel opheft, ziet hij enkel zijn
eigen gezicht. Door de open deur van de kapel vangt Shaun
de schittering van een ruit op, een spiegelende ruit. De ziel
van de keizer is van de spiegel naar de ruit gekaatst, even
vluchtig als een straal zonlicht.
Shaun leunt tegen de muur, zijn handen tegen zijn jukbeenderen
gedrukt. Een nieuwe ramp, even onvoorzien als
de terugkeer van de verdreven ziel in het lichaam van de
keizer.
Hoe moet hij de keizer ooit terugvinden? Hoeveel ramen
en spiegels telt deze stad niet? Honderdduizend, een
miljoen? Bij elke weerkaatsing zal de ziel van de keizer iets
van zijn kracht verliezen, iets minder in staat zijn om degene
die in de spiegel kijkt te overweldigen en uit zijn eigen
lichaam te slingeren.
In de doodse stilte begint een telefoon te rinkelen.
Shaun sprint over de plavuizen naar het kantoortje, grist
de hoorn van het bureau.
'Ik ben erin,' komt de ademloze stem van de keizer. 'In
zijn lijf. Alleen heb ik amper greep op hem. Help me, meester.
Hij is te sterk. Hij duwt me weg! Ik verdrink in zijn
gedachten! Help me!' In zijn paniek is de keizer op Mandarijns
overgegaan, een taal die ze in geen vierhonderd jaar
meer gesproken hebben.
17

'Wie?' krijst Shaun. 'In wie zit je?'
'Arno Groenewegen. Boven een drukkerij. Aan de Be­
muurde Weerd. Ik kan . . . '
De verbinding valt weg.
18

4
Shaun de Doodloze stuurt zijn geest de toekomst in en het
enige dat hij ziet is een woest tollende caleidoscoop van
beelden. Alsof er honderden films schots en scheef over
elkaar geprojecteerd worden: niets is meer zeker.
Op één ding na: in alle toekomsten duikt de gestalte op
van een jongeman met bruin, krullend haar.
Een naam bereikt hem, als een verlate echo van de stem
van de keizer: Arno Groenewegen.
'Mijn vijand,' zegt de Doodloze zachtjes. 'Eindelijk een
tegenstander die de moeite waard is.'
Hij begrijpt nu waarom de toekomst onvoorspelbaar is
geworden: Arno heeft hetzelfde talent als hij.
De keizer is Shauns enige hoop: wanneer de keizer Ar­
no's lichaam kan overnemen, hoeft de Doodloze van de
jongen niets meer te vrezen. Maar als hij het telefoontje mag
geloven, heeft de keizer al verloren. Van de keizer is weinig
meer over dan een reeks herinneringen, diep in Arno's
brein weggedrukt. Alleen een wonder kan de keizer alsnog
de overwinning geven.
Een heimelijke glimlach flakkert over de lippen van de
Doodloze. Het verrichten van duistere wonderen en mira­
kels is zijn vak.
Drie voor vijf: Arno mikt de handdoek op het droogrek en
constateert dat de spiegel in de badkamer beslagen is. Hij
stapt de huiskamer in en gaat voor de passpiegel van de
klerenkast staan. Achter zich ziet hij het rondvaartboot je
zijn laatste rondje draaien en op de aanlegsteiger afkoersen.

VIP-BOOT staat er in grote letters op, al maakt de spiegel
er T008-QIV van. De zon weerkaatst in de gebogen ruiten
en een ogenblik wordt de schittering zo intens dat Arno
moet knipperen.
Als hij weer kan zien, vult een reusachtig gezicht de
spiegel. Een woest gelaat met zware oogleden en pikzwarte
wenkbrauwen. De mond spert zich open: tussen de tanden
kronkelen slangen, bleke cobra's, hun ogen lijken druppels
bloed.
Arno deinst achteruit, diep in zijn keel begint een laag
gejammer van pure doodsangst.
'Van mij,' sissen de slangen. 'Geef me je hart, je vlees, je
brein.'
Armen zwiepen uit de spiegel, mager als van een skelet.
Een kromme nagel tikt Arno's rechteroog aan, een tweede
haakt zich in zijn linker.
'Laat mij erin!' Een kolkende stroom gedachten spuit
Arno's brein in, een vloed herinneringen aan gebeurtenissen
die hij nooit heeft meegemaakt.
Hij vangt een glimp op van een onafzienbare stenen
muur onder een staalgrijze hemel, ziet arbeiders voorbijsjokken
met manden vol grind en aarde. Uitgemergeld tot
hun vel over de ribben spant, hun blote ruggen zitten onder
de zweepstriemen.
Te laat, veel te laat, heft Arno zijn handen op om zijn
gezicht af te schermen: twee ragdunne lijnen blijven tussen
hem en de spiegel hangen. Ze glippen moeiteloos door de
spleten tussen zijn vingers.
'Van mij!' krijst een triomfantelijke stem in zijn brein.
'Mijn lichaam!'
Een ijzige schimmel vertakt zich razendsnel door zijn
brein en groeit zijn armen en benen in. Amper een seconde
later verliest Arno elk gevoel in zijn ledematen.
Arno stapt achterwaarts de kamer in en zijn lichaam be-
20

weegt zich als een marionet: hij heeft er niets meer over te
vertellen.
Zijn handen reiken naar de telefoon en tikken een num­
mer. Hij hoort het rinkelen van de telefoon. Het is een heel
zwak geluidje, alsof het door dikke lagen stro en watten
doorklinkt en het ebt steeds verder weg.
Plotseling voelt hij de bekende tinteling vlak boven zijn
neusbrug. Beelden vormen zich, het zijn net kleine patrijs­
poorten. De meeste zijn in korrelig zwart-wit en Arno be­
grijpt dat hij de toekomsten ziet waarin hij verloren heeft.
Waarin de indringer zijn lichaam volledig heeft ingepikt.
Het afschuwelijke is dat de beelden aanvoelen alsof ze
hoogstens een klein eindje in de toekomst liggen, niet meer
dan een tiental seconden ver.
Slechts één beeld vertoont een vage kleurzweem: hij ziet
een versplinterde spiegel en een vloerkleed vol scherven.
Hij vecht terug, probeert zijn verlamde spieren te span­
nen. De indringer spreekt haastig in de telefoon en Arno
voelt zijn opkomende paniek.
'Je bent zwak,' zegt Arno. 'Je bent niet meer dan een
schim, een ding van boze spinrag.'
'Ik ben de keizer,' snauwt de indringer. 'Miljoenen bui­
gen in het stof voor me! Ik trek hun lichamen aan alsof het
kleren zijn!'
'Mijn lichaam niet!'
Het wezen deinst terug voor Arno's woede en twee, drie
seconden verliest hij zijn greep op het gestolen jongensli­
chaam.
Arno duikt naar voren en raakt de spiegel met zijn vuist.
Het gezicht lost op in een regen van scherven.
Zijn aanvaller wordt vager, lijkt steeds dieper in zijn
brein weg te zakken. Met een laatste krachtsinspanning
worstelt Arno's vijand zich omhoog. 'Slaap,' fluistert zijn
stem. 'Vergeet. Vergeet alles.'
21

Arno vecht tegen de aanrollende duisternis. Tevergeefs:
zijn oogleden worden elk moment zwaarder en glijden als
metalen rolluiken voor zijn ogen omlaag.
'Slaap. Vergeet. '
Arno zakt door zijn benen en nestelt zich op het
vloerkleed, zijn knieën tegen zijn kin opgetrokken.
Een zacht gesnurk is het enige geluid in de kamer.
Arno ontwaakt met een barstende koppijn. Hij krabbelt
óvereind en staart naar de gebroken spiegel. Het kleed ligt
vol scherven.
Heb ik dat gedaan?
Hij herinnert zich dat hij struikelde en met zijn hand
tegen de spiegel aanbonkte. Ben ik echt van mijn stokje
gegaan? Het is zo'n eigenaardig vage herinnering, maar dat
komt waarschijnlijk door de klap.
Hij schudt zijn hoofd. Wat kan een mens toch ongelooflijk
onhandig zijn! Hij wankelt naar de keuken.
Een stoffer en blik. Ik moet die troep opruimen voor ma
thuiskomt. Die raakt de laatste tijd toch al over haar toeren
bij het minste geringste.
Zijn rechterhand klopt, een irritante, zeurderige pijn die
tot in zijn voorhoofd doorbonkt. Waarschijnlijk verzwikt.
En van de pijn ging hij van zijn stokje. Ja, dat moet het
geweest zijn.
22
+

5
Arno slikt vier Saridons, de sterkste hoofpijnpillen die hij in
het medicijnkastje kan vinden. Dat is twee meer dan vol­
gens de bijsluiter mag. Geen paniek, hij zal het wel over­
leven.
Een kwartier later stopt de hoofdpijn abrupt.
Hij beweegt zijn vingers, knijpt in zijn pols. Geen cen*
pijn meer. Prima spul, die Saridon. Moet hij onthouden.
Voor als hij weer een keer te veel gedronken heeft op een
feestje.
Vlak bij de aardewerken pot van de papyrus ziet Arno
nog een scherf glinsteren. Hij plukt hem uit het hoogpolige
tapijt en mikt hem in de papiermand.
Een nieuwe spiegel kopen?
Och nee. Dat kan morgen ook wel. Over een kwartier
gaan de winkels trouwens al dicht.
Beneden gaat de bel over. Twee keer, drie keer.
Wat nu weer? Even overweegt hij net te doen alsof hij
niets hoort. Als hij ergens geen behoefte aan heeft, is het
wel bezoek. Het moet voor hem zijn. Zijn ouders werken
overdag allebei in de drukkerij en klanten zouden nooit bij
het woonhuis aanbellen.
De bel gaat opnieuw en deze keer houdt de bezoeker de
knop ingedrukt. De zoemer gonst als een nijdige bij. Het is
een geluid dat hij onmogelijk kan negeren.
Misschien is het Esther? Zijn vriendin is een stuk, daar is
iedereen het over eens. Geduldig kun je haar echter beslist
niet noemen. Esther is iemand die rustig met haar vlakke
hand op tafel slaat en keihard' ober!' snerpt als de bediening
niet vlot genoeg is.
23

Mijn brommer staat voor de deur aan de lantarenpaal,
bedenkt hij ineens. Nog niet weggezet. Esther weet dat ik
thuis ben.
Als hij voor haar niet opendoet, zal ze een volle week
geen woord met hem wisselen. Daar is Esther goed in. Ze
kan zo straal langs je heen kijken dat je op het laatst zelf gaat
geloven dat je niet bestaat.
Nee, ruzie kan hij niet gebruiken. Zeker niet nu. Hij
moet haar nog steeds vragen of ze vanavond meegaat naar
het schoolfeest.
Arno stormt de trap af. 'Ik kom all Ik kom all'
Hij rukt de deur open. 'Esther, ik .. .'
Een lange man staat op de stoep. Echt lang. Zeker een
kop groter dan Arno en Arno is beslist wat je noemt een
lange slungel. De man draagt een leren jack dat er peperduur
uitziet. Sinds Arno een eigen motorjack heeft aangeschaft
beschouwt hij zichzelf als kenner. Hij heeft zowat
alle zaken van de stad afgelopen. Bij hem hoef je niet met
kunstleer aan te komen.
Die rare, korrelige glans: alligatorleer? Slangenleer?
Geen jack in ieder geval dat je op het Waterlooplein
voor een paar flappen aanschaft. Dit ding moet duizenden
guldens gekost hebben.
Hij kijkt op. De man draagt een zonnebril, ziet hij nu.
Spiegelend blauw. 'Ja?'
Zijn bezoeker buigt en stoot dan een reeks rauwe keelklanken
uit. Bijna snauwend. Als het woorden zijn, is het in
ieder geval niet in een taal waar Arno ook maar een letter
van spreekt.
'Eh, sorry?' zegt hij . 'Ik, ik versta u niet.'
De man klakt met zijn tong. Een moment verstrakken
zijn lippen en straalt hij woede uit, onverbloemde haat. Dan
plooien zijn lippen zich tot een glimlach zonder enige
warmte.

'Het is mijn fout. Men vertelde mij dat de heer Hwang-ti
op dit adres woonde. Ik ging ervan uit dat u het was.'
'Nee, nee. Die woont hier niet. Werkelijk niet.'
'Bedankt voor de moeite.' De man geeft een afgemeten
hoofdknikje , steekt twee vingers op. 'Het spijt me u gestoord
te hebben.' Hij draait zich abrupt om en steekt de
weg over naar het bruggetje bij de sluis.
Arno ziet de witte stok zwiepen als zijn bezoeker de oprit
van het bruggetje bereikt.
Daarom wist hij dus niet dat ik de verkeerde was. Hij is
blind. Wacht. Misschien belde hij bij het verkeerde nummer
aan. Hoe vinden blinden een huisnummer? Tellen ze
de deuren? Ik had hem moeten vragen welk nummer hij
zocht.
Arno stapt de stoep op. 'Meneer?'
Hoe speelt die vent het klaar om zo snel te verdwijnen?
Ik wendde hoogstens een paar seconden mijn blik af. Die
kerel kan toch onmogelijk al aan de overkant van het bruggetje
zijn?
Ineens ziet hij het voor zich. De blinde man op de brug.
Halverwege ontbreekt een stuk van de leuning, waarschijnlijk
kapotgetrapt door een stel bezopen drankorgels. Hoe
loopt een blinde man over een brug? Tien tegen één houdt
hij de leuning vast. En als de leuning ineens qphoudt, smakt
hij voorover!
Arno stuift de straat over, buigt zich over de leuning.
Pikzwart water welt onder de sluisdeuren op. Een hamburgerbakje
draait en hopst in een draaikolk. Twee bierblikjes.
Het water is te smerig om meer dan een paar centimeter
diep te kunnen kijken. Een halve meter onder de waterspiegel
kunnen wel tien drenkelingen drijven.
Als Arno opkijkt, ziet hij aan het andere eind van de
brug een fietser opstappen. Hij moet de blinde man op de
brug gepasseerd zijn.
2;

'Meneer!' roept Arno.
De fietser stopt. 'Ja?'
'Kwam u net een blinde man tegen? Op de brug?'
'Een blinde man? Nee. En ik stond net een paar minuten
op de brug.' Hij gebaart naar het spierwitte motorjacht dat
een meter of twintig verderop aangemeerd ligt. 'Ik zit in de
scheepsbouw. Dat type kende ik nog niet.'
'Niemand passeerde u?'
'Nee, beslist niet. Ik had mijn fiets aan de hand en je ziet
hoe nauw het hier is. Als iemand zich ongemerkt langs mij
en mijn fiets heeft kunnen wringen, nu, dan moet het wel
een allemachtig mager personage geweest zijn.'
Halverwege de trap realiseert Arno zich wat voor taal de
blinde man gesproken had. Chinees. Als ze bij de afhaalchinees
zijn bestelling doorgeven, klinkt het precies zo.
Kortaf, bijna gekef. Een taal die bedoeld is om uitgeschreeuwd
te worden over wijde rijstvelden. Niet om te
fluisteren.
+

6
Zijn ouders schrokken het eten naar binnen. Pa heeft zijn
vaalgrijze overall niet eens uitgetrokken. Een haastklus,
denkt Arno. Ze zijn al sinds vanochtend zeven uur bezig.
Het gaat slecht met de drukkerij. Vader heeft het er nooit
over, maar Arno heeft gemerkt dat de drukpersen soms
dagenlang stilliggen. De nieuwste laserprinters werken zo
snel dat veel bedrijven tegenwoordig hun eigen drukwerk
maken.
Zijn vader legt zijn vork neer. 'We zijn een dag te laat
met het drukken van De Vrije Sportvisser. Die lui kwamen
op het laatste nippertje met hun spullen aankakken.' Zijn
gezicht vertrekt. 'Als je er wat van zegt, gaan ze naar een
ander. Zou jij vanavond soms een handje kunnen helpen?
Morgen is het zaterdag. Je kunt de hele ochtend uitslapen.'
Arno schudt zijn hoofd. 'Nee, het spijt me. Ik zou vanavond
met Esther naar het schoolfeest gaan.'
Zijn vader knikt. 'Ware liefde gaat voor De Vrije Sportvisser.
Ik geef je groot gelijk.'
'Morgen,' belooft Arno. 'Als de zaak dan nog niet rond
is, kom ik helpen.' Het is niet meer dan logisch, denkt hij.
Zijn motorjack heeft hij zelf verdiend. Schappen vullen
bij de supermarkt, en vergis je niet, je moet een allemachtige
hoop schappen vullen voor je zo'n jack bij elkaar verdiend
hebt. Zijn brommer hebben zijn ouders echter betaald.
Gewoon gekocht toen hij erom vroeg. Hij was niet
eens jarig. Daar mag hij best wat voor terugdoen.
Als ik niet met Esther ging, overweegt hij, dan zou ik dat
stomme schoolfeest gewoon laten schieten. Esther is echter

geen meisje dat je ongestraft een blauwtje kunt laten lopen.
Esther! 0 nee .. . Ik zou haar vandaag nog bellen over
het schoolfeest!
Pas als de telefoon twaalf keer is overgegaan, wordt de
hoorn opgenomen. 'Met Esther Sonsberg.'
'Hoi. Met Amo. We, uh, we zouden vanavond naar het
schoolfeest gaan .. . '
'Oh? Daar wist ik niets van.' Er zijn vreselijke manieren
om zo'n kort woordje als 'Oh?' uit te spreken. Om over
'Daar wist ik niets van.' nog maar te zwijgen.
Ik zit in de stront, begrijpt Amo. Tot over mijn oren.
Hoewel Esthers huis vier kilometer verderop ligt, duikt
hij toch onwillekeurig in elkaar.
'Ik heb tot half vijf gewacht,' zegt Esther. 'Toen heb ik
Rob maar gebeld. Die had mij trouwens ook al gevraagd.'
'Rob? Rob Vree deling? Maar Esther .. .'
'Is er iets mis met Rob Vreedeling? ' Esthers stem klinkt
poeslief. En dat is het ook precies: zo zou een poes het
oliedomme muisje toespreken voor zij het met een flitsende
haal van haar klauwen neerrnept.
'Nee, nee. Er is niks mis met Rob.'
Behalve dat Rob mijn beste vriend is. Normaal zou ik
hem eerst afgehaald hebben voor we samen naar Esther
doorreden.
Dat is nu echt Esther. Als ze wraak neemt, hakt ze door
tot in het bot. Wedden dat het bij deze ene keer blijft? Dat
ze Rob maandag geen blik waardig zal keuren? Hoe ze ook
reageert, Rob en ik zullen ons bijzonder ongemakkelijk
voelen. Misschien verpest het onze hele vriendschap wel.
De trut!
'Jammer. Nu ja, dan ga ik wel met iemand anders.'
'Dat is dan geregeld. We kunnen vrienden blijven. Ik
wens jou en je nieuwe vriendin veel plezier vanavond.'

Ze verbreekt de verbinding.
Arno merkt dat hij op zijn benen staat te trillen. Zijn hele
lijf siddert van woede en teleurstelling. Dat rotwijf. En het
afschuwelijkste is dat hij haar nog steeds wil. Zijn handen
voelen zo vreselijk leeg. Hij wil ze op haar stevige billen
leggen en haar zo krachtig tegen zich aandrukken dat hij
haar harde tepels tegen zijn borst voelt prikken. Hij wil haar
opgeheven mond kussen, de lippen waarover altijd een
vaag spottend glimlachje zweemt.
Ze is zo bloedmooi. Grijze ogen met vlekjes goud. Een
piepklein diamantje in haar neusvleugel en altijd lange, zilveren
oorbellen. Kort, blond haar. Bijna zo kort dat het
jongensachtig staat. Bij Esther heeft het echter iets uitdagends.
Is het juist extra sexy. Ik hoef mijn haar niet tot mijn
kont te laten groeien, lijkt ze te willen zeggen, om er als een
vrouw uit te zien. Als ik me helemaal kaalschoor zouden de
jongens nog steeds achter mij aan lopen.
Ik ga gewoon naar het schoolfeest, besluit Arno. Ze verwacht
natuurlijk dat ik thuis blijf zitten miepen. Vergeet het
maar! Er zijn genoeg andere meisjes. Misschien zijn ze niet
zo mooi als Esther, maar beslist aardiger. Ik mag blij wezen
dat ik van die troela af ben!
Als hij om kwart voor acht op zijn brommer stapt, gelooft
hij het bijna zelf.
+

7
Shaun zit op een zetel die zo'n kleine duizend jaar oud is.
Gouden wijnranken slingeren zich over de armsteunen.
Het is geen verguld hout, maar solide edelmetaal. Net als de
vuistgrote edelstenen geen kunstige glasimitaties zijn, maar
echte smaragden en topazen.
Zijn volgelingen omringen hem.
De twee Klauwen van de Doodloze hurken op de tegelvloer)
hun armen ontspannen omlaag hangend. Alleen iemand
die zo oud als Shaun is, zou de houding van de mannen
als de uitgangspositie voor een Taikwe-den-sprong
herkennen. De vechtsport T aikwe-den was al antiek voor
de eerste piramide werd opgericht en werd in het middeleeuwse
Japan vervolmaakt. Letterlijk vertaald betekende
Taikweden 'Bergvermorzelende bliksem'.
Een Taikwe-den meester kon de zwaardslagen van een
drietal samoerais met de palm van zijn hand afweren en
vervolgens die zwaarden over zijn knie breken. Gewoonlijk
was het daarna amper meer nodig enige actie tegen de
samoerais zelf te ondernemen.
Nergens in de Japanse geschriften zul je een verwijzing
naar Taikwe-den vinden. Die verhalen werden gewoonlijk
door edelen geschreven en welke edelman zou toegeven dat
een armoedige boer zijn zwaarden brak en zijn strijdros met
een vingerknip velde?
Shaun houdt niet van geweld. Haat het. Geweld kan al te
gemakkelijk uit de hand lopen. En toch, toch geeft het een
veilig gevoel om te weten dat je het kunt gebruiken. Dat in
een noodgeval de beste vechters van deze eeuw, van alle
eeuwen, aan jouw kant staan.
3°

Delila zit op een geborduurd kussen, zo dichtbij dat hij
haar kruin zo zou kunnen aanraken. Ze heeft haar benen
over elkaar geslagen in de lotuszit en speelt met de gouden
kwastjes van een tamboerijn.
Drie volgelingen, denkt hij. De beste en trouwste volgelingen
die ik mij kan wensen. Het hadden er vier moeten
zijn.
Delila geeft een tikje op haar tamboerijn en slaat haar
ogen op. 'En?'
Shaun zucht. 'Geen succes. Ik sprak hem aan met zijn
geheime naam. Ik schreeuwde zijn persoonlijke strijdkreet.
"De Draak van het Midden, zie de messen van zijn klauwen,
de zwaarden in zijn muil!" De jongen vertoonde geen
enkel teken van herkenning. Als de ziel van de keizer nog in
hem huist, dan is het diep, diep in Arno's brein. Te diep om
omhoog te halen.'
Hij kijkt naar zijn volgelingen. 'Geef mij raad. Vertel mij
wat ik moet doen.'
Een van de Klauwen der Doodloze doet een stap naar
voren.
'De keizer vreest geen pijn. Hij lacht om gloeiend ijzer,
om scherpe messen. Ontvoer de jongen. Martel hem tot de
pijn hem gek maakt. Tot hij vergeet wie hij is. Wat overblijft
is dat stukje van hem dat immuun voor pijn is. Wat
overblijft zal de ziel van de keizer zijn.'
Shaun tikt zijn duimnagels tegen elkaar, neuriet een melodie.
Tien minuten gaan voorbij, twintig. Shaun heft zijn
kin op. 'Nee. Te riskant. Het lichaam zou kunnen sterven
voor de keizer het overneemt.'
Hij wendt zich naar het meisje. 'Wat denk jij ervan, Delila?'
'Och, Shaun, je vangt meer vliegen met een bakje honing
dan met een mokerhamer. Vernietig de jongen, rijt
zijn geest aan stukken, maar pak het subtiel aan.'
31

Ze komt overeind, soepel als een luipaard en glimlacht
naar Shaun. Haar ogen schitteren. Voor het eerst sinds eeu­
wen voelt de Doodloze b _ egeerte. Zijn hart begint te bon­
ken, een rode blos trekt over zijn bleke wangen. Een li­
chaamsdeel waarvan hij de tweede functie al bijna vergeten
was, zwelt op.
Met enige moeite onderdrukt hij die ongewenste emotie.
Delila beheerst inderdaad de oudste magie van allemaal,
denkt hij vol ontzag. Zelfs ik ben er kwetsbaar voor. Als ik
tweeduizend jaar jonger was, zou ik mijn eigen onsterfelijk­
heid geven om een nacht met haar over het bed te rollen.
'Mijn lieve Shaun,' vervolgt ze en haar stem is even me­
lodieus als het kabbelen van een beekje. 'Je hoeft een man
niet te martelen om hem stapelgek te maken. Verliefdheid is
genoeg.'
'Misschien zit er iets in.'
'Iemand die tot over zijn oren verliefd is, kun je alles
wijsmaken. Als Arno nu eens geloofde dat al zijn herinne­
ringen aan zijn eigen leven volkomen onbetrouwbaar zijn?
Dat hij eigenlijk de keizer is? Dan zou de echte keizer zon­
der enige inspanning Arno's lichaam kunnen overnemen.'
'Sorry, Delila. Zelfs dat is niet genoeg. De keizer is niet
meer dan een vaag spook, een stel herinneringen en ver­
warde emoties:
'Hij slaapt?' vraagt Delila.
'Bewusteloos is een betere beschrijving:
'Wek hem dan!' Ze knipt met haar vingers. 'De Dalai
Lama!'
Ze beent naar het lijk van de keizer toe en wrikt het
zwaard uit de verkrampte vingers, trekt het kettinkje over
het bleke hoofd, dat al enigszins begint op te zwellen en een
grauwe tint heeft aangenomen. Vervolgens pakt ze de met
lood verzwaarde harp op. Ze houdt de voorwerpen triom­
fantelijk omhoog. 'Meer hebben we niet nodig:
32

Ze grinnikt. 'Jullie snappen er geen hoela van. Kijk, de
Dalai Lama was de priester-koning van Tibet. Iedereen geloofde
dat zijn ziel bij zijn dood in een nieuw lichaam overging.
In een baby die op hetzelfde moment geboren werd
dat de Dalai Lama stierf.
Nu, zijn monniken zochten al die baby's op. Ze toonden
elk kind drie bezittingen waar de Dalai Lama erg aan gehecht
was geweest. Misschien een lappenpop of een oud,
tinnen gebedsmolen*. Zodra de juiste baby die spullen
zag, ontwaakte de ziel van de Dalai Lama en herinnerde hij
zich weer wie hij werkelijk was.
Het zou kunnen werken. Vemietig Amo's zelfvertrouwen
en neem hem alles af waar hij om geeft. Wek de keizer
tegelijkertijd door hem zijn dierbaarste bezittingen te tonen.
,
Shaun haalt zich het gezicht van zijn tegenstander voor
de geest. De bruine ogen, de korte neus, waarvan sproeten
over de wangen uitwaaieren.
'0, mijn vijand,' fluistert Shaun, 'je zult geen verleden
meer hebben, geen vriend, geen stad, geen moeder of vader.
Ik zal je in een net van leugens vangen en je als een
spartelende vis binnenhalen.'
Het klinkt als een vervloeking. Het is een vervloeking.
Shaun tuurt in de wirwar van de toekomst. Zoveel gebeurtenissen
die je zou kunnen laten plaatsvinden als je het
maar slim genoeg aanpakt!
Daar duikt Amo weer op, een paar uur verder in de
toekomst. Hij danst met een meisje in een grote hal vol
kleurige lichten. Danst met haar tussen tientallen andere
paren. Het meisje kijkt Shaun aan over Amo's schouder en
heel even lijkt het alsof zij hem werkelijk kan zien. Shaun
voelt een schokje van herkenning. Het meisje is Delila.
Shaun keert terug in het heden. Delila zit nog steeds op
haar kussen, de Klauwen van de Doodloze turen onbewogen
voor zich uit.
33

'Waarom grijns je zo, Shaun?' vraagt Delila.
'Omdat ik nu weet hoe we het moeten aanpakken. Jij,
Delila, gaat vanavond naar een schoolfeest.' Hij wenkt de
Klauwen. 'En voor jullie heb ik ook een karweitje.'
34
+

8
Om kwart voor acht trekt Arno de deur van het woonhuis
achter zich dicht. De zon is al onder, maar de hemel gloeit
nog na met een onmetelijk diep blauw. De dunne maansik­
kel hangt boven de huizen aan de overkant van het water.
Het is zwoel: een volmaakte zomeravond.
Zin in het schoolfeest, nee, dat heeft Arno allerminst.
Wegblijven is echter ondenkbaar. Het gedrag van een lo­
ser. Bovendien is het precies wat Esther verwach t . Dat hij
in zijn eentje thuis blijft zitten kniezen.
Ze wilde me kwijt, denkt hij. Dat ik haar niet op tijd
belde, was precies het excuus dat ze nodig had.
Hij inspecteert zichzelf in de ruit van de drukkerij.
Rock 'n roll is het thema van het schoolfeest. Net a ls op
de radio komt dat zo om de paar jaar terug als niemand iets
beters weet te verzinnen.
Ik kan ermee door, besluit hij.
Arno haalt zijn zakkam nog een keer door zijn uitzak­
kende vetkuif. Werkt niet echt, die gel, denkt hij. Hoe de­
den ze dat vroeger? Een handvol kogellagervet?
Hij verschikt een van de verchroomde kettingen die hij
aan het oude leren jack van zijn vader heeft vastgemaakt.
Het is zo'n ding zonder mouwen, dat je armen bloot laat.
Wat ook wel nodig is om de neptatoeages van de draken op
zijn biceps te tonen.
Arno buigt zijn rechterarm en de draak kronkelt over
zijn spierballen. Prima. Exact zo'n ouderwetse biker. Al­
leen die zwarte zonnebril is stom. Het is al te schemerig om
daarmee te rijden. Levensgevaarlijk.
35

Arno klapt de poten in en steekt hem in een borstzakje.
Oké, ik kan vertrekken. Hij sjort zijn brommer uit het
gangetje tussen de drukkerij en het woonhuis en trapt hem
aan.
'Jongeman!' Bij de lantarenpaal staan twee mannen. De
voorste heeft pekzwart, strak achterovergekamd haar dat in
een staartje in zijn nek samengebonden is. Vreemd soort
glimlachje. Loom en geamuseerd. De man doet Arno onweerstaanbaar
aan de drugshandelaar in Crocodile Dundee
1I denken. De andere draagt een cowboyhoed die zijn gezicht
tot een ovaal van schaduw maakt. Een jasje van zacht
lichtbruin leer met lange franje aan de mouwen. Niet het
soort lui waar je graag een gesprek mee begint in een verlaten
straat. Onwillekeurig spant hij zijn spieren.
'J e liet dit vallen.' De voorste man reikt hem een zilveren
kettinkje aan. In het licht van de lantaarn glittert een hanger
van gebogen bergkristal.
Arno ontspant zich. 'Ja, dat is van mij. Bedankt.'
Ik met mijn achterdocht ook!
Hij trekt het kettinkje over zijn hoofd en frommelt het
kristal zijn T-shirt in.
De steen ligt eigenaardig kil tegen zijn borst. Alsof hij
net uit het vriesvak komt.
Hij steekt zijn hand op en draait de straat in.
+

9
'Geen probleem,' zegt de blonde Klauw. Hij mikt zijn cow­
boyhoed over een lege kandelaar. 'Hij nam het kettinkje
zonder de geringste aarzeling aan. Ja, dat is van mij.'
Shaun knikt. 'Een goed teken. Al is de ziel van de keizer
zijn eigen naam vergeten, hij blijft in staat om zijn eigen­
dom te herkennen.'
'Wat is het eigenlijk?' vraagt de andere Klauw. 'Dat
kristal? Als dat ons tenminste iets aangaat?'
hem.'
'De keizer,' antwoordt Shaun. 'Een klein stukje van
'Van zijn ziel?'
'Dat zou je kunnen zeggen. Het bevat een stel herinne­
ringen. Erg belangrijke. Onze eerste ontmoeting.' Hij slaat
zijn benen over elkaar. 'De mensheid is zo'n kwart miljoen
jaar oud. Historici hebben zich altijd afgevraagd waarom de
geschreven taal pas vierduizend jaar geleden uitgevonden
werd. Iets opschrijven is zoveel gemakkelijker dan het
moeten onthouden.'
'Ze hadden vroeger iets beters?'
'Geheugenkristallen. Ze konden een herinnering in een
stukje bergkristal opslaan. Leg je met zo'n kristal te rusten
en de herinnering komt terug als droom. Een droom die zo
krachtig is dat een getraind mens hem de volgende ochtend
tot in de kleinste details kan herinneren.'
'Is dat niet een beetje gewaagd? Arno zal weten wie je
bent. Wie de keizer is.'
'De jongen is niet getraind. Het enige waarmee hij ont­
waakt is de herinnering aan een nachtmerrie. Wat losse
flarden. Maar het zal de keizer krachtiger maken.'
37

IO
Arno neemt automatisch de afslag naar het Janskerkhof en
dan denkt hij: ah nee! Ik hoef niet eerst langs Rob. Het heeft
geen zin hem op te halen. Hij gaat met Esther naar het
schoolfeest.
Bij die gedachte moet hij een pijnlijke brok in zijn keel
wegslikken. We kennen elkaar sinds de basisschool en Esther
is alles aan het verzieken. Rob en ik zouden in de
herfstvakantie door Ierland trekken. Gaat dat nu ook niet
door?
Arno hoort het dreunen van de drums boven zijn brommer
uit, zodra hij de straat inrijdt. Een gedempt 'bom-pa-bom',
gevolgd door een gierende uithaal van een Fender-gitaar.
De installatie staat weer veel te hard, denkt hij. Om half
tien bonkt de politie op de deur om de stekkers eruit te
trekken. Net als de vorige keer.
Kleurige schijnwerpers zwiepen door de aula van Arno's
school, een bak discolichten knippert.
Geen laser deze keer. Waarschijnlijk te duur. En je hebt
natuurlijk ook een rookmachine nodig voor je er iets leuks
mee kunt doen.
Hij blijft aan de rand van de aula staan en de moed zinkt
hem in de schoenen. Niemand, maar dan ook niemand heeft
zich verkleed. Nergens rockers, of hippies, geen heli's angels-voor-één-nacht.
Geen meisjes met paardenstaarten 'en
minirokken.
Ik sta finaal voor gek.

De leerlingen drommen in kleine groepjes om de tafels,
klas bij klas. De dansvloer zelfblijft leeg, een zwarte vlakte.
De eerste drie kwartier blijft volgens de traditie de band
van hun wiskundeleraar spelen. Daarna neemt een deejay
het over en dreunt de house tot half twee door.
Hamid komt naast hem staan, een bekertje met cola in
zijn hand. Hamid kennende kun je er zeker van zijn dat hij
er iets sterkers heeft bijgegoten.
'Wat een ouwe-knarren troep!' Hamid spuwt op de granieten
tegels en kijkt dan schichtig om zich heen of geen
van de leraren het opgemerkt heeft. 'Man, ik haat die sixties
shit!'
'Klinkt niet slecht,' zegt Arno. Sinds een maand of drie
heeft hij zelf een elektrische gitaar, tweedehands Fender
Stratocaster. Als hij tegen zijn eindexamen half zo goed
speelt als de wiskundeleraar, zou hij dik tevreden zijn.
'Ach, man, moet je horen wat ze voor bejaardenmuziek
spelen! "In the Ghetto" van Elvis Presley!'
'El vis wie?' vraagt Arno, die maar met een half oor naar
Hamid luistert.
'Aah, laat ook maar. Jij bent hopeloos.'
Hamid beschouwt zichzelf als een superexpert als het om
popmuziek gaat. Hij is zo'n ultracoole neogabber dat hij op
veterloze sportschoenen rondsloft en een ring door zijn linkerwenkbrauw
draagt. Als een hit ouder dan een maand is,
haalt Hamid er zijn neus voor op.
Arno zelf hoort amper het verschil tussen techno en
trance. Ergens in zijn achterhoofd heeft hij bovendien de
overtuiging dat een goede popsong uit meer dan drie regels
tekst moet bestaan.
Hij zoekt de zaal af. Geen Esther of Rob. Hij had ze ook
nog niet verwacht. Als hij Esther afhaalde, riep ze steevast:
'Een halve minuut! Ik kom zo!' Waarna ze pas zo'n drie
kwartier later kwam opdagen.
39

'HeIlo, rocker. Heb je zin om te dansen?'
Hij kijkt op. Het meisje draagt een kort leren rokje, een
riem met gouden schakels. Netkousen. Een outfit die in de
nineties nog even sexy is als in de sixties. c.ool.
Dit is waarschijnlijk het enige meisje dat zich voor het
feest verkleed heeft. Al zijn gêne verdwijnt en hij mag haar
meteen. Hij vangt een verwarrende flits op van grote bruine
ogen, de witte glittering van haar tanden en dan legt ze haar
hand op zijn blote arm. Haar vingers voelen opvallend
warm aan. Heet bijna. Ze knijpt. 'Wat denk. je ervan?'
'Uh, ook hoi.' Geen erg originele reactie. Bijna even
beroerd als 'Ken ik je soms ergens van?'
'Dansen?' Haar glimlach laat haar gezicht oplichten.
'Niemand danst nog,' zegt Arno verontschuldigend en
hij kan zichzelf wel een schop voor zijn kont verkopen. Ik
klink als een verlegen brugklasser op zijn eerste school­
feest!
Ze trekt aan zijn arm. 'Dan zijn wij de eersten!'
'Oké.'
Arno laat zich gewillig naar de dansvloer meevoeren.
Normaal zou hij zich absoluut niet op zijn gemak voelen.
Iedereen lijkt naar hen te staren. Wie als eerste begint te
dansen, loopt een zeker risico. Als niemand meedoet, sta je
voor paal. Bovendien hoor je pas te dansen als de disco
begint.
Hah! Laat ze hun neus maar ophalen! Stelletje slome
duikelaars.
De band schakelt halverwege over op een sneller num­
mer. Solide rock die tot in zijn onderbuik meetrilt en zijn
beenspieren laat schokken.
Dit is het, denkt hij, het echte leven. Keiharde muziek,
een zee van kleurige zwaailichten, de mooiste vrouw van de
wereld.
'I can get no,' brult Arno mee, 'no, no satisfaction!'

De Stones, weet hij. Als zijn vader doodvermoeid van
zijn werk komt, draait pa dat nummer vaak op maximum
volume.
Hij slingert het meisje rond en op de een of andere manier
lijkt ze bijna niets te wegen. Ze duikt soepel onder zijn
arm door, ze tolt om haar as, ze springt, buigt zich naar
achteren tot haar paardenstaart over de tegels sliert.
Een circusmeisje, denkt Arno opgetogen, al meer dan
half verliefd. Het soort vrouw dat van een honderd meter
hoge klip in de blauwe, blauwe zee duikt. Niet als Esther.
Absoluut niet als Esther.
Als het nummer met een roffel van de drum eindigt,
merkt hij dat de dansvloer niet langer leeg is. Zo'n vijftig,
zestig leerlingen hebben hun voorbeeld gevolgd. De andere
dansers hebben een ruimte voor hem en het meisje vrijgelaten.
Zij zijn het middelpunt, de spil.
Arno grijnst. Nu zijn het de lui die nog aan de kant staan,
die een ongemakkelijk gezicht trekken en zenuwachtig met
hun voeten zitten te wippen. En het allermooiste is dat hij
Esther tegen de toonbank van de kantine ziet leunen. Hij
kan haar gezichtsuitdrukking niet zien, niet van deze afstand.
Maar ze heeft hem beslist met het meisje zien dansen.
" Nog één nummer,' zegt het meisje twintig minuten later.
'Daarna mag je wat te drinken voor me halen.'
'Goed, oké,' weet Arno hijgend uit te brengen. Het
zweet loopt hem over de rug en het bloed suist in zijn oren.
Het liefst zou, hij zijn jack en zijn T-shirt uitrukken en ze in
een prop onder een tafeltje mikken.
Waarom niet, eigenlijk? Wie zou hem durven uitlachen?
Zijn doorweekte T-shirt volgt het leren jack en hij
springt de dansvloer op. Ze hebben de stroboscoop aangezet
en de lichtflitsen volgen elkaar razendsnel op.

Het meisje wordt een reeks schokkerige snapshots: een
opgeheven arm, zwierend haar, een been dat onmogelijk
slanker of bevalliger zou kunnen zijn, de fonkeling van een
oog.
'Ze mogen geen alcohol schenken,' zegt Arno. 'No problem,
er is altijd wel iemand die een paar flessen meeneemt.'
Hij kijkt zoekend om zich heen of hij Hamid ergens ziet.
'Cola is prima. Of gewoon spa.'
Zo'n prachtige stem. Als ze een zangeres was, zou hij
beslist al haar cd's kopen.
Hij zet de plastic beker neer en ploft tegenover haar in een
stoel neer. 'Zit je hier op school?'
'Naah, ik werk. Hanneke vroeg of ik meeging. We kennen
elkaar van een computercursus. Een echt swingfeest,
zei ze. Beter dan een houseparty.' Het meisje snuift. 'Zodra
we binnenkwamen, zoog ze zich als een zeepok aan de rest
van haar klas vast. Met die lui viel geen zinnig woord te
wisselen.'
Hanneke. De naam zegt Arno niets. Wat niet zo vreemd
is in een scholengemeenschap met tweeduizend leerlingen.
'Ik heet Arno,' zegt hij. Bijna vertelt hij in welke klas hij
zit. Hij houdt zich bijtijds in. Stel je voor dat ze ouder is dan
hij? Nu denkt ze misschien dat hij in de hoogste klas zit.
'Delila,' zegt ze en schudt hem plechtig de hand. 'En als
je het waagt me Del te noemen, kun je een pets in je gezicht
krijgen!'
'Ik zou niet durven! Wat is het? Sta je op Delila of gaat
Deli ook?'
'Deli is goed. Delila is uit de bijbel. Ze was een beeldschone,
maar in en in slechte vrouw. Je weet wel, van Simson
en Delila. Simson was zo sterk als tien leeuwen, maar
toen knipte Delila zijn haar af en hij verloor al zijn super-

krachten.' Ze grinnikt. 'Mijn grootvader was dominee en
hij en mijn moeder konden helemaal niet met elkaar opschieten.
Hij vond mijn vader maar een leegloper. Ik denk
dat ze mij daarom Delila genoemd hebben. Louter en alleen
om hem te ergeren.'
'Aha.' Delila klinkt een stuk beter dan Arno, denkt hij.
Arno betekent niks. Dat is gewoon een naam.
Deli drinkt haar beker* met een reusachtige slok leeg
en veegt haar lippen af 'Zullen we hier weggaan? Of wil je
nog meer dansen?'
'Ergens anders is oké. Ik heb een brommer.'
'Laten we gewoon gaan lopen.' Ze grist haar handtasje
van de tafel en schopt Arno's jack naar hem toe. 'Op naar
ons privéfeestje!'
+
43

II
Utrecht is een uitzonderlijk oude stad. Vol nauwe stegen,
onverwachte binnenplaatsen en parkjes die amper groter
dan een achtertuin zijn . Arno dacht dat hij Utrecht kende,
met Deli als gids is hij binnen twintig minuten finaal de weg
kwijt.
'Waar zitten we in vredesnaam?' vraagt hij als hij achter
Deli een onverlichte stenen trap afdaalt. Losse steentjes
knarsen bij elke stap onder zijn schoenzolen.
'Vlak bij de Oude Gracht. Maar daar moeten we niet
heen.' Ze pakt hem bij de pols, geeft een rukje. 'Hier linksaf.'
Weer een trap, ditmaal omhoog.
Arno vindt het allang best. Hij legt zijn arm om haar
schouders en Deli nestelt zich tegen hem aan. Ondanks
haar woeste geswing ruikt Deli absoluut niet naar zweet.
Arno moet aan een tropisch strand denken, de geur van
verblindend zonlicht, van eindeloze blauwe watervlaktes.
Zijn eigen geur is heel wat sterker en zijn T-shirt kleeft
klam tegen zijn rug en zijn buik aan.
Ze lopen precies in de pas, merkt hij. Alsof zelfs hun
lopen een soort dans is. Deli begint te neuriën en het klinkt
even tevreden als het spinnen van een poes.
'Wat zing je?' vraagt hij.
'0, dat is een behoorlijk oud lied. Duizend jaar? Tweeduizend?'
Ze fronst haar wenkbrauwen: 'Het is in oud Engels.
Ik zal het proberen te vertalen.
Dit is de nacht,
de{e nacht van alle nachten.
44

We sluiten de aarden deur
en jij moet het doornige pad gaan,
door de winderige vlakte,
over de brug die niet breder dan een haar is.
A Is je nooit een arme sloeber schoenen gaf,
ay, de doornen {uilen het vlees van je botten scheuren.'
A Is je nooit een hongerige brood gaf,
ay, as {ui je eten en je maag met stenen vullen.!'
Deli klakt met haar tong. 'Dat zongen ze als ze een dode
begroeven. Ze zongen het om een ziel te vertellen dat hij op
weg moest gaan. Donder op! Blijf niet langer in dat dode
lichaam rondhangen. Het heeft nog een stuk of tien coupletten.
De "aarden deur", dat is natuurlijk het graf.'
Ze begint opnieuw te neuriën, gaat dan op woorden
over. 'Zing mee,' spoort ze hem aan. 'De melodie is gemakkelijk.'
'Ik speel gitaar,' sputtert Arno tegen. 'Zingen is niet mijn
sterkste punt. Krolse katten klinken beter.'
Hij weet niet waarom hij die leugen vertelt. Hij zingt
vaak en grg. Op school heeft hij voor muziek nooit anders
dan tienen gehaald.
Ineens vervult het liedje hem met een diepe weerzin. Het
ritme is verkeerd: het lijkt precies uit de maat met zijn hartslag
te lopen en hij heeft moeite met ademhalen. Elke noot
lijkt knarsend vals, hoewel hij dat beslist niet is. Deli heeft
een prachtige, zuivere stem.
'Ik weet niet ... Ik heb gewoon geen zin om te zingen,
denk ik.'
Even betrekt Deli's gezicht en dan tuit ze haar lippen. 'Ik
snap het. Je wilt wat anders.'
Ze legt haar handen in zijn nek en trekt zijn hoofd omlaag.
Haar kus is beslist de meest enthousiaste die Arno ooit
heeft meegemaakt. Als hij naar adem hapt, zit Deli al aan
zijn riem te friemelen. 'Daar in die hoek staat een oude
45

ank,' zegt ze. 'Als je geen aandacht besteedt aan een paar
losse springveren is hij zacht genoeg.'
'Wat, hoe ... ' Het gaat Arno even te snel. 'Maar ik heb
niks bij me!'
Ze vist een kartonnen doosje uit haar handtasje. 'Dat
hebben mannen nooit.'
Deli draait het zilveren kettinkje om haar vinger en krast
plagerig met het kromme kristal over zijn buik. 'Wat is dit,
Arno? Een magische amulet?'
Hij komt half overeind. 'Het was een bee* raar. Toen
ik van huis vertrok, gaven twee mannen het me. Ze zeiden
dat ik het had laten vallen. Ik wist zeker dat het van mij was
en bedankte ze.'
'En?'
'Het is niet van mij! Ik heb het nooit eerder gezien!'
Deli geeft een tikje tegen het kristal. 'Goed bewaren.
Misschien waren het wel engelen en is dit echt een magische
amulet!'
Ze knoopt haar blouse dicht en werpt een blik op haar
horloge.
'Het is bijna middernacht. Ik moet eens opstappen.'
Arno lacht. 'Als de klok twaalf slaat, veranderen je
mooie kleren in lompen? Je koets wordt weer een pompoen?'
'Iets veel ergers. Mijn vader bonkt met zijn vuist op tafel.
Mijn moeder mompelt zaken als: een jong meisje hoort zo
laat niet over straat te lopen.'
'Zal ik je thuisbrengen?'
'Beter van niet. Nog niet. Ouders moet je overdag ontmoeten.
En zeker niet in een leren jasje met doodskoppen
en je armen vol tatoeages.'
'Waarschijnlijk heb je gelijk.'
Ze opent haar tasje. 'Ik geef je mijn telefoonnummer.

Het is een geheim nummer. Mijn ouders doen soms een
beetje moeilijk. Je zult waarschijnlijk een paar keer moeten
bellen voor je me te pakken krijgt en dit weekend ben ik
weg.'
Ze krabbelt haar telefoonnummer op een notitieblokje
en scheurt het blaadje af. 'Ik hoor nog wel van je.'
+
47

I2
Delila vindt Shaun in de galerij met schilderijen. De Doodloze
staat voor een strook beschilderde zijde, die aan bamboe
staven omlaag hangt. Ze sluipt naar hem toe, van schaduw
tot schaduw glippend tot ze over zijn schouder mee
kan kijken.
Zo'n onmogelijk oud schilderij: de kleuren zijn weggebleekt
of misschien heeft de kunstenaar enkel zwarte inkt
gebruikt. De veldheer is net van zijn paard gestegen en hij
kijkt peinzend uit over een piramide van opgestapelde
doodshoofden. Ze weet dat deze veldheer de keizer is, in
een van zijn talloze gestolen lichamen.
'J e krijgt hem wel weer terug,' fluistert ze in Shauns oor.
Shaun geeft geen krimp, schrikt niet.
'Hoe verliep het, Delila? Ik zag drie, vier toekomsten. In
een daarvan liep hij de school uit voor je hem kon aanspreken
en reed hij met zijn brommer pardoes de gracht in.'
'Die toekomst was het niet.'
'Hij is verliefd op je?'
'Shaun, hij aanbidt me! Hij kust de grond waarop ik
loop.' Ze knipt met haar vingers. 'Als ik hem verzocht om
met zijn brommer in de gracht te rijden, hah! Het enige dat
hij zou vragen: "Welke gracht, Deli?'"
'Goed.' Shauns hand schiet uit en omklemt haar pols.
Het is een keiharde greep, een langzaam aandraaiende
bankschroef.
'Delila, je verzwijgt iets.'
'Shaun! Wat heb je?' Ze probeert haar pols niet los te
rukken. Niemand kan Shauns greep verbreken zonder met
versplinterde botten te eindigen.

'Wat deed je?'
Ze kijkt hem recht in zijn gruwelijke ogen. 'Ik zong het
Mondech DoodsHed. Ik probeerde hem mee te laten zingen.'
'Hij weigerde.' Het is geen vraag.
'Hij weigerde,' geeft ze toe.
'Heilige Olifant! Delila, hoe ken je dat lied?'
'Ik hoorde het je zelf zingen. Tien jaar geleden. Toen die
Taiwanese popgroep een hit over Shaun de Doodloze wilde
uitbrengen. "De man met de zee in zijn lege oogkassen" , zo
heette dat nummer toch? Een van hun leden had de legende
van Shaun van zijn grootmoeder gehoord.
Je ging bij hun studio langs en beweerde dat je een miljonair
was. Dat je hun cd volledig zou betalen als ze een
nummer van jou zouden opnemen.' Shaun heeft haar arm
losgelaten en ze wrijft over haar pols. 'Je zong het lied in
hun microfoon en ze beloofden de band te zullen beluisteren.
De volgende ochtend zaten ze in het gekkenhuis. Hun
geheugen was totaal uitgewist: ze wisten minder dan een
pasgeboren baby. Vroeger zouden de priesters gezegd hebben
dat een boze geest hun ziel geroofd had.'
'Hoe had je je toen vermomd, Delila? Als je me gevolgd
was, had ik het geweten.'
'Niks vermomd. Een koffiemeisje bracht een pot thee
binnen. Niemand let op een koffiemeisje. En ik wist waar
jullie zaten. Je vroeg hun adres toen je met hen belde. Jij
ging te voet. Ik nam een taxi.'
Ze haalt haar schouders op. 'Verwachtte je loyaliteit?
Gehoorzaamheid? Ik ben Delila. Toen je me in Bangkok
vond was ik doodziek. Zo ver heen dat ik mijn eigen naam
niet eens meer wist. Jij verjoeg het virus uit mijn lijf, je gaf
me een nieuwe naam, een rol om te spelen. Delila is verraderlijk,
totaal onbetrouwbaar en ze vernietigt wie zo
dwaas is om haar lief te hebben. Zo heb je mij zelf gemaakt.'
49

'J e was niet doodziek.' In Shauns stem klinkt een lichte
ergernis door. 'Je was aan het sterven. Minstens de helft van
Bangkoks kinderhoer*s leed aan aids. Meisje, je laatste
adem ratelde in je keel. Als ik een kwartier later was gearriveerd,
had ik enkel een afkoelend lijk gevonden.'
'Oh, je redde mijn leven? Als ik in het Westen geboren
was, zou ik je eeuwig dankbaar blijven. In Azië zien we dat
anders. Jij zou dat moeten weten, want er stroomt geen
druppel blank bloed door je aderen. Iemands dood afnemen
vonden we in mijn dorp hoogstens bijzonder bemoeizuchtig.'
Ze maakt een spottend huppeldansje, wervelt om haar
as. Dan knielt ze en kust de toppen van zijn vingers.
'Mijn dwaze Shaun,' fluistert ze, 'je kunt mij niet temmen.
Enkel vernietigen. Neem me zoals ik ben.'
Shaun balt zijn vuisten. 'Als Arno het doodslied drie
keer had gezongen, waren we alles kwijt geweest. Het lied
zuigt het brein van de zanger leeg. Alleen degene die het
lied voorzong blijft ongedeerd. Van de keizer zou niets
over zijn gebleven. Nog geen vage herinnering.'
'Het leek me een goed idee. De moeite van het proberen
waard. Dat het de keizer ook kon raken was niet bij me
opgekomen.'
'Vertel me voortaan wat je van plan bent. Van tevoren.'
'Misschien.'
Shaun weet dat hij daarmee genoegen moet nemen.
Want ze heeft gelijk: hij kan haar enkel vernietigen, nooit
temmen.
+

I3
In het licht van zijn nachtlampje bestudeert Arno het zilve­
ren kettinkje met het kromme kristal. In de facetten van het
kristal zijn tientallen vreemde lettertekens gegraveerd.
Chinees? Ze zijn te petieterig om ze goed te onderscheiden,
amper groter dan zandkorrels.
Hoewel hij zeker weet dat het kettinkje niet van hem is,
blijft het hem akelig bekend voorkomen. Goed bewaren,
had Deli hem aangespoord. Misschien waren die mannen
wel engelen en is het een echte magische amulet!
Hij glimlacht bij de herinnering. Die lui zagen er alles­
behalve als engelen uit.
Hij draait het kristal: lichtpuntjes gloeien op, doven. Net
twinkelende sterren, en meteen moet hij aan de pretliches
in Deli's ogen denken. Wat een moordgriet!
kend.
Alles erliep zo moeiteloos. Zo · absoluut vanzelfspre­
Hij trekt het dekbed tot zijn navel. Voor meer is het te
warm. Ik zal van je dromen, Deli. Tot ik je weer zie moet
dat genoeg zijn.
De droom begint zodra hij zijn ogen sluit. Eerst wordt hij
zich onaangenaam bewust van de kilte van het kristal.
Koud, zo vriezend koud. Een splinter ijs, een ijspegel . Het
lijkt bovendien groter en belachelijk zwaar voor zo iets
kleins. Een baksteen, denkt hij, een rotsblok!
Het groeiende gewicht perst zijn borstkas omlaag en hij
voelt de punt door zijn vel breken. Arno wil zijn hand op­
heffen om het onmogelijk zware kristal weg te schuiven.
Zijn armen blijven onbeweeglijk naast zijn zijden liggen.

Ik slaap al, gaat het door hem heen. Dit is niet echt. Een
nachtmerrie.
Hij probeert uit de droom te ontwaken, zijn ogen te openen.
Een moment bespeurt hij weerstand. Alsof zijn oogleden
dichtgeplakt zitten met spinrag. Dan floepen ze open.
Hij staat in een wijde tent met wanden van traag golvende
zijde. Al het licht is rood, een rijk, broeierig rood.
Karchai, weet hij, de kleur die enkel voor de machtigste
heersers gereserveerd blijft. Een boer of koopman die zich
in karchai kleedt, speelt met zijn leven.
Vier wachters in harnassen van gelakt leer bewaken de
enige ingang van de tent, hun lansen gekruist. Daarachter
ziet hij een driehoek staalgrijze hemel, een desolaat landschap.
Een hoge muur van aangestampte aarde, bekroond
met een palissade van aangepunte boomstammen slingert
zich van kale heuveltop naar heuveltop. Alleen de wachttórens
zijn van baksteen.
'Mijn muur,' denkt Arno automatisch. 'Steen na steen
heb ik uit laten hakken en mijn cement was bloed en zweet,
de botten van doodgewerkte boeren.'
Een wrokkig soort trots welt op, trots zonder enige tevredenheid.
Hij vouwt zijn handen tegen elkaar. De handen van een
oude, doodzieke man, ziet hij ontzet. Vol gezwollen blauwe
aders en bruine vlekken, gestippeld met open zweren.
Dit zijn mijn handen niet! Ik ben jong! Net zestien! Ik
ben . . . Hij is zijn naam vergeten.
De paniek ebt weg. Hoe bizar om mijn eigen naam te
vergeten! Al was het maar voor een ogenblik. Want wie
kan ik anders zijn dan de keizer van China? Tsjin Sje
Hwang-ti, Hoogst Verheven Heerser der Ch'in. Tsjin Sje
Hwang-ti voor wie miljoenen zich in het stof buigen.
Het hoefgeroffel van strijdpaarden doet hem opkijken.
Hun galop gaat in een sjokkend geplof over.

Kinkhoorns loeien: vier leden van zijn persoonlijke garde
betreden de tent. Deze soldaten zijn de enigen in heel
China die zijn tent zonder zijn uitdrukkelijke toestemming
en langdurige rituelen mogen betreden.
De boeren noemen hen de Gemaskerden en vrezen hen
erger dan tijgers of aardbevingen.
Hun kapitein heft zijn handen op, beweegt zijn vingers.
'Meester van de Vier Einden der wereld,' begint hij in de
gebarentaal die slechts de keizer en zijn Gemaskerden kunnen
ontcijferen, 'een van uw spionnen is teruggekeerd.'
De keizer wenkt met zijn staf. 'Breng hem binnen.'
'Purperen Feniks, Draak van het Oosten,' wauwelt de
spion terwijl hij met. zijn voorhoofd op het aangestampte
leem van de vloer bonkt.
'Laat je plichtplegingen achterwege,' beveelt de keizer.
'We zijn hier niet aan het hof van Ch'in.'
'Meester der Miljoenen, ik heb Shaun gevonden! Shaun
de Doodloze. Hij woont in een grot boven Zwaluwdorp, in
Yuan.'
'In Yuan,' herhaalt de keizer. 'Och, waarom ook niet?
Het is tenminste redelijk in de buurt.'
Van opwinding is geen sprake, zelfs niet van verwachting.
De keizer is al te vaak teleurgesteld. 'Kijk mij aan,
kerel,' snauwt hij.
De man gehoorzaamt zo abrupt dat de keizer nekwervels
hoort knarsen. Drie hartkloppen lang bestudeert de keizer
hem. 'Ja, je bent te angstig om te liegen. Ik ruik de stank
van je urine, die je vrijelijk over je benen hebt laten lopen.
Je gelooft oprecht Shaun gevonden te hebben.'
Hij gebaart naar de kapitein van de Gemaskerden. 'Ga,
jij en je mannen. Breng mij Shaun de Doodloze voor de
maan opnieuw rond is.'
De Gemaskerden heffen hun wapens, marcheren naar
53

hun paarden. De keizer kijkt de soldaten na met iets dat
bijna vaderlijke genegenheid is: hij heeft de Gemaskerden
persoonlijk getraind. Net als hij zijn ze genadeloos als co
bra's, sluw als nertsen en even bedreven met het wurg
koord als met de lans. In de strijd communiceren ze met een
ruk van hun kin, met het opkrullen van een lip, een korte
grom. Elk van hen heeft zijn tong bij de wortel afgehakt, als
bewijs van hun onvoorwaardelijke trouw aan de keizer.
Wie niet kan spreken kan ook geen geheimen verraden.
Als iemand de tot nu toe ongrijpbare Shaun · in zijn
schuilplaats kan verrassen, dan zijn zij het wel.
Op de achtentwintigste dag strompelt het groepje Gemaskerden
het keizerlijke zomerkamp binnen. Hun luisterrijke
harnassen van gelakt leer zitten onder de krassen. Gele
leem klit in hun haren.
Ze werpen zich aan de voeten van hun meester en bonken
met hun voorhoofd op de met goudstof bestrooide
vloer.
'Ik zie het,' mompelt de keizer. 'Mijn jachthonden keren
jankend terug, met lege muilen. Jullie hebben Shaun de
Doodloze ook ditmaal niet gevonden.' Hij tuit zijn lippen,
zucht theatraal. 'Ga. Ik geef jullie toestemming om zelfmoord
te plegen.'
De soldaten kruipen achterwaarts weg. Hun aanvoerder
tast al naar zijn dolk om het bevel van de keizer uit te voeren.
'Nee!' brult de keizer vertoornd. 'Niet hier, idioot! Bloed
trekt aasvliegen aan.' Hij gebaart naar het westen en zijn
lange, felrode nagels blinken in de avondzon. 'Bij de veertiende
toren hebben de opzichters een massagraf gedolven.
Werp je dàar maar in.'
Een van de soldaten komt overeind en draait zich naar de
keizer: een pezige kerel van een jaar of veertig met een
54

vlassig baardje. De man draagt zijn masker nog steeds, con­
stateert de keizer met een zekere ergernis. Hoe onbeleefd!
Ik heb ze toch duidelijk laten weten dat ze niet langer deel
van mijn Gemaskerden uitmaken?
'Misschien was je een beetje voorbarig,' zegt de man. De
keizer ziet het puntje van een roze tong over de gekloofde
lippen likken.
Een indringer! Een sluipmoordenaar!
De keizer draait zijn pols. Uit de wijde mouw glipt een
kristallen dolkje in zijn handpalm. Hij drukt op de jaden
vlinder in de handgreep en meteen vloeit een kleurloos gif
in de holle punt. 'Verklaar je nader.' Uit zijn ooghoeken
ziet hij dat de andere Gemaskerden de tent al verlaten heb­
ben. En de wachters staan te ver weg om van enig nut te
wezen.
'Mijn naam,' zegt de indringer, 'is Shaun de Doodloze.'
Hij buigt diep, maar beslist niet zo diep als een onder­
daan voor zjjn keizer hoort te buigen. 'Ik sta geheel te uwer
beschikking.'
De keizer voelt een schok van pure vreugde, een tinte­
ling die door zijn hele lijf trekt en hem ademloos van op­
winding achterlaat.
'Zet je masker af,' weet hij met moeite uit te brengen.
Het klinkt als een verzoek, niet als een bevel.
Eeltige vingers reiken naar het zwartleren masker, ruk­
ken. De riempjes knappen en de keizer staart in het angst­
aanj agende gelaat van een demon, van een bovenaards we­
zen. Shaun is blind: reusachtige roze parels glimmen in de
lege oogkassen.
'De verhalen zijn waar,' zegt Shaun. 'Ik heb mijn ogen
uitgerukt. Lang geleden. Voor wie de toekomst kan zien, is
het heden niet interessant. Het leidt maar af.'
'Vijftien jaar zocht ik u, meester Shaun, de wijste aller
wijzen,' hoort de keizer zichzelf babbelen. Hij probeert te
55

stoppen, maar zijn opluchting is eenvoudigweg te groot.
'Complete legers spionnen zond ik uit! Ik strooide met zilver,
ik strooide met goud. Duizenden, duizenden hadden
van u gehoord: niemand kon me uw schuilplaats wijzen.'
'De tijd was nog niet rijp voor onze ontmoeting.'
'En nu wel?'
Shaun grijnst. 'In het begin van je zoektocht was je overmoedig,
een man in de kracht van zijn leven. Maar nu, hai!
je haar wordt grijs, je gewrichten knarsen. Eindelijk ben je
bang genoeg voor de dood om werkelijk naar me te luisteren.
,
Ditmaal is het de keizer die zijn hoofd buigt. 'Wijze
meester, ze beweren dat u al duizend jaar leeft.'
'J e moet niet alles geloven wat onwetende boeren kakelen.
Duizend jaar is het grootste getal dat ze kunnen bevatten.'
Shaun giechelt, maakt een absurd dansje waarbij hij
met zijn armen zwaait. 'Keizer, dwaze keizer,' zingt hij. 'Ik
ben onmetelijk veel ouder dan dit land. Toen ik de Dood
voor het eerst bedroog, was de grootste stad van de wereld
een dorp met hutten van riet en vochten we met zwaarden
van steen. 0, mijn keizer, duizend jaar is niet meer dan een
enkele dag voor mij!'
De keizer weet dat hij bespot wordt, dat zijn woorden
voor Shaun niet meer dan het geritsel van dorre bladeren
zijn. Toch spreekt hij door. 'Ik bezit paleizen met gouden
daken,' somt hij op, 'vrouwen met glanzend zwart haar en
wenkbrauwen als dansende motten. Mijn leger is onoverwinnelijk.
Ik had de wereld kunnen veroveren.'
Hij sluit zijn ogen. 'Als ik enkel de tijd had gehad ... Dat
alles kan van u zijn, Shaun,' vervolgt hij op krachtiger toon.
'Noem uw prijs. Geloof me, geen prijs is mij te hoog.' Hij
balt zijn vuisten. 'Ik wil leven! Ik wil voor altijd leven!'
Shaun trekt peinzend aan zijn oor, schuifelt met zijn voeten.
De keizer beseft dat het toneelspel is, dat Shaun verdraaid
goed weet wat zijn prijs is.

'Helaas,' zucht Shaun, 'ik ben gewend onder een dak van
sterren te slapen en vrouwen verwelken even snel als afgerukte
bloemen.' Shauns vinger priemt naar voren en
prikt in de buik van de keizer, 'Jij, jijzelf bent mijn prijs!
Wat ik wens is iemand om mij gezelschap te houden in alle
eeuwen die nog moeten komen. Een slaaf, die mij onvoorwaardelijk
trouw is.'
Slaaf, denkt de keizer vol afschuw, ik een slaaf? Ik, voor
wie miljoenen in het stof buigen? Maar wacht, zelfs de slaaf
van Shaun de Doodloze is nog duizend maal machtiger dan
welke sterfelijke man dan ook.
'Ik neem het aan,' zegt hij.
'Mijn eigen soort onsterfelijkheid kan ik je niet geven,'
waarschuwt Shaun hem. 'Ik leef eindeloos door omdat ik de
Dood keer op keer te slim afben. Je hebt mijn talent nodig
om die kans van een op de miljoen te zien en te grijpen. En
dat talent valt niet aan te leren. Ik kan je niettemin iets
aanbieden dat bijna even effectief is.'
Hij reikt in de plooien van zijn gewaad en houdt een
bronzen spiegel op. De keizer ziet zijn eigen gelaat weerkaatst:
zijn lippen zijn in een grimas van pure doodsangst
verstrakt, die al zijn tanden ontbloot, zijn ogen puilen uit.
Het gezicht van een wanhopig màn, denkt hij, maar dat ben
ik ook, een wanhopig man.
'Ik kan je ziel in deze spiegel vangen,' vervolgt Shaun.
'En als iemand daarna in deze spiegel kijkt, hai, dan kun je
door zijn ogen naar binnen glippen en zijn lichaam stelen.
Het zal niet gemakkelijk zijn, want je slachtoffer vecht voor
zijn eigen leven. Ik vermoed echter dat jij het wel zult klaarspelen.
Jij bezit de juiste genadeloosheid en meer eigenwaan
dan een god.'
De spiegel is onverwacht zwaar en de keizer laat hem
bijna uit zijn vingers glippen. Ik word oud, denkt hij, vijf
zomers eerder kon ik een rotsblok tot boven mijn kruin
tillen ...
57

Hij kijkt Shaun aan: 'Mijn ziel, zei je. Ik moet eerst sterven
voor ik eeuwig kan leven?'
'Je begrijpt het. En wacht niet te lang. Bij het eerste
ochtendlicht vertrek ik en je krijgt geen tweede kans.'
De keizer ziet de zon achter de Muur wegzinken, een sidderende,
oranje druif. Zijn dwangarbeiders werken onafgebroken
door, ijverige mieren die met manden aarde sjouwen.
Opzichters benen langs hun sjokkende rijen, meppen
met lange stokken. Flarden van troosteloos gezang bereiken
hem.
Dit alles zal ik kwijtraken als ik op Shauns aanbod inga.
Een mens zal ik worden. Ik, die nu machtiger dan een god
ben.
Hij wrijft over zijn pijnlijke pols, zijn gezwollen knokkels.
Ik zal jong zijn!
Hij buigt zich naar de spiegel tot hij de rode adertjes in
het oogwit kan onderscheiden. Nu! Druk op de vlinder.
Haal de punt van de giftige dolk over je keel. Meer dan een
kras is niet nodig.
De pijn is onbeschrijflijk. Kokende teer spuit door zijn aderen,
al zijn spieren verkrampen tot sidderende kabels. Bijtend
maagzuur brandt zich door zijn slokdarm omhoog en
sproeit uit zijn neusgaten.
De koopman, die hem het mes verkocht, had beloofd dat
het gif elk slachtoffer ogenblikkelijk zou verlammen. Dat
de dood zeker was. Hij had nooit, nooit beloofd dat het
pijnloos zou wezen.
Als de pijn wegebt, is zijn eigen lijk het eerste dat de keizer
aanschouwt. Het leunt tegen een geglazuurde tempel hond,
Shauns spiegel in zijn verstijfde handen. Over het voorhoofd
kruipt een groene aasvlieg.

Dood, denkt hij, ik ben waarlijk dood.
Hij heeft geen lichaam meer. Wat van hem overbleef is
ijl als ochtendmist. Herinneringen, gedachten, vonkende
emoties. Ik ben een reflectie in de spiegel, denkt hij. Een
weerkaatsing van iemand die niet langer bestaat.
Het brons omsluit hem als een taaie vloeistof en hij be­
speurt de eerste tekenen van vrees. Stel dat Shaun hem ver­
geet? Of dat de Doodloze hem in de spiegel opgesloten
houdt?
Uren verstrijken. De avondgong galmt het eerste uur van
de nacht, het moment dat de vierde ster zichtbaar wordt.
Het blijft verder doodstil in de staatsietent. Niemand zal
de keizer durven storen, behalve op zijn uitdrukkelijke be­
vel.
Middernacht: de volle maan zweeft hoog boven de
Muur, buiten het gezichtsveld van de spiegel.
Een steelse beweging, niet meer dan het verschuiven van
een schaduw. De keizer ziet hoe Shaun tussen de wachters
de keizerlijke tent binnengHjdt, in die halve seconde dat ze
allebei hun blik afwenden.
Shaun schopt het glazen dolkje opzij en rolt de spiegel in
een zijden doek. 'Welkom, vriend,' hoort de keizer hem
fluisteren, 'welkom, mijn slaaf.'
+
S9

Arno ontwaakt bij het eerste ochtendlicht. Het raam van
zijn slaapkamer is een rechthoek van het teerste roze. Een
straaljager kruipt van hoek tot hoek: een fonkelend stipje
dat een condensatiespoor van lichtend goud achter zich aan
trekt.
Minutenlang ligt hij met open ogen naar de hemel te
staren zonder ook maar iets te registreren. Koud zweet bedekt
zijn voorhoofd en hij is niet in staat om ook maar een
spier te bewegen.
Die droom. Die afgrijselijke droom.
Ik was een monster, een hatend, allesverslindend ding
waarvoor een mensenleven minder betekende dan het wegschoppen
van een kiezel.
Bijna alle details zijn weggezakt. Wie hij in de droom
was, in welk land. Wat zijn daden waren. Maar de nasmaak
van tomeloze haat blijft, de echo van die intense begeerte
naar jeugd, naar een leven zonder eind.
Pas als hij koud water in zijn gezicht plenst, komt een naam
uit de droom bovendrijven. Hwang-ti. Tsjin Sje Hwang-ti.
Een moment staat hij verdwaasd met de zeep in zijn ene en
de droge washand in de andere. Ja, dat was de naam van de
keizer uit zijn nachtmerrie. Van de keizer van China!
Arno laat de zeep in de wasbak vallen, mikt het washandje
in het bad en snelt poedelnaakt de woonkamer in.
In een oogwek heeft hij de cd-rom met de Carta Encyclopedie
in de computer geladen en tikt hij de naam in.
Een zacht gezoem stijgt uit de drive op.
60

'Tsjin Sje Hwang-ti: niet gevonden,' meldt het scherm.
Arno voelt zich een volslagen idioot. Wat had hij dan
verwacht? Dat een droomnaam in de Encyclopedie zou
staan?
Hij schakelt de computer uit en slentert terug naar de
badkamer. Gewoon een nachtmerrie, denkt hij. Dromen
hebben geen betekenis.
Vijf minuten later staat hij onder de warme douche te
zingen en gelooft hij het oprecht. Dromen zijn bedrog, niet
meer dan de videoclips van je slapende brein.
De keizer had Arno kunnen vertellen dat westerlingen er
gewoonlijk geen flauw idee van hebben hoe je Chinese namen
nu precies moet spellen en er vaak maar een potje van
maken. Dat je zelfs de naam van de Chinese hoofdstad achtereenvolgens
als Peking, Peiping en Beibing geschreven
zult vinden.
In de drukkerij blijkt alles nog steeds hopeloos achter te
lopen. Tot overmaat van ramp heeft de sorteermachine het
ook nog begeven. Het eerste stuk van de ochtend stapelt
Arno vers bedrukte velletjes van De Vrije Sportvisser tot
hij de tekst zo zou kunnen opdreunen. Zeldzaam stom werk
dat gewoonlijk terecht aan een machine wordt overgelaten.
'Hoe was het schoolfeest?' vraagt zijn moeder als ze een
korte koffiepauze inlassen om even uit te hijgen. 'Het moet
een latertje geworden zijn, want ik hoorde je niet thuiskomen.
,
'Half twee,' geeft Arno toe.
'Ging het schoolfeest zo lang door?'
'N ee. Ik kwam een meisje tegen. We hebben wat door de
stad gelopen.'
'Leuk,' knikt ze.
61

Arno is dankbaar dat zijn moeder zo tactvol is om niet
door te vragen. Een uur na je eerste ontmoeting elkaar al de
kleren van het lijf rukken: hoe moet je dat uitleggen? Hij
vermoedt dat zijn ouders het een tikkeltje overhaast zouden
vinden.
Hij staat op. 'Ik moet nog even iemand opbellen.'
Deli's telefoonnummer zit niet in de binnenzak van zijn jas.
Ook niet in zijn broek. Hij voelt alle zakken drie keer na,
keert zijn sokken om, schudt zijn onderbroek uit. Het zweet
breekt hem uit. Hij ziet zichzelf al de halve bovenbouw
aflopen om een meisje te vinden dat Hanneke heet, achternaam
onbekend, die een vriendin met de naam Delila naar
het schoolfeest heeft meegenomen. Heette ze trouwens wel
Hanneke? Of was het Anneke?
En zelfs als hij die Hanneke, of Anneke, weet op te sporen,
zou ze hem dan zomaar het telefoonnummer van Deli
geven? Vast niet.
Liefde is prachtig, maar elke minnaar heeft altijd iets
potsierlijks in de ogen van anderen. Arno kent zijn medescholieren.
Zelf is hij geen haar beter. Iedereen zou hem in
de maling nemen. Na de vijfde keer vragen zou elk meisje
met uitgestreken gezicht beweren dat ze Hanneke heette.
En wat een dolle gein om hem volledig voor paal te zetten
met een vals telefoonnummer!
Hij klemt zijn kaken op elkaar. Deli is het waard, besluit
hij. Dan maar een clown.
Ten slotte vindt hij het notitieblaadje onder zijn hoofdkussen.
Prompt herinnert hij zich natuurlijk ook weer dat
hij het daar neergelegd heeft. De veiligste plek die hij met
zijn slaapdronken hoofd wist te bedenken.
Hij strijkt het briefje glad. Wat schrijft ze een mooie,
krachtige letters, denkt hij. Arno snuffelt aan het velletje:
het enige dat hij ruikt is de geur van zijn eigen zweet.

Deli's telefoon gaat twintig keer over en wordt dan auto­
matisch afgebroken. Arno legt de hoorn neer. Nu ja, ze hád
gezegd dat ze het weekeind niet thuis zou zijn.
Ik probeer het morgenavond nog een keer, neemt hij
zich voor. Maar hij weet dat hij het onmogelijk zo lang kan
volhouden. Waarschijnlijk draait hij haar nummer weer
voor er een uur voorbij is.
'Dat was het dan,' zegt Arno's vader en Arno slaakt een
zucht van verlichting.
De Vrije Sportvisser is gesorteerd, gevouwen, geniet en
in nette pakketjes van honderd stuks verpakt. Tweeduizend
exemplaren. Arno heeft zich voorgenomen nooit meer een
sporthengel aan te raken.
'Op zalmenjacht in het Noors hooggebergte.' 'De ene
kunstvlieg is de andere niet.' Allemachtig, wat kunnen die
lui zeveren!
Arno werpt een blik op het raam: de tijd is voorbijge­
vlogen. Het begint al te schemeren. 'Zal ik Chinees halen?'
Zijn vader werpt hem zijn portemonnee toe. 'Haal iets
lekkers. Geen nasi. We hebben er hard genoeg voor ge­
werkt.'
Aan weerszijden van de toonbank gluren twee geglazuurde
draken naar de klanten. Arno strekt zijn hand uit en raakt
hun manen aan. Hard plastic. En draken zijn het ook aller­
minst, hoewel ze er woest genoeg uitzien met hun scherpe
tanden. Dit zijn Chu-liangs. Jachthonden, waarmee de ede­
len op wilde varkens en herten jaagden. De pitbulls van
lang geleden, meer dan half wolf nog. Nu helaas uitge­
storven.
Hij trekt zijn hand terug. Waar komt die kennis van­
daan? Ik weet even weinig van hondenrassen als sportvis­
sen af. Minder zelfs, want ik kan De Vrije Sportvisser intus­
sen zo ongeveer opzeggen.

Toch klinkt de naam juist. Chu-liangs. Hij ziet een kop­
pel zich een weg banen door dicht struikgewas. Ruigharige
monsters met een ring van krullend haar om hun nek. Niet
blauw natuurlijk, maar vaalbruin.
'Wat zal het zijn, meneer?' vraagt de man achter de
'
toonbank.
'0, sorry. Drie keer Peking eend met witte rijst. Haaien­
vinnensoep. Ook drie keer. En lychees toe.'
ten.'
De man reikt hem een bonnetje aan. 'U kunt daar wach­
Arno gaat naast twee Chinezen zitten en bladert in de
Nieuwe Revu.
'Die W ong van Sun li is een hopeloos geval,' hoort hij
zijn buurman zeggen. 'Dit is nu al het vierde voorstel dat hij
afslaat. Twintig procent is toch prima? Wie zou hem min­
der rekenen?'
De ander snuift. 'W ong zou de poep van zijn zool schra­
pen en klagen over de kwaliteit van de uitwerpselen.'
Dat klinkt als een spreekwoord, denkt Arno en hij moet
glimlachen. Een betere beschrijving van een klagende vrek
valt amper te verzinnen.
Hij verstijft. Dit kan niet. Dit is onmogelijk. De mannen
spraken in het Chinees, al die harde klanken, en hij kon hun
woorden moeiteloos vertalen ...
Verbeelding. Ik zat te dromen. Ik dácht alleen maar dat
ik ze begreep. Wie weet hadden ze het over iets totaal an­
ders. De Chinese voetbaltoto. De prijs van vuurwerk.
'Vierentwintig,' roept de man achter de toonbank.
Een van de Chinezen komt overeind. 'Vierentwintig, dat
is mijn nummer.' Hij steekt zijn hand groetend op. 'Ik zie je
nog wel op de club.'
Arno zinkt terug in zijn ongemakkelijke stoel. Deze keer
sprak dè man beslist Chinees en Arno verstond hem. Wat is
hier in 's hemelsnaam aan de hand?

Als zijn bestelling arriveert, is Arno nog steeds zo in de
war dat hij de plastic beker met lychees op de toonbank
achterlaat en de man hem terug moet roepen. Arno bedankt
hem afwezig en haast zich naar buiten.
Pas als hij de sleutel in de voordeur steekt, realiseert hij
zich dat zijn brommer nog voor de Chinees moet staan. Hij
houdt het hardstalen beugelslot in zijn linkerhand. Open.
Hij bel t Deli opnieuw om half tien, daarna om half elf.
Niemand neemt de telefoon op.
+

IS
De Doodloze schrijft in zijn Boek van Bruikbare Kennis,
een project waarmee hij zich al enige duizenden jaren bezighoudt.
Kennis gaat verloren. Wie spreekt tegenwoordig
de taal der dolfijnen nog? Of weet dat een mengsel van
Desunariet en gemalen kauri's je tandglazuur zo hard als
diamant maakt? Zodat zelfs negentigjarigen met een volmaakt
gebit kunnen rondlopen?
Toen Shaun begon, schreef hij zijn aantekeningen op
berkenbast, waarbij hij zijn penseel van hertenhaar in de
ingedikte gal doopte. Later op zijde, op perkament, hand-
-
geschept papier.
De dag dat hij de keizer voor het eerst ontmoette, telde
het Boek al meer dan vijfenzestig letterlijk loodzware delen
en moest hij twee pakezels gebruiken om het te vervoeren.
Dit is zoveel eenvoudiger, denkt hij. Een van de weinige
handige zaken die deze treurig onwetende eeuw opgeleverd
heeft.
Hij werpt een goedkeurende blik op zijn computer. Het
volledige boek beslaat nu slechts vijfDS-HD-diskettes, die
gezamenlijk een paar ons wegen.
'Samengevat ken ik slechts drie alternatieve methodes
om het leven aanzienlijk te verlengen,' typt hij. 'Ten eerste
het eten van de bloemen van de Kish da Mur, die slechts één
keer in de vijftien jaar bloeit. Deze plant komt in Europa op
sleçhts één plaats voor en is voor negenennegentig van de
honderd mensen dodelijk giftig.
Ten tweede het gebruik van een magische spiegel om de
ziel in een jonger lichaam te verplaatsen.
66

Ten derde ... '
Delila duwt de deur van zijn werkkamer open. 'Hij belde
voor de vijfde keer.'
'Hoe weet je dat Amo het was?' vraagt Shaun. Stomme
vraag, realiseert hij zich meteen. Wie zou anders dat geheime
nummer bellen?
'Delila? Verlang je naar hem?'
'Heb ik enige keus? Ik ben wat jij me gemaakt hebt.'
Maar al te waar, denkt hij. Delila is een pijl die al afgeschoten
is. Niets kan haar nog stoppen. Macht trekt haar
onweerstaanbaar aan en zij zal haar geliefde uiteindelijk
altijd vernietigen.
Arno is op de Doodloze na waarschijnlijk de machtigste
mens op aarde. De enige andere die de toekomst kan kennen
en in eigen voordeel veranderen.
'Zal hij vannacht opnieuw dromen?' vraagt Delila.
'Van de keizer zeker en waarschijnlijk ook van jou.'
+

Half negen: Arno zit ineengedoken op zijn opengeslagen
bed, zijn hoofd in zijn handen.
Houd op! denkt hij. Houd alsjeblieft op!
Tientallen stemmetjes wauwelen in zijn hoofd. Een ware
woordenbrij van schrille klanken: het handenklappende geschreeuw
van Chinese waterventers, de roddel van dorpsvrouwen.
Qingjin! Neemt u toch plaats! Nin gaxing qu sanbu ma?
Of wilt u soms een wandeling maken?
Heel de Chinese taal kolkt door zijn geheugen.
Nin zao! Goedemorgen! Zai jian! Tot spoedig!
'Houd op!' krijst Arno en drukt zijn handen tegen zijn
oren, hoewel de stemmen beslist niet van buiten komen.
De stemmen zakken terug tot een hees gefluister.
Het is dat zilveren kettinkje. De ketting met het kristal.
Daar begon alles mee.
Hij grijpt het snoer vast, rukt het omhoog.
Shit! De schakels blijven achter zijn kin hangen. Hij
trekt opnieuw en het zilver snoert hem de keel dicht.
De ketting is te kort, hij kan onmogelijk over zijn hoofd
heen. Is die vervloekte ketting ineens gekrompen?
Ik had geen enkel probleem bij het omdoen. Misschien
werkt hij op de een of andere manier als strop? Dat hij
kleiner wordt als ik eraan trek?
Onzin. Het snoer loopt nergens dubbel.
Arno laat de ketting10s en het kristal bungelt ter hoogte
van zijn borstbeen. Ruimte genoeg om de ketting desnoods
over de kop van een paard te trekken.
68

Breek de schakels, besluit hij. Knip ze door.
Vaders betonschaar. Ja, dat massieve stuk gereedschap
knipt moeiteloos door ijzeren staven zo dik als je vinger.
Zo'n kettinkje is een fluitje van een cent voor zo'n betonschaar.
Daar ga je, kreng! Arno gebruikt al zijn kracht.
Geknars, dan een scherpe tik.
Ah! Daar heb je niet van terug!
Hij opent de bek van de betonschaar en slaakt een kreet
van teleurstelling. De schakels zijn niet eens verbogen en
het kettinkje blijft ongebroken.
Wat is dit in 's hemelsnaam voor materiaal?
De betonschaar bestaat uit vanadiumstaal. Alleen diamant
is harder.
Geef het op, fluistert een stem. Je bent moe. Doodmoe.
Ga toch slapen. Hang die betonschaar terug.
Arno weet niet langer ofhet zijn eigen gedachten zijn of
weer een van die stemmen die hem geen ogenblik rust gunnen.
Maar hij is inderdaad moe. Afgrondsdiep, onbeschrijflijk
moe.
Iedere andere mens zou Arno een plastic kinderschaartje
aan het rek hebben zien hangen. Een bot, knullig schaartje
dat nog geen draadje wol zou kunnen doorknippen ...
Arno's hoofd is leeg. Hij sluit zijn ogen en voelt zich in het
zachte kussen wegzakken. Grijze mist omgeeft hem. Een
van de dansende lichtvlekken komt dichterbij en verandert
in Deli's gezicht.
Kom bij me, fluistert ze. Laat me je aanraken.
Arno ontspant zich en de slaap rolt aan.
Of het Arno of de keizer is die op een muilezel langs de
lange Chinese muur sjokt, blijft onduidelijk. In deze kristalheldere
droom bestaat er amper verschil tussen die twee.

Het is de ochtend na zijn wedergeboorte in een gloednieuw
lichaam. Shaun was bij het rijzen van de zon een dorp
binnengereden en had de dorpsidioot gewenkt. De dorpsidioot
was de enige die nog niet naar de akkers getrokken
was.
'Vriend,' sprak Shaun hem aan. 'Wil je een goudstuk
verdienen?'
De man hobbelde op hem af en stootte een drietal onbegrijpelijke
klanken uit, die waarschijnlijk op instemming
duldden.
'Dat is dan geregeld.' De Doodloze trok de zijden sjaal
van de spiegel. 'Kijk in deze spiegel, mijn vriend. Kijk
diep.'
Wat er de oorzaak van was dat de keizer zich nu in het
lichaam van een jeugdige bultenaar bevindt. Ook mag hij
zich in het bezit van een horrelvoet verheugen terwijl zijn
linkeroor niet meer dan een pover stompje is.
Mijn nieuwe meester beschikt over een rijk gevoel voor
humor, denkt de keizer. Al vrees ik dat zijn slachtoffers dat
maar zelden weten te waarderen.
Zelf koestert hij absoluut geen wrok. Hij is jong. Zijn
spieren trekken en tintelen, nieuw bloed jaagt door zijn
aderen, heet en krachtig. Dat is het enige dat telt. Later zal
Shaun hem ongetwijfeld betere lichamen geven. Krachtige
lichamen zonder tal.
De Doodloze stopt zijn muilezel en bestudeert de hoge aarden
wallen, de zwoegende dwangarbeiders.
'Mag ik je een vraag stellen, Hoogst Verheven Heerser?'
'Wie ben ik om je antwoord te weigeren?'
'Volgens de geruchten zijn al meer dan een miljoen
dwangarbeiders omgekomen bij de bouw van je muur. Hele
provincies verhongeren omdat er niemand over is om te
zaaien en te oogsten. Geloofde je werkelijk dat de Muur

China's vijanden zou tegenhouden? Hoe hoog en hoe lang
zij ook werd?'
'Natuurlijk nietI ' lacht de keizer. 'Die muur? Ik wilde
dat de mensen zich mij na mijn dood herinnerden. Dit is
beter dan de mooiste graftombe. Niemand zal de wreedste
keizer uit de geschiedenis ooit vergeten.'
'Maar nu heb je iets beters,' zegt Shaun.
'Ja, nu heb ik iets beters.'
+
71

Als de keizer uit zijn diepe sluimer ontwaakt, voelen zijn
oogleden loodzwaar. Ze hangen omlaag zodat er niet meer
dan spleetjes overblijven.
In zijn gezichtsveld zweeft een mobile met ijzeren vogels,
die langzaam ronddraaien in de tocht. Een hoogst ongebruikelijk
versiersel, denkt hij terwijl hij zijn ogen verder
probeert te openen. Een moment fladdert een woord door
zijn geheugen. Vliegtuigen. De term zegt hem niets: enkel
een reeks uitheemse klanken.
Waar zijn de kamerschermen met dansende pauwen en
mistige bergpieken? Of de branders met sandelhout, die de
hele nacht blijven doorsmeulen? Nu hij erover nadenkt, in
welke kamer bevindt hij zich eigenlijk?
Zijn paleis telt meer dan honderd zestig slaapvertrekken
en hij slaapt elke nacht in een ander om sluipmoordenaars te
slim af te wezen.
Een dof gegrom bereikt hem, dat langzaam aanzwelt.
Wat nu weer? Een morrende menigte? Getergde tijgers?
Auto's. Weer zo'n woord zonder enige betekenis.
Het grommen sterft weg en de keizer ontspant zich. Ik
slaap nog half, denkt hij. Droomgeluiden.
Waar blijft mijn kamerheer? En welke idioot schilderde
het plafond wit? Een lichte ergernis komt op. Hoe ongepast!
Wit is de kleur van rouw, van de dood.
Opnieuw probeert de keizer zijn ogen wijder te openen
en eens te meer weigeren de spieren te gehoorzamen. In
paniek wil hij zijn armen opheffen: ze blijven log naast zijn
zijden liggen.

Help me! Zijn keel blijft geluidloos, zijn tong onbeweeglijk.
Heilige Olifant, ik ben verlamd! Totaal verlamd!
En dan komt er een tweede, gruwelijkere verklaring in
hem op. Ik ben dood. Ik lig in mijn graftombe opgebaard.
Daarom is het plafond wit.
Maar nee, zijn borst rijst en daalt. Hij hoort het raspen
van een regelmatige ademhaling.
Ik leef.
Hij herinnert zich Shaun. De giftige dolk die hij in zijn
eigen vlees stak. Hij en Shaun reden langs de muur eh hij
had een nieuw lichaam gekregen. Een lelijk en onhandig
lichaam. Maar jong. Zinderend van levenskracht.
De beelden zijn kristalhelder en toch ... Ze hebben iets
tweedehands. Iets stoffigs. Gebeurtenissen die lang, lang
geleden plaatsvonden.
Daarna begint een zwart gat.
Hij doet een poging om zijn linkerhand tot vuist te ballen.
De hand lijkt eindeloos ver weg, kilometers. Niet langer
een deel van zijn lichaam.
De duim kromt zich.
Meteen stokt de ademhaling. De ogen van de keizer
sperren zich wijd open en hij heeft geen van beide dingen
gewild.
'Aah waah.' Zijn mond verwijdt zich in een geeuw,
knokkels wrikken tegen zijn oogleden.
In een flits doorziet de keizer wat er aan de hand is.
Dit is later. Eeuwen, misschien tientallen eeuwen na
mijn eerste dood. Ik werd keer op keer herboren. Ook deze
keer gleed mijn ziel in een nieuw lichaam. Alleen ging er
iets verkeerd. Volkomen verkeerd. Dit had mijn lichaam
moeten zijn, elke spier en zenuwdraad zou onder mijn controle
moeten zijn, maar ik ben niet meer dan een machteloze
passagier!
73

De gedachten van de ander zwellen aan: een dreunend
gerommel, een vermorzelende lawine van woorden en gevoelens.
Nee, laat mij leven! krijst de keizer. Zijn tong blijft onbeweeglijk.
Hij zinkt weg in de duisternis, niet meer dan een web van
kwetsbare herinneringen. Het enige dat overblijft is zijn
haat tegen de vreemde die hem zijn lichaam geweigerd
heeft.
Ik haat, denkt de keizer, dus ik besta.
Ik haat, dus ik besta.
74
+

'Aah waah.' Arno gaapt, rekt zich uit en slaat het dekbed
terug. Hij is in een opperbeste bui, vol tintelende energie.
Als hij gedroomd heeft, kan hij zich er in ieder geval niets
van herinneren.
talen.
Goedemorgen, probeert hij, goedemiddag. Tot ziens.
Zijn hersens weigeren de woorden in het Chinees te ver­
Dat is godzijdank voorbij, denkt hij, en hij voelt zo'n
grote opluchting dat de tranen hem in de ogen springen.
Wat had ik gisteren? Was het wel echt, dat ik ineens
vloeiend Chinees sprak? Geen droom?
De herinneringen aan de afhaalchinees blijven hinderlijk
vaag. Misschien was ik heel even krankzinnig? Kan dat? Zo
doorgedraaid van het keiharde werken, dat mijn hersens
het gewoon niet meer deden? Ik zag zowat dubbel van ver­
moeidheid, en als je zo uitgeput bent, haal je gemakkelijk de
vreemdste zaken in je hoofd.
Vergeet het. Het is nu voorbij.
Hij trekt voorzichtig aan het zilveren kettinkje, geeft dan
een venijnige ruk. Het kettinkje knapt en ineens houdt hij
twee losse uiteinden in zijn handen.
Arno mikt het kristal op de glasplaat van zijn nachtkastje
en ramt er met de zijkant van zijn wekker op.
Breek, kreng, breek!
Een doffe tik. Hij drukt harder, wrikt. Een zacht, knette­
rend geknars klinkt van onder de wekker.
Als hij de wekker optilt, is het kristal tot ruwe korrels en
wit poeder gewreven. Hij veegt de korrels van de glasplaat,
blaast het poeder weg.
75

Er zitten krassen in het glas, putjes in het blik van de
wekker. Ik heb het kristal vernietigd. Het kristal dat nachtmerries
in mijn slapende brein fluisterde. Vergeet al die
onzin. Het was een droom, een nachtmerrie.
Een blik op zijn wekker leert hem dat het half zeven is .. Zijn
ouders zullen nog diep onder zeil zijn. Op hun enige vrije
dag heb je minstens een sirene nodig om hen te wekken. Is
half zeven te vroeg om Deli bellen?
Hij reikt naar de telefoon naast zijn bed, trekt zijn hand
terug. Deli lijkt hem eigenlijk geen ochtendmens. Niet iemand
die fluitend over haar voeteneind springt en de dag
met zeven radslagen en een salto begint.
Half tien, besluit hij. Half tien is een redelijke tijd.
Hij draait net de douchekraan open als de voordeurbel gaat.
Deli! is zijn eerste gedachte. Ze komt bij me langs!
Hij hopst door de badkamer terwijl hij zijn onderbroek
over het stroeve vel van zijn kletsnatte benen probeert te
sjorren.
Stop. Halfnaakt de trap afhollen omdat een vriendin
aanbelt is onzin. Gisteren geloofde je dat het Esther was en
nu Deli. Trap er geen tweede keer in.
Deli zei dat ik haar eerst moest opbellen. Bovendien
heeft ze mijn adres niet eens.
Hij droogt zich zorgvuldig af en trekt een overhemd aan.
Haast je niet. Het is vast niet eens voor mij.
De bel gaat voor de derde keer.
Arno opent de voordeur op een kier. Geen Deli. Hoewel hij
haar al niet meer verwachtte, bespeurt hij toch een steek
van teleurstelling.
Twee mannen kijken naar hem op. Ze dragen nette,
enigszins stijve kleding: colbertjes, grijze broeken met een

messcherpe vouw. Hun zorgvuldig gepoetste schoenen
glimmen in het ochtendlicht. De voorste houdt een rood
boekje in de aanslag en dat maakt het beeld compleet.
Jehova's, denkt Arno. Van die lui die huis aan huis met
hun God leuren. Als zij graag bij het kraaien van de eerste
haan op pad gaan, moeten ze dat zelf weten. Maar dan hoeven
ze toch geen andere mensen lastig te vallen op de enige
dag dat die kunnen uitslapen?
'Goedemorgen,' zegt hij. 'Wat kan ik voor jullie doen?'
De voorste man glimlacht en het is dat speciale glimlachje
waaraan Arno hem herkent. Loom, geamuseerd. Een tijgerglimlach.
Dit zijn de lui die mij het kettinkje gaven!
'Ik, ik ... ,' stottert hij. 'Sorry, ik heb geen enkele belangstelling.'
'Toch wel.' Het glimlachje krult zich tot een grijns en de
man pakt Arno's mouw vast.
Arno's buikspieren trekken samen van angst.
Die tanden. Ze zijn tot scherpe punten gevijld. Het gebit
van een kannibaal.
Arno blijft doodstil staan en durft zijn hand niet weg te
rukken.
Ze zijn gek, knettergek.
'Hwang-ti,' zegt de man nadrukkelijk. 'Tsjin Sje
Hwang-ti. Machtige keizer, bent u werkelijk uw eigen
naam vergeten?' Zijn grijze tong likt over de puntige tanden.
'Zelfs geen dromen?'
Arno kan enkel een benauwd gepiep voortbrengen.
'U bent het vergeten, maar in werkelijkheid bent u de
keizer der keizers en alle rijkdommen van de aarde behoren
u toe.'
Arno slikt twee keer en nu kan hij opnieuw spreken. 'Ik
geloof niet dat ik jullie kan volgen.'
Gelukkig klinkt zijn stem nu zelfverzekerder. Hij weet
77

dat het toneelspel is, pure bluf, want hij is nog steeds doodsbang.
'De keizer had machtige vijanden,' zegt de tweede man.
'Zij roofden zijn geheugen en plantten het waandenkbeeld
dat hij een eenvoudige sterveling was in zijn brein.'
De stem van de man krijgt de zangerige klank van een
verhalen verteller. 'Lang, eindeloos lang zwierf de keizer
door de wereld, gelovend dat hij niet meer dan een gewoon
mens was. En omdat hij nog steeds een meester der magie
was, vermomde hij zich ook als zodanig. Als een eenvoudige
drukkerszoon.' De man knikt toegeeflijk. 'Ja, misschien
gelooft u werkelijk dat u niet meer dan een mensenkind
bent, wij weten wel beter.'
'Ik weet niets van een keizerl' protesteert Arno. Het is
nutteloos. Beelden uit zijn droom wellen op. De muur van
aangestampte aarde, de Gemaskerden, de man met ogen
van parels. Geen droomfantasie, maar een herinnering. Alle
details zijn eenvoudigweg te scherp. Hij kan de stank van
de spion ruiken, angstzweet en urine. In dromen ontbreken
geur en smaak bijna altijd.
De eerste man laat zijn arm los. 'U werd niet in deze
eeuw geboren. De man die u vader noemt, verwekte u niet,
uw moeder baarde u niet.'
Hij klopt op de muur van Arno's huis en elke tik geeft
een rare, holle nagalm. 'Dit is uw huis niet, al denkt u van
wel. Uw ware huis is de Tempel van de Doodloze.'
Arno doet een stap achteruit en grijpt de deurklink vast.
'Het spijt me oprecht, maar ik heb geen enkele belangstelling.'
Het moet zo ongeveer de grofste leugen zijn die hij
ooit verteld heeft.
Nog een stap en ik kan de deur in hun gezicht
.
dicht-
kwakken.
' Mogen wij u een boekje over ons geloof geven?' dringt
de man aan. Hij steekt Arno het rode boekje toe. 'Misschien
zal dit u overtuigen dat we serieus zijn?'

Arno grist het boekje uit zijn hand. Hij springt achter­
uiten kwakt de deur dicht.
Razendsnel draait hij de sleutel twee keer om en schuift
de nachtgrendels dicht.
Hij houdt zijn adem in en luistert.
Geen voetstappen. Zijn ze voor de deur blijven staan?
Half en half verwacht hij dat ze met hun vuisten op de deur
zullen roffelen en het slot onder een snerpende karatekreet
kapot zullen trappen.
Een halve minuut gaat voorbij en hij merkt dat hij zijn
adem inhoudt. Doe niet zo angsthazerig, hoort hij zijn va­
der in zijn herinnering zeggen. Wat ben je nu eigenlijk, een
muis of een kerel?
Zijn vader heeft het hoogstens eenmaal gezegd, toen hij
zeven was en maar bleef doorsnotteren omdat hij zijn knie
geschramd had. Arno is het nooit vergeten. Zijn vader had
zo teleurgesteld geklonken.
Hij zuigt de lucht diep zijn longen in en brengt zijn oog
bij het gluurlensje in de deur. De groothoeklens toont een
lege stoep, geparkeerde auto's, de sluis. Niets beweegt. Ze
zijn vertrokken.
Voortaan kijk ik eerst voor ik de deur openruk, neemt
hij zich voor. Die gekken wil ik nooit meer spreken.
Boven aan de trap merkt hij dat hij aan het klappertanden is.
Zijn hele lijf siddert. Een douche, denkt hij. Een hete dou­
che. Ik stond daar al die tijd bij de open deur te blauw­
bekken.
Tot drie keer toe draait hij de warmwaterknop hoger,
maar het water blijft lauw aanvoelen. Het weigert de kilte in
zijn botten te verdrijven. Wat is er mis met de boiler? Dan
ziet hij dat stoomslierten door de badkamer wervelen. Zijn
huid is kreeftrood.
Ik ben het zelf. Met het water is niets mis. Angst zuigt
79

alle warmte uit je lijf en ik ben bang. Banger dan ik ooit
eerder geweest ben.
Langzaam, heel langzaam kruipt een vleugje warmte
zijn huiverende lijf in en dan beginnen zijn botten te ontdooien.
Als hij zijn kamer instapt, ziet hij het rode boekje op zijn
dekbed liggen. Hij blijft stokstijf staan, zijn hand nog op de
deurknop. Een tikkende tijdbom zou welkomer geweest
zijn.
Blader het boekje door, denkt hij. Nu. Je zult toch geen
moment rust hebben tot je het ingekeken hebt. Lees hun
kletskoek. Lach erom.
Hij slaat het boekje open.
De eerste bladzijde is een biljet van honderd gulden.
Het zit met de lange zijde aan de rug vastgelijmd. Niet erg
stevig, want het komt los zodra hij die vreemde bladzijde
omslaat. In ieder geval een origineel begin, denkt hij. Met
zo'n eerste bladzijde wek je de belangstelling van een lezer
wel.
Hij houdt het biljet tegen het licht. Het ziet er allemachtig
echt uit, dat moet hij toegeven: een watermerk, de glinsterende
stipjes, die van kleur veranderen als je het biljet
schuinhoudt.
Onder het biljet zit een tweede, een derde. Als hij het
boekje haastig doorbladert, blijkt ook de rest van de bladzijden
uit vastgelijmde bankbiljetten te bestaan.
Hij telt ze en Buit tussen zijn tanden. Tegen de honderd
biljetten. Tienduizend gulden.
De woorden van de man komen terug: ' ... en alle rijkdommen
van de aarde behoren u toe.'
Arno weet wat geld waard is. Iedereen die het ooit zelf
heeft moeten verdienen met schappen vullen in de supermarkt,
weet hoe allemachtig traag het binnenkomt.
80

Met een biljet van honderd zou hij blij verrast zijn geweest
en als er maar één in het boekje had gezeten, dan had
hij het rustig uitgegeven. Wanneer rare snuiters een honderdje
in hun reclameboekjes willen steken, moeten ze dat
zelf maar weten.
Tienduizend gulden is domweg te veel. Het bedrag vervult
hem met een onbestemde angst.
Niets is gratis, denkt hij, dat is het. Wie tienduizend
gulden neertelt, verwacht er iets voor terug.
Pas helemaal achterin vindt hij hun boodschap, op een
bladzijde van dik, roomkleurig papier. In krullende, Chinees
aandoende letters is de volgende tekst neergepend:
'Geen man verwekte hem, geen vrouw baarde hem. Zijn
enige huis is de Tempel en alle wegen leiden naar de Tempel.'
De telefoon moet al een keer of vier overgegaan zijn voor
Arno het gerinkel opmerkt. Hij blijft naar de hoorn turen,
neemt dan met tegenzin op.
'Met Arno.'
'Dit is nog maar het begin,' antwoordt een rustige stem.
'Alle rijkdommen van de aarde zullen u toebehoren.'
'Jullie zijn het. Jullie waren zonet aan de deur!'
Ze zullen me nooit meer met rust laten, denkt hij. Nooit.
Het zijn maniakken en die bijten zich als pitbulls in hun
eigen waandenkbeelden vast. Ze zullen me begluren, achter
me aansluipen tot ik even knettergek word als zij. Tot ik ten
slotte zelf geloof dat ik inderdaad hun keizer ben.
'Neem het geld terug! Ik wil het niet!'
'Alle rijkdommen van de wereld behoren u toe. Het is
uw eigendom, Verheven Heerser.'
Moet ik met ze blijven praten? Ze ervan proberen te
overtuigen dat ze zich vergist hebben? Dat een ander hun
keizer is?
81

'Wat willen jullie van mer'
'Volg ons naar de Tempel van de Doodloze. Sla de
staatsiemantel die u eens droeg om uw schouders) schuif de
vergulde sandalen aan uw voeten. Al uw verdrongen her­
inneringen zullen terugkeren.'
'En als dat niet werkt? Of als ik halverwege niet door wil
gaan? Beloven jullie me dan verder met rust te laten?'
'Als dat uw wil is) Verheven Heerser.'
'Zweer het! Zweer het bij de Heilige Olifant en de Ogen
van de Doodloze.' Amo weet niet wat hem bezielt. Het lijkt
klinkklare nonsens: de Heilige Olifant, de Ogen van de
Doodloze.
Een korte stilte volgt. Dan zegt de man: 'Bij de slurf van
de Heilige Olifant) wiens trompetgeschal de doden wekt)
zweer ik het. Bij de Ogen van de Doodloze zweer ik het.
Bezoek de Tempel en het staat u vrij te vertrekken wanneer
u maar wilt.'
'Goed. Waar ontmoet ik jullie? Wanneer?'
'Over een half uur. Bij de bib1iotheek op de Oude
Gracht.'
+

'Was dat nu werkelijk nodig,' vraagt Shaun, 'om een bindende
eed af te leggen?'
De Klauw legt de telefoon neer. 'Wie een wilde zalm wil
lokken, moet geen kiezels aan zijn haakje hangen. Zonder
mijn gelofte zou hij nooit toegestemd hebben om te komen.
Niet vrijwillig, in ieder geval.'
'En als we falen? Als we de keizer niet kunnen wekken?'
De Klauw buigt zijn hoofd. 'Dan zullen u en Delila alleen
verder moeten. Dit is een eed die we onmogelijk kunnen
breken.'
+

20
Arno ritst zijn dikke motorjack dicht en hijst zich in de
stugge, leren broek. Zijn zonnebril steekt hij in zijn borst­
zakje. Nu alleen zijn helm nog. Hij klapt het vizier van
rookkleurig plastic omlaag. Arno snuift de geur op van
leer, van schuimrubber en oud zweet.
De wereld wordt meteen donkerder en lijkt verder weg.
Het is natuurlijk veel te heet voor zulke spullen: de zon
laat het water al fonkelen en de lucht trilt boven het asfalt.
Toch maakt het dat hij zich minder kwetsbaar voelt.
Alsof hij een ridder is en zijn motorpak zijn harnas.
Zijn brommer start bij de eerste trap.
Arno arriveert vijf minuten te vroeg en hij rijdt de biblio­
theek aan de overkant van de gracht voorbij.
Ze wachten inderdaad al op hem. Arno neemt gas terug
en stopt tien meter verder. Hij bestudeert ze in zijn spie­
geltje.
Waarom hij niet gewoon naar de mannen kijkt, zou hij
niet duidelijk kunnen uitleggen. Is het omdat spiegels van
zichzelf al iets magisch hebben? Links wisselt met rechts,
een boek wordt onleesbaar.
Magie tegen magie: misschien toont de spiegel hen wel
zoals ze werkelijk zijn?
Geen nette pakken meer, dat is het eerste wat hem op­
valt. Leren jasj es, en de grootste draagt zijn cowboyhoed.
Hij kijkt van de spiegel weg en gluurt naar de overkant.
Arno voelt een schokje dat zowel angst als triomf is.
Het werkt! De mannen zijn opnieuw in grijze colberts
gekleed, de cowboyhoed is verdwenen.

Hij kijkt in de spiegel terug. Voor zijn ogen verandert de
kleding van de mannen tot zij ook in zijn spiegeltje nette
kleren dragen.
Hij knippert met zijn ogen, knijpt ze stijf dicht. Als hij
opnieuw kijkt, is er niets veranderd. De tegenmagie van de
spiegel was vluchtig.
Een van de mannen drentelt naar het meisje dat het
Straatnieuws verkoopt, opent zijn portemonnee en neemt
een krant van haar aan. Vervolgens leunt hij tegen de pilaar
naast de bibliotheek en slaat de krant open. De andere man
knielt naast de hond van het meisje en kriebelt hem tussen
zijn oren.
Het lijkt zo normaal, zo alledaags: gewoon twee mannen
die op een vriend staan te wachten.
'Arno?' zegt een stem vlak achter hem.
Arno veert zo abrupt op dat hij met zijn elleboog tegen
het stuur van de brommer bonkt. 'Ah, verdikkie!'
'Sorry,' zegt Rob. 'Ik wilde je niet laten schrikken.'
'Ik schrok niet!' snauwt Arno.
Zijn vriend is wel de laatste die hij nu wil ontmoeten. Hij
weet niet eens of Rob zijn vriend nog wel IS. Zonder dat
gedoe met Esther is de wereld al ingewikkeld genoeg.
'Dat van vrijdag,' zegt Rob. 'Op het feest. Esther vroeg
mij , weet je. Ik heb een uur op je gewacht, maar je kwam
niet opdagen. En toen belde Esther me.' Rob kijkt hem nog
steeds niet aan. 'Ik heb haar echt niet gevraagd. Zij vroeg
mij.'
Die rotmeid! denkt Arno. Ze loog. Toen hij haar opbelde
had ze Rob nog niet eens gevraagd. Wedden dat ze
pas besloot Rob te vragen toen ze mij aan de lijn kreeg?
Arme Rob. Geplet tussen ons tweeën, en ik wed dat
Esther zich niet eens door hem thuis heeft laten brengen.
Om over een afscheidskus of iets beters nog maar te zwijgen.

Hij zet zijn helm af en klikt het slot over de kinbeschermer
vast. 'Ay, Rob. Het doet er allemaal niet meer toe. Ik
kwam een ander meisje tegen op het feest. Je mag Esther
hebben.'
'Dat wilde ik je nu juist zeggen! Ik geef niets om Esther!
Het is een kreng. Op· het feest negeerde ze me volkomen.
Ze ging meteen tegen haar vriendinnen zitten kletsen: ik
had net zo goed haar hondje kunnen wezen.'
Amo's laatste restje woede verdwijnt. 'Zand erover. Ik
ken Esther.' Rob durft hem voor het eerst aan te kijken. 'Ik
zag jullie dansen. Hoe heet ze?'
'Deli.'
Rob aarzelt even. 'Jullie gingen halverwege weg. Hebben
jullie ... ' Hij geeft een rukje met Zijn kin.
'Ja.' Wat is het heerlijk om gewoon krachtig 'ja' te kunnen
zeggen! 'Ze zag me helemaal zitten. Ze moest het weekend
weg, maar ik heb haar telefoonnummer.'
Rob glimlacht en je kunt de opluchting van zijn gezicht
aflezen. 'Heeft die Deli van je soms een zus?'
'Ik kan het haar altijd vragen.'
Dat zou perfect zijn. Een moment ziet Amo het haarscherp
voor zich. Hij en Deli in een schemerachtige straat
met hoge trapgevels, een hemel vol onwaarschijnlijk heldere
sterren boven hen. Deli's zus tussen hem en Rob in.
De zus is een jaar of twee jonger en misschien niet zo
mooi als Deli, maar nog steeds een stuk.
'Ik zal het haar vragen,' herhaalt hij.
'Keizer? Hoogverheven Heerser?'
De twee mannen wachten naast de brommer. De blonde
tikt met de opgevouwen krant tegen zijn been.
Arno voelt zich grenzeloos kalm. Geen angst meer, geen
paniek. Hij is sterk genoeg om de hele wereld aan te kunnen.
Wie door Deli bemind wordt, hoeft niets te vrezen.
Hij spreidt zijn handen. 'Dit zijn mijn dienaren,' zegt hij
tegen Rob.
86

De man knikt. 'Dat klopt, Hoogverheven Heerser.'
Arno geeft een pets op de zitting van zijn brommer.
'Oké. We gaan. Zie je nog wel, Rob.'
Rob stompt hem tegen zijn arm. 'Tot maandag.'
Zodra Rob de straat oversteekt, haakt een van de mannen
een draagbare telefoon van zijn riem. Hij toetst een nummer
in en laat de bel twee keer overgaan voor hij de verbinding
verbreekt. 'We kunnen vertrekken.'
'Is het ver?' vraagt Arno opgewekt.
'Dat ligt aan uzelf.'
Gekkenpraat. Klets gewoon met ze mee, maar geloof
niets.
'Hoezo?'
'Alle wegen leiden naar de Tempel van de Doodloze.
Alleen zijn sommige van die wegen vrij omslachtig.'
+

2I
De Doodloze buigt zich over zijn spekstenen maquette van
de stad. Drie meter in doorsnee, met duizenden huizen,
boompjes, schuttingen en bruggen. Het model is te omvangrijk
en te pijnlijk nauwkeurig uitgevoerd om ook maar
een ogenblik voor speelgoed te kunnen worden versleten.
Wie het ook vervaardigd heeft, het moet hem tientallen
jaren gekost hebben. Een half mensenleven van fanatiek
gepriegel.
Neem de huizen alleen al. Iedere baksteen van de trapgevels
werd apart in de harde steen gekerfd , rechthoekjes
van amper een millimeter breed. De Domtoren in het centrum
steekt zeker een halve meter omhoog. Zelfs de schijnwerpers
die haar 's nacht verlichten werden niet vergeten.
Grachten van blauw glas omcirkelen de toren.
Toch zou een echte Utrechter al snel enkele hoogst eigenaardige
fouten opmerken. Subtiele verschillen als het
ontbreken van de wijzerplaten op de Domtoren of de rij
dennenbomen langs de Oude Gracht. Of zaken die allerminst
subtiel zijn. Als er werkelijk een beeld van een monnik
op een reusachtige rat op het Janskerkhof stond, dan
was het hem toch zeker eerder opgevallen?
Shaun zet twee poppetjes van oranje bijenwas voor de
piepkleine bibliotheek neer, en een derde. Uit het hoofd
van de eerste twee poppetjes steekt een pluk haar, zwart,
blond. De derde moet het met één krullende bruine haar
stellen. Hij neemt het laatste poppetje tussen duim en wijsvinger
en brengt het vlak voor zijn gezicht.
88

'Ik vang je in netten van zwarte magie, Arno Groenewegen,'
fluistert Shaun. 'Dwaal, mijn geliefde vijand! Je straten
zullen kronkelen als slangen.'
Hij trekt een zestal driehoeken boven de maquette en
laat zijn ingehouden adem met een kuch ontsnappen.
Een reeks afgemeten noten klinkt, dof als het galmen
van loden gongen. Paarse vonken ontspringen aan de dakpunten,
wervelen tussen de miniatuurboompjes.
Zodra de laatste klank wegsterft, komen de huizenblokken
in beweging. Als schaakstukken schuiven ze over het
stenen tafelblad, hoewel geen zichtbare hand hen beroert.
De grachten buigen zich tot krakelingen, rekken tot spiralen.
Bruggen kruipen als klikkende spanrupsen door de
veranderende straten.
'Zoveel straten, zoveel pleinen met roestige zonnewijzers.
Geen zul je herkennen, mijn Arno. Duizend dwaalwegen,
en alle wegen voeren naar de Tempel van de Doodloze.'
Deli voegt zich bij hem. Ze tikt de askegel van haar
filtersigaret af op de rand van de tafel. 'Je pakt het wel
serieus aan. Is dat niet het Doolhof van Minos? Agathos
arinam se ... Zo begint het toch?'
'Stop!' Hij likt over zijn lippen. 'Hoe ken je die bezwering?'
leder ander dan Delila zou terugdeinzen voor de
woede in zijn stem.
'J e neemt zelden de moeite om je werkkamer op slot te
draaien. Slordig, hoor. De diskettes van je Boek van Bruikbare
Kennis liggen gewoonlijk in de linkerla.' Ze blaast een
drietal lome rookkringen. 'Ik kan lezen, Shaun. Zelfs antieke
Chinese lettertekens.'
In een nis begint een telefoon te rinkelen. Een abrupt,
onwaarschijnlijk alledaags geluid, dat helemaal niet thuishoort
in deze sfeer van geheime zaken en steelse magie. Hij
gaat twee keer over en valt dan stil.

'0 shit!' Shaun heft haastig zijn handen, knipt met zijn
vingers. Drie droge klikken: de vonken boven de maquette
vloeien samen tot een bloem van vuur. Doven.
'J e bent net op tijd klaar,' zegt Deli. 'Met de hakken over
de sloot, zouden ze hier zeggen. De Klauwen moeten Arno
opgepikt hebben.'
+

22
'Vierde steeg linksaf,' mompelt de donkerharige man.
Arno stopt. 'Waar slaat dit op? Dit is al de tweede keer
dat we hier langskomen. Of de derde.'
Ze staan voor een dierenwinkel. In de etalage hurkt een
buldog van stoffig pluche die droevig omhoogblikt naar
een rubber bot van minstens een meter lang. Aan een van de
uiteinden wappert een spinnenweb in de tochtstroom.
Bello's knaagbotten, verkondigt een poster, bijtplezier
voor maanden!
'De kortste weg is zelden de snelste,' zegt een van de
mannen. 'Geen mens kan zijn eigen stad ooit volledig ken­
nen. Al woonde je er duizend jaar.'
Oosterse wijsheid, denkt Arno. Mystieke prietpraat.
Precies wat je van dit soort lui mag verwachten.
'Oké, jullie zijn de gidsen. Vierde steeg links. Alleen
weet ik vrij zeker dat er nog maar twee stegen komen. Een
van mijn vrienden woonde hier vroeger.'
Hij gluurt zo nu en dan naar hun reflecties in de winkel­
ruiten. Geen leren jasjes, geen cowboyhoed. De mannen
dragen onveranderlijk hun zondagse pak.
Bij de vierde steeg slaan ze linksaf. Een steeg die er vol­
gens Arno's herinneringen helemaal niet hoorde te zijn. Hij
veegt met zijn vingertoppen langs de bakstenen. Korrelig
als grof schuurpapier. Zo echt als wat.
Zou ik me vergist hebben?
Nee. Als je ergens een keer of tien verstoppertje ge­
speeld hebt, dan ken je elke zijstraat, iedere wegduikplek.
Elke voetstap krijgt ineens zijn eigen hólle echo en die

echo gaat veel te lang door. Alsof ze niet door een nauwe
steeg maar een reusachtige hal lopen.
Het is trouwens opvallend donker hier, tussen de hoge
muren. Een waar web van waslijnen zigzagt van nok tot
nok. Hij tuurt omhoog. Wat is dat voor eigenaardig was­
goed? Grauwe slierten en rafels bungelen omlaag, grijze
knoedels. Het hadden tot de draad versleten dweilen kun­
nen wezen, het soort verscheurde lompen waar ratten hun
nesten mee bekleden.
'Wie wonen hier?' Hij fluistert.
'Dat wilt u niet weten. Gelooft u me.'
De man versnelt zijn pas en ineens wil Arno het inder­
daad niet weten. Absoluut niet. Zelfs zijn gidsen voelen zich
hier niet op hun gemak.
'N og een klein eindje.'
Ze passeren een uitgezakte sofa waarop geel en rood
korstmos groeit en bestijgen een stenen trap. Gruis knarst
onder Arno's schoenzolen en dat geluid brengt de herinne­
ring terug.
Hier vreeën we! Vrijdagnacht. Deli en ik.
Hij stopt, blikt over zijn schouder. Van de sofa valt geen
spoor meer te bekennen. Deze heeft plaatsgemaakt voor
een ongemakkelijke houten bank met felgroen gelakte
planken.
Arno kijkt haastig de andere kant uit.
Probeer het niet te begrijpen. Als ik het begrijp, ben ik
verloren.
Vijf meter voor hem slaan de mannen de hoek om en hij
hoort hun voetstappen de echo verliezen.
Ze staan opnieuw op de Oude Gracht.
'Wat is dit voor onzin? Daar heb je dezelfde dierenwinkel
weer!'
'Dezelfde?' mompelt de man. 'Weet u het zeker?'

Arno sist van ergernis. Hij stapt naar de etalage en drukt
zijn neus tegen het spiegelende glas.
Het reusachtige bot en het wapperende web zijn hetzelf­
de. Daar houdt het mee op. Onder het bot hurkt nu een
reusachtige opgezette rat, met doffe, glazen ogen. Het dier
moet het formaat van een poedel hebben.
Gandurs bijtbotten, zegt de poster, voor maanden
knaagplezier.
Hij draait zich langzaam om. 'Hoe . .. ?'
De blonde man klakt met zijn tong en trekt een driehoek
met zijn linkerpink. 'Dit zijn hoge en geheime zaken, Ver­
heven Heerser. Hebt u nooit over uw eigen stad gedroomd
en was in die droom alles niet onherkenbaar geworden?
Nieuwe straten, grachten met kokend bloed? Terwijl u te­
gelijkertijd zeker wist dat het uw stad nog steeds was?
Die droom-Utrechten waren geen fantasie, hoewel ze
ook niet helemaal echt zijn. Je kunt ze bereiken, zelfs als je
niet slaapt.' Hij grinnikt. 'Al klinken de routebeschrijvin­
gen wat vreemd. Sla linksaf op vrijdag, vier stappen voorbij
de poolster.'
'Dit is een droom?'
De man schudt zijn hoofd. 'Uit een droom kun je ont­
waken.'
Binnen zoemt de winkelbel, een laag, nijdig gonzen. Voet­
stappen klinken. Eigenaardig slepende voetstappen, ge­
volgd door een scherp geklik. Een geluid als nagels op een
stenen vloer.
De man pakt Arno bij de arm. 'We moeten verder,' zegt
hij gejaagd. 'We horen hier niet thuis.'
Ze lopen met grote passen door. Het is nog net geen
rennen.
'Het is wel erg stil,' zegt Arno.
93

'J a. ;:>,
'Ik bedoel, we wandelen nu al een half uur zonder een
mens tegen te komen. Utrecht is op zondag vaak een dooie
boel, maar zo rustig heb ik het nog nooit gezien.'
'Andere mensen? Waarom zouden ze door deze straten
wandelen? Dit is hun droom niet.'
De blonde man duwt een verveloze deur in een houten
schutting open. 'We zijn thuis. De tempel van de Doodloze.'
Een reusachtige plataan vult het nauwe binnenplaatsje
met een sidderend web van schaduw en schuivende vlekjes
zonlicht. Een trap met treden zo hoog dat ze tot Arno's
knieën reiken, loopt helemaal door tot de voet van de stam.
De trap eindigt pardoes tegen een blinde muur.
'Een verborgen ingang?' vraagt Arno. Hij is intussen
bereid alles te geloven.
'Verborgen is een te zwakke uitdrukking. Een gewoon
mens zou zelfs deze trap niet zien.' De man schopt een stok
met zijden linten opzij. 'Let op.'
De bakstenen sidderen. Twee hartkloppen lang ziet Arna
golvingen over de muur trekken. De muur had een
kunstige schildering op een doek kunnen zijn. Een dun
doek dat in de wind wappert.
Dit is heel wat duidelijkere magie dan het plotseling verstaan
van een onbekende taal of een onbreekbaar kettinkje.
Arno gelooft al lang niet meer dat hij met gekken te maken
heeft. 'Wat doe je?'
De man kruist zijn armen, slaat zijn knokkels tegen elkaar.
'Amnehoteps illusie verbreken. Magie. Zodra u uw
geheugen terug hebt, kunt u het zelf ook.'
In de muur verschijnt een poort van gelakte balken.
Het had de poort van een kerk kunnen zijn. Minstens
vier meter hoog met ringen van groen uitgeslagen koper.
Twee draken van zwarte speksteen flankeren de trap.
94

Heeft hij de draken niet eerder opgemerkt of verschenen
ze tegelijk met de poort?
'Meester!' roept de man. 'De keizer komt zijn verleden
opeisen. Al zijn voorbije dagen!'
Gekraak, het knersen van vuistdikke scharnieren: in de
poort groeit een metershoge spleet duisternis als de deuren
wijken. Veel te vlot voor zo'n massief gevaarte, gaat het
door Arno heen. Die balken moeten zo zwaar als een bestelauto
wegen. Wie de deuren ook openduwt, een slappeling
is het beslist niet.
Het zonlicht glipt dieper de opening in en onthult een
lange gestalte. Zelfs zonder de spiegelende zonnebril zou
Amo hem meteen herkend hebben. Weinig mensen steken
een volle kop boven hem uit. De blinde man die bij hem
aanbelde. Die hem Hwang-ti noemde.
'Mijn naam is Shaun. Shaun de Doodloze.' Zijn glimlach
toont tanden van doorschijnend kristal. 'Ik ben je beste
vriend. Je enige vriend.' Hij daalt de trap af, veel te zelfverzekerd
voor een blinde, en steekt zijn hand uit.
Het vel voelt droog en rasperig. De huid van een reptiel,
denkt Arno. Van een slang. Hij laat de hand zo snel mogelijk
los.
'Ik ben Arno. Eh, Arno Groenewegen.'
De man schudt zijn hoofd. 'Van dat waandenkbeeld
hoop ik je spoedig te genezen, Hoogverheven Heerser.'
Shaun stapt opzij. 'Welkom in je ware woning.'
Voor Arno strekt zich een schemerachtige zaal uit. De
ruimte is gigantisch: nog groter dan de Domkerk. Zuilengalerijen
verliezen zich in de duisternis. Arno krijgt het
vreemde gevoel dat ze daar niet neergezet, maar gegroeid
zijn: een woud van fossiele stammen.
Arno ruikt de geur van klamme steen, van algen en
vochtige wandkleden. >
95

Dit kan Utrecht onmogelijk zijn, denkt hij. Geen ge­
bouw is groot genoeg. Je zou de tempel van kilometers
afstand boven de daken zien uitsteken. Een illusie, denkt
hij. Magie. Net als de veranderende straten.
Hij kijkt omhoog. Het plafond blijft onzichtbaar. Inkt­
zwarte duisternis. Arno zou onder een zwaarbewolkte
nachthemel kunnen staan, in een maanloze nacht.
Nu pas merkt hij de kaarsen op. Honderden, misschien
duizenden slanke kaarsen van bleke was zijn in ijzeren rek­
ken opgesteld.
Ik zou hier niet graag een baan als kaars aansteker heb­
ben. Voor je de laatste aansteekt, is de eerste al lang en
breed opgebrand. Diep in zijn keel begint een giechel. Het
beeld dat die gedachte oproept is te amusant om te negeren.
Hij ziet de Doodloze overspannen door de reusachtige zaal
rondsnellen, bundels kaarsen onder zijn armen, klikkend
met een weigerende wegwerpaansteker.
Het beeld verdwijnt. Het is onmogelijk om Shaun als
een clown te zien.
Hij volgt Shaun langs een lange rij schilderijen. Sommige
moeten verbluffend antiek en waarschijnlijk onbetaalbaar
zijn: zo goed als weggebleekte gestaltes op essenhouten pa­
nelen vol barsten en scheuren.
'Wie zijn dit?' vraagt Arno.
'Wie anders dan jijzelf, Hoogverheven Heerser? Je le­
ven was lang. Lang en roemrijk.'
'Ik ben zestien!'
De Doodloze schudt droevig zijn hoofd. 'Ik haal een
arme boerenzoon binnen en vertel hem dat hij een prins is.
En wat doet die dwaas? Laat mij arm blijven! smeekt hij .
Laat mij tussen de ganzen door de modder soppen!' Zijn
vinger priemt naar voren. 'De keizer was een van de mach­
tigste mannen van de wereld! Rijker dan jij je kunt voor-

stellen. Knip met je vingers en een dozijn beeldschone
maagden werpt zich aan je voeten. Wie niet haastig voor je
opzij stapt, sterft!'
'Ik hoef geen .. .'
'Wil je een schooljongen blijven?' snauwt de Doodloze.
'Uitschot? Je ouders zijn zo goed als failliet, dus studeren
kun je wel vergeten. Zonder diplomà's sta je de rest van je
leven schappen te vullen. Als iemand je al een baantje wil
geven.' Zijn neusvleugels sperren zich open en hij spuwt
aan Arno's voeten. 'Slaapwandelende idioot! Ik zal je wakker
schudden! Al blijf je erin.' Hij geeft een ruk met zijn
hoofd. 'Volg mij.'
Een van de mannen pakt Arno bij zijn elleboog en Arno
stommelt achter de Doodloze aan.
Shaun stopt voor een strook beschilderde zijde, die door
een staaf ebbenhout strak wordt getrokken.
'Dit beschouwde je als een van je mooiste grappen. Het
toppunt van humor.'
Hij plukt een kaars van zijn ijzeren pin en brengt hem
dichter bij het kunstwerk. 'Een stad weigerde je te gehoorzamen
en jij besloot de inwoners op passende wijze te straffen.
Bagdad? Samarkand?' De Doodloze schudt zijn hoofd.
'Het is me ontschoten. Ik heb je zoveel steden in de as zien
leggen.'
Op het schilderij is een Mongoolse veldheer net van zijn
schonkige pony afgestegen, een zelfvoldane uitdrukking op
zijn gezicht. Een reusachtige berg schedels vult de rest van
het paneel. Twintig meter hoog, dertig? Een piramide van
doodshoofden en gestapelde beenderen.
'Raak het schilderij aan,' zegt Shaun. 'Snuif de geur van
verkruimelend bloed en gele haat op.'
Hij is mijn vijand, denkt Arno. Gehoorzaam hem niet.
Een van de mannen stapt dichterbij . 'Doe wat de Doodloze
zegt. Met ongebroken vingers is het gemakkelijker.'
97

'Als je het zo stelt.' Arno strijkt over de zijde. Glad als ijs
en onverwacht koel.
'En nu?'
'Kijk,' beveelt Shaun. 'Tuur voorbij de penseelstreken
van de schilder. Naar wat hij eigenlijk wilde afbeelden.'
De verandering vindt zo geleidelijk plaats dat Arno het
eerst niet in de gaten heeft. Het schilderij is geen plat vlak
meer. Het heeft kleur en diepte gekregen. Een warme bries
strijkt over zijn gezicht en voert de stank van rottend vlees
en gestold bloed aan.
'Bagdad,' hoort hij zichzelf zeggen. 'De naam van die
stad was Bagdad.'
'Ah, uw geheugen roert zich, Hoogverheven Heerser!'
Bagdad, denkt Arno. Ja. De sultan vluchtte naar Bagdad
en die stad weigerde hem uit te leveren. Ik belegerde de stad
en toen zij zich overgaven liet ik hun hoofden afhakken.
Tot de laatste jengelende baby en mompelende grootvader.
Het beeld wordt scherper. De kunstenaar heeft het alle­
maal veel te netjes geschilderd, denkt hij. Al die hagelwitte
schedels en ordelijk opgestapelde botten.
Voor zijn ogen verandert de spitse piramide in een uit­
zakkende berg afgehakte hoofden. Gieren wroeten rond,
plukken ogen uit de kassen en vechten krijsend om flarden
rottende huid. De zon had de ogen tot rimpelige druiven
verschrompeld, de stromen bloed tot zwarte druipstenen
gestold.
J a, zo was het. De stank, de schor kijvende vogels, de
aasvliegen. De schilder is de vliegen vergeten.
Prompt golft een dichte mist van aasvliegen om de pira­
mide. Pilaren en draaikolken van gretig gonzende aasvlie­
gen. Van een afstand leek de schedelberg te roken, her­
innert hij zich, een ware vulkaan des doods.
Hij was op zijn pony tot de voet van zijn monument

gereden, een staaf smeulend sandelhout in de hand om de
overweldigende, weezoete stank van ontbinding te verdrijven
...
'Het was een hete dag,' zegt de Doodloze. 'Stoffig. En ik
vermoed dat je naar een kom rijstwijn verlangde. Je bleef
tenminste niet langer dan een minuut of twee kijken.'
'J a,' knikt Arno, 'een hete dag.'
Een diep afgrijzen welt op. Ik genoot ervan. Het was een
mooie herinnering.
'Nee!' gilt hij. 'Dat was ik nietl'
De beelden blijven als een laag giftig bezinksel in zijn
geheugen hangen en het afschuwelijke is dat ze hem zo
vertrouwd voorkomen. Dat het voelt alsof zij daar thuishoren.
Heb ik dit echt meegemaakt? Lang voor ik dacht dat ik
geboren werd?
Voor het eerst twijfelt hij. Kan het waar zijn dat Arno
Groenewegen inderdaad maar een droom is? Heel zijn leven
een leugen?
Hij knijpt zijn ogen zo stijf dicht dat er witte schichten in
het donker zigzaggen.
'Nee! Ik ben normaal! Geen magische keizerl'
'Maak jezelf niets wijs,' zegt de Doodloze. 'Kunnen gewone
mensen in de toekomst kijken? Hoe je je ook vermomde,
je magische krachten lieten zich niet wegdrukken.'
Shaun heeft gelijk, gaat het door Arno heen. Ik heb altijd
een deel van mijzelf verborgen moeten houden. Er was niemand
met wie ik over mijn talent kon spreken. Mijn volstrekt
ongewenste talent.
Als ik de keizer ben, hoef ik nooit meer te liegen. Deze
mensen begrijpen wie ik ben. W át ik ben. Een monster, iets
niet-menselijks. Net als zij. Zij accepteren me.
Het doek wordt weer oude zijde, de berg afgehakte
hoofden niet meer dan kunstige penseelstreken.
99

'Een onbelangrijke, maar amusante herinnering.' Shaun
reikt omhoog en licht een anderhalf meter lang slagzwaard
van een muurhaak. De schede is uit een olifantstand gesneden,
met jade ingelegd ivoor. Aan het uiteinde bungelen
kwasten van gouddraad.'
'Dit was je staatsiezwaard,' zegt de Doodloze. 'Kostbaar
doch uiterst onpraktisch. Zoals de keizer tot zijn verdriet
moest constateren.'
Hij legt de draagriem om Arno's schouder, trekt het
zwaard naar voren. 'Pak het gevest vast.'
Willoos sluiten Amo's vingers zich om het stijf gewonden
haaienleer.
100
+

23
Deze keer is er niets subtiels aan de overgang. De herinnering
slaat in een vloedgolf over hem heen en sleurt hem
diep het bloeddorstige verleden van de keizer in. Stemmen
krijsen in onbekende talen, bijtende geuren schroeien zijn
neusgaten. Arno wordt weggevaagd, alles wat hij is. Zijn
vrienden, zijn school. Utrecht en Nederland zijn onbegrijpelijke
woorden in een barbaarse taal.
De machtigste man van China opent zijn ogen.
Ik moet een moment weggedoezeld zijn, denkt keizer
Tsjin Sje Hwang-ti. Hij wipt ongemakkelijk van zijn ene bil
op de andere, slaat zijn benen over elkaar. De kussens op
zijn troon zijn eigenlijk zeldzaam oncomfortabel, vol knoedels
en vouwen. Te veel gouddraad en te weinig dons.
De kamerheer knielt aan de voet van zijn troon, ziet hij
nu, en bonkt demonstratief met zijn voorhoofd tegen de
geglazuurde tegels. De keizer heeft de indruk dat het al
enige tijd aan de gang is en glimlacht. Arme kamerheer.
Niemand zou het uiteraard wagen de keizer in zijn overpeinzingen
te storen. 'Ja?'
De man stopt zijn plichtplegingen. 'Hoogstverheven
Heerser, de eerbiedwaardige Ching K'o en Ch'in Wu-yang
verzoeken om audiëntie.'
'Aha.' De keizer draait zich naar zijn secretaris en trekt
een wenkbrauw op. Zijn secretaris beschikt over een fabelachtig
geheugen en kent de roddel van tienduizend dorpen
De secretaris buigt zich naar het oor van de keizer.
'Ching K'o staat bekend als een bedreven zwaardvechter en
101

een dichter zonder weerga. Als hij zingt beginnen de
nachtegalen te wenen. Beweert men. De naam Ch'in
Wu-yang is mij helaas onbekend.'
'Laat ze binnen, kamerheer.'
Ching K'o draagt precies het kostuum dat je van een
dichter-strijder mag verwachten. Een harnas van gelakt
leer waarop lentebloesems en draken geborduurd werden.
Daarboven geen helm; doch de hoekige kap van een filosoof.
De rijk bewerkte schede van zijn zwaard is uiteraard
leeg en tikt bij elke stap tegen zijn beenbeschermers. Niemand
mag de troonzaal van de keizer gewapend betreden.
Een minder zelfverzekerd man zou ook de schede in het
voorportaal achtergelaten hebben; Ching K' 0 niet.
Ik blijf een strijder, verkondigt de lege schede, ook al
heb ik mijn wapen afgelegd uit eerbied voor de keizer.
De keizer voelt een vlaag van genegenheid voor de kerel.
Een man naar mijn hart. Geef mij duizend Ching K'o's
en geen koninkrijk zou een week tegen mij standhouden.
'Spreek zonder terughoudendheid, vriend Ching K'o.'
De dichter stapt naar voren en zet een kist op de grond.
'Wij brengen u twee giften.'
Hij opent het deksel. Op een laag stro ligt het afgehakte
hoofd van generaal Wu, wiens dood de keizer drie maanden
eerder bevolen had.
'De schavuit vluchtte naar het hof van Yen en waande
zich daar veilig.' Ching K' 0 tilt het hoofd uit de kist, kamt
het stro uit de snorpunten. 'De lange arm der gerechtigheid
stoort zich echter niet aan grenzen!'
'Dat is een originele en welkome gift, mijn vriend. En
wat zit er in de leren koker die je kameraad meedraagt?' Hij
gniffelt. 'Zijn penis soms?'
'Iets bruikbaarders, mag ik hopen. Een kaart van de stad
Tu-k'ang. Waarop alle forten en muren nauwkeurig aanggeven
staan. Evenals de plaatsen waar de koning van Yen
zijn soldaten heeft opgesteld.'
102

'Laat je vriend de kaart naar mijn troon brengen.'
De andere man trekt wit weg en begint te sidderen. De
hovelingen fluisteren achter hun waaiers. Uit de hoeken
van de zaal klinkt onderdrukt gegiechel, gesnuif.
gezel.
Ching K'o plukt de koker uit de handen van zijn met­
'Mijn vriend is een eenvoudige man van het Noordvolk
en hij heeft de Zoon van de hemel nooit in levenden lijve
aanschouwd. Daarom staat hij nu op zijn benen te trillen
van angst. Ik hoop dat Uwe Majesteit hem kan vergeven en
mij toestaat om de kaart te ontrollen?'
'Breng de kaart, eerbiedwaardige Ching K'o.'
Ching K'o ontrolt de kaart met een sierlijke zwaai. Met
zijn andere hand vangt hij de giftige dolk op, die in de kaart
verborgen zat.
Ondanks de jaren van drinkgelagen en zestig-gangendi­
ners blijft de keizer een krijger, met de reflexen van een
krijger. Hij werpt zich achteruit zodra de dolk in zijn rich­
ting schiet. Ching K'o heeft de mouw van zijn staatsiekleed
al vast: de vlijmscherpe dolk jaapt door de stof. Een ruk, het
gieren van knappende draden en de keizer tuimelt van zijn
troon.
Ching K'o wappert verbluft met de lege mouw, stoot
een schorre strijdkreet uit en werpt zich op de keizer.
Met een zacht gejank van ontzetting rolt de keizer zich
opzij: opnieu' mist de dolk hem.
Mijn zwaard! denkt hij. Behalve hij en Ching K'o is nie­
mand gewapend. En het zwaard is scherp genoeg om een
haar overlangs te splijten.
Je bent dood, dichter! Een povere dolk tegen een twaalf­
voudig gesmeed slagzwaard. Ik hak je je vingers één voor
één af. Ik spijker je oren an de moerbeiboom en voer je
tong aan de tempelhonden!
Hij rukt aan het gevest van zijn zwaard en ziet Ching
K' 0' s hoofd al bijna over de vloer rollen.
103

o nee! Zijn zwaard is naar voren gezwaaid en hangt
voor zijn buik! Geen menselijke arm is lang genoeg om dat
onzinnig lange lemmet onder deze hoek uit de schede te
trekken.
Hij duikt achter een zuil weg. Ching K' 0 volgt hem.
Ze cirkelen van zuil tot zuil, springend en duikend.
Het is een kinderspelle* uit een nachtmerrie: een dodelijk
boompje verwisselen.
'Doe iets!' brult de keizer. 'Dood hem!'
Als aardewerlcen beelden blijven de hovelingen staan.
Niemand doet de minste poging om hem te hulp te komen.
'Roep mijn lijfwachten!'
Geen van zijn onderdanen verroert zich.
Ze willen dat ik sterf. Ze haten me. Moet je die begerige
glitterogen zien.
Tot twee keer toe weert hij een dolksteek af met in elkaar
gehaakte vingers, een truc die een veteraan hem geleerd
heeft. Maar het blijft een truc. Ching K'o is een te
bedreven vechter om er een derde keer in te trappen.
'Bij de baardharen van Lao Tse!' Het is een hoog piepgeluidje,
de strijdkreet van een getergde marmot.
'Wat?' Ching K'o wervelt om zijn as. Het medicijnkoffertje
van Hsia, de tengere hofarts, raakt hem recht onder
de kin.
Hsia danst rond, zijn ogen rollen, spuug spat van zijn
dunne lippen. 'Slager! Demon uit de diepste heIl' Ditmaal
bonkt zijn koffertje, vol loodzware aardewerken medicijnkruiken
en gezegende amuletten, Ching K' 0 tegen de knieschijf.
'Slinger uw zwaard over uw schouderl' roept de arts.
Maar natuurlijk! denkt de keizer. Het lemmet glipt uit de
schede, anderhalve meter gewet staal. Het sissen van ijzer
over ivoor klinkt gretig. Een geluid dat de dood al in zich
draagt.

'Begroet je geëerde voorouders!' lacht de keizer. De
punt van zijn zwaard klieft de linkerd ij van de sluipmoordenaar.
Ching K' 0 wankelt achteruit en werpt zijn dolk. Het mes
mist de keizer en ketst af op een bronzen pilaar.
De sluipmoordenaar zoekt steun tegen een zuil. 'Ik faalde
omdat ik je levend gevangen wilde nemen. Iemand anders
zal nu het vuile werk voor de kroonprins van Yen
moeten opknappen.'
Zeven keer hakt de keizer op Ching K'o in, doffe smakken
die tot in zijn pols doorschokken.
Hij laat zijn zwaard zakken en veegt het lemmet aan de
broek van Ching K' 0 af. Zijn bloed zingt in zijn oren, een
wild en triomfantelijk lied.
De dood kan mij niet aanraken! Ik had daar moeten liggen,
een bloederig kadaver met weggedraaide ogen.
Dat is het moment dat de keizer besluit dat hij voor
eeuwig wil blijven leven. Dat hij een van de onsterfelijke
goden zal worden.
De kamerheer glipt achter het altaar van de Godin der
Genade te voorschijn. 'Hoogstverheven Heerser, ik zal zijn
armzalige lijk voor de honden laten werpen. De opdracht
geven om zijn familie te wurgen.'
De keizer staart hem aan. 'Wat is dat voor dwaasheid?
Hij was een zeldzaam dapper man en naar men zegt een niet
onverdienstelijk dichter. Begraafhem in een graftombe van
witte jade en breng daarop zijn naam in goud aan!'
Hij steekt het zwaard terug in zijn schede. 'Ik heb een
goed mens zien sterven. De executie van een stel lafhartige
ratten zou een anticlimax en belediging voor Ching K' 0
zijn.' Hij gebaart naar de hovelingen. 'Verlaat mijn paleis.
Verlaat mijn stad. Ik neem jullie je naam en je bezittingen
af. Jullie zijn niets en niemand meer. Jullie voorouders zijn
kinderloos gestorven. Ga!'

Het zwaard klettert op de stenen vloer.
Arno opent zijn ogen.
Ik ben ... Arno Groenewegen ... Tsjin Sje Hwang-ti ...
Het is alsof de keizer vlak achter hem staat: Zo dichtbij
dat Arno de adem in zijn nek kan voelen. Een ijskoude wind
die zijn nekhaartjes rechtop zet en het kippenvel over zijn
armen laat rimpelen.
'Geloof je me nu?' vraagt Shaun. 'Je bent de keizer.'
'Het is een leugen!' roept Arno. 'Ik heb een vader en
moeder! Ik heb een eigen leven! Je .. .'
Hij stopt. De Doodloze heeft in het Chinees gesproken. En
Arno's protest was in dezelfde taal. Al zijn Nederlands is weg.
Hij zou zijn eigen naam niet eens meer uit kunnen spreken ...
'J e hebt geen vader en moeder,' zegt Shaun, en het ergste
is dat hij zo bezorgd klinkt, zo overdreven kalm. Sussend,
dat is het woord. Zo spreek je een goede vriend toe die de
kluts.even kwijt is. 'Je werd geboren, maar niet in deze
eeuw. Niet in dit land. Je echte ouders zijn as en aarde. Al
meer dan tweeduizend jaar dood.'
'Dat is onzin! Een leugen, een leugen!' De tranen stromen
Arno over de wangen. 'Ik was een baby! In de huiskamer
staat een boek vol . . .' Hij wil foto's zeggen. In deze
antieke taal bestaat geen woord voor 'foto's'. 'Plaatjes.
Plaatjes van lichtl'
'Die kunnen vervalst worden. Moeiteloos.'
'Ik wil naar huis! Laat me gaan!'
Shaun blijft midden op het gangpad staan. 'Dat kan.' Hij
reikt in een nis 'en legt een bronzen harp op de rand van de
106

stenen tafel. 'Je bent een muzikant, begreep ik? Speel een
wijsje voor ons. Dan ben je vrij om te gaan.'
'Nee.'
De man met de cowboyhoed pakt de harp op en zet hem
terug in de nis. Als hij de Doodloze aankijkt is zijn gezicht
een masker van strak getrokken spieren geworden. Harder
dan vlees. 'Wij legden een gelofte af, San en ik. Deze jongen
is hier vrijwillig. Hij kan vertrekken wanneer hij wil.'
De Doodloze heft zijn linkerhand op. 'Willen jullie je
met mij meten?'
De man verzet zijn voeten een paar centimeter. Een
schoenpunt steekt nu recht naar voren, de andere wijst
schuin opzij.
'We zwoeren bij de Heilige Olifant. Zulke eden nemen
we verrassend serieus.'
De Doodloze kromt zijn duim. De tweede man stelt zich
naast zijn vriend op.
'Oeroude magie tegen bergvermorzelende bliksem,
Doodloze? Een interessant experiment. Waarschijnlijk
overleven wij het geen van drieën.'
Shaun laat zijn hand zakken. 'Wie op de tijger rijdt, moet
niet klagen als hij zo nu en dan gebeten wordt.' Hij stapt
opzij en buigt naar Arno. 'Er schijnt democratisch besloten
te zijn dat je kunt vertrekken.'
Arno kijkt naar hem op. Zijn gezicht weerkaatst in de
spiegelende brillenglazen en hij herkent het niet langer. Het
is veel te bleek, de neus een overdreven groot uitsteeksel,
de ogen de verkeerde vorm en tint.
Zijn gezicht hoort koperkleurig te zijn, met brede jukbeenderen
en borstelige wenkbrauwen. Een snor met omlaaghangende
punten had zijn bovenlip moeten sieren.
'Wie ben je?' vraagt hij met schorre stem aan Shaun. 'De
duivel?'
'Nee. Iets veel ouders. Ga nu. Voor ik otne bedenk.'

25
Het is buiten nog volop dag. Na de duistere tempel komt
die overvloed van licht Arno onwerkelijk voor. De zomerhemel
lijkt zich hoogstens dertig meter boven zijn hoofd te
welven, een koepel van wezenloos ansichtkaartblauw.
Bij de deur in de schutting draait hij zich om. Geen trap
met stenen draken, geen massieve kerkdeuren.
Arno had niet anders verwacht.
Aan het eind van de steeg vindt hij een bordje met de straatnaam.
Hij tuurt ernaar, knippert met zijn ogen. Het blijven
onbekende schrifttekens, idioot eenvoudig. Een peuter had
ze neer kunnen krabbelen of een analfabeet.
Je hebt een stuk of zeven penseelstreken nodig om zelfs
het eenvoudigste woord te vormen: deze barbaarse tekens
bestaan vaak uit niet meer dan twee houterige halen.
Met de lettertekens is niets mis, realiseert Arno zich dan.
Doodnormaal Nederlands. Alleen kan ik het niet meer lezen.
Chinees is de enige taal die.ik nog begrijp.
Hij voelt de aanwezigheid van de keizer niet langer. Een
veeg teken, want de keizer is beslist niet verdwenen.
De keizer heeft zich verscholen in mijn eigen brein,
denkt Arno. Hij vreet me van binnenuit op. Als een worm
in een appel. Als een langzaam groeiende kanker. Mijn taal
is nog maar het begin. Wat zal het volgende zijn dat hij me
afneemt? Het afgelopen jaar? De eerste keer dat ik een
meisje kuste?
Hij klemt zijn kaken op elkaar en sluit zijn ogen. In de
108

ode schemering achter zijn oogleden probeert hij de keizer
te vinden. Gedachten die niet van hem zijn, valse herinne­
ringen.
Vecht tegen mij! schreeuwt hij geluidloos.
Niets. Geen reactie.
Kleurige vlekjes dansen. Zijn bloed ruist als een verre
waterval.
Als hij voor de vijfde keer op een gracht stuit, moet Arno
het met tegenzin toegeven: hij is verdwaald. Geen van de
laatste vier straten kwamen hem ook maar vagelijk bekend
voor. Zelfs de stoeptegels hebben de verkeerde afmetingen.
En al die grachten . .. Er valt geen manier te verzinnen
waarop je, rechtdoor lopend, de grachten vijf keer kunt
kruisen. Nog afgezien van het feit dat een van de grachten
zeker een halve kilometer breed was. Een doodstil meer
waarop groene woonboten dreven met koepels van spiege­
lend zwart glas.
'Een droom-Utrecht,' had een van de mannen gezegd.
'Behalve dat je uit een droom kunt ontwaken.'
Wanneer hij de zevende brug oversteekt, vangt hij het ge­
ronk van een motor op. Een rondvaartboot?
Arno pakt de leuning vast en zijn hart begint sneller te
kloppen. Eindelijk andere mensen!
Onder de volgende brug is een halve cirkel van duister­
nis. Het geronk wordt luider en hij begint te twijfelen. Dit
lijkt allerminst meer op een machine. Te onregelmatig, eer­
der een moeizaam raspende ademhaling.
Rimpels snellen over het water, ketsen tegen de kades
van de werfkelders. In de duisternis onder de brug beweegt
iets.
Een vormeloze bol van roze vlees schuift het zonlicht in.
Twee gaten openen zich, trekken samen.

Geen boot, absoluut geen boot.
Glinsterende sprieten volgen. Ze moeten zo dik als staven
bamboe zijn.
Misschien is het de totale verlatenheid van deze stad,
waarin nooit iets lijkt te gebeuren en zelfs de bomen weigeren
te ruisen, die hem zo kalm laat toekijken. Alles gebeurt
hier in slowmotion. Hij kan altijd nog wegrennen.
Een grijze kegel volgt, bezet met nog meer zenuwachtig
zwiepende sprieten.
Wat is dit in vredesnaam? Dat grijze spul lijkt wel haar,
een dichte, grijze vacht, aaneengekit met slijk en modder ...
Een vacht. Die kegel is een snuit!
Arno werpt zich op de grond, probeert zich in de harde
keien in te graven. Zijn hart slaat een razendsnelle roffel.
Heilige Olifant, daar komt een rat aanzwemmen! Een
monsterachtig gedrocht, langer dan een vrachtwagen.
Nu begrijp ik ook waarom er niemand op straat liep!
Gruwelijk traag nadert het levende vaartuig. De ronkende
ademhaling zwelt aan tot de gevels het geluid heen en weer
kaatsen en het van alle kanten' tegelijk lijkt te komen.
De boeggolfklimt uit de gracht en klotst over de kades.
Nu hoort Arno de hartslag ook, een afschuwelijk, bedachtzaam
gebons, dat nooit zal stoppen. De rest van zijn
leven zal hij verstijfd van afschuw op de hete, zanderige
keien liggen terwijl dat geluid maar doorgaat en doorgaat
. ..
Een vlaag stank bereikt hem en Arno bijt hard op zijn
tong om niet te kokhalzen. Open riolen, dobberend afval
dat tot geel slijm uiteenvalt, dode eenden waarbij maden uit
de snavel kruipen en schimmels over de doffe veren woekeren.
Het geluid sterft weg.
Opnieuw wordt het water spiegelglad en weerkaatst het
de bomen en de toppen van de trapgevel*s.
IlO

Arno komt behoedzaam overeind. De laatste meters van
de staart glippen weg onder de volgende brug: een vaalroze
wurgslang, dikker dan zijn dijbeen.
Nu! Voor er weer een monsterrat opduikt.
Hij sprint de brug af. Pas halverwege het nauwe steegje
durft hij te stoppen en hijgend tegen een schutting te leunen.
Hij tuurt naar de opening van de straat, gereed om
verder te vluchten. Zou de rat hem opgemerkt hebben?
De doodse stilte blijft doorgaan. Geen bonkende voetstappen,
geen zware ademhaling.
Hij ontspant zich en laat zijn blik over de tegenoverliggende
muur dwalen.
Die twee dichtgemetselde ramen waarover rode graffiti
zwalkt. Zes keer 'Rico 97' achter elkaar, de ene nog slordiger
gespoten dan de andere. Op de een of andere manier
komt het hem akelig bekend voor.
Heilige Olifant, hij is terug bij de Tempel van de Doodloze
...
+
III

Later, veel later: Arno snelt door de lege straten. Paniek
snoert zijn keel dicht. Hij strompelt en struikelt, zijn ogen
half blind van de tranen die maar niet willen stoppen.
De roffel van zijn voetstappen is het enige geluid. Nergens
het toeteren van een auto, geen vogelgezang of het
klappen van een deur.
'Hey, hey!' schreeuwt hij. 'Is daar iemand?'
Het kan hem niets meer schelen wie hem opmerkt. Zelfs
een reuzenrat zou een opluchting wezen. 'Alsjeblieft! Kom
naar me toe! Geef antwoord!'
Ik klink precies als die zwervers die op straathoeken
staan te tieren, gaat het door hem heen. Niemand luistert
naar ze. Niemand geeft ze ooit antwoord.
Hij drukt zijn handen tegen zijn gezicht. Dwalen ze door
net zo'n soort stad als ik? Een plaats die niemand anders kan
zien en waar ze volkomen eenzaam zijn?
Arno heeft er geen flauw idee van hoe lang hij daar ineengedoken
in de portiek zat, te ellendig om nog een stap te
verzetten. Twintig minuten, een half uur?
Het is de jeuk vlak boven zijn neusbrug die hem uit zijn
verlamming wekt. Een kriebel die dieper dan zijn huid zit,
helemaal in het roze weefsel van zijn hersenen.
De toekomst, ik ga de toekomst zien!
Hij gaat rechtop zitten, knijpt zijn ogen dicht.
Zijn talent valt niet te sturen: het komt en gaat, zo volledig
buiten zijn wil om dat hij er nooit op heeft durven rekenen.
Il2

Twee beelden vormen zich in het kloppende rood. Twee
mogelijke toekomsten: dat is alles wat hij overheeft.
Een is in korrelig zwart-wit, als een ouderwetse film. Hij
huivert. Onmiskenbaar een toekomst die doodloopt.
Een keer eerder heeft hij zichzelf in net zo'n kleurloos
schokkerig beeld op zijn brommer zien stappen. Op een
winterdag dat de straten van de ijzel glinsterden. Zijn
doodsfilm. De toekomst waarin hij zou sterven.
Hij was die dag in zijn bed blijven liggen en had zich ziek
gemeld. Zelfs te voet naar school gaan leek hem te riskant.
In het nieuwe beeld duwt hij de deur naar de Tempel van
de Doodloze open en stapt naar binnen.
Dat is alles.
De korte scène blijft zich mechanisch herhalen, ieder
detail onveranderlijk. Meer valt er niet over de rest van zijn
leven te vertellen. Als hij de poort binnengaat, zal Amo
eenvoudig ophouden te bestaan.
Het tweede beeld siddert en zwiept. Dit is alsof je 's zomers
op het hete asfalt ligt en door een dikke laag van
opstijgende warme lucht tuurt.
Het toont een uiterst onwaarschijnlijke toekomst, begrijpt
hij meteen. Een kans van een op de miljoen.
Maar er zijn kleuren, ook al is het maar het meest uitgebleekte
pastel. Kleur staat voor leven, voor overleven.
Die langgerekte vorm, die in een stompe punt eindigt:
een kerktoren? De Domtoren!
Het beeld wordt ineens scherp. Alsof het hem wil belonen
voor zijn inzicht. Het is inderdaad de Domtoren, ziet
hij, met zijn kroon van spitsen. Het beeld zoomt in en een
fractie van een seconde ziet hij zwaaiende klokken. Rij na
rij: kantelende bronzen bellen en zwiepende klepels.
De vensters op de toekomst knippen uit en de kriebel
boven zijn neusbrug verdwijnt.
II3

Hij blijft doodstil zitten, zijn oren gespitst. In de verte beieren
klokken. Hun geluid is uiterst zwak. Spookklanken, zo
zacht dat het evengoed pure verbeelding had kunnen zijn.
Het ruisen van het bloed in zijn oren klinkt luider. Als zijn
talent hem niet gewaarschuwd had, zou hij de klokken
nooit opgemerkt hebben.
Arno stapt de straat op, draait zijn hoofd.
Het komt van links. Onmiskenbaar van links.
De Dom, denkt hij. Het carillon van de Dom speelt.
Zelfs hier. Dit is Utrecht, ook al is het een Utrecht uit een
nachtmerrie. Er móét een domtoren zijn.
Hij volgt de melodie door kronkelende straten, over
vergulde bruggen met glazen peilers, door een park waarin
de bomen gietijzeren bladeren dragen.
Het klokgebeier zwelt aan als hij op een plein uitkomt,
bereikt een triomfantelijk hoogtepunt.
Ik weet waar ik ben! Die kerk daar met de hoge, smoezelige
glas-in-loodramen: dit is het Janskerkhof.
Hij rent de hoek om. En nu moet ik het ruiterstandbeeld
zien. Van wie was het? Ja, Willibrord.
De bisschop berijdt een reusachtige rat.
Negeer het beeld. Gewoon doorlopen. De Domtoren is
de spil: de plaats waar alle Utrechten1samenkomen.
Deze Domstraat had in zijn eigen stad kunnen liggen, een
bijna perfecte nabootsing. Dezelfde etalages. De City of
Glass met zijn kleurige schalen, zijn bollen waarin spiralen
van ingevangen luchtbellen oplichten. De winkel met peperdure
kunstposters.
Arno kan geen van de uithangborden of opschriften lezen.
Nog steeds heeft hij er geen flauw idee van hoe een A
er uitziet, hoe je een E van een H moet onderscheiden.
Toch komen de letters hem al vertrouwder voor. Het is een
begin.

Ik ben dichter bij mijn eigen Utrecht dan ooit tevoren,
denkt hij.
Het klokkenspel sterft weg. Uit de stilte zwellen nieuwe
klanken aan: de mooiste muziek die hij ooit gehoord heeft.
Een bus toetert. Na een drietal zeldzaam onhandig aangeslagen
akkoorden jammert een stem: 'Nobody knows the
troubles I have seen .. .'
Een krachtig ingedrukte claxon klinkt vlak achter hem,
gierende remmen. Arno werpt zich opzij en belandt met een
huppel sprong op de stoeprand.
'Hé, ken je niet uitkehke! Hejjeh jeh awge soms in je
aggersak sitteh?' De bestuurder geeft hem de vinger, mept
op de claxon. 'Achtelekke gladiool!' voegt hij Amo nog toe
en scheurt dan weg.
Arno had hem wel kunnen omhelzen. Een echt mens! En
ik verstond hem! Hij sprak Nederlands en ik verstond hem!
+
11;

Sissend van ergernis werpt Shaun een nieuw net van paarse
vonken over de maquette, hij kromt zijn duimen, schudt
meteorietengruis in het oosten en het westen.
Niets baat.
De miniatuurhuisjes verschuiven rafelend, klikken als
magneten aan elkaar vast. Het glas buigt met een hoog
gegier en legt zich in een halve cirkel om de binnenstad; de
grachten rechten zich, een dozijn bruggen kruipt klikkend
terug naar hun oude posities.
'Hij is ontsnapt,' zegt Delila. Ze slaakt een theatrale
zucht. 'Magie is ook zo delicaat. Zo onbetrouwbaar.'
Klinkt er spot in haar stem door?
Shaun laat zijn handen zakken. Natuurlijk bespot ze
hem. Ze is Delila. Ontzag of bijgelovige eerbied hoeft hij
van haar niet te verwachten. Of trouw. 'Zie het als een
schaakspel. Dit was gewoon niet meer dan een zet.'
Delila klapt in haar handen. 'Wat zeg je dat mooi! Nog
voor het spel begon, raakte je de keizer al zo goed als kwijt.
De Klauwen kun je intussen geen van beiden meer tegen
Arno gebruiken en nu is hij ook nog uit je droomstad ontvlucht.'
Ze tuit haar prachtige lippen. 'Als het een schaakspel
is, begint het bord aan jouw kant toch lelijk leeg te
raken.'
Het heeft geen zin om kwaad te worden, denkt Shaun.
Of me zelfs maar aan haar te ergeren. Ik heb haar zo gemaakt.
Zodra ze een zwakke plek bespeurt, schiet ze eropaf.
Als een haai die bloed ruikt.
'Word je soms ongeduldig?'
1 1 6

'Ik blijf niet graag sloom in de hoek staan.'
'Goed. De volgende keer dat de telefoon gaat, neem je
op.'
Hij kijkt haar na terwijl ze tussen de flakkerende kaarsvlammees
wegslentert. Delila's schaduwen waaieren alle
kanten uit, de spaken van een reusachtig, traag roterend
wiel van duisternis.
Delila. Seks en dood, liefde en vernietiging.
Het verhaal van Simson en Delila was al duizenden jaren
oud toen het voor het eerst in de Bijbel werd opgetekend.
In eerdere versies was Simson een koning geweest) soms
een veldheer of een machtige magiër. Maar steevast een
dwaas) een door liefde verblinde dwaas. Zoals Delila altijd
de mooiste vrouw van het land geweest was. En zeldzaam
onbetrouwbaar.
Niemand kon Simson weerstaan: hij joeg legers uiteen
alsof het angstig krijsende spreeuwen waren. Met zijn blote
handen wurgde hij leeuwen.
Zijn vijanden huurden een vrouw in, de beeldschone
Delila. Zij boden genoeg zilverstukken om de rug van een
pakezel te breken. Nodig was dat waarschijnlijk niet. Vrouwen
van Delila's soort worden onweerstaanbaar door
macht aangetrokken, maar ze zijn niet van plan een ondergeschikte
rol te spelen. Ze zien mannen als Simson als een
uitdaging. Noem het een spel: is mijn schoonheid en mijn
sluwheid groter dan jouw kracht?
Misschien zijn ze vreselijk teleurgesteld als hun geliefde
inderdaad een onnozele dwaas blijkt. Misschien houden ze
oprecht van hem zolang als het duurt.
Het resultaat is echter altijd hetzelfde: de vernietiging
van hun geliefde.
Toen ze Simson eenmaal in haar bed had gelokt, vroeg
ze hem het geheim van zijn kracht. Bestond er echt geen
enkele manier om hem te verslaan?
117

Driemaal scheepte hij haar af met een leugen, maar ten
slotte wist ze Simson zijn geheim te ontfutselen.
In bed zijn mannen vaak ongelooflijke kwebbels en ver­
tellen ze maar al te graag over hun favoriete onderwerp,
zijzelf.
Al Simsons kracht school in zijn haar, bekende hij haar
ten slotte. Scheer het af en hij was niet meer dan een ge­
woon mens.
Ik herkende je meteen, denkt Shaun. In elke generatie
wordt wel een Delila geboren.
Ze was in zijn armen gestorven. In die smerige steeg van
Bangkoks hoerenbuurt. Hij had haar moedwillig laten ster­
ven, geduldig wachtend tot haar adem stokte en haar hart
na een laatste, koortsachtige roffel stilviel en haar ogen zich
omhoogdraaiden.
Het aidsvirus viel gemakkelijker uit een dood dan een
levend lichaam weg te spoelen. Het volgende stadium
vormde geen probleem: Shaun kende een dozijn manieren
om een lijk tot leven te wekken, mits het niet ouder dan een
uur of twee was.
Op zijn hotelkamer dompelde hij haar onder in een bad­
kuip vol ijzig water, waarin hij een hondertal kruiden, de
hoorn van een rhinoceros, druppels kwikzilver en gedroog­
de bloemen van de Kish da Mur strooide. De twee Klauwen
zongen het Lied van Ra, dat zelfs door een dood brein ge­
hoord en begrepen wordt.
De dood is maar een vleugelslag,
een Icorte duisternis.
Ontwaalc in het land
waar de nacht dag is.
In het glorieu{e licht van de ron!
Een halfuur later begon haar hart weer te slaan. Eerst een
uS

aarzelende, hokkende siddering, toen steeds krachtigere
slagen.
Ze opende haar ogen. Haar gezicht was glad, een smetteloze,
goudbruine huid: alle zweren waren geheeld.
Zo levend! dacht hij vol ontzag. Zo intens.
Haar levenskracht lag in een schitterende aura om haar
heen, een wolk van twinkelende kristallen naaldjes.
In vergelijking met haar voelde Shaun zich ineens oeroud,
een stoffige mummie die met krakende botten door de
eeuwen schuifelde.
Ik was vergeten hoe het is om jong te zijn.
Het meisje drukte zich uit de badkuip op, stapte soepel
over de rand en schudde het water uit haar korte haar als
een jonge hond. Ze trok haar wenkbrauwen op. 'Wat is dit
hier?' Haar ogen flitsten over de muren, langs de schappen
met verdroogde kruiden, de retorten met kleurige vloeistoffen.
'Een hospitaal?'
Shaun stapte naar voren. 'Zoiets. Voel je gezicht. Luister
naar je ademhaling. Je was doodziek. Stervend. Ik heb je
genezen.'
Het meisje verstijfde, kneep haar ogen dicht. 'Ik zag een
blauwe gloed,' fluisterde ze. 'Een tunnel vol rood, rokerig
licht. Ik hoorde de stemmen van de goden. Alleen de doden
... ' Haar ogen sprongen open. 'Ik stierf! Ik hoorde mijn
eigen hart stoppen en toen bleef er enkel stilte over. Zwarte
stilte die tot een speldenpunt kromp.'
'Je leeft. Je bent herboren. Je naam is voortaan Delila.'
'Delila?'
'Wees maar niet bang. Ik zal je leren wie je eigenlijk
bent.'
+

Arno's vader buigt zich over het aanrecht, het pun* van
zijn tong tussen zijn tanden, terwijl hij drie piepkleine pa­
relhoentjes met een mengsel van basilicum en gemalen
amandelen volpropt. Met een forse rijgnaald en slagers­
touw naait hij de vogels dicht.
Doordeweeks neemt hij genoegen met glazige aardap­
pelen of een half rauwe hamburger, 's zondags staat hij ech­
ter op een zes-gangendiner. En omdat hij de enige is die het
verschil tussen een frikadel en Elzasser F einwurst kent,
zwaait hij 's zondags de scepter in de keuken.
'We beginnen met een gezeefde pindasoep met een
vleugje madeira,' begint hij zodra Arno de keuken instapt.
'Daarna toostjes met gerookte steur en . . . '
'Dat klinkt heerlijk,' zegt Arno. 'Eh, pa? Hebben we nog
fo to's van vroeger? Van toen ik een baby was?'
'Stapels. Plakboeken vol, vermoed ik. Ik had je moeder
net een camera gegeven, zo'n automatische. Je kon geen
scheet laten of ze legde het vast. Klikkerklik, klik, klik.' Hij
likt aan de pollepel. 'Hoezo?'
'Een project op school. Voor tekenen moeten we een
zelfportret maken. Een van toen we nog klein waren en een
van zoals we er nu uitzien.' Voor een instantleugen klinkt
het redelijk overtuigend. 'Waar vind ik die plakboeken?'
:Geen flauw idee. Vraag het je moeder.'
'Bovenste plank,' zegt zijn moeder. 'Naast mijn mappen
met droogbloemen. Ze zijn lichtblauw.'
120

Foto's genoeg. Honderden. Hij ziet een baby met een fop­
speen in de wieg liggen, kraaiend in een badje rondplenzen.
De baby zwelt op tot een dreumes, een peuter, een kleuter.
Nee, zijn jeugd is uitputtend gedocumenteerd. De
Doodloze kan de trap op met zijn 'je hebt geen vader of
moeder'.
Hij slaat het laatste babyboek dicht.
En aarzelt.
Foto's bewijzen niets. Ze hoeven niet eens vervalst te
zijn. Alle baby's lijken op elkaar. Oké, ik heb hier drie
boeken met babyfoto's, maar zijn het fo to's van mijzelf?
Hij bestudeert zijn reflectie in de ruit.
Ik heb een vrij grote neus. Niet echt groot. Toch, een
indianenopperhoofd zou er geen bezwaar tegen maken.
Mijn ouders hebben eerder een ondermaats model, nog net
geen dopneusjes. Mijn haar is bruin. Het krult. Voor vader
grijs werd. had hij blond haar. Mijn moeders haar is zwart,
van dat diepe zwart met een blauwige glans en het is even
steil als dat van mijn vader.
grijs.
Ik heb bruine ogen. Die van mijn ouders zijn blauw en
Houd op! Dit is precies het soort gedachten dat die lui
willen dat ik heb. Die hebben niets liever dan dat ik door­
maal tot ik niets en niemand meer vertrouw.
En toch . .. En toch . ..
Met de grootste tegenzin slaat hij het album weer open.
Geen foto's van zijn geboorte. Zegt niets. Misschien was
dat vroeger geen gewoonte om elke wee vast te leggen tot
het bloederige hoofdje uit de vagina schuift.
Pas een kwartier later realiseert hij zich wat hem dwars­
zat. Al die foto's van hem en zijn trotse ouders. Hij zit op
schoot, kruipt onder de benen van zijn vader door. En niet
één keer, echt geen enkele keer, kijkt hij in de camera als hij
en zijn ouders op dezelfde foto staan . . .
121

Het kan nog steeds toeval wezen. Wie niet in toeval
gelooft, wie denkt dat alles een reden moet hebben, maakt
het zichzelf verdraaid moèilijk.
Er is een andere manier om het te benaderen.
De oude vakantiealbums liggen in een doos op zolder. Arno
controleert het jaartal dat met zwarte viltstift op de rug
geschreven is en blaast het stof van het kunstleer.
J a, hij heeft het juiste album. Hij werd aan het eind van
de zomer geboren en dit boek gaat over hun vakantie in
Frankrijk, een maand eerder.
Hij herinnert zich nog dat zijn vader het er een keer over
had. '0, Arlette liep als een waggelend nijlpaard rond, een
buik om u tegen te zeggen. Ergens vonden we het wel een
beetje riskant. Maar och, in Frankrijk hebben ze ook goede
ziekenhuizen en het was onze eerste vakantie in vijf jaar.'
De foto's kleven op een permanent klevende lijmlaag en
worden door een tussenblad van doorzichtig plastic afgedekt.
De lijm is intussen lelijk vergeeld en het plastic vertoont
bobbels. Duidelijk geen systeem dat voor de eeuwigheid
bedoeld is.
De laatste foto van het album toont zijn moeder terwijl
ze de tent afbreekt. Ze draagt een bikini en een spijkerbroek
met afgeknipte pijpen, waar de witte rafels vanaf hangen.
Over een maand had ze Arno moeten baren.
Haar buik is zo vlak als een plank.
Arno staart naar de foto. Waggelde rond als een nijlpaard.
Het verkeerde jaar? Wacht, een paar bladzijden terug
hadden zijn ouders kaartjes ingeplakt. Iets van een theatervoorstelling.
Als daar nu een datum op staat?
De kaartjes zijn gestempeld. Allebei. De maand en het jaar
blijven duidelijk leesbaar.
122

Beneden hoort hij zijn moeder door de huiskamer lopen.
Bonkende voetstappen, alsof ze een zwaar gewicht versjouwt.
Waarschijnlijk zet ze gewoon haar naaimachine op
een andere plaats.
Uit de keuken klinkt muziek: de Beatles. Ja, Norwegian
Wood. Zijn vader draait altijd hetzelfde bandje bij het koken.
Twee mensen. Wildvreemden, als hij het album mag
geloven. Niet zijn ouders.
Je echte ouders zijn as en aarde, had de Doodloze hem
toegevoegd. Al meer dan tweeduizend jaar dood.
Hoe kan ik ze recht in de ogen zien? Of ook maar iets
tegen hen zeggen?
Bij de zoldertrap aarzelt hij. Het album ligt op het versleten
linoleum, open bij de laatste foto.
Arno pakt het op en steekt het onder zijn arm. De krakende
trap lijkt aanzienlijk meer treden dan anders te hebben.
'Heb je gevonden wat je zocht? ' vraagt zijn moeder.
Arno verstijft. Ze heeft haar naaimachine inderdaad naar
de'werktafel voor het raam versleept en zoomt een blauwe
lap stof. Hij kijkt naar de vrouw die zijn moeder niet kan
zijn en zijn tong weigert te bewegen. Leugenares! denkt hij.
Je bent mijn moeder niet!
Hij knikt en weet een instemmend geluidje uit
'
zijn samengetrokken
keel te wringen.
'Mooi zo.' De vrouw buigt zich over haar snorrende
machine.
123

Meteen heeft hij spij t van zijn reactie. Zij is onschuldig,
ze weet domweg niet beter. Als hij inderdaad een monster
uit een boze droom is, dan heeft hij de betovering opgelegd.
Hij, de keizer, heeft deze mensen wijsgemaakt dat ze een
zoon hebben. Zij zijn de slachtoffers, niet hij.
Hij daalt de trap af en steekt door naar de drukkerij. In de
huiskamer telefoneren zou onverdraaglijk zijn.
Niet dat hij nog verwacht dat hij Deli ooit zal bereiken.
Hij pakt de blauwe telefoon op, drukt het kruisje in voor
een lijn naar buiten.
Deli's kaartje zit nog steeds in zijn achterzak . Lelijk gekreukeld
intussen, maar godzijdank nog steeds leesbaar.
Hij toetst haar nummer in.
Arno wipt van zijn ene voet op de andere terwijl de bl
overgaat. Wees alsjeblieft thuis!
Een klik. 'Met Delila.' Geen achternaam en haar stem is
neutraal als die van een receptioniste.
'Hoi, hallo, ja met mij!' Kalm! Geen ademloos geratel .
'Met Arno, Deli. Arno Groenewegen.' Het is heerlijk om
haar naam te kunnen uitspreken. Ze is zijn geliefde. De
enige die hij nog durft te vertrouwen.
Deli lacht. 'Wat klink jij ademloos! Heb je net een marathon
gerend?'
'Ik heb je een paar keer geprobeerd te bellen.' Een keer
of tien. Maar dat zeg je niet tegen een meisje waar je pas één
keer mee uit geweest bent. AI te gretig is niet cool. Veel te
trouwe-slobberhondachtig.
'Ik kwam net binnen,' vervolgt Deli. Ze klinkt allerminst
meer als een receptioniste . Warm. Niet van dat overdreven
sensuele hese, maar vriendelijk. 'Ik heb mijn jas nog
niet eens uit.'
Rustig blijven, zegt Arno tegen zichzelf. Gewoon doorkletsen
en kwebbelen. Schrik haar niet meteen af met een
verward verhaal. Gekken liggen slecht in de markt.

'Waar was je?'
'0, mijn tante in Slochteren. Ze houdt nertsen. Om de
pelzen.'
'Aha.'
'Ze snijdt ze eigenhandig de strot door en stroopt hun
pels af. Haar schort zat onder de bloedspetters toen ze me
opendeed.'
Arno hoort haar amper. 'Kun je bij me langskomen?
.
Nu?'
Het blijft even stil. 'Ik heb nog niet gegeten.'
Op de klok boven de rekken met papier ziet hij dat het
half zes is. 'Dan gaan we uit eten. Waar je maar wilt. Ik
betaal.'
'Dat hoor ik graag. Een echte heer. Waar woon je?'
Arno legt de hoorn neer. Ze komt! Hij heeft geen fa milie
meer, maar Deli kan dat gat opvullen. Ze kunnen samen
wegvluchten. Weg van alles, uit zijn veel te ingewikkelde
leven. Hij hoeft niemand meer te zijn: geen Arno Groene­
wegen en geen keizer. Alleen maar Deli's vriend, haar man.
Fragmenten van een tiental videoclips tollen door zijn
brein. Een jongen en een meisje op een blikkerend wit
strand, voor altijd lachend achter elkaar aan rennend tussen
blauwe zee en wuivende palmen. Deli en hij arm in arm
voor een reusachtige vergulde olifant. Deli en hij dansend
op het Rode plein, omringd door handenklappende militai­
ren, die met flessen wodka zwaaien.
Het liefst zou hij in het halletje wachten, zijn oren gespitst,
zijn hand gereed om de deurklink open te rukken.
Niet cool. Zeer beslist niet cool.
Natuurlijk zit hij net op de wc als de deurbel gaat. Hij
heeft het echt zo lang mogelijk geprobeerd uit te stellen, tot
zijn blaas zo ongeveer op knappen stond.

Hij rukt zijn broek omhoog en boldert de trap af.
Te laat)ziin moeder heeft de deur al open: ze moet net in
de kast onder de trap aan het rommelen zijn geweest.
'Arno! Bezoek voor jou.'
Arno dwingt zich om de laatste treden één voor één te
nemen.
'Hoi, Deli.'
Ze draagt een wit mantelpakje van een of andere glanzende
stof, dat er allemachtig chic uitziet. Een parelketting
om haar nek. Bescheiden gouden oorknopjes.
Zo'n kostuum zou de meeste meisjes meteen tot een volbloed
trut je bestempelen: bij Deli werkt het anders. Het
heeft iets spottends, bijna plagerigs. Zo van: kijk mij nu
eens: ik heb me helemaal verkleed als het meisje waar een
jongen bij zijn ouders mee kan aankomen.
Misschien heeft hij het echter wel helemaal mis en heeft
Deli stinkend rijke ouders en zijn dit Deli' s normale kleren.
Maar goed dat ze me vrijdagnacht niet mee naar huis
wilde nemen, denkt hij. Ik in mijn heavy metal-motorjack
met verchroomde doodskoppen en die nep tatoeage op mijn
arm. Hun butler zou me niet eens binnengelaten hebben.
'Dit is mijn moeder,' zegt Arno.
De twee vrouwen schudden elkaar de hand. 'Arno heeft
het over je gehad,' zegt zijn moeder.
Als dat zo is, dan kan hij zich er niets meer van herinneren.
Deli lacht. 'Mooi. Dan zijn jullie al gewaarschuwd.'
,Je kunt mee blijven eten!' roept Arno's vader van boven.
'Er is meer dan genoeg.'
Hij staat op de overloop en Arno kan wel door de grond
gaan. Zijn vader heeft dat belachelijke schort aan met ' Als
je liever een hamburger hebt, moet je het maar zeggen!!!'
Het ergste is nog dat Arno hem dat schort zelf heeft gegeven,
twee verjaardagen terug.
126

En dan denkt hij : waar maak ik me druk over? Die man
is mijn vader niet. Ik heb geen vader.
'We gaan zo in de stad eten.' .
'Hier staat anders een zes-gangenmenu klaar. Echt, het
is geen enkel probleem.'
Arno's moeder werpt hem een waarschuwende blik toe.
'Maar ze willen natuurlijk ergens heen. Rustig met el­
kaar praten.' Hij haast zich terug naar de keuken.
'Ik wil je iets laten zien,' zegt Arno tegen Deli zodra hij de
deur van zijn kamer achter zich dichtgetrokken heeft. Hij
opent het album.
Deli trekt haar wenkbrauwen op. 'Babyfo to 's?'
Arno ploft op de bank neer en klopt op de zitting. 'Ge­
loof je in . . .' Hij likt zijn lippen. 'In magie? Dat er hele
vreemde dingen kunnen gebeuren?'
'Mijn eerste negen jaar woonde ik in Thailand. Als je
niet in geesten geloofde, werd je voor gek versleten.' Ze
legt een hand op zijn been, knijpt. 'Vertel op.'
Deli ijsbeert door de kamer. 'En die mannen, ze zeiden dat
je de keizer wás? Ik bedoel, in levenden lijve? Niet dat de
keizer in jou herboren werd ? Je zit in een lichaam dat al
duizenden jaren oud is?'
Arno knikt. 'Mijn eigen herinneringen zijn vals, zeiden
ze. Ik ben de keizer. Arno heeft nooit bestaan.' Hij durft
haar niet aan te kijken. 'Geloof je me?'
'Ik geloof dat er inderdaad iets vreemds aan de hand is.
Magie ongetwijfeld. Of ze de waarheid vertelden?'
Ze trekt de foto van Arno's hoogst onzwangere moeder
los en schuift hem in zijn borstzakje. 'Draag dit bij je.'
'Als jij dat zegt. Maar waarom?'
'Gewoon een voorgevoel. Soms . .. ' Ze spreidt haar han­
den. 'Ah. Ik weet niet. Gewoon een voorgevoel.'

Ze zet haar handen in haar zij, heft haar kin op. 'Dit is
Thailand niet, Arno. We leven niet in het China van weet ik
hoeveel eeuwen geleden. Als magie hier al werkt, kan het
toch niet erg effectief zijn. Het moet zijn beperkingen hebben.
Weet je wat je doet? Morgen ga je naar de redactie van
de krant. Ze bewaren de oude nummers vast wel ergens.
Misschien op microfilm of een cd-rom. Zoek je eigen geboorteaankondiging
op.'
1 28
+

30
Het is nog zwoel in de stad. Hoewel de zon al onder is,
stralen de muren nog warmte uit. De straten ruiken naar
hete baksteen en stof.
Ze slenteren de Oude Gracht af: Arno heeft zijn arm om
DeIi's schouders geslagen. In de boomtoppen hoort hij de
eerste nachtvogels zingen. Twee keer dart er zelfs een
vleermuis langs, een hotsend, tuimelend flardje duisternis.
'Een beetje vol op de werf terrasjes,' zegt Deli. 'Als we
aan de gracht gaan zitten, krijgen we ons eten niet voor
middernacht. '
'Verderop zijn nog meer restaurants. In het stille stuk.'
'Wat denk je hiervan?' vraagt Deli.
'Een Chinees restaurant?'
'Wie de draak wil temmen, moet hem aan zijn tong trek-
'
ken.'
'Is dat een Thais spreekwoord? '
'Zoiets. ' Ze knikt naar de Chinese karakters op de ruit.
'Kun je dit lezen? '
Hij werpt een blik op de ingewikkelde patronen, de ge­
kromde rechthoeken en zwiepers. 'Nee, het zegt me niks.
Het is weg.' Hij voelt en diepe opluchting: tot nu toe heeft
hij zorgvuldig vermeden om naar de Chinese opschriften
van de restaurants te kijken. 'Zover ik weet staat daar: hier
eet u de heerlijkste paardenvijgen in zoetzure saus.'
Deli giechelt. 'Dan heb ik toch liever een hamburger met
drie uitroeptekens. '

'Wilt u aan het raam zitten?' vraagt de ober.
'Bij de fontein) graag,' zegt Deli. 'Ik heb iets met fonteinen.
,
'Deze tafel is nog vrij.' De ober trekt een stoel achteruit
voor Deli. 'Ik zal zo extra bestek brengen.'
'Hoezo? Er is al voor twee gedekt.'
'Jullie waren toch met zijn drieën? Een wat oudere man
met een snor?'
'Er was niemand anders!' Arno's stem slaat over. 'We
kwamen met zijn tweeën binnen!'
De ober kijkt om zich heen) klakt met zijn tong. 'Ik moet
mij vergist hebben) meneer. Sorry.'
Zodra de ober zich afwendt) grijpt Arno Deli's hand vast.
'Hij zag hem!' fluistert hij. 'Hij zag de keizer!'
Deli knikt alleen. 'Hij moet het derde oog hebben.'
'Wat?'
'Een geestesziener,' verduidelijkt ze. 'Bij ons in het dorp
woonde vroeger ook een vrouw die dat kon. De spoken
moeten dat hinderlijk gevonden hebben. Op een ochtend
werd ze gewurgd op de bodem van de waterput gevonden.'
Ze pakt het menu op. 'Laten we bestellen. Ik rammel.'
Amo laat haar hand los. 'Deli, blijf bij me.'
'Ik ben hier toch?'
'Vannacht) bedoel ik. Mijn ouders doen daar nooit moeilijk
over.'
'Die van jou misschien niet.' Ze staat op. 'Ik zal even
bellen.' Ze woelt met haar hand door zijn haar. 'Ik ben zo
terug, stuk.'
Bij de tweede rinkel wordt opgenomen.
'Het werkt)' zegt Deli. 'Het was ook wel een erg elementaire
bezwering. Hoe kwam je trouwens aan die foto van
hem? Ah, ik snap het.'
13°

'J a, de hele nacht.'
'Welnee. En ik heb je trouwens nog wat extra werk bezorgd.
Hij gaat morgen zijn eigen geboorteadvertentie opzoeken.
Ja, bij de krant. Welke? Hoe moet ik dat weten?
Waarom ik dat deed? Ach, Shaun, dat ligt toch voor de
hand? Hij denkt nu dat er een uitweg is. Een manier om te
bewijzen dat hij inderdaad geboren werd. En als jij nu ... '
Ze houdt de hoorn iets verder van haar oor en trekt een
grimas. .
'Nou kijk, wat ik dacht: als je hem eerst hoop geeft, komt
de klap des te harder aan. De nekslag. Net wat de keizer
nog nodig heeft.
Kom op, Shaun, als je al die foto's hebt kunnen vervormen,
dan is een naam toch een makkie?
0, prima. Zie je morgen.'
'Het is oké,' zegt ze tegen Arno. 'Alleen moet ik er morgenochtend
vroeg uit. Half zeven.'
'Je werk?'
'Ik haat maandagochtend.' Ze roert met haar vingers in
het vijvertje. Twee goudvissen glijden onder de cirkel van
hopsende luchtbellen rond de fontein vandaan en snuffelen
aan haar vingers.
'Het lijkt wel alsof ze je kennen,' zegt Arno.
'Prinsessen herkennen elkaar.' Deli droogt haar hand
aan het tafelkleed af. 'Weet je, Chinezen hadden legendes
. .
over weervIssen.
Arno steunt zijn kin op zijn hand. 'Ah, een verhaal! Ik
ben dol op verhalen.' Op de een of andere manier is het
volmaakt zo. Deli is exotisch genoeg met haar lichtbruine
huid en haar enorme hertenogen om voor een Oosterse
prinses door te gaan. Zo'n dame uit de Verhalen van Duizend-en-één-nacht.
Ze steekt een sigaret op en blaast twee driehoekige rook-
131

kringen. 'Goed, ik zal je Scheherazade zijn. Luister, 0 sultan.
Lang geleden werd een Chinese edelman verliefd op
een beeldschone dame en dat was tot wederzijds genoegen.
Alleen haastte de dame zich iedere middernacht na het liefdesspel
weg.
Natuurlijk verbood zijn geliefde hem om haar te volgen.
Zo gaat dat in sprookjes. En natuurlijk werd hij na een tijdje
te nieuwsgierig. En misschien ook wel een beetje jaloers.
Hij sloop achter haar aan en zag dat ze een meertje in waadde
en kopje onder ging. Hij wachtte tot de kringen verdwenen
en het water weer spiegelglad werd.
Na een half uur was ze nog niet boven water gekomen.
In die tijd geloofden de mensen hun eigen ogen nog.
Geen gedoe van: ben ik soms gek geworden? De edelman
zal niet meer gedacht hebben dan: "0, is ze er zo eentje?"
Wie weet vond hij het zelfs wel een rustig idee. Ze hield het
in ieder geval niet stiekem met een ander.
Toen ze de volgende ochtend aan de rand van het bos
verscheen, omhelsde de edelman haar. "Ik zag je het water
in lopen en ik weet dat je geen mens bent. Voor mijn gevoelens
maakt dat niets uit. Watergeest, rivierdraak, ik hou van
je. Word mijn vrouw!"
"Dat valt te regelen," sprak zijn minnares. "Ik zal je
huwen op voorwaarde dat je me nooit vraagt wat ik in
werkelijkheid ben. En als je me waarlijk liefuebt, zul je er
ook nooit achter proberen te komen."
Zij spraken af om drie maanden later te trouwen. De
edelman was van hoge geboorte, met talloze verplichtingen
en drie maanden was het absolute minimum om zo'n feest
voor te bereiden.
De grote 'dag brak aan. Heel vroeg in de ochtend, nog
voor zijn toekomstige gade zou komen opdagen, inspecteerde
de edelman de keuken. Hij wilde dat hun huwelijksfeest
perfect zou verlopen en geen van de gasten iets tekort
zou komen.
132

De chefkok ging hem voor, langs tafel na tafel. Geroosterde
stekelvarkens, een kers op elke stekel, hun zorgvuldig
uitgeknepen darmen gevuld met gevorkte cobratongen,
merels in zuur, honderdjarige eieren.
"Dit is mijn pronkstuk," sprak de kok. "De hemelingen
hebben ons gezegend, want zo'n formidabele vis zie je maar
eens in je leven."
Op de grootste tafel lag een anderhalve meter lange
snoek uitgestald in een garnering van mierikswortel en wilde
kervel. In het eerste ochtendlicht glansden zijn schubben
in alle kleuren van de regenboog. "Een half uur geleden
bracht een visser mij dit wonder." Bijna liefdevol aaide de
kok over de gehaakte rugvin. "Ik betaalde hem een goudstuk.
Wat nog een koopje is voor zo'n edel dier. Het moet
honderden jaren oud zijn."
De edelman complimenteerde hem en wandelde toen
naar de rand van het bos.' Deli gebaart met haar sigaret.
'Waar hij op zijn geliefde bleef wachten. En wachten.' Ze
tikt de askegel af. 'Ah, daar komt onze haaienvinnensoep.'
'Een griezelverhaal,' zegt Arno goedkeurend. 'Ik was
even bang dat ze nog lang en gelukkig zouden leven.'
'Vergeet het maar. Als er magie in voorkomt, kruipt de
nacht binnen. Alle magie wortelt in de duisternis en liefde is
zelden sterker dan haat en hebzucht.'
'Was het niet beter geweest als hij haar herkend had? De
ogen van de snoek bijvoorbeeld. Dat die er precies zo uitzagen
als die van zijn minnares?'
Deli schudt haar hoofd. 'Nee, dit is wreder. Nu blijft hij
de rest van zijn leven naar haar zoeken en zal hij nooit meer
een andere vrouw aanraken.'
'Is dat niet wat overdreven?'
'Als je met een magisch wezen gevreeën hebt, zul je
nooit meer genoegen nemen met een gewone vrouw.'
133

Buiten zeilt de maan in een veld van zilverige wolkjes: een
reusachtige parel in een school hemelse sardientjes. Er is
magie, maar het zit enkel in zijn hoofd. Verliefdheid maakt
alles magisch. Geen van de trapgeveltjes vertoont de minste
neiging om te veranderen, de grachten blijven op de juiste
plaats, geen straat buigt in een onverwachte hoek en als hij
een rat ziet langszwemmen, is het dier niet groter dan zijn
hand.
'Deli?'
'Vertel op.'
'Alleen dit.' Hij legt zijn handen op haar billen en trekt
haar tegen zich aan. Hij kust haar opgeheven lippen. 'Je
blijft toch echt?'
Ze grinnikt. 'Tot middernacht. Daarna duik ik de gracht
. ,
weer 10.
1 34
+

JI
Arno hoort de wekker wel, een afgrijselijk geratel: wakker
worden wil echter niet erg lukken. 'Al tijd?'
'Ik ben bang van wel.'
Deli' s warme lijf rolt van hem weg en zijn hand glipt van
haar borst. Een golf koude neemt haar plaats in.
'Nog één kus?'
'Dat gaat nog net.'
'Ik zal je uitlaten.'
'Nee, blijf maar lekker liggen. Het is al krap. Voor jij je
ogen opengewrikt hebt, ben ik al op kantoor.'
'Wanneer zie ik je weer?'
'Tegen het eind van de middag. Ik kan om half vier van
kantoor. Bel me. Ik zet je wekKer op half acht, goed?'
'Prima.'
'Hé, je gaat nog naar de krant, ja?'
'Oké.' Hij hoort de deur achter haar dichtklikken. Hoe
heeft ze zich zo snel kunnen aankleden? Ze was hoogstens
een halve minuut uit bed.
Hij rekt zich uit. Het bed lijkt akelig leeg en onzinnig
wijd. Toch maar opstaan? Nee, ik ben nog te slaperig. Veel
te loom. Hij ruikt Deli's geur in de lakens en het doet hem
aan bloeiende vetplantjes denken, aan kleine, gele bloemen
die in de spleten van hoge klippen groeien.
De keuken is leeg. Zijn ouders zijn al aan het werk.
Beneden maakt hij zijn fiets van de lantaarnpaal los. Als
hij zijn brommer pakt, moet hij voor de ruit van de drukkerij
langs en hij wil niet dat zijn ouders hem zien. Hij zou
1 3 5

absoluut niet weten wat hij tegen hen zou moeten zeggen.
Om half negen belt hij de school uit een telefooncel voor
het postkantoor en vertelt dat hij zich vrij beroerd voelt en
vandaag thuisblijft.
'Momentje,' zegt de dame van de administratie. Arno
hoort een zacht geklik door de hoorn.
Waarschijnlijk typt ze mijn naam op haar computer om
te zien of ik een berucht spijbelaar ben. 'Ik kan mijn ouders
ook even geven,' biedt Arno aan. 'Ze zitten hiernaast in de
drukkerij. Ze zijn al aan het werk.'
Het is een veilige gok: hij spijbelt bijna nooit en is zelden
ziek. De school gaat ervan uit dat ook leerlingen baaldagen
nodig hebben.
'Nee, dat is wel in orde. Arno Groenewegen is het toch?
Ik zal het doorgeven. Beterschap.'
Het muziekcentrum, waar de krant zit, is nog zo goed als
verlaten en ruikt naar schoonmaakmiddelen. De enige andere
bezoekers zijn een groep Peruaanse indianen die hun
panfluiten en trommels aan het uitpakken zijn. Een van de
meisjes fluit een reeks schelle noten die door de lege gangen
ketsen.
Arno rammelt aan de deur van de krantenredactie. Op
slot en nergens hangt een kaartje met de openingstijden.
Achterin ziet hij twee mensen met dossiermappen sjouwen.
Hij wuift, maar slaagt er niet in hun aandacht te trekken.
Aanbellen terwijl ze nog dicht zijn, lijkt hem minder
slim. Hij wil hun om een gunst vragen. Hen storen terwijl
ze zo overduidelijk bezig zijn, is een beroerd begin.
Ik probeer het straks nog een keer.
Hij wandelt de Vredenburg af en gaat aan een van de
tafel*s voor Le J ournal zitten. De cafétafel moet de hele
nacht buiten gestaan hebben: op het blad glinsteren dauwdruppels.

'Een koffie verkeerd,' zegt hij tegen de serveerster. 'En
een tosti, graag.'
Ze strijkt een blonde 10k van haar voorhoofd weg. 'Met
ham en kaas?'
Ze moet haar vraag herhalen voor hij knikt. 'Ja, ja. Alle­
bei.' Zijn hoofd voelt nog steeds wollig aan en het lijkt alsof
hij elke gedachte letter voor letter moet uitspellen. Hij heeft
de hele nacht in bed gelegen, oké, alleen was er met Deli
van slapen niet bijster veel gekomen.
Om negen uur zit de deur van de redactie nog steeds dicht.
Hij klopt op het glas, wuift. Een vrouw snelt toe en draait
het slot open.
'Goeiemorgen. Wat kunnen we voor je betekenen?'
'Tja, het is misschien een beetje een rare vraag . . .'
'Daar zijn kranten voor. Onze beste artikelen beginnen
vaak met een onzinnige vraag.'
'Bewaren jullie ook oude kranten?'
'Nee, die nemen onze medewerkers mee voor de katten­
bak.' Een snelle blikkering van intens witte tanden.
'Geintje. Ik snap best wat je bedoelt. Kom binnen. De laat­
ste drie jaargangen staan al op cd-rom.'
'Het is zestien jaar terug.'
'Ay. Sorry, we zijn maar een bijkantoor. Misschien heb­
ben ze zulke oude nog bij de hoofdredactie. Op microfilm.'
Arno's schouders zakken omlaag. Het was ook te ge­
makkelijk. Gewoon een oude krant opslaan en voor eens en
altijd weten dat het allemaal smerige leugens waren. Dat hij
geboren werd en echt bestaat.
'En waar vind ik jullie hoofdredactie?'
'Ze zitten in Houten. Vraag me niet waarom. Houten is
een gat.' Ze houdt haar hoofd iets schuin. 'Als je me eens
vertelde waarvoor je die kranten precies nodig hebt?'
'Het is eigenlijk iets heel stoms. Ik zoek mijn eigen ge-
137

oortebericht.' Hij voelt zich een volmaakte oen. 'Ik, eh,
ik . . .' Nee, niet gaan stotteren! Hij haalt diep adem. 'Het
bewijs dat ik geboren ben.'
Ze lacht niet, iets waarvoor hij haar eeuwig dankbaar zal
blijven. 'Kun je dan niet beter bij het Gemeentehuis langs­
gaan? Bij de Burgerlijke Stand. Daar kun je een uittreksel
uit het bevolkingsregister vragen. Alles staat daarop: je ei­
gen naam, de juiste geboortedatum, de namen van je ou­
ders.' Ze tuit haar lippen. 'Er is niks vreemds aan. Je hoeft je
nergens voor te schamen. Mijn eigen ouders gingen uit el­
kaar toen ik drie was en ik heb mijn moeder sindsdien maar
één keer gezien.' Ze legt een hand op zijn schouder en
knijpt. 'Sterkte.'
Het zit hem niet mee. Als hij voor het gebouw stopt, ziet hij
het meteen. Verhuisd. Dichtgeverfde ramen. Op een trede
van de trap staat een bonte rij lege bierblikjes.
Het is toch niet waar? Alles werkt me tegen!
Achter zijn oogleden branden tranen van hulpeloosheid
en hij knippert ze hoos weg. Doorgaan. Dit is doodgewone
pech. Geen magie, geen kwade betovering. Zoek er niets
achter. Ze zijn verhuisd. In de stad doen ze niet anders.
Hij zet zijn fiets tegen de muur en loopt de trap op. Als
een instelling verhuist, laten ze beslist hun nieuwe adres
achter.
Zie je wel? Achter een van de ruitjes zit een vel papier
geplakt. Over het smoezelige glas loopt een barst. Hij veegt
het stof weg.
'We zijn verhuisd. U kunt ons voortaan op het volgende
adres vinden . .. ' De rest van de fotokopie is weggebleekt in
de zon: van de straatnaam rest weinig meer dan een stel
vage vegen.
'Heeft u een gulden, meneer? Ik zou deze mooie dag
graag met een kop koffie beginnen.' Een zachte, overdre-
138

ven beschaafde stem. Wassenaar, denkt hij automatisch.
Een goudkuststem: zo spreken ministers en directeuren.
Hij draait zich om. De zwerver draagt een grijs colbert
vol vlekken, een overhemd met rafelige mouwen. De poot
van zijn bril is met een plastic roerstaafje en een strook
blauw isolatieband gerepareerd.
Arno reikt in het zijzakje van zijn broek waar hij zijn
muntgeld bewaard. 'Met een gulden komt u niet ver als u
echt dorst heeft.'
Hij geeft hem twee vijfjes. Het heeft niets met medelijden
te maken. Noem het zijn eigen soort magie, Arno's
bijgeloof. Zolang hij maar gul aan elke zwerver geeft, zal
hij zelf nooit op straat eindigen.
'Dat is heel vriendelijk van u.'
Arno steekt zijn hand op. 'Wacht.' Ja, het rode boekje zit
nog steeds in de binnenzak van zijn jas. Hij trekttwee biljetten
van honderd los. 'Hier heeft u wat meer aan.'
De man glimlacht. 'Ah, je bent even rijk als ik vroeger!
Alleen gebruik je het heel wat beter dan ik.' De glimlach
wordt breder. 'Het doet mij oprecht plezier om te zien dat
de nieuwe rijken zich weten te gedragen en niet zo vrekkig
zijn als ik.'
'Weet u soms waar ze tegenwoordig zitten?' Arno gebaart
naar het lege gebouw. 'Ik moet een formulier hebben.'
'Die inlichting kan ik u gelukkig verstrekken. Ze zijn
naar de Arthur van Schendeistraat verkast. Fiets de singel
af. De afslag voor het viaduct.' De man knikt hem vriendelijk
toe. 'Ik sta waarschijnlijk eerder voor de hemelpoort
dan jij. Ik zal een goed woordje voor je doen bij de sleutelbewaarder.'
Hij schudt Arno de hand . 'Van Boetselaere tot
Mercklenroode is de naam. God zegene je, jongen. Nu ga ik
van een heerlijke cappuccino en een genereuze punt appeltaart
met slagroom genieten.'
1 39

De Burgerlijke Stand zit in een nieuwe flatwijk, waarvan
Arno het bestaan niet eens vermoed had. Het gebouw is
zelfs zo recent dat er nog geen graffiti op de muren gespoten
staat. Voor de ingang is een verrijdbaar kantoortje geparkeerd.
Een vrouw steekt haar hoofd uit de deuropening.
'Kom je voor een paspoort? Hier kun je foto's laten maken.'
'Geen paspoort. Ik zal het onthouden voor de volgende
keer.'
'Loket vier,' wijst de man achter de balie. 'De trap af.'
Geen rij: Arno is meteen aan de beurt. Hij geeft zijn
naam en adres op.
'Daar komt hij al,' zegt de dame achter het loket. 'Gaat
lekker snel met al die computers.' Ze scheurt een vel af
'Ziedaar.'
'Bedankt.' Hij vouwt het papier haastig in vieren en snelt
de trap op. Buiten merkt hij dat hij zweet als een rund. Zijn
armen en benen tri1len en hij kan amper overeind blijven.
Nu zal ik het voor eens en altijd weten. De waarheid.
Magie is iets ouderwets en geniepigs. Het is ondenkbaar dat
je een computer kunt betoveren of een zacht zoemende laserprinter.
Hij zet zich op een betonnen muurtje en vouwt het papier
open.
De bovenste regel begint met zijn geboortedatum, gevolgd
door 'zoon van Arlette Groenewegen-de Klerk en
J acob Herman Groenewegen.'
Het eerste stuk van de regel blijft blanco, een strook
schreeuwend wit waar zijn eigen naam had moeten staan.
Ik besta niet. Arno is een leugen.
+

32
Arno komt overeind en begint te lopen. Grote, zwalkende
stappen. Hij loopt als een dronkenlap, zonder op of om te
kijken. Het is louter geluk dat hij niet wordt geschept als hij
de drukke singel pardoes oversteekt.
Ze hadden gelijk. Arno Groenewegen is een verzinsel,
niet meer dan een vermomming van de keizer. Al mijn her­
inneringen zijn vals, een truc om de vijanden van de keizer
te misleiden.
Hij herinnert zich het gesprek met de twee mannen.
'De keizer had machtige vijanden. Zij roofden zijn ge­
heugen en plantten het waandenkbeeld dat hij een eenvou­
dige sterveling was in zijn brein. Lang, eindeloos lang
zwierf de keizer door de wereld, gelovend dat hij niet meer
dan een gewoon mens was. En omdat hij nog steeds een
meester der magie was, vermomde hij zich ook als zodanig.
Als een eenvoudige drukkerszoon.'
Ineens lijkt het alsof zijn gedachten veranderen. Scherp
en helder worden ze, geen wanhoop en angst meer. Geen
spoor van vermoeidheid of onzekerheid. Gedachten als
blinkende messen, als ketsende vonken zonlicht in de rim­
pelingen van een ijzig meer.
Arno verwelkomt die nieuwe helderheid, dat onwrik­
bare zelfvertrouwen. Als ik Arno niet mag wezen, laat mij
dan de keizer zijn.
Ik word wakker, de keizer wordt wakker. Ik trek Arno
uit alsof hij een stel oude kleren is, een muffe mantel.
Ik ben de keizer! Ik ben Tsjin Sje Hwang-ti, voor wie
miljoenen zich in het stof werpen!

Die twee mannen en Shaun de Doodloze: ze beweerden
dat ze mijn vrienden waren. Is dat wel zo? Kan ik ze werke­
lijk vertrouwen? Als je liegt is het vaak slim om zo dicht
mogelijk bij de waarheid te blijven. Is het niet veel logischer
dat zij juist de vijanden zijn die mijn geheugen stalen?
De keizer blijft voor een winkelruit staan en tuurt naar
zijn reflectie in het donkere glas. Arno's gezicht weigert de
juiste vorm aan te nemen. Zijn huid is gebruind, dat klopt.
Alleen is het het verkeerde soort bruin. Over zijn vel hoort
een koperkleurige gloed te hangen en sproeten zijn beslist
een vergissing. Geen snor, en zijn ogen blijven de verkeer­
de vorm houden.
Het komt nog wel. Hij is nu aan het vechten tegen zijn
eigen magie. De foto's en het ontbreken van zijn naam op
het uittreksel zijn geen vijandige betoveringen. Ze geven
enkel de grenzen van zijn eigen magie aan. Hij kon blijk­
baar een fotoboek maken met afbeeldingen van een baby
die nooit bestaan had. Of de Burgerlijke Stand wijsmaken
dat zijn moeder een zoon baarde. Om haar ook zwanger af
te beelden en Arno's naam in de computer te krijgen, ging
blijkbaar zijn krachten te boven. Misschien had hij er ook
gewoon niet aan gedacht.
De keizer slentert over de Oude Gracht. De uithangborden
en winkelnamen op de etalages lijken op een vreemde ma­
nier te flikkeren, te veranderen zonder te veranderen. Het
ene ogenblik zijn ze prima leesbaar, Kalmans meubelpaleis,
Café België, om zonder enige overgang in barbaarse letter­
tekens over te gaan, die niets met de Chinese taal van doen
hebben.
Hij stopt voor een restaurant. De naam 'De Chinese
Muur' is het enige stuk dat leesbaar blijft. De rest bestaat uit
van die westerse kriebels.
Heel diep in zijn brein bespeurt hij nog een rest van

Arno. Hij stelt zich de jongen voor als een piepklein poppetje,
een verfrommeld poppetje dat in een kerker van roze
hersenweefsel gevangenzit.
Ik heb je niet meer nodig, Arno. Je bent een verzinsel,
een rol die ik een tijdje gespeeld heb.
Het blijft hinderlijk dat hij zich nog steeds zo weinig van
zijn echte verleden herinnert. Hij moet onsterfelijk zijn of
zo goed als. Meer dan tweeduizend jaar komt er in ieder
geval aardig bij in de buurt.
Er was iets met een spiegel, peinst de keizer. De spiegel
vormde op de een of andere manier de sleutel tot zijn onsterfelijkheid.
Hij wrijft over zijn bovenlip: hij kan de snor, die er toch
beslist moet groeien, nog steeds niet voelen.
De spiegel. Een bronzen spiegel.
Zijn geheugen komt terug. Het is net een reusachtig
wandtapijt, dat zich maar blijft ontrollen en ontrollen. Een
tapijt vol gaten en rafelige gouddraden.
Het is zo overduidelijk incompleet, niet meer dan een
schets van wat een geheugen zou moeten zijn.
Geen onsterfelijkheid. Ik stierf. Ik stierf tientallen keren.
De schok is enorm. Ik besta niet echt. Ik ben niet meer
dan een geest, een flard mist. Dit lichaam is niet van mij. Ik
heb het gestolen.
Uiterst voorzichtig probeert hij Arno terug te vinden in
zijn brein. Even voorzichtig als een soldaat die een op
scherp staande landmijn opgraaft. Ja, daar. Gedachten die
niet de zijne zijn. Arno lijkt nog steeds een klein poppetje,
dat klopt. Maar niet machteloos.
Als Arno de waarheid doorkrijgt, kan hij mij vernietigen,
beseft de keizer. Hij is nog steeds eindeloos veel sterker
dan ik. Ik kaatste van spiegel naar spiegel en bij elke
reflectie verloor ik een deel van mijzelf. Ik ben zwak. Gruwelijk
zwak.
143

Hij stopt bij het eerstvolgende café en draait een nummer.
Shaun heeft de hoorn te pakken voor de telefoon goed en
wel overgaat. Het heeft zijn voordelen om in de toekomst te
kunnen kijken.
'Je bent terug,' zegt hij plompverloren.
'Niet echt.' De stem van de keizer klinkt te laag, te hees,
denkt Shaun. Pas als zijn slaaf een lichaam een paar maanden
bezit, komt de oude stemklank terug, de juiste manier
van spreken. 'Arno heeft julIie leugens geloofd. Hij denkt
dat hij de keizer is. Dat hij mij altijd geweest is. Maar hij kan
mij nog steeds vernietigen. Als hij werkelijk wil.'
'Hoe bedoel je?'
'Stel dat hij besluit dat hij gek is geworden? Als ze hem
in een inrichting opnemen, hem vol drugs spuiten? Ik heb
de rest van mijzelf nodig! Al mijn herinneringen!'
'Kom naar de Tempel van de Doodloze. We kunnen je
helpen.'
'Waar zit de Tempel? Mijn geheugen.' Hij stoot een
vreugdeloze lach uit. 'Gatenkaas. Het enige dat ik nog
weet, is dat ik bijna niets meer weet.'
'Ik zal je naar ons toe leiden. Begin gewoon te lopen.
Elke weg is de juiste.'
+

33
Vergelijk het met het ontwaken uit een droom. De droom
van een slaapwandelaar. Geleidelijk worden Arno's gedachten
helderder, hoewel hij nooit helemaal wakker
wordt. Arno voelt het bonken van zijn voetstappen op de
harde stoeptegels. Uit de gracht klinkt het getoeter van een
motorboot, een hees geloei dat eerder bij een zeeleeuw dan
een vaartuig hoort.
Hij kijkt de gevels langs, het spiegelende water. De Bemuurde
Weerd: hij staat voor de deur van de drukkerij.
Ik ben thuis.
Niet thuis, komt een tweede gedachte. Dit is de Tempel
van de Doodloze niet.
Hij fronst zijn voorhoofd. De woorden klonken ... verkeerd?
Je eigen gedachten hebben altijd een bepaalde
klank. Als je denkt, spreek je eigenlijk tegen jezelf en je
gebruikt je eigen stem.
- Dit is je huis niet. Probeer maar.
Het is mijn echte ik, begrijpt hij. De keizer. Natuurlijk
woon ik hier niet. Ik ben Arno niet.
- Probeer maar. Pak je huissleutel.
Waarom niet? Als ik niet naar mijzelf luister, naar wie
dan wel? Arno vist zijn sleutelbos uit zijn jaszak en steekt de
huissleutel in het slot. Hij past niet. Van geen kanten.
Magie en goochelen verschillen weinig. Allebei berusten ze
op misleiding en bedrog en het is een stuk gemakkelijker als
je in het hoofd van je slachtoffer zit. De keizer ziet hoe Arno
de sleutel van zijn beugelslot uit de voordeur trekt.
145

- Je hoeft geen Arno meer te zijn. Kom.
Arno knikt met een wazige blik in zijn ogen en steekt de
sleutelbos terug.
Ditmaal ziet Arno de stad daadwerkelijk veranderen. Er is
geen sprake van heimelijke verschuivingen, van straten die
geleidelijk onbekender en onbekender worden.
De huizen springen achteruit, het meer voor de sluis
versmalt zich en krimpt tot een kier tussen de straatstenen.
Arno staat midden op een immens brede laan van glimmende,
grijszwarte kinderkopjes. Grachten flankeren de
weg, bewegingloos water zonder een enkele brug.
De hemel gloeit met een eigenaardig duifgrijs vol vluchtige
kleurzwemen. Prachtig. Alsof je in het hart van een
reusachtige parel gevangen zit.
De huizen liggen een halve kilometer weg. Poppengeveltjes.
Madurodamwerk. Alleen de Domtoren is nog even
groot gebleven: een hoekige zuil van bruingrijze steen. Natuurlijk
verandert de Dom niet, denkt hij. De Domtoren is
de spil, de as van alle Utrechten, hoe vreemd je ze ook
droomt.
- Zullen we dan maar? Elke richting is de juiste.
Arno knikt en zet zich in beweging. Deze weg is het
enige dat er van zijn leven is overgebleven. Natuurlijk moet
hij haar aflopen.
Zevenmijlslaarzen, denkt Arno opgetogen. Ik loop met zevenmijlslaarzen!
Bij elke stap schieten de straatstenen onder
zijn voeten door en verspringen de huizen. Hij versnelt zijn
pas, begint te rennen. De huizen worden roestrode vegen.
De weg versmalt en loopt uit in een punt. Letterlijk. De
stenen zijn nu amper groter dan mozaïekstukken en de
grachten zou hij met een stap kunnen overbruggen.

Ik ben bij de horizon gearriveerd, denkt hij vol ontzag.
De plaats waar alle lijnen samenkomen.
Hij steekt de binnenplaats over, langs de plataan, de stenen
draken.
In de deuropening wachten zijn vrienden. Shaun de
Doodloze met zijn spiegelende zonnebril, en de twee Klauwen.
Een beweging in de duisternis en een vierde voegt
zich bij de groep.
Hij voelt een steek van vreugde. Alles is nu volmaakt.
Natuurlijk hoort Deli bij hen.
Shaun neemt zijn zonnebril af. Roze parels glanzen.
De dode ogen draaien zich in Arno's richting.
'Weet je weer wie wij zijn? Herinner je je ons?'
Arno knikt woordenloos.
Shaun legt zijn hand op Arno's schouder, Deli haakt
haar arm in de zijne. 'Kom: zegt Shaun. 'Je bent thuis. Je
bent veilig. Veel van je herinneringen vervaagden tot mist,
maar wij zullen ze voor je stollen.'
'Je zwaard,' zegt de Doodloze, en Arno pakt het gevest
vast. 'De loden harp, waarmee de zanger je bijná
.
de hersens
insloeg.'
'J e snoer van feniksveren.'
Bij elke voorwerp worden de herinneringen van de keizer
krachtiger en zinkt Arno dieper weg.
Deli haakt een gele mantel los. 'Deze mantel droeg je
toen je je eerste troon besteeg. Prins Cheng noemden ze je.
Je was net dertien.'
Ze legt de mantel over zijn schouders. Haar handen strelen
zijn buik, komen omhoog. 'Ah?' Ze knoopt het borstzakje
open. 'En wat hebben we hier? Iets uit je valse leven?'
Deli houdt de foto uit het vakantie-album omhoog, een
spottende glimlach op haar gezicht. 'Zegt dat je iets? Mijn
keizer, mijn Arno?'
147

'Deli, wat doe je?' Shaun springt naar voren en reikt
naar de foto. Op het laatste moment trekt hij zijn hand
terug.
'Delila! Jij feeks!'
'Je maakte me om de machtigste mannen op aarde te
vernietigen. Arno is niet eens in de running. Jij bent eindeloos
veel machtiger.'
Arno staart naar de vrouw in het rood en groen gestreepte
badpak. De buik van Arno' s moeder spant het badpak
tot seheurens toe: geen mens zou eraan durven twijfelen
dat ze hoogzwanger was.
Arno laat de foto uit zijn vingers glijden. 'Jullie logen,'
fluistert hij. 'Dit is echt. Echt. Ze was zwanger.' Hij zwiept
de mantel van zijn schouders. 'Ik besta!'
De keizer fladdert door zijn hersens rond, een flard van
tollende, panische gedachten, een vale spookrnot van oude
haat en hebzucht. 'Ik herinner me alles' zegt Arno. 'De·
spiegel in de kastdeur. Je dook uit mijn spiegel op en graaide
naar mijn ogen!'
Een schicht van withete haat slaat door zijn ruggengraat
en vult zijn brein. Arno's woede beukt tegen het spookwezen
en het wijkt terug.
'Nee!' jammert een schrille stem. 'Luister naar me!'
Je bent zwak, denkt Arno verbaasd. Iel spinrag en de
stank van rottende kadavers. Meer niet. Ik kan je in stukken
scheuren, verkruimelen. Leugens waren je enige wapen.
Hij voelt de keizer uit zijn hersens vluchten. Uit Arno's
pupillen zwiept een stroom van kleurloze vonken.
Zijn brein is leeg. Het is als de stilte na een eindeloos
irritant gezoem, frisse lucht na dagen in een bedompte kamer.
Als hij opkijkt, leunt Shaun kermend tegen de muur.
Zijn armen en benen schokken. De Doodloze klauwt naar
zijn oogkassen. In de roze parels is het gelaat van de keizer
148

zichtbaar, een geluidloos schreeuwend doodshoofd met een
muil vol kronkelende slangen.
Deli grijpt zijn hand vast, trekt. 'Weg hier!' zegt ze gejaagd.
'Laat ze het maar uitvechten. Ze kennen elkaars
zwakheden te goed. Ik betwijfel het of een van beiden het
zal overleven. '
De huizen drommen samen tot nauwe steegjes. Boven hun
hoofd is de hemel een koepel van peilloos blauw.
Ze stoppen pas als ze aan de rand van de gracht staan.
Deli laat zijn hand los. 'Arno?'
Hij ontwijkt haar blik. Ze heeft hem verraden en hem
niets dan leugens verteld. Maar ze heeft hem ook gered. Hij
likt over zijn lippen. 'Ja?'
'Ik ben een wapen, Arno. Ik sta altijd op scherp. Maar als
je zorgt dat je nooit onzinnig rijk of machtig wordt ... '
'Deli, ik . . .'
'Dan zou ik wel van je kunnen houden. Denk ik.'
Een eerlijk genoeg aanbod. Hij kust haar. 'Ik zal me
proberen in te houden.'
+
149