Download deel 2 - Textualscholarship.nl

Download deel 2 - Textualscholarship.nl Download deel 2 - Textualscholarship.nl

textualscholarship.nl
from textualscholarship.nl More from this publisher
05.05.2013 Views

77-7 8 de kolom van vuur [...], welke voor ons uitging: vergelijk Exodus 13:2,1: 'En de Heere toog voor hun aangezicht, des daags in een wolkkolom, dat Hij hen op den weg leidde, en des nachts in een vuurkolom, dat Hij hen lichtte, om voort te gaan dag en nacht.' 89 den [...] trek: het [...] verlangen. 8 9-90 de wrijving: het contact. 9 1 zichzelven: voor zichzelf. 104voorwerp: onderwerp. 107het stof de materie. 110 eene Olympia van Hoffman: Olympia is een personage uit het verhaal `Der Sandmann' (I 8i7) van Ernst Theodor Wilhelm Hoffmann (i 776-i 822). Zij is de creatie van een wetenschapper, een zelfbewegende pop in de gedaante van een mooie jonge vrouw. (Ophelderingen, 168) 11 3 daadzaken: feiten. 124-129 Die den scepter van gezag/ Over nachtbeurt voert en dag (...J aan den keten,/ Uitgespannen door den tad,/Mel als schakel ingevlijd.• citaat uit het gedicht `Orde' 082 7) van Willem Bilderdijk. (De dichtwerken, dl. 8, p. 307 en 3 08) In Ophelderingen, i 70 ver- wijst Klikspaan naar de publicatie van het gedicht in de bundel Vermaking 0833); 3); het citaat staat daar op p. r en 2. 134 tuimelzucht.• oproerigheid. 1 5 0-1 59dat de kunstvoortbrengselen van een land, welks schrijvers rich aansluiten aan de mannen der nijverheid...geen heilzaam voedsel voor de jeugd kunnen opleveren: in Typen iv, 135-138 liet Klikspaan zich eveneens zeer kritisch uit over de eigentijdse Franse letterkunde. Hij noemde in dat verband de namen van Charles de Bernard (i 80 4 5 0), Paul de Kock (1793-I871), George Sand (1804-1876) en Alphonse Karr-i 8 (1808-1890). Zij richtten zich op een groot publiek en hun veelal omvangrijke oeuvres werden door de kritiek als lichtzinnig en zedenbedervend beschouwd. Zie ook Ophelderingen, i72-2oo en de daarbij behorende annotatie. 163-164 het overig uitgestrooide zaad komt op als onkruid in de jeugdige ijek vergelijk Mattheus 1 3 :24- 3 0, met name de verzen 24-26: `[...] Het Koninkrijk der hemelen is gelijk aan een mens, die goed zaad zaaide in zijn akker. En als de mensen sliepen, 5SG ANNOTATIES: DE STUDENTEN EN HUN BIJLOOP

191 1 94 199-200 kwam zijn vijand, en zaaide onkruid midden in de tarwe, en ging weg. Toen het nu tot kruid opgeschoten was, en vrucht voortbracht, toen openbaarde zich ook het onkruid.' assemblée: bijeenkomst, vooral van een talrijk en aanzienlijk gezelschap dat ter ontspanning bijeen komt. (Kramers, Kunstwoordentolk, p. 58) octavoo jes: boekjes (van een bepaald formaat). gelijk Alice aan het heilig kruis, wanneer de geest des kwaads haar aangrimt: verwijzing naar het laatste bedrijf van de opera in vijf bedrijven Robert le Diable (z 831) van Giacomo Meyerbeer, naar een libretto van E. Scribe en G. Delavigne. Hoofdpersoon is Robert le Diable (Robert de Duivel), zoon van een sterfelijke vrouw en de duivel. De laatste wil de ziel van Robert in zijn macht krijgen, maar Alice, Roberts pleegzuster, verzet zich daartegen. De slotscène speelt zich af in een kathedraal; uiteindelijk overwint het goede. 204uitspanning: ontspanning. 207 Richardson, Smollett, Fielding, Scott: Klikspaan noemt hier enkele invloedrijke achttiende- en vroeg negentiende-eeuwse Engelse auteurs: Samuel Richardson (I 689-176 I), Tobias George Smollett (í 72I-1771), Henry Fielding (1707-1754) en Walter Scott (1771-1832). De eerste drie speelden een belangrijke rol in het ontstaan van de moderne roman; Scott ontwikkelde het genre verder met zijn historische romans. 207-208 Manboni, Bulwer, Dickens en Warren: de Italiaanse auteur Alessandro Manzoni (1 7 8 5 -18 73) schreef historische romans in navolging van Scott. Edward Bulwer Lytton (1803-1873) was een zeer populair Engels auteur; hij had een enorme productie en beoefende een groot aantal genres, waaronder dat van de historische roman. Charles John Huffam Dickens (181z-18 7o) stond destijds nog aan het begin van zijn loopbaan als romanschrijver. In 1836 verscheen zijn The Posthumous Papers of the Pickwick Club; in de daaropvolgende jaren publiceerde hij nog enkele romans, alle eerst in afleveringen. Kritiek op sociale wantoestanden is een steeds terugkerend thema in zijn werk. De Engelse auteur Samuel Warren (1807-187 7) verwierf Europese roem met zijn eerste romans, die eveneens eerst in tijdschriftafleveringen verschenen. zos-zio Frankrijk biedt ene klassieke opvoeding de hand, in deszelfsgroote mannen uit de eeuw van Lodewijk xiv, in deszelfc...onverlvelkbare tooneeldichters: de tijd van Lodewijk xiv (1638-171 5; koning vanaf 1643 tot zijn dood) was de periode van het classicisme. Belangrijke auteurs waren onder meer Pierre Corneille (1606-1684), 557 WUFTHEID

77-7 8 de kolom van vuur [...], welke voor ons uitging: vergelijk Exodus 13:2,1: 'En de Heere<br />

toog voor hun aangezicht, des daags in een wolkkolom, dat Hij hen op den<br />

weg leidde, en des nachts in een vuurkolom, dat Hij hen lichtte, om voort te<br />

gaan dag en nacht.'<br />

89 den [...] trek: het [...] verlangen.<br />

8 9-90 de wrijving: het contact.<br />

9 1 zichzelven: voor zichzelf.<br />

104voorwerp: onderwerp.<br />

107het stof de materie.<br />

110 eene Olympia van Hoffman: Olympia is een personage uit het verhaal `Der<br />

Sandmann' (I 8i7) van Ernst Theodor Wilhelm Hoffmann (i 776-i 822). Zij is<br />

de creatie van een wetenschapper, een zelfbewegende pop in de gedaante van<br />

een mooie jonge vrouw. (Ophelderingen, 168)<br />

11 3 daadzaken: feiten.<br />

124-129 Die den scepter van gezag/ Over nachtbeurt voert en dag (...J aan den keten,/ Uitgespannen<br />

door den tad,/Mel als schakel ingevlijd.• citaat uit het gedicht `Orde' 082 7) van Willem<br />

Bilderdijk. (De dichtwerken, dl. 8, p. 307 en 3 08) In Ophelderingen, i 70 ver-<br />

wijst Klikspaan naar de publicatie van het gedicht in de bundel Vermaking<br />

0833); 3); het citaat staat daar op p. r en 2.<br />

134 tuimelzucht.• oproerigheid.<br />

1 5 0-1 59dat de kunstvoortbrengselen van een land, welks schrijvers rich aansluiten aan de mannen<br />

der nijverheid...geen heilzaam voedsel voor de jeugd kunnen opleveren: in Typen iv, 135-138<br />

liet Klikspaan zich eveneens zeer kritisch uit over de eigentijdse Franse letterkunde.<br />

Hij noemde in dat verband de namen van Charles de Bernard (i 80 4<br />

5 0), Paul de Kock (1793-I871), George Sand (1804-1876) en Alphonse Karr-i<br />

8<br />

(1808-1890). Zij richtten zich op een groot publiek en hun veelal omvangrijke<br />

oeuvres werden door de kritiek als lichtzinnig en zedenbedervend beschouwd.<br />

Zie ook Ophelderingen, i72-2oo en de daarbij behorende annotatie.<br />

163-164 het overig uitgestrooide zaad komt op als onkruid in de jeugdige ijek vergelijk Mattheus<br />

1 3 :24- 3 0, met name de verzen 24-26: `[...] Het Koninkrijk der hemelen is gelijk<br />

aan een mens, die goed zaad zaaide in zijn akker. En als de mensen sliepen,<br />

5SG ANNOTATIES: DE STUDENTEN EN HUN BIJLOOP

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!