Download deel 2 - Textualscholarship.nl

Download deel 2 - Textualscholarship.nl Download deel 2 - Textualscholarship.nl

textualscholarship.nl
from textualscholarship.nl More from this publisher
05.05.2013 Views

culteiten der natuurwetenschappen en der letteren over te nemen? De werkelijke discipline in een cursus, de werkelijke garantie voor toegewijdheid (van de professor) is gelegen in de beloning door de leerlingen, daar ook moet men de waarborg zoeken voor een serieus gehoor dat op zijn beurt reageert op het onderwijs. Dus geen luxe-colleges, geen hoogdravende taal, geen uitweidingen, geen voortdurende uitstapjes buiten het onderwerp meer. Dat alles, verre van de jeugd af te stoten, trekt haar vanzelfsprekend aan, wanneer ze dat alles zonder betalen en enkel voor haar plezier kan komen beluisteren; maar als men haar voor haar geld slechts holle frasen geeft, zullen ook de mooiste, indien zij ledig zijn, niet meer voldoen. De professor die zich een talrijk publiek wenst in het dubbele belang van zijn reputatie en zijn beurs, zal moeite doen om solide, ter zake en leerzaam te zijn, zoals ik op het moment professoren ken die in staat zijn heel goed onderwijs te geven, en die zich de geest pijnigen om, tegen de natuur in, een licht onderwijs te verzorgen, dat het begripsvermogen van hun welwillende toehoorders niet te boven gaat. Ik weet heel goed dat ik voor lege banken preek en dat er niet naar mij geluisterd zal worden; toch zal ik mij blijven verzetten tegen een gebruik dat in Frankrijk nog geen dertig jaar oud is, en dat, sinds dertig jaar, steeds een evident verkeerde gewoonte is geweest, de regel en de praktijk van alle universiteiten van de wereld en de stem van de universele ervaring. Citaat uit De l'instructionpublique en Hollande (i 837) van Victor Cousin, p. 94-9 5; de cursivering van de laatste twee woorden is afkomstig van Klikspaan, evenals de voetnoten bij het citaat. In voetnoot 8 bij deze Opheldering (r. 19 3 : `ubi rerum testimonia adsunt non opus est verbis') verwijst Klikspaan met een kleine variatie naar de rede tegen Sallustius (toegeschreven aan Cicero, maar opgenomen in de werken van Sallustius), In Sallustium iv, xii, II -I 2. In vertaling: waar getuigenissen van de feiten voorhanden zijn, zijn woorden overbodig. 20I c'était aussi l'avis de M. Cuvier: dat was ook de mening van de heer Cuvier. Verwijzing naar een voetnoot bij de boven geciteerde passage uit het boek van Cousin; daaruit blijkt dat ook Cuvier pleit voor een systeem van beloningen voor zowel leraar als leerling. 208-21 4 De Regtsgeleerde Faculteit rekent zich bij deze gelegenheid verpligt...svier beoefening het doel is, dat hij rich voorstelt: citaat uit de reactie van de senaat van de Leidse universiteit op de eerder genoemde Punten van overweging'; de cursivering is van de hand van Klikspaan. (De senaat der akademie te Leyden, p. 8) 216 het Collegie in de Mathesis: een examen wiskunde was onderdeel van de propedeuse geneeskunde; voor de propedeuse theologie en rechten was een testimonium wiskunde verplicht. (Bijvoegsel tot het Staatsblad r 8 r S, restuk: Organiek Besluit van 2 augustus 1815, art. 93, 98 en 99) 5 22 ANNOTATIES: STUDENTENLEVEN

z33-245 248-249/ 263-284 286-z93 z97-3oi/ 303-304 3o6-3z3 Art. 1- yo van het besluit van 2 Aug. di, schrijft voor... donder dat de algemeene verontwaardiging daartegen hare stem verhief citaat uit een anonieme bijdrage in de Arnhemsche Courant van i 5 december 1842. De voetnoten bij dit citaat zijn van Klikspaan. Het citaat in noot r o luidt in vertaling: De heer van Heusde heeft evenwel aan mij toegegeven, evenals de heer Bake in Leiden enkele dagen later, dat wanneer het kandidaten voor de natuurwetenschappen, voor medicijnen, en zelfs voor rechten betreft, het examen heel gemakkelijk is en van een uiterste toegeeflijkheid. Het is een groot kwaad, dat het kwaad van de onbeduidendheid van het toelatingsexamen verergert; en die twee misbruiken verdienen de aandacht van de regering op het hoogste niveau. Het citaat is afkomstig uit De l'instruction publique en Hollande 0837) van Victor Cousin, p. 96; de cursiveringen zijn van Klikspaan. Het citaat in noot II is, met enkele kleine verschillen, overgenomen uit de Leydsche Courant van 18 januari 1843. Maar op welk eene wijze dal die onderstand...al het gewonnene ten beste van het algemeen uitloopt: citaat uit Over universiteiten, en hoogerondenvijr (r 828-1 829; Eerste brief, p. 27-28), een briefwisseling tussen de Leidse hoogleraren John Bake en Jacob Geel. De voetnoot bij het citaat en de cursivering in r. 264 zijn van de hand van Klikspaan. Dáár (waar de geestdrift voor wetenschap ook iets van haren din mededeelt aan het Tlolk)...waarop de Natie geklommen is: citaat uit Royaards, Redevoering over de aankweeking van den echt zvetenschappeliikengeest, onder eene natie (1843; p. r3); de cursivering in r. 290 is van Klikspaan. Handhaving der wetten. — Men boude misschien het voorlezen en teekenen van Statuten... tot een woord van eervolle beteekenis te maken: in 1828 was er een commissie ingesteld, die tot taak had de verordeningen op het hoger onderwijs nader te onderzoeken en zo nodig te wijzigen. Deze commissie kreeg een aantal `Punten van overweging' voorgelegd. (Bijvoegsel tot het Staatsblad 1828, ze stuk: Besluit van i3 april 1828; de `Punten van overweging' zijn achter dit Besluit afgedrukt) Kennelijk had de commissie verschillende (groepen van) personen en instellingen om nader advies gevraagd. Eén daarvan was de senaat van de Leidse universiteit. Klikspaan citeert hier uit de reactie van die senaat. (De senaat der akademie te Leyden, p. 21) Hoogere klassen op de Gymnasiën en overgang van derzelver leerlingen...zal de kweekelingen van zelve langer op de Gymnasiën doen vertoeven: ook de senaat van de universiteit van Utrecht reageerde op de hiervoor genoemde `Punten van overweging'. Klikspaan citeert hier uit de reactie van die senaat; de cursiveringen in r. 309 en 310 zijn van zijn hand. (Inlichtingen of con.rideratiën van den akademischen senaat der hooge school te Utrecht, p. 4) 523 OPHELDERINGEN

z33-245<br />

248-249/<br />

263-284<br />

286-z93<br />

z97-3oi/<br />

303-304<br />

3o6-3z3<br />

Art. 1- yo van het besluit van 2 Aug. di, schrijft voor... donder dat de algemeene verontwaardiging<br />

daartegen hare stem verhief citaat uit een anonieme bijdrage in de Arnhemsche<br />

Courant van i 5 december 1842. De voetnoten bij dit citaat zijn van<br />

Klikspaan. Het citaat in noot r o luidt in vertaling: De heer van Heusde heeft<br />

evenwel aan mij toegegeven, evenals de heer Bake in Leiden enkele dagen later,<br />

dat wanneer het kandidaten voor de natuurwetenschappen, voor medicijnen,<br />

en zelfs voor rechten betreft, het examen heel gemakkelijk is en van een<br />

uiterste toegeeflijkheid. Het is een groot kwaad, dat het kwaad van de onbeduidendheid<br />

van het toelatingsexamen verergert; en die twee misbruiken verdienen<br />

de aandacht van de regering op het hoogste niveau. Het citaat is afkomstig<br />

uit De l'instruction publique en Hollande 0837) van Victor Cousin, p. 96;<br />

de cursiveringen zijn van Klikspaan. Het citaat in noot II is, met enkele kleine<br />

verschillen, overgenomen uit de Leydsche Courant van 18 januari 1843.<br />

Maar op welk eene wijze dal die onderstand...al het gewonnene ten beste van het algemeen<br />

uitloopt: citaat uit Over universiteiten, en hoogerondenvijr (r 828-1 829; Eerste brief, p.<br />

27-28), een briefwisseling tussen de Leidse hoogleraren John Bake en Jacob<br />

Geel. De voetnoot bij het citaat en de cursivering in r. 264 zijn van de hand<br />

van Klikspaan.<br />

Dáár (waar de geestdrift voor wetenschap ook iets van haren din mede<strong>deel</strong>t aan het<br />

Tlolk)...waarop de Natie geklommen is: citaat uit Royaards, Redevoering over de aankweeking<br />

van den echt zvetenschappeliikengeest, onder eene natie (1843; p. r3); de cursivering<br />

in r. 290 is van Klikspaan.<br />

Handhaving der wetten. — Men boude misschien het voorlezen en teekenen van Statuten... tot<br />

een woord van eervolle beteekenis te maken: in 1828 was er een commissie ingesteld,<br />

die tot taak had de verordeningen op het hoger onderwijs nader te onderzoeken<br />

en zo nodig te wijzigen. Deze commissie kreeg een aantal `Punten van<br />

overweging' voorgelegd. (Bijvoegsel tot het Staatsblad 1828, ze stuk: Besluit van i3<br />

april 1828; de `Punten van overweging' zijn achter dit Besluit afgedrukt) Kennelijk<br />

had de commissie verschillende (groepen van) personen en instellingen<br />

om nader advies gevraagd. Eén daarvan was de senaat van de Leidse universiteit.<br />

Klikspaan citeert hier uit de reactie van die senaat. (De senaat der akademie<br />

te Leyden, p. 21)<br />

Hoogere klassen op de Gymnasiën en overgang van derzelver leerlingen...zal de kweekelingen<br />

van zelve langer op de Gymnasiën doen vertoeven: ook de senaat van de universiteit<br />

van Utrecht reageerde op de hiervoor genoemde `Punten van overweging'.<br />

Klikspaan citeert hier uit de reactie van die senaat; de cursiveringen in r. 309<br />

en 310 zijn van zijn hand. (I<strong>nl</strong>ichtingen of con.rideratiën van den akademischen senaat<br />

der hooge school te Utrecht, p. 4)<br />

523 OPHELDERINGEN

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!