Download deel 2 - Textualscholarship.nl
Download deel 2 - Textualscholarship.nl Download deel 2 - Textualscholarship.nl
culteiten der natuurwetenschappen en der letteren over te nemen? De werkelijke discipline in een cursus, de werkelijke garantie voor toegewijdheid (van de professor) is gelegen in de beloning door de leerlingen, daar ook moet men de waarborg zoeken voor een serieus gehoor dat op zijn beurt reageert op het onderwijs. Dus geen luxe-colleges, geen hoogdravende taal, geen uitweidingen, geen voortdurende uitstapjes buiten het onderwerp meer. Dat alles, verre van de jeugd af te stoten, trekt haar vanzelfsprekend aan, wanneer ze dat alles zonder betalen en enkel voor haar plezier kan komen beluisteren; maar als men haar voor haar geld slechts holle frasen geeft, zullen ook de mooiste, indien zij ledig zijn, niet meer voldoen. De professor die zich een talrijk publiek wenst in het dubbele belang van zijn reputatie en zijn beurs, zal moeite doen om solide, ter zake en leerzaam te zijn, zoals ik op het moment professoren ken die in staat zijn heel goed onderwijs te geven, en die zich de geest pijnigen om, tegen de natuur in, een licht onderwijs te verzorgen, dat het begripsvermogen van hun welwillende toehoorders niet te boven gaat. Ik weet heel goed dat ik voor lege banken preek en dat er niet naar mij geluisterd zal worden; toch zal ik mij blijven verzetten tegen een gebruik dat in Frankrijk nog geen dertig jaar oud is, en dat, sinds dertig jaar, steeds een evident verkeerde gewoonte is geweest, de regel en de praktijk van alle universiteiten van de wereld en de stem van de universele ervaring. Citaat uit De l'instructionpublique en Hollande (i 837) van Victor Cousin, p. 94-9 5; de cursivering van de laatste twee woorden is afkomstig van Klikspaan, evenals de voetnoten bij het citaat. In voetnoot 8 bij deze Opheldering (r. 19 3 : `ubi rerum testimonia adsunt non opus est verbis') verwijst Klikspaan met een kleine variatie naar de rede tegen Sallustius (toegeschreven aan Cicero, maar opgenomen in de werken van Sallustius), In Sallustium iv, xii, II -I 2. In vertaling: waar getuigenissen van de feiten voorhanden zijn, zijn woorden overbodig. 20I c'était aussi l'avis de M. Cuvier: dat was ook de mening van de heer Cuvier. Verwijzing naar een voetnoot bij de boven geciteerde passage uit het boek van Cousin; daaruit blijkt dat ook Cuvier pleit voor een systeem van beloningen voor zowel leraar als leerling. 208-21 4 De Regtsgeleerde Faculteit rekent zich bij deze gelegenheid verpligt...svier beoefening het doel is, dat hij rich voorstelt: citaat uit de reactie van de senaat van de Leidse universiteit op de eerder genoemde Punten van overweging'; de cursivering is van de hand van Klikspaan. (De senaat der akademie te Leyden, p. 8) 216 het Collegie in de Mathesis: een examen wiskunde was onderdeel van de propedeuse geneeskunde; voor de propedeuse theologie en rechten was een testimonium wiskunde verplicht. (Bijvoegsel tot het Staatsblad r 8 r S, restuk: Organiek Besluit van 2 augustus 1815, art. 93, 98 en 99) 5 22 ANNOTATIES: STUDENTENLEVEN
z33-245 248-249/ 263-284 286-z93 z97-3oi/ 303-304 3o6-3z3 Art. 1- yo van het besluit van 2 Aug. di, schrijft voor... donder dat de algemeene verontwaardiging daartegen hare stem verhief citaat uit een anonieme bijdrage in de Arnhemsche Courant van i 5 december 1842. De voetnoten bij dit citaat zijn van Klikspaan. Het citaat in noot r o luidt in vertaling: De heer van Heusde heeft evenwel aan mij toegegeven, evenals de heer Bake in Leiden enkele dagen later, dat wanneer het kandidaten voor de natuurwetenschappen, voor medicijnen, en zelfs voor rechten betreft, het examen heel gemakkelijk is en van een uiterste toegeeflijkheid. Het is een groot kwaad, dat het kwaad van de onbeduidendheid van het toelatingsexamen verergert; en die twee misbruiken verdienen de aandacht van de regering op het hoogste niveau. Het citaat is afkomstig uit De l'instruction publique en Hollande 0837) van Victor Cousin, p. 96; de cursiveringen zijn van Klikspaan. Het citaat in noot II is, met enkele kleine verschillen, overgenomen uit de Leydsche Courant van 18 januari 1843. Maar op welk eene wijze dal die onderstand...al het gewonnene ten beste van het algemeen uitloopt: citaat uit Over universiteiten, en hoogerondenvijr (r 828-1 829; Eerste brief, p. 27-28), een briefwisseling tussen de Leidse hoogleraren John Bake en Jacob Geel. De voetnoot bij het citaat en de cursivering in r. 264 zijn van de hand van Klikspaan. Dáár (waar de geestdrift voor wetenschap ook iets van haren din mededeelt aan het Tlolk)...waarop de Natie geklommen is: citaat uit Royaards, Redevoering over de aankweeking van den echt zvetenschappeliikengeest, onder eene natie (1843; p. r3); de cursivering in r. 290 is van Klikspaan. Handhaving der wetten. — Men boude misschien het voorlezen en teekenen van Statuten... tot een woord van eervolle beteekenis te maken: in 1828 was er een commissie ingesteld, die tot taak had de verordeningen op het hoger onderwijs nader te onderzoeken en zo nodig te wijzigen. Deze commissie kreeg een aantal `Punten van overweging' voorgelegd. (Bijvoegsel tot het Staatsblad 1828, ze stuk: Besluit van i3 april 1828; de `Punten van overweging' zijn achter dit Besluit afgedrukt) Kennelijk had de commissie verschillende (groepen van) personen en instellingen om nader advies gevraagd. Eén daarvan was de senaat van de Leidse universiteit. Klikspaan citeert hier uit de reactie van die senaat. (De senaat der akademie te Leyden, p. 21) Hoogere klassen op de Gymnasiën en overgang van derzelver leerlingen...zal de kweekelingen van zelve langer op de Gymnasiën doen vertoeven: ook de senaat van de universiteit van Utrecht reageerde op de hiervoor genoemde `Punten van overweging'. Klikspaan citeert hier uit de reactie van die senaat; de cursiveringen in r. 309 en 310 zijn van zijn hand. (Inlichtingen of con.rideratiën van den akademischen senaat der hooge school te Utrecht, p. 4) 523 OPHELDERINGEN
- Page 481 and 482: 293 93 polichinellen: Jan Klaassens
- Page 483 and 484: 3 3 3 35 qui ne lui va pas: die hem
- Page 485 and 486: 434-435 436-437 genomen van het ton
- Page 487 and 488: 472-481 Het was voor hem eene binne
- Page 489 and 490: 524 527 530 531 531 53 1 -5 32 532
- Page 491 and 492: I mei voor f 8zo per jaar te verhur
- Page 493 and 494: 632 633 634 636 643-644 647 649 650
- Page 495 and 496: gen, stond slechts een beperkt aant
- Page 497 and 498: waren zij verplicht twee kwartjes t
- Page 499 and 500: I 7 alleraangenaamst over verschill
- Page 501 and 502: I18 galvanische proeven: verwijzing
- Page 503 and 504: 2 5 1 no nopens: met betrekking r k
- Page 505 and 506: 439 441 442 445-446 451 45 456 458-
- Page 507 and 508: 173-174 noemde hij de hoogleraren `
- Page 509 and 510: 3^ , Met de sjees de academie verla
- Page 511 and 512: 717 male agere et laetari: kwaad do
- Page 513 and 514: g36-g37 I SG I). Luzac was sinds 18
- Page 515 and 516: daartoe, vermomd als Bertram (een v
- Page 517 and 518: 280 heloten: slaven. 283 Willem Zan
- Page 519 and 520: 443-444 De poorten van de middeleeu
- Page 521 and 522: 613-615 want, .orak gisteren de mee
- Page 523 and 524: 77 1 -773 de Student staat oowel bu
- Page 525 and 526: 9 29 944 944 uitnemendst zeer uitne
- Page 527 and 528: 4.4.16 BESLUIT MOTTO Here's a sigh
- Page 529 and 530: 14. Illustratie uit L'Industriel me
- Page 531: 107 -1 40 Tegen den tijd, dat de le
- Page 535 and 536: Opheldering toe: `De billijkheid vo
- Page 537 and 538: 527 136. Sociëteit Minerva in de B
- Page 539 and 540: 573 573 S77-S7g .82 Materies Medica
- Page 541 and 542: 622 peuluw: hoofdkussen. 62 3 Steep
- Page 543 and 544: egels wijken enigszins af; de versi
- Page 545 and 546: 872-8 80 885-886 89°-g9S V neb ent
- Page 547 and 548: 5 3 7 .• • Ion. FREDIOSEPIL FLA
- Page 549 and 550: 1042-1 140 anonieme auteur citeerde
- Page 551 and 552: ten van hen zal maken. Het maakte n
- Page 553 and 554: 1357-1358 Le premier sentiment dont
- Page 555 and 556: 4. 5 Annotaties De studenten en hun
- Page 557 and 558: s I 52 rem cum parentibus communica
- Page 559 and 560: so pro forma: voor de vorm. 18 9 de
- Page 561 and 562: 4.5.2 I. DE WAFELMEID MOTTO Voor mi
- Page 563 and 564: z 82o vele kramen met dezelfde naam
- Page 565 and 566: Franse tekst als vanuit de vertalin
- Page 567 and 568: 191 1 94 199-200 kwam zijn vijand,
- Page 569 and 570: 249/277 zsz/z4S 252-2S3/ 245 —246
- Page 571 and 572: 332-334/ Qui donne un bijou,/Au moi
- Page 573 and 574: 446-447/ ter Gou [...] Egmond-buite
- Page 575 and 576: 565/585 le Cardinal Pouf een nog st
- Page 577 and 578: X06/ 743-744 719-7z4/ 759-74 73z-73
- Page 579 and 580: 569 WUFTHEID Was dan de rijkswrong,
- Page 581 and 582: 843/ 917-918 915992 917/994 917/994
z33-245<br />
248-249/<br />
263-284<br />
286-z93<br />
z97-3oi/<br />
303-304<br />
3o6-3z3<br />
Art. 1- yo van het besluit van 2 Aug. di, schrijft voor... donder dat de algemeene verontwaardiging<br />
daartegen hare stem verhief citaat uit een anonieme bijdrage in de Arnhemsche<br />
Courant van i 5 december 1842. De voetnoten bij dit citaat zijn van<br />
Klikspaan. Het citaat in noot r o luidt in vertaling: De heer van Heusde heeft<br />
evenwel aan mij toegegeven, evenals de heer Bake in Leiden enkele dagen later,<br />
dat wanneer het kandidaten voor de natuurwetenschappen, voor medicijnen,<br />
en zelfs voor rechten betreft, het examen heel gemakkelijk is en van een<br />
uiterste toegeeflijkheid. Het is een groot kwaad, dat het kwaad van de onbeduidendheid<br />
van het toelatingsexamen verergert; en die twee misbruiken verdienen<br />
de aandacht van de regering op het hoogste niveau. Het citaat is afkomstig<br />
uit De l'instruction publique en Hollande 0837) van Victor Cousin, p. 96;<br />
de cursiveringen zijn van Klikspaan. Het citaat in noot II is, met enkele kleine<br />
verschillen, overgenomen uit de Leydsche Courant van 18 januari 1843.<br />
Maar op welk eene wijze dal die onderstand...al het gewonnene ten beste van het algemeen<br />
uitloopt: citaat uit Over universiteiten, en hoogerondenvijr (r 828-1 829; Eerste brief, p.<br />
27-28), een briefwisseling tussen de Leidse hoogleraren John Bake en Jacob<br />
Geel. De voetnoot bij het citaat en de cursivering in r. 264 zijn van de hand<br />
van Klikspaan.<br />
Dáár (waar de geestdrift voor wetenschap ook iets van haren din mede<strong>deel</strong>t aan het<br />
Tlolk)...waarop de Natie geklommen is: citaat uit Royaards, Redevoering over de aankweeking<br />
van den echt zvetenschappeliikengeest, onder eene natie (1843; p. r3); de cursivering<br />
in r. 290 is van Klikspaan.<br />
Handhaving der wetten. — Men boude misschien het voorlezen en teekenen van Statuten... tot<br />
een woord van eervolle beteekenis te maken: in 1828 was er een commissie ingesteld,<br />
die tot taak had de verordeningen op het hoger onderwijs nader te onderzoeken<br />
en zo nodig te wijzigen. Deze commissie kreeg een aantal `Punten van<br />
overweging' voorgelegd. (Bijvoegsel tot het Staatsblad 1828, ze stuk: Besluit van i3<br />
april 1828; de `Punten van overweging' zijn achter dit Besluit afgedrukt) Kennelijk<br />
had de commissie verschillende (groepen van) personen en instellingen<br />
om nader advies gevraagd. Eén daarvan was de senaat van de Leidse universiteit.<br />
Klikspaan citeert hier uit de reactie van die senaat. (De senaat der akademie<br />
te Leyden, p. 21)<br />
Hoogere klassen op de Gymnasiën en overgang van derzelver leerlingen...zal de kweekelingen<br />
van zelve langer op de Gymnasiën doen vertoeven: ook de senaat van de universiteit<br />
van Utrecht reageerde op de hiervoor genoemde `Punten van overweging'.<br />
Klikspaan citeert hier uit de reactie van die senaat; de cursiveringen in r. 309<br />
en 310 zijn van zijn hand. (I<strong>nl</strong>ichtingen of con.rideratiën van den akademischen senaat<br />
der hooge school te Utrecht, p. 4)<br />
523 OPHELDERINGEN