Download deel 2 - Textualscholarship.nl
Download deel 2 - Textualscholarship.nl Download deel 2 - Textualscholarship.nl
251-252 25 25 2 5 3-254 254 Fransche en Duitsche melodramenzi jn bet: al sinds het einde van de achttiende eeuw waren spel en repertoire van het Nederlandse toneel sterk achteruit gegaan. Ten tijde van Klikspaan bevond het nationale toneel zich op een dieptepunt. Goede, oorspronkelijk Nederlandse stukken werden er nauwelijks geschreven of opgevoerd, bijna alle stukken kwamen uit het buitenland en waren van slechte kwaliteit. (Worp, Geschiedenis van het drama en van het tooneel, dl. 2, p. 376- 382) ronceboncachtig.• poppenkastachtig. best: zeer goed. verafstaanden en hoog geetenen: de toeschouwers op de gaanderij of galerij, de goedkoopste rang. Schipbreuk der Medusa: De schipbreuk der Medusa (184o) is een melodrama in vijf bedrijven, naar een oorspronkelijk stuk van Ch. Desnoyer, getiteld Le naufrage de la Méduse (18 3 9). Het stuk werd op 3 , 7 , 9 en 14 december 1840 opgevoerd in de Leidse schouwburg. 254 Steven Langer uit Glogau: Steven Langer uit Glogau, of De Hollandsche schoorsteen in het Winterpaleis (jaar van verschijnen onbekend) is een historisch blijspel in vijf bedrijven, naar een oorspronkelijk stuk van Ch. Birch-Pfeiffer, getiteld Steffen Langer aus Glogau oder Der hollandische Kamin (r 841). (Hes, Charlotte Birch-Pfeiffer als Dramatikerin, p. i5) Het stuk werd niet in Leiden opgevoerd, wel in Amsterdam (i en 2 2 maart 184 3). De Spectator van tooneel, concerten en tentoonstellingen wijdde twee besprekingen aan het stuk. Het eerste was gematigd positief en eindigde met de conclusie: `Ja, daar zijn meer dergelijke vlekjens in 't stuk. Maar, après tout, mogen wij te vreden zijn: het heeft ook brillante momenten'. (Dl. I (184 3), p. 147-16o; het citaat op p. i6o) Het tweede was kritischer van toon, aangezien de tweede voorstelling geen wezenlijke verbetering te zien had gegeven. (Dl. r (i8),p. 178-184) 2S4 Kasper Hauser: Kasper Hauser (jaar van verschijnen onbekend) is een geschiedkundig toneelspel in vijf bedrijven door J. Zytsema, naar drie oorspronkelijke stukken over de geheimzinnige Duitse vondeling, namelijk van A.A. Bourgeois en A. Dennery (1838), van P.J.A. Feuerbach (1832) en van Turmann (voorletters en jaar van verschijnen onbekend). Het stuk werd op 3o maart 1843 in de Leidse schouwburg ten tonele gevoerd. De recensie van de voorstelling op z8 maart 184 3 in de Haagse schouwburg was uiterst negatief. (De Spectator van tooneel, concerten en tentoonstellingen, dl. r (184 3), p. 185-187) 466 ANNOTATIES: STUDENTENLEVEN
25 f ,Johanna rr, koningin van Napels: Johanna de Tweede, Koningin van Napels (jaar van verschijnen onbekend) is een historisch toneelspel in vijf bedrijven, naar een oorspronkelijk stuk van P.H. Foucher, getiteld Jeanne de Naples (i 8 37). Het werd op 7 maart 183 9 opgevoerd in de Leidse schouwburg. De bespreking van het stuk was alweer zeer kritisch: het was een `nietswaardigen ongerijmd stuk', dat `veel piquants, en weinig degelijks' bevatte. (De Spectator van tooneel, concerten en tentoonstellingen, dl. z (i 84 3), p. IO6-I I I; de citaten op p. io6) zS S Moord in het woud van Bondy: Honden-trouw, of De moord in het woud van Bondy (I 814) is een geschiedkundig toneelspel in drie bedrijven van C. Vreedenberg, naar een oorspronkelijk stuk van R.C. Guilbert de Pixéricourt, getiteld Le Chien de Montargis, ou La forêt de Bondi (1814). Het stuk werd opgevoerd in de Leidse schouwburg op 28 januari 18 33 . In een sarcastische bespreking van een voorstelling in de Amsterdamse schouwburg op 19 februari 184 3 krijgt vooral de hond veel lof toegezwaaid. De recensent concludeert: `Vooral bij den rampzaligen staat van het menschlijk personeel, gelooven wij dat er veel partij van het dierlijk personeel ware te trekken. Het vroegere vooroordeel tegen de dieren is reeds merkelijk verouderd, en de Kunst reeds in hooge mate verdierlijkt.' (De Spectator van tooneel, concerten en tentoonstellingen, dl. r (184 3), p. i38-141; het citaat op p. 14o) zs s Parijsche Boulevardstooneelen: het oppervlakkige, vaak frivole of sensationele toneel, dat in de achttiende eeuw populair werd in de schouwburgen aan de Parijse boulevards. 26o uilen: domoren. 26 3angspelle jes: vaudevilles, toneelstukken met ingelaste, meestal komische liedjes en vrolijke melodieën. 26 5 -266 niet begrijpen: zie Ophelderingen, 118 3 -11 9 8 en de daarbij behorende annotatie. z68 een stuk [...] van Wiselius: Samuel Iperusz Wiselius (1769-184 5 ) schreef verschillende toneelstukken. Waarschijnlijk doelt Klikspaan op zijn Adhel en Mathilda (i8i 5), dat op 3 december 1842 in de Amsterdamse schouwburg werd opgevoerd. De Spectator van tooneel, concerten en tentoonstellingen was weliswaar niet onverdeeld positief over Wiselius' stuk, maar noemde het toch `een gewrocht [...] dat onze letterkunde ten sieraad verstrekt'. (Dl. r 084 3), p. 28- 3 1; het citaat op p• 29) z68 een [stuk] van van der Hoop: Adriaan van der Hoop jr. (I 802-I841) schreef en bewerkte verschillende toneelstukken, waarbij hij zich liet beïnvloeden door de 467 SCHOUWBURG
- Page 425 and 426: 475 Fra-Diavolo: Fra Diavolo, ou L'
- Page 427 and 428: 545-546 S46-S47 S4g-S49 S52-SS3 SS9
- Page 429 and 430: 601-602 Hoedt en Bingley: Jan Hendr
- Page 431 and 432: Geheimzinnige eeuw waarin de duiste
- Page 433 and 434: 971-974 de kleine staten [...] vere
- Page 435 and 436: n 0 z 0 n r=1
- Page 437 and 438: 33-34 38-39 43-44 44 het kelderacht
- Page 439 and 440: 9 2 95 misopogon: baardhater. Zie v
- Page 441 and 442: 229eene deftige bef [...] en een ee
- Page 443 and 444: 304 frac: rokkostuum. 305 den gemas
- Page 445 and 446: 435 121. Leids Uri J willi g a ger
- Page 447 and 448: 437 1 22. Het spreekgestoelte in he
- Page 449 and 450: 348 steken: ambtelijke hoofddeksels
- Page 451 and 452: n 0 z O n r^
- Page 453 and 454: 5 1 9 S4S-S48 5 5 5 5 5 5 S64-SAS 5
- Page 455 and 456: 629 ett'en: verkorte vorm van `zett
- Page 457 and 458: 845-846 846-847 het Athenaeum Austr
- Page 459 and 460: nemen: `A1 het gedierte, al het kru
- Page 461 and 462: I 179-r I 8o den negenden Februari]
- Page 463 and 464: 4.4.13 I X. SCHOUWBURG VOORAF Toen
- Page 465 and 466: 5-7 12 7. Matthi J s Sie genbeek do
- Page 467 and 468: 0 128. Leidse Schouwburg
- Page 469 and 470: 5 8 bovenlanders: buitenlui. S9 zet
- Page 471 and 472: 93-102 daar fitten een paarjonge, s
- Page 473 and 474: • , ^ l iY l iY 1^ (^ 1% C. ^'
- Page 475: z s7 hoog: donker. ass eigenaardigh
- Page 479 and 480: 273-276 daar Langendyk, Bilderdyk,
- Page 481 and 482: 293 93 polichinellen: Jan Klaassens
- Page 483 and 484: 3 3 3 35 qui ne lui va pas: die hem
- Page 485 and 486: 434-435 436-437 genomen van het ton
- Page 487 and 488: 472-481 Het was voor hem eene binne
- Page 489 and 490: 524 527 530 531 531 53 1 -5 32 532
- Page 491 and 492: I mei voor f 8zo per jaar te verhur
- Page 493 and 494: 632 633 634 636 643-644 647 649 650
- Page 495 and 496: gen, stond slechts een beperkt aant
- Page 497 and 498: waren zij verplicht twee kwartjes t
- Page 499 and 500: I 7 alleraangenaamst over verschill
- Page 501 and 502: I18 galvanische proeven: verwijzing
- Page 503 and 504: 2 5 1 no nopens: met betrekking r k
- Page 505 and 506: 439 441 442 445-446 451 45 456 458-
- Page 507 and 508: 173-174 noemde hij de hoogleraren `
- Page 509 and 510: 3^ , Met de sjees de academie verla
- Page 511 and 512: 717 male agere et laetari: kwaad do
- Page 513 and 514: g36-g37 I SG I). Luzac was sinds 18
- Page 515 and 516: daartoe, vermomd als Bertram (een v
- Page 517 and 518: 280 heloten: slaven. 283 Willem Zan
- Page 519 and 520: 443-444 De poorten van de middeleeu
- Page 521 and 522: 613-615 want, .orak gisteren de mee
- Page 523 and 524: 77 1 -773 de Student staat oowel bu
- Page 525 and 526: 9 29 944 944 uitnemendst zeer uitne
251-252<br />
25<br />
25<br />
2 5 3-254<br />
254<br />
Fransche en Duitsche melodramenzi jn bet: al sinds het einde van de achttiende eeuw<br />
waren spel en repertoire van het Nederlandse toneel sterk achteruit gegaan.<br />
Ten tijde van Klikspaan bevond het nationale toneel zich op een dieptepunt.<br />
Goede, oorspronkelijk Nederlandse stukken werden er nauwelijks geschreven<br />
of opgevoerd, bijna alle stukken kwamen uit het buite<strong>nl</strong>and en waren van<br />
slechte kwaliteit. (Worp, Geschiedenis van het drama en van het tooneel, dl. 2, p. 376-<br />
382)<br />
ronceboncachtig.• poppenkastachtig.<br />
best: zeer goed.<br />
verafstaanden en hoog geetenen: de toeschouwers op de gaanderij of galerij, de<br />
goedkoopste rang.<br />
Schipbreuk der Medusa: De schipbreuk der Medusa (184o) is een melodrama in vijf<br />
bedrijven, naar een oorspronkelijk stuk van Ch. Desnoyer, getiteld Le naufrage<br />
de la Méduse (18 3 9). Het stuk werd op 3 , 7 , 9 en 14 december 1840 opgevoerd<br />
in de Leidse schouwburg.<br />
254 Steven Langer uit Glogau: Steven Langer uit Glogau, of De Hollandsche schoorsteen in het<br />
Winterpaleis (jaar van verschijnen onbekend) is een historisch blijspel in vijf<br />
bedrijven, naar een oorspronkelijk stuk van Ch. Birch-Pfeiffer, getiteld Steffen<br />
Langer aus Glogau oder Der hollandische Kamin (r 841). (Hes, Charlotte Birch-Pfeiffer<br />
als Dramatikerin, p. i5) Het stuk werd niet in Leiden opgevoerd, wel in Amsterdam<br />
(i en 2 2 maart 184 3). De Spectator van tooneel, concerten en tentoonstellingen<br />
wijdde twee besprekingen aan het stuk. Het eerste was gematigd positief en<br />
eindigde met de conclusie: `Ja, daar zijn meer dergelijke vlekjens in 't stuk.<br />
Maar, après tout, mogen wij te vreden zijn: het heeft ook brillante momenten'.<br />
(Dl. I (184 3), p. 147-16o; het citaat op p. i6o) Het tweede was kritischer van<br />
toon, aangezien de tweede voorstelling geen weze<strong>nl</strong>ijke verbetering te zien had<br />
gegeven. (Dl. r (i8),p. 178-184)<br />
2S4 Kasper Hauser: Kasper Hauser (jaar van verschijnen onbekend) is een geschiedkundig<br />
toneelspel in vijf bedrijven door J. Zytsema, naar drie oorspronkelijke<br />
stukken over de geheimzinnige Duitse vondeling, namelijk van A.A. Bourgeois<br />
en A. Dennery (1838), van P.J.A. Feuerbach (1832) en van Turmann<br />
(voorletters en jaar van verschijnen onbekend). Het stuk werd op 3o maart<br />
1843 in de Leidse schouwburg ten tonele gevoerd. De recensie van de voorstelling<br />
op z8 maart 184 3 in de Haagse schouwburg was uiterst negatief. (De<br />
Spectator van tooneel, concerten en tentoonstellingen, dl. r (184 3), p. 185-187)<br />
466 ANNOTATIES: STUDENTENLEVEN