Download deel 2 - Textualscholarship.nl

Download deel 2 - Textualscholarship.nl Download deel 2 - Textualscholarship.nl

textualscholarship.nl
from textualscholarship.nl More from this publisher
05.05.2013 Views

251-252 25 25 2 5 3-254 254 Fransche en Duitsche melodramenzi jn bet: al sinds het einde van de achttiende eeuw waren spel en repertoire van het Nederlandse toneel sterk achteruit gegaan. Ten tijde van Klikspaan bevond het nationale toneel zich op een dieptepunt. Goede, oorspronkelijk Nederlandse stukken werden er nauwelijks geschreven of opgevoerd, bijna alle stukken kwamen uit het buitenland en waren van slechte kwaliteit. (Worp, Geschiedenis van het drama en van het tooneel, dl. 2, p. 376- 382) ronceboncachtig.• poppenkastachtig. best: zeer goed. verafstaanden en hoog geetenen: de toeschouwers op de gaanderij of galerij, de goedkoopste rang. Schipbreuk der Medusa: De schipbreuk der Medusa (184o) is een melodrama in vijf bedrijven, naar een oorspronkelijk stuk van Ch. Desnoyer, getiteld Le naufrage de la Méduse (18 3 9). Het stuk werd op 3 , 7 , 9 en 14 december 1840 opgevoerd in de Leidse schouwburg. 254 Steven Langer uit Glogau: Steven Langer uit Glogau, of De Hollandsche schoorsteen in het Winterpaleis (jaar van verschijnen onbekend) is een historisch blijspel in vijf bedrijven, naar een oorspronkelijk stuk van Ch. Birch-Pfeiffer, getiteld Steffen Langer aus Glogau oder Der hollandische Kamin (r 841). (Hes, Charlotte Birch-Pfeiffer als Dramatikerin, p. i5) Het stuk werd niet in Leiden opgevoerd, wel in Amsterdam (i en 2 2 maart 184 3). De Spectator van tooneel, concerten en tentoonstellingen wijdde twee besprekingen aan het stuk. Het eerste was gematigd positief en eindigde met de conclusie: `Ja, daar zijn meer dergelijke vlekjens in 't stuk. Maar, après tout, mogen wij te vreden zijn: het heeft ook brillante momenten'. (Dl. I (184 3), p. 147-16o; het citaat op p. i6o) Het tweede was kritischer van toon, aangezien de tweede voorstelling geen wezenlijke verbetering te zien had gegeven. (Dl. r (i8),p. 178-184) 2S4 Kasper Hauser: Kasper Hauser (jaar van verschijnen onbekend) is een geschiedkundig toneelspel in vijf bedrijven door J. Zytsema, naar drie oorspronkelijke stukken over de geheimzinnige Duitse vondeling, namelijk van A.A. Bourgeois en A. Dennery (1838), van P.J.A. Feuerbach (1832) en van Turmann (voorletters en jaar van verschijnen onbekend). Het stuk werd op 3o maart 1843 in de Leidse schouwburg ten tonele gevoerd. De recensie van de voorstelling op z8 maart 184 3 in de Haagse schouwburg was uiterst negatief. (De Spectator van tooneel, concerten en tentoonstellingen, dl. r (184 3), p. 185-187) 466 ANNOTATIES: STUDENTENLEVEN

25 f ,Johanna rr, koningin van Napels: Johanna de Tweede, Koningin van Napels (jaar van verschijnen onbekend) is een historisch toneelspel in vijf bedrijven, naar een oorspronkelijk stuk van P.H. Foucher, getiteld Jeanne de Naples (i 8 37). Het werd op 7 maart 183 9 opgevoerd in de Leidse schouwburg. De bespreking van het stuk was alweer zeer kritisch: het was een `nietswaardigen ongerijmd stuk', dat `veel piquants, en weinig degelijks' bevatte. (De Spectator van tooneel, concerten en tentoonstellingen, dl. z (i 84 3), p. IO6-I I I; de citaten op p. io6) zS S Moord in het woud van Bondy: Honden-trouw, of De moord in het woud van Bondy (I 814) is een geschiedkundig toneelspel in drie bedrijven van C. Vreedenberg, naar een oorspronkelijk stuk van R.C. Guilbert de Pixéricourt, getiteld Le Chien de Montargis, ou La forêt de Bondi (1814). Het stuk werd opgevoerd in de Leidse schouwburg op 28 januari 18 33 . In een sarcastische bespreking van een voorstelling in de Amsterdamse schouwburg op 19 februari 184 3 krijgt vooral de hond veel lof toegezwaaid. De recensent concludeert: `Vooral bij den rampzaligen staat van het menschlijk personeel, gelooven wij dat er veel partij van het dierlijk personeel ware te trekken. Het vroegere vooroordeel tegen de dieren is reeds merkelijk verouderd, en de Kunst reeds in hooge mate verdierlijkt.' (De Spectator van tooneel, concerten en tentoonstellingen, dl. r (184 3), p. i38-141; het citaat op p. 14o) zs s Parijsche Boulevardstooneelen: het oppervlakkige, vaak frivole of sensationele toneel, dat in de achttiende eeuw populair werd in de schouwburgen aan de Parijse boulevards. 26o uilen: domoren. 26 3angspelle jes: vaudevilles, toneelstukken met ingelaste, meestal komische liedjes en vrolijke melodieën. 26 5 -266 niet begrijpen: zie Ophelderingen, 118 3 -11 9 8 en de daarbij behorende annotatie. z68 een stuk [...] van Wiselius: Samuel Iperusz Wiselius (1769-184 5 ) schreef verschillende toneelstukken. Waarschijnlijk doelt Klikspaan op zijn Adhel en Mathilda (i8i 5), dat op 3 december 1842 in de Amsterdamse schouwburg werd opgevoerd. De Spectator van tooneel, concerten en tentoonstellingen was weliswaar niet onverdeeld positief over Wiselius' stuk, maar noemde het toch `een gewrocht [...] dat onze letterkunde ten sieraad verstrekt'. (Dl. r 084 3), p. 28- 3 1; het citaat op p• 29) z68 een [stuk] van van der Hoop: Adriaan van der Hoop jr. (I 802-I841) schreef en bewerkte verschillende toneelstukken, waarbij hij zich liet beïnvloeden door de 467 SCHOUWBURG

251-252<br />

25<br />

25<br />

2 5 3-254<br />

254<br />

Fransche en Duitsche melodramenzi jn bet: al sinds het einde van de achttiende eeuw<br />

waren spel en repertoire van het Nederlandse toneel sterk achteruit gegaan.<br />

Ten tijde van Klikspaan bevond het nationale toneel zich op een dieptepunt.<br />

Goede, oorspronkelijk Nederlandse stukken werden er nauwelijks geschreven<br />

of opgevoerd, bijna alle stukken kwamen uit het buite<strong>nl</strong>and en waren van<br />

slechte kwaliteit. (Worp, Geschiedenis van het drama en van het tooneel, dl. 2, p. 376-<br />

382)<br />

ronceboncachtig.• poppenkastachtig.<br />

best: zeer goed.<br />

verafstaanden en hoog geetenen: de toeschouwers op de gaanderij of galerij, de<br />

goedkoopste rang.<br />

Schipbreuk der Medusa: De schipbreuk der Medusa (184o) is een melodrama in vijf<br />

bedrijven, naar een oorspronkelijk stuk van Ch. Desnoyer, getiteld Le naufrage<br />

de la Méduse (18 3 9). Het stuk werd op 3 , 7 , 9 en 14 december 1840 opgevoerd<br />

in de Leidse schouwburg.<br />

254 Steven Langer uit Glogau: Steven Langer uit Glogau, of De Hollandsche schoorsteen in het<br />

Winterpaleis (jaar van verschijnen onbekend) is een historisch blijspel in vijf<br />

bedrijven, naar een oorspronkelijk stuk van Ch. Birch-Pfeiffer, getiteld Steffen<br />

Langer aus Glogau oder Der hollandische Kamin (r 841). (Hes, Charlotte Birch-Pfeiffer<br />

als Dramatikerin, p. i5) Het stuk werd niet in Leiden opgevoerd, wel in Amsterdam<br />

(i en 2 2 maart 184 3). De Spectator van tooneel, concerten en tentoonstellingen<br />

wijdde twee besprekingen aan het stuk. Het eerste was gematigd positief en<br />

eindigde met de conclusie: `Ja, daar zijn meer dergelijke vlekjens in 't stuk.<br />

Maar, après tout, mogen wij te vreden zijn: het heeft ook brillante momenten'.<br />

(Dl. I (184 3), p. 147-16o; het citaat op p. i6o) Het tweede was kritischer van<br />

toon, aangezien de tweede voorstelling geen weze<strong>nl</strong>ijke verbetering te zien had<br />

gegeven. (Dl. r (i8),p. 178-184)<br />

2S4 Kasper Hauser: Kasper Hauser (jaar van verschijnen onbekend) is een geschiedkundig<br />

toneelspel in vijf bedrijven door J. Zytsema, naar drie oorspronkelijke<br />

stukken over de geheimzinnige Duitse vondeling, namelijk van A.A. Bourgeois<br />

en A. Dennery (1838), van P.J.A. Feuerbach (1832) en van Turmann<br />

(voorletters en jaar van verschijnen onbekend). Het stuk werd op 3o maart<br />

1843 in de Leidse schouwburg ten tonele gevoerd. De recensie van de voorstelling<br />

op z8 maart 184 3 in de Haagse schouwburg was uiterst negatief. (De<br />

Spectator van tooneel, concerten en tentoonstellingen, dl. r (184 3), p. 185-187)<br />

466 ANNOTATIES: STUDENTENLEVEN

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!