Download deel 2 - Textualscholarship.nl

Download deel 2 - Textualscholarship.nl Download deel 2 - Textualscholarship.nl

textualscholarship.nl
from textualscholarship.nl More from this publisher
05.05.2013 Views

392-393 394-395 ANTWOORD OP I1P, PWSVRAAG: ” 'Waarla bestaat de uiterlijke wel• spreltenilàeW t Welke id* hare r►rerieelenf Ea Op welke wire sonde dersekei lMeeteulsE le sus vaderland bet best Women ierinrderd warden?", DOOR Mr. A. f06FAE0N, TE JIOT7áAAA7i AAN AVIEN DE ROLLAND/ME IIAA1'dCUAPPU VAN PIAAUE MGM EN V16'tENSC6APPBN, I!( NARt ALGEREENE V):NGADERING VAN 1EN 21, Surtlp.= 1839, REN UITGEL00I?DEN GOUDEN ESIIEPENNNlG N6EPT TOE6ERBEEII. ro J , Bogaers, Antivoord op de ri :rvraa ' g ^ J g schen [...] zal het wel aan geenen twijfel onderhevig zijn, dat [...] dit de eerste voorwaarde van alle uiterlijke welsprekendheid uitmaakt, dat de vocaalklanken duiver aangeven —, de medeklinkers naar den eisch geuit — en beide soorten [...] duidelijk [...1 gehoord worden. Aan den oenen kant hangt er, dat hoofdvereischte van alle spreken, de verstaanbaarheid geheel van af.' (Bogaers, `Antwoord op de prijsvraag', p. i6o-i6i; cursiveringen in het citaat door de editeur) Intonations [...] Nuances: het gebruik van deze Franse termen (zie ook r. 395) doet vermoeden dat Klikspaan/Kneppelhout zich baseerde op een Franse bron, maar welke dat is, is niet duidelijk. De Nederlandse equivalenten `intonatie' en `nuance' komen voor in zijn i^enken voor beoefenaars der uiterlijke welsprekendheid (p. r6 en i9). De kunst van scheiding en verbinding der onderdoelen van den volgyin (L'art de phraser.): de kunst van het fraseren. Ook hierover schreef Kneppelhout in zijn Wenken voor beoefenaars der uiterlijke welsprekendheid: `Men moet het zóó ver pogen te brengen dat men steeds als in éénen adem schijne voort te spreken. Om hiertoe te geraken vange men aan met zorgvuldig de zinsneden te verbinden en te scheiden, en de leesteekens als de seinen tot den ademtogt te eerbiedigen.' (p. zo) 386 ANNOTATIES: STUDENTENLEVEN

415-418 419 4zo 427 429-430 432 dat ik mij ter deer plaatse... eene bekwamer stem dan de mijne heeft er ijjn tijd aan verspild: waarschijnlijk een toespeling op Bogaers' prijsvraagbeantwoording. In het afsluitende deel (`Op welke wijze zou de beoefening der uiterlijke welsprekendheid in ons vaderland het best kunnen bevorderd worden?') stelde deze het onderricht in de uiterlijke welsprekendheid aan de universiteiten aan de orde. Bogaers schreef onder meer: `Van het uiterste gewigt is het derhalve, dat er, aan onze Hoogescholen en Atheneën, opzettelijk en grondig, onderwijs gegeven worde in het meer verhevene gedeelte der Nederlandsche spraakkunst en in de Nederlandsche redekunst. Geschiedt zulks thans? Geschiedt het overal naar behooren? Ziedaar vragen, die wij niet durven beantwoorden. Zeker is het, dat het K. besluit van 181 5 , op het honger onderwijs, het houden van collegiën over de Hollandsche letterkunde en welsprekendheid beveelt; doch (wie weet het niet?) de afstand is groot tusschen een welgemeend, en een weluitgevoerd bevel.' (Bogaers, `Antwoord op de prijsvraag', p. 336 en 414-415) bewusteloosheid: onbewustheid. het werktuigelijke: het ambachtelijke, in tegenstelling tot het artistieke. duiten: munten ter waarde van ongeveer een halve cent; aanduiding voor zo goed als niets. valt de knip op uw nek: zit u in de val. officieel aan 's volks vertegenwoordiging aangekondigde ongesteldheid: in 18 3 9 had de hervorming van de staatsfinanciën –noodzakelijk vanwege de grote tekorten die waren ontstaan door de Belgische Opstand – tot grote ontevredenheid geleid. Mede daarom deed koning Willem z in 1840 afstand ten gunste van zijn zoon. In december van dat jaar diende minister van financiën Jan Jacob Rochussen bij de Staten-Generaal een opgave in van de schulden, plus een overzicht van de vermoedelijke baten en lasten op r januari 1841. Dat laatste stuk had geheim moeten blijven, maar werd toch gepubliceerd. Het tekort werd op 34 miljoen gulden berekend; bovendien kwam de ongunstige toestand van het Amortisatiesyndicaat aan het licht. Dat syndicaat was in 1822 opgericht met de bedoeling de fondsen ter delging van de staatsschuld te centraliseren; in werkelijkheid echter gebruikte Willem r het syndicaat om allerlei uitgaven te doen die hij niet aan het parlement wilde voorleggen. Het Amortisatiesyndicaat, dat een jaarlijks deficit en een grote reeks van schulden naliet, werd nog in december 1840 opgeheven; de baten en lasten van die instelling zouden op de algemene schatkist overgaan. (De Bosch Kemper, Geschiedenis van Nederland na 183o, dl. 4, p. r r - r 2) 387 DE REDERIJKERS-KAMER VOOR UITERLIJKE WELSPREKENDHEID

392-393<br />

394-395<br />

ANTWOORD<br />

OP I1P, PWSVRAAG:<br />

” 'Waarla bestaat de uiterlijke wel•<br />

spreltenilàeW t Welke id* hare<br />

r►rerieelenf Ea Op welke wire<br />

sonde dersekei lMeeteulsE le sus<br />

vaderland bet best Women ierinrderd<br />

warden?",<br />

DOOR<br />

Mr. A. f06FAE0N,<br />

TE JIOT7áAAA7i<br />

AAN AVIEN DE ROLLAND/ME IIAA1'dCUAPPU VAN PIAAUE<br />

MGM EN V16'tENSC6APPBN, I!( NARt ALGEREENE<br />

V):NGADERING VAN 1EN 21, Surtlp.= 1839,<br />

REN UITGEL00I?DEN GOUDEN ESIIEPENNNlG<br />

N6EPT TOE6ERBEEII.<br />

ro J , Bogaers, Antivoord op de ri :rvraa '<br />

g ^ J g<br />

schen [...] zal het wel aan geenen twijfel onderhevig zijn, dat [...] dit de eerste<br />

voorwaarde van alle uiterlijke welsprekendheid uitmaakt, dat de vocaalklanken<br />

duiver aangeven —, de medeklinkers naar den eisch geuit — en beide soorten [...]<br />

duidelijk [...1 gehoord worden. Aan den oenen kant hangt er, dat hoofdvereischte<br />

van alle spreken, de verstaanbaarheid geheel van af.' (Bogaers, `Antwoord op de<br />

prijsvraag', p. i6o-i6i; cursiveringen in het citaat door de editeur)<br />

Intonations [...] Nuances: het gebruik van deze Franse termen (zie ook r. 395)<br />

doet vermoeden dat Klikspaan/Kneppelhout zich baseerde op een Franse<br />

bron, maar welke dat is, is niet duidelijk. De Nederlandse equivalenten `intonatie'<br />

en `nuance' komen voor in zijn i^enken voor beoefenaars der uiterlijke welsprekendheid<br />

(p. r6 en i9).<br />

De kunst van scheiding en verbinding der onderdoelen van den volgyin (L'art de phraser.):<br />

de kunst van het fraseren. Ook hierover schreef Kneppelhout in zijn Wenken<br />

voor beoefenaars der uiterlijke welsprekendheid: `Men moet het zóó ver pogen te<br />

brengen dat men steeds als in éénen adem schijne voort te spreken. Om hiertoe<br />

te geraken vange men aan met zorgvuldig de zinsneden te verbinden en te<br />

scheiden, en de leesteekens als de seinen tot den ademtogt te eerbiedigen.' (p.<br />

zo)<br />

386 ANNOTATIES: STUDENTENLEVEN

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!