Download deel 2 - Textualscholarship.nl

gen, zowel wat betreft de inhoud als wat betreft de vorm, terug op voorbeelden
uit de klassieke oudheid.
320-321 nooit het prow van van der Palm of Fléchier [...] voorgedragen van den lessenaar: de kanselredenaars
Van der Palm en Valentin-Esprit Fléchier (16 3 2-1 7 1o) waren niet
alleen beroemd door hun welsprekendheid, maar ook door de vele redevoeringen,
preken en grafredes van hun hand.
327 want Byron had het ene toegebragt: het romantisch oeuvre van George Gordon,
Lord Byron (1788-r 8z4) was zeer populair onder studenten. De trotse, grillige
en hartstochtelijke Byroniaanse held sprak zeer tot de verbeelding evenals de
excentrieke persoonlijkheid van Byron zelf.
339
346-347
351-354
36z-364
378-379
38z-384
3 8 5
er naar trachten: er naar streven.
deze [...]gene: respectievelijk de waarheid en de eenvoud.
Het onbillijk bezwaar tegen het Dispuut-Collegie ingebragt...geldt hier volkomen: verwijzing
naar Leven vi, 879-882.
Wj hebben niet een enkel handboek over uiterlijke i^elsprekendheid [...] dat zuiver Hollandsch
is; de werken die avogebruiken zijn uitheemsch: er waren destijds slechts enkele
Nederlandstalige publicaties over de (uiterlijke) welsprekendheid. Sommige
daarvan bevatten algemene beschouwingen, andere waren meer praktisch van
aard. Veel van die handleidingen waren vertaald of waren gebaseerd op buitenlandse
voorbeelden. Van Kneppelhout zelf verscheen in i 8 3 8 het werkje
Wenken voor beoefenaars der uiterlijke welsprekendheid, met een aantal losse reflecties
over de declamatie. Hij werkte voornamelijk met voorbeelden uit de Franse
letterkunde. Zijn theoretische voorbeeld was het driedelige handboek Cours de
déclamation prononcé a l'Athénée de Paris (18 z o) van J.M. Larive. (Van den Berg,
`Op weg naar welsprekendheid')
In het algemeen, zegt Bogaers, vordert de schoone voordragt dat de stem aan helderheid en
welluidendheid, kracht en buigzaamheid pare: citaat uit `Antwoord op de prijsvraag:
"Waarin bestaat de uiterlijke welsprekendheid? Welke zijn hare voordeelen?
En op welke wijze zoude derzelver beoefening in ons vaderland het best kunnen
bevorderd worden?"' van de dichter en jurist Adrianus Bogaers (1795-
18 70). (Bogaers, `Antwoord op de prijsvraag', p. r S 3; zie afbeelding io5)
Het allervoornaamste dat de beoefenaar der uiterlijke Welsprekendheid beoogen moet (...]
zijne taal duidelijk en zuiver te spreken: gezien de cursiveringen in de tekst mogelijk
een parafrase van een passage in Bogaers' prijsvraagbeantwoording: Intus-
DE REDERIJKERS-KAMER VOOR UITERLIJKE WELSPREKENDHEID