Download deel 2 - Textualscholarship.nl

Download deel 2 - Textualscholarship.nl Download deel 2 - Textualscholarship.nl

textualscholarship.nl
from textualscholarship.nl More from this publisher
05.05.2013 Views

1222 sjambak sambal? 1 225 knorhanen en inktvisschen: de twee beesten worden niet voor niets in één adem genoemd: beide staan zowel voor een waterdier als voor een lichtgeraakt type. Een knorhaan is behalve een schorpioenvis ook de benaming voor een knorrig mens; iemand die al bij een kleine aanleiding naar de inkt grijpt en een groot betoog opstelt, noemt men een inktvis. 1227-1228 ^ de honden van Kamschatka. • op Kamtsjatka, het schiereiland in het uiterste noordoosten van Azië, reisde men met de zogenaamde hondenpost. Reizigers zaten in een slee die getrokken werd door vier tot zes honden; de eigenaar van de honden reed voorop als voerman. (Anoniem, Merkwaardige reis-avonturen, p. 340-341) 1 230-1 23 1 het naparcivSvvevµÉVOV: [parakinduneumenon]: de gewaagde onderneming. 1232 Davijslampen: Davylampen: veiligheidslampen in mijnen met de functie van mijngasdetector, in 1816 ontwikkeld door Humphry Davy (1 778-z 829). 1238 Ajaxwoede: verbitterde woede die leidt tot waanzin en (zelf)vernietiging. De Griekse held Ajax stortte zich op zijn zwaard nadat hij in de strijd om de wapenen van Achilles had moeten onderdoen voor Odysseus. Er werd ook verhaald dat Ajax in zijn razernij de schapen van het Griekse leger aanzag voor zijn vijanden: hij slachtte de beesten af en doodde vervolgens zichzelf uit schaamte. 1240-1241 den Romeinschen baliekluiver, die eenmaal tranen als waterbeken deed vloeien: waarschijnlijk een toespeling op Cicero, vermaard om zijn geëmotioneerde pleitredes waarmee hij wist in te spelen op het gemoed van de jury. `Baliekluiver' verwijst overigens niet alleen naar een advocaat, het woord werd ook gebruikt voor leeglopers die hangend over de balie van een brug hun tijd doorbrachten. 1244 voor nul in het cijfer [...J verklaren: voor onbelangrijk [...] verklaren. 1248 bij de fiikleerglassen van een kunstig licht: bij de blikkerende schijnsels van een kunstmatig licht; regel uit een studentenlied, alleen in de Studentenschetsen aangetroffen: `– Laat ons vrolijk brassen/Bij de flikkerglassen/Van een kunstig licht!/Wie zou 't ons verbieden?/Onze jaren vlieden:/Ruim genot is pligt!' (Leven iv, 1709-1714). 1256-1257 de holligheden van mijn geperiphraseerd brein: zie de inleidende annotatie bij r. r zi 8i 272. 328 ANNOTATIES: STUDENTENLEVEN

ZS 9 besoar: verstening die in de lichamen van herkauwers werd gevonden en die gebruikt werd als tegengif en geneesmiddel. 1261 Paracelsus: Philippus Aureolus Theophrastus Paracelsus (14 93 -r S41), Zwitsers geneesheer en natuurkundige. Hij maakte reizen door heel Europa en naar het Midden-Oosten. Na onenigheid met de overheid verliet hij zijn vaderland en leidde hij tot zijn dood een zwervend bestaan. Waarschijnlijk wordt Paracelsus hier genoemd vanwege zijn verwarde en gezwollen taalgebruik, waaraan hij zijn bijnaam Bombastus te danken had. 1263 Ahasveros: Ahasverus, de wandelende jood. Evenals Paracelsus, die `een tweeden Ahasveros' genoemd wordt, een rusteloos zwerver. Volgens de legende verjoeg Ahasverus Jezus van zijn deur toen deze daar op zijn lijdensweg naar Golgotha wilde uitrusten. Hij werd veroordeeld rond te zwerven tot de terugkomst van de gekruisigde. Mogelijk wordt in r. iz6i-i26 3 (`de schim...rotting...een tweeden Ahasveros') een toespeling gemaakt op de al genoemde stokke-Mozes. De rottingkoopman is net als Ahasverus joods en lijkt evenmin te kunnen sterven. 1263 de Jungfrau.• hoge, slanke berg in de Zwitserse Alpen. 1264 het Italiaansch boekhouden: de methode van het dubbel boekhouden, uitgevonden door de Italiaanse monnik Luca Paciolo in r Soo, waarbij alle posten als inkomsten én als uitgaven worden geboekt. I z66 vagabondeerende heerenpoudrés à frimac à l'aile de pigeon: rondzwervende heren licht bepoederd en met een `aile de pigeon'-kapsel (dat wil zeggen met een lok aan weerszijden van het hoofd). Misschien is dit weer een toespeling op de rondwarende geest van Paracelsus en de zwervende Ahasverus. I2 80-1281 Zoo leest men te gelik twaalfmissen in de Sint-Pieterskerk te Rome, donder dat de Bene officiant door den anderen gehinderd wordt: de Sint-Pieterskerk in Vaticaanstad is de grootste christelijke kathedraal, met een hoofdaltaar onder het centrale koepelgewelf en zeven zijkapellen. (The Catholic Encyclopedia, dl. 1 3 , p. 37i-372) officiant: priester die de mis opdraagt. 1286 cloak: ruime, blauwgrijze jas met een voering van Schotse ruiten. (Hildebrand, Camera obscura, dl. 2, p. 287) 1288 iets Zarnpadchtigs.• Zampa is de hoofdpersoon uit de opera Zampa, ou La fiancée de marbre (I 8 3 i) van L.J.F. Hérold, naar een libretto van A.H.J. Mélesville. Dit romantische drama vol theatrale situaties was in de negentiende eeuw zeer populair in binnen- en buitenland. 329 MINERVA

ZS 9 besoar: verstening die in de lichamen van herkauwers werd gevonden en die gebruikt<br />

werd als tegengif en geneesmiddel.<br />

1261 Paracelsus: Philippus Aureolus Theophrastus Paracelsus (14 93 -r S41), Zwitsers<br />

geneesheer en natuurkundige. Hij maakte reizen door heel Europa en naar het<br />

Midden-Oosten. Na onenigheid met de overheid verliet hij zijn vaderland en<br />

leidde hij tot zijn dood een zwervend bestaan. Waarschij<strong>nl</strong>ijk wordt Paracelsus<br />

hier genoemd vanwege zijn verwarde en gezwollen taalgebruik, waaraan hij<br />

zijn bijnaam Bombastus te danken had.<br />

1263 Ahasveros: Ahasverus, de wandelende jood. Evenals Paracelsus, die `een tweeden<br />

Ahasveros' genoemd wordt, een rusteloos zwerver. Volgens de legende<br />

verjoeg Ahasverus Jezus van zijn deur toen deze daar op zijn lijdensweg naar<br />

Golgotha wilde uitrusten. Hij werd veroor<strong>deel</strong>d rond te zwerven tot de terugkomst<br />

van de gekruisigde. Mogelijk wordt in r. iz6i-i26 3 (`de schim...rotting...een<br />

tweeden Ahasveros') een toespeling gemaakt op de al genoemde<br />

stokke-Mozes. De rottingkoopman is net als Ahasverus joods en lijkt evenmin<br />

te kunnen sterven.<br />

1263 de Jungfrau.• hoge, slanke berg in de Zwitserse Alpen.<br />

1264 het Italiaansch boekhouden: de methode van het dubbel boekhouden, uitgevonden<br />

door de Italiaanse monnik Luca Paciolo in r Soo, waarbij alle posten als inkomsten<br />

én als uitgaven worden geboekt.<br />

I z66 vagabondeerende heerenpoudrés à frimac à l'aile de pigeon: rondzwervende heren licht<br />

bepoederd en met een `aile de pigeon'-kapsel (dat wil zeggen met een lok aan<br />

weerszijden van het hoofd). Misschien is dit weer een toespeling op de rondwarende<br />

geest van Paracelsus en de zwervende Ahasverus.<br />

I2 80-1281 Zoo leest men te gelik twaalfmissen in de Sint-Pieterskerk te Rome, donder dat de Bene<br />

officiant door den anderen gehinderd wordt: de Sint-Pieterskerk in Vaticaanstad is de<br />

grootste christelijke kathedraal, met een hoofdaltaar onder het centrale koepelgewelf<br />

en zeven zijkapellen. (The Catholic Encyclopedia, dl. 1 3 , p. 37i-372)<br />

officiant: priester die de mis opdraagt.<br />

1286 cloak: ruime, blauwgrijze jas met een voering van Schotse ruiten. (Hildebrand,<br />

Camera obscura, dl. 2, p. 287)<br />

1288 iets Zarnpadchtigs.• Zampa is de hoofdpersoon uit de opera Zampa, ou La fiancée<br />

de marbre (I 8 3 i) van L.J.F. Hérold, naar een libretto van A.H.J. Mélesville. Dit<br />

romantische drama vol theatrale situaties was in de negentiende eeuw zeer<br />

populair in binnen- en buite<strong>nl</strong>and.<br />

329<br />

MINERVA

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!