Download deel 2 - Textualscholarship.nl

866 dunamometers: dynamo- of krachtmeters. Waarschijnlijk wordt een krachtmachine
bedoeld: een met leer omklede bal, waarop men kon slaan om vervolgens
op een schaal zijn kracht af te lezen. Een dergelijke attractie stond meestal
op de kermis. (Keyser, De Amsterdamse kermis, p. 202) De zinsnede `geene dunamometers'
is door Klikspaan toegevoegd aan het verhaal van Blussé.
867-868 Bolus, die uw middagmaal met zijn naamgenoot tracht te bederven: verwijzing naar
Izaak Abraham Lassier (ca. 1800-?), bolusbakker van beroep. (GA Leiden: BR
en Bs) Bolussen zijn platte koeken met sukade en stroop. Zie voor meer informatie
de annotatie bij Typen viii, 78.
869 gentiaan tot tegengift voor het laatste: gentiaanbitter, brandewijn met een aftreksel
van fijn gesneden gentiaanwortel. Gentiaan stond bekend om haar heilzame
werking bij allerlei kwalen. Tincturen, poeders en extracten uit de wortel van
de plant werden onder meer toegevoegd aan middeltjes tegen drankzucht en
dronkenschap. (Entrup Bavink, Handleiding of leerboek der likeurstokerij, p. i71;
Abrahams, De kwakzalversmiddelen, p. 50-52)
876-877 De groote tafel is gelijk aan een molen, wanneer 's molenaars dochter de bruid is, boo vele
vlaggen avappperen er om heen: als in Rijnland, de streek rond Leiden, een molenaar
of één van zijn kinderen trouwde, werd de molen gedurende de twee weken
van ondertrouw `in de vreugd gezet', waarbij de wieken in een bepaalde stand
stonden. Op de dag van de bruiloft wapperde aan de bovenste wiek de driekleur
en alle wieken waren verbonden door touwen vol kleine vlaggetjes. (Bicker
Caarten, De molen in ons volksleven, p. 121-126)
881 Manilla: geurige sigarensoort van de Filippijnen.
88i-88z Deventer pijpje: witte kleipijp, type `gouwenaar'. Het Goudse prototype had een
goede naam en in verschillende Nederlandse steden, waaronder Deventer, probeerden
pijpenmakers het getrouw na te maken. Het onderscheid tussen de
echte Goudse pijp en de Deventer pijp is dan ook moeilijk te bepalen. (Brongers,
Papen en tabak, p. 5 2; informatie dhr. G.A. Brongers)
884 Aannemen: hiermee wordt de bediende geroepen als de lege kopjes of glazen
opgehaald kunnen worden of als iemand wil betalen.
888 valgordijnen: rolgordijnen.
894 KeRers estaminet: Hermams Johannes Keyzer (r 8oi-r 87i) had een café (estaminet)
met biljart op de Pieterskerkgracht, wijk 4, nr. 535 (nu nr. i8). (GA Leiden:
BR, BS en Secretarie-archief 1816- 1 851: Register der Patentschuldigen z84)-
I 841)
32I MINERVA