Download deel 2 - Textualscholarship.nl

Download deel 2 - Textualscholarship.nl Download deel 2 - Textualscholarship.nl

textualscholarship.nl
from textualscholarship.nl More from this publisher
05.05.2013 Views

onderneming na de vierde aflevering worden stopgezet 4 Dat bleek echter niet nodig te zijn. Op het omslag van aflevering iv (8 maart 1840) kon Kneppelhout zijn lezers melden: Daar deze onderneming, door een genoegzaam debiet, blijken van belangstelling vindt bij het publiek, zal dit werkje, op de bepaalde wijze, worden voortgezet. Op het omslag van de negende aflevering ( 3 1 oktober 1840) is er sprake van `het meer en meer toenemend getal [der] lezers' en in januari I841 had Hazenberg meer dan driehonderd exemplaren afgezet. s Ruim twee maanden later waren, volgens plan, de volgende afleveringen verschenen: 1 o december 1839 8 ) januari 18 40 28 j) anuari 18 40 8 maart ][84o 4 I mei 18 4o 4 mei][84o 1 4) uni18 4o 4 september p 1840 1 S september p 18 40 3 1 oktober 184o 6 december 184o 4 7) januari 18 1841 4 23 3) januari 418 1 1 5Smaart 18 41 I. De student-Ledenaar Y II. De jurist-literator ) III. De kla P loo Per iv. De diplomaat P v. De student-autheur v bis. De student-autheur vi. De afle gger vii. De liefhebbers viii. Bivalva ix. De hoveling x. De student buiten de Academiestad XI. Flanor xI bis. Flanor xII. De student De twaalf schetsen werden aangevuld met vier afleveringen Plaatwerk (meer hierover in paragraaf z.3), de aflevering Besluit' (gedateerd zs maarti 84í, met daarin: Besluit', `Enkele ophelderingen' en `Drukfouten en de aflevering `Inleiding' (gedateerd 8 april 1841). Deze bevatte de titelpagina, de opdracht, de inhoudsopgave, het `Voorberigt' en de `Inleiding'. De los verschenen afleveringen konden nu tot één geheel worden samengebonden. Getuige de doorlopende nummering van de afleveringen was dat van het begin af aan de bedoeling geweest. De inhoudsopgave bepaalde nu de definitieve inhoud en volgorde. Twee stukken, die aanvankelijk aan de afleveringen waren toegevoegd, bleven buiten de bundeling. Het betreft: a. `Handleiding ter veraangenamende lezing van den Studenten-Almanak voor 1841'. Dit stuk, een bespreking van de genoemde almanak, verscheen oorspronkelijk bij aflevering x, `De student buiten de Academiestad'. Kneppelhout zou het als Bijlage z opnemen in De studenten en hun bijloop. 4 Kne pp eihout aan Laurens Benen, Y 6 januari januarii 840. Informatie volgens g verslag g in de Nieuwe Rotterdamsche Courant van 6 juni l 1905 van een lezing g door Johs. D serinck Y voor het Provinciaal Utrechtsch Genootschap p van Kunsten en Wetenschappen. pp 5 Kneppelhout pp aan Alexander Ver Huell, 4 januari 1p i 845. In: Ver Huell, Briefwisseling, 9. 5 . 22 PUBLICATIEGESCHIEDENIS

. `A des nuaes' g ^een vertaling g door Kne ppeihout van `Des jongelings l g gbede s aan de wol- ken' (anoniem verschenen in de Studenten Almanak voor 1841). De vertaling g maakte maa oor- s pronkeli'k J deel uit van de aflevering g'Inleiding', g^maar werd uiteindelijk 1 niet in de Schetsen opgenomen.6 De prijs van de bundel Studenten-Typen bedroeg f 6,-.7 i. r .2 Dubbeldruk afleveringen Studenten-Typen Van een aantal afleveringen van de eerste druk van Studenten-Typen bestaat een dubbeldruk, zo is uit analytisch-bibliografisch onderzoek gebleken. 8 Het betreft de afleveringen i tot en met iv, v en v bis, vi, xi (maar niet xi bis) en de `Handleiding ter veraangenamende lezing van den Studenten-Almanak voor 1841', die aan aflevering x was toegevoegd. Woord-voor-woordvergelijking van exemplaar KB 28 L 35 (het `Haagse exemplaar') en exemplaar UBA 263 D 39 (het `Amsterdamse exemplaar') – beide op het eerste gezicht identieke exemplaren van de eerste druk –levert voor de eerste aflevering (`De student- Leydenaar') negentien verschillen op, en voor de tweede (De jurist-literator') zeventien. Het Amsterdamse exemplaar is opmerkelijk corrupt: het bevat ten minste negen evidente zetfouten in `De student-Leydenaar' en twaalf in `De jurist-literator'. Ter illustratie is op de volgende pagina uit beide exemplaren een bladzijde afgebeeld: het Haagse exemplaar heeft de lezingen 'Societeit- Amicitia' (r. 7) en `klokslag'(r. ir-22), het Amsterdamse exemplaar heeft op die plaatsen `Socieit Amicitia' en `kloksal'. Waarom er een dubbeldruk werd vervaardigd is onbekend, al ligt het (in elk geval voor de eerste zes afleveringen) voor de hand om te veronderstellen dat uitgever Hazenberg de oplagecijfers met de belangstelling liet meegroeien. Als gevolg daarvan moest hij exemplaren van eerder verschenen afleveringen opnieuw laten zetten en afdrukken voor kopers die later geïnteresseerd waren geraakt en de gemiste afleveringen alsnog wilden aanschaffen. De vraag is nu welke versie de originele eerste druk vertegenwoordigt en welke de dubbeldruk. Gegevens over Kneppelhouts werkwijze zijn schaars, maar voorzover bekend was hij steeds nauw betrokken bij de totstandkoming van zijn publicaties. In december 18 7 1 bijvoorbeeld, toen er plannen waren voor een herdruk van de Studentenschetsen, schreef hij aan zijn toenmalige uitgever A.W. Sijthoff: 6 Zie voor de tekst van het origineel ^ en van Kneppelhouts pp vertaling: g Klikspaan, paa , Studenten-Typen, ed. Stapert- Eggen, p. [530-535]. 7 [^ rinkman ] , Al phabetische naamlist naamlystvan boeken, plaat- p en kaartwerken, p. 3 5 9. 8 Zie voor het begrip gp`dubbeldruk' en de methode van onderzoek mijn 1 artikel `De drukgeschiedenis g van Klikspaans p Studenten ^pen: aanpak p en resultaten'. 23 PUBLICATIEGESCHIEDENIS

onderneming na de vierde aflevering worden stopgezet 4 Dat bleek echter niet<br />

nodig te zijn. Op het omslag van aflevering iv (8 maart 1840) kon Kneppelhout<br />

zijn lezers melden:<br />

Daar deze onderneming, door een genoegzaam debiet, blijken van belangstelling vindt bij<br />

het publiek, zal dit werkje, op de bepaalde wijze, worden voortgezet.<br />

Op het omslag van de negende aflevering ( 3 1 oktober 1840) is er sprake van<br />

`het meer en meer toenemend getal [der] lezers' en in januari I841 had<br />

Hazenberg meer dan driehonderd exemplaren afgezet. s Ruim twee maanden<br />

later waren, volgens plan, de volgende afleveringen verschenen:<br />

1 o december 1839<br />

8 ) januari 18 40<br />

28 j)<br />

anuari<br />

18 40<br />

8 maart ][84o 4<br />

I mei 18 4o<br />

4 mei][84o<br />

1 4) uni18 4o<br />

4 september p 1840<br />

1 S september p 18 40<br />

3 1 oktober 184o<br />

6 december 184o 4<br />

7) januari 18 1841 4<br />

23 3) januari 418<br />

1<br />

1 5Smaart<br />

18 41<br />

I. De student-Ledenaar<br />

Y<br />

II. De jurist-literator<br />

)<br />

III. De kla P loo Per<br />

iv. De diplomaat P<br />

v. De student-autheur<br />

v bis. De student-autheur<br />

vi. De afle gger<br />

vii. De liefhebbers<br />

viii. Bivalva<br />

ix. De hoveling<br />

x. De student buiten de Academiestad<br />

XI. Flanor<br />

xI bis. Flanor<br />

xII. De student<br />

De twaalf schetsen werden aangevuld met vier afleveringen Plaatwerk (meer<br />

hierover in paragraaf z.3), de aflevering Besluit' (gedateerd zs maarti 84í,<br />

met daarin: Besluit', `Enkele ophelderingen' en `Drukfouten en de aflevering<br />

`I<strong>nl</strong>eiding' (gedateerd 8 april 1841). Deze bevatte de titelpagina, de opdracht,<br />

de inhoudsopgave, het `Voorberigt' en de `I<strong>nl</strong>eiding'.<br />

De los verschenen afleveringen konden nu tot één geheel worden samengebonden.<br />

Getuige de doorlopende nummering van de afleveringen was dat<br />

van het begin af aan de bedoeling geweest. De inhoudsopgave bepaalde nu de<br />

definitieve inhoud en volgorde. Twee stukken, die aanvankelijk aan de afleveringen<br />

waren toegevoegd, bleven buiten de bundeling. Het betreft:<br />

a. `Handleiding ter veraangenamende lezing van den Studenten-Almanak voor 1841'. Dit<br />

stuk, een bespreking van de genoemde almanak, verscheen oorspronkelijk bij aflevering<br />

x, `De student buiten de Academiestad'. Kneppelhout zou het als Bijlage z opnemen in De<br />

studenten en hun bijloop.<br />

4 Kne pp eihout aan Laurens Benen, Y 6 januari januarii 840. Informatie volgens g verslag g in de Nieuwe Rotterdamsche<br />

Courant van 6 juni l 1905 van een lezing g door Johs. D serinck Y voor het Provinciaal Utrechtsch Genootschap p van<br />

Kunsten en Wetenschappen. pp<br />

5 Kneppelhout pp aan Alexander Ver Huell, 4 januari 1p i 845. In: Ver Huell, Briefwisseling, 9.<br />

5 .<br />

22 PUBLICATIEGESCHIEDENIS

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!