Download deel 2 - Textualscholarship.nl
Download deel 2 - Textualscholarship.nl Download deel 2 - Textualscholarship.nl
4.4.1 I VOORWERK MOTTO Greift nur hinein in 's volle Menschenleben...da ist 's interessant: Doe maar een greep in het volle mensenleven! Iedereen leeft het, weinigen kennen het, en waar je het ook beetpakt, daar is het interessant. Klikspaan citeert hier de woorden van de nar uit de proloog `Vorspiel auf dem Theater' uit Faust. Eine Tragaie (I 8o8) van Johann Wolfgang von Goethe. (Goethe, Gedenkausgabe, dl. S , p. i46- 147) 4 .4• 2 VOORBERIGT MOTTO ,% vais mettre mon doigt sur toutes les blessures: Ik zal mijn vinger op alle wonde plekken leggen. Slotregel van het titelloze openingsgedicht van de bundel Il pianto (18 33) van Auguste Barbier. (Barbier, Satires etpoèmes, [p. i42]) den omslag van de laatste aflevering der Studenten-Typen: verwijzing naar het omslag van de aflevering 'Besluit' (gedateerd: 2 5 maarti 84i). 9-10 weder uitgegeven bij afleveringen...op onbepaalde tijden het licht ijende: verwijzing naar een passage op het omslag van de eerste aflevering van Typen (gedateerd: io december '839). Klikspaan schreef daar: Wanneer, door een genoegzaam debiet, deze onderneming blijken van belangstelling vindt bij het algemeen, zal dit werkje, op onbepaalde tijden en bij afleveringen van ongelijken omvang worden vervolgd.' I I-I2 wordt het publiek hier thans voltooid aangeboden: het `Voorberigt' verscheen toen alle twaalf afleveringen van Leven waren gepubliceerd, in de aflevering `Inleiding' (gedateerd: io januari 18 44). Deze aflevering bevatte verder nog de titelpagina, de opdracht, de inhoudsopgave en de `Inleiding'. Bij bundeling werd het later verschenen voorwerk uiteraard voorin geplaatst. 1 3 meer dan vierjaren lang: in december " 8 39 verscheen de eerste aflevering van Typen; de laatste aflevering van Leven (getiteld `Besluit', met daarin `Besluit', `Ophelderingen' en `Drukfouten') kwam uit in maart '844. 16 onbegrijpelijk: buitengewoon. 4 .4. 3 INLEIDING MOTTO Dem Verfasser war aber, als er das Buch schrieb...sehr wenige Leser naben das zvischen den Zeilen herausgelesen: De schrijver was echter, terwijl hij aan het boek werkte, zeer ernstig en weemoedig gestemd, en slechts zeer weinige lezers hebben dat 224 ANNOTATIES: STUDENTENLEVEN
tussen de regels gelezen. Citaat uit het `Vorwort zur zweiten Auflage' in Naturgeschichte des Deutschen Studenten (1842; p. viii) van Plinius der Jiingste (pseudoniem van Oskar Ludwig Bernhard Wolff). Het boek vertoont opmerkelijke overeenkomsten met de Studentenschetsen. Zoals de titel al aangeeft (Naturgeschichte: natuurlijke historie, de verouderde naam voor biologie), biedt het een nauwgezette en realistische beschrijving van het Duitse studentenleven volgens een aan de natuurwetenschappen ontleend ordeningsmodel. 3-4 Weerga's! al boo vroeg op 'tpad/Door oiqe Academiestad: waarschijnlijk een geïmproviseerd rijmpje en geen citaat. S auctorauctoris: iets als: aartsschrijver (letterlijk: schrijver van schrijver). Mogelijk doelt Klikspaan op Nicolaas Beets 0814-1903, vanaf 1833 student theologie te Leiden), die in Typen v wordt opgevoerd als het prototype van de studentauteur. De veronderstelling wordt ondersteund doordat Klikspaan hem in het Engels toespreekt (r. 6: `Shake hands'): als één van de weinigen van zijn tijd kon Beets goed Engels lezen en schrijven. 6 Gaan we 't elfde gange je.• naast de letterlijke betekenis speelt ook een uitdrukking uit de schermkunst mee: `een gangetje gaan met iemand' voor `vechten'. 9 Root: Hendrik Root (i 8oi-i8S 3), kok en pasteibakker. Hij woonde op de Breestraat, wijk 4, nr. 2 71 (nu nr. i70. (GA Leiden: BR en ss) I I En garde: In de aanvalshouding. 12-13 komt [...] te land: komt [...] terecht. zo het hem ook wilde doen: iets als: hem na wilde volgen. 24 Moojapiksteeg: de Mooi Japiksteeg, tussen de Breestraat en de Langebrug. 25 de Quaden:Jaap en Chris Quad, de brave verzamelaars van handschriften, munten en penningen uit Typen vii. 32 vern.... n: verneuken. 4 2 faculteits-Convocatie: behalve algemene convocaties voor alle Leidse studenten, waren er ook bijeenkomsten per faculteit. 44 De Schouwburg speelde niet, het was Dingsdag: de Leidse schouwburg werd in de regel alleen op maandag- en donderdagavond gebruikt voor toneelopvoeringen. (GA Leiden: Repertoires van den Schouwburg i830-1845) 225 INLEIDING
- Page 183 and 184: 2I-23 waarvan Byron zingen zou: 'Mo
- Page 185 and 186: 242 steentjes raapt langs de oevers
- Page 187 and 188: 454 Schol [heeft] eene huwbare doch
- Page 189 and 190: JOSE I 1 S. CA ACADEMIAE LUGD.-BAT.
- Page 191 and 192: 4 . 3 .1 3 X. DE STUDENT BUITEN DE
- Page 193 and 194: 77 knevek kerel. 78 giert: zwiert,
- Page 195 and 196: 2 35 2 39 stoft' pocht. Philistijn:
- Page 197 and 198: 48. Hotel Maywald (Kleef) 365 Maiwa
- Page 199 and 200: 4 . 3 .1 4 XI. FLANOR VOORAF Herhaa
- Page 201 and 202: I 4 I I-I 2 22 30 32-34 Het `Punchl
- Page 203 and 204: ISI 175 193 194-195 196-198 een war
- Page 205 and 206: 279-280 passe-dixen: `passé' of `p
- Page 207 and 208: 433 Jideele: vrolijke. 460 la Gnogn
- Page 209 and 210: 561 wit: doelwit. S 6z-S79 Hic haec
- Page 211 and 212: 701-705 722 722 729 732 733-734 zij
- Page 213 and 214: 904 918 919 928-929 931-932 manak v
- Page 215 and 216: 9rovtitz. de wel- YR1 c8- 3schik ^
- Page 217 and 218: 1165-1166 het eten [..j dat hoe lan
- Page 219 and 220: N 0 \O . De Leidse gevangenis If ^
- Page 221 and 222: 1393-1396 You see bow these fellows
- Page 223 and 224: 35 36-37 modice: met mate. Het avij
- Page 225 and 226: 7 1 twee prulexamina.• Klikspaan
- Page 227 and 228: Zos Amicitia: de Leidse herensocië
- Page 229 and 230: 4.3.16 BESLUIT MOTTO Si on negoute
- Page 231 and 232: I16-I2I I 24-12ó 133-139 iS3-i6i D
- Page 233: 4 .4 Annotaties Studentenleven 223
- Page 237 and 238: 4.4.4 I. DE ACADEMIESTAD MOTTO Il a
- Page 239 and 240: 34-35 stad verdwenen. (Blok, Geschi
- Page 241 and 242: gen van sociale zorg, die meestal e
- Page 243 and 244: 2 33 . Het Academiegebouw I9 DE ACA
- Page 245 and 246: zo6 Teupken: Hendrik Wilhelm Teupke
- Page 247 and 248: 3 r r spionne jer kleine spiegel bu
- Page 249 and 250: 32 staat het aangeplakt mededelinge
- Page 251 and 252: 148-1 52 fa, hij gaat zelfs ióó v
- Page 253 and 254: 224 hondenribben: zie Ophelderingen
- Page 255 and 256: 376-377 379-393 245 COLLEGIE 22) Bu
- Page 257 and 258: 62. Colle e aal van Schrant
- Page 259 and 260: 426-427 Daar pakken rich al de facu
- Page 261 and 262: 472 Et quid est thesaurus: En wat i
- Page 263 and 264: 4.4.6 III. EXAMEN VOORAF In deze af
- Page 265 and 266: waarin de Hondsster tegelijk met de
- Page 267 and 268: 289-290 Daar volgens Artikel ro¢ d
- Page 269 and 270: college van curatoren (de raad van
- Page 271 and 272: :.•,,•,r;•; ^:: •'•;,:..:
- Page 273 and 274: 3 0 likgelagen: slemppartijen; een
- Page 275 and 276: Yt• F NI.A}.W N Fy,^ - ),riR^iN.^
- Page 277 and 278: 210-211 de private Promotie: het Or
- Page 279 and 280: 328 het koningspurper tot hoofddeks
- Page 281 and 282: 400-41 6 Quod bonum felix faustumqu
- Page 283 and 284: te, hooggeleerde en zeer welwillend
4.4.1<br />
I<br />
VOORWERK<br />
MOTTO Greift nur hinein in 's volle Mensche<strong>nl</strong>eben...da ist 's interessant: Doe maar een greep<br />
in het volle mense<strong>nl</strong>even! Iedereen leeft het, weinigen kennen het, en waar je<br />
het ook beetpakt, daar is het interessant. Klikspaan citeert hier de woorden<br />
van de nar uit de proloog `Vorspiel auf dem Theater' uit Faust. Eine Tragaie<br />
(I 8o8) van Johann Wolfgang von Goethe. (Goethe, Gedenkausgabe, dl. S , p. i46-<br />
147)<br />
4 .4• 2<br />
VOORBERIGT<br />
MOTTO ,% vais mettre mon doigt sur toutes les blessures: Ik zal mijn vinger op alle wonde plekken<br />
leggen. Slotregel van het titelloze openingsgedicht van de bundel Il pianto<br />
(18 33) van Auguste Barbier. (Barbier, Satires etpoèmes, [p. i42])<br />
den omslag van de laatste aflevering der Studenten-Typen: verwijzing naar het omslag<br />
van de aflevering 'Besluit' (gedateerd: 2 5 maarti 84i).<br />
9-10 weder uitgegeven bij afleveringen...op onbepaalde tijden het licht ijende: verwijzing naar<br />
een passage op het omslag van de eerste aflevering van Typen (gedateerd: io<br />
december '839). Klikspaan schreef daar: Wanneer, door een genoegzaam debiet,<br />
deze onderneming blijken van belangstelling vindt bij het algemeen, zal dit<br />
werkje, op onbepaalde tijden en bij afleveringen van ongelijken omvang worden<br />
vervolgd.'<br />
I I-I2<br />
wordt het publiek hier thans voltooid aangeboden: het `Voorberigt' verscheen toen alle<br />
twaalf afleveringen van Leven waren gepubliceerd, in de aflevering `I<strong>nl</strong>eiding'<br />
(gedateerd: io januari 18 44). Deze aflevering bevatte verder nog de titelpagina,<br />
de opdracht, de inhoudsopgave en de `I<strong>nl</strong>eiding'. Bij bundeling werd het<br />
later verschenen voorwerk uiteraard voorin geplaatst.<br />
1 3 meer dan vierjaren lang: in december " 8 39 verscheen de eerste aflevering van Typen;<br />
de laatste aflevering van Leven (getiteld `Besluit', met daarin `Besluit', `Ophelderingen'<br />
en `Drukfouten') kwam uit in maart '844.<br />
16 onbegrijpelijk: buitengewoon.<br />
4 .4. 3<br />
INLEIDING<br />
MOTTO Dem Verfasser war aber, als er das Buch schrieb...sehr wenige Leser naben das zvischen<br />
den Zeilen herausgelesen: De schrijver was echter, terwijl hij aan het boek werkte,<br />
zeer ernstig en weemoedig gestemd, en slechts zeer weinige lezers hebben dat<br />
224 ANNOTATIES: STUDENTENLEVEN