Download deel 2 - Textualscholarship.nl

Kneppelhouts kritiekstrekte zich uit tot alles waarmee on e aankomende
studenten en ook meer ervaren ouderejaars in aanraking kwamen. De stad
Leiden e om te beginnen:
Leiden, de tweede stad van 't oudeemeenebest g vervalt, > de aandachtige beschouwer ziet
het vervallen, het is er medeedaan g . ... Eene verweesde, eene vaderlooze stad is zij, nog g
erger, g eene weerlooze pprooi. En de vreemdeling g wijst er op met den vinger en zegt met
wijst P g
deernis: – Leiden! – zoo als menoer W de of n Montfoort zegt. En dat, ondanks zoo vele
manhafte bedrijven, 1 zulk een in zoo vel e e o p^ zi en eerbledwaardi gvoorleden. Ma Mar rde
stad
volgt het voorbeeld des vaderlands: magteloos e oos en onbeduidendeworden teert en snoeft s oeft
zij lpop
den roem der voorouders.i3
Ook de bewoners moeten het ontgelden:
[D e Leidenaars] hangen [...] tegen de hekken der huizen aan, idioten als zij zijn, of liggen,
ondragelijke baliekluivers, over de leuningen der bruggen kringetjes op het water te spuwen.
Het is een onverbeterlijk ras, dat tot niets deugt en tot niets wil deugen. Zij kunnen
zich beroemen de crétins^4 van ons koninkrijkje te zijn. Hunne spraak is lijmerig, lijzig, slaperig,
krachteloos. Hun gang gelijkt dien van den jagersknol. Zij hebben den tijd, niets
roept hen. Lanterfanten en zich dronken rusten in de ontelbare kroegen, die het Leidsch
gepeupel nog al weer meer ontzenuwen, ziedaar hun levenl' s
Omgang met de hogere standen komt nauwelijks voor en wordt door
Kneppelhout ook dringend ontraden vanwege de bekrompenheid van de
Leidse coterietjes. Over de Academie is Kneppelhout al even kritisch. Hij fulmineert
tegen de bepalingen in het Organiek Besluit van 181 S, de eerste wettelijke
regeling van het hoger onderwijs in Nederland. Vooral voor de propedeuseregeling
heeft hij geen goed woord over. Aankomende studenten waren
verplicht een algemeen studieprogramma te volgen, met vakken die vaak niets
met de gekozen studierichting te maken hadden. Studenten rechten, medicijnen
en wis- en natuurkunde bijvoorbeeld moesten examen Grieks en Latijn
doen, vóór zij werden toegelaten tot de colleges van hun eigen faculteit.
Volgens Kneppelhout was dit dé manier om aankomende studenten op het
slechte pad te brengen:
Gelooft gij nu waarlijk dat men door een enkel jaar verlenging van latijnsche-schoolwerk' 6
den smaak leert vormen, het gevoel voor het schoone en edele opwekken? Malle praatjes!
Men leert tijd vermorsen, lui zijn, slecht gezelschap vinden, schreeuwen, geld doorbrengen,
onbruikbaar worden voor zijn gansche leven en in acht maanden tijds de vrucht van
twintig jaren ouderlijke zorg en liefde vernielen.I7
I0 INLEIDING
1 3 Leven i, `De Academiestad', zo-3I.
14 Sukkels.
15 Leven I, `De Academiestad', 62-7o.
16 Het overgrote deel van de lessen op de Latijnse school
– werd besteed aan Latijn en Grieks.
17 Typen vi, `De aflegger', 346- 51.
p gg 3
p1 se sc ool – de enige school g die toegang g gg gaf tot de universiteit