Download deel 2 - Textualscholarship.nl

15-16 lamzalig als de totebel van den kraaier aan de Witte Poort: slap als het visnet van de
poortwachter bij de Witte Poort. Vergelijk wat Hildebrand in `De Leydsche
peuëraar' schreef over Leiden als de stad der vissers: `Het wapen der stad Leiden
vertoont de sleutels van St. Pieter. Een onvergefelijke misslag! Het had zijn
vischnet moeten wezen. Het is de stad der visscherij [...] Nader haar van den
kant der Hoogewoerds-, der Koe-, der Witte-, der Rijnsburger-, der Marepoort,
of van welke poort gij wilt: overal wappert u van de leuning der poortbrug
een opgeheschen totebel tegen.' (Camera obscura, dl. r, p. 374)
Bij de stadspoorten werkten ambtenaren die onder meer belast waren met het
innen van accijnzen op ingevoerde waar en die zorgden voor het openen en
sluiten van de poort. Klikspaan duidt de poortwachter aan met `kraaijer', een
scheldwoord voor tolbeambten.
1 9 café des paresseux.• borreluur der luiaards.
22 vestje en schalk niet gevonden; `schali' staat voor `chále': shawl.
26 écharpe: halsdoekje, sjaal.
39 slapende bakhuis: hier: achterste.
SZ gewacht: verwacht.
55-5 6
roeken [..J doorrooken: hier: (veel) drinken. Doorroeken' wordt gebruikt wanneer
iemand zoveel rookt dat de pijpenkop donkerbruin wordt, en in oneigenlijke
zin ook met betrekking tot het rode gezicht van een stevig drinker: Die
kop heeft veel van doorrooken gekost'. (WNT iii, 2- 3, 3 0 3 2) De beeldspraak
wordt aangehouden in het gebruik van `oliekoppen' (r. 57): meerschuimen pijpenkoppen
werden gekookt in lijnolie met wat kleurstof waardoor ze door het
roken langzaamaan een donkerbruine kleur kregen met sierlijke vlammen. Later
noemt Klikspaan de aflegger een `instortenden schoorsteen' (r. 387).
6o Piet de Stoomboot: waarschijnlijk een aanduiding voor iemand die geregeld bordelen
bezoekt. In Leven xi, 3 2-34 is sprake van `de stoomfabrieken [...], waar
kinderen tot Studiosi op, Studiosi tot grijsaards af worden gewonden'; in Leven
xi', 3 87- 3 89 worden de `stoomfabrieken', `bloeijende jongelingen' en `afgeleefde
grijsaards' genoemd in een context die duidelijk over prostitutie gaat. Het
woord `stoomertje' werd wel gebruikt voor iemand die wild tekeer was gegaan
en daarbij een geslachtsziekte had opgelopen. (IMolewater, Studentendagboek i833-
183f, p. 81)
65 al evel.• niettemin.
145
DE AFLEGGER