05.05.2013 Views

Onderwysersgids - The Thunderbolt Kids

Onderwysersgids - The Thunderbolt Kids

Onderwysersgids - The Thunderbolt Kids

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

BESOEK<br />

Kopersulfaatkristal<br />

se tydsverloop.<br />

goo.gl/7lL35<br />

2. Waarvan is die kristalle gemaak?<br />

Suiker<br />

3. Waarom dink jy het ons die water gekook toe ons die suiker<br />

daarin opgelos het?<br />

Dit mag 'n redelike moeilike vraag wees vir leerders om te<br />

beantwoord, maar probeer hierdie vraag as 'n klasbespreking.<br />

Die kook van die water laat ‘n mens toe om meer opgeloste stof<br />

op te los as wanneer die water koud of by kamertemperatuur<br />

is. Dit lei tot 'n superversadigde oplossing.<br />

'n Voorbeeld van kristalle in die natuur<br />

Het jy al ooit 'n grot besoek? Binne-in mag jy dalk kristalformasies<br />

bekend as stalaktiete en stalagmiete gesien het. Stalaktiete en<br />

stalagmiete vorm in kalksteengrotte. Stalaktiete hang af soos<br />

yskeëls en stalagmiete groei van die grond van die grot af<br />

opwaarts. Stalaktiete en stalagmiete kom altyd in pare voor.<br />

Grotte vorm wanneer water die ondergrondse kalksteen stadig<br />

oplos. Die opgeloste kalksteen kan weer kristalliseer wanneer die<br />

water verdamp. Hierdie is 'n baie stadige proses, wat gebeur<br />

wanneer water oor 'n baie lang tydperk van die dak van die grot<br />

afdrup. Die waterdruppels wat op die grond van die grot land<br />

verdamp ook met die tyd saam, en as hulle gedurig op dieselfde<br />

plek land, sal 'n stalagmiet op daardie plek begin groei. Oor baie<br />

duisende jare mag die stalaktiet en stalagmiet by mekaar uitkom<br />

om 'n kolom te vorm.<br />

Stalaktiete en stalagmiete vorm<br />

in 'n grot.<br />

Onoplosbare stowwe<br />

Kangogrotte in Oudtshoorn in<br />

Suid-Afrika. 1<br />

Ons het 'n woord vir stowwe wat NIE oplossings vorm wanneer<br />

hulle saamgevoeg word nie. Hierdie stowwe word onoplosbare<br />

stowwe genoem.<br />

152 Materie en Stowwe

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!