Onderwysersgids - The Thunderbolt Kids
Onderwysersgids - The Thunderbolt Kids Onderwysersgids - The Thunderbolt Kids
In die vorige hoofstuk het ons gesien hoe om mengsels te skei. Byvoorbeeld, ons kon die voorwerpe met die hand sorteer, die groter korrels uit 'n mengsel uit sif, en die olie van die water af dekanteer. Maar wat van 'n oplossing? Dink jy jy kan die suiker van die oplossing skei as dit eers opgelos is? Kom ons probeer die antwoord op hierdie vraag vind! ONDERSOEK: Hoe kan ons die opgeloste stof (suiker) uit die oplossing herwin? ONDERWYSERSNOTA Berei die suikeroplossing vooraf voor (of aan die begin van die klas sodat die leerders u kan sien meng), deur suiker in die water in te roer en seker te maak dat dit opgelos is. U kan genoeg voorberei vir die die hele klas om te gebruik, of hierdie eksperiment as 'n demonstrasie doen. Begin deur die leerders te vra of hulle die suiker kan sien. Hersien die konsep dat dit in die water opgelos is om 'n oplossing te vorm. Voordat met die ondersoek begin word, vra die leerders hoe hulle dink die suiker van die oplossing geskei en herwin kan word. • Vra die leerders of hulle dink skeiding deur sifting of filtrering kan werk. Nadat hulle geantwoord het, demonstreer filtrering deur die suikeroplossing deur 'n filtreerpapier geplaas in 'n tregter in 'n ander beker oor te gooi. Wys die filtreerpapier aan die leerders sodat hulle kan sien dat geen suiker op die filtreerpapier agtergebly het nie. Hulle kan hul waarnemings in die tabel invul. • Vra leerders of hulle dink dat afsetting sal werk. U kan 'n suikeroplossing voor die klas opmaak, en dit dan oornag in die klas laat. U kan vir die leerders vertel dat u die volgende dag wil kyk of die suiker uit die oplossing uitgesak het. Hulle kan dan self die volgende dag gedurende die volgende les sien dat dit nie uitgesak het nie, en dat hierdie tegniek dus nie gebruik kan word om die suikeroplossing te skei nie. Hulle kan hul waarnemings in die tabel invul. 144 Materie en Stowwe
ONDERWYSERSNOTA • Die volgende stap is om te sien wat sal gebeur as die water afgedamp word. Dit sal waarskynlik nie vir die leerders 'n logiese stap wees om te neem nie. Vra dus leidende vrae soos: Wat dink julle sal met 'n bak water gebeur as dit buite in die son gelaat word? Antwoord: Dit sal verdamp. Let egter daarop dat verdamping nie hitte nodig het om plaas te vind nie, maar dat hitte vanaf die son die proses sal versnel. • Vra leerders wat hulle dink met die suikeroplossing sal gebeur indien dit buite in 'n bak gelos word om te verdamp. Sal die water verdamp? Wat sal met die suiker gebeur? Hierdie vrae behoort leerders te help om in te sien dat 'n ondersoek nodig is die antwoord nie ooglopend mag wees nie. • Terwyl u wag vir die water om te verdamp en die suikerkristalle agter te laat, kan u nog 'n manier om die suiker (die opgeloste stof) te herwin demonstreer, naamlik om die oplossing te kook. Plaas 'n glasbeker met die oplossing in op 'n bunsenbrander. Steek die bunsenbrander aan en laat die oplossing toe om te kook. Moenie baie van die suikeroplossing in die beker plaas nie, anders sal die demonstrasie te lank neem. Koking versnel die proses, en die laaste oorblywende water kan gelaat word om te verdamp totdat slegs suikerkristalle op die bodem van die beker agterbly. Hierdie proses word kristallisasie genoem. DOEL (wat wil jy uitvind?) MATERIALE EN APPARAAT • suikeroplossing • 2 bekers • tregter • filtreerpapier • verdampingsbakkie • staander • bunsenbrander • vuurhoutjies Hoofstuk 3. Oplossings is spesiale mengsels 145
- Page 101 and 102: VRAE 1. Bestudeer die voedselweb en
- Page 103 and 104: MATERIAAL • 8 stokke • tou (omt
- Page 105 and 106: 9. Wat is die aantal organismes per
- Page 107 and 108: HERSIENING 1. Gee 'n definisie vir
- Page 109: Hoofstuk 5. Ekosisteme en voedselwe
- Page 112 and 113: 1 Vaste stowwe, vloeistowwe en gass
- Page 114 and 115: BESOEK Die deeltjies van materie (v
- Page 116 and 117: Die deeltjies in 'n gas. AKTIWITEIT
- Page 118 and 119: BESOEK Vaste stof-, voleistof, en g
- Page 120 and 121: AKTIWITEIT: Die 3toestande van mate
- Page 122 and 123: 1. Kyk na hoe die deeltjies in elke
- Page 124 and 125: verskillende toestande, naamlik vas
- Page 126 and 127: 3. Hoe is die deeltjies in 'n vaste
- Page 128 and 129: 2 Mengsels 120 SLEUTELVRAE • Wat
- Page 130 and 131: Die maak van mengsels Eerste gaan o
- Page 132 and 133: INSTRUKSIES (deel 3) ONDERWYSERSNOT
- Page 134 and 135: 6. Dink jy dit sal moontlik wees om
- Page 136 and 137: ONDERWYSERSNOTA Die regte rede is d
- Page 138 and 139: Dit is moontlik om materiale in bai
- Page 140 and 141: 3 Oplossings is spesiale mengsels 1
- Page 142 and 143: Wanneer is 'n mengsel 'n oplossing?
- Page 144 and 145: asyn X VRAE kopersulfaat X 1. Watte
- Page 146 and 147: Mengsel Suiker en water Ja Sout en
- Page 148 and 149: INSTRUKSIES 1. Kyk na die kopersulf
- Page 150 and 151: ONDERWYSERSNOTA In die video oor "H
- Page 154 and 155: METODE 1. Gooi 'n klein hoeveelheid
- Page 156 and 157: VRAE Verbeel jou nou dat jy nog 3te
- Page 158 and 159: AKTIWITEIT: Die maak van suikerkris
- Page 160 and 161: BESOEK Kopersulfaatkristal se tydsv
- Page 162 and 163: Sak die opgeloste stof uit? Kan die
- Page 164 and 165: 4. Wat word die mengsel van suiker
- Page 166 and 167: 4 Oplossing 158 SLEUTELVRAE • Wat
- Page 168 and 169: INSTRUKSIES (deel 2) Onthou jy die
- Page 170 and 171: eksperiment om te vergelyk hoe vinn
- Page 172 and 173: ONDERSOEK: Los sout vinniger in war
- Page 174 and 175: RESULTATE Die eek van temperatuur o
- Page 176 and 177: • stophorlosie METODE 1. Meet die
- Page 178 and 179: ONDERWYSERSNOTA Hierdie is 'n gelee
- Page 180 and 181: 1. Plaas 'n teelepel sout in elkeen
- Page 182 and 183: SLEUTELBEGRIPPE • Die tyd wat dit
- Page 184 and 185: 5 Mengsels en waterhulpbronne BESOE
- Page 186 and 187: VRAE 'n Oliestorting. 1. Kyk na die
- Page 188 and 189: BESOEK Vleilande in Suid-Afrika. go
- Page 190 and 191: Drie unieke eienskappe van vleiland
- Page 192 and 193: Opstelling vir die dreineringsekspe
- Page 194 and 195: ONDERWYSERSNOTA Voordat die volgend
- Page 196 and 197: SLEUTELBEGRIPPE • Skoon water is
- Page 198 and 199: • krap • salamander • eend F
- Page 200 and 201: 6 Prosesse om die water te suiwer 1
ONDERWYSERSNOTA<br />
• Die volgende stap is om te sien wat sal gebeur as die water<br />
afgedamp word. Dit sal waarskynlik nie vir die leerders 'n<br />
logiese stap wees om te neem nie. Vra dus leidende vrae<br />
soos: Wat dink julle sal met 'n bak water gebeur as dit buite in<br />
die son gelaat word? Antwoord: Dit sal verdamp. Let egter<br />
daarop dat verdamping nie hitte nodig het om plaas te vind<br />
nie, maar dat hitte vanaf die son die proses sal versnel.<br />
• Vra leerders wat hulle dink met die suikeroplossing sal gebeur<br />
indien dit buite in 'n bak gelos word om te verdamp. Sal die<br />
water verdamp? Wat sal met die suiker gebeur? Hierdie vrae<br />
behoort leerders te help om in te sien dat 'n ondersoek nodig<br />
is die antwoord nie ooglopend mag wees nie.<br />
• Terwyl u wag vir die water om te verdamp en die<br />
suikerkristalle agter te laat, kan u nog 'n manier om die suiker<br />
(die opgeloste stof) te herwin demonstreer, naamlik om die<br />
oplossing te kook. Plaas 'n glasbeker met die oplossing in op<br />
'n bunsenbrander. Steek die bunsenbrander aan en laat die<br />
oplossing toe om te kook. Moenie baie van die<br />
suikeroplossing in die beker plaas nie, anders sal die<br />
demonstrasie te lank neem. Koking versnel die proses, en die<br />
laaste oorblywende water kan gelaat word om te verdamp<br />
totdat slegs suikerkristalle op die bodem van die beker<br />
agterbly. Hierdie proses word kristallisasie genoem.<br />
DOEL (wat wil jy uitvind?)<br />
MATERIALE EN APPARAAT<br />
• suikeroplossing<br />
• 2 bekers<br />
• tregter<br />
• filtreerpapier<br />
• verdampingsbakkie<br />
• staander<br />
• bunsenbrander<br />
• vuurhoutjies<br />
Hoofstuk 3. Oplossings is spesiale mengsels<br />
145
Change language