OXFAM FAIRTRADE Jaarverslag 2009-2010.pdf - Kauri

Foto: Lieve Blancquaert
unie van coöperaties aangekocht.
Soms worden de producten aangekocht bij een maatschappelijk
verantwoorde onderneming. FLO hanteert voor deze
privéfabrieken en –plantages aparte criteria en garandeert
dat de fairtradepremie ten goede komt aan de arbeiders. Een
voorbeeld zijn de wijnbedrijven in Zuid-Afrika. Een van de FLOcriteria
is dat de bedrijven meedoen aan het beleid van ‘Black
Economic Empowerment’ (zie verklarende woordenlijst p. 44-
45).
Oxfam Fairtrade koopt niet alle producten in het Zuiden. Soms
gebeurt de aankoop via een andere organisatie van eerlijke
handel. Oxfam Fairtrade werkt enkel samen met organisaties
van eerlijke handel die bij internationale koepels zoals FLO,
WFTO (World Fair Trade Organisation, het vroegere IFAT) of
EFTA (European Fair Trade Association) zijn aangesloten. Deze
organisaties garanderen dat de aankoop volgens de principes
van eerlijke handel en via zo weinig mogelijk tussenschakels
verloopt. Ook de meeste producentengroepen met wie Oxfam
Fairtrade samenwerkt, zijn lid van FLO en/of WFTO. Wat meteen
garandeert dat ze voldoen aan de voorwaarden van eerlijke
handel. Hoe dan ook, het blijft een werkwijze die op geen
enkel moment afbreuk doet aan onze ambitie om zoveel mogelijk
meerwaarde in handen van de producenten te houden.
3. Fair trade = een ontwikkelingsstrategie die kiest voor
capaciteitsopbouw
Voor fair trade betekent capaciteitsopbouw of ‘empowerment’:
maatregelen nemen om achtergestelde producenten sterker te
maken, zodat ze hun ontwikkeling en die van hun gemeenschap
in eigen handen kunnen nemen. Al deze maatregelen
impliceren een samenwerking op lange termijn. We doen aan
capaciteitsopbouw op (bedrijfs)economisch gebied (kwaliteitszorg,
productontwikkeling, verbetering van logistiek en
verpakking, marktinformatie, marketing, beheer en boekhouding),
maar ook op sociaal en politiek vlak (verbetering van de
democratie, de veiligheid, de zorg voor het milieu). Om dat te
bereiken gebruiken we de volgende middelen: allerlei vormen
van steun en advies, het opzetten van vormingsprogramma’s,
bemiddeling / begeleiding op maat en voorfinanciering.
4. Fair trade = respect voor mens en milieu
Eerlijke handel stelt respect voor mens en milieu centraal.
Eerlijke handel koopt alleen van producenten die in
menswaardige omstandigheden werken. We verwachten
dat arbeidsvoorwaarden zoals loon, overuren, vakantie
en ziekteverlof geregeld zijn volgens de (inter)nationale
wetgeving. De werkomstandigheden mogen nooit in strijd zijn
met de normen van de Internationale Arbeidsorganisatie (geen
kinderarbeid, geen gedwongen arbeid, geen discriminatie en
geen verbod op het recht om zich te organiseren).
Ook het milieu krijgt de nodige aandacht. We streven naar duurzame
ecologische ontwikkeling, gebruiken energiebesparende
productiemethodes en kiezen voor een efficiënt en duurzaam
beleid wat verpakking en afvalverwerking betreft. Biolandbouw
is voor ons een prioriteit.
5. Fair trade = duurzaam partnerschap
Oxfam Fairtrade biedt producenten een structurele
markttoegang en garandeert hen een langetermijnrelatie.
Anders gezegd: fair trade staat voor een aankoopgarantie
(en dus afzet) op lange termijn. Als producentengroepen op
langere termijn met ons samenwerken, kunnen ze hun expertise
vergroten, degelijke marktinformatie verkrijgen en zich
duurzaam ontwikkelen. Duurzame ontwikkeling gaat namelijk
verder dan het ecologische en heeft ook een economische en
sociale dimensie.
6. Fair trade = werken aan een groter draagvlak voor fair
trade op lokaal, nationaal en mondiaal niveau
Fair trade staat ook voor educatie, publiekscampagnes,
lobbywerk en acties. We schudden mensen wakker over de
ongelijke handelsverhoudingen in de wereld. Een groeiend
aantal mensen staat achter onze ideeën en voorstellen, zodat
we de politiek en de bedrijfswereld onder druk kunnen zetten
om maatregelen te nemen in het belang van achtergestelde
producentengroepen, vooral in het Zuiden. We brengen een
‘tegenbeweging’ van kritische mensen op gang die kiezen voor
solidariteit en respect.
Eigen criteria of Max Havelaarkeurmerk
Max Havelaar is een onafhankelijk keurmerk dat wordt toegekend
aan producten die voldoen aan de internationale criteria
voor eerlijke handel. Samen met de internationale koepel
Fairtrade Labelling Organisations (FLO) controleert Max Havelaar
de hele keten: van producent tot afgewerkt product. Het
keurmerk is voor de consument het bewijs dat de boeren een
rechtvaardige prijs voor hun oogst krijgen en de landarbeiders
in het Zuiden in correcte omstandigheden werken.
Een korte opsomming van de voornaamste FLO-criteria:
• De producenten kunnen rekenen op een minimumprijs, die
de kosten van een sociaal- en milieuverantwoorde productie
dekt.
• De producenten ontvangen ook een extra premie, de
fairtradepremie, onafhankelijk van de wereldmarktprijs, om
ontwikkelingsprojecten op te zetten in hun gemeenschap,
zoals initiatieven op het vlak van onderwijs, gezondheid, spaar-
en kredietsystemen, wegenaanleg, en training om de productie
te verbeteren of de organisatie te versterken.
• De contracten met de koper of de invoerder worden zoveel
mogelijk afgesloten voor een lange periode.
• De productie en de commercialisering ter plaatse gebeuren
op een transparante manier.
• De arbeiders kunnen werken in menswaardige arbeidsomstandigheden.
Geen kinder- en dwangarbeid dus.
• Er is een grote zorg voor het leefmilieu.
Max Havelaar certificeert steeds meer productgroepen, maar
niet al onze producten dragen het label. Ruim 61% van onze
producten zijn door Max Havelaar gelabeld. Wanneer we omzet
als criterium nemen is dat maar liefst 69,2%.
Niet alle producten vallen onder het FLO-register, en niet alle
producentengroepen die we in hun ontwikkeling willen steunen,
zijn al FLO-gecertificeerd. In dat geval garanderen de
partnercriteria van Oxfam-Wereldwinkels dat de producten van
eerlijke handel zijn (lees ook: Met welke producenten werken
we samen, op p. 12-13).
8 | Jaarverslag 2009-2010 Oxfam Fairtrade Jaarverslag 2009-2010 Oxfam Fairtrade | 9
Foto: Lieve Blancquaert