OXFAM FAIRTRADE Jaarverslag 2009-2010.pdf - Kauri

Identiteitskaart
Bestuur
Quality & Projects
Algemene Vergadering
In 2009 was er een Algemene Vergadering op 10 december.
Raad van Bestuur
De leden van de Raad van Bestuur worden bekrachtigd door
de Algemene Vergadering der aandeelhouders voor een mandaat
van drie jaar. Een mandaat is onbezoldigd. De voorzitter
heeft geen operationeel leidinggevende rol. Er zijn minimum
vijf en maximum twaalf leden. Er mogen slechts zeven bestuurders
van hetzelfde geslacht zijn. De Raad van Bestuur
vergadert maandelijks.
Op 30/06/10 bestond de Raad van Bestuur uit: Jan Cuyckens,
Kris Coenegrachts, Dirk De Wilde (voorzitter), Karolien De Prez,
Pieter-Jan Van de Velde, Fons Van Dijck, Pieter Vercruyssen
(ondervoorzitter) en Dimp Verheyen. Koen Van Bockstal was
gedelegeerd bestuurder.
Oxfam Fairtrade
Algemene Vergadering
OFT Raad van bestuur
Gedelegeerd bestuurder
Directiecomité
Sales & marketing manager Procurement & logistics manager
Algemene diensten
HR
Financiën
Grafische dienst
ICT
Secretariaat
Oxfam Fairtrade hecht veel belang aan ‘corporate responsibility’
en goed bestuur. Samen met de Raad van Bestuur heeft
het management op dat terrein een belangrijke weg afgelegd.
De Raad van Bestuur doet op jaarlijkse basis aan zelfreflectie
over het eigen functioneren, haar samenstelling, en maakt een
SWOT-analyse over de gerealiseerde doelstellingen. Een van
de belangrijkste conclusies uit dat proces is de noodzaak om
meer strategisch en op middellange en lange termijn te denken.
Daarnaast besliste de Raad van Bestuur ook om meer
aandacht te besteden aan de wettelijke controlefunctie op het
management en het mandaat van de gedelegeerd bestuurder
en het directiecomité duidelijker te omschrijven, om meer
transparantie en duidelijkheid te creëren op het operationele
vlak.
De impact van fair trade
Wat is fair trade?
Fair trade of eerlijke handel is gebaseerd op de idee dat handel
drijven mensen een beter leven kan geven: “Handel, geen
liefdadigheid”. Meer dan een miljard mensen lijden honger,
en drie vierde daarvan leeft op het platteland. Dat is een
onaanvaardbare situatie. Eerlijke handel betaalt de boeren een
eerlijke prijs voor hun producten: een prijs die rekening houdt
met de productiekosten, en daarbovenop een fairtradepremie
waarmee de boerenorganisatie investeert in de ontwikkeling
van de hele gemeenschap.
Definitie
De internationaal meest aanvaarde definitie van eerlijke handel
is de zogenaamde FINE*-definitie uit 2001: “Eerlijke handel is
een handelspartnerschap, gebaseerd op dialoog, transparantie
en respect, dat streeft naar meer gelijkheid in de internationale
handel. Het draagt bij tot duurzame ontwikkeling door betere
handelsvoorwaarden aan te bieden aan en de rechten te
verzekeren van gemarginaliseerde producenten en arbeiders,
vooral in het Zuiden.”
Een meer uitgebreide definitie kun je lezen in het “Charter of
Fair Trade Principles”, opgesteld door FLO (Fairtrade Labeling
Organisation) en WFTO (World Fair Trade Organisation). De
tekst staat o.a. op de website van FLO: www.fairtrade.net.
* alle afkortingen worden toegelicht in de verklarende woordenlijst
op p. 44-45.
Hoe zien wij fair trade?
Hoewel we in een geglobaliseerde markteconomie opereren,
drijven we handel binnen duidelijke ecologische en sociale
grenzen. Binnen de sector van de Noord-Zuid organisaties
nemen we een unieke plaats in, omdat we handel gebruiken
als een duurzame economische ontwikkelingsstrategie voor
kleine producenten.
Fair trade: een duurzame economische ontwikkelingsstrategie
Een ‘ontwikkelingsstrategie’ impliceert dat producentengroepen
hun visie en beleid weten te formuleren en dat de boeren,
die lid zijn van deze groepen, deelnemen aan dat beleid.
Fair Trade is een ontwikkelingsstrategie omdat de boeren
met de verkoop van fairtradeproducten hun eigen inkomen
genereren. Onze doelgroep: een sociale mix van arme boeren,
boeren die al een ontwikkelingstraject hebben afgelegd
maar nog een stevige duw in de rug kunnen gebruiken, en
landarbeiders. Ideeën en ervaringen uitwisselen binnen een
langetermijnrelatie stimuleert ontwikkeling. De focus ligt op
rechtvaardigheid en herverdeling door eerlijke handel. Dit
betekent in een notendop:
• Een gegarandeerde prijs is essentieel.
• Bovenop deze prijs betalen we een fairtradepremie.
• Op vraag doen we aan voorfinanciering.
• We garanderen stabiele handelsrelaties op lange termijn.
‘Ownership’ is daarbij het kernwoord: we willen dat producenten
meer controle krijgen over de productie en de handelsketen,
zodat ze hun positie in de locale en regionale context
kunnen verstevigen. Op die manier zijn producenten en hun
gemeenschappen niet alleen eigenaar van hun koffie of cacao
maar krijgen ze ook kansen om te groeien. Samen streven we
naar meer inspraak in onderhandelingen, eigenaarschap van
het productieproces en economische onafhankelijkheid voor
producenten.
Om van fair trade te kunnen spreken, moet aan de volgende
voorwaarden voldaan zijn:
1. Fair trade = een bijdrage aan een menswaardig inkomen
voor achtergestelde producenten, vooral in het Zuiden
Grondstofprijzen en prijzen van landbouwgewassen zijn
marktgebonden, en dus volatiel. Fair trade betaalt de FLOminimumprijs
of de marktprijs als die hoger is. Daarbij wordt
altijd rekening gehouden met de productiekosten. Fair
trade betaalt dus een eerlijke prijs. Daarbovenop betaalt
fair trade een fairtradepremie. Die premie is bestemd voor
de producentengroep. De leden beslissen samen over de
besteding ervan.
Samenwerken in een producentengroep biedt voor deze
producenten een flinke meerwaarde, omdat ze meestal niet
over de infrastructuur of het opleidingsniveau beschikken
om hun ontwikkeling in eigen handen te nemen. Het zijn
overwegend arme, familiale producenten. Soms, wanneer
we bepaalde producten aankopen van maatschappelijk
verantwoorde ondernemingen of plantages, zijn het fabrieks-
of plantagearbeiders.
Bijna al onze producenten wonen en werken in het Zuiden, maar
ook partners buiten het strikt geografische ‘Zuiden’ kunnen in
aanmerking komen, als ze aan de voorwaarden voldoen.
2. Fair trade = zo rechtstreeks mogelijke aankoop met
maximale transparantie
Oxfam Fairtrade koopt zowat 75% van de producten (zowel
gemeten naar volume als naar omzet) rechtstreeks bij de producentengroepen
aan. Meer en meer gebeurt de aankoop
en/of de export via een tussenhandelaar of een maatschappelijk
verantwoorde onderneming. Met een ‘tussenhandelaar’
bedoelen we een organisatie die verschillende producentengroepen
overkoepelt, begeleidt en/of ondersteunt, al dan niet
in samenwerking met een niet-gouvernementele organisatie.
Heel wat koffie en cacao bijvoorbeeld wordt via een koepel of
6 | Jaarverslag 2009-2010 Oxfam Fairtrade Jaarverslag 2009-2010 Oxfam Fairtrade | 7
Foto: Tineke D'haese