Heden Mosselen, morgen gij - Hans Vervoort

Heden Mosselen, morgen gij - Hans Vervoort Heden Mosselen, morgen gij - Hans Vervoort

hansvervoort.nl
from hansvervoort.nl More from this publisher
04.05.2013 Views

Langs berg en dal De middag dat het kind van de luitenant stierf gingen we de berg op. De luitenant was een aardige man met zachte bruine ogen en met een sterk kalende bruine schedel. Uit principe sprak hij alleen Bahasa, maar hij deed niet onvriendelijk tegen ons. Zijn kamp lag in de bergen bij Trétés, 50 kilometer van het stoffige Surabaja. Mijn vader reed er dagelijks naar toe om het leger te leren boekhouden, en in de vakantie mochten wij er twee weken logeren. Het was er fris, de zon scheen er helderder en zachter dan beneden, al verbrandde je er eerder door. We waren even hoog als sommige wolken, af en toe kwam er één langs, flarden nevel over je gezicht en armen, vochtig maar niet vies. Wim en ik tafeltennisten, speelden Jokari, zwommen, reden paard en verveelden ons na een week. De dag dat het kind van de luitenant stierf lazen we lusteloos een boekje, toen er ineens een zenuwslopend gehuil en gesnik uitbrak in het huis aan de overkant. Amok? Mata Gelap? Uit de omliggende gebouwen kwamen al snel wat mannen aansprinten, waaronder mijn vader, maar Ma hield ons vast in de voorkamer. Gespannen wachtten we af en keken naar het huis. Even later kwam Pa naar buiten en liep onze richting uit, Ma hem tegemoet. Ze praatten even, daarna liep ze resoluut naar de overkant, terwijl hij naar binnen kwam. `Het is het kind van de luitenant', zei hij, `ze heeft stuipjes.' Hij schudde zijn hoofd. Hartverscheurend was intussen het gebler aan de overkant. `Gaat het dood, Pa?' vroeg ik. `Ik weet het niet, jongen. De luit gaat naar Malang voor een dokter. We moeten er maar het beste van hopen.' Hij zag er echt bezorgd uit, maar ging toch na zijn pauze weer lesgeven. Het lawaai aan de overkant was zachter geworden en na enige tijd klonk uit het open raam van het lesgebouw zijn luid en eentonig bahasa als vanouds. Wim en ik keken elkaar aan. Zouden we zonder meer durven vertrekken? We overlegden, ik was een zoon en had het wel gedurfd, maar hij was een meegenomen vriendje en kon zich geen ongehoorzaamheid permitteren. Tenslotte besloten we dat ik het zou gaan vragen. In het huis van de luitenant stond mijn moeder met een bezweet hoofd te discussiëren in haar zelfgemaakte maleis, een natte dampende doek in de hand, 2 vrouwen liepen huilend rond, 3 zaten huilend terneer. `Nu niet, Hans', zei ze nijdig, toen ik tegen haar begon te zeuren. `Een klein eindje maar, mam. Pa zegt zelf dat het hier veilig is.'

Ze liep de kamer uit en weer terug en weer er uit, met pannen potten en doeken, één en al competente totok. `Eventjes maar, mam', zeurde ik, toen zij even bij mij stilstond. `Ja, ja, maar kijk uit.' Ze wist niet meer wat ik gevraagd had. Verheugd rende ik weg. `Het mag', riep ik. Snel namen we wat sigaretten uit het tinnetje Chief Whip, Wim vulde zijn aansteker bij en ijlings namen we de benen. Het was een klein kamp dat steil tegen de berghelling aan lag, aan de rand van Trétés. De bovengrens was van prikkeldraad dat we makkelijk opzij konden buigen op een plek waar dat kennelijk al vaker gebeurd was. Erachter liep een pad omhoog. Eindelijk vrij, en bang waren we niet, Trétés was volkomen veilig. Nee, dan Surabaja waar je dagelijks in de Vrije Pers kon lezen over de rampokpartijen van de vorige nacht, gelukkig meestal bij rijke chinezen. Na een paar honderd meter lag Trétés al duidelijk beneden ons. We wezen elkaar de riante vakantiehuizen van Aniem en BPM aan en de plek waar zwembad Van Vloten moest liggen. Alle huizen hadden rijke tuinen, een beetje verwilderd nu ze niet zo vaak meer bewoond werden. Dit zijn nu rozen, zei mijn moeder vaak en theerozen wees zij altijd aan. Overal kabbelde water en dat was geen wonder met die steile hellingen. Op het centrale pleintje kon je paarden huren, sinds de uittocht van de hollanders waren er meer paarden dan huurders en je kon tot op het bot afdingen. Heel ver beneden zagen we langs de weg de groepjes vrouwen staan die fruit verkochten, djeruk bali, pisang susu of pisang ambon, doerian, mangga, gewone djeruk, zuurzak, soms duku of mangistan of kedondong, ramboetan, noem maar op. Als er een auto langs kwam renden zij mee, voorbeelden in de handen of op het hoofd. We stonden 5 minuten te wachten maar er kwam geen auto langs en Wim wou verder. Hij had weinig geduld, behalve als er iets te winnen viel met sport. Het krachtige zwijgzame type was Wim, kort vlasblond haar, kleine samengeknepen blauwe ogen, een stevig zwemlichaam. Zwaar ademend klommen we omhoog, totdat het pad ophield bij een vlak gedeelte met een droog landbouwveldje waarop jonge onduidelijke aanplant. Na enig aarzelen staken we over en werden halverwege afgesneden door een tierende figuur met een zwaaiende stok. Zenuwachtig hollend raakten we onze richting kwijt. We renden door laag struikgewas en kwamen terecht in een hoog alang-alang-veld, scherp gras dat tot boven onze schouders reikte en sneetjes op armen en benen veroorzaakte. `Hé Wim, zullen we maar teruggaan?' riep ik tenslotte huilerig. Hij liep 20 meter voor me uit en wachtte. `Klim eens op mijn

Ze liep de kamer uit en weer terug en weer er uit, met pannen<br />

potten en doeken, één en al competente totok.<br />

`Eventjes maar, mam', zeurde ik, toen zij even bij mij stilstond.<br />

`Ja, ja, maar kijk uit.' Ze wist niet meer wat ik gevraagd had.<br />

Verheugd rende ik weg.<br />

`Het mag', riep ik. Snel namen we wat sigaretten uit het<br />

tinnetje Chief Whip, Wim vulde zijn aansteker bij en ijlings<br />

namen we de benen. Het was een klein kamp dat steil tegen de<br />

berghelling aan lag, aan de rand van Trétés. De bovengrens<br />

was van prikkeldraad dat we makkelijk opzij konden buigen op<br />

een plek waar dat kennelijk al vaker gebeurd was. Erachter liep<br />

een pad omhoog.<br />

Eindelijk vrij, en bang waren we niet, Trétés was volkomen<br />

veilig. Nee, dan Surabaja waar je dagelijks in de Vrije Pers kon<br />

lezen over de rampokpartijen van de vorige nacht, gelukkig<br />

meestal bij rijke chinezen.<br />

Na een paar honderd meter lag Trétés al duidelijk beneden ons.<br />

We wezen elkaar de riante vakantiehuizen van Aniem en BPM<br />

aan en de plek waar zwembad Van Vloten moest liggen. Alle<br />

huizen hadden rijke tuinen, een beetje verwilderd nu ze niet zo<br />

vaak meer bewoond werden. Dit zijn nu rozen, zei mijn moeder<br />

vaak en theerozen wees zij altijd aan.<br />

Overal kabbelde water en dat was geen wonder met die steile<br />

hellingen. Op het centrale pleintje kon je paarden huren, sinds<br />

de uittocht van de hollanders waren er meer paarden dan<br />

huurders en je kon tot op het bot afdingen. Heel ver beneden<br />

zagen we langs de weg de groepjes vrouwen staan die fruit<br />

verkochten, djeruk bali, pisang susu of pisang ambon, doerian,<br />

mangga, gewone djeruk, zuurzak, soms duku of mangistan of<br />

kedondong, ramboetan, noem maar op. Als er een auto langs<br />

kwam renden zij mee, voorbeelden in de handen of op het<br />

hoofd.<br />

We stonden 5 minuten te wachten maar er kwam geen auto<br />

langs en Wim wou verder. Hij had weinig geduld, behalve als<br />

er iets te winnen viel met sport. Het krachtige zwijgzame type<br />

was Wim, kort vlasblond haar, kleine samengeknepen blauwe<br />

ogen, een stevig zwemlichaam. Zwaar ademend klommen we<br />

omhoog, totdat het pad ophield bij een vlak gedeelte met een<br />

droog landbouwveldje waarop jonge onduidelijke aanplant. Na<br />

enig aarzelen staken we over en werden halverwege afgesneden<br />

door een tierende figuur met een zwaaiende stok. Zenuwachtig<br />

hollend raakten we onze richting kwijt. We renden door laag<br />

struikgewas en kwamen terecht in een hoog alang-alang-veld,<br />

scherp gras dat tot boven onze schouders reikte en sneetjes op<br />

armen en benen veroorzaakte.<br />

`Hé Wim, zullen we maar teruggaan?' riep ik tenslotte huilerig.<br />

Hij liep 20 meter voor me uit en wachtte. `Klim eens op mijn

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!