BYL AAG ELD 18 SEPTEMBER 2007 GR AAD 0 - 3 - 24.com

LEER EN PRESTEER
BYLAAG TOT BEELD 18 SEPTEMBER 2007 GRAAD 0 - 3

Jy is baie spesiaal, kyk net
hoe lief jou familie en maats
vir jou is.
Dit is belangrik dat jy altyd
mooi na jouself moet kyk.
Lees die bylaag en doen al
die werkkaarte – dit sal jou
help om te weet hoe jy
gesond kan bly en altyd seker
te maak jy is veilig.
Kyk na die middelblad. Wat is
vir jou die belangrikste wat jy
geleer het? Skryf ‘n sin.
Onthou, lees maak jou slim.
Lees elke dag die koerant.
Beeld vertel alles wat jy moet
weet.
Lekker skool gaan, leer fluks
en doen altyd jou bes!
Elize Engelbrecht
Hoof: Beeld in Onderwys
Lisa Blakeway
Besturende Direkteur:
Learning Channel
OUERSTIPLYS
Ouers weet dat skooltoetrede vir elke kleuter ‘n groot stap in hulle lewe is. Dit is vir
hulle die begin van formele akademiese onderrig en dit kan nie genoeg beklemtoon
word dat ‘n positiewe ervaring vir die kind van onskatbare waarde sal wees ten
opsigte van die vestiging van ‘n positiewe selfbeeld en gevoel van eie waarde nie.
Met skooltoetrede om die draai moet ons seker maak dat ons kleuters gereed is vir
hierdie groot stap.
Aktiwiteit wat van die skoolbeginner verwag word
Is die kind skoolpligtig (m.a.w. word 7 jaar oud in jaar
waarin hy/sy skool toe gaan)
Fisiese gereedheid, visuele en ouditiewe gereedheid
• Is leerder fisies gesond en lewenslustig (nie moeg,lusteloos nie)?
• Kan self toilet besoek en aandui wanneer hy ‘n behoefte het
• Kan goed sien/het visie laat toets
• Kan goed hoor/het gehoor laat toets
JA NEE
Waarom moet my kind fisies gereed wees? Dit is belangrik dat u kind gesond
is, goed kan sien en hoor, asook selfstandig sal wees met betrekking tot sy/haar
behoeftes (honger, dors, toilet toe gaan ens.)
Wat kan ek doen? Leer u kind om behoeftes op aanvaarbare, maar duidelike
wyse uit te spreek. Laat u kind deur die Kinderarts of Algemene praktisyn medies
ondersoek en laat die visie en gehoor toets indien u onseker is oor die effektiwiteit
daarvan.
Growwe motoriek (Groot spierbewegings)
Kan met sy vingerpunt en hand bo-oor sy kop aan sy oor raak
Is nie meer lomp nie, val of loop nie meer vas in voorwerpe nie
Kan gemaklik van ‘n trappie of klimraam spring
Kan ongeveer vyf tree agteruit loop
Kan op ‘n reguit streep op die vloer loop
Kan vir tien tellings lank op een been staan
Kan vyf tree vorentoe op een been spring
Kan hande ritmies klap en ‘n eenvoudige ritme-patroon na-aap
Kan ritmies saam met die musiek hande klap
Kan regter – en linkerhande benoem en onderskei
JA NEE
Werkkaart Ek kan lees! Ek is versigtig!
Lees die leeskaart. Lees die woord ‘versigtig’ vir die teken:
Daar is plek gelaat vir jou om die leeskaart te voltooi.
Kan self aan- en uittrek
Kan ‘n bal met albei hande vang
Waarom is growwe motoriek so belangrik? Die skool verwag dat die
skoolbeginner oor genoegsame beheer en koördinasie beskik om hom/haar in staat
te stel om te hardloop, te spring en te reik sonder om lomp te wees. Hierdie
aktiwiteite moedig ook integrasie tussen die verskillende breinmodaliteite aan wat
lees- en skryfaktiwiteite aanhelp.
Wat kan ek doen? Moedig fisieke aktiwiteite aan, laat die kind heelwat speletjies
buite die huis speel, swem, leer fietsry. Moedig die kind aan om self (onder u toesig)
brood te sny en smeer, water in ‘n glas te gooi ens.
Fyn motoriek (Klein spierbewegings)
Kan knopies vas- en losmaak, asook skoenveters vasmaak
Het ‘n stewige potloodgreep (duim en wysvinger op die potlood
terwyl die potlood op die middelvinger rus)
In staat om eenvoudige prentjies van ‘n huis, boom en mens te teken
Kan ‘n skêr gebruik en op ‘n reguitlyn uitknip
In staat om die volgende vorms te benoem en te teken (sirkel,
vierkant, driehoek, kruisie)
JA NEE
Waarom is fyn motoriek belangrik? Die voornemende leerder moet voldoende
beheer oor die fynspierbewegings van die liggaam hê sodat hy/sy ‘n potlood kan
vashou, ‘n liniaal kan gebruik, met ‘n skêr kan knip, die blaaie van ‘n boek kan
omblaai, ens.
Wat kan ek doen? Moedig aktiwiteite aan soos papiere knip, plak, inkleur, om tou
deur knopies te ryg, klei te speel, papiere te frommel, prentjies na te trek, legkaarte
te bou, skoene vas te maak, strikkies te vou, ritsluiter oop en toe te maak ens.
Taalgebruik
Gebruik volsinne
Praat vloeiend, druk gedagtes redelik maklik uit
Benoem die meeste voorwerpe maklik
Praat verstaanbaar, duidelik en die meeste ander persone
verstaan die kind .
JA NEE
Waarom is taalgebruik so belangrik? Taal is die kommunikasiemedium en die
skool verwag dat die voornemende leerder in staat sal wees om die taal te verstaan,
te praat en gedagtes, behoeftes logies en verstaanbaar uit te druk.
Ek is met Ek is met
Ek is met Ek is met
Ek is met Ek is met
2 Leer en presteer, graad 0-3, bylaag tot Beeld, Dinsdag 18 September 2007

Werkkaart 1 Praat daaroor Ek herken gevaar Werkkaart 2 Padtekens en vorms Ek ken vorms
Maats, dit is belangrik om gevaar te herken en te weet
wat jy moet doen. Kyk na die prentjies en vertel vir ‘n
maat wat die gevaar is en hoe jy die gevaar sal hanteer
of vermy.
gif
‘n Vreemde
persoon bied
jou lekkers
aan.
Kyk mooi na die padtekens. Vertel vir jou maat watter
vorm die teken het en wat dit beteken. Kyk ook na die
middelblad van hierdie bylaag.
Ontwerp jou eie padteken in die blok hieronder. Vertel jou
maat watter vorm jou teken het en wat jou padteken
beteken.
Werkkaart 3 Gee raad Ek is bewus van my veiligheid by die skool
Wat doen die kinders wat gevaarlik is? Watter raad sal jy vir
hulle gee om te sorg dat hulle veilig sal wees in die skoolbus?
Watter raad sal jy vir kinders gee wat skool toe loop?
Pieter bestudeer insekte deur sy
vergrootglas, maar hy stel homself in
gevaar. Hoe doen hy dit? Watter raad sal jy
vir hom gee? Watter raad sal jy vir kinders
gee om veilig by die skool te speel?
Teken jou eie
prent op ‘n vel
papier oor
veiligheid by
die skool. Vertel
jou maat van
jou prent.
Leer en presteer, graad 0-3, bylaag tot Beeld, Dinsdag 18 September 2007 3

Werkkaart 1 Praat daaroor Drie soorte brande om te blus
Die prente wys vir ons drie soorte brande: A - ‘n Gewone brand (hout, papier, ens.) B - ‘n Brandstofvuur C –‘n Elektriese brand.
Gesels daaroor. Weet jy hoe ‘n mens die drie soorte brande blus? Moet nooit ‘n elektriese vuur met water blus nie!
Ken jy die STOP, VAL, ROL-reël? Dit is wat ‘n
mens moet doen as jou klere aan die brand
raak. As jy rol, veral in sand, sny jy die vuur se
suurstof af en vrek die vlamme.
Maak ‘n tekening om te wys hoe jy die STOP,
VAL, ROL-reël toepas of hoe die brandweer
‘n vuur blus.
Skryf ‘n sin by jou tekening.
(Juffrou: Verduidelik asseblief dat water elektrisiteit gelei
en dat ‘n mens doodgeskok kan word as jy ‘n elektriese
brand met water probeer blus. Verduidelik ook dat
suurstof vlamme voed. As die suurstof afgesny word,
sal die vuur uitdoof. Plaas ‘n glas oor ‘n brandende kers
om dit te illustreer. Verduidelik dat dit is wat gebeur as
‘n mens ‘n gewone vuur met water en die ander twee
soorte met chemikalieë blus – jy sny die suurstof af.)
Werkkaart 2 Grafieke Ek is versigtig met vlamme en vuur
Is jy versigtig met vlamme en vuur? Weet jy dat ‘n mens nie met vuur speel nie? Mooi so! Kyk mooi na die grafiek hieronder en
beantwoord dan die vrae wat Juffrou sal lees. Die grafiek wys hoeveel vure ‘n brandweerafdeling in ‘n week moes blus.
Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrydag Saterdag Sondag
1. Op watter dag het die brandweer die meeste vure geblus? Hoeveel?
2. Op watter twee dae saam was daar vyf vure?
3. Hoeveel vure was daar op die eerste dag van die week?
4. Hoeveel vure was daar oor die hele week?
5. Op watter dag was dit rustig in die brandweerstasie? Waarom?
6. Waarom dink jy, was daar meer vure op Saterdag en Sondag as gedurende die week?
7. Dink nog twee vrae uit wat ‘n mens oor die grafiek kan vra. Gee ook die antwoorde.
Antwoorde:
1. Saterdag, 6.
2. Woensdag en Donderdag /Maandag en
Vrydag.
3. Sondag was daar 5 vure.
4. 21.
5. Op Dinsdag – daar was geen vuur om te
gaan blus nie.
6. Waarskynlik omdat meer mense tuis is en
vuur maak wat buite beheer raak.
6 Leer en presteer, graad 0-3, bylaag tot Beeld, Dinsdag 18 September 2007

Werkkaart 3 Padreëls My eie padtoneel
Maak jou eie padtoneel en wys jy ken verkeerstekens. Kyk na die prent hieronder. Op ‘n vel papier moet jy voertuie teken, inkleur en
uitknip en dit dan op die padtoneel plak. Jy moet op dieselfde manier verkeerstekens maak en dit op die regte plek in die padtoneel
plak. Kyk na die middelblad van hierdie bylaag na idees vir padtekens. Wys jou prent vir jou maat en gesels daaroor.
Graad 3 Werkkaart 1 Storietyd Ons maak ons eie storie oor vuur
Werk saam in ‘n groep. Dink ‘n storie uit oor die prent. Wat het vooraf gebeur? Wie was in die huis? Hoe het die vuur ontstaan?
Was iemand dalk onverskillig met vuurhoutjies? Sal die brandweermanne die vuur kan blus? Hoe het die storie geëindig?
Werk almal saam aan die storie. Luister na mekaar en oorweeg baie moontlikhede. As julle klaar die storie uitgewerk het, vertel
dit as ‘n kettingstorie aan die res van die klas. Elkeen in die groep vertel ‘n gedeelte van die storie. Geniet julle storie!
Leer en presteer, graad 0-3, bylaag tot Beeld, Dinsdag 18 September 2007 7

12
Werkkaart 2 Kodesomme Die vorm van padtekens het betekenis
Doen kodesomme: Maats, die vorms
van verkeerstekens dra betekenis soos
jy hier kan sien. Ons gaan hierdie vorms
gebruik in kodesomme. Kyk mooi wat
die kode is:
–2
+3 +4
Gebruik die begin
getal. Pas die kode
toe en skryf die
antwoord in die ster.
Gebruik hierdie
antwoord om jou
volgende
berekening te doen.
Verbodtekens wat sê wat jy moet
of nie mag doen nie is rond.
Waarskuwingstekens het die vorm
van ‘n driehoek.
Inligtingstekens is gewoonlik
vierkantig of reghoekig.
Graad 3 Werkkaart 3 Padveiligheid Kies die storie wat vertel wat gebeur het
Lees die twee stories. Watter storie dink jy pas die beste by die prent? Vertel vir ‘n maat waarom jy dink dit pas die beste. Dink jy
David is versigtig of dink jy hy is onverskillig? Waarom sê jy so? Vertel vir jou maat.
David speel in die straat. Hy is baie lief vir
sokker en speel dit graag. Hy bly in ‘n woonstel
waar daar nie speelplek is nie. Daarom speel
hy in die straat.
Hy sien nie die motor wat aankom nie. Voor hy
weet wat gebeur het, stamp die motor hom
op die boud. Hy skrik hom boeglam. Gelukkig
was dit ‘n ligte stampie, maar dit was hard
genoeg om hom te leer: ‘n Mens speel nie in
die straat nie!
David speel in die park. Hy skop sy sokkerbal. Hy
verbeel hom dat hy vir die 2010 sokker-beker
speel. Hy skop hoog en ver. Hy is versigtig dat
hy nie ander mense met die bal pla nie.
Hy sien mense aankom in ‘n trapkar. Trapkar-ry is
een van die dinge wat mens in die park kan
doen. David tel sy bal op en wag dat hulle
verbykom.
Mooi so David! Jy is bedagsaam en versigtig.
8 Leer en presteer, graad 0-3, bylaag tot Beeld, Dinsdag 18 September 2007