Tips voor Goed Verenigingsbestuur - Koninklijke Van Gorcum

onvoorstelbaar. Geen enkel maatschappelijk domein blijft er van gevrijwaard, zo lijkt het
wel, of het nu gaat om de financiële markten, het bedrijfsleven, overheden, de sport, de
goede doelen, of gezins- en andere privé relaties. Het fenomeen vreet zich als een
kanker door alle lichamen van het maatschappelijk systeem. Het Magazine van het
Amsterdams Medisch Centrum AMC wijdt er zelfs een hele serie artikelen aan,
geschreven door wetenschappers en publicisten, onder het hoofd Vertrouwenscrisis.
De inleidende tekst van deze serie luidt: 'Als vertrouwen het sociaal kapitaal van een
samenleving is, wordt het Nederlands vermogen serieus bedreigd. Op tal van
maatschappelijke terreinen lijkt het vertrouwen weg te sijpelen. Andere segmenten en
mechanismen - marktwerking, individualisering, schaalvergroting - mogen zich juist
verheugen in een overmatig vertrouwen, dat vaak niet minder schadelijk uitpakt'. En,
ongetwijfeld niet toevallig, verzorgde David A. Shore, verbonden aan Harvard School of
Public Health en samensteller van het boek The Trust Crisis in Health Care: Causes,
Consequences and Cures (Oxford University Press 2007) in datzelfde AMC Magazine een
indrukwekkend optreden. Kortom, trust is red-hot!
Vertrouwen is een van de krachtigste vormen van motivatie en inspiratie. Mensen willen
worden vertrouwd. Zij reageren op vertrouwen in hen. Zij gedijen als zij weten dat de
ander (hun chef, collega, partner, ouder bij voorbeeld) vertrouwen in hen stelt. Neem
eens een persoon in gedachten met wie u een 'high trust relationship' hebt. Beschrijf
deze relatie. In de woorden van Covey: 'What is it like? How does it feel? How well do
you communicate? How quickly can you get things done? How much do you enjoy this
relationship? '
En denk nu aan iemand met wie u een 'low trust relationship' hebt. Stel u zelf de zelfde
vragen. Plus: 'Does it flow quickly and freely...or do you feel like you're constantly
walking on land mines and being misunderstood? Do you work together to get things
done quickly...or does it take a disproportionate amount of time and energy to finally
reach agreement and execution? Do you enjoy this relationship...or do you find it
tedious, cumbersome, and draining?' Het verschil tussen beide typen relatie is voelbaar.
Neem het voorbeeld dat u iets verkeerds zegt of u niet goed uitdrukt. In een grootvertrouwen-relatie
zal de ander toch begrijpen wat u bedoelt of ernaar vragen. In de
andere relatie is het op uw tenen lopen en zal vrijwel alles verkeerd worden uitgelegd.
Partijen, die financiële, emotionele of andere schade lijden als gevolg van ernstig
geschonden vertrouwen zijn als gevolg daarvan vaak de wanhoop nabij. Zij worstelen
met het dilemma hoe de draad van hun leven weer op te pakken enerzijds en af te
rekenen met de ander anderzijds. Beide behoeften zijn legitiem en beide vragen veel
energie, tijd, creativiteit en nog veel meer, vooral als beide partijen (bij voorbeeld na
echtscheiding) met elkaar te maken zullen hebben en, bij voorkeur, samen nog goed
door de befaamde ene deur willen kunnen (in het belang van de kinderen bij voorbeeld).
Vormen van coaching en ook mediation kunnen een grote steun bieden bij de klim uit het
dal.
Zonder vertrouwen geen succes. Covey onderscheidt vijf gebieden, niveaus ofwel
contexten waarin vertrouwen een grote rol speelt, door hem voorgesteld als de '5 Waves
of Trust' (pag. 33 en verder), verwijzend naar de metafoor van de steen in het water die
rimpeling en concentrische cirkels veroorzaakt. De vijf waves zijn:
1. Zelfvertrouwen. Het gaat hierbij enerzijds om het vertrouwen (confidence) dat we in
onszelf hebben en anderzijds om ons vermogen om anderen ertoe te brengen
92