Tips voor Goed Verenigingsbestuur - Koninklijke Van Gorcum

7-3-2008
Van welkom tot bonjour: de gaande en
de komende man/vrouw aan de top
Wisseling van voorzitter en/of directeur
In mijn jeugd kende ons regionaal dagblad een rubriek De Gaanden en De Komenden.
Die rubriek bevatte (korte) lijsten van personen, die hetzij in onze stad waren komen
wonen hetzij waren verhuisd naar een andere. Dat was geografische mobiliteit, op een
buitengewoon bescheiden schaal. Mensen waren nog honkvast, zowel qua wonen als qua
werkgever. Hoe anders is het nu, veler bewegingspatroon krijgt steeds meer nomadische
trekken: even ergens je kampement opslaan, contacten leggen, fourageren, uitrusten en
weer vertrekken, want we moeten verder. Blijven waar je wortels zijn, het wordt
afwijkend gedrag. Wortel schieten waar je langs komt, dat lukt amper want vraagt
investering in mensen, de tijd ontbreekt daarvoor. Doorgaan dus, want, echt waar, we
moeten verder.
Een bijzondere categorie vormen de moderne huurlingen aan de top van het
internationale bedrijfsleven. Vaak komen zij van buiten en hebben zij geen enkele
affiniteit met het bedrijf dat zij gaan leiden. Loyaliteit ontbreekt (dus) ook. Zij worden
binnengehaald als het bedrijf het water tot de lippen staat, zij kunnen dus extreme
inkomenseisen stellen. Zij doen (meestal) wat van hen verwacht wordt: saneren en de
aandeelhouderswaarde opvoeren. Voorts heel goed voor zichzelf zorgen: salaris,
bonussen, optie- en aandelenpakketten, fabelachtige vertrekregelingen. Als ware
roofridders vertrekken zij met een mooie buit, op weg naar het volgende slachtoffer.
Gelukkig bestaat de wereld uit nog wat meer dan het bedrijfsleven. Ik
vond het dus mooi nieuws toen ik in het Technisch Weekblad (TW) van
23 februari las dat Ed Nijpels, tot mei Commissaris van de Koningin in
Friesland, op 16 januari jl. door de Onri is benoemd tot haar voorzitter.
Onri staat voor Orde van Raadgevend Ingenieurs, het is de
branchevereniging van ingenieursbureaus. Ingenieurs zijn mensen die houden van hun
vak en er trots op zijn. Zij zullen dus zeker niet iemand aanstellen als hun leider, die
geen affiniteit met hun vak heeft. Nijpels heeft dat zeker wel. In het TW zegt hij:
'Thema's als milieu, mobiliteit, klimaat en infrastructuur lopen als rode draad door mijn
professionele leven. Daarom voel ik mij ook verbonden met een club als Onri.' En:
'Ingenieurs hebben Nederland gemaakt en zullen Nederland ook klaarmaken voor de
toekomst.' Nijpels zal 2 dagen per week voor deze vereniging gaan werken. Daarnaast
wordt hij trouwens ook voorzitter van Thuiswinkel.org. In beide gevallen is hij de eerste
voorzitter, die niet afkomstig is uit de achterban van de organisaties die hij binnenkort
gaat leiden. Met zijn grote netwerk zal hij aanzienlijke toegevoegde waarde kunnen
hebben voor beide organisaties.
Bij (algemene) brancheorganisaties komt het al wel vaker voor, dat zij geleid worden
door iemand, die niet uit eigen kring afkomstig is en die toch grote loyaliteit ontwikkelt
en zich niet gedraagt als een roofridder, iets wat trouwens bij dit type organisatie vrijwel
onmogelijk is. Neem MKB Nederland, dat al een aantal jaren wordt geleid door oud
politicus en bestuurder Loek Hermans; zijn voorganger was overigens ondernemer Hans
52