Tips voor Goed Verenigingsbestuur - Koninklijke Van Gorcum

Op zoek naar een nieuwe voorzitter
Tips voor het vinden van een goede voorzitter
4-5-2007
Voor elke vereniging is een goede voorzitter van belang. Hoe 'goed' wordt ingevuld is
natuurlijk wel van invloed op de scope van het zoek- en selectieproces. Cruciaal is wat
het bestuur wil met de organisatie en hoe, met welke personen, het dat wil realiseren.
Soms gebeurt het dat een kandidaat van het bestuur ferme
tegenwind ondervindt. Dit was eerder dit jaar het geval met de
Vereniging Natuurmonumenten (875.000 leden,
www.natuurmonumenten.nl) toen bekend werd dat het bestuur
ervan het voornemen had om ex-minister van Landbouw Veerman
aan de Verenigingsraad van Natuurmonumenten voor te dragen
voor het voorzitterschap, ter opvolging van Herman Wijffels. De
tegenwind kwam van de Partij voor de Dieren wegens het haars
inziens meest dier-, natuur- en milieu-onvriendelijke beleid in de parlementaire
geschiedenis.
Soms gebeurt het dat een bestuur, na een lange aanloop, besluit tot een breuk met de
tot dan toe gevolgde aanpak van vacaturevervulling en daarvoor van de leden applaus
ontvangt. Dit is bij voorbeeld het geval met het Nederlands Instituut van Psychologen
NIP (www.psynip.nl), de beroepsorganisatie van psychologen in ons land (ruim 12.000
leden). Binnen het NIP is het, evenals binnen menige andere beroepsgroep van
universitair opgeleiden, decennia lang gebruikelijk geweest dat de voorzitter een
hoogleraar was, gerekruteerd uit de eigen ledenaanhang. Het hoogleraarschap werd
expliciet gezien als faciliterend voor overleg met universiteiten, politici, ambtenaren e.d.
Voorts kende het bestuur als regel tenminste nog een andere hoogleraar en wel voor de
portefeuille wetenschappelijke aangelegenheden.
De koerswijziging van het NIP is in die zin bijzonder, dat met ingang van
dit jaar gekozen is voor werving van zowel voorzitter als vice-voorzitter
buiten de eigen kring, met gebruikmaking van een extern searchbureau,
het Nationaal Register voor Commissarissen en Toezichthouders
(www.nationaalregister.com). Dit heeft erin geresulteerd dat op 1 maart
2007 twee personen zijn benoemd, die niet uit de achterban voortkomen
maar die wel ieder een belangrijke bestuurlijke taak krijgen. De voorzitter is Jan
Boelhouwer, psycholoog (pas onlangs lid geworden), vier jaar lid van Gedeputeerde
Staten van Noord-Brabant en aansluitend vier jaar Tweede Kamer lid voor de PvdA tot
aan de laatste Kamerverkiezingen. Vice-voorzitter is Nelly Altenburg, zelfstandig adviseur
na een lange loopbaan in de vakbeweging (vooral AbvaKabo).
Beide voorzitters beschikken over aanzienlijke expertise en netwerken. De voorzitter
(een dagdeel per week) zal zich vooral richten op de buitenwereld, de vice-voorzitter
(een dagdeel per twee weken) zal zich meer bezighouden met de interne organisatie. Het
NIP heeft namelijk onlangs een moderniseringsslag gemaakt en het verwacht met deze
sociale innovatie een flinke stap voorwaarts te zetten met de promotion en
belangenbehartiging voor de leden en hun vak.
50