Tips voor Goed Verenigingsbestuur - Koninklijke Van Gorcum

Vereniging en beroep: de beroepsvereniging
- 13
Hoeveel beroepsverenigingen zijn er eigenlijk in Nederland?
5-4-2010
Hoeveel beroepsverenigingen zijn er eigenlijk in ons land? Eerder schreef ik, op basis van
informatie uit betrouwbare bron, dat ons land bijna 700 beroepsverenigingen kent, in
omvang variërend van heel erg klein tot zeer groot. Nader onderzoek heeft me geleerd
dat het aantal beroepsorganisaties bijna 2.100 bedraagt.
De SBI code in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel is 9412. De code staat
voor vijf aanduidingen: beroepsfederaties, beroepsorganisaties, beroepsverenigingen,
federaties van beroepsverenigingen, verenigingen van vrije beroepsbeoefenaren. Ter
vergelijking geef ik nog een paar cijfers: ons land telt bijna 6.700 bedrijfs- en
werkgeversorganisaties (SBI code 9411) en ruim 350 werknemersorganisaties (SBI code
9420).
Vrijwel wekelijks worden nieuwe beroepsverenigingen opgericht, op initiatief van
beoefenaren van een relatief nieuw beroep of omdat een aantal mensen zich, uit
ontevredenheid, afsplitst van hun beroepsvereniging en zelf een nieuwe vereniging
opricht. Soms houden beroepsverenigingen op te bestaan, bij voorbeeld als gevolg van
fusie.
Al deze veranderingen in de wereld van de beroepsverenigingen zijn gevolg van de
toegenomen dynamiek op de arbeidsmarkt, de invloed van regelgeving en het
functioneren van de beroepen en hun verenigingen in die dynamiek en soms hectiek.
In het voorjaar van 2009 zijn Dinie Naezer-Heerschop en ik het Platform
Beroepsverenigingen begonnen. Zichtbare uitingen zijn tot nog toe een LinkedIn groep,
een eerste bijeenkomst op 23 juni 2009, een tweede op 27 oktober 2009 over
toekomstscenario's (helaas afgelast wegens onvoldoende aanmelding) en een derde, zeer
geslaagde, op 16 februari 2010 over fusies in Verenigingsland.
Ik heb in diverse artikelen aandacht aan deze bijeenkomsten besteed. Dat geldt ook voor
het verschijnsel beroepsvereniging als zodanig en de verschillen tussen dit type
vereniging en andere verenigingstypen zoals de branchevereniging. Aan deze
onderwerpen zal ik aandacht blijven geven.
Inmiddels zijn Dinie en ik, daartoe uitgenodigd, in gesprek met het nieuwe bestuur van
de VPN, de beroepsvereniging van en voor verenigingsprofessionals. Algemeen doel van
het gesprek is meer eenheid en structuur te brengen in de organisatie van
verenigingsprofessionals en -managers in ons land. Wij zijn daar, met het bestuur,
voorstander van. We vinden dat de VPN daarin een leidende rol moet spelen. Ik verwijs
hier naar een pleidooi van deze strekking in onze Open Brief aan de VPN in het magazine
VM (juni 2008, pagina 7; zie ook eerder artikel met dezelfde titel).
Een meer bijzonder doel van ons overleg met het VPN bestuur is het Platform minder
persoonsafhankelijk te maken. Wij willen het bij voorkeur organisatorisch verankeren in
177