Tips voor Goed Verenigingsbestuur - Koninklijke Van Gorcum

Verenigingen op de kaart
Een nationale verenigingen dag, iets voor ons land?
22-3-2010
Nederland wordt door ons vaak vergeleken met de Verenigde Staten. Ik vind dit altijd
belachelijk. Hoe zinvol is het om een klein relatief onbelangrijk Europees land te
vergelijken met een geheel continent, dat uit ruim 50 staten bestaat? Beide hebben
echter wel een kenmerk gemeen: een hoge verenigingsdichtheid, dus een hoge mate van
zelforganisatie.
Verschilpunt is overigens weer wel, dat Amerikaanse verenigingen doorgaans activistisch
zijn: veel grassroots werk, gericht op politieke invloed, die zich dient te vertalen in
maatregelen die door de vereniging worden gewild. In een gepolariseerd
maatschappijtype met de facto een tweepartijenstelsel en direct kiesrecht komt het er
dus op aan om diegene te bewerken, die afhankelijk is van jouw stem en portemonnee.
De strijd om de hervorming van het Amerikaanse zorgstelsel gaf weer eens een mooie
illustratie van deze gang van zaken. Als ik lid ben van het Congres, naar wie luister ik
dan? Naar Obama, mijn collega's, mijn kiezers in de staat waar mijn thuisbasis is, hun
diverse lobbygroepen, de ziektekostenverzekeraars, de farmaceutische industrie
enzovoort.
Hoe anders is dat bij ons: een veelpartijenstelsel en een hele grote polder, voornamelijk
gevuld met spelers op het brede maatschappelijke middenveld. Deze polder werkt als
een stabiliserend systeem, met als centraal punt de Nationale IJskast (SER) op de
Bezuidenhoutseweg. Veel branche-, beroeps- en andere verenigingen spelen al dan niet
vol overgave het polderspel. Als je niet meedoet of andere spelregels volgt, dan plaats je
jezelf buiten spel.
In de Verenigde Staten is de American Associations Day al geruime tijd een jaarlijkse
gelegenheid om de verenigingen en hun bijdrage aan de maatschappij op de kaart te
zetten. Dit jaar vindt deze Dag plaats op dinsdag 23 en woensdag 24 maart. Dat is echt
een ander soort aandacht dan in ons land wordt gevraagd voor de vrijwilliger (MAD-Day).
Want hierbij staat vooral maatschappelijke erkenning voor de betekenis van de
vrijwilliger in de hulp- en dienstverlening centraal. De vrijwilliger in beroeps-, branche-
en vele andere verenigingen deelt niet in deze aandacht.
Hoe ziet zo'n American Associations Day eruit? Plaats van handeling op de eerste dag
is de Capital Room (lobby level) in het Hyatt Regency hotel in Washington. Organisator is
de ASAE, de heel grote broer van de VPN, de vereniging van verenigingsprofessionals
hier te lande. Dinsdag 23 maart begint om 12.00 uur met registratie (badges, gids met
foto's, namen enzovoort van de leden van het Congres, een mooi handig boekje); een
welkomstwoord door de president & CEO van de ASAE; rapportage door de ASAE
Commissie voor Public Policy; presentatie van 'hill visit materials'. Aansluitend vinden,
onderbroken door een Networking Break, twee presentaties van elk een uur plaats.
Beide hebben als onderwerp 'Plan your most Successful Legislative Year Ever: Tips for
Creating the Ideal Advocacy Calendar'. In het eerste verhaal gaat het om het bewustzijn
van de vraag wat je als vereniging per se nog wilt bereiken, voordat het Congres in de
175