Tips voor Goed Verenigingsbestuur - Koninklijke Van Gorcum

Natuurlijk is er geen 'one size fits all solution', het blijft nodig om te denken in
categorieën leden, met hen een open tweerichtingcommunicatie te onderhouden en
samen met hen in te spelen op hun behoeften.
Personen, die geen lid zijn van jouw organisatie, zijn dat vaak wel van een of meer
(soms wel vijf) andere, alleen al op hun vakgebied. Dus is het van belang om hen niet
te benaderen vanuit de gedachte dat zij geen lid willen worden. Zij hebben hun eigen
keuzen gemaakt en die zijn in de loop van de tijd niet onveranderlijk, bij voorbeeld in
samenhang met het verloop van hun carrière.
Het heeft ook niet zoveel zin om in competitie te gaan met die andere verenigingen,
want ook zij bestaan op legitieme gronden, ook zij voorzien in behoeften
en behartigen belangen. Het is veel zinniger om (samen met die clubs) na te gaan
hoe complementariteit over en weer kan worden bevorderd, zodat ieders leden er
baat bij hebben. Laat zien, bij voorkeur samen, wat ieder te bieden heeft en hoe de
clubs samen een compleet (?) aanbod van diensten, producten en activiteiten bieden.
De vereniging is primair een community, een gemeenschap van beroepsgenoten en
globaal gelijk gezinden. Dat is een belangrijke inherente waarde van het fenomeen
vereniging. Vervolgens is het van belang om aan die community toegevoegde waarde
te leveren. Daarbij behoort dan vanzelfsprekend de beïnvloeding van de perceptie
van de leden, de perceived value.
Het voorlaatste punt laat onverlet, en het vorige punt onderstreept dit, dat je als
vereniging periodiek - bij voorbeeld elke maand of kwartaal - duidelijk aan je leden
en andere stakeholders laat zien wat je in de betreffende periode voor hen hebt
bereikt. Stel daartoe performance indicators, prestatie indicatoren, op. Zulke
indicatoren richten de aandacht en de energie van de organisatie.
Enkele van die indicatoren kunnen zijn de mate waarin de vereniging erin slaagt meer
leden ertoe te bewegen als vrijwilliger op enigerlei wijze actief bij te dragen aan de
vereniging. Bij voorbeeld, sponsorgelden te werven, deelnemers te werven voor
bijeenkomsten (live of virtueel, denk aan webinars), en de inkomsten flink te doen
toenemen. Veel Europese (beroeps)verenigingen blijven vaak teveel hangen in de
sfeer van de intenties en de goede voornemens. En bovendien willen zij vaak teveel
tegelijk, zonder dat al dit willen voldoende operationeel is gemaakt (zie het
voorgaande artikel Vereniging en beroep: de beroepsvereniging - 8).
Intenties en het werken eraan zijn geenszins onbelangrijk. Maar uiteindelijk tellen de
resultaten. In Noord Amerika is het dan ook niet ongebruikelijk dat het bestuur van
een (vooral grote) (beroeps)vereniging prestatieafspraken maakt (te halen targets)
met de Chief Executive Officer, de directeur, van de vereniging. Zijn beloning, in casu
zijn bonus, wordt gerelateerd aan de mate waarin hij erin slaagt om met zijn
organisatie de doelstellingen van het jaar te realiseren.
Dit klinkt bekend in de oren, zij het dat het in ons land nog verre van gebruikelijk is.
Maar wie weet zullen onze verenigingen in de loop der jaren ook dit gebruik gaan
invoeren, hopelijk en waarschijnlijk zonder de vreselijk bizarre bijverschijnselen die
we kennen uit het bedrijfsleven. Verenigingen zijn in mijn ogen organisaties waarin
idealisme en professionaliteit samengaan, in het belang van de leden. Voor hebzucht
en zelfverrijking is daarin geen plaats.
Dit lijstje bevat ongetwijfeld tal van punten van herkenning, natuurlijk niet alleen voor
beroepsverenigingen. Maar het is toch ook geen gek resultaat van een half uur
uitwisseling tussen mensen uit verschillende landen en takken van sport op het
verenigingsveld. Het geheel van de rapportages van de beide rondes van alle tafels bood
ons een welkome warming up voor het congres dat de volgende dag zou beginnen.
166