Tips voor Goed Verenigingsbestuur - Koninklijke Van Gorcum

Vereniging en beroep: de beroepsvereniging
- 3
Nog meer verschillen tussen beroepsvereniging en brancheorganisatie
12-7-2009
Ook al worden brancheorganisaties en beroepsverenigingen vaak in een adem genoemd,
dat wil niet zeggen dat zij identiek zijn. Tussen beide typen verenigingen bestaan zowel
overeenkomsten als verschillen. Enkele verschilpunten behandelde ik al in het vorige
artikel. In dit artikel geef ik hieraan een vervolg.
Het belangrijkste verschil betreft de vraag voor wie de vereniging is bedoeld, wie lid kan
worden, wie de leden dus zijn en van wie de vereniging derhalve is. Dit verschil heeft tal
van implicaties voor het management van de vereniging.
Wie betaalt contributie? Mijn lidmaatschap van mijn beroepsvereniging betaal ik zelf,
zoals het bedrijf het zijne betaalt aan zijn brancheorganisatie. De persoon die het bedrijf
vertegenwoordigt in de brancheorganisatie betaalt daarvoor geen contributie.
Natuurlijk komt het voor dat leden van een beroepsvereniging de contributie voor hun
lidmaatschap geheel of gedeeltelijk kunnen declareren bij hun werkgever. Van belang
hierbij is of deze werkgever het lidmaatschap ziet als een belangrijke bijdrage aan
behoud en ontwikkeling van de professionele kwaliteiten van zijn medewerkers. Het
slechts gedeeltelijk declarabel stellen van het contributiebedrag betreft dat deel ervan
dat betrekking heeft op de belangenbehartiging door de beroepsvereniging. Dit deel komt
niet voor vergoeding in aanmerking.
Wie betaalt de kosten van deelname aan opleidingen, bij voorbeeld in het kader van
(verplichte) permanente educatie? De kans is groot dat dit in beide gevallen door de
werkgever gebeurt, ook als je als beroepsbeoefenaar met enkele collega's een
gezamenlijke praktijk voert en je je eigen werkgever bent. Het betreft hier niet alleen de
kosten voor deelname aan de educatieve activiteit, maar ook de reiskosten en vooral de
gederfde arbeidstijd.
Vaak zijn opleidingen nodig in het kader van kwaliteitsborging van professionals, ook in
de context van een bedrijf. De verantwoordelijkheid ligt evenwel primair bij de
professional, hij is gehouden zijn professionele competenties, vakinhoudelijk, methodisch
en qua houding en vaardigheden, tenminste op peil te houden en verder te ontwikkelen.
Dus komen de kosten in eerste instantie en vaak ook feitelijk voor zijn rekening.
Veel beroepsverenigingen voeren een kwaliteitsbeleid, waardoor zij hun leden uitdagen
om bij te blijven en juist daardoor vooruit te komen. De verplichting om bij te blijven is
bovendien vaak verankerd in de beroepscode van de vereniging.
Wie zorgt dat de vereniging draait, wie bemensen de posities in het bestuur en in de
besturen van diverse onderdelen, werkgroepen, commissies, of adviesraden, wie zijn
actief als vrijwilliger?
149