Inger PlaIsIer En KarIanne Kalshoven Gezonde Bedrijfscultuur

12
WETENSCHAP
het Structured Clinical Interview formental Disorders (SCID­
I; First, Spitzer, Gibbon & Williams, 1999), waarbij het
DSM­IV­TR­classificatiesysteem wordt gevolgd (American
PsychiatricAssociation, 2000). Verder gold als inclusiecriterium
dat de medicatie stabiel was ingesteld (1 maand voor bètablokkers
en benzodiazepines en 3 maanden voor andere medicatie).
Cliënten met psychotische stoornissen en/of ernstige verslavingsproblematiek
werden geëxcludeerd.
Van de groep niet­westerse allochtonen hadden er 2 (10%)
1 allochtone ouder en van de overige cliënten in deze groep
waren beide ouders allochtoon. In totaal 4 (21%) cliënten in
deze groep waren geboren in Nederland. Er waren 7 (36,8%)
van Marokkaanse afkomst, 4 (21%) kwamen uit het Midden­
Oosten, 4 (21%) uit Suriname en de Nederlandse Antillen en
4 (21%) hadden een andere niet­westerse achtergrond. Bij 2
(10,5%) van deze cliënten werd gebruikgemaakt van een tolk.
De tolken waren gespecialiseerd in het vertalen voor de ggz.
Er waren geen significante verschillen in leeftijd (t (63) = 0,8,
p = 0,39), sekse (Chi­Square (1) = 0,8, p = 0,37), opleiding
(Chi­Square (1) = 0,0, p = 1,00) en medicatiegebruik (Chi­Square
(1) = 0,53, p = 0,47) tussen de twee groepen. Tabel 1 toont de
gemiddelden en standaarddeviaties van deze kenmerken. In de
onderzoeksgroepen kwamen paniekstoornissen met of zonder
agorafobie (bij 25 cliënten ofwel 38,5%) en sociale fobieën (11
cliënten: 16,9%) het meest voor. De overige diagnosen waren
obsessieve compulsieve stoornis (OCS: 13,8%), gegeneraliseerde
angststoornis (GAS: 9,2%), hypochondrie (9,2%), PTSS (9,2%)
en angststoornis NAO (3,1%). Er werden geen significante
verschillen tussen de groepen gevonden in het voorkomen van
paniekstoornissen (Chi­square (1) = 0,12, p = 0,91) en sociale
fobieën (Chi­square (1) = 0,27, p = 0,60). De absolute aantallen
van deze stoornissen in beide groepen zijn weergegeven in tabel 1.
Achtergrond kenmerken onderzoeksgroepen
gZ-PSYCHOLOGIE 6 n SEPTEMBER 2011
De overige diagnoses kwamen te weinig voor om adequate statistische
toetsing mogelijk te maken.
Procedure
De potentiële respondenten kregen van tevoren informatie
over het doel van het onderzoek. Ze kregen ook informatie
over de behandeling. Respondenten hebben vervolgens een
informed consent getekend. Het deelnemen aan dit onderzoek
was vrijwillig. Aan de potentiële deelnemers is gemeld dat
weigering geen invloed zou hebben op de behandeling.
Uitkomstmaten
Om de effectiviteit van behandeling te beoordelen is gekozen voor
twee niet­diagnosespecifieke uitkomstmaten die de ernst van de
klachten reflecteren, namelijk de Outcome Questionnaire-45 en
de Brief Symptom Inventory.
De Outcome Questionnaire-45 (OQ­45; Nederlandse vertaling:
De Jong, Nugter, Polak, Wagenborg, Spinhoven & Heiser, 2007)
bestaat uit 45 items. Een hoge totaalscore suggereert dat een
cliënt zowel een groot aantal stress­/spanningssymptomen heeft
(voornamelijk angst, depressie, somatische problemen en stress)
als problemen ervaart in interpersoonlijke relaties, maatschappelijk
functioneren (werk/school) en de algemene kwaliteit van
leven. De score per vraag heeft een range van 0 (nooit) tot 4
(bijna altijd). De interne consistentie van deze vragenlijst is goed
(Cronbachs α = 0,93) ( De Jong e.a., 2007).
De Brief Symptom Inventory (BSI; De Beurs, 2009) is een korte
vragenlijst met 53 items. De totaalscore op deze vragenlijst geeft een
indicatie van de ernst van de psychopathologie. De score per vraag
heeft een range van 0 (geen last van de klacht) tot 4 (heel erg last
van de klacht). De interne consistentie van deze vragenlijst is goed
(Cronbachs α = 0,96) (De Beurs & Zitman, 2006). De vragenlijsten
werden afgenomen bij de start en aan het einde van de behandeling.
Autochtonen (N = 46) Allochtonen (N = 19)
leeftijd M = 35,02 (Sd = 8,8) M = 37,05 (Sd = 8,2)
Mannen N (%) 17 (36,9) 10 (52,6)
Vrouwen N (%) 29 (63,0) 9 (47,3)
lager opgeleid < HBO N (%) 32 (69,5) 13 (68,4)
Hoogopgeleid ≥ HBO N (%) 14 (30,4) 6 (31,5)
Medicatiegebruik N (%) 31 (67) 11 (58)
Paniekstoornis met of zonder agorafobie N (%) 17 (36,9) 8 (42,1)
Sociale fobie N (%) 9 (19,5) 2 (10,5)
PTSS N (%) 2 (4,3) 4 (21,1)
gegeneraliseerde angststoornis N (%) 4 (8,7) 2 (10,5)
Hypochondrie N (%) 3 (6,5) 3 (15,8)
Obsessieve compulsieve stoornis N (%) 9 (19,6) -
NAO N (%) 2 (4,3) -
Tabel 1. Achtergrond kenmerken van de onderzoeksgroepen.