De nieuwe pensioenwet - Vno Ncw

VNO-NCW
Postbus 93002, 2509 aa Den Haag
Telefoon 070 349 03 49
Fax 070 349 03 00
Ledennummer 070 349 03 66
(telefonische vraagbaak voor leden)
Internet http://www.vno-ncw.nl
Werkgeversvereniging AWVN
Postbus 568, 2003 rn Haarlem
Telefoon 023 510 11 05
Fax 023 510 11 00
Internet http://www.awvn.nl
Praktijkwijzer van vnO-nCw/awvn
De nieuwe
pensioenwet
Wat werkgevers moeten weten

De nieuwe
pensioenwet
Wat werkgevers moeten weten

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
VNO-NCW
vno-ncw is de grootste centrale ondernemingsorganisatie van Nederland. Zij behartigt de
gemeenschappelijke belangen van 175 brancheverenigingen met hun ruim 115.000 aangesloten
ondernemingen. De vijf bij vno-ncw aangesloten regionale werkgeversverenigingen
en Jong Management vertegenwoordigen 8.500 persoonlijke leden.
vno-ncw representeert 90 procent van de werkgelegenheid in de marktsector.
Werkgeversvereniging AWVN
awvn behartigt de belangen van en adviseert werkgevers in de marktsector op sociaaleconomisch
gebied. Namens 850 leden-ondernemingen en 65 bedrijfstakorganisaties is
awvn betrokken bij de totstandkoming van 500 cao’s in de industrie, commerciële dienstverlening,
handel en not-for-profitsector.
© vno-ncw, awvn
Oktober 2006
ISBN-10: 90-5771-123-0
ISBN-13: 978-90-5771-123-7
Hoewel bij de samenstelling van deze brochure grote zorgvuldigheid is betracht, kunnen de
samenstellers geen aansprakelijkheid aanvaarden voor schade, van welke aard ook, die het
directe of indirecte gevolg is van handelingen en/of beslissingen die (mede) gebaseerd zijn
op de informatie in deze brochure.

Inhoud
1. Inleiding 5
2. Werkingssfeer 7
3. De pensioenovereenkomst 13
4. De uitvoeringsovereenkomst 23
5. De pensioenuitvoerder 27
6. Medezeggenschap en Goed Pensioenfondsbestuur 33
7. Financieel Toetsingskader (FTk) 39
8. Informatieverplichtingen 43
9. Toezicht en toezichthouder(s) 49
10. Overgangsrecht 51
11. Praktische gevolgen voor de werkgever 53
12. Pensioenfonds of verzekeraar: Belangrijke verschillen voor de werkgever 55
Bijlage 1 Voorbeeld Startbrief 57
Bijlage 2 Voorbeeld populaire versie van een pensioenregeling 58
Bijlage 3 Overzicht van de door de Tweede kamer aangenomen moties 73

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn

1 Inleiding
De oude Pensioen- en Spaarfondsenwet wordt vervangen door een nieuwe Pensioenwet. Het
is de bedoeling dat deze nieuwe wet gefaseerd wordt ingevoerd vanaf 1 januari 2007. Deze
brochure biedt u een overzicht van de belangrijkste wijzigingen die de Pensioenwet met zich
meebrengt. Daarbij zullen met name die onderwerpen de aandacht krijgen die de verantwoordelijkheid
van de werkgever raken.
De oude Pensioen- en Spaarfondsenwet (psw) is in 1952 in werking getreden. Sinds die tijd is
de Nederlandse samenleving fors veranderd. De psw is herhaaldelijk gewijzigd om de wetgeving
aan te laten sluiten op de veranderende samenleving. Zo bestaat er inmiddels recht op
waardeoverdracht bij verandering van werkgever, er is recht op uitruil van partnerpensioen
in ouderdompensioen en er zijn bepalingen in de psw opgenomen die gelijke behandeling
voorschrijven.
De Pensioen- en Spaarfondsenwet was door al deze wijzigingen minder overzichtelijk geworden.
Een grondige herziening en modernisering werd daarom noodzakelijk geacht.
Sommige onderwerpen zijn daarbij simpelweg overgeheveld van de psw naar de nieuwe
Pensioenwet (pw). Zo blijven sociale partners verantwoordelijk voor de inhoud van de pensioenregeling.
Andere onderwerpen komen niet meer terug in de pw, zoals de directeur-
grootaandeelhouder (dga). Sommige zaken zijn nieuw ten opzichte van de oude Pensioen- en
Spaarfondsenwet. De nieuwe Pensioenwet schrijft voor dat een pensioenregeling geen toetredingsleeftijd
mag kennen die hoger is dan 21 jaar. In samenhang hiermee krijgen pensioenuitvoerders
het recht om twee jaar na beëindiging van de deelneming pensioenaanspraken
die een bepaalde grens niet overschrijden, af te kopen. Verder worden de voorlichtingseisen
ten aanzien van gewezen deelnemers, vrijwillige pensioenregelingen en het toeslagbeleid,
aangescherpt. Het Financieel Toetsingskader, waarin de financiële normen staan waaraan een
pensioenfonds zich dient te houden, is opgenomen in de Pensioenwet. Ook zijn de afspraken
die sociale partners en het Coµrdinatieorgaan Samenwerkende Ouderenorganisaties (cso)
hebben gemaakt ten aanzien van medezeggenschap verankerd in de Pensioenwet. Bovendien
is de verplichting tot naleving van principes voor goed pensioenfondsbestuur (‘pension fund
governance’) in de Pensioenwet opgenomen.
De Pensioenwet is op 26 november j.l. met algemene stemmen door de Tweede Kamer aangenomen.
Mede op grond hiervan mag worden verwacht dat de Eerste Kamer de Wet tijdig

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
voor 1 januari 2007 zal afhandelen, zodat de Pensioenwet vanaf 1 januari 2007 gefaseerd kan
worden ingevoerd, te beginnen met de bepalingen die betrekking hebben op het Financieel
Toetsingskader (ftk), de medezeggenschap van gepensioneerden en Pension Fund Governance.
De inwerkingtreding van de Pensioenwet is overigens nader geregeld in een afzonderlijke
Invoeringwet, die thans bij de Tweede Kamer in behandeling is. Er wordt vanuit gegaan dat
ook die wet ruim voor 1 januari 2007 in het Staatsblad zal worden gepubliceerd.

2 Werkingssfeer
2.1 Definitie van pensioen
Het begrip pensioen wordt in de Pensioenwet gedefinieerd als de opsomming van pensioensoorten:
ouderdomspensioen, nabestaandenpensioen (partner- en wezenpensioen) en arbeidsongeschiktheidspensioen.
De elementen die essentieel zijn om te kunnen spreken van
pensioen in de zin van de Pensioenwet zijn:
• de koppeling aan de arbeidsrelatie
• het geldelijk vastgesteld zijn van de uitkering
• een uitkering ter zake van ouderdom, overlijden of arbeidsongeschiktheid die persoonsgebonden
is.
Als één van de drie genoemde elementen ontbreekt, is er geen sprake van pensioen in de zin
van de Pensioenwet.
Hierna worden de drie elementen nader uitgewerkt.
koppeling aan de arbeidsrelatie
Met pensioen in de zin van de Pensioenwet wordt gedoeld op de arbeidsvoorwaarde pensioen,
zoals werkgever en werknemer die overeenkomen in het kader van de arbeidsovereenkomst.
Een uitkering op grond van de aow en een lijfrenteverzekering zijn bijvoorbeeld geen pensioen
in de zin van de Pensioenwet. Deze vormen van oudedagsvoorziening zijn niet afhankelijk
van een werkgever-werknemer-relatie. Iedereen die rechtmatig in Nederland woont,
is in beginsel verzekerd voor de aow. Een lijfrente is een individueel verzekeringsproduct,
waarmee een persoon kan besluiten een oudedagsvoorziening op te bouwen, ongeacht of hij
werknemer is of niet. Als het in deze brochure over pensioen gaat, dan hebben we het over de
pensioenregeling zoals die is overeengekomen tussen werkgever en werknemer in het kader
van de arbeidsovereenkomst.
Geldelijk vastgestelde uitkering
Er is alleen sprake van pensioen in de zin van de Pensioenwet indien het een uitkering in
geld betreft ter zake van ouderdom, overlijden of arbeidsongeschiktheid. Overeenkomsten
die leiden tot een uitkering in beleggingseenheden of daarop zijn gebaseerd vallen niet onder
de Pensioenwet. Deze overeenkomsten kennen een zo grote onzekerheid wat betreft de

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
hoogte van de uitkering op de pensioendatum, dat ze niet worden beschouwd als pensioenovereenkomst.
Let op, hiermee bedoelen we niet de beschikbare premieregeling waarbij een
bepaalde premie wordt toegezegd die wordt belegd, al dan niet met keuzemogelijkheden ten
aanzien van de belegging. In dat geval wordt op de pensioendatum een uitkering in euro’s
aangekocht. De beschikbare premieregeling valt wel onder de Pensioenwet.
P.M.: het begrip “pensioenovereenkomst” wordt nader uitgewerkt in hoofdstuk 2.
Ook indien de werkgever met zijn werknemer een oudedagsvoorziening in natura overeenkomt,
bijvoorbeeld een woning, is er geen sprake van pensioen in de zin van de Pensioenwet.
Dit is in lijn met de uitvoeringspraktijk van de oude Pensioen- en Spaarfondsenwet.
Ouderdomspensioen
Het ouderdomspensioen moet levenslang zijn. Het ouderdomspensioen moet derhalve
voortduren totdat de gepensioneerde overlijdt. Er mag dus geen tijdelijk pensioen of een eenmalig
pensioen worden overeengekomen. Een tijdelijk ouderdomspensioen is alleen toegestaan
voor zover het gevolgd wordt door een uitkering op grond van de aow of een levenslang
ouderdomspensioen. Een zogenaamde hoog-laag constructie waarbij de pensioenuitkering
in de eerste jaren hoger is dan in latere jaren is wel mogelijk. De vaststelling van de uitkering
dient in euro’s plaats te vinden.
VUT-regelingen en Levensloopregelingen
vut-regelingen vallen niet onder de Pensioenwet indien zij de volgende drie kenmerken
hebben:
• de uitkering eindigt uiterlijk bij het bereiken van de ingangsdatum van de aow-uitkering
of bij het bereiken van de pensioenleeftijd voor het levenslange ouderdomspensioen
• het gaat om een regeling die maximaal 5 jaar geldig is
• er bestaat alleen aanspraak op een uitkering voor degenen die tijdens de looptijd van de
regeling een bepaalde leeftijd hebben bereikt
Indien vut-regelingen niet voldoen aan bovengenoemde omschrijving, dan worden deze
beschouwd als pensioen in de zin van de Pensioenwet. Ook de psw was op vut-regelingen
niet van toepassing, alleen was het hierin niet expliciet bepaald.
Bovenstaande geldt alleen voor nieuwe vut-regelingen die, ondanks de fiscale ontmoediging,
na de invoering van de Pensioenwet worden ingevoerd. Op de datum van invoering
van de Pensioenwet reeds bestaande vut-regelingen hoeven niet te worden gewijzigd indien
zij niet voldoen aan bovenstaande vut-definitie. Deze regelingen worden gelijkgesteld
met vut-regelingen op grond van de Pensioenwet.

Een uitkering in het kader van de levensloopregeling is ook geen pensioen, ook niet als
de werknemer ervoor kiest het tegoed direct voorafgaand aan pensionering op te nemen.
Belangrijkste reden hiervoor is dat het sparen in de levensloopregeling een individueel
wettelijk recht is van de werknemer (geen solidariteit) en geen arbeidsvoorwaarde die tot
stand komt tussen werkgever en werknemer.
Toetredingsleeftijd uiterlijk op 21 jaar
In de psw was de leeftijd waarop werknemers met het verwerven van pensioenaanspraken
begonnen vrij. Deze leeftijd werd nader door sociale partners ingevuld in de pensioenregeling.
In de Pensioenwet is bepaald dat uiterlijk vanaf 21 jaar begonnen wordt met verwerving
van pensioenaanspraken. Eerder mag altijd, maar later is niet meer toegestaan.
De wetgever heeft een overgangstermijn gegeven van één jaar. Per 1 januari 2008 moeten
alle pensioenregelingen zijn aangepast in die zin dat de toetredingsleeftijd niet later mag
liggen dan de 21-jarige leeftijd. Er is uitdrukkelijk bepaald dat deze bepaling geen terugwerkende
kracht heeft. Dit betekent dat een werknemer die op 1 januari 2008 24 jaar is,
niet alsnog met terugwerkende kracht drie opbouwjaren krijgt.
Met een toetredingsleeftijd van 21 jaar sluit de Nederlandse wetgeving aan bij de leeftijd
die wordt gehanteerd in de ontwerprichtlijn van de Europese Unie inzake grensoverschrijdende
waardeoverdracht (“portability”).
Nabestaandenpensioen
Onder het begrip nabestaandenpensioen wordt zowel het pensioen voor de achtergebleven
partner verstaan (het partnerpensioen) als het pensioen voor het achtergebleven kind van
de deelnemer (het wezenpensioen). In de Pensioenwet worden nadere eisen gesteld aan het
partnerpensioen. Indien een pensioenovereenkomst voorziet in een nabestaandenpensioen
voor een partner (niet zijnde echtgenoot of geregistreerde partner) dan moet dit nabestaandenpensioen
wat betreft rechten en plichten hetzelfde zijn als het nabestaandenpensioen
voor een gehuwde of geregistreerde partner. Een pensioenovereenkomst hoeft niet te voorzien
in een nabestaandenpensioen voor een partner, ook niet indien er wel een nabestaandenpensioen
is voor gehuwden en geregistreerde partners. Gehuwden en geregistreerde
partners zijn volgens de wet gelijk gesteld. Dit betekent dat zij dezelfde rechten en plichten
hebben. Samenwonenden (ook samenwonenden met een notarieel samenlevingscontract)
mogen dus worden uitgesloten voor de toezegging van het nabestaandenpensioen. Echter als
de toezegging wordt gedaan, moet deze identiek zijn aan de toezegging van nabestaandenpensioen
voor een gehuwde of geregistreerd partner.
Indien er een nabestaandenpensioen op risicobasis is, dan behoudt de deelnemer, die na de
beëindiging van de deelneming recht heeft op een uitkering op grond van de Werkloosheidswet,
gedurende de periode dat hij de uitkering ontvangt, aanspraak op partnerpensioen ten

10
De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
behoeve van zijn partner. Tijdens periodes van onbetaald verlof, tot een maximum van 18
maanden, wordt de dekking van het nabestaandenpensioen voortgezet. Deze op zich nogal
onduidelijke bepaling is door de Tweede Kamer bij amendement aan artikel 50 van de Pensioenwet
toegevoegd. Aan het ministerie is gevraagd dit punt te verduidelijken.
Aan de wet is door de Tweede Kamer voorts bij amendement een nieuw artikel 50a toegevoegd,
waarin is bepaald, dat de dekking voor nabestaandenpensioen gedurende ten hoogste
18 maanden doorloopt tijdens perioden van onbetaald verlof. In die situaties loopt ook het
dienstverband veelal gewoon door.
Recht op uitruil van ouderdomspensioen in partnerpensioen
De psw kende reeds het recht op uitruil van partnerpensioen in een hoger of eerder ingaand
ouderdomspensioen. De Pensioenwet introduceert daarnaast een recht op uitruil
van (een deel van het) ouderdomspensioen in partnerpensioen. Deze bepaling schept de
mogelijkheid om een deel van het ouderdomspensioen om te zetten in partnerpensioen,
zodat de partner verzekerd is van een partnerpensioen in het geval de deelnemer komt te
overlijden.
Dit uitruilrecht is vooral van belang voor deelnemers in pensioenregelingen zonder partnerpensioen
of een klein partnerpensioen dan wel pensioenregelingen met een partnerpensioen
op risicobasis, dat slechts loopt tot de pensioendatum. Er is minimaal één moment,
veelal het moment waarop het ouderdomspensioen ingaat, waarop de deelnemer
de keuze kan maken om een deel van zijn ouderdomspensioen uit te ruilen in partnerpensioen.
Indien de (gewezen) deelnemer niet binnen de door de pensioenuitvoerder gestelde
termijn reageert op de uitruilmogelijkheid geboden op het moment waarop het
ouderdomspensioen ingaat, gaat de pensioenuitvoerder over tot uitruil van ouderdomspensioen
in nabestaandenpensioen indien:
• De pensioenovereenkomst niet voorziet in een nabestaandenpensioen vanaf de datum
waarop het ouderdomspensioen ingaat
en
• De (gewezen) deelnemer gehuwd is of een geregistreerde partner heeft
Gaarne extra aandacht voor dit punt dat door de Tweede Kamer bij amendement aan artikel
55 van de wet is toegevoegd. Het simpele feit dat de deelnemer niet binnen de termijn
reageert dwingt de uitvoerder om – indien aan de voorwaarden is voldaan – tot verplichte
uitruil over te gaan, ook als de deelnemer dat eigenlijk liever niet wil.
Van belang is nog om te vermelden dat voor de uitruil van Nabestaandenpensioen in Ouderdomspensioen
de schriftelijke instemming van de partner is vereist. Dit is niet het geval
bij uitruil van Ouderdomspensioen in Nabestaandenpensioen, tenzij de Wet Verevening
pensioenrechten bij scheiding op dit punt beperkende regels stelt.
Arbeidsongeschiktheidspensioen
Er is eerst sprake van een arbeidsongeschiktheidspensioen indien het recht op arbeidsongeschiktheidspensioen
ontstaat na afloop van:

a. de wettelijk verplichte loondoorbetaling bij ziekte (104 weken)
b. de Ziektewetuitkering voor vrouwen in geval van bevallingsverlof en uitzendkrachten.
Bij pensioen gaat het namelijk altijd om uitkeringen met een meer structureel karakter. Een
arbeidsongeschiktheidspensioen dekt in bepaalde mate de risico’s van arbeidsongeschiktheid
door te voorzien in een uitkering. Daarnaast bestaat de mogelijkheid van het (gedeeltelijk)
premievrij voortzetten van de pensioenopbouw bij arbeidsongeschiktheid. In de startbrief
(zie hoofdstuk 3.5) moet worden aangegeven wat de gevolgen zijn voor pensioenopbouw bij
arbeidsongeschiktheid. Daarbij wordt vermeld of een deelnemer zich moet melden bij een
pensioenuitvoerder. Als de pensioenopbouw bij arbeidsongeschiktheid niet collectief is geregeld,
kan de deelnemer op grond van die informatie besluiten dit risico voor eigen rekening
zelf te verzekeren bij een particuliere verzekeraar.
Toeslag is pensioen
Elke afspraak in de pensioenovereenkomst over een toeslag, al dan niet voorwaardelijk
overeengekomen, valt onder het begrip pensioen. Voorwaardelijke toeslagverlening leidt
op het moment van daadwerkelijke toekenning tot een geldelijk, vastgestelde uitkering
en voldoet hiermee aan de definitie van ouderdomspensioen. Vanaf dat moment wordt de
toeslag onderdeel van de pensioenaanspraak en krijgt het derhalve een onvoorwaardelijk
karakter. Bij een onvoorwaardelijke toeslag, is de toeslag op het moment van opbouwen al
onderdeel van de pensioenaanspraak.
Het gevolg van het feit dat toeslagen pensioen zijn in de zin van de Pensioenwet is, dat de
financiering van de toeslagen buiten de onderneming, bij een pensioenuitvoerder, moet
zijn ondergebracht. Hieruit vloeit voort dat toeslagfondsen die niet zijn ondergebracht bij
een pensioenuitvoerder, niet langer zijn toegestaan.
2.2 Op wie is de wet van toepassing?
Personele reikwijdte
De pensioenwet is van toepassing op werkgevers en werknemers. Werkgevers- en werknemersvertegenwoordigers
in de bedrijfstak kunnen afspreken dat naast werknemers ook andere
personen onder de werkingssfeer vallen. Hierbij kan het onder andere gaan om zelfstandigen.
Deze personen vallen vervolgens ook onder de Pensioenwet.
De directeur-grootaandeelhouder (DGA)
In tegenstelling tot de psw valt de directeur-grootaandeelhouder niet onder de reikwijdte
van de Pensioenwet.
Evenals onder de oude psw wordt onder een dga verstaan:
• Persoonlijk houder van aandelen welke ten minste een tiende deel van het geplaatste
kapitaal van de vennootschap van de werkgever vertegenwoordigen
11

1
De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
• Indirect persoonlijk houder van aandelen welke ten minste een tiende deel van het geplaatste
kapitaal van de vennootschap van de werkgever vertegenwoordigen
• Houder van certificaten van aandelen, uitgegeven door tussenkomst van een administratiekantoor
waarvan hij voor ten minste een tiende deel in het bestuur vertegenwoordigd
is, welke ten minste een tiende deel van het geplaatste kapitaal van de vennootschap
vertegenwoordigen
De belangrijkste reden voor de wetgever om de dga niet onder de Pensioenwet te brengen, is
dat een dga de feitelijke macht heeft in de onderneming en als eigenaar beschouwd kan worden.
De dga heeft de bescherming van de Pensioenwet niet nodig. De Wet Verevening Pensioenrechten
bij Scheiding blijft wel van toepassing op de dga. De bestaande mogelijkheden
voor fiscaal gefacilieerde pensioenopbouw voor een dga als zodanig blijven wel gehandhaafd.
Er geldt een overgangsbepaling voor dga’s die reeds bij invoering van de Pensioenwet dga
zijn en hun pensioenaanspraken hebben ondergebracht of alsnog willen onderbrengen bij
een pensioenuitvoerder. Bestaande dga’s krijgen een jaar de tijd om een keuze te maken of
zij hun pensioen ofwel laten meelopen in de pensioenregeling van hun werkgever, ofwel
in eigen beheer houden, dan wel zelf een pensioen regelen bij een bank of verzekeraar.
Daarna is er geen mogelijkheid meer om te switchen van deelnemen in de pensioenregeling
van de werkgever, naar eigen beheer of zelf onderbrengen en andersom.
ZZP’ers:
Voor zzp’ers (Zelfstandigen Zonder Personeel) zijn de mogelijkheden voor pensioenopbouw
in de Pensioenwet daarentegen verruimd. Bij amendering heeft de Tweede Kamer
aan artikel 49 toegevoegd, dat een gewezen deelnemer die aansluitend aan de beëindiging
van de dienstbetrekking winst uit onderneming gaat genieten als bedoeld in artikel 3.8
van de Wet op de Inkomstenbelasting 2001, nog 10 jaar de pensioenopbouw in de oude
regeling op vrijwillige basis kan voortzetten.
Territoriale reikwijdte
Het Europees Verdrag over verbintenissen uit overeenkomst (het evo) bepaalt dat een werknemer
die in Nederland werkt, ongeacht nationaliteit van de werknemer, ongeacht in welk
land hij woont en ongeacht de vestigingsplaats van de werkgever, onder de beschermende
werking van de Pensioenwet valt. Met andere woorden: het werklandbeginsel is van toepassing.
Ook als een werknemer die gewoonlijk in Nederland werkt, tijdelijk in het buitenland werkt,
blijft de Pensioenwet op hem van toepassing.
Het begrip tijdelijk is (nog) niet in het evo uitgewerkt. In Nederland (ook in fiscale regelgeving)
wordt er vanuit gegaan dat het gaat om een periode van 5 jaar.

3 De Pensioenovereenkomst
Er bestaat geen pensioenplicht in Nederland. In beginsel zijn werkgever en werknemer vrij
om al dan niet afspraken te maken over pensioen. Als er een afspraak tot stand komt dan is er
volgens de Pensioenwet sprake van een pensioenovereenkomst.
3.1 Pensioenovereenkomst in plaats van pensioentoezegging
De Pensioenwet introduceert een nieuw begrip: de pensioenovereenkomst. Het begrip ‘pensioenovereenkomst’
vervangt het in de psw gehanteerde begrip ‘pensioentoezegging’. De wetgever
heeft geen inhoudelijke wijziging ten opzichte van de psw beoogd met de introductie
van het begrip pensioenovereenkomst in plaats van pensioentoezegging. De term pensioenovereenkomst
verdient volgens de wetgever de voorkeur omdat deze beter uitdrukt dat pensioen
een arbeidsvoorwaarde is die werkgever en werknemer samen overeenkomen. Voor
de totstandkoming van de pensioenovereenkomst is aanvaarding van de kant van de werknemer
vereist. Hier is geen verschil met het begrip pensioentoezegging. De pensioenovereenkomst
is vormvrij en kan mondeling of schriftelijk tot stand komen. De aanvaarding kan
blijken uit een of meer gedragingen, bijvoorbeeld uit het feit dat de werknemer accepteert dat
op zijn loon pensioenpremies worden ingehouden. Om misverstanden te voorkomen, raden
wij werkgevers aan om de aanvaarding van het aanbod tot het sluiten van een pensioenovereenkomst
door werknemers schriftelijk te laten geschieden. In de meeste gevallen gebeurt dit
al door een verwijzing in de arbeidsovereenkomst naar de van toepassing zijnde pensioenregeling.
Dit is in beginsel voldoende om een pensioenovereenkomst tot stand te brengen.
De werkgever moet zich daarnaast houden aan de voorschriften omtrent informatie over de
pensioenregeling die aan de werknemer moet worden verstrekt (zie hoofdstuk 8).
Beperking handelingsvrijheid werkgever
Ondanks dat we in Nederland geen pensioenplicht kennen, is een werkgever niet altijd
vrij in zijn handelen bij het sluiten van een pensioenovereenkomst. Hij kan op verschillende
manieren gebonden zijn, waarbij de volgende situaties zich kunnen voordoen:
• Voor het introduceren, wijzigen of beëindigen van de pensioenregeling kan instemming
van de Ondernemingsraad vereist zijn
• Het is mogelijk dat onderhandelen met de vakbonden over de pensioenregeling noodzakelijk
is
1

1
De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
• De werkgever, partij bij de cao, moet de pensioenregeling zoals overeengekomen met
de bonden aanbieden aan alle werknemers
• De werkgever is lid van een werkgeversvereniging, die met vakbonden een bedrijfstakpensioenregeling
is overeengekomen. In dat geval moet de werkgever deze bedrijfstakpensioenregeling
aanbieden aan alle werknemers
• Voor de werkgever geldt een verplicht gestelde bedrijfstakpensioenregeling. Werkgevers
en werknemers in de betreffende bedrijfstak zijn verplicht aan deze pensioenregeling
deel te nemen
• Werkgever moet de pensioenregeling aanbieden conform afspraken met de verzekeraar
ARBEIDSVOORWAARDE PENSIOEN
PSW PW
• Pensioentoezegging: aanbod en
aanvaarding
• Aanvaarding werknemer van aanbod
vereist
• Geen vormvoorschriften;
advies: schriftelijk vastleggen
• Pensioenovereenkomst: aanbod en aanvaarding
(geen inhoudelijke wijziging t.o.v. psw)
• Aanvaarding werknemer van aanbod vereist
• Geen vormvoorschriften;
advies: schriftelijk vastleggen
3.2 Aanbod tot het sluiten van een pensioenovereenkomst
Vóór de inwerkingtreding van de Pensioenwet was de werkgever verplicht om binnen een
maand na indiensttreding aan de werknemer mee te delen of hij ging deelnemen aan een pensioenregeling.
Als er geen pensioenregeling was, dan hoefde de werkgever niets te doen. Dit
voorschrift is in de pw aangescherpt in die zin, dat de werkgever binnen een maand na indiensttreding
schriftelijk moet aangeven of aan de werknemer een aanbod tot het sluiten van een
pensioenovereenkomst wordt gedaan of niet. Dus ook als er geen pensioenregeling is, moet de
werkgever de werknemer hierover informeren. Ook moet de werkgever aangeven wie de pensioenuitvoerder
is. Als de werknemer nog niet kan deelnemen aan de pensioenregeling (bijvoorbeeld
omdat hij jonger is dan 21 jaar of omdat er een wachttijd is) dan moet de werkgever
aangeven wat de voorwaarden zijn om te zijner tijd wel aan de regeling te kunnen deelnemen.
De maximale wacht- en drempeltijd voor het ouderdomspensioen is verlaagd tot 2 maanden.
Voor nabestaandenpensioen en arbeidsongeschiktheidspensioen mag geen wacht- of drempelperiode
worden gehanteerd.
Indien de werkgever zich niet houdt aan genoemde voorschriften dan wordt de werknemer
geacht te behoren tot de groep werknemers binnen de onderneming die al een pensioenregeling
heeft. Met andere woorden dan heeft de werknemer automatisch het recht om deel te
nemen aan de pensioenregeling. Er moet dan uiteraard wel reeds een pensioenregeling binnen
de onderneming bestaan.

3.3 Pensioensysteem moet expliciet benoemd worden
Op grond van de Pensioenwet moeten werkgever en werknemersvertegenwoordigers expliciet
overeenkomen wat het karakter is van de pensioenregeling. Is er bijvoorbeeld sprake van
een eindloon- of middelloonregeling (defined benefit regelingen of db-regelingen) of van een
beschikbare premieregeling (defined contribution regelingen of dc-regelingen). In de praktijk
zijn er mengvormen ontstaan waardoor het voor de werknemer niet altijd duidelijk is
welke risico’s er voor hem aan de pensioenregeling vastzitten. De wetgever vindt het noodzakelijk,
dat daarover duidelijkheid wordt verschaft. Daarom dient in de pensioenovereenkomst
te worden aangegeven wat het karakter is van de pensioenregeling.
De traditionele tweedeling tussen defined benefit regelingen (db) en defined contribution
regelingen (dc) wordt in de pw vervangen door een driedeling:
de Uitkeringsovereenkomst:
deze geeft aanspraak op een periodieke uitkering (db-regeling; bijvoorbeeld een middelloon-
of eindloonregeling)
de kapitaalovereenkomst:
deze geeft aanspraak op een verzekerd kapitaal dat op de pensioendatum wordt omgezet in
een periodieke uitkering (een zogenaamde streefregeling)
de Premieovereenkomst:
deze geeft aanspraak op een premie (dc-regeling)
Er bestaan drie soorten premieovereenkomsten:
- ‘zuivere premieregeling’: de premie wordt belegd in beleggingsfondsen
- premieregeling waarbij de premie onmiddellijk omgezet wordt in een aanspraak op kapitaal
- premieregeling waarbij de premie meteen na het beschikbaar stellen, omgezet wordt in
een aanspraak op een uitkering
PENSIOENSYSTEMEN
PSW PW
• Defined benefit (eindloon / middelloonregeling)
• Defined contribution (beschikbare premieregeling)
• Streefregeling (bijvoorbeeld beoogd
eindloon)
• Uitkeringsovereenkomst
• Premieovereenkomst
• Kapitaalovereenkomst
1

1
De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
Binnen een jaar na invoering van de Pensioenwet zal de pensioenovereenkomst moeten worden
gekarakteriseerd als één van de bovengenoemde systemen. De karakterbepaling geldt
dan alleen voor de in de toekomst op te bouwen rechten en niet voor aanspraken die reeds
zijn opgebouwd.
3.4 Collectief beschikbare premieregelingen
(Collectief Defined Contributionregelingen – CDC)
De laatste jaren zien we een nieuwe variant ontstaan die een brug slaat tussen db-regelingen
en dc-regelingen en die wordt aangeduid met de term Collectief Defined Contributionregeling
= cdc-regeling. De interesse van de werkgever voor deze cdc-regelingen ligt met name
in de kostenbeheersing van de pensioenregeling en het voorkomen van negatieve gevolgen
voor de pensioenwaardering op de ondernemingsbalans. Dit laatste is een direct gevolg van
de invoering van ias 19 of rj 271 per 1 januari 2005 in het kader van nieuwe internationale verslagleggingsregels
– ifrs. Deze nieuwe verslagleggingsregels dwingen ondernemingen om de
pensioenverplichtingen te waarderen tegen de geldende marktrente. Bij de meer traditionele
db-regelingen moeten hierbij ook toekomstige ontwikkelingen zoals salarisstijgingen en indexatiebeleid
worden meegenomen. Als er een tekort is tussen de pensioenverplichtingen en
het daar tegenover staande pensioenvermogen, dan moet er op de ondernemingsbalans een
voorziening worden getroffen. Een db-regeling kan door deze wijze van verslaglegging voor
behoorlijke fluctuaties op de ondernemingsbalans zorgen. Een dergelijke ontwikkeling is vanuit
bedrijfseconomisch oogpunt voor veel ondernemingen onwenselijk. In een cdc-regeling
behoudt de werknemer zijn toegezegde aansprakenregeling (als ware het een db-regeling),
maar tegelijk spreekt de werkgever in de pensioenovereenkomst van tevoren af welke prijs
(premie) daarvoor betaald gaat worden en voor hoelang. De premie wordt dusdanig vastgesteld
dat deze voldoende moet zijn om de toezegging van de uitkeringen en de indexatie te
kunnen betalen (de zogenaamde kostprijsdekkende premie). Echter, mocht op enig moment
blijken dat deze premie niet voldoende is, dan kan het pensioenfonds c.q. de pensioenuitvoerder
niet de onderneming c.q. de werkgever aanspreken om het tekort aan te vullen. In dit geval
zullen alle actieve en gepensioneerde deelnemers gezamenlijk (collectief) het tekort dragen
door een verlaging van bijvoorbeeld de indexatie of de pensioentoezegging. In het uiterste
geval kan ook gekort worden op de reeds opgebouwde rechten (het z.g. “afstempelen”).
Een belangrijk verschil tussen de tot voor kort gangbare db-regelingen en de nieuwe cdcregelingen
is derhalve dat de pensioenrisico’s (met name het inflatie-, het rente-, het beleggings-
en het lang-leven-risico) verschuiven naar het collectief van alle actieve en gepensioneerde
deelnemers. In de praktijk zien we vaak dat de deelnemers in gezamenlijkheid alleen
dan bereid zijn deze risico’s over te nemen als de werkgever daarvoor een opslag op de kostendekkende
premie betaalt.
Of een dergelijke opslag wordt betaald en zo ja wat daarvan de hoogte is, is afhankelijk van de
onderhandelingen daarover tussen de werkgever en de werknemers.

De cdc-regeling is een mengvorm van een db-regeling en een dc-regeling, hetgeen wil zeggen
dat er enerzijds aan de werknemer een pensioenuitkering wordt toegezegd (het db-component),
terwijl er anderzijds voor de werkgever een vaste premie geldt voor een aantal jaren.
Een cdc-regeling mag alleen als uitkeringsovereenkomst worden gekwalificeerd, indien deze
overeenkomst met een voldoende mate van zekerheid nagekomen kan worden.
Omdat bij cdc-regelingen de bijdrage van de onderneming zich beperkt tot betaling van de
afgesproken pensioenpremie en de onderneming in een cdc-systeem niet kan worden aangesproken
op het aanvullen van eventuele tekorten, is het verslagleggingregime zoals dat
geldt voor db-regelingen niet van toepassing in geval van een cdc-regeling. De verplichting
van de werkgever gaat bij een cdc-regeling immers niet verder dan het betalen van de vooraf
afgesproken premie. Derhalve mag de jaarverslaglegging van de ondernemingen met betrekking
tot pensioenverplichtingen worden ingericht volgens de regels van dc-accounting.
Voorwaarde hiervoor is uiteraard wel, dat in de overeenkomst tussen de onderneming en het
pensioenfonds c.q. de uitvoerder duidelijk is vastgelegd dat:
a. de verplichtingen van de werkgever zijn beperkt en gemaximeerd en gedurende welke
periode;
b. dat er bij een tekort derhalve geen enkele verplichting is tot bijstorting of nabetaling;
c. dat er evenmin enig recht bestaat op terugstorting of premiekorting;
d. dat er over een en ander heel helder met de deelnemers is gecommuniceerd.
Pensioenwet dwingt tot duidelijkheid over het karakter van de regeling
Ingevolge de Pensioenwet dient in de pensioenovereenkomst duidelijk te zijn omschreven
wat het karakter is van de pensioenregeling die wordt toegezegd. Is het:
a. een uitkeringsovereenkomst
b. een kapitaalovereenkomst
c. een premieovereenkomst
De Pensioenwet dwingt sociale partners zich te bekennen tot één van deze drie pensioensystemen.
Sociale partners hebben de volledige vrijheid om de inhoud van de pensioenregeling
te bepalen. De toezichthouder (dnb) zal beoordelen of het karakter dat aan de pensioenovereenkomst
is gegeven in overeenstemming is met de inhoud en financiering daarvan.
3.5 De startbrief
De werknemer heeft ingevolge de Pensioenwet binnen drie maanden nadat hij is gaan deelnemen
in de pensioenregeling recht op een startbrief. De startbrief moet alle voor de werknemer
relevante informatie over zijn pensioenregeling bevatten. Dit houdt in dat de werknemer
in heldere en begrijpelijke bewoordingen moet worden geïnformeerd over de inhoud van de
pensioenregeling, zijn rechten en plichten en over de risico’s die voor zijn rekening komen.
De startbrief is een gedeelde verantwoordelijkheid van werkgever en pensioenuitvoerder,
maar uiteindelijk is de werkgever voor de verzending daarvan eindverantwoordelijk. In beginsel
moet de pensioenuitvoerder de startbrief aan de werknemer verstrekken. De werk-
1

1
De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
gever moet er op toezien dat de pensioenuitvoerder dit ook daadwerkelijk doet. Gelet op
de gedeelde verantwoordelijkheid kan de werkgever er op aangesproken worden indien de
werknemer de startbrief niet binnen de gestelde termijn ontvangt. De werkgever dient er
in dat geval voor te zorgen dat de startbrief alsnog wordt verstuurd. De verplichting om een
startbrief te sturen zal een jaar na inwerkingtreding van de Pensioenwet ingaan.
In de startbrief moet in ieder geval de volgende informatie worden opgenomen:
• De inhoud van de pensioenregeling
- De ingangsdatum van de pensioenovereenkomst
- De pensioenvormen (ouderdomspensioen, nabestaandenpensioen, arbeidsongeschiktheidspensioen)
- Het karakter van de pensioenovereenkomst: uitkeringsovereenkomst, kapitaalovereenkomst
of premieovereenkomst (zie hoofdstuk 3.3)
- De wijze waarop de pensioenaanspraken worden vastgesteld
- De ingangsdatum van het pensioen en de duur van de uitkering
- De gevolgen van beëindiging van de deelneming voor de hoogte van de pensioenaanspraken,
waarbij wordt aangegeven welke pensioenaanspraken op risicobasis zijn
- Een eventueel betalingsvoorbehoud van de werkgever
- De keuzemogelijkheden die er zijn ten aanzien van uitruilmogelijkheden (bijvoorbeeld:
uitruil van nabestaandenpensioen in ouderdomspensioen)
- De informatieverplichtingen van de werknemer jegens de werkgever en de pensioenuitvoerder:
bijvoorbeeld de verplichting van de werknemer om aan te geven dat hij getrouwd
is of een kind heeft gekregen
- De eventuele mogelijkheid tot vrijwillige voortzetting van de pensioenregeling na beëindiging
van de deelname
- Informatie over het wettelijk recht op waardeoverdracht
- De informatie die op verzoek van de deelnemer wordt verstrekt zoals de jaarrekening, het
jaarverslag van de pensioenuitvoerder en de uitvoeringsovereenkomst (zie hoofdstuk 8)
- De bij de pensioenuitvoerder geldende klachtenregeling
• Het toeslagbeleid
- Het ambitieniveau en de voorwaarden die gelden bij toeslagverlening; ook als er geen
toeslagbeleid is, dient dit te worden gemeld
- De wijze van financiering van voorwaardelijke toeslagverlening
- De verwachtingen ten aanzien van toekomstige toeslagverlening
- De toeslagverlening over de afgelopen drie jaar waarbij wordt aangegeven of dit in
overeenstemming met het gepresenteerde toeslagenbeleid is
• Het recht van de werknemer om het pensioenreglement bij de pensioenuitvoerder op te
vragen
• Het eventuele bestaan van een vrijwillige pensioenregeling (bijvoorbeeld een bijspaarmodule
waarmee een werknemer extra pensioen kan opbouwen) en het karakter van deze
vrijwillige pensioenregeling

• Informatie over het functioneren en de financiële positie van de pensioenuitvoerder. Het
gaat hierbij bijvoorbeeld om het al dan niet actueel zijn van een korte- of langetermijnherstelplan.
De werknemer heeft deze informatie nodig indien hij waardeoverdracht
overweegt
• De mogelijkheid tot een verzoek voor een berekening van de effecten van uitruil op de pensioenaanspraken
Aangezien de startbrief in heldere en begrijpelijke bewoordingen moet zijn geformuleerd,
kan de pensioenuitvoerder niet volstaan met toezending van het pensioenreglement. Alle genoemde
informatie behoeft niet in de startbrief zelf te worden opgenomen. Een goede oplossing
kan zijn om aan de startbrief als bijlage een populaire versie van de pensioenregeling toe
te voegen. Alle benodigde informatie, met name wat betreft de inhoud van de regeling, kan in
de populaire versie worden verwerkt. Deze populaire versie wordt geacht deel uit te maken
van de startbrief. Op deze wijze kan iedere werknemer begrijpen wat zijn arbeidsvoorwaarde
pensioen inhoudt, zowel wat betreft de rechten als wat betreft de risico’s.
In de bijlagen van deze brochure is een voorbeeld opgenomen van een korte startbrief en een
voorbeeld van een populaire versie van een pensioenreglement. In deze voorbeelden wordt
uitgegaan van een middelloonregeling met:
a. pensioenleeftijd 65 jaar
b. een betrekkelijke lage franchise
c. een jaarlijkse opbouw van 2%
d. een gestaffeld arbeidsongeschiktheidspensioen
e. een kapitaalgedekt nabestaandenpensioen
f. keuzemogelijkheden, waaronder een hoog-laag-constructie
g. uitruilmogelijkheden
h. een voorwaardelijke toeslagverlening
Voor premieovereenkomsten (dc-regelingen) zijn er aanvullende informatieverplichtingen
gesteld in verband met de risico’s van deze pensioenovereenkomst voor de werknemer. Zo
moet in de startbrief of in de bijlage worden aangegeven hoe het verloop van de premies is.
Voor een werknemer is het van belang om te weten of de beschikbare premie gelijk blijft, in
de loop der tijd stijgt met de leeftijd, of eventueel een ander verloop heeft. Daarnaast moet
aangegeven worden welk deel van de premie bedoeld is voor de opbouw van pensioen en
welk deel van de premie gebruikt wordt voor kosten van de uitvoering.
Voorts moet aangegeven worden of de op te bouwen aanspraken op basis van kapitaaldekking
of op risicobasis worden gefinancierd en welke deel van de premie hiervoor beschikbaar
is gesteld.
1

0
De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
Verschil nabestaandenpensioen op risicobasis versus nabestaandenpensioen op basis van
kapitaaldekking
Als de pensioenregeling een nabestaandenpensioen op risicobasis bevat, dan betekent dit
dat een werknemer alleen gedurende het dienstverband verzekerd is voor het risico dat
hij komt te overlijden. In dat geval komt/komen zijn nabestaande(n) in aanmerking voor
een nabestaandenpensioen. Er is geen sprake van opbouw van nabestaandenpensioen. Dat
wil zeggen dat er geen recht op nabestaandenpensioen bestaat in het geval het overlijden
plaatsvindt na pensionering. Het betekent eveneens, dat er bij tussentijds vertrek naar een
andere werkgever geen nabestaandenpensioen is dat – in het kader van waardeoverdracht –
kan worden meegenomen naar de nieuwe werkgever c.q. pensioenuitvoerder. Omdat bij
een nabestaandenpensioen op risicobasis geen waarde wordt opgebouwd is ook de mogelijkheid
van uitruil van nabestaandenpensioen in extra ouderdomspensioen op pensioendatum
niet aan de orde.
Het gemis aan nabestaandenpensioen in geval van overlijden na pensioendatum kan
(deels) worden goedgemaakt door op pensioendatum gebruik te maken van het recht op
uitruil van ouderdomspensioen in nabestaandenpensioen. Het is daarnaast ook altijd mogelijk,
dat de werknemer het gemis aan risicodekking in geval van overlijden na pensioendatum
individueel en voor eigen rekening verzekert bij een commerciële verzekeraar.
Bij een nabestaandenpensioen op basis van kapitaaldekking wordt er wel een nabestaandenpensioen
opgebouwd. Daaruit kan ook een nabestaandenpensioen worden uitgekeerd
indien het overlijden plaatsvindt na pensionering. Bij tussentijds vertrek kan de opgebouwde
waarde worden overgedragen naar de nieuwe werkgever c.q. de nieuwe pensioenuitvoerder.
Uit de startbrief moet blijken of er een nabestaandenpensioen op risicobasis of
op basis van kapitaaldekking is.
3.6 Twee opeenvolgende dienstverbanden bij dezelfde werkgever
Indien een werknemer na 6 maanden of minder, een nieuw contract krijgt bij dezelfde werkgever
hoeft niet opnieuw een startbrief verstrekt te worden. Informatie die sinds het vorige
dienstverband is gewijzigd moet wel worden gegeven.

INDIENSTTREDING NIEUWE WERkNEMER
PSW PW
• ‘Pensioentoezegging’ • ‘Pensioenovereenkomst’
• Geen minimale toetredingsleeftijd; het • Minimale toetredingsleeftijd 21 jaar
is aan sociale partners om die te bepalen
• Als er een pensioentoezegging geldt, dan • Binnen 1 maand na indiensttreding
moet de werkgever binnen 1 maand na aangeven of er al dan niet een aanbod komt
de werknemer hierover informeren (bw) tot sluiten indiensttreding van pensioen
overeenkomst
- Als er geen aanbod komt:
werkgever moet aangeven waarom niet
(geen pensioenregeling, werknemer is jonger
dan 21 jaar, salaris is lager dan franchise
etc.) en wat de voorwaarden zijn om te
zijner tijd wel deel te kunnen nemen
- Als er wel een aanbod komt:
werkgever zorgt dat er een startbrief komt
en neemt daartoe contact op met de pensioenuitvoerder
• Toezending pensioenreglement door • Binnen 3 maanden nadat de werknemer is
gaan pensioenuitvoerder op verzoek deelnemen in de pensioenregeling moet
hij de startbrief van de pensioenuitvoerder
ontvangen. Startbrief moet schriftelijk
zijn en moet in heldere en begrijpelijke
bewoordingen zijn opgesteld. Werkgever is
eindverantwoordelijk voor toezending van
de startbrief door de pensioenuitvoerder.
1

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn

4 De uitvoeringsovereenkomst
De werkgever is verplicht de uitvoering van de pensioenovereenkomst onder te brengen bij
een pensioenuitvoerder (een pensioenfonds of een verzekeraar). Dit wordt onderbrengingplicht
genoemd. Doel van de onderbrengingplicht is de voor pensioen bestemde gelden af
te scheiden van het vermogen van de onderneming. Op die manier wordt gewaarborgd dat
deze gelden niet voor andere doeleinden worden gebruikt of verloren gaan, bijvoorbeeld in
geval van faillissement van de onderneming. Door de onderbrengingplicht ontstaan er, naast
de rechtsverhouding tussen de werknemer en de werkgever, nog twee rechtsverhoudingen:
die tussen de werkgever en de pensioenuitvoerder en die tussen de werknemer en de pensioenuitvoerder.
Er is geen sprake van nieuw beleid in de Pensioenwet als het gaat om de
onderbrengingplicht.
uitvoeringsovereenkomst
werkgever
pensioenovereenkomst
pensioenuitvoerder werknemer
pensioenregelement
(startbrief)
De Pensioenwet schrijft voor dat werkgever en pensioenuitvoerder een uitvoeringsovereenkomst
moeten sluiten. Het doel van de uitvoeringsovereenkomst is dat de afspraken tussen
werkgever en pensioenuitvoerder over de uitvoering van de pensioenovereenkomst transparant
zijn, bijvoorbeeld ook voor de toezichthouder en de deelnemers. Op die manier wordt
duidelijk waar de verantwoordelijkheden liggen. De uitvoeringsovereenkomst vervangt de
financieringsovereenkomst en is uitgebreider wat betreft de inhoud.

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
4.1 Verplichte onderdelen van de uitvoeringsovereenkomst
De Pensioenwet bepaalt dat in ieder geval aan de volgende aspecten in de uitvoeringsovereenkomst
aandacht moet worden besteed:
• De procedures voor omzetting van de pensioenovereenkomst in het pensioenreglement
• De financiële relatie tussen de werkgever en de pensioenuitvoerder waaronder
- de wijze waarop de premie wordt vastgesteld
- de betaling van de premie
- de procedures die gelden bij het niet betalen van de premie door de werkgever
• Het toeslagbeleid en de daaraan gestelde voorwaarden
• De procedures die gevolgd worden in geval van vermogenstekorten en -overschotten, dan
wel winstdeling
• De informatieverstrekking van de werkgever aan de pensioenuitvoerder
• De voorwaarden die gelden bij beëindiging van een met een verzekeraar gesloten uitvoeringsovereenkomst.
4.2 “Als-dan” onderdelen van de uitvoeringsovereenkomst
De volgende onderwerpen zijn niet verplicht. Het staat werkgever en pensioenuitvoerder vrij
om hier al dan niet afspraken over te maken, maar als er afspraken over worden gemaakt, dan
moeten deze in de uitvoeringsovereenkomst worden opgenomen.
• Een voorbehoud van de werkgever tot het verlagen of stopzetten van de premie
• Hoe wordt omgegaan met eventuele kortingen op de premie
• Een eventuele bijstortingsverplichting voor de werkgever en de voorwaarden waaronder
de werkgever moet bijstorten
• Vrijwillige voortzetting van de pensioenregeling
• Vrijwillige aansluiting bij een bedrijfstakpensioenfonds
• Rechten en plichten met betrekking tot vrijwillige pensioenregelingen
Het is uitdrukkelijk niet de bedoeling dat de werkgever of de pensioenuitvoerder de uitvoeringsovereenkomst
gaat gebruiken voor de voorlichting van de deelnemers. De uitvoeringsovereenkomst
kan de startbrief niet vervangen. De uitvoeringsovereenkomst is wel opvraagbaar
door deelnemers.
Bedrijfstakpensioenfondsen
De uitvoeringsovereenkomst geldt niet voor bedrijfstakpensioenfondsen. De binding
tussen werkgever en bedrijfstakpensioenfonds ontstaat hier via de wettelijke verplichtstelling
tot deelname of (bij niet-verplichtgestelde bedrijfstakpensioenfondsen) via het
lidmaatschap van de werkgeversorganisatie.

4.3 C-polis
De C-polis komt in de Pensioenwet te vervallen. Het is niet langer mogelijk de werknemer als
verzekeringnemer te laten optreden bij de onderbrenging van de pensioenovereenkomst bij
een verzekeraar. Dit wordt veroorzaakt door het feit dat de werkgever verantwoordelijk is voor
de onderbrenging van de uitvoering van de pensioenovereenkomst bij een pensioenuitvoerder.
Een mantelcontract met individuele invulling voor de werknemer blijft wel mogelijk, zolang de
werkgever maar verzekeringnemer is. Bestaande C-polissen mogen blijven bestaan.
4.4 Premiebetaling
Eén van de onderwerpen waarover werkgever en pensioenuitvoerder verplicht afspraken
moeten maken in de uitvoeringsovereenkomst is de premiebetaling. De werkgever blijft verantwoordelijk
voor de afdracht van de gehele premie aan de pensioenuitvoerder. De termijn
waarbinnen de werkgever de premie uiterlijk aan de pensioenuitvoerder moet afdragen is
ten opzichte van de psw verruimd: van 10 dagen na afloop van een kalenderkwartaal naar een
maand na afloop van het kalenderkwartaal.
De plicht tot melding aan betrokkenen van een betalingsachterstand van de werkgever rust
in de Pensioenwet op de pensioenuitvoerder en niet, zoals in de psw, op de werkgever.
De consequenties van een betalingsachterstand werken anders uit voor een pensioenregeling
ondergebracht bij een pensioenfonds dan een pensioenregeling ondergebracht bij een
verzekeraar. Indien de werkgever de premies niet betaalt, kan een pensioenfonds als ultimum
remedium de reeds opgebouwde aanspraken en rechten van de deelnemers en gepensioneerden
verlagen. De verzekeraar kan de pensioenverzekeringen in dat geval premievrij
maken, of in geval van verzekeringen op risicobasis, laten vervallen. De verzekeraar kan de
reeds opgebouwde aanspraken en rechten echter niet verlagen (zie ook hoofdstuk 12).
Een nieuwe regel in de Pensioenwet is dat een pensioenuitvoerder betrokkenen vooraf moet
informeren voordat aanspraken en rechten door een pensioenfonds worden gekort of de verdere
opbouw van pensioenverzekeringen en de dekking op grond van risicoverzekeringen
door een verzekeraar worden gestaakt. Bovendien dienen verzekeraars zich aantoonbaar in
te spannen om achterstallige premie alsnog binnen krijgen. Op grond van de psw kon het
voorkomen dat de verzekeraar de pensioenopbouw staakte, en verzekeringen op risicobasis
liet vervallen zonder dat betrokkenen daarvan af wisten omdat de werkgever hen nog niet
had geïnformeerd.
Terugstorten van premie aan de werkgever is alleen nog toegestaan indien:
• Vaststaat dat aan alle pensioenverplichtingen is voldaan
• De voorwaardelijke toeslagen over de afgelopen 10 jaar zijn verleend
• Een mogelijke korting op pensioenaanspraken en pensioenrechten in de afgelopen 10 jaar
is gecompenseerd

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
4.5 Geen premie: wel of geen recht op pensioenopbouw?
De Pensioenwet staat niet toe dat een pensioenfonds uitgaat van het principe ‘geen premie –
geen recht’. De relatie tussen werkgever en pensioenfonds heeft in principe een ombeperkte
duur. Pensioenfondsen kunnen de premie aanpassen wanneer dat nodig is binnen de grenzen
van de uitvoeringsovereenkomst. Voor de werknemer betekent dit dat zijn aanspraak
jegens het pensioenfonds in principe los staat van de vraag of de premie is voldaan. Zolang
de financiële situatie van het pensioenfonds het toestaat, heeft het pensioenfonds de plicht
om de pensioenopbouw voort te zetten en de reeds opgebouwde rechten ongewijzigd te laten.
Slechts in uiterste gevallen worden reeds opgebouwde rechten verlaagd, meestal worden
eerst andere maatregelen genomen zoals een hogere premie of versobering van de pensioenregeling.
Alleen in evidente gevallen van boze opzet bij werkgever en werknemer of bijvoorbeeld
in geval van vrijwillige voortzetting van de pensioenopbouw waarbij de werknemer de
premie niet betaalt, is het voor te stellen dat een pensioenfonds het principe geen premiegeen
recht wel hanteert.
Een verzekeraar hanteert wel het principe geen premie-geen recht: indien de werkgever geen
premie meer betaalt, zal de verzekeraar de pensioenverzekering premievrij maken en risicoverzekeringen
laten vervallen. Reeds opgebouwde aanspraken en ingegane pensioenuitkeringen
blijven wel in stand.
OVEREENkOMST TUSSEN WERkGEVER-PENSIOENUITVOERDER
PSW PW
• Financieringsovereenkomst’ • ‘Uitkeringsovereenkomst’
• Bepalingen over financiering • Uitvoeringsovereenkomst is uitgebreider:
- bepalingen over de financiële relatie,
- procedures voor omzetting van de pensioenovereenkomst
in een pensioenreglement,
- toeslagbeleid, beleid inzake vermogensoverschot-
en tekorten en winstdeling,
- informatieverstrekking van werkgever aan
pensioenuitvoerder.
Verder: ‘als-dan’ onderdelen
• Premiebetaling door werkgever
uiterlijk 10 dagen na afloop kalenderkwartaal
• Werkgever heeft verplichting tot
melding betalingsachterstand aan
belanghebbenden
• Premiebetaling door werkgever uiterlijk een
maand na afloop kalenderkwartaal
• Pensioenuitvoerder heeft verplichting tot
melding betalingsachterstand aan belanghebbenden

5 De pensioenuitvoerder
Net als de psw kent de Pensioenwet twee soorten pensioenuitvoerders: pensioenfondsen en
verzekeraars. Pensioenfondsen kunnen onderverdeeld worden in ondernemingspensioenfondsen,
bedrijfstakpensioenfondsen en beroepspensioenfondsen. Voorheen waren de bepalingen
die betrekking hadden op uitvoering van een pensioenregeling door pensioenfondsen
opgenomen in de psw en bepalingen met betrekking tot de uitvoering door verzekeraars in
de Regelen psw. Om meer overzichtelijkheid te creëren en tot vereenvoudiging te komen,
zijn de bepalingen betreffende de uitvoering van pensioenregelingen voor zowel pensioenfondsen
als verzekeraars zoveel mogelijk geïntegreerd in de Pensioenwet.
Sociale partners zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de pensioenovereenkomst, ook
nadat de uitvoering van de pensioenovereenkomst is ondergebracht bij de pensioenuitvoerder.
Pensioenuitvoerders zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van hetgeen werkgever en
werknemer zijn overeengekomen, rekening houdend met de afspraken die hierover in de uitvoeringsovereenkomst
zijn gemaakt. Pensioenuitvoerders zijn verplicht een pensioenreglement
op te stellen. Het pensioenreglement is een weergave van de pensioenovereenkomst en
heeft betrekking op de relatie werknemer – pensioenuitvoerder. In het pensioenreglement
zijn de rechten en plichten van de deelnemers en de pensioenuitvoerder opgenomen.
5.1 Afkoop
Afkoop is in beginsel verboden. De oude psw kende twee uitzonderingen waarbij afkoop wel
werd toegestaan:
• In het pensioenreglement kon de bepaling worden opgenomen dat een deelnemer die
minder dan een jaar aan de regeling heeft deelgenomen, de door hem betaalde premies
terugkrijgt (premierestitutie) in plaats van een premievrije aanspraak op ouderdomspensioen
• Het recht op afkoop op de pensioendatum indien het pensioen een bepaald grensbedrag niet
te boven gaat
In de nieuwe Pensioenwet worden deze twee bepalingen vervangen door de bepaling dat pensioenuitvoerders
eenzijdig het recht krijgen, om op zijn vroegst twee jaar na beëindiging van
de deelname aan de regeling, pensioenaanspraken die een bepaalde grens niet overstijgen
(kleine pensioenaanspraken) af te kopen. Voor deze afkoop is geen toestemming van de ge-

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
wezen deelnemer nodig. De pensioenuitvoerder die over wil gaan tot afkoop informeert de
gewezen deelnemer over zijn besluit binnen 6 maanden na afloop van de periode van twee
jaar en gaat over tot uitbetaling binnen die termijn van 6 maanden. Er is wel toestemming nodig
indien de pensioenuitvoerder wil afkopen op het moment dat de deelneming al langer geleden
is beëindigd dan 2 jaar en 6 maanden. Het doel van deze bepaling is om de administratieve
lasten voor pensioenuitvoerders te beperken. Kleine pensioenaanspraken brengen voor
pensioenuitvoerders relatief hoge administratieve lasten met zich mee. Kleine pensioenaanspraken
zijn aanspraken die op de pensioendatum, zonder gebruikmaking van vervroeging
of uitstel van het pensioen, kleiner zijn dan 400 euro per jaar. Het recht op afkoop van kleine
pensioenen geldt ook voor partnerpensioen. De pensioenuitvoerder kan geen gebruik maken
van het recht op afkoop van kleine pensioenen als de gewezen deelnemer tijdig (binnen de
genoemde 2 jaar) heeft gemeld dat hij een procedure tot waardeoverdracht is gestart.
Naast bovengenoemd recht van de pensioenuitvoerder tot afkoop van kleine pensioenen
heeft de pensioenuitvoerder ook het recht om op pensioendatum het eventueel aanwezige
fiscaal bovenmatige deel van de opgebouwde pensioenaanspraken af te kopen.
5.2 Bescherming deelnemer bij premieovereenkomsten met
beleggingsvrijheid
Pensioenuitvoerders die premieovereenkomsten met beleggingsvrijheid uitvoeren, krijgen
een zorgplicht. Dit is het geval indien de premieovereenkomst vrijheid biedt aan de deelnemer
om keuzes te maken in beleggingen. De zorgplicht houdt in dat pensioenuitvoerders de
(gewezen) deelnemer de mogelijkheid bieden de verantwoordelijkheid voor de beleggingen
over te nemen. Indien de (gewezen) deelnemer aangeeft zelf te willen beleggen, kan hij dat
doen. Wel moet de pensioenuitvoerder de deelnemer begeleiden door middel van het verstrekken
van advies en informatie. De adviesplicht wordt vormgegeven op basis van de adviesverplichtingen
volgens de Wet Financiele Dienstverlening. De pensioenuitvoerder heeft
de plicht minstens éénmaal per jaar de ontwikkeling binnen de beleggingsmix van deelnemers
met beleggingsvrijheid te analyseren en op basis van deze analyse de deelnemer te voorzien
in informatie en advies.
5.3 Ondernemingen aangesloten bij een eigen
ondernemingspensioenfonds
Een ondernemingspensioenfonds is een pensioenfonds verbonden aan een onderneming of
een groep van ondernemingen. Onder het woord ‘groep’ kunnen de volgende rechtspersonen
vallen: coµperaties, verenigingen, onderlinge waarborgmaatschappijen, stichtingen, naamloze
vennootschappen en besloten vennootschappen. Ondernemingen waartussen geen enkele
juridische, economische, organisatorische of feitelijke band bestaat horen niet thuis bij
één ondernemingspensioenfonds. Nieuw in deze wet is dat wanneer een onderdeel van de

groep zich losmaakt uit de groep en als zelfstandig bedrijf verder gaat, de aansluiting bij het
ondernemingspensioenfonds niet hoeft te worden beëindigd. De historische band tussen het
bedrijf en de groep waaruit het bedrijf voortkomt, rechtvaardigt ingevolge de Pensioenwet
dat deze aansluiting in stand blijft.
5.4 Waardeoverdracht
De regels rond waardeoverdracht zijn in de Pensioenwet grotendeels gelijk aan die in de psw.
Nieuw zijn de bepalingen rond internationale waardeoverdracht. De bepalingen over internationale
waardeoverdracht zijn grotendeels in lijn met de bepalingen over waardeoverdracht
binnen Nederland. Zo krijgt een individuele werknemer die bij een werkgever gaat werken
die de pensioenovereenkomst heeft ondergebracht bij een pensioenuitvoerder in de EU, een
vergelijkbaar recht op waardeoverdracht als hij bij een Nederlandse pensioenuitvoerder zou
hebben gehad. Verder zijn de volgende bepalingen van belang.
Recht op waardeoverdracht bij wisseling van pensioenregeling bij dezelfde werkgever
Naast het recht op waardeoverdracht indien de werknemer van werkgever verandert (het verzoek
moet uiterlijk binnen 6 maanden na het begin van de nieuwe pensioenovereenkomst
worden ingediend), krijgt ook de werknemer die gaat deelnemen in een andere pensioenregeling
bij dezelfde werkgever, bijvoorbeeld omdat hij promotie maakt, een wettelijk recht
op waardeoverdracht. Een dergelijke overdracht zal moet geschieden op basis van actuariële
gelijkwaardigheid en sekseneutraliteit.
Melding collectieve waardeoverdracht bij DNB
Onder de psw diende een pensioenfonds een uitgaande collectieve waardeoverdracht drie
maanden van tevoren te melden bij de Nederlandsche Bank (dnb). Deze meldingsplicht gaat
onder de Pensioenwet ook gelden voor verzekeraars. Verder worden pensioenuitvoerders
verplicht om ook inkomende collectieve waardeoverdrachten drie maanden van tevoren bij
dnb te melden. dnb toetst of de financiële toestand het toelaat dat de overdracht plaatsvindt.
Een pensioenuitvoerder (zowel pensioenfonds als verzekeraar) kan een verzoek van de werkgever
om collectieve waardeoverdracht weigeren (bijvoorbeeld in geval van wijziging van
pensioenuitvoerder of in geval van overgang van onderneming). Het verbod kan zowel worden
toegepast door de pensioenuitvoerder vanuit waar de waardeoverdracht plaatsvindt (uitgaande
waardeoverdracht) als door de pensioenuitvoerder waar naartoe de waardeoverdracht
plaatsvindt (inkomende waardeoverdracht). Een verzoek van een groep om waarde naar een
andere pensioenuitvoerder over te dragen, kan bijvoorbeeld het gevolg zijn van collectief ontslag,
maar het kan ook toeval zijn dat een grote groep individuen een verzoek tot waardeoverdracht
doet. De achterliggende reden hiervan is dat zowel uitgaande als inkomende waardeoverdrachten
nadelig kunnen zijn voor achterblijvende respectievelijk nieuwe deelnemers,
gewezen deelnemers en overige belanghebbenden.

0
De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
5.5 Vrijwillige aansluiting bij een bedrijfstakpensioenfonds
Een bedrijfstakpensioenfonds is een pensioenfonds ten behoeve van één of meer bedrijfstakken.
De werkingssfeer wordt bepaald door sociale partners en omschreven op basis van
de bedrijfstakwerkzaamheden. In de praktijk komt het voor dat bedrijven die niet of alleen
zijdelings tot de werkingssfeer behoren, op vrijwillige basis willen deelnemen. Vrijwillige
aansluiting bij een bedrijfstakpensioenfonds is ingevolge de Pensioenwet mogelijk indien
het bedrijf een aantoonbare relatie heeft met de werkingssfeer van het bedrijfstakpensioenfonds.
Hiervan is sprake in de volgende twee gevallen:
• De arbeidsvoorwaarden van het bedrijf dat zich vrijwillig wil aansluiten moeten qua
loonontwikkeling minimaal dezelfde ontwikkeling volgen als die van de bedrijfstak én het
bedrijf moet deelnemen in de sociale fondsen die in de bedrijfstak aanwezig zijn
Of:
• Er moet sprake zijn van een groepsverhouding tussen een bedrijf dat onder de werkingssfeer
van het bedrijfstakpensioenfonds valt en een bedrijf dat zich wil aansluiten. Het kan
zijn dat onderdelen van een groep onder een bedrijfstakpensioenfonds vallen en andere
onderdelen gelet op de bedrijfsactiviteiten niet. In dat geval is het mogelijk dat de onderdelen
die niet onder de werkingssfeer vallen zich vrijwillig aansluiten. Als een bedrijf zich
eenmaal op deze manier vrijwillig heeft aangesloten bij een bedrijfstakpensioenfonds,
dan kan die aansluiting voor de toekomst in stand blijven, ook al zou het betreffende bedrijfsonderdeel
alsnog los komen te staan van de groep. De historische band met de groep
rechtvaardigt in zo’n geval de aansluiting bij het bedrijfstakpensioenfonds
Vrijwillige aansluiting is daarnaast mogelijk voor een bedrijf dat wel bij een bedrijfstakpensioenfonds
was aangesloten, maar na aanpassing van de werkingssfeer niet meer onder de
werkingssfeer valt. De historische band met de groep rechtvaardigt volgens de wetgever ook
in zo’n geval de aansluiting bij het bedrijfstakpensioenfonds. Dit is ook het geval indien een
deel van het bedrijf dat onder de werkingssfeer van een bedrijfstakpensioenfonds valt, verzelfstandigt.
Indien het nieuwe bedrijf na de verzelfstandiging niet meer onder het bedrijfstakpensioenfonds
valt, dan is het op grond van de historische band mogelijk om een vrijwillige
aansluiting te krijgen.
Een bedrijfstakpensioenfonds bepaalt zelf of het vrijwillige aansluiting al dan niet mogelijk
wil maken. Indien de mogelijkheid van vrijwillige aansluiting er is, dan moet dit expliciet
in de statuten van het bedrijfstakpensioenfonds worden opgenomen. Het bedrijfstakpensioenfonds
moet de bovengenoemde criteria hanteren voor vrijwillige aansluiting. De criteria
mogen worden aangescherpt of aangevuld met extra criteria. Een versoepeling van de
regels op grond waarvan een bedrijf zich vrijwillig mag aansluiten is dus niet mogelijk.

Situatie 1:
VRIjWILLIGE AANSLUITING BIj EEN BEDRIjFSTAkPENSIOENFONDS (BPF)
IS IN 4 SITUATIES MOGELIjk
Loonontwikkeling van vrijwillige aansluiter is minimaal gelijk aan die van
de bedrijfstak én deelname sociale fondsen in de bedrijfstak.
Situatie 2: roepsverhouding tussen bedrijf dat onder de werkingssfeer van een bpf valt
en de vrijwillige aansluiter.
Situatie 3: Bedrijf was eerst (vrijwillig) aangesloten bij bpf, na wijziging werkingssfeer
viel het bedrijf niet meer onder bpf: vrijwillige aansluiting is mogelijk op
basis van historische band.
Situatie 4: Na verzelfstandiging van een deel van een bedrijf dat onder bpf valt of na
losmaking uit een groep die onder bpf valt: vrijwillige aansluiting is mogelijk
op basis van historische band.
1

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn

6 Medezeggenschap en Goed
Pensioenfondsbestuur
6.1 Medezeggenschap bij pensioenfondsen
De psw maakte het mogelijk dat gepensioneerden zitting hebben in een pensioenfondsbestuur
of in een deelnemersraad. Een deelnemersraad is een medezeggenschapsorgaan dat de
wettelijke bevoegdheid heeft om het bestuur van een pensioenfonds over bepaalde zaken te
adviseren. Pensioenfondsen waren alleen verplicht een deelnemersraad in te stellen als minimaal
5% van de deelnemers daarom vroeg.
De sociale partners in de Stichting van de Arbeid (star) en het Coµrdinatieorgaan Samenwerkende
Ouderenorganisaties (cso) vonden dat er nog weinig gebruik werd gemaakt van deze wettelijke
mogelijkheid. Daarom hebben deze partijen in 1998 een eerste convenant gesloten ter
verbetering van de medezeggenschap van gepensioneerden bij de uitvoering van pensioenregelingen.
In 2003 hebben zij een tweede en vernieuwd medezeggenschapsconvenant gesloten.
Het cso en de star hebben vervolgens de wetgever verzocht de aanbevelingen uit het tweede
medezeggenschapsconvenant te verankeren in de Pensioenwet, hetgeen inmiddels bij Nota van
wijziging is gebeurd. Hiermee krijgt de naleving en invulling van de aanbevelingen zoals in het
2e Convenant waren opgenomen een verplichtend karakter. Een ander gevolg van de wettelijke
verankering is, dat de naleving van de aanbevelingen valt onder het toezicht van de dnb.
De nieuwe wettelijke regeling van de medezeggenschap van gepensioneerden bij de uitvoering
van pensioenregelingen in de Pensioenwet houdt in, dat bedrijfstakpensioenfondsen
worden verplicht een deelnemersraad in te stellen. Ondernemingspensioenfondsen kunnen
kiezen tussen vertegenwoordiging in het bestuur door gepensioneerden of voor instelling
van een deelnemersraad. Zij zijn verplicht deze keuze te maken indien:
• Het aantal pensioengerechtigden minimaal 10% bedraagt van de som van het aantal deelnemers
en het aantal pensioengerechtigden en waarvan het aantal pensioengerechtigden
ten minste 25 personen bedraagt
• Het aantal pensioengerechtigden minimaal 1000 is

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
Het fondsbestuur moet schriftelijk aan de gepensioneerden voorleggen of zij zich willen laten
vertegenwoordigen door een deelnemersraad of bestuursvertegenwoordiging. Raadpleging
is niet nodig als er sprake is van zowel bestuursvertegenwoordiging als een deelnemersraad
of als de deelnemers al in een eerder stadium gekozen hebben. In de Pensioenwet wordt
verder geregeld dat in geval er wordt gekozen voor bestuursparticipatie:
- gepensioneerden onderdeel uitmaken van de werknemersgeleding
- er sprake moet zijn van een evenredige zetelverdeling tussen gepensioneerden en werknemers.
Dat wil zeggen dat de zetelverdeling plaatsvindt op basis van de verhouding tussen het
aantal werknemers en het aantal pensioengerechtigden
- in het bestuur van een ondernemingspensioenfonds de werknemersvertegenwoordigers
en de vertegenwoordigers van gepensioneerden tenminste evenveel zetels bezetten als de
werkgeversvertegenwoordigers
Het vervullen van vacatures voor gepensioneerden in het bestuur of in de deelnemersraad
vindt plaats langs de weg van verkiezing. Organisaties van gepensioneerden hebben daarbij
het recht om voordrachten te doen. Verkiezing is alleen nodig als het aantal vacatures kleiner
is dan het aantal voorgedragen kandidaten. Met deze voordrachts- en verkiezingsprocedure
wordt beoogd de medezeggenschap van gepensioneerden een representatief karakter te geven,
zodat de gepensioneerden zich door hun eigen afgevaardigden vertegenwoordigd voelen.
De positie van de deelnemersraad wordt door de Pensioenwet in die zin versterkt dat de uitvoeringsovereenkomst
voor advies aan de deelnemersraad moet worden voorgelegd, evenals
een beslissing van het pensioenfonds om tot premiekorting of terugstorting van de premies
over te gaan.
Pensioenfondsen die menen de medezeggenschap van gepensioneerden te hebben geregeld
doen er goed aan te controleren of de medezeggenschap voldoet aan alle kwalitatieve eisen, o.a.
wat betreft de representativiteit en de evenredigheid. Uit een door de ser in 2005 gehouden
quick-scan blijkt, dat dat lang niet altijd het geval is. Bedrijfstakpensioenfondsen kunnen daartoe
het beste contact opnemen met de Vereniging van Bedrijfstakpensioenfondsen (www.vb.nl)
en Ondernemingspensioenfondsen met de Stichting opf (www.opf.nl). Het Coµrdinatieorgaan
Samenwerkende Ouderenorganisaties (cso) heeft op de website een scan opgenomen, die kan
worden gebruikt om de eigen medezeggenschap te toetsen (www.ouderenorganisaties.nl).
6.2 Medezeggenschap bij de uitvoering door verzekeraars
De medezeggenschap van gepensioneerden die vallen onder een pensioenregeling die door
een verzekeraar wordt uitgevoerd vielen wel onder het eerste Medezeggenschapsconvenant,
maar niet onder het tweede Medezeggenschapsconvenant. De convenantspartijen gingen ervan
uit dat de medezeggenschap in deze situatie bij wet zou worden geregeld. Dit gebeurt nu

door het opnemen van op deze situatie toegespitste bepalingen in de Pensioenwet.
Een belangrijke reden voor een andere benadering is, dat de verantwoordelijk voor de medezeggenschap
bij verzekerde regelingen primair ligt bij de werkgever en niet bij de pensioenuitvoerder
in casu de verzekeraar. Zo kan het zijn, dat bij pensioenregelingen die worden
uitgevoerd door een verzekeraar, het niet de verzekeraar, maar de werkgever is die in
samenspraak met werknemers ((vertegenwoordigers) de beslissing neemt over het verlenen
van toeslagen. Hierbij kunnen de belangen van de gepensioneerden in het geding zijn. Het
instellen van een deelnemersraad om het bestuur te adviseren of deelname van gepensioneerden
in het bestuur van het fonds is bij rechtstreeks verzekerde regelingen niet aan de
orde, simpelweg omdat er geen bestuur is.
Om deze redenen bepaalt de Pensioenwet nu, dat de werkgever een voorgenomen besluit
over de indexatie van pensioenrechten moet voorleggen aan een vereniging van gepensioneerden.
Het horen van een vereniging van gepensioneerden is alleen verplicht als het gaat
om verzekeringscontracten van een zekere omvang. Er is gekozen voor een ondergrens van
minimaal 250 werknemers en gepensioneerden. Een vereniging van gepensioneerden moet
volledige rechtsbevoegdheid bezitten en ten minste 10% van alle gepensioneerden die in
dienst zijn geweest bij de werkgever moet lid zijn van de vereniging. De vereniging van gepensioneerden
heeft het recht op alle informatie die het voor het vormen van een oordeel
nodig heeft. De werkgever moet deze informatie tijdig verstrekken.
De Pensioenwet verplicht de werkgever noch de verzekeraar tot het oprichten van een vereniging
van gepensioneerden. Dus is het voorleggen van een voorgenomen besluit over de
toeslagregeling en hoorrecht alleen aan de orde als er een dergelijke vereniging van gepensioneerden
bestaat en 250 of meer deelnemers (actieven en gepensioneerden) heeft. Wel
adviseren we de werkgever bij een verzekerde regeling met 250 deelnemers om daar waar
er nog geen vereniging van gepensioneerden bestaat te stimuleren dat een dergelijke vereniging
met volledige bevoegdheden wordt opgericht. Dit is in overeenstemming met de
beginselen van ‘good governance’ die gelden voor pensioenregelingen ondergebracht bij een
verzekeraar (zie hoofdstuk 6.3).

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
MEDEZEGGENSChAP IN SChEMA
• Bedrijfstakpensioenfonds • Deelnemersraad is verplicht
• Ondernemingspensioenfonds • Keuze: vertegenwoordiging van gepensioneerden in
het bestuur of deelnemersraad
• Keuze is verplicht indien:
- minimaal 10% van de deelnemers bestaat uit
gepensioneerden waarvan ten minste 25 gepensioneerden
en/of
- minimaal 1000 gepensioneerden
• Schriftelijke raadpleging gepensioneerden of vertegenwoordiging
in bestuur of deelnemersraad
• Gepensioneerden in bestuur maken onderdeel uit
van de werknemersgeleding
• Evenredige zetelverdeling in bestuur tussen
pensioengerechtigden en actieve deelnemers
• Zonodig verkiezingen organiseren
• Verzekeraar
6.3 Principes voor goed pensioenfondsbestuur
(‘Pension fund governance’)
• Grotere verantwoordelijkheid werkgever
• Verplicht bij contracten met minimaal 250
actieve deelnemers en gepensioneerden indien
er een vereniging van gepensioneerden is
• Hoorrecht van vereniging van gepensioneerden
• Vereniging moet volledige rechtsbevoegdheid bezitten
• Ten minste 10% van de gepensioneerden moet lid
zijn van de vereniging
• De vereniging heeft recht op alle benodigde informatie,
welke tijdig door de werkgever moet worden
verstrekt
Op 16 december 2005 is een breed akkoord gesloten over “Pension Fund Governance”. Bij dit
akkoord waren behalve de sociale partners zoals verenigd in de Stichting van de Arbeid ook de
pensioenkoepels opf en vb alsmede het Verbond van Verzekeraars en het Coµrdinatieorgaan
Samenwerkende Ouderenorganisaties (cso) betrokken. De Unie van Beroepspensioenfondsen
(UvB) heeft zich daar later bij aangesloten. Deze partijen hebben de wetgever verzocht de
verplichting tot naleving van de in acht te nemen principes in de Pensioenwet op te nemen.
Dit is inmiddels gebeurd bij Nota van wijziging. Hiermee heeft de naleving geen vrijblijvend,
maar een verplichtend karakter en valt de naleving onder het toezicht van de dnb.

In de principes is rekening gehouden met de verschillen tussen pensioenregelingen die zijn
ondergebracht bij pensioenfondsen en regelingen die zijn ondergebracht bij verzekeraars,
o.a. ten aanzien van de manier waarop de verantwoording en het intern toezicht moet worden
geregeld.
De principes met betrekking tot goed pensioenfondsbestuur houden onder andere in dat het
bestuur van een pensioenfonds verantwoording moet afleggen aan alle betrokkenen, waaronder
de aanspraak- en pensioengerechtigden en dat er intern toezicht is. Het pensioenfonds
moet zijn organisatie derhalve zodanig gaan inrichten dat goed pensioenfondsbestuur is
gewaarborgd. Andere belangrijke onderdelen van het pfg-akkoord zijn het werken aan een
grotere transparantie, een betere communicatie, open klachtenprocedures e.d. Desgewenst
kan een samenwerking tussen de deelnemersraad en het verantwoordingsorgaan worden
gerealiseerd om een ongewenste stapeling van organen te voorkomen. De volledige tekst van
het pfg-akkoord is te vinden op de websites van de Stichting van de Arbeid en van vno-ncw.
Ook bij rechtstreeks verzekerde regelingen is ‘good governance’ van belang. Ook daarover
zijn in het pfg-akkoord van december 2005 afspraken gemaakt. Hierbij is wel van belang dat
de positie van de verzekeraar op een aantal punten verschilt met die van het pensioenfonds,
onder andere omdat – evenals bij medezeggenschap – de verantwoordelijkheid van de werkgever
in deze situaties groter is vanwege het gegeven dat er geen paritair pensioenfondsbestuur
is waaraan zaken kunnen worden overgelaten.
In 2008 zal een evaluatie van het pfg-akkoord plaatsvinden die zal uitwijzen op welke manier
decentraal vorm en inhoud is gegeven aan de principes. Gelet op de samenhang tussen medezeggenschap
en governance is besloten de looptijd van het medezeggenschapsconvenant
met één jaar te verlengen. Hierdoor kan de samenloop van de deelnemersraad en het verantwoordingsorgaan
beter aan de orde komen en kunnen beide evaluaties in 2008 gecombineerd
plaatsvinden.

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn

7 Financieel Toetsingskader
(FTK)
Een werkgever en een werknemer, van wie de pensioenovereenkomst bij een pensioenfonds
is ondergebracht, moeten er met een hoge mate van zekerheid op kunnen vertrouwen dat
het pensioenfonds het pensioen ook daadwerkelijk kan uitkeren. In de Pensioenwet zijn de
financiële normen opgenomen waaraan een pensioenfonds zich dient te houden. Deze financiële
normen worden het Financieel Toetsingskader genoemd. Het financieel toetsingskader
voor verzekeraars wordt niet in de Pensioenwet geregeld maar in de Wet toezicht verzekeringsbedrijf
1993.
7.1. Toeslagen
Pensioenfondsen moeten hun deelnemers duidelijk informeren over het toeslagbeleid. Voor
pensioenfondsen zijn de regels nader uitgewerkt in het Financieel Toetsingskader. Een toeslag
is alleen voorwaardelijk als in de pensioenovereenkomst, de uitvoeringsovereenkomst,
het pensioenreglement en in alle informatie die door de werkgever en het pensioenfonds
aan rechthebbenden wordt verstrekt een voorwaardelijkheidsverklaring is opgenomen. In
de praktijk wordt dit ook wel een “disclaimer” genoemd. Gebeurt dit niet dan wordt de toeslagverlening
als onvoorwaardelijk beschouwd en moet een technische voorziening worden
getroffen. De wetgever wil daarmee voorkomen dat bij deelnemers verkeerde verwachtingen
worden gewekt. De precieze inhoud van de voorwaardelijkheidsverklaring wordt in een ministeriële
regeling vastgelegd (deze zal vermoedelijk pas rond
1 december 2006 beschikbaar zijn). Dit geldt ook voor de wijze waarop met de deelnemers
over de toekomstige indexatieverwachting moet worden gecommuniceerd. Zowel de voorwaardelijkheidsverklaring
als de wijze van communicatie over de indexatie maakt onderdeel
uit van de z.g. indexatiematrix. Deze matrix bevat verschillende manieren waarop het voorwaardelijke
toeslagbeleid kan worden vormgegeven. Zodra de indexatiematrix is gepubliceerd
zal deze op de websites van vno-ncw en awvn worden gezet.

0
De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
7.2 Technische voorzieningen
Een pensioenfonds moet toereikende technische voorzieningen aanhouden. Onder technische
voorzieningen wordt verstaan de contante waarde van de toekomstige verplichtingen.
Dat wil zeggen dat de technische voorzieningen toereikend moeten zijn om aan de
pensioenverplichtingen te kunnen voldoen. Nieuw ten opzichte van de psw is dat ouderdomspensioen
op basis van kapitaaldekking moet worden gefinancierd. Nabestaanden- en
arbeidsongeschiktheidspensioen mogen ook op risicobasis worden gefinancierd. De technische
voorzieningen die horen bij kapitaalgedekte pensioenen zijn aanzienlijk hoger dan bij
risicogefinancierde pensioenen. Pensioenfondsen moeten technische voorzieningen treffen
voor de financiering van alle onvoorwaardelijke pensioenaanspraken. Voorwaardelijke toezeggingen,
zoals de toeslagverlening, kunnen ook op andere wijzen worden gefinancierd,
bijvoorbeeld uit een premieopslag, uit eigen vermogen of uit overrendementen.
7.3 Eigen vermogen pensioenfonds
Pensioenfondsen beleggen en omdat beleggen risico’s met zich mee brengt, worden in de
Pensioenwet eisen gesteld aan de omvang van de buffer. In de Pensioenwet heet dit het eigen
vermogen. Indien het eigen vermogen lager is dan het minimaal vereist eigen vermogen van
5% van de technische voorzieningen, is er sprake van een dekkingstekort. Daarnaast moet
het pensioenfonds het zogenaamd vereist eigen vermogen zodanig vaststellen dat met een
zekerheid van 97,5% wordt voorkomen dat het binnen een jaar over minder vermogen beschikt
dan de hoogte van de technische voorzieningen. Dit betekent, dat voor een standaardpensioenfonds
(50% in aandelen belegd) de vereiste dekkingsgraad ongeveer 130 moet zijn.
De dekkingsgraad geeft de verhouding weer tussen enerzijds de waarde van de technische
voorzieningen (= de contante waarde van de verplichtingen) en het vereist eigen vermogen
anderzijds. Naarmate een pensioenfonds risicovoller belegt, moet het vereist eigen vermogen
groter zijn. Naarmate het minder risicovol belegt, kleiner.
7.4 Langetermijn- en kortetermijnherstelplan
Als een pensioenfonds niet meer voldoet aan de normen voor het minimaal vereist vermogen
en het vereist eigen vermogen, moet het een herstelplan opstellen. Bij het niet meer voldoen
aan het minimaal vereist eigen vermogen (105%) dient een kortetermijnherstelplan te worden
gemaakt. Bij het niet meer voldoen aan het vereist eigen vermogen (130% voor een standaardpensioenfonds)
moet een langetermijnherstelplan worden opgesteld. Het lange- en
kortetermijnherstelplan moeten ter instemming aan de toezichthouder worden voorgelegd.
Als de toezichthouder geen instemming geeft, moet een nieuw plan worden opgesteld.

Als een pensioenfonds minder vermogen heeft dan het vereist eigen vermogen, moet het dit
onverwijld melden aan de toezichthouder. Het pensioenfonds heeft maximaal 15 jaar de tijd om
de dekkingsgraad weer ten minste op het niveau van het vereist eigen vermogen te krijgen.
Wanneer een pensioenfonds minder vermogen heeft dan het minimaal vereist eigen vermogen
heeft het drie jaar de tijd om het weer op niveau te krijgen. De toezichthouder kan
in individuele gevallen de termijn van drie jaar bij een kortetermijnherstelplan verlengen.
Daarnaast kan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in uitzonderlijke gevallen
(bijvoorbeeld bij een ernstige beurscrisis) collectief voor alle pensioenfondsen de hersteltermijnen
verlengen.
In de psw is toepassing van de kortingsregel mogelijk wanneer de financiële toestand van het
pensioenfonds daartoe aanleiding geeft. De kortingsregel houdt in dat pensioenaanspraken en
-rechten mogen worden gekort in geval van financiële problemen van het pensioenfonds. De
wetgever vindt dit te ruim en wil dat de kortingsregel als noodmaatregel fungeert. Onder de
Pensioenwet mag de kortingsregel slechts in uiterste gevallen en onder voorwaarden worden
ingezet. Zo moeten alle belanghebbenden en de toezichthouder worden geïnformeerd over een
voorgenomen korting van de pensioenaanspraken en pensioenrechten (zie ook hoofdstuk 4.4).
7.5 Kostendekkende premie
De werkgever is verplicht de gehele premie af te dragen aan de pensioenuitvoerder. De premie
die wordt geheven bij de werkgever ter financiering van de pensioenverplichtingen en de aangroei
hiervan, moeten in beginsel op kostendekkend niveau worden vastgesteld. De volgende
elementen moeten in elk geval worden meegenomen in de kostendekkende premie:
• De actuarieel benodigde premie die nodig is in verband met de pensioenverplichtingen
• Opslag in verband met het aan te houden vereist eigen vermogen
• Opslag voor de uitvoeringskosten
• Eventuele opslag die nodig is voor het financieren van een voorwaardelijke toeslagverlening
7.6 Herverzekering
Uitgangspunt volgens de psw was dat de pensioenverplichtingen door een pensioenfonds
moeten worden herverzekerd of overgedragen, tenzij de toezichthouder geen bezwaar
maakt tegen eigen beheer. Dit uitgangspunt past niet meer bij de zelfstandige positie van
pensioenfondsen. In de Pensioenwet is eigen beheer het uitgangspunt. Daarmee is de z.g.
herverzekeringsplicht zoals die gold onder de psw vervallen. Wel kan de toezichthouder in
twee uitzonderingen op grond van de wet eisen dat het pensioenfonds al zijn verplichtingen
herverzekert, overdraagt aan een verzekeraar of onderbrengt bij een ander pensioenfonds.
Deze uitzonderingen zijn:
1

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
• De deskundigheid en betrouwbaarheid van een bestuur van een pensioenfonds voldoen
niet meer aan de gestelde eisen
• De financiële positie van een pensioenfonds is zo slecht dat de belangen van de deelnemers
beter gewaarborgd zijn bij herverzekering, overdracht naar een verzekeraar of onderbrenging
bij een ander pensioenfonds

8 Informatieverplichtingen
De informatieverplichtingen richting alle betrokkenen bij een pensioenregeling te weten
deelnemers, gewezen deelnemers, pensioengerechtigden en gewezen partners zijn aangescherpt.
Het uitgangspunt is dat de pensioengerechtigde een financiële planning moet kunnen
maken op basis van de voorlichting. De informatie moet dus de meest essentiële elementen
bevatten. Pensioenuitvoerders moeten betrokkenen rechtstreeks informeren, de
informatieverstrekking mag dus niet via de werkgever lopen. De informatie mag ook elektronisch
verstuurd worden mits de belanghebbende hier schriftelijk mee ingestemd heeft.
8.1 Recht op informatie
Eerder in deze brochure is aangegeven, dat de werknemer recht heeft op:
a. een aanbod van de werkgever met betrekking tot het wel of niet gaan deelnemen aan een
pensioenregeling binnen 1 maand na indiensttreding (zie paragraaf 3.2)
b. een startbrief, te verstrekken door de pensioenuitvoerder waarin alle relevante informatie
over de inhoud van de van toepassing zijnde pensioenregeling staat vermeld (zie paragraaf
3.5).
Daarnaast heeft de werknemer/deelnemer het recht om bij de pensioenuitvoerder een pensioenreglement
op te vragen. Het pensioenreglement geeft weer wat de rechten en plichten
zijn van de werknemer ten opzichte van de pensioenuitvoerder. De toezending van het pensioenreglement
moet in alle gevallen kosteloos zijn. Het reglement mag ook elektronisch
worden verstuurd.
In dit hoofdstuk gaat het vooral over de informatie die de pensioenuitvoerder periodiek moet
verstrekken aan de deelnemers en over de informatie waarop een gewezen deelnemer recht
heeft bij het beëindigen van de deelname aan de regeling en over de informatie waarop een
gepensioneerde recht heeft bij het ingaan van het pensioen.
8.2 Informatieverstrekking aan deelnemers jaarlijks
De pensioenuitvoerder verstrekt de deelnemer jaarlijks onder andere:
• Een opgave van de verworven pensioenaanspraken
• Een opgave van de reglementair te bereiken pensioenaanspraken

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
• Informatie over toeslagverlening
In de Pensioenwet is bepaald dat de gezamenlijke pensioenuitvoerders een uniform pensioenoverzicht
zullen opstellen , waarin genoemde informatie wordt verwerkt. De koepels van pensioenuitvoerders
(opf, vb en Verbond van Verzekeraars) hebben inmiddels een dergelijk Uniform
Pensioen Overzicht (upo) ontwikkeld. Dat zal voor het eerst in 2007 worden gebruikt en
informatie bevatten over de pensioensituatie van de deelnemer per ultimo 2006.
Opgave reeds verworven aanspraken
Nieuw ten opzichte van de psw is de verplichting voor pensioenuitvoerders in de jaaropgave
informatie te geven over de hoogte van de reeds verworven aanspraken. Er moet vermeld
worden of er sprake is van pensioenaanspraken op risico- of opbouwbasis en welke gevolgen
dat heeft. Dit onderscheid is met name van belang bij een partnerpensioen. Een deelnemer
moet weten of er na beëindiging van deelname aan de pensioenregeling nog een partnerpensioen
is. Bij een partnerpensioen op risicobasis is het risico van overlijden alleen tijdens het
dienstverband gedekt. Bij tussentijdse beëindiging van het dienstverband of bij pensionering
echter niet meer. De deelnemer moet zich hiervan goed bewust zijn.
Opgave reglementair te bereiken aanspraken
Onder reglementair te bereiken pensioenaanspraken wordt verstaan: de pensioenaanspraken
die bereikt zullen worden wanneer iemand tot de pensioendatum in dienst blijft. Bij
premieovereenkomsten is een aanspraak op de beschikbaarstelling van een bepaalde premie
overeengekomen. De beschikbaar gestelde premie kan vervolgens op drie manieren worden
aangewend (zie hoofdstuk 3.3): de premie wordt belegd, direct omgezet in een kapitaalverzekering
of direct omgezet in een verzekering voor een periodieke uitkering. In de laatste
twee gevallen moet een indicatie worden gegeven van de hoogte van het te bereiken kapitaal
c.q. de hoogte van de periodieke uitkering. Indien de premie wordt belegd (de ‘zuivere’
premieovereenkomst) hoeft geen indicatie te worden gegeven van het mogelijk te bereiken
kapitaal op de pensioendatum. Een dergelijke indicatie is met grote onzekerheden omgeven
en een flinke uitvoeringslast voor pensioenuitvoerders. Een deelnemer kan wel een indicatie
op verzoek krijgen.
Toeslagbeleid
De pensioenuitvoerder informeert de deelnemer in de jaaropgave over de toeslagverlening.
Hierbij gaat het om:
• Het ambitieniveau en de voorwaarden die gelden bij toeslagverlening, ook als er geen
toeslagbeleid is, dient dit te worden gemeld
• De wijze van financiering van voorwaardelijke toeslagverlening
• De verwachtingen ten aanzien van toekomstige toeslagverlening
• De toeslagverlening over de afgelopen drie jaar, waarbij wordt aangegeven of dit in overeenstemming
met het gepresenteerde toeslagenbeleid is

Pensioenuitvoerders zijn verplicht de voorwaardelijkheidsverklaring te gebruiken (de z.g.
“disclaimer”; zie hoofdstuk 7.1). Hoe de voorwaardelijkheidsverklaring luidt, hangt af van wat
is overeengekomen over toeslagverlening en hoe de toeslagverlening is gefinancierd.
8.3 Informatieverstrekking aan gewezen deelnemers
Grotendeels nieuw zijn de informatieverplichtingen van de pensioenuitvoerder aan de gewezen
deelnemers. Een onderscheid moet worden gemaakt tussen de informatie die gegeven
moet worden als een deelnemer gewezen deelnemer wordt, en informatie wanneer iemand
gewezen deelnemer is.
Informatieverstrekking bij beëindiging deelname aan pensioenregeling
Bij beëindiging van de deelname aan de pensioenregeling verstrekt de pensioenuitvoerder
onder andere de volgende informatie aan de deelnemer:
• Een opgave van de opgebouwde pensioenaanspraken
• Informatie over toeslagverlening
• Informatie over de toestand van de pensioenuitvoerder (is er een korte- of langetermijnherstelplan
actueel)
• De mogelijkheden van waardeoverdracht
• Het recht van de pensioenuitvoerder om twee jaar na beëindiging van de deelname aan
de pensioenregeling, pensioenaanspraken van minder dan 400 euro per jaar af te kopen,
tenzij de betrokkene kan aantonen dat hij een procedure tot waardeoverdracht is gestart
• De mogelijkheid van pensioenopbouw bij arbeidsongeschiktheid
• Er moet expliciet vermeld worden dat in geval er een nabestaandenpensioen op risicobasis
is, de dekking van het risico van overlijden vervalt bij beëindiging van de deelneming.
Informatieverstrekking aan gewezen deelnemers periodiek
De pensioenuitvoerder verstrekt de deelnemer tenminste een keer in de vijf jaar:
• Een opgave van zijn opgebouwde pensioenaanspraken
• Informatie over toeslagverlening
Nieuw ten opzichte van de psw is dat pensioenuitvoerders gewezen deelnemers dienen te informeren
over de hoogte van de ontwikkeling van hun pensioenaanspraak. Dit is van belang
in het kader van het maken van een financiële planning. Hiervoor is goed zicht nodig op alle
pensioenaanspraken, ook als die bij verschillende pensioenuitvoerders zijn ondergebracht.
Voor wat betreft de informatie over toeslagverlening, wordt aangesloten bij de informatie die
aan deelnemers moet worden gegeven (zie hoofdstuk 3.5 en 8.2).

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
8.4 Informatieverstrekking aan pensioengerechtigden
Ook bij informatieverstrekking aan pensioengerechtigden kan een onderscheid worden gemaakt
tussen de informatie die gegeven moet worden op het moment dat het pensioen ingaat,
en informatie wanneer iemand met pensioen is.
Informatieverstrekking bij pensioeningang
De pensioenuitvoerder verstrekt de pensioengerechtigde de volgende informatie op het moment
van ingang:
• Een opgave van zijn pensioenrecht
• Een opgave van de opgebouwde aanspraken op nabestaandenpensioen, wanneer de pensioenregeling
daarin voorziet
• Informatie over toeslagverlening
Informatieverstrekking aan pensioengerechtigden periodiek
De informatie die pensioenuitvoerder jaarlijks aan de pensioengerechtigde dient te geven is
gelijk aan de informatie die gegeven moet worden bij pensioeningang.
8.5 Informatieverstrekking bij vrijwillige pensioenregelingen
Vrijwillige pensioenregelingen zijn regelingen die bestaan naast de basispensioenregeling
maar waaraan deelname niet verplicht is. Een voorbeeld van een vrijwillige pensioenregeling
is een bijspaarregeling die de mogelijkheid geeft om extra pensioen op te bouwen. Vaak heeft
een vrijwillige pensioenregeling het karakter van een premieovereenkomst (dc-regeling).
Uitgangspunt is dat een pensioenuitvoerder de deelnemer die overweegt deel te nemen in
de vrijwillige pensioenregeling op vergelijkbare wijze informeert als hetgeen gebeurt in de
startbrief (zie hoofdstuk 3.5). Er moet onder andere aangegeven worden wat de pensioensoorten
zijn, wat het karakter van de pensioenovereenkomst is (uitkerings-, kapitaal- of premieovereenkomst)
en welke risico’s door de deelnemer gedragen worden.
Voorts moet aangegeven worden of er toeslagverlening plaatsvindt en onder welke voorwaarden
dit gebeurt. Voor het overige is de informatieverstrekking gelijk aan die voor basispensioenregelingen
(zie paragrafen hiervoor).
De voorlichting met betrekking tot de ‘zuivere’ premieovereenkomst (dc-regeling) bevat een
extra component. In dat geval moet de pensioenuitvoerder een indicatie geven van het te bereiken
kapitaal op pensioendatum. De toezichthouder (afm) heeft de opdracht gekregen om
nadere regels te stellen met betrekking tot de wijze waarop de indicatie wordt berekend. De
indicatie moet op basis van drie scenario’s worden berekend: een midden, een pessimistisch
en een optimistisch rendementsscenario. Dit geeft volgens de wetgever voldoende inzicht in
de risico’s die gepaard gaan met een premieovereenkomst.

8.6 Informatieverstrekking op verzoek
Deelnemers, gewezen deelnemers, gewezen partners en de pensioengerechtigden hebben
het recht om bij de pensioenuitvoerder informatie op te vragen. Het gaat hierbij onder andere
om het pensioenreglement, het jaarverslag en de jaarrekening en informatie over de
financiële situatie van het pensioenfonds.
8.7 Indexatielabel
De pensioensector heeft de opdracht gekregen de informatie over toeslagverlening binnen
1 jaar uit te drukken in een kwantitatieve en beeldende maatstaf, een zogenaamd indexatielabel.
Het indexatielabel moet inzicht geven in de verwachting dat de pensioenregeling
meegroeit met de inflatie. Het label geeft een indicatie van de toekomstige toeslagverlening.
Het zegt derhalve niets over de rest van de regeling of over de prijs daarvan. Inmiddels is uit
onderzoek gebleken dat het ontwikkelen van een dergelijk label een zeer complexe en ook
omstreden zaak is. Het is derhalve zeer onzeker of het hier bedoelde label binnen de gestelde
termijn kan worden gerealiseerd.
8.8 Pensioenregister
De pensioenuitvoerders moeten een pensioenregister oprichten dat uiterlijk op 1 januari
2011 operationeel is. Het pensioenregister moet het voor iedere deelnemer, gewezen deelnemer
en gewezen partner mogelijk maken om via één ingang een overzicht te krijgen van
alle door hem opgebouwde pensioenaanspraken, ook als de aanspraken bij verschillende
pensioenuitvoerders zijn opgebouwd alsmede de aanspraken in het kader van de Algemene
Ouderdomswet.

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn

9 Toezicht en
Toezichthouder(s)
Het toezicht op de naleving van de Pensioenwet wordt ondergebracht bij de afm en bij dnb.
dnb krijgt de taak het prudentiële en het materiële toezicht uit te voeren. De afm krijgt de
taak het gedragstoezicht uit te voeren. Dit houdt het volgende in:
• Het toezicht op de naleving van de Pensioenwet wordt ondergebracht bij dnb, met uitzondering
van het gedragstoezicht
• Het gedragstoezicht door de afm op pensioenuitvoerders omvat:
- Toezicht op informatieverstrekking aan deelnemers, gewezen deelnemers, nabestaanden
en pensioengerechtigden. Hierbij controleert de afm de communicatie op tijdigheid,
juistheid en toegankelijkheid. De afm toetst alle communicatie richting belanghebbenden
aan wat hierover in het reglement van pensioenuitvoerders is bepaald. Indien
de communicatie niet in lijn is met het reglement, dan wordt de pensioenuitvoerder
verzocht om hier alsnog voor te zorgen
- Het toezicht op pensioenuitvoerders om de beleggingsvrijheid bij premieovereenkomsten
met beleggingsvrijheid te begrenzen

0
De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn

10 Overgangsrecht
De Pensioenwet treedt naar alle waarschijnlijkheid op 1 januari 2007 in werking. Voor een
groot aantal bepalingen wordt echter een overgangstermijn van een jaar gehanteerd. Hieronder
is een overzicht opgenomen van de meest belangrijke artikelen die onmiddellijk (1 januari
2007) of na een jaar (1 januari 2008) in werking treden.
PENSIOENWET
Inwerkingtreding:
Onmiddellijk (O) of uitgesteld (U)
per 1-1-2007 per 1-1-2008
Definities en toepassingen
• Definities O
• dga buiten reikwijdte Pensioenwet
Pensioenovereenkomst
U
• Informatie bij indiensttreding (zie hoofdstuk 3.2) O
• Toetredingsleeftijd 21 jaar U
• Vaststellen van het karakter van de pensioenregeling
(uitkerings-, kapitaal-, premieovereenkomst)
U
• Toeslagbeleid U
• Startbrief U
• Hoorrecht gepensioneerden bij uitvoering door verzekeraar
Uitvoeringsovereenkomst
O
• Sluiten van uitvoeringsovereenkomsten U
• Melding door verzekeraar bij premieachterstand
Pensioenuitvoerder
U
• Opstellen pensioenreglement in overeenstemming met de
pensioenovereenkomst en de uitvoeringsovereenkomst
U
• Informatieverstrekking door pensioenuitvoerder aan
belanghebbenden
U
• Informatie op verzoek O
• Zorgplicht pensioenuitvoerder bij premieovereenkomsten met
beleggingsvrijheid
U
• Keuzerecht uitruil ouderdomspensioen in partnerpensioen O
1

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
• Voorwaardelijkheidsverklaring in geval van voorwaardelijke U
toeslagverlening
Medezeggenschap en Pension Fund Governance
• Instelling deelnemersraad bij bedrijfstakpensioenfonds O
• Instelling deelnemersraad of vertegenwoordiging van O
gepensioneerden in bestuur ondernemingspensioenfonds
• Invoering hoorrecht bij verzekerde regelingen O
• Invulling uitgangspunten goed pensioenfondsbestuur O
Financiering
• Financieel Toetsingskader O

11 Praktische gevolgen
voor de werkgever
Door de invoering van de Pensioenwet zullen werkgevers die een pensioenregeling hebben,
moeten nagaan welke acties zij dienen te ondernemen. Hieronder worden in een schema de
belangrijkste acties aangegeven die de werkgever moet ondernemen.
PRAkTISChE GEVOLGEN VOOR DE WERkGEVER
Onderwerp Actie Wanneer
Informatie bij
indiensttreding
Informatie bij deelname
aan de regeling
Karakter van de
pensioenregeling
(uitkerings-, kapitaal-,
premieovereenkomst)
Binnen 1 maand na indiensttreding moet de werkgever
aangeven of de werknemer wel of niet gaat deelnemen in
een pensioenregeling
Ingeval van geen deelname:
werkgever moet aangeven waarom niet (geen pensioenregeling,
werknemer is jonger dan 21 jaar, salaris is lager dan
franchise etc.) en wat de voorwaarden zijn om te zijner tijd
wel deel te kunnen nemen
de maximale wacht- en drempeltijd voor het ouderdomspensioen
bedraagt 2 maanden. Voor nabestaandenpensioen
en arbeidsongeschiktheidspensioen mag geen
wacht- of drempelperiode worden gehanteerd
Ingeval van wel deelname:
de werkgever zorgt dat er een startbrief komt en neemt
daartoe contact op met de pensioenuitvoerder
Startbrief:
- Binnen 3 maanden nadat de werknemer is gaan deelnemen
in de pensioenregeling moet hij de startbrief van de pensioenuitvoerder
ontvangen. Startbrief moet schriftelijk zijn en in
heldere en begrijpelijke bewoordingen zijn opgesteld (zie
3.5)
- De werkgever is verantwoordelijk en moet er op toezien
dat de pensioenuitvoerder de startbrief tijdig verzendt
Vaststellen van het karakter van de pensioenregeling
(uitkerings- kapitaal-, premieovereenkomst)
Verwerken van nieuwe terminologie in alle relevante
documenten (startbrief, pensioenreglement, pensioenovereenkomst,
uitvoeringsreglement etc.)
Per 1-1-2007
Per 1-1-2007
Per 1-1-2008
Per 1-1-2007
Per 1-1-2008
Per 1-1-2008

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
Toetredingsleeftijd
21 jaar
Deelnemers moeten uiterlijk vanaf 21 jaar beginnen met
de opbouw van pensioen. Indien er een hogere leeftijd is
opgenomen in het pensioenreglement, moet het reglement
hierop worden aangepast. Er is geen sprake van terugwerkende
kracht.
Toeslagbeleid • Informeren van belanghebbenden over het toeslagbeleid
- Beoordelen eigen toeslagbeleid
- Voorwaardelijkheidsverklaring (de z.g.
disclaimer) opnemen in alle informatie die aan belanghebbenden
wordt verstrekt (pensioenreglement, startbrief etc.)
Hoorrecht gepensioneerden
bij uitvoering
door verzekeraar
Uitvoeringsovereenkomst
Uitruil ouderdomspensioen
in partnerpensioen
Wordt de pensioenregeling uitgevoerd door een verzekeraar?
Zijn er in totaal 250 of meer deelnemers en gepensioneerden?
Beslist de werkgever (samen met werknemers) over het
verlenen van toeslagen?
Bestaat er een vereniging van gepensioneerden?
Zo ja, dan vereniging van gepensioneerden horen (hoorrecht)
Werkgever moet een uitvoeringsovereenkomst sluiten met
de pensioenuitvoerder
In geval van bedrijfstakpensioenfonds hoeft geen uitvoeringsovereenkomst
te worden gesloten
Deelnemers moeten de mogelijkheid hebben om ouderdomspensioen
uit te ruilen in nabestaandenpensioen
Informatieverstrekking aan deelnemers
Aanpassing pensioenreglement
Nabestaandenpensioen Indien de pensioenovereenkomst voorziet in een partnerpensioen,
dan moet dit partnerpensioen gelijk zijn aan het
nabestaandenpensioen voor gehuwden en geregistreerde
partners
Indien er een nabestaandenpensioen op risicobasis is, dan
wordt de dekking, gedurende de periode dat de deelnemer
aansluitend aan de beëindiging van de deelneming een
ww-uitkering ontvangt, voortgezet.
Tijdens periodes van onbetaald verlof, tot een maximum van
18 maanden, wordt de dekking van het nabestaandenpensioen
voortgezet.
Informatieverplichtingen
c.q. zorgplicht
bij premieregelingen
met beleggingsvrijheid
van ondernemingspensioenfonds
of verzekeraar
Werkgever moet er op toezien dat pensioenfonds of verzekeraar
zich op correcte wijze kwijten van informatieverplichtingen
en zorgplicht
Per 1-1-2008
Per 1-1-2008
Per 1-1-2007
Per 1-1-2008
Per 1-1-2007
Per 1-1-2008
Per 1-1-2008
Per 1-1-2008
Per 1-1-2008

12 Pensioenfonds of
verzekeraar: Belangrijke
verschillen voor werkgevers
Een werkgever met voor zijn werknemers een eigen (excedent)pensioenregeling kan de uitvoering
daarvan in handen geven van een ondernemingspensioenfonds of van een verzekeraar.
In onderstaand schema worden de belangrijkste verschillen voor de werkgever tussen
deze 2 situaties aangegeven.
Premieachterstand
Financiële
regels
BELANGRIjkE VERSChILLEN VOOR WERkGEVERS
Pensioenfonds Verzekeraar
Pensioenfonds informeert
Verzekeraar informeert
Het pensioenfonds informeert elk kwartaal De verzekeraar informeert de
schriftelijk de deelnemersraad, en bij het
deelnemers en de werkgever
ontbreken daarvan alle belanghebbenden bij wanneer een premieachterstand
een premieachterstand van 5% van de totale het noodzakelijk maakt om de
jaarpremie
pensioenregeling premievrij te
Een ondernemingspensioenfonds informeert maken c.q. risicoverzekeringen te
tevens de or
laten vervallen
In geval van vermindering van aanspraken infor- Verzekeraar moet zich aantoonbaar
meert het pensioenfonds de belanghebbenden hebben ingespannen om premie te
innen voordat hij deze mededeling
kan doen
Verzekeraars mogen één maand
nadat belanghebbenden zijn
geïnformeerd, de pensioenopbouw
beëindigen, met maximaal 5 maanden
terugwerkende kracht
• Financieel Toetsingskader in de Pensioenwet Financiële regels in de Wet toezicht
verzekeringsbedrijf 1993, maar ook
eisen in de Pensioenwet (wordt
vervangen door Wet Financieel
Toezicht)

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
Medezeggenschap
Pension Fund
Governance
Verantwoordelijkheid ligt meer bij pensioenfonds
Een bedrijfstakpensioenfonds stelt een deelnemersraad
in
Een ondernemingspensioenfonds stelt een
deelnemersraad in of zorgt voor vertegenwoordigers
van pensioengerechtigden indien:
- minimaal 10% van de deelnemers bestaat
uit gepensioneerden waarvan ten minste
25 gepensioneerden
en/of
- minimaal 1000 gepensioneerden
Een ondernemingspensioenfonds raadpleegt
voor deze keuze de pensioengerechtigden
Adviesrecht van deelnemersraad is uitgebreider
dan het hoorrecht van vereniging van gepensioneerden
bij direct verzekerde regelingen
Deelnemersraad heeft recht op beroep bij de
Ondernemingskamer
Verantwoordelijkheid ligt meer bij het bestuur
van het pensioenfonds. Het bestuur draagt
onder andere zorg voor:
Transparantie, openheid en communicatie
Deskundigheid en functioneren van het
bestuur
Afleggen van verantwoording aan het verantwoordingsorgaan
De organisatie van transparant, intern toezicht
Taakafbakening De Pensioenwet en de Wet bpf 2000 bevatten
regels waaraan een pensioenfonds moet voldoen
ter voorkoming van oneerlijke concurrentie
Productafbakening: o.a. basispensioenregeling
moet solidariteitselementen bevatten
(bijv. doorsneepremie, 10% werkgevers-
bijdrage bij vrijwillige producten)
Domein: welke werkgevers mogen zich bij
een fonds aansluiten
Grotere verantwoordelijkheid
werkgever
De werkgever stelt een vereniging
van gepensioneerden – als die
bestaat – in staat een oordeel uit
te spreken over een voorgenomen
besluit dat van invloed is op de
uitvoering of de hoogte van hun
pensioenrechten
Verplicht (hoorrecht) bij contracten
met minimaal 250 actieve deelnemers
en gepensioneerden en als er
een vereniging van gepensioneerden
bestaat
Advies: Als er geen vereniging
van gepensioneerden bestaat is
het advies aan werkgevers om de
oprichting daarvan te stimuleren
Grotere verantwoordelijkheid
werkgever
Werkgever legt verantwoording af
aan or en vertegenwoordigers van
gepensioneerden over bijvoorbeeld
toeslagbeleid
Werkgever stelt or en vertegenwoordigers
in gelegenheid te
adviseren over uitvoeringsovereenkomst
en serviceverlening
verzekeraar
In de 2e pijler mogen pensioenfondsen
en verzekeraars – onder voorwaarden
– met elkaar concurreren
De 3e pijler is het exclusieve terrein
van de verzekeraars

Bijlage 1
VOORBEELD STARTBRIEF
Dit voorbeeld van een startbrief is gebaseerd op de tekst van artikel 2 van de Concept –
Algemene Maatregel van Bestuur over de informatieverstrekking, waarin de minimum
vereisten zijn geformuleerd.
Het kan zijn dat hierin tijdens de plenaire behandeling van de Pensioenwet nog wijzigingen
worden aangebracht.
Betreft: startbrief in verband met aan de pensioenregeling
Geachte ,
Als gevolg van uw arbeidsovereenkomst wordt u met ingang van
in de pensioenregeling van Stichting Pensioenfonds abc.
De aanspraken waar uw recht op geeft kunt u
lezen in de bijgevoegde ‘Brochure pensioenregeling’. De brochure maakt deel uit van deze
startbrief.
Naast de brochure is het officiële pensioenreglement van toepassing. Het officiële pensioenreglement
ontvangt u op uw verzoek van het pensioenfonds.
De pensioenregeling van het pensioenfonds betreft een middelloonregeling en wordt gekwalificeerd
als uitkeringsovereenkomst in de zin van de Pensioenwet. In geval van wijzigingen in
deze pensioenregeling wordt u hierover binnen drie maanden na de wijziging door het pensioenfonds
geïnformeerd. Voor zover de wijziging gevolgen heeft voor uw pensioenregeling,
ontvangt u van ons een gewijzigde brochure die de voorgaande brochure vervangt. Op uw verzoek
ontvangt u tevens het gewijzigde officiële pensioenreglement van het pensioenfonds.
Mocht u naar aanleiding van deze startbrief of de bijlage vragen hebben, dan kunt u contact
opnemen met de heer/mevrouw .....
Met vriendelijke groet,

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
Bijlage 2
VOORBEELD
Brochure pensioenregeling van
Dit voorbeeld van een populaire versie van een pensioenregeling is gebaseerd op de tekst van
artikel 2 van de Concept – Algemene Maatregel van Bestuur over de informatieverstrekking, waarin
de minimum vereisten zijn geformuleerd.
het kan zijn dat hierin tijdens de plenaire behandeling van de Pensioenwet nog wijzigingen worden
aangebracht.
DEZE BROChURE MAAkT ONDERDEEL UIT VAN DE STARTBRIEF

Inhoud
1. Inleiding
2. Voor wie geldt de pensioenregeling?
3. hoe ziet de pensioenregeling eruit?
.1 Ouderdomspensioen
. Arbeidsongeschiktheidspensioen
. Partnerpensioen voor deelnemers
. Wezenpensioen voor deelnemers
. . Partner- en wezenpensioen voor aspirant deelnemers
. Pensioenaanspraken na beëindiging deelnemerschap
4. keuzemogelijkheden
.1 Vervroegde pensionering
. Deeltijdpensionering
. Omzetting van ouderdomspensioen in partnerpensioen
. Omzetting van partnerpensioen in ouderdomspensioen
. Variatie in pensioenuitkeringen
5. Pensioenpremie
.1 Betalingsvoorbehoud
. Vermindering van pensioenaanspraken en pensioenrechten
6. Pensioenuitkering
.1 Uitbetaling
. Inhoudingen op uw pensioenuitkering
. Voorwaardelijke toeslagverlening
7. Pensioenopbouw bij arbeidsongeschiktheid
8. Pensioen en scheiding
.1 Verevening van ouderdomspensioen
. Vaststelling van bijzonder partnerpensioen
9. Vrijwillige voortzetting
10. Waardeoverdracht
10.1 Wel of geen waardeoverdracht
10. Waardeoverdracht aanvragen
11. Informatieverplichting
12. Recht op informatie van het pensioenfonds
13. Nuttige adressen
14. Begrippenlijst

0
De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
1 Inleiding
Deze brochure geeft antwoord op de vragen:
• wanneer kan ik met pensioen?
• hoeveel pensioen ontvang ik?
• wat ontvangen mijn partner en kinderen aan pensioen als ik overlijd?
• hoe zit het met mijn pensioenopbouw als ik arbeidsongeschikt word?
• wat gebeurt er met mijn pensioen als ik naar een andere werkgever ga?
Pensioen is uw toekomstige inkomen. Ook is pensioen inkomen voor uw nabestaanden, wanneer
u vóór of na de pensioendatum zou komen te overlijden. Het pensioen zal worden uitgekeerd
omdat u deelneemt in de pensioenregeling van uw werkgever. Om te weten wat de
pensioenregeling voor u betekent, raden wij u aan om deze brochure uitvoerig te lezen. Ook
is het verstandig om deze brochure te bewaren, hij kan in de toekomst nog van pas komen.
Mocht u na het lezen toch nog vragen hebben, dan kunt u uiteraard altijd contact opnemen
met uw werkgever of met het pensioenfonds.
De pensioenregeling is ondergebracht bij de Stichting Pensioenfonds .....
Deze brochure beschrijft alleen de hoofdlijnen van de pensioenregeling. Bijzondere situaties
zijn hierin niet opgenomen. Ingeval u specifieke vragen heeft, raden wij u aan contact op
te nemen met het pensioenfonds, op telefoonnummer... of via de website van het pensioenfonds
uw vragen te stellen.
2 Voor wie geldt de pensioenregeling?
De pensioenregeling geldt voor werknemers van . Werknemers van 21
jaar of ouder worden als deelnemer opgenomen in de pensioenregeling.
Werknemers die jonger zijn dan 21 jaar en een partner en/of kinderen hebben, komen in
aanmerking voor aspirant deelnemerschap.
3 Hoe ziet de pensioenregeling eruit?
De pensioenregeling is een middelloonregeling. Deelnemers hebben aanspraak op:
• een ouderdomspensioen;
• een arbeidsongeschiktheidspensioen;
• een partnerpensioen;
• een wezenpensioen.

Aspirant deelnemers hebben aanspraak op:
• een partnerpensioen;
• een wezenpensioen;
• een arbeidsongeschiktheidspensioen.
3.1 Ouderdomspensioen
Het ouderdomspensioen gaat in op de eerste dag van de maand waarin u 65 jaar wordt. Dit
pensioen wordt levenslang aan u uitgekeerd. Het pensioen eindigt op de laatste dag van de
maand waarin u komt te overlijden.
De hoogte van het ouderdomspensioen is van een aantal zaken afhankelijk. De belangrijkste
twee zijn het aantal jaren dat u in de pensioenregeling hebt deelgenomen en het salaris dat
u tijdens de deelname hebt ontvangen. Ieder jaar dat u in de pensioenregeling deelneemt,
bouwt u namelijk een stukje van uw pensioen op.
Op de pensioeningangsdatum bestaat uw totale pensioen uit een optelling van de jaarlijks
opgebouwde (en eventueel verhoogde) pensioenen. Daarnaast ontvangt u vanaf de 65-jarige
leeftijd een aow-uitkering.
De hoogte van uw ouderdomspensioen wordt als volgt berekend:
a) het pensioengevend jaarsalaris
Uw pensioengevend jaarsalaris bestaat uit:
....
b) de franchise
Over een deel van uw pensioengevend salaris bouwt u geen pensioen op (en betaalt u geen
pensioenpremie). De pensioenregeling houdt er namelijk rekening mee dat u vanaf de 65jarige
leeftijd ook recht heeft op een aow-uitkering van de Sociale Verzekeringsbank (svb).
Daarom wordt voor de berekening van uw pensioen het pensioengevende jaarsalaris met een
bepaald bedrag verlaagd. Dit bedrag, waarover dus geen pensioen wordt opgebouwd, noemen
we de franchise.
Voorbeeld: De franchise is voor 2006 vastgesteld op ¤ 11.566, - en dit bedrag wordt jaarlijks
op 1 januari aangepast.
Voor deeltijdwerkers wordt het jaarsalaris eerst berekend op basis van voltijd, vervolgens
wordt de franchise erop in mindering gebracht. De dan vast te stellen pensioengrondslag
wordt ten slotte vermenigvuldigd met de geldende deeltijdfactor. De deeltijdfactor is de verhouding
tussen het overeengekomen aantal arbeidsuren en het gebruikelijke aantal arbeidsuren
bij de werkgever.
1

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
c) de pensioengrondslag
Jaarlijks bouwt u een percentage van de pensioengrondslag op aan pensioen. De pensioengrondslag
bestaat uit het pensioengevende jaarsalaris min de franchise.
Voorbeeld
Pensioengevend jaarsalaris ¤ 35.000, -
Franchise -/- ¤ 11.566, -
Pensioengrondslag ¤ 23.434, -
d) het ouderdomspensioen
Jaarlijks bouwt u 2% van de dan geldende pensioengrondslag op aan pensioen. Het ouderdomspensioen
op uw 65-jarige leeftijd is dus gelijk aan het totaal van de opbouw per jaar.
De formule om de jaarlijkse pensioenopbouw te berekenen is:
pensioengrondslag x opbouwpercentage.
Voorbeeld bij een voltijd dienstbetrekking
Pensioengrondslag x opbouwpercentage = pensioenopbouw per jaar
¤ 23.434, - x 2% = ¤ 469, -
3.2 Arbeidsongeschiktheidspensioen
Voor zover het pensioengevende salaris hoger is dan de wia-uitkeringsgrens, heeft u recht
op arbeidsongeschiktheidspensioen gedurende de uitkeringsperiode van de wia, uiterlijk tot
de pensioeningangsdatum. De maximale hoogte van het arbeidsongeschiktheidspensioen is
70% van het deel van het pensioengevende salaris boven de wia-uitkeringsgrens.
De wia-uitkeringsgrens bedraagt voor 2006 ¤ 43.800,-. De maximale wia-uitkering bedraagt
70% van dit bedrag (¤ 30.660,-).
Voorbeeld
Pensioengevend jaarsalaris ¤ 45.000, -
wia-uitkeringsgrens -/- ¤ 43.800, -
Verschil ¤ 1.200, -
Maximaal arbeidsongeschiktheidspensioen (70%) ¤ 840, -
De hoogte van het arbeidsongeschiktheidspensioen is vervolgens afhankelijk van het voor
u geldende arbeidsongeschiktheidspercentage, vastgesteld door het uwv. Daarom wordt het
pensioen vastgesteld op basis van onderstaande tabel.

Percentage Percentage van het arbeidsongeschiktheidsarbeidsongeschiktheid
pensioen bij arbeidsongeschiktheid
80% of meer 100%
65% tot 80% 72,5%
55% tot 65% 60%
45% tot 55% 50%
35% tot 45% 40%
minder dan 35% 0%
Voorbeeld bij 70% arbeidsongeschiktheid
Maximaal x uitkeringspercentage = arbeidsongeschiktheidsarbeidsongeschiktheidspensioen
pensioen
¤ 840, - x 72,5% = ¤ 609,-
3.3 Partnerpensioen voor deelnemers
In de pensioenregeling is ook een partnerpensioen opgenomen. Dit zorgt ervoor dat uw partner
financieel verzorgd achterblijft als u komt te overlijden. Het partnerpensioen gaat in op de eerste
dag van de maand volgend op de maand waarin u overlijdt en bedraagt 70% van het opgebouwde
ouderdomspensioen. Als u voor de pensioeningangsdatum overlijdt, ontvangt uw partner een
partnerpensioen van 70% van het ouderdomspensioen dat u op basis van uw laatst vastgestelde
pensioengrondslag had kunnen bereiken als u tot de leeftijd van 65 jaar in dienst was gebleven.
Het partnerpensioen wordt toegekend aan de gehuwde partner, de bij de burgerlijke stand
geregistreerde partner of de partner met wie u ongehuwd samenwoont en die voldoet aan de
in het pensioenreglement gestelde voorwaarden.
3.4 Wezenpensioen voor deelnemers
In de pensioenregeling is ook een wezenpensioen opgenomen. Als u overlijdt, ontvangen uw
kinderen een wezenpensioen. Dit wezenpensioen gaat in op de eerste dag van de maand volgend
op de maand waarin u overlijdt en bedraagt ...% van het opgebouwde ouderdomspensioen.
Als u vóór de pensioeningangsdatum overlijdt, bedraagt het wezenpensioen ...% van het
ouderdomspensioen dat u op basis van uw laatst vastgestelde pensioengrondslag had kunnen
bereiken als u tot de pensioenrichtdatum in dienst was gebleven.
3.5 Partner- ,wezen- en arbeidsongeschiktheidspensioen voor aspirant-deelnemers
Werknemers die de leeftijd van 21 nog niet hebben bereikt zijn aspirant-deelnemer. Aspirantdeelnemers
hebben aanspraak op partner- en wezenpensioen en arbeidsongeschiktheidspensioen
alsof zij al deelnemen in de pensioenregeling.

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
3.6 Pensioenaanspraken na beëindiging deelnemerschap
Na het einde van uw deelnemerschap in de pensioenregeling (anders dan door pensionering),
behoudt u aanspraken op ouderdoms-, partner- en wezenpensioen (ook wel premievrije aanspraken
genoemd). De hoogte van deze aanspraken is gelijk aan de aanspraken die u tot dat
moment opgebouwd heeft. U ontvangt er een opgave van.
Een nog niet ingegaan arbeidsongeschiktheidspensioen vervalt na beëindiging van het deelnemerschap.
4 Keuzemogelijkheden
In de pensioenregeling is een aantal keuzemogelijkheden opgenomen. Het gebruik maken
van deze keuzemogelijkheden is overigens niet noodzakelijk. Als u hiervan geen gebruik
maakt, gelden de standaardbepalingen uit het pensioenreglement.
De keuzemogelijkheden betekenen dat de hoogte van uw ouderdomspensioen wijzigt. De
gevolgen van de keuzemogelijkheden voor uw ouderdomspensioen kunt u berekenen met
behulp van factoren die opgenomen zijn in de bijlage bij het pensioenreglement.
4.1 Vervroegde pensionering
Voor het ouderdomspensioen geldt een pensioenrichtdatum van 65 jaar. U kunt het pensioenfonds
verzoeken het ouderdomspensioen eerder in te laten gaan. De vroegst mogelijke
datum is het moment waarop u de 60-jarige leeftijd bereikt. Bij vervroegde pensionering
wordt uw ouderdomspensioen lager.
De hoogte van het partnerpensioen wijzigt niet door vervroegde pensionering.
4.2 Deeltijdpensionering
Het is mogelijk om gedeeltelijk met pensioen te gaan en gelijktijdig parttime te blijven werken.
Dit heet deeltijdpensioen. De periode dat u met deeltijdpensioen gaat moet minimaal
een jaar zijn. Omdat hierdoor een gedeelte van uw ouderdomspensioen eerder ingaat dan de
65-jarige leeftijd, zal dit leiden tot een lager ouderdomspensioen.
4.3 Omzetting van ouderdomspensioen in partnerpensioen
U kunt een deel van het opgebouwde ouderdomspensioen bij pensioeningang gebruiken om
een hoger partnerpensioen te verkrijgen. Na omzetting mag het verhoogde partnerpensioen
niet meer dan 100% van het verlaagde ouderdomspensioen bedragen.
4.4 Omzetting van partnerpensioen in ouderdomspensioen
Op het moment van ingang van het ouderdomspensioen kunt u (een deel van) het partnerpensioen
gebruiken om het ouderdomspensioen te verhogen. Na omzetting houdt u geen (of
een lager) partnerpensioen over.

4.5 Variatie in pensioenuitkeringen
De pensioenuitkeringen kunnen gedurende een periode van vijf of tien jaar aansluitend op
de pensioeningangsdatum in aanvang hoger zijn dan in de periode daarna. Het hogere pensioen
staat in een vaste verhouding van 100:75 ten opzichte van het lagere pensioen.
De hoogte van het partnerpensioen wijzigt niet door de variatie in hoogte van het ouderdomspensioen.
5 Pensioenpremie
Voorbeeld variabel tekstblok: indien geen ‘Collectief dc’ van toepassing
Voor de pensioenregeling betaalt u samen met de werkgever de premie. De hoogte van uw premiebijdrage
is ...% van de pensioengrondslag. De werkgever neemt de overige kosten voor zijn rekening.
Uw premie voor de pensioenregeling houden wij maandelijks in op uw bruto salaris.
5.1 Betalingsvoorbehoud
Als het bedrijfsbelang dit noodzakelijk maakt als gevolg van ingrijpende wijziging van omstandigheden,
kan de werkgeversbijdrage verminderd of zelfs helemaal gestopt worden.
Als deze situatie zich voordoet zullen de pensioenaanspraken die u nog zou opbouwen
aan de gewijzigde omstandigheden worden aangepast. U zult hiervan onmiddellijk schriftelijk
op de hoogte worden gebracht. De pensioenaanspraken die u al heeft opgebouwd
veranderen overigens niet. De mogelijke wijziging betreft dus alleen de in de toekomst
nog op te bouwen pensioenaanspraken.
Voorbeeld variabel tekstblok: indien sprake van ‘Collectief dc’/gemaximeerde premie
Voor de pensioenregeling betaalt u samen met de werkgever de premie. De hoogte van uw premiebijdrage
is ...% van de pensioengrondslag. De werkgever neemt de overige kosten voor zijn rekening. De
totale premie is echter gefixeerd/gemaximeerd op ...% van de pensioengrondslag.
Uw premie voor de pensioenregeling houden wij maandelijks in op uw bruto salaris.
5.1 Betalingsvoorbehoud
Als het bedrijfsbelang dit noodzakelijk maakt als gevolg van ingrijpende wijziging van omstandigheden,
kan de werkgeversbijdrage verminderd of zelfs helemaal gestopt worden.
Als deze situatie zich voordoet zullen de pensioenaanspraken die u nog zou opbouwen
aan de gewijzigde omstandigheden worden aangepast. U zult hiervan onmiddellijk schriftelijk
op de hoogte worden gebracht. De pensioenaanspraken die u al heeft opgebouwd
veranderen overigens niet. De mogelijke wijziging betreft dus alleen de in de toekomst

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
nog op te bouwen pensioenaanspraken.
5.2 Vermindering van pensioenaanspraken en pensioenrechten
Als op een bepaald moment de totale premie voor de pensioenregeling voor alle (aspirant-)
deelnemers hoger zou worden dan ...% van het totaal van alle pensioengrondslagen, kunnen
de over de toekomst op te bouwen pensioenaanspraken verlaagd worden.
Als er namelijk sprake is van onderdekking bij het pensioenfonds en het herstel van de
financiële positie van het pensioenfonds blijft structureel achter bij het herstel zoals dat
is vastgelegd in een plan van aanpak, kunnen de al opgebouwde pensioenaanspraken van
(gewezen) deelnemers worden verlaagd. In dat geval zult u hiervan onmiddellijk schriftelijk
op de hoogte worden gebracht.
6 Pensioenuitkering
Ieder jaar krijgt u van het pensioenfonds een overzicht van uw pensioenopbouw. In dit overzicht
staat hoeveel pensioen u kunt verwachten op uw 65-jarige leeftijd en wat u tot dan toe
reeds heeft opgebouwd.
6.1 Uitbetaling
Wanneer u met pensioen gaat, krijgt u een opgave van de hoogte van het ouderdomspensioen
en van het nabestaandenpensioen. Het pensioenfonds betaalt het pensioen maandelijks aan
u uit.
6.2 Inhoudingen op uw pensioenuitkering
Op uw pensioenuitkering moet nog loonheffing (belastingen) en een bijdrage voor de Zorgverzekeringswet
(Zvw) worden ingehouden. Het pensioenfonds houdt dit al op uw pensioen
in voordat het fonds het pensioen aan u uitbetaalt. U krijgt elk jaar een opgave waarop precies
staat hoeveel pensioen het pensioenfonds aan u heeft uitgekeerd en wat daarop is ingehouden
aan loonheffing en inkomensafhankelijke premie Zorgverzekeringswet.
6.3 Voorwaardelijke toeslagverlening
Er is geen recht op toekomstige indexaties. De indexatie van uw pensioenaanspraak is voorwaardelijk.
Het pensioenfonds probeert uw pensioenaanspraak jaarlijks aan te passen aan
de procentuele stijging van de consumenten prijsindex, zoals vastgesteld door het cbs. De
indexatie in een jaar wordt vastgesteld door het bestuur van het fonds. Het is niet zeker of en
in hoeverre in de toekomst wordt geïndexeerd. Er is geen geld gereserveerd voor toekomstige
indexaties.

7 Pensioenopbouw bij arbeidsongeschiktheid
Als u als deelnemer arbeidsongeschikt raakt, heeft u vanaf het moment dat u recht heeft op
een wettelijke arbeidsongeschiktheidsuitkering (wia), recht op premievrije voortzetting van
uw pensioenopbouw. Deze voortzetting van pensioenopbouw vindt volledig of gedeeltelijk
plaats, afhankelijk van uw arbeidsongeschiktheidspercentage (vastgesteld door het uwv). De
premievrije voortzetting eindigt op de pensioeningangsdatum of eerder, als u minder dan
35% arbeidsongeschikt bent.
De mate van voortzetting van de pensioenopbouw is daardoor afhankelijk van het voor u geldende
arbeidsongeschiktheidspercentage volgens de wia. In de tabel kunt u aflezen in hoeverre
de pensioenregeling wordt voortgezet.
Bij een percentage Bedraagt de voortzetting
arbeidsongeschiktheid van pensioenopbouw
80% of meer 100%
65 tot 80% 72,5%
55 tot 65% 60%
45 tot 55% 50%
35 tot 45% 40%
0 tot 35% 0%
8 Pensioen en scheiding
Als u gaat scheiden, heeft uw ex-partner recht op een deel van het pensioen dat u heeft opgebouwd.
Dit recht kan zowel gelden voor het ouderdomspensioen als het partnerpensioen.
8.1 Verevening van ouderdomspensioen
Degene met wie u gehuwd bent geweest of met wie u een bij de burgerlijke stand geregistreerd
partnerschap bent aangegaan, heeft recht op de helft van het ouderdomspensioen dat is opgebouwd
tijdens de periode van huwelijk of geregistreerd partnerschap. Het kan overigens zijn
dat u in de huwelijkse- of partnerschapvoorwaarden of in het scheidingsconvenant een andere
verdeling heeft afgesproken. Het verdelen van het ouderdomspensioen noemen we verevening.
Zowel u als uw ex-partner ontvangt een opgave van het ouderdomspensioen na scheiding.
Overigens wordt het ouderdomspensioen ook verevend bij scheiding van tafel en bed. Er
vindt geen verevening plaats bij beëindiging van het ongehuwd samenwonen.
Op het moment dat uw ouderdomspensioen ingaat, krijgt uw ex-partner recht op uitbetaling
van een deel van het ouderdomspensioen. Het pensioenfonds keert het pensioen rechtstreeks
uit aan uw ex-partner. Na het overlijden van uw ex-partner maakt het pensioenfonds weer het
hele ouderdomspensioen aan u zelf over.

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
U kunt afspreken dat u en uw ex-partner beiden een zelfstandig ouderdomspensioen krijgen.
We spreken dan over conversie van het ouderdomspensioen. Daarbij zal ook het reeds opgebouwde
partnerpensioen (als bedoeld onder 8.2) worden betrokken. Bij conversie gaat het verevende
ouderdomspensioen in op het moment dat uw ex-partner dat wil (liggende tussen 60 en
65 jaar). Als uw ex-partner overlijdt, vervalt het verevende ouderdomspensioen definitief.
Mocht u eerder komen te overlijden dan uw ex-partner, dan behoudt hij het verevende ouderdomspensioen.
Het partnerpensioen (zoals aangegeven onder 8.2) is reeds door conversie
komen te vervallen.
Een aanvraag voor verevening of conversie kunt u tot twee jaar na de scheidingsdatum bij
het pensioenfonds indienen. Het formulier voor die aanvraag is verkrijgbaar bij de grotere
postkantoren, Postbus 51 of via uw echtscheidingsadvocaat.
8.2 Vaststelling van bijzonder partnerpensioen
In geval van scheiding heeft uw ex-partner (ook) recht op het partnerpensioen dat is opgebouwd
tot het moment van einde van het huwelijk, geregistreerde partnerschap of de gezamenlijke
huishouding. Ook hiervan kan door u en uw ex-partner zijn afgeweken in huwelijkse-
of partnerschapvoorwaarden of in het echtscheidingsconvenant. Het deel van het
partnerpensioen waarop uw ex-partner recht heeft, wordt een bijzonder partnerpensioen
genoemd.
Ingeval u overlijdt, zal uw ex-partner derhalve het bijzonder partnerpensioen ontvangen.
Mocht uw ex­partner eerder komen te overlijden dan u, dan komt het bijzonder partnerpensioen ten
gunste van een eventuele nieuwe partner.
Bij conversie van het ouderdomspensioen (zie hierover onder 8.1) wordt ook het eventuele
bijzondere partnerpensioen omgezet in ouderdomspensioen ten behoeve van uw ex-partner.
Het komt daarmee te vervallen.
9 Vrijwillige voortzetting
Binnen drie maanden na beëindiging van uw deelnemerschap in de pensioenregeling is het
in bepaalde gevallen mogelijk om uw deelnemerschap gedurende maximaal drie jaar vrijwillig
voort te zetten. De voorwaarden op basis waarvan dit mogelijk is kunt u nalezen in het
pensioenreglement.
10 Waardeoverdracht
Als u een nieuwe baan heeft, dan zal dit gevolgen hebben voor uw pensioenopbouw. De opbouw
bij de huidige werkgever stopt en u wordt deelnemer in de pensioenregeling van uw nieuwe
werkgever. U kunt ervoor kiezen om het pensioen dat u heeft opgebouwd bij uw huidige werkgever
over te dragen naar de pensioenuitvoerder van de pensioenregeling van uw nieuwe werkge-

ver. U verkrijgt dan pensioenaanspraken in de nieuwe pensioenregeling. U heeft daardoor geen
recht meer op pensioen van het huidige pensioenfonds. Dit noemen we waardeoverdracht.
Waardeoverdracht helpt om een pensioenbreuk te beperken of te voorkomen. Pensioenuitvoerders
(pensioenfondsen en pensioenverzekeraars) zijn verplicht om mee te werken aan
verzoeken tot waardeoverdrachten met betrekking tot dienstbetrekkingen die zijn beëindigd
op of na 8 juli 1994.
10.1 Wel of geen waardeoverdracht
U kunt waardeoverdracht overwegen als dit naar verwachting financieel voor u voordeliger
is. Om dit te kunnen beoordelen is het relevant te weten hoe de financiële situatie van de
huidige en de nieuwe pensioenuitvoerder is, evenals hoe de pensioenregeling van de nieuwe
werkgever luidt (vooral het type regeling en de toeslagbepaling). Voor meer informatie hierover
kunt u zich wenden tot de huidige of de nieuwe pensioenuitvoerder.
Een tweede voordeel van waardeoverdracht is dat uw pensioenaanspraken bij één pensioenuitvoerder
worden ondergebracht. Dit is voor uzelf overzichtelijker en u krijgt te zijner tijd
van een pensioenuitvoerder pensioen uitbetaald.
10.2 Waardeoverdracht aanvragen
Binnen zes maanden nadat u in dienst bent getreden bij uw nieuwe werkgever moet u bij
uw nieuwe pensioenuitvoerder een verzoek tot waardeoverdracht indienen. Dan vraagt
uw nieuwe pensioenuitvoerder een opgave op van uw pensioenaanspraken bij de oude pensioenuitvoerder.
Aan de hand daarvan wordt een offerte opgesteld voor de waardeoverdracht.
Als u hiermee akkoord gaat, wordt de waardeoverdracht in gang gezet.
11 Informatieverplichting
Om de pensioenregeling goed te kunnen uitvoeren, is het van belang dat het pensioenfonds
over voldoende informatie beschikt. Om deze reden bent u verplicht om aan het pensioenfonds
alle gevraagde inlichtingen te verstrekken die voor de pensioenregeling van belang
zijn. Het pensioenreglement geeft aan welke inlichtingen u moet verstrekken.
Ook is het van belang dat u het pensioenfonds zo spoedig mogelijk op de hoogte brengt van
een (nieuw) partnerschap, ontbinding van de partnerrelatie, overlijden van uw partner en
een adreswijziging. Als u een wettelijke arbeidsongeschiktheidsuitkering (wia) ontvangt,
bent u verplicht het pensioenfonds onmiddellijk op de hoogte te stellen van elke wijziging in
de mate van arbeidsongeschiktheid (door uwv vastgesteld).

0
De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
12 Recht op informatie van het pensioenfonds
Het pensioenfonds verstrekt u op verzoek:
- het pensioenreglement;
- een jaarverslag en de jaarrekening;
- de uitvoeringsovereenkomst;
- relevante informatie over beleggingen;
- informatie die specifiek voor u relevant is;
- een opgave van de hoogte van uw opgebouwde pensioenaanspraken.
Verder verstrekt het pensioenfonds u de geldende klachtenregeling.

13 Nuttige adressen
Hieronder is nog een aantal nuttige adressen opgenomen.
Stichting Pensioenfonds .....
.....
.....
.....
Stichting voor Ondernemingspensioenfondsen
Postbus 93158
2509 ad Den Haag
www.opf.nl
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Postbus 90801
2509 lv Den Haag
070 333 44 44
www.minszw.nl
Sociale Verzekeringsbank
Het districtskantoor is afhankelijk van uw
woonplaats. U kunt dit nalezen op Internet.
www.svb.org
UWV
(Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen)
Het districtskantoor is afhankelijk van uw
woonplaats. U kunt dit nalezen op Internet.
0900 9294
www.uwv.nl
Ombudsman Pensioenen
Bordewijklaan 10
2591 xr Den Haag
070 333 89 99
www.ombudsmanpensioenen.nl
1

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
14 Begrippenlijst
AOW
Algemene Ouderdomswet.
Aspirant-deelnemer
Een aspirant deelnemer is een werknemer
van die jonger dan 21
jaar is en een partner en/of kinderen heeft.
Deelnemer
Een deelnemer is een werknemer van
die 21 jaar of ouder is.
Franchise
Iedere Nederlander bouwt jaarlijks aow op.
Dit wordt uitgekeerd vanaf de 65-jarige leeftijd
en voorziet in een basispensioen. Over
dit deel wordt geen pensioen opgebouwd,
omdat dit al opgenomen is in de aow.
Gewezen deelnemer
Als u geen pensioen meer opbouwt bij het
pensioenfonds maar nog wel pensioenaanspraken
bij het pensioenfonds hebt staan
dan bent u een gewezen deelnemer, ook wel
slaper genoemd.
Loonindex
Het percentage van de algemene loonsverhogingen
bij de werkgever per 1 januari van
het lopende kalenderjaar.
Ouderdomspensioen
De uitkering die u ontvangt vanaf de pensioeningangsdatum
tot het moment dat u komt
te overlijden.
Partner
Degene met wie u gehuwd bent, bij de
burgerlijke stand een geregistreerd partnerschap
bent aangegaan, of degene met wie u
een gezamenlijke huishouding voert zoals
omschreven in het pensioenreglement.
Partnerpensioen
De uitkering die uw partner ontvangt na uw
overlijden.
Pensioenfonds
Stichting Pensioenfonds Model.
Pensioengrondslag
Het deel van uw pensioengevend jaarsalaris
waarover u pensioen opbouwt. Dit is
het pensioengevende jaarsalaris min de
franchise.
Pensioengevend jaarsalaris
Het vaste jaarsalaris plus de vakantietoeslag.
Prijsindex
Het percentage waarmee het consumentenprijsindexcijfer
(alle huishoudens, afgeleid)
over de maand oktober van het voorafgaande
kalenderjaar is gestegen ten opzichte van het
consumentenprijsindexcijfer (alle huishoudens,
afgeleid) over de maand oktober van het
daaraan voorafgaande kalenderjaar.
WIA
Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen.

Bijlage 3
Overzicht van de door de Tweede Kamer aangenomen moties
Tijdens de behandeling van de Pensioenwet (kamerstuk nummer 30 413) in de Tweede Kamer
in september 2006 zijn naast een groot aantal amendementen ook verschillende moties in de
behandeling ingebracht. In deze moties wordt aan de Kamer een uitspraak voorgelegd. Deze
moties eindigen met een verzoek aan de Regering.
Bij de stemmingen op 26 september 2006 zijn de volgende moties door de Tweede Kamer
aangenomen:
Nummer 68:
Hierin wordt de regering verzocht om ook op het Europees niveau alles in het werk te stellen
om de wezenskenmerken van het Nederlandse pensioenstelsel (collectiviteit en solidariteit)
te behouden, inclusief de daarmee onlosmakelijk verbonden verplichtstelling. Tevens wordt
de regering verzocht om in dat kader de bestuursstructuur tegen het licht te houden om te
bezien of deze voldoende toekomstbestendig is. Tenslotte wordt de regering verzocht de Kamer
uiterlijk op 1 april 2007 op de hoogte te stellen van haar bevindingen en daarbij – indien
nodig – concrete voorstellen te doen voor mogelijke verbeteringen.
Nummer 69:
Hierin wordt de regering verzocht bij de behandeling van de begroting 2007 van het ministerie
van szw een uitgewerkt plan aan de Kamer voor te leggen teneinde aan een bepaalde categorie
mensen van 65 jaar of ouder die zijn gescheiden voor 1981 een eenmalige uitkering te
verstrekken omdat zij geen beroep kunnen doen op een andere voorziening.
Nummer 73:
Hierin wordt de regering verzocht in overleg te treden met de sociale partners en met hen
afspraken te maken over hoe in de pensioensfeer een fatsoenlijke dekking kan worden bereikt
terzake van het arbeidsongeschiktheidsrisico en van het overlijdensrisico, waarbij de
Kamer aangeeft dat daarbij een uniforme dekking op kapitaalsbasis wenselijk is. De Kamer
verzoekt voorts om het resultaat van dit overleg in januari 2008 aan haar voor te leggen.

De nieuwe pensioenwet Vno-nCw/AwVn
Nummer 74:
Hierin wordt de regering verzocht om te bewerkstelligen dat de Europese Unie niet overgaat
tot een communautair geregelde opzet van de overdraagbaarheid van aanvullende pensioenen
binnen de Unie (de z.g. portabilityrichtlijn).
Nummer 76:
Hierin wordt de regering verzocht te bevorderen, dat (bij voorkeur door de ser) een maatschappelijk
debat wordt georganiseerd over de toekomst van met name het tweedepijlerpensioen
en over de uitvoering van pensioenregelingen. Het is de bedoeling bij dat debat alle
relevante maatschappelijke groepen en organisaties, zowel nationaal als internationaal, alsmede
de wetenschap te betrekken. Voorts verzoekt de Kamer de regering om haar uiterlijk
eind 2007 over de uitkomst daarvan te informeren, alsmede over de beleidsmatige conclusies
die de regering daaraan verbindt.
Nummer 78:
Hierin wordt de regering verzocht om uiterlijk 1 april 2007 voorstellen te doen ter zake van
een verruiming van de mogelijkheden voor pensioenopbouw door zelfstandigen binnen de
tweede pijler en daarbij tevens de (wettelijke) mogelijkheid te betrekken van een (open) pensioenfonds
voor zelfstandigen.
Nummer 79:
Hierin wordt de regering verzocht, gelet op het feit dat in de Pensioenwet sprake is van twee
toezichthouders (dnb en afm), in de departementale jaarverslagen van de ministeries van
Financiën en van szw o.a. het volgende op te nemen:
- de beleidsdoelen, de toezichtstaak en de geleverde prestaties door de toezichthouders;
- de kosten van de toezichthouders;
- het aantal formatieplaatsen;
- de kosten en bedragen die worden doorberekend aan de onder toezicht gestelden.
Nummer 80:
Hierin wordt de regering verzocht om twee jaar na de inwerkingtreding van de Pensioenwet
het “dubbel” toezicht te laten evalueren door een onafhankelijke commissie.
Nummer 81:
Hierin wordt de regering verzocht om zogenaamde emeritaatsfondsen die niet onder de oude
psw vielen maar wel onder de werkingssfeer van de nieuwe Pensioenwet gaan vallen een
royale overgangstermijn te gunnen, zodat voor elk fonds een maatwerkoplossing kan worden
gevonden.