Download pdf - Textualscholarship.nl

Inleiding 77
F. 152 en 25
Folium 152 is een ingeschakeld blad, met op de rectozijde een opgeplakt
blad dat niet binnen de kopiistengroep geschreven is. De versozijde werd
geschreven door dezelfde hand (E), die de berijmde monologen van de drie
koningen (tekst h) op f. 25 kopieerde. Dat gedicht heeft het rode opschrift
Dits vanden heiligen iii coningen; en ook de twee rijmteksten in kolom
152va (tekst q en r) hebben een opschrift in rode inkt: Dits hoe Sinte Jorijs
ridder wart en Van Sinte Christoffels. Ze beginnen respectievelijk met een
langszijdig geplaatste rode lombarde I en een lombarde O van twee regels
hoog. De drie rijmtekstjes die hand E in kolom 152vb kopieerde, beginnen
met een rode lombarde, waarbij die van het eerste tekstje (s) twee regels
hoog is, die van de volgende twee (t en u) één regel hoog. Net als bij het
rijmwerk over sint Joris, zijn de strofen van de eerste berijmde tekst in kolom
152vb, over de ijdelheid van het bestaan, geleed door rode paragraaftekens,
die links van de kolomlijn geplaatst zijn.
7. Band en geschiedenis
Het handschrift heeft een bruine kalfsleren band op eiken borden, waarvan
de platten 29,5 cm hoog en 21 cm breed zijn. Ze zijn eenvoudig versierd
met driedubbele blinddruklijnen, die een ruitpatroon vormen. Van de twee
koperen sloten zijn op het achterplat de borgplaatjes met resten van leren
sluitriemen, en op het voorplat de asmuiters bewaard. De huidige band valt
open tussen f. 14 en 15, waar de vier dubbele, van leer vervaardigde bindingen
gebroken zijn (zie hiernaast, afb. 31). De vraag is of de band nog uit
de vijftiende eeuw dateert, zoals Deschamps veronderstelt. De kwestie van
de verwisselde ‘binionen’ achter in de codex zou erop kunnen wijzen dat
het bij de huidige band om een herbinding gaat. Ongebruikte naaigaatjes
hebben wij alleen in het eerste katern kunnen waarnemen, geen sporen die
eenduidig op een eerdere band wijzen.
Over de geschiedenis van het Wiesbadense handschrift is weinig bekend.
Het behoorde toe aan het premonstratenzer klooster Arnstein an der Lahn,
ten zuidoosten van Koblenz (gesticht in 1139), dat op 22 november 1802
ten tijde van de secularisatie werd opgeheven. 122 De codex werd toen blijkbaar
in het archief van het klooster bewaard. Wanneer en langs welke wegen
het boek daar terecht is gekomen, kon niet worden achterhaald. 123
122 Deschamps 1972, 244.
123 Volgens Krings (cf. supra, noot 6) moet het handschrift voor het einde van de 16de eeuw
zijn weg naar Arnstein gevonden hebben, omdat geen van de andere bekende handschriften nadien
in de bibliotheek van het klooster terecht is gekomen; het vroegst is te denken aan de tijd van
de abt Meffried (1459-1473).