Download pdf - Textualscholarship.nl

Inleiding 65
Salvator Mundi gelijmd, en op de voorzijde van het tweede blaadje, f. 136,
een tekening van de aartsengel Michael die de duivel of antichrist in de gedaante
van een draak verdrijft. De tekening van Christus als Salvator Mundi
op f. 132r kan op deze plaats zijn ingevoegd vanwege het thema bedeck -
inge in tekst 53 (f. 130vb-134vb), dat onder andere toegepast wordt op de
H. Consecratie. 108 Op de versozijde van f. 136 is een plaatje verwijderd
waarop Petrus en Paulus waren afgebeeld, zoals blijkt uit een veel later toegevoegd
onderschrift. 109
6. Rubricering en decoratie
Hand 7 heeft als ‘redacteur’ van de Wiesbadense codex in een laatste fase
onder andere allerlei eenvoudige verfraaiingen aanbracht. Zo is hij verantwoordelijk
voor de versiering van de rode lombarden met kleine florale
motieven in het oog van de letter. Renger geeft er de volgende beschrijving
van:
Foliate initials two lines high with pen flourishes appear frequently. Their centers
are of two kinds. The most numerous are oak leaves which are found throughout
the manuscript. The flowers are less numerous, but also distributed throughout.
These foliate initials are red with either yellow wash flowers or leaves on a black
background in the center, or the entire center is covered with yellow wash. 110
Een mooi voorbeeld van een dergelijke ‘bladinitiaal’ is te zien op f. 51v (pl.
XII op p. 668). De drie regels hoge rode lombarde S waarmee het gedicht
van Augustijnken begint, is versierd met geel gekleurde eikenblaadjes in de
letter, en de ruimte er omheen is opgevuld met zwarte inkt. Met dezelfde
inkt lijken ook enkele letters in het rode opschrift boven de tekst te zijn gehoogd,
zoals hand 7 er op andere plaatsen correcties mee heeft aangebracht
en letters mee ophaalde.
Ofschoon niet consequent uitgevoerd, zien wij dat de simpele verfraaiing
van de rode lombarden in de hele codex heeft plaatsgevonden. Evenzo
worden dezelfde eenvoudige elementen van versiering, in zwarte en rode
inkt, soms gehoogd met gele waterverf, op vrijwel alle bladzijden aangetroffen
ter opvulling van regeleinden en als decoratie tussen en rond de teksten.
Deels gaat het om versierinkjes die ook bij de opgeplakte tekeningen,
als onderdeel van de rode omlijstingen, worden aangetroffen, wat er vol-
108 Op f. 133ra11 is in een textualis, vermoedelijk door hand 7, Hoc est enim corpus meum geschreven.
109 Misschien was de tekening bedoeld bij tekst 60, waarvan het rode, door hand A ingevulde
opschrift bovenaan f. 143ra begint met Dit es sinte Pauwels leere.
110 Renger 1985, 38.