Download pdf - Textualscholarship.nl
Download pdf - Textualscholarship.nl Download pdf - Textualscholarship.nl
108 112 116 120 124 128 132 136 140 75 Gerard van Vliederhoven, Cordiale 633 saligher, welke die droefheden des onsalichs levens verbeiden ende om die corte vroechde des droefliken levens thant ende onversyenliken nedervallen selt ter hellen. Als die prophete seyt in den souter: Die doot sal comen op die ghene, ende levende sullen sij nederclimmen inder hellen. Soe mochten dese spreken: Die droefheit des doots hebben | ons omghevaen ende die vrese der hellen hebben ons omghebonden. Lieve vriende, wat dunct u vanden riken ende machtegen menschen deser werelt, ende en sterven sij niet als die ander? Vor waer, yae. Alse seit die wise man: Allen menschen is ghemeyn een inganc toet desen leven ende oec een uutganc. Oec seyt Job van desen: Die een staerft in groten rijcheden ende in weelden, sijn lichaem is vol vetheden, sijn been sijn vol vochticheden ende merchs. Die ander starft in bitterheden sijnre zielen sonder alle rijcheden. Ende nochtan worden sij ghelijc in der aerden gheworpen ende van den wormen verteert. Van desen is ghescreven in de bibel: Sijn glorie en es niet dan wormen ende *onreynicheit. Heden wert hi zeer gheeert ende vor morghenavont en selen mens niet vinden. Des hebben wij exemple aen die uutnemende | prince Alexander, die met machte hem al die werelt onderdanich maecte, soe dat hi alleen een heer over al die werelt was ende een coninc der coninghen gheheten was. Sich mensche, wat groetheyt is hem bleven? Want den ghemeenen doot mytten andren moest hi sterven. Doe mochte Alexander spreken als Job seegt: Ic ben be [d]roeft van minenre glorien ende die crone es ghenomen van minen hoefde, ende haes telijc ben ic nedergheworpen ende verderve altemale. Want sijn re - gnacie en duyerde niet langher dan xii jaer. Als een poeta scrijft: Ende hi en behielt niet meer dan een graf cuyme van viii voeten lanc. Nu siet hoe die coninghen ende princen sterven ende vervaren als een droem. Als poeta scrijft: Die doot deelt alle dinc. Alle salicheit deser tijt worden gheeynt ende bescloten metter doot. Want eest alsmen seyt van Abrahams ghelove, vander goedertierenheyt Josephs, vander karita|ten Moeyses, vander stercheit Sampsons, vander minnen Finees, vander saftmoedicheit Davids, vander mieraculen Helyseus, vander wijsheden ende rijcheden Salomons, van der scoenheit Absolons, altoes es dat ende der hystoreyen dit: ende hi es doot. Ende dus isset openbaer dat B 116/7 Wijsh. 7:6 117/21 Job 21:23-26 122/4 1 Makk. 2:62-63 130/1 Job 19:9-10 K 123 Hs. onreyn’cheit (onreynercheit) met een afkortingsstreepje i.p.v. schrapje boven de y. V 138 Finees: zoon van Eleazar; naam volgens Vulgaat, in Nederlands: Pinechas 148vb 149ra 149rb P 132 xii: hs.: .xxij. met rasuur van de eerste x. 139 saftmoedicheit: hs. saftmoedicht met etje rechtsboven de h.
634 Het Wiesbadense handschrift folio 149rb-150rb 144 148 152 156 160 164 168 172 176 scoenheyt, ghesclachten, zeden, wijsheit, rijc heit ende ere den mensche niet en bewaren vanden valle des doots. Ysayas die prophete seyt: Alle vleyschs es als hoy ende al sijn glorie als een bloem des ackers. Voerwaer, dat volc is hoy. Dat hoy is verdorret ende die bloem es ghevallen, mer dat woert des heren blivet ewelike. Hier of spreket Bernaerdus: Waer of mach hem die mensche verhoverden wes ontfangenisse sonde was, wes geboorten pine ende verdriet was, wes leven pine ende verdriet is ende oec arbeyt ende van node emmer sterven moet? Denc hier an, vrient, ende ansich dijn beghin, dijn middel, dijn eynde, ende in al seltu vinden grote saken di te oetmoedigen. Wat dencstu, wat spreecstu, wie wiltu die selven maken? Bistu niet stof | ende aerde? Die wise man spreect doch: Dat stof sal weder comen toter aerden daer het of quam, ja, in die alre vuulste ende stinkenste aerde vol van wormen. Alse Job scrijft: Ic seyde der onreynicheyt: ‘Du biste mijn vader’, ende den wormen: ‘Du bist mijn moeder ende mijn suster’. Hier of vermaent ons Alaen ende seyt: Mensche, wes ghe dachtich dattu *stub werden selt ende spise der wormen alstu legst in die stinkende aerde. Niement en sal di begeren meer te sien, want dijn vleysch sal ongaver ende vuylre sijn dan enich stinkende hont. Als sinte Bernardus seyt: Wat is stinkender dan die dode mensche, wat is vervaerliker te sien? Ende die ghene die seer bequaem was in sinen leven om te helsen, *wart inder doot verveerlike an te sien. O ewige god, met wat eynde wert dat menschelike ende bescloten! Men leest dat inden hof van Romen voermaels plach te wesen wanneer een nyewe paus eerst ghecoren was, soe was een man ende brocht voer hem een stucke wercs of vlas ende bernede dat voer hem ende seide: Aldus vergaet die bliscap. Dus | oec seyt Ysidorus dat ghewone plach te wesen opten eersten dach als een keyser van Constantinobel gecroont was, als hi in sijnre meester eren was, so quam tot hem een steenhouwer ende bracht met hem drie of vier manier van stenen ende hiet hem kiesen van welken steen hij sijn graf woude ghemaect hebben. Oec leest men van dien heilegen man Johannes almoessenyer, die een patriarche was tot [drien] Alexandrien, dat hi sijn graf dede maken maer niet volmaken. Ende hi hadt also ordineert dat altoes inden meesten hoectiden, als hi inder meester eren was, so quam een tot hem ende seyde: Here dijn graf es niet volmaect. Ghebiet dat te volmaken, wanttu en weetst niet wanneer die dief comen sal. B 144/6 Jes. 40:6, 8 153/4 cf. Pr. 12:7 155/7 Job 17:14 178 cf. Mat. 24:43 K 157 hs. scub 162 hs. warc V 157 stub: ‘stof’ 149va 149vb
- Page 584 and 585: folio 126r, afb. 55 583
- Page 586 and 587: 8 12 16 20 24 28 32 36 56 Palmboomt
- Page 588 and 589: 76 80 84 88 92 96 100 104 108 56 Pa
- Page 590 and 591: 144 148 152 156 160 164 168 172 176
- Page 592 and 593: 212 216 220 224 228 232 236 240 56
- Page 594 and 595: 280 284 288 292 296 300 304 308 56
- Page 596 and 597: 4 8 12 16 20 24 28 32 56 | 57 Preek
- Page 598 and 599: 68 72 76 80 84 88 92 96 100 57 Pree
- Page 600 and 601: folio 132r, afb. 57 599
- Page 602 and 603: 124 128 132 136 140 144 148 152 156
- Page 604 and 605: 196 200 204 208 212 216 220 224 228
- Page 606 and 607: 268 272 276 280 284 288 292 1 57 |
- Page 608 and 609: 4 8 12 16 20 24 28 32 36 40 58 | 59
- Page 610 and 611: folio 136r, afb. 59 609
- Page 612 and 613: 76 80 1 4 8 59 | 60 Leer van sint P
- Page 614 and 615: 52 56 60 64 68 72 76 80 84 88 60 Le
- Page 616 and 617: 124 128 132 136 140 144 148 152 156
- Page 618 and 619: 8 12 16 20 24 28 32 36 40 60 61 | 6
- Page 620 and 621: 12 16 20 24 28 32 36 1 63 64 65 66
- Page 622 and 623: 40 44 48 1 4 8 12 16 67 | 68 Zeven
- Page 624 and 625: 56 60 64 68 72 76 80 84 1 4 68 | 69
- Page 626 and 627: 28 32 36 40 44 48 52 56 1 69 70 | 7
- Page 628 and 629: 12 16 1 4 8 12 16 20 71 72 73 | 74
- Page 630 and 631: 56 60 64 68 72 76 80 1 74 | 75 Gera
- Page 632 and 633: 44 48 52 56 60 64 68 72 75 Gerard v
- Page 636 and 637: 180 184 188 192 196 200 204 208 212
- Page 638 and 639: 248 252 256 260 1 4 8 1 4 75 76 | 7
- Page 640 and 641: folio 152r, afb. 61 639
- Page 642 and 643: O Boeteformulier 641 24 28 32 36 40
- Page 644 and 645: P | Q Berijmde tekst over sint Jori
- Page 646 and 647: Q R S T U | V Berijmde vanitas-teks
- Page 648 and 649: folio 153r, afb. 63 647
- Page 650 and 651: Een kritische editie in de nvm-reek
- Page 652 and 653: Literatuuropgave 651 Vulgaat = R. W
- Page 654 and 655: Literatuuropgave 653 Hommel-Steenba
- Page 656 and 657: Literatuuropgave 655 in het Middeln
- Page 658 and 659: folio 1v, pl. i 657
- Page 660 and 661: folio 14r, pl. iii 659
- Page 662 and 663: folio 15r, pl. v 661
- Page 664 and 665: folio 16r, pl. vii 663
- Page 666 and 667: folio 24r, pl. ix 665
- Page 668 and 669: folio 45r, pl. xi 667
- Page 670 and 671: folio 60v, pl. xiii 669
- Page 672 and 673: folio 61v, pl. xv 671
- Page 674 and 675: folio 92r, pl. xvii 673
- Page 676 and 677: folio 110v, pl. xix 675
- Page 678 and 679: folio 120v, pl. xxi 677
- Page 680 and 681: folio 121v, pl. xxiii 679
- Page 682 and 683: folio 126v, pl. xxv 681
634 Het Wiesbadense handschrift folio 149rb-150rb<br />
144<br />
148<br />
152<br />
156<br />
160<br />
164<br />
168<br />
172<br />
176<br />
scoenheyt, ghesclachten, zeden, wijsheit, rijc heit ende ere den mensche<br />
niet en bewaren vanden valle des doots. Ysayas die prophete seyt: Alle<br />
vleyschs es als hoy ende al sijn glorie als een bloem des ackers. Voerwaer,<br />
dat volc is hoy. Dat hoy is verdorret ende die bloem es ghevallen,<br />
mer dat woert des heren blivet ewelike. Hier of spreket Bernaerdus:<br />
Waer of mach hem die mensche verhoverden wes ontfangenisse<br />
sonde was, wes geboorten pine ende verdriet was, wes leven pine ende<br />
verdriet is ende oec arbeyt ende van node emmer sterven moet? Denc<br />
hier an, vrient, ende ansich dijn beghin, dijn middel, dijn eynde, ende<br />
in al seltu vinden grote saken di te oetmoedigen. Wat dencstu, wat spreecstu,<br />
wie wiltu die selven maken? Bistu niet stof | ende aerde? Die<br />
wise man spreect doch: Dat stof sal weder comen toter aerden daer het<br />
of quam, ja, in die alre vuulste ende stinkenste aerde vol van wormen.<br />
Alse Job scrijft: Ic seyde der onreynicheyt: ‘Du biste mijn vader’, ende<br />
den wormen: ‘Du bist mijn moeder ende mijn suster’. Hier of vermaent<br />
ons Alaen ende seyt: Mensche, wes ghe dachtich dattu *stub werden<br />
selt ende spise der wormen alstu legst in die stinkende aerde. Niement<br />
en sal di begeren meer te sien, want dijn vleysch sal ongaver ende<br />
vuylre sijn dan enich stinkende hont. Als sinte Bernardus seyt: Wat is<br />
stinkender dan die dode mensche, wat is vervaerliker te sien? Ende die<br />
ghene die seer bequaem was in sinen leven om te helsen, *wart inder<br />
doot verveerlike an te sien. O ewige god, met wat eynde wert dat menschelike<br />
ende bescloten!<br />
Men leest dat inden hof van Romen voermaels plach te wesen wanneer<br />
een nyewe paus eerst ghecoren was, soe was een man ende brocht<br />
voer hem een stucke wercs of vlas ende bernede dat voer hem ende seide:<br />
Aldus vergaet die bliscap. Dus | oec seyt Ysidorus dat ghewone<br />
plach te wesen opten eersten dach als een keyser van Constantinobel<br />
gecroont was, als hi in sijnre meester eren was, so quam tot hem een<br />
steenhouwer ende bracht met hem drie of vier manier van stenen ende<br />
hiet hem kiesen van welken steen hij sijn graf woude ghemaect hebben.<br />
Oec leest men van dien heilegen man Johannes almoessenyer, die een<br />
patriarche was tot [drien] Alexandrien, dat hi sijn graf dede maken<br />
maer niet volmaken. Ende hi hadt also ordineert dat altoes inden meesten<br />
hoectiden, als hi inder meester eren was, so quam een tot hem ende<br />
seyde: Here dijn graf es niet volmaect. Ghebiet dat te volmaken, wanttu<br />
en weetst niet wanneer die dief comen sal.<br />
B 144/6 Jes. 40:6, 8 153/4 cf. Pr. 12:7 155/7 Job 17:14 178 cf. Mat. 24:43<br />
K 157 hs. scub 162 hs. warc<br />
V 157 stub: ‘stof’<br />
149va<br />
149vb
Change language