Download pdf - Textualscholarship.nl
Download pdf - Textualscholarship.nl Download pdf - Textualscholarship.nl
56 60 64 68 72 76 80 1 74 | 75 Gerard van Vliederhoven, Cordiale 629 dan dat hi de sonden meest haet. Die dan in sonden es, ne becoemt hem niet. Die hem niene becoemt, ne minten niet, want minnende hi hem, dats te wetene gode onsen here, god zoude hem wederminnen. Niemen mach hem minen, hine hebbe caritate. Niemen en heeft dan caritate die in hoeftsonden es. Die dan karitate hevet, allen doechden hi heeft. Int ghelike dat water *bluschst tfier, so bluscht die sonden caritate. Van deser karitate, de welke es warachtighe minne, sente Augustijn ammonesteerde of riet dat elkerlijc stuydere dese caritate te hebbene ende te houdene jeghen sinen evenkerstijn; seghet hi in dusghedane | maniere: Caritate es eene doghet in de ziele, de welke also es ghegeven, zoe hout altoes haren ghevere. Ende als mense gheeft, men verliese niet, ne waer zoe wast ende wert te meerre in haer selven. Ende na dien dat het also es dat mense niet mach gheven, ees dat mense niet en heeft, also eest dat mense niet en mach hebben, eest dat mense niet en gheeft. Bedi tfier ne bernet niet alleene in hem selven, ne ware andren gheeft het licht; also karitate: daer zoe es, ne verhijt niet alleene die herte daer in dat zoe es, ne waer zoe spreedt haer licht te sinen evenkerstijn, hem stichdende met exemle van scoenre conversacien. Alse de mensche ghevet, zoe wast inden mensche; ende so mense meer gheeft, so wast zoe te meer ende wert te staerker in haer selven. Ende zoene slacht niet desen ertschen dinghen, die mindren als mense gheeft; dese bi ghevene wast. O heere god, lieve heere Jhesus Cristus, ic bidde u met alre myere begherte, dat ghi mi met uwer groter gracien ende uwer karitaten myn herte wilt ontsteken. Amen. | [75 GERARD VAN VLIEDERHOVEN, CORDIALE DE QUATUOR NOVISSI- MIS, EXCERPTEN] Memorare novissima tua et in eternum non peccabis. Dit leert ons die wise man ende bediet dus in onser talen: Ghedinct dijn uterste ende in- B [75] 1, 2/3 Sir. 7:40(36) K 61 hs. bluchst [75] 140vb 147ra V 64 ammonesteerde: ‘maande’; niet in MNW; cf. Lat. admonere: ‘manen, onderwijzen’ [75] De tekst van hs. Wiesbaden is vergeleken met de editie Dusch 1975 en met hs. Den Haag, KB, 73 G 28. P 77 zoene: hs. zone met e’tje boven de o. 81 Amen heeft aan weerszijden een paraafteken in rood, met links en rechts enige versiering.
630 Het Wiesbadense handschrift folio 147ra-148ra 4 8 12 16 20 24 28 32 36 40 der eewicheyt en seltu niet sondighen. Hier af spreect sente Augustinus aldus: Meer es te scuwene alleene die onreynicheyt der sonden dan alle grootheyt der pinen. Ende want kennisse ende ghedinkenisse der uterster dinghen den mensche trecken van sonden tot doochden ende houden ende vestigen in goeden werken, daer omme, bider gracien gods, meen ic te segghene uter leeren der helegher scrifturen welc dese uterste sijn. Als ons bescrijft sinte Bernardus ende seyt: Ghedinct dijn uterste, die welke vier sijn, als die doot ende dat oerdeel, die helle ende die hemelsche glorie. Wat es vreescheliker dan die doot? Wat es vervaerliker dan dat oerdeel? Wat es onverdracheliker dan die helle? Ende wat es vroogdeliker dan die hemelsche glorie? Die zijn vier rade als an eenen waghen, daer die zielen der menschen mede worden ghevoert toter eewegher glorien. Oec so troosten dese vier rade den menschen te versmaden waerlike dinghen ende weder te keeren toten scepper. Ende want ghedinkenesse deser uterster dinghen aldus nut ende orbaer lic es, daer om sprac die wi|se man: Ghedinct dijnre uterster dinghen. Dat eerste van desen vier utersten, dat den mensche vanden sonden trect, es die lichamelike doot, daer Bernardus aldus of spreect: Daghelike gedenkenisse des doots es die alre hoechste phylosophye ende conste, ende dese conste sel die mensche met hem dragen waer hi henen vaert, ende hi en sal niet sondigen. Augustinus spreect ooc: Gheen dinc en trect meer van sonden dan gedenckenis des doots. Ende dat doet den mensche hem oetmoedigen, alle vergancliken dinghen doen versmaden ende penitenci doen. Inden eersten so doet gedenckenis des doots den mensche hem oetmoedigen. Daer Augustinus of spreect: Die mensche beken hem sterflic te wesen, ende die hovaerde sel tebreken werden. Alle dinc, goet of quaet, sijn ons onseker, mer die doot es ons allen seker. Al is die ure des doots ons verholen, hi sel scier tocomen, ende hi en sal niet lange merren. Als die wise man spreket: Kint, gedenct dat die doot niet lange merren en sal. Van dien preket ooc sinte Bernardus: O onsalige mensche, waer om en bereytstu di niet in elker uren? Ghedenc di te hant doot te wesen, wanttu van node ymmer sterven moets. Ghedenc hoe dijn ogen verkeren sellen in dinen hoofde, | hoe die senuwen in dinen lichame sellen ghescoert werden, ende hoe dijn herte van groten wee sel gebroken werden. Wie en sal dit niet vresen, die ghedenct dat hi thant wedercomen sal totter aerden? Ende daer en sal wesen ghene verkiesinge der personen, alst van beghin en heeft gheweset. Daer of is B 33/4 Sir. 14:12 P 13 glorie: de i is tussen r en e boven het woord toegevoegd. 34 preket: p verbeterd uit een s. 147rb 147va
- Page 580 and 581: 88 92 96 100 104 108 112 116 120 12
- Page 582 and 583: 164 168 172 176 180 184 55 | Ingevo
- Page 584 and 585: folio 126r, afb. 55 583
- Page 586 and 587: 8 12 16 20 24 28 32 36 56 Palmboomt
- Page 588 and 589: 76 80 84 88 92 96 100 104 108 56 Pa
- Page 590 and 591: 144 148 152 156 160 164 168 172 176
- Page 592 and 593: 212 216 220 224 228 232 236 240 56
- Page 594 and 595: 280 284 288 292 296 300 304 308 56
- Page 596 and 597: 4 8 12 16 20 24 28 32 56 | 57 Preek
- Page 598 and 599: 68 72 76 80 84 88 92 96 100 57 Pree
- Page 600 and 601: folio 132r, afb. 57 599
- Page 602 and 603: 124 128 132 136 140 144 148 152 156
- Page 604 and 605: 196 200 204 208 212 216 220 224 228
- Page 606 and 607: 268 272 276 280 284 288 292 1 57 |
- Page 608 and 609: 4 8 12 16 20 24 28 32 36 40 58 | 59
- Page 610 and 611: folio 136r, afb. 59 609
- Page 612 and 613: 76 80 1 4 8 59 | 60 Leer van sint P
- Page 614 and 615: 52 56 60 64 68 72 76 80 84 88 60 Le
- Page 616 and 617: 124 128 132 136 140 144 148 152 156
- Page 618 and 619: 8 12 16 20 24 28 32 36 40 60 61 | 6
- Page 620 and 621: 12 16 20 24 28 32 36 1 63 64 65 66
- Page 622 and 623: 40 44 48 1 4 8 12 16 67 | 68 Zeven
- Page 624 and 625: 56 60 64 68 72 76 80 84 1 4 68 | 69
- Page 626 and 627: 28 32 36 40 44 48 52 56 1 69 70 | 7
- Page 628 and 629: 12 16 1 4 8 12 16 20 71 72 73 | 74
- Page 632 and 633: 44 48 52 56 60 64 68 72 75 Gerard v
- Page 634 and 635: 108 112 116 120 124 128 132 136 140
- Page 636 and 637: 180 184 188 192 196 200 204 208 212
- Page 638 and 639: 248 252 256 260 1 4 8 1 4 75 76 | 7
- Page 640 and 641: folio 152r, afb. 61 639
- Page 642 and 643: O Boeteformulier 641 24 28 32 36 40
- Page 644 and 645: P | Q Berijmde tekst over sint Jori
- Page 646 and 647: Q R S T U | V Berijmde vanitas-teks
- Page 648 and 649: folio 153r, afb. 63 647
- Page 650 and 651: Een kritische editie in de nvm-reek
- Page 652 and 653: Literatuuropgave 651 Vulgaat = R. W
- Page 654 and 655: Literatuuropgave 653 Hommel-Steenba
- Page 656 and 657: Literatuuropgave 655 in het Middeln
- Page 658 and 659: folio 1v, pl. i 657
- Page 660 and 661: folio 14r, pl. iii 659
- Page 662 and 663: folio 15r, pl. v 661
- Page 664 and 665: folio 16r, pl. vii 663
- Page 666 and 667: folio 24r, pl. ix 665
- Page 668 and 669: folio 45r, pl. xi 667
- Page 670 and 671: folio 60v, pl. xiii 669
- Page 672 and 673: folio 61v, pl. xv 671
- Page 674 and 675: folio 92r, pl. xvii 673
- Page 676 and 677: folio 110v, pl. xix 675
- Page 678 and 679: folio 120v, pl. xxi 677
630 Het Wiesbadense handschrift folio 147ra-148ra<br />
4<br />
8<br />
12<br />
16<br />
20<br />
24<br />
28<br />
32<br />
36<br />
40<br />
der eewicheyt en seltu niet sondighen. Hier af spreect sente Augustinus<br />
aldus: Meer es te scuwene alleene die onreynicheyt der sonden dan<br />
alle grootheyt der pinen. Ende want kennisse ende ghedinkenisse der<br />
uterster dinghen den mensche trecken van sonden tot doochden ende<br />
houden ende vestigen in goeden werken, daer omme, bider gracien<br />
gods, meen ic te segghene uter leeren der helegher scrifturen welc dese<br />
uterste sijn. Als ons bescrijft sinte Bernardus ende seyt: Ghedinct dijn<br />
uterste, die welke vier sijn, als die doot ende dat oerdeel, die helle ende<br />
die hemelsche glorie. Wat es vreescheliker dan die doot? Wat es vervaerliker<br />
dan dat oerdeel? Wat es onverdracheliker dan die helle? Ende<br />
wat es vroogdeliker dan die hemelsche glorie? Die zijn vier rade als an<br />
eenen waghen, daer die zielen der menschen mede worden ghevoert<br />
toter eewegher glorien. Oec so troosten dese vier rade den menschen<br />
te versmaden waerlike dinghen ende weder te keeren toten scepper.<br />
Ende want ghedinkenesse deser uterster dinghen aldus nut ende<br />
orbaer lic es, daer om sprac die wi|se man: Ghedinct dijnre uterster<br />
dinghen.<br />
Dat eerste van desen vier utersten, dat den mensche vanden sonden<br />
trect, es die lichamelike doot, daer Bernardus aldus of spreect: Daghelike<br />
gedenkenisse des doots es die alre hoechste phylosophye ende<br />
conste, ende dese conste sel die mensche met hem dragen waer hi henen<br />
vaert, ende hi en sal niet sondigen. Augustinus spreect ooc: Gheen<br />
dinc en trect meer van sonden dan gedenckenis des doots. Ende dat<br />
doet den mensche hem oetmoedigen, alle vergancliken dinghen doen<br />
versmaden ende penitenci doen.<br />
Inden eersten so doet gedenckenis des doots den mensche hem oetmoedigen.<br />
Daer Augustinus of spreect: Die mensche beken hem sterflic<br />
te wesen, ende die hovaerde sel tebreken werden. Alle dinc, goet of<br />
quaet, sijn ons onseker, mer die doot es ons allen seker. Al is die ure<br />
des doots ons verholen, hi sel scier tocomen, ende hi en sal niet lange<br />
merren. Als die wise man spreket: Kint, gedenct dat die doot niet lange<br />
merren en sal. Van dien preket ooc sinte Bernardus: O onsalige<br />
mensche, waer om en bereytstu di niet in elker uren? Ghedenc di te<br />
hant doot te wesen, wanttu van node ymmer sterven moets. Ghedenc<br />
hoe dijn ogen verkeren sellen in dinen hoofde, | hoe die senuwen in dinen<br />
lichame sellen ghescoert werden, ende hoe dijn herte van groten<br />
wee sel gebroken werden. Wie en sal dit niet vresen, die ghedenct dat<br />
hi thant wedercomen sal totter aerden? Ende daer en sal wesen ghene<br />
verkiesinge der personen, alst van beghin en heeft gheweset. Daer of is<br />
B 33/4 Sir. 14:12<br />
P 13 glorie: de i is tussen r en e boven het woord toegevoegd. 34 preket: p verbeterd uit een s.<br />
147rb<br />
147va
Change language