Download pdf - Textualscholarship.nl
Download pdf - Textualscholarship.nl Download pdf - Textualscholarship.nl
2492 2496 2500 2504 2508 2512 2516 2520 2524 2528 26 Beda, Expositio Apocalypseos 435 volghende die helighe voetstappen des gheloeven der apostelen inder verborghender beteekeninghe des woorts. Ende namen gescreven etc. Dat beteikent die memorie der oude vader inden herten der leeraren gheplant. Van oosten iii poorten etc. In welken ghetale xii vierwerven ghedeelt in drien, betekent es die overste volcomenheit der apostelen of der heligher kerken, want overmids haer was den iiii deelen der werelt dat ghelove der heligher drivoudicheit te kundeghene. Ende die muer der stat etc. Dat selve dat die poorten sijn, sijn die fundamente, ende dat die stat es, es ooc die muer. Ende ooc so moe - ghen die patriarchen in desen woorden fundament sijn be|tekent, die die namen der apostelen, dat es haer figure, inhilden; want overmids hem so es dese stat ghefundeert, al es dat sake dat si overmids den apostelen alse poorten den gheslachten die gheloven wouden, widere es opgheloken. Ende die met mi sprac, hadde een mate een gulden riet. Cristus, die es die wijsheit gods, beroerende sterkelike vanden einde tot aen dende, ende ordineert alle dinghe zaechtelike, die met die helighe stat, want hi es settende alle dinghe inder maten ende inder ghewichten, ende deelt eenen iegheliken der gheloevendre die gaven der gheesteliker genaden. Oec machmen daer bi verstaen die leeraren der heligher kerken, cranc van lichamen maer inder herten hemelsche, die die verdienten iegheliker wijsheit onderproeven. Ende die stat etc. Daer omme es die viercant gheset ende elc deel van gheliker maten, want daer en mach niet sijn oneendrachticheit, maer alle volcomenheit al een te smakene ende vrede te hebbene. Ende hi mat die stat metten riede. Dat es: hi bescouwede die helighe kerke in haren ghelove ende werken, of hi gaf haer te sine volcomen. Want die volcomenheit der iiii principale deelen der stat die inden gelove der heligher drievuldicheitverhoghet es, verchiert die waerdicheit der heligher kerken als inden ghetale van xii. Haer lenghde, haer breede, haer hoochde sijn al ghelijc. Dat es die stercheit der onverwonnender waerheit, in welker die helighe kerke inder lenghden des gheloeven, inder breetheit der minnen, inder hoocheit der hopen bevest, haer niet en laet omme driven van eenen ygheliken winde der vremder leere. | Ende hi mat die mure etc. Dese somme hout in dat ghetal van xii ghequartiert, want twaelfwerven twaelve maken c ende xliiii, ende beteekent die stadighe volcomenheit der heligher kerken. B 2507/8 1 Kor. 1:24 2508/9 Sap. 8:1 2516/7 cf. 2 Kor. 13:11 2526/7 cf. Ef. 4:14 V 2509 die met: ‘die meet’, van het werkwoord meten 21:13 21:14 21:15 21:16 85vb 86ra 21:17
436 Het Wiesbadense handschrift folio 86ra-86va 2532 2536 2540 2544 2548 2552 2556 2560 2564 Ene mate des menschen, die es des enghels. Die helighe kerke die vergadert es van menschen ende verhoeghet inden *beloefnissen Cristi, *hoopt die ghelijcheit der enghelen. Of nader letteren te verstane, so betekent eenen enghel hem hebbende gheopenbaert inder figuren eens menschen. Ende die tymmeringhe der mure was vanden steene jaspidis. Dat es dat sinte Pieter, die apostel, raet: Ende ghi als levende steene wordt opghetymmert gheestelike huse. Maer die stadt es reine gout ghelijc suveren glaze. Die helighe kerke wort hier dicke ghelijct den goude, als in die guldene candelaren ende den guldenen violen, om die godlike wijsheit daer si af ghebouwet es. Biden glaze es betekent dat ghelove, want datmen van buten siet, dat eest van binnen. Want inden heilighen der heligher kerken en es niet gheveinst, men maecht al dore sien. Oec mach ment trecken tot dier tijt daer hem die ghedachten sullen claerlike onderkinnen. Die fundamente etc. In welken men verstaen mach menigherande ghedaente der dogeden der heligher kerken of die menigherande or - dine ondersceiden, van welken dat hemelsche Jherusalem sal worden ghetimmert. Want et es waer allen menschen te bloyene in allen dogheden. Alse Ysaias bescrivende die chierheit der selver stat in sijnre prophetien: Ic sal spreiden bi eenre oordine dine steene ende sal di fonderen in saphiren etc., ende thant daer na, alse bediedende, so seit hi: Ende alle dine kindre gheleert vanden heere. Die eerste fundamente jaspis. Welker steene veler kunnen sijn: | die eene groenvaer, ende schijnt als besprinct met bloemen; die ander ghelijct den smaragdo, maer hi es vette van verwen, die welke men seghet te verdrivene die fantacie, dat sijn die bedrieghenisse die den mensche in beelden voercomen; die derde sneevaer es ende ghelijc den zeescume, onderscinende met bloede. Bi welker steene voerscreven es betekent die onverdorlike groenicheit des gheloven, die vervult wort metten water des doepsels inden sacramente des lidens ons heeren Jhesu Cristi, ende leret voortgaen inden verdiente tot allen bloemen der gheesteliker ghenaden. So wie dat ghelove heeft, die verjaghet alle idele anxte, van welken sinte Pieter seghet: Ons wedersakere, die viant, B 2537/8 1 Petr. 2:5 2551/2 Jes. 54:11 2553 Jes. 54:13 2564/6 1 Petr. 5:8 21:18 21:19 86rb K 2532 hs. behoefnissen; cf. Gryson, 531, r. 83: promissionibus 2533 hs. hoort; cf. Gryson, 531, r. 84: sperat 2549 swaer; cf. Gryson, 531, r. 100: difficile V 2555 groenvaer: ‘groenkleurig’, niet in MNW P 2562 Achter leret lijkt een w uitgewist.
- Page 386 and 387: 784 788 792 796 800 804 808 812 816
- Page 388 and 389: 856 860 864 868 872 876 880 884 26
- Page 390 and 391: 924 928 932 936 940 944 948 952 956
- Page 392 and 393: 1000 1004 1008 1012 1016 1020 1024
- Page 394 and 395: 1068 1072 1076 1080 1084 1088 1092
- Page 396 and 397: 1136 1140 1144 1148 1152 1156 1160
- Page 398 and 399: 1208 1212 1216 1220 1224 1228 1232
- Page 400 and 401: 1268 1272 1276 1280 1284 1288 1292
- Page 402 and 403: 1328 1332 1336 1340 1344 1348 1352
- Page 404 and 405: 1396 1400 1404 1408 1412 1416 1420
- Page 406 and 407: 1468 1472 1476 1480 1484 1488 1492
- Page 408 and 409: 1540 1544 1548 1552 1556 1560 1564
- Page 410 and 411: 1604 1608 1612 1616 1620 1624 1628
- Page 412 and 413: 1668 1672 1676 1680 1684 1688 1692
- Page 414 and 415: 1736 1740 1744 1748 1752 1756 1760
- Page 416 and 417: 1804 1808 1812 1816 1820 1824 1828
- Page 418 and 419: 1868 1872 1876 1880 1884 1888 1892
- Page 420 and 421: 1928 1932 1936 1940 1944 1948 1952
- Page 422 and 423: 2004 2008 2012 2016 2020 2024 2028
- Page 424 and 425: 2076 2080 2084 2088 2092 2096 2100
- Page 426 and 427: 2148 2152 2156 2160 2164 2168 2172
- Page 428 and 429: 2220 2224 2228 2232 2236 2240 2244
- Page 430 and 431: 2284 2288 2292 2296 2300 2304 2308
- Page 432 and 433: 2356 2360 2364 2368 2372 2376 2380
- Page 434 and 435: 2424 2428 2432 2436 2440 2444 2448
- Page 438 and 439: 2568 2572 2576 2580 2584 2588 2592
- Page 440 and 441: 2640 2644 2648 2652 2656 2660 2664
- Page 442 and 443: 2708 2712 2716 2720 2724 2728 2732
- Page 444 and 445: 2784 2788 2792 2796 2800 2804 2808
- Page 446 and 447: 2848 2852 2856 2860 2864 2868 2872
- Page 448 and 449: 2916 2920 2924 2928 2932 2936 1 26
- Page 450 and 451: 44 48 52 56 60 64 68 72 76 80 28 De
- Page 452 and 453: 124 128 132 136 140 144 148 152 156
- Page 454 and 455: 200 204 208 212 216 220 224 228 232
- Page 456 and 457: 280 1 1 4 8 12 16 20 28 29 | 30 Arm
- Page 458 and 459: 1 31 32 | Ingevoegd blad 457 [32 IN
- Page 460 and 461: folio 92r, afb. 47 459
- Page 462 and 463: 1 4 8 12 16 20 33 Berijmde dialoog
- Page 464 and 465: 60 64 68 72 76 80 84 88 92 96 33 Be
- Page 466 and 467: 136 140 144 148 152 156 160 164 33
- Page 468 and 469: 204 208 212 216 220 224 228 232 236
- Page 470 and 471: 280 284 288 292 296 300 304 308 312
- Page 472 and 473: 356 360 364 368 372 376 380 384 388
- Page 474 and 475: 428 432 436 440 444 448 452 456 460
- Page 476 and 477: 504 508 512 516 520 524 528 532 536
- Page 478 and 479: 584 588 592 596 600 604 608 612 616
- Page 480 and 481: 660 664 668 672 676 680 684 688 692
- Page 482 and 483: 732 736 740 744 748 752 756 760 764
- Page 484 and 485: 812 816 820 824 828 832 836 840 844
2492<br />
2496<br />
2500<br />
2504<br />
2508<br />
2512<br />
2516<br />
2520<br />
2524<br />
2528<br />
26 Beda, Expositio Apocalypseos 435<br />
volghende die helighe voetstappen des gheloeven der apostelen inder<br />
verborghender beteekeninghe des woorts.<br />
Ende namen gescreven etc. Dat beteikent die memorie der oude vader<br />
inden herten der leeraren gheplant.<br />
Van oosten iii poorten etc. In welken ghetale xii vierwerven ghedeelt<br />
in drien, betekent es die overste volcomenheit der apostelen of<br />
der heligher kerken, want overmids haer was den iiii deelen der werelt<br />
dat ghelove der heligher drivoudicheit te kundeghene.<br />
Ende die muer der stat etc. Dat selve dat die poorten sijn, sijn die<br />
fundamente, ende dat die stat es, es ooc die muer. Ende ooc so moe -<br />
ghen die patriarchen in desen woorden fundament sijn be|tekent, die<br />
die namen der apostelen, dat es haer figure, inhilden; want overmids<br />
hem so es dese stat ghefundeert, al es dat sake dat si overmids den<br />
apostelen alse poorten den gheslachten die gheloven wouden, widere<br />
es opgheloken.<br />
Ende die met mi sprac, hadde een mate een gulden riet. Cristus,<br />
die es die wijsheit gods, beroerende sterkelike vanden einde tot aen<br />
dende, ende ordineert alle dinghe zaechtelike, die met die helighe stat,<br />
want hi es settende alle dinghe inder maten ende inder ghewichten,<br />
ende deelt eenen iegheliken der gheloevendre die gaven der gheesteliker<br />
genaden. Oec machmen daer bi verstaen die leeraren der heligher<br />
kerken, cranc van lichamen maer inder herten hemelsche, die die verdienten<br />
iegheliker wijsheit onderproeven.<br />
Ende die stat etc. Daer omme es die viercant gheset ende elc deel van<br />
gheliker maten, want daer en mach niet sijn oneendrachticheit, maer<br />
alle volcomenheit al een te smakene ende vrede te hebbene.<br />
Ende hi mat die stat metten riede. Dat es: hi bescouwede die helighe<br />
kerke in haren ghelove ende werken, of hi gaf haer te sine volcomen.<br />
Want die volcomenheit der iiii principale deelen der stat die inden<br />
gelove der heligher drievuldicheitverhoghet es, verchiert die<br />
waerdicheit der heligher kerken als inden ghetale van xii.<br />
Haer lenghde, haer breede, haer hoochde sijn al ghelijc. Dat<br />
es die stercheit der onverwonnender waerheit, in welker die helighe<br />
kerke inder lenghden des gheloeven, inder breetheit der minnen, inder<br />
hoocheit der hopen bevest, haer niet en laet omme driven van eenen<br />
ygheliken winde der vremder leere. |<br />
Ende hi mat die mure etc. Dese somme hout in dat ghetal van xii<br />
ghequartiert, want twaelfwerven twaelve maken c ende xliiii, ende<br />
beteekent die stadighe volcomenheit der heligher kerken.<br />
B 2507/8 1 Kor. 1:24 2508/9 Sap. 8:1 2516/7 cf. 2 Kor. 13:11 2526/7 cf. Ef. 4:14<br />
V 2509 die met: ‘die meet’, van het werkwoord meten<br />
21:13<br />
21:14<br />
21:15<br />
21:16<br />
85vb<br />
86ra<br />
21:17