Download pdf - Textualscholarship.nl
Download pdf - Textualscholarship.nl Download pdf - Textualscholarship.nl
1604 1608 1612 1616 1620 1624 1628 1632 26 Beda, Expositio Apocalypseos 409 ghescreven. Want die dat goede zaedt ghesaidt heeft in sine acker, die selve heeft ooc den wijngaert gheplanct in vruchtbarigher stat. Maer die rokeloosheit der hoedren heeft onvruchtbaert beide die bouwin - ghe. Ende een ander engel ghinc uut vanden tempel dat inden hemel es, hebbende ooc eene scarpe zekele. | Also als sinte Jheronimus seit, so es tweerhande ambacht der enghele: Der eenre die den gherechten heere love gheven, die andre die vore sijn in yegheliken crucinghen; als David seght: Die daer maect sine enghele gheeste, ende sine dienaren i bernende vier. Ooc machmen biden ii enghelen ver - staen, die den dorren oeghst ende den ripen wijngaert prediken, die ghebode der heligher kerken, die met groter stemmen, dat es met groter begaerten, daghelics bidt, seggende dat rike gods toe te comene. Sende dine scerpe zekele ende afsnide die druven des wijn - gaerts der eerden. Also als die oghst es, also es ooc die aflesinghe des wijngaerds een deel eerdsch ende i deel hemelsch. Ende die rijpheit harer beider condicht ons dat ende der werelt. Want haer druve sijn al ripe. Dat es, haer sonden sijn vervult. Al es dat sake dat ooc die volcomenheit der goeder ooc rijpheit heeten mach. Ende die enghel sende sine scarpe zekele inder erden. Die selve die hevet die zekele des oeghst, die selve heeft ooc die zekele des wijngaerts. Want hets een oordeel ende het sal tot eenre stonde ghescien. Maer inden oegst ende inder afsnidinghe des wijngaerts so toint hi tbeghin ende dat ende der selver bedruckenisse. Eest dat sake dat dese oeghst ende wijngaerdsnidinghe alle toten quaden hoort, soe bediedet pine. Mar eest ooc dat toti den goeden, dese tredinghe der wijnporsen ende dat die vleghel quetset die onnutte aren ende proeven, die nutte behoren. Als die apostole *segghet: Die dierbare metale selen worden gheproeft inden viere, maer dat hout ende dat hoy ende die stoppele sullen worden vanden viere verteert. Dat beide buten den hemelschen Jherusalem wort ghewracht. Ende in 14:18 14:19 77rb 14:19/20 B 1602 cf. Mat. 13:24 1603 cf. Jes. 5:1; Mat. 21:33 1607/10 Hieronymus, Commentatorium, cap. vii, v. 10 1610/1 Ps. 103(104):4 1630/2 cf. 1 Kor. 3:12-13 K 1630 Hs. segghen; vermoedelijk heeft de kopiist het woord apostele voor een meervoud aangezien en daarom de persoonsvorm aangepast. V 1606/14 De Middelnederlandse tekst combineert abusievelijk het lemma van Apok. 14:17 met Beda’s commentaar bij 14:18. 1627 Nieuw commentaardeel bij Apok. 14:19/20: Et misit in lacum – sive torcular – irae dei magnum, et calcatus est lacus extra civitatem (‘Hij wierp de trossen in de grote perskuip van Gods woede. En de perskuip werd getreden buiten de stad’)
410 Het Wiesbadense handschrift folio 77rb-78ra 1636 1640 1644 1648 1652 1656 1660 1664 dese maniere te sprekene, so becoemt op die gracht des toorn te bedieden ende in den quaden daghen so heeften die heere verlost. Ende daer ginc uut bloet vanden grave tot anden toeme der paerden over m ende vi c stadia. Text. | Dat es, die wrake ghinc uut tot den rectoren der volke. Want toten viant ende tot sinen enghelen inden lesten stride, so ghinc uut die wrake des ghestorten bloets der heilighen, als daer ghescreven es: Inden bloede hebstu ghesondicht, ende bloet sal di vervolghen. Vanden paerden es boven af gheseget. Over m vi c stadia. Dat es, over alle die iiii enden der werelt. Want hier es tghetal van iiii gheviervoudicht, ghelike dat es inden vierformighen aensichten ende raden. Want vierwarf iiii c maken m ende vi c . Thyconius die bediedt den mayere ende desen wijngaertsnidere die helighe kerke te sine, naden vlammen der persecucien blickende, ende houdende die ghewout te bindene ende te ontbindene, ghebiedende den enghelen vanden tempele of vanden outaere, seggende tghebod des heeren, niet inder scouwender stemmen maer vander toetroestin - ghe des helichs gheests, die werct sinen lichame, leerende thant die tijt te wesene der quadre die daer verbant sullen worden, hebbende ghewout over tfier; over dien viere ontwivelic, dat ghinc ute den monde der tweer ghetughen ende at hare viande. Hier *toe heeft hi bescreven vander bedroevenissen der heligher kerken ende vanden ripen einde beids strijts. Ende gaet uut ander boec. Hier na volghet die derde boec. Ende ic sach een ander teken in den hemel, groot ende wonderlijc: vii enghele, hebbende die vii leste plaghen. Hier aen - staet hi anderwarf die oorden, die selve plaghen der lester persecucien kondighende in welken hi woude den horare toedachtich te werdene, seggende: Een groot teken ende wonderlijc. vii enghele. Dat es die helighe kerke vol der sevenformigher ghenaden. B 1635 Ps. 40(41):2(1) 1640/1 Ez. 35:6 1648 cf. Mat. 18:18 K 1654 hs. hoe; cf. Gryson, 439, r. 78: huc usque 15:1 77va V 1634 gracht: ‘gracht, sloot’; foutieve vertaling van lacus: ‘perskuip’; cf. Gryson, 437, r. 39: lacus 1636 grave: hetzelfde woord als gracht in 1635, verwisseling van ch en f/v 1661 horare: spellingvariant van horere: ‘luisteraar’; cf. Gryson, 441, r. 3: auditor; cf. 1205 P 1634 Na toorn is het woord gods doorgestreept.
- Page 360 and 361: 1 4 8 12 16 26 Beda, Expositio Apoc
- Page 362 and 363: 52 1 4 1 4 8 12 26 27 | 26 Beda, Ex
- Page 364 and 365: 48 52 56 60 64 68 72 76 80 26 Beda,
- Page 366 and 367: 116 120 124 128 132 136 140 144 148
- Page 368 and 369: 188 192 196 200 204 208 212 216 26
- Page 370 and 371: 252 256 260 264 268 272 276 280 284
- Page 372 and 373: 320 324 328 332 336 340 344 348 352
- Page 374 and 375: 392 396 400 404 408 412 416 420 424
- Page 376 and 377: 464 468 472 476 480 484 488 26 Beda
- Page 378 and 379: 524 528 532 536 540 544 548 26 Beda
- Page 380 and 381: 588 592 596 600 604 608 612 616 26
- Page 382 and 383: 652 656 660 664 668 672 676 26 Beda
- Page 384 and 385: 716 720 724 728 732 736 740 744 26
- Page 386 and 387: 784 788 792 796 800 804 808 812 816
- Page 388 and 389: 856 860 864 868 872 876 880 884 26
- Page 390 and 391: 924 928 932 936 940 944 948 952 956
- Page 392 and 393: 1000 1004 1008 1012 1016 1020 1024
- Page 394 and 395: 1068 1072 1076 1080 1084 1088 1092
- Page 396 and 397: 1136 1140 1144 1148 1152 1156 1160
- Page 398 and 399: 1208 1212 1216 1220 1224 1228 1232
- Page 400 and 401: 1268 1272 1276 1280 1284 1288 1292
- Page 402 and 403: 1328 1332 1336 1340 1344 1348 1352
- Page 404 and 405: 1396 1400 1404 1408 1412 1416 1420
- Page 406 and 407: 1468 1472 1476 1480 1484 1488 1492
- Page 408 and 409: 1540 1544 1548 1552 1556 1560 1564
- Page 412 and 413: 1668 1672 1676 1680 1684 1688 1692
- Page 414 and 415: 1736 1740 1744 1748 1752 1756 1760
- Page 416 and 417: 1804 1808 1812 1816 1820 1824 1828
- Page 418 and 419: 1868 1872 1876 1880 1884 1888 1892
- Page 420 and 421: 1928 1932 1936 1940 1944 1948 1952
- Page 422 and 423: 2004 2008 2012 2016 2020 2024 2028
- Page 424 and 425: 2076 2080 2084 2088 2092 2096 2100
- Page 426 and 427: 2148 2152 2156 2160 2164 2168 2172
- Page 428 and 429: 2220 2224 2228 2232 2236 2240 2244
- Page 430 and 431: 2284 2288 2292 2296 2300 2304 2308
- Page 432 and 433: 2356 2360 2364 2368 2372 2376 2380
- Page 434 and 435: 2424 2428 2432 2436 2440 2444 2448
- Page 436 and 437: 2492 2496 2500 2504 2508 2512 2516
- Page 438 and 439: 2568 2572 2576 2580 2584 2588 2592
- Page 440 and 441: 2640 2644 2648 2652 2656 2660 2664
- Page 442 and 443: 2708 2712 2716 2720 2724 2728 2732
- Page 444 and 445: 2784 2788 2792 2796 2800 2804 2808
- Page 446 and 447: 2848 2852 2856 2860 2864 2868 2872
- Page 448 and 449: 2916 2920 2924 2928 2932 2936 1 26
- Page 450 and 451: 44 48 52 56 60 64 68 72 76 80 28 De
- Page 452 and 453: 124 128 132 136 140 144 148 152 156
- Page 454 and 455: 200 204 208 212 216 220 224 228 232
- Page 456 and 457: 280 1 1 4 8 12 16 20 28 29 | 30 Arm
- Page 458 and 459: 1 31 32 | Ingevoegd blad 457 [32 IN
410 Het Wiesbadense handschrift folio 77rb-78ra<br />
1636<br />
1640<br />
1644<br />
1648<br />
1652<br />
1656<br />
1660<br />
1664<br />
dese maniere te sprekene, so becoemt op die gracht des toorn te bedieden<br />
ende in den quaden daghen so heeften die heere verlost.<br />
Ende daer ginc uut bloet vanden grave tot anden toeme der<br />
paerden over m ende vi c stadia. Text. | Dat es, die wrake ghinc uut<br />
tot den rectoren der volke. Want toten viant ende tot sinen enghelen<br />
inden lesten stride, so ghinc uut die wrake des ghestorten bloets der<br />
heilighen, als daer ghescreven es: Inden bloede hebstu ghesondicht,<br />
ende bloet sal di vervolghen.<br />
Vanden paerden es boven af gheseget.<br />
Over m vi c stadia. Dat es, over alle die iiii enden der werelt. Want<br />
hier es tghetal van iiii gheviervoudicht, ghelike dat es inden vierformighen<br />
aensichten ende raden. Want vierwarf iiii c maken m ende vi c .<br />
Thyconius die bediedt den mayere ende desen wijngaertsnidere die helighe<br />
kerke te sine, naden vlammen der persecucien blickende, ende<br />
houdende die ghewout te bindene ende te ontbindene, ghebiedende<br />
den enghelen vanden tempele of vanden outaere, seggende tghebod<br />
des heeren, niet inder scouwender stemmen maer vander toetroestin -<br />
ghe des helichs gheests, die werct sinen lichame, leerende thant die tijt<br />
te wesene der quadre die daer verbant sullen worden, hebbende ghewout<br />
over tfier; over dien viere ontwivelic, dat ghinc ute den monde<br />
der tweer ghetughen ende at hare viande. Hier *toe heeft hi bescreven<br />
vander bedroevenissen der heligher kerken ende vanden ripen einde<br />
beids strijts.<br />
Ende gaet uut ander boec. Hier na volghet die derde boec.<br />
Ende ic sach een ander teken in den hemel, groot ende wonderlijc:<br />
vii enghele, hebbende die vii leste plaghen. Hier aen -<br />
staet hi anderwarf die oorden, die selve plaghen der lester persecucien<br />
kondighende in welken hi woude den horare toedachtich te werdene,<br />
seggende: Een groot teken ende wonderlijc.<br />
vii enghele. Dat es die helighe kerke vol der sevenformigher ghenaden.<br />
B 1635 Ps. 40(41):2(1) 1640/1 Ez. 35:6 1648 cf. Mat. 18:18<br />
K 1654 hs. hoe; cf. Gryson, 439, r. 78: huc usque<br />
15:1<br />
77va<br />
V 1634 gracht: ‘gracht, sloot’; foutieve vertaling van lacus: ‘perskuip’; cf. Gryson, 437, r. 39: lacus 1636<br />
grave: hetzelfde woord als gracht in 1635, verwisseling van ch en f/v 1661 horare: spellingvariant van<br />
horere: ‘luisteraar’; cf. Gryson, 441, r. 3: auditor; cf. 1205<br />
P 1634 Na toorn is het woord gods doorgestreept.
Change language